AKTUALNY I PLANOWANY STAN ROZPOZNANIA ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH WÓD PODZIEMNYCH W POLSCE

(1)

AKTUALNY I PLANOWANY STAN ROZPOZNANIA ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH WÓD PODZIEMNYCH W POLSCE

THE CURRENT AND PLANNED IDENTIFICATION OF THE AVAILABLE GROUNDWATER RESOURCES IN POLAND

EL¯BIETAPRZYTU£A¹, PIOTRHERBICH¹, GRZEGORZMORDZONEK¹

Abstrakt. Aktualnie prowadzone prace zwi¹zane z poszukiwaniem, rozpoznawaniem a w przysz³oœci równie¿ mo¿liw¹ eksploatacj¹ niekonwencjonalnych z³ó¿ wêglowodorów oraz wi¹¿¹cym siê z t¹ dzia³alnoœci¹ zapotrzebowaniem na znaczne iloœci wód, w tym równie¿

wód podziemnych, wymusi³y przyspieszenie prac zwi¹zanych z udokumentowaniem zasobów wód podziemnych w obszarach dotychczas nieudokumentowanych. W artykule przedstawiono aktualny stan udokumentowania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych oraz plan 6-letniego przedsiêwziêcia, maj¹cego na celu udokumentowanie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych na obszarach dotychczas nieudokumentowanych.

S³owa kluczowe: wody podziemne, zasoby dyspozycyjne, dokumentacja hydrogeologiczna.

Abstract. The currently ongoing works to locate, identify and possibly future exploit the unconventional hydrocarbons as well as the coupled with this activity large water demand including groundwater, forced the intensification of works to document the groundwater resources in the areas which has not been documented yet. The paper shows the present state of the groundwater resources documentation process as well as presents the initiation of the 6 year program to document these resources in the not-till-now documented areas.

Key words: groundwater, available groundwater resources, hydrogeological documentation.

PRAWNE I MERYTORYCZNE PODSTAWY USTALANIA ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH

Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych s¹ ustalane w Pol- sce od 1994 r. w trybie formalnym i metodycznym, zgodnym z obowi¹zuj¹cym Prawem geologicznym i górniczym (Usta- wa z dnia 4.02.1994; Ustawa z dnia 9.06.2011), do którego odnoœne przepisy wykonawcze zawarte s¹ w Rozporz¹dze- niu Ministra Œrodowiska (kolejno z dn. 23.08.1994 r., 3.10.2005 r. i 23.12.2011 r.). Dwa pierwsze rozporz¹dzenia definiowa³y zasoby dyspozycyjne jako iloœæ wód podziemnych mo¿liw¹ do pobrania z obszaru bilansowego w okreœ- lonych warunkach œrodowiskowych i hydrogeologicznych,

bez wskazywania szczegó³owej lokalizacji i warunków tech- niczno-ekonomicznych ujmowania wód. Okreœlanie zaso- bów w opracowanych dokumentacjach hydrogeologicznych, a tak¿e sporz¹dzanie projektów prac geologicznych w celu ustalenia zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych, by³o dokonywane zgodnie z ogólnymi wskazaniami poradnika metodycznego (Paczyñski i in., 1996). Znacz¹cy wk³ad w roz- wój metod ustalania zasobów i ich dostosowania na potrzeby planowania i zarz¹dzania w gospodarce wodnej mia³a Komi- sja Dokumentacji Hydrogeologicznych (KDH), jako organ

1Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy, Program Zasoby i Ochrona Wód Podziemnych, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa; e-mail: elzbieta.przytula@pgi.gov.pl, piotr.herbich@pgi.gov.pl, grzegorz.mordzonek@pgi.gov.pl

(2)

doradczy Ministra Œrodowiska (MŒ), opiniuj¹ca wszystkie zamawiane przez niego dokumentacje (Herbich i in., 2005).

W zwi¹zku z koniecznoœci¹ dokonania pe³nej implemen- tacji Ramowej Dyrektywy Wodnej (DYREKTYWA 2000/60/WE) do prawodawstwa krajowego, rozporz¹dzenie MŒ z dnia 23.12.2011 r. uszczegó³owi³o definicjê zasobów dyspozycyjnych poprzez wprowadzenie do niej kryteriów warunkuj¹cych utrzymanie dobrego stanu iloœciowego i che- micznego wód podziemnych oraz osi¹gniêcie celów œrodo- wiskowych w ekosystemach od nich zale¿nych. Definicja ta sprecyzowa³a równie¿ metodykê ustalania zasobów dyspozycyjnych w sposób uwzglêdniaj¹cy przestrzenne zró¿nicowa- nie warunków hydrogeologicznych i œrodowiskowych oraz rozk³adu u¿ytkowania wód podziemnych w obszarze bilan- sowym. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym w zakresie gospodarki wodnej (Jednolity tekst ustawy – Prawo wodne, 2012), ustalenia dokumentacji zasobów dyspozycyjnych s¹ uwzglêdniane przy sporz¹dzaniu warunków korzystania z wód regionu wodnego i zlewni, do czego niezbêdne jest

równie¿ przeprowadzenie bilansu wodnogospodarczego wód podziemnych i jednolitego bilansu wodnego zlewni.

Ustalenia zasobowe dokumentacji s¹ tak¿e podstaw¹ do dokonania oceny stanu wód podziemnych zgodnie z RDW.

Stawia to dodatkowe wymagania wobec tej dokumentacji, co znalaz³o odzwierciedlenie w nowym poradniku metodycznym ustalania zasobów dyspozycyjnych (Herbich i in., 2013). Do koñca 2011 roku projekty prac geologicznych i dokumentacje hydrogeologiczne ustalaj¹ce zasoby wód podziemnych na potrzeby bilansowania i ochrony tych zaso- bów, zleca³ Minister Œrodowiska. Po wejœciu w ¿ycie 1 stycz- nia 2012 r. nowej Ustawy Prawo geologiczne i górnicze (z 9.06.2011 r.), zgodnie z art. 102 ust. 2 Ustawy prawo wodne, zadania pañstwa na potrzeby rozpoznawania, bilansowania i ochrony wód podziemnych – obejmuj¹ce m.in. ustalanie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych – wykonuje pañstwowa s³u¿ba hydrogeologiczna (PSH). Nadzór nad funkcjonowaniem PSH sprawuje Prezes Krajowego Zarz¹du Gospodarki Wodnej.

AKTUALNY STAN ROZPOZNANIA ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH WÓD PODZIEMNYCH

Inwentaryzacja prowadzona w ramach zadañ ci¹g³ych PSH wykaza³a, ¿e w latach 1994–2012 opracowano 85 dokumentacji hydrogeologicznych ustalaj¹cych zasoby dyspozycyjne wód podziemnych obszarów o ³¹cznej powierzchni 172 020 km²(oko³o 55% terenu kraju) (Mordzonek, 2013).

Dokumentowanie zasobów dyspozycyjnych odbywa³o siê w wyznaczonych obszarach, wed³ug kolejnoœci wskazanej w dokumentach: „Polityka resortu w dziedzinie hydrogeologii” (1994 r.) i „Kierunki badañ w dziedzinie hydrogeologii na lata 2008–2015” (2008 r.). W latach 2012–2013 wykony- wano 9 dokumentacji hydrogeologicznych w celu ustalenia zasobów dyspozycyjnych zwyk³ych wód podziemnych, z termi- nem ostatecznego odbioru i zatwierdzenia przez MŒ w 2013 r.

Pod koniec 2012 r. na realizacjê kolejnych dokumentacji w celu ustalenia zasobów dyspozycyjnych oczekiwa³o 18 projektów prac/robót geologicznych. Rozmieszczenie obsza- rów o udokumentowanych zasobach dyspozycyjnych jest nierównomierne. Najlepiej udokumentowany jest region wodny Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego, bêd¹cy w obszarze dzia³alnoœci RZGW Szczecin oraz region wodny Górnej Odry i Ma³ej Wis³y (RZGW Gliwice), natomiast najs³abiej – region wodny Warty (RZGW Poznañ) (fig. 1). Przyjmowane przez MŒ kryteria wyznaczania obszarów do udokumentowania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych nie by³y jednolite. Najwiêcej dokumentacji wykonano dla hydrogra- ficznych zlewni bilansowych, stanowi¹cych obszary wspól- nego gospodarowania wodami powierzchniowymi i podziem- nymi, wydzielone w obrêbie regionów wodnych w 1992 r.

przez poszczególne RZGW. Zlewnie bilansowe, które w naj- mniejszym stopniu wymaga³y korekty granic przy ustalaniu zasobów wód podziemnych, wyznaczono w regionach wodnych administrowanych przez RZGW w Warszawie, Szcze-

cinie, Gdañsku i Gliwicach. Podzia³ów innych ni¿ zlewnio- we, dokonywano w zwi¹zku z koniecznoœci¹ rozpoznania stanu rezerw zasobów wód podziemnych mo¿liwych do zagospodarowania w specyficznych warunkach hydrogeologicznych. Z tego wzglêdu czêœæ dokumentacji zamawianych przez MŒ objê³a rejony intensywnej eksploatacji wód podziemnych, obszary wystêpowania okreœlonego piêtra/pozio- mu wodonoœnego lub jednostki/struktury hydrogeologicznej wyznaczonej z uwzglêdnieniem jej cech fizjograficznych i geomorfologicznych. W tym trybie dokumentowano zasoby wód podziemnych m.in. w czêœci fliszu karpackiego, w kredzie gdañskiej, triasie gliwickim, w obrêbie niektórych struktur paleogeñsko-neogeñskich Wielkopolski i Mazow- sza, w czêœci plejstoceñskich pradolin i dolin kopalnych oraz w wybranych rejonach skoncentrowanego poboru wód podziemnych (m.in. Bia³ystoku i Radomia). Odrêbnym kryte- rium wydzielania obszaru ustalania zasobów dyspozycyjnych by³o wspó³wystêpowanie wód zwyk³ych z wodami leczniczymi i mineralnymi (m.in. w rejonie Tylicza oraz Krynicy, Muszyny i Piwnicznej).

Stosowanie tak zró¿nicowanych kryteriów wydzielania jednostek bilansowych do ustalania zasobów dyspozycyjnych doprowadzi³o w wielu przypadkach do wielokrotnego wzajemnego nak³adania siê obszarów o ró¿nym zakresie i zasiêgu udokumentowania zasobów (g³ównie w regionie wodnym Warty i Œrodkowej Odry). Z tego samego powodu pozosta³y tereny nieobjête udokumentowaniem zasobów, obejmuj¹ce fragmenty bezpoœrednich zlewni du¿ych rzek albo strefy znajduj¹ce siê pomiêdzy zlewniami rzek a obsza- rami struktur hydrogeologicznych lub rejonami intensywnej eksploatacji wód podziemnych.

(3)

Fig. 1. Stan rozpoznania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w Polsce (marzec 2013 r.) The current state of the identification of the available groundwater resources in Poland (March 2013)

(4)

0 200 km

Fig. 2. Obszary wymagaj¹ce rozpoznania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych (numery obszarów zgodne z „Kierunkami badañ…”, 2008)

The areas requiring the identification of the available groundwater resources (the number of the areas in accordance with the ”Directions of research...”, 2008)

(5)

ZA£O¯ENIA PROJEKTU USTALANIA ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH WÓD PODZIEMNYCH W LATACH 2013–2018

Opisana wy¿ej sytuacja prawna w zakresie planowania i zarz¹dzania gospodark¹ wodn¹ oraz procedur oceny stanu wód podziemnych a tak¿e perspektywa rozwoju poszuki- wañ, rozpoznawania i eksploatacji niekonwencjonalnych z³ó¿

wêglowodorów (shale gas) wymusza znaczne przyœpiesze- nie prac zwi¹zanych z ustaleniem dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych w czêœci kraju dotychczas nie objêtej dokumentowaniem. Zadanie to zosta³o powierzone Pañstwo- wemu Instytutowi Geologicznemu – Pañstwowemu Instytu- towi Badawczemu (PIG-PIB), pe³ni¹cemu obowi¹zki pañ- stwowej s³u¿by hydrogeologicznej, który jako generalny wykonawca bêdzie prowadzi³ w latach 2013–2018 realizacjê projektu udokumentowania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w wydzielonych do tego celu 40 obszarach bilansowych, zgrupowanych w dwie transze. Realizacja projektu zostanie sfinansowana ze œrodków wyp³acanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Œrodowiska Gospodarki Wod- nej. Dokumentacje hydrogeologiczne wykonane przez firmy geologiczne, pod nadzorem organizacyjnym i merytorycz- nym PIG-PIB, bêd¹ zatwierdzane w drodze decyzji przez Ministra Œrodowiska po pozytywnym zaopiniowaniu przez Komisjê Dokumentacji Hydrogeologicznych.

Pierwsza transza zaplanowanych prac dokumentacyjnych obejmie 19 obszarów bilansowych wyznaczonych jako priory- tetowe (fig. 2) ze wzglêdu na przydzielone koncesje poszu- kiwania niekonwencjonalnych z³ó¿ wêglowodorów, tereny aglomeracji miejsko-przemys³owych, rejony odwodnieñ ko- palñ odkrywkowych, strefy wystêpowania niedoborów wód powierzchniowych w okresach suszy hydrologicznej. Do pierwszej transzy zaliczono równie¿ obszary bilansowe, dla których koñczy siê okres wa¿noœci decyzji zatwierdzaj¹cych

projekty prac geologicznych w celu ustalenia zasobów dyspozycyjnych. W drugiej transzy prace dokumentacyjne realizo- wane bêd¹ w pozosta³ych 21 obszarach bilansowych (fig. 2).

Wykonanie 17 dokumentacji hydrogeologicznych ustala- j¹cych zasoby dyspozycyjne wód podziemnych odbêdzie siê na podstawie 18 projektów prac/robót geologicznych zat- wierdzonych przez MŒ, a 23 dokumentacje hydrogeologiczne – na podstawie opracowanych w PIG-PIB programów prac.

Zasiêg wyznaczonych do udokumentowania obszarów bilansowych zweryfikowano i doprecyzowano w stosunku do za³o¿eñ w dokumencie „Kierunki badañ w dziedzinie hydrogeologii (na lata 2008 – 2015)”, uwzglêdniaj¹c aktualny stan udokumentowania zasobów i wymienione priorytety w zas- pokajaniu potrzeb wodnych. Prace dokumentacyjne zapla- nowano na 6 lat. Bêd¹ prowadzone w dwóch transzach za- chodz¹cych na siebie czasowo. Na realizacjê ka¿dej z transz przeznaczono 4 lata (fig. 3).

Zasoby dyspozycyjne zostan¹ ustalone na podstawie wy- ników prac i badañ terenowych, laboratoryjnych, inwentary- zacyjnych i modelowych, wykonanych zgodnie z obowi¹zuj¹cym prawem, z zatwierdzonym przez MŒ projektem prac/ robót geologicznych (lub programem prac opracowa- nym przez PIG-PIB) oraz z uwzglêdnieniem wskazañ i wyty- cznych nowego poradnika metodycznego (Herbich i in., 2013).

Prace dokumentacyjne obejm¹ rozpoznanie warunków wy- stêpowania, w³asnoœci hydrogeologicznych, uk³adów kr¹¿e- nia, odnawialnoœci, zagro¿enia i jakoœci wód podziemnych oraz ich zagospodarowania w obszarach bilansowych, dokonane na podstawie istniej¹cych baz danych GIS (prowadzo- nych g³ównie przez PSH), w miarê potrzeby uzupe³nione i zaktualizowane przez wykonawcê dokumentacji w trybie

Fig. 3. Harmonogram dokumentowania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych The schedule of available resources groundwater documenting

(6)

kwerendy w archiwach, przegl¹du terenowego i badañ elek- trooporowych. Planuje siê przeprowadzenie analizy d³ugo- okresowej zmiennoœci odp³ywu podziemnego ze zlewni kontrolowanych w przekrojach wodowskazowych z wielo- letnimi pomiarami prowadzonymi przez IMiGW oraz wykonanie w³asnych serii pomiarów przep³ywu wód rzecznych w sposób umo¿liwiaj¹cy ocenê przestrzennej zmiennoœci odp³ywu podziemnego w obrêbie tych zlewni. Schematyza- cja hydrogeologiczna, prowadzona z dok³adnoœci¹ dostoso- wan¹ do modelowania matematycznego w skali regionalnej, bêdzie uwzglêdnia³a w szczególnoœci geometriê, w³asnoœci i hydrodynamikê poziomów wodonoœnych, w tym p³ytkich wód gruntowych, kszta³tuj¹cych stan chronionych ekosyste- mów l¹dowych oraz bêd¹cych w kontakcie hydraulicznym z wodami powierzchniowymi. Te elementy bêd¹ podstaw¹ kontroli stopnia spe³nienia œrodowiskowych ograniczeñ iloœci zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych (m.in. warunku utrzymania przep³ywów nienaruszalnych rzek i wymaganej wilgotnoœci chronionych siedlisk oraz zachowania dobrej ja- koœci wód podziemnych). Ustalenie zasobów dyspozycyjnych bêdzie dokonane w trybie analizy optymalizacyjnej modelowych prognoz poboru wód podziemnych, wykony- wanych z uwzglêdnieniem istniej¹cych i perspektywicznych potrzeb wodnych u¿ytkowników komunalnych, przemys³o

wych, rolniczych i górniczych oraz wprowadzonych ograni- czeñ œrodowiskowych i hydrogeologicznych stopnia zmian bilansu i pola ciœnieñ wód podziemnych. Sposób opracowania wniosków hydrogeologicznych z ustaleñ zasobowych i bilansu wodnogospodarczego wód podziemnych bêdzie dostosowany do potrzeb opracowania zadañ uzupe³niaj¹cych, zamieszczanych w programie wodno-œrodowiskowym kraju i planach gospodarowania wodami na obszarze dorzecza.

Struktura modelu matematycznego obszaru bilansowego, op- racowanego w ramach dokumentacji, bêdzie uwzglêdnia³a wymagania metodyki przeprowadzenia jednolitego bilansu wodnospodarczego zlewni, wykonywanego w ramach odrê- bnego opracowania na potrzeby sporz¹dzania przez RZGW warunków korzystania z wód zlewni. Ustalenie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych z dok³adnoœci¹ podzia³u na mniejsze jednostki bilansowe umo¿liwi przeprowadzenia oceny ich stanu iloœciowego jednolitych czêœci wód podziemnych (JCWPd). Wykazane w dokumentacji jednostki bilansowe o znacznych rezerwach zasobowych oraz strefy o szczególnie korzystnych warunkach do intensywnego poboru wód podziemnych bêd¹ uwzglêdniane w planowaniu przestrzennym jako dane wejœciowe do kierunków zagospodarowania terenu i analiz studialnych rozwoju gospodarcze- go z wykorzystaniem zasobów wód podziemnych.

PODSUMOWANIE

Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy pe³ni¹cy obowi¹zki pañstwowej s³u¿by hydrogeologicznej w 2013 roku, jako generalny wykonawca roz- pocz¹³ realizacjê 6-letniego przedsiêwziêcia „Wykonanie programów prac i dokumentacji hydrogeologicznych ustalaj¹cych zasoby dyspozycyjne wód podziemnych dla potrzeb przeprowadzania bilansów wodnogospodarczych oraz opracowania warunków korzystania z wód regionu wodnego i zlewni”. Przedsiêwziêcie to, uruchomione z inicjatywy G³ównego Geologa Kraju, ma na celu udokumentowanie za- sobów dyspozycyjnych wód podziemnych na obszarach dotychczas nieudokumentowanych. Podstaw¹ realizacji prac jest umowa o dofinansowanie w formie dotacji zawarta

w dniu 25 lipca 2013 r., pomiêdzy Narodowym Funduszem Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŒiGW), (Dotuj¹cym) a Pañstwowym Instytutem Geologicznym – Pañstwowym Instytutem Badawczym (Dotowanym). G³ów- nymi odbiorcami dokumentacji bêd¹: Krajowy Zarz¹d Go- spodarki Wodnej i w³aœciwe terytorialne regionalne zarz¹dy gospodarki wodnej. Ustalenia i wnioski zawarte w dokumentacjach zostan¹ wykorzystane do przeprowadzania bi- lansów wodnogospodarczych, ustanawiania warunków korzystania z wód regionów wodnych i zlewni, opracowania planów gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy oraz do oceny stanu wód podziemnych zgodnie z Ramow¹ Dy- rektyw¹ Wodn¹.

LITERATURA

DYREKTYWA 2000/60/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEO I RADY z dnia 23 paŸdziernika 2000 r. ustanawiaj¹ca ramy wspólnotowego dzia³ania w dziedzinie polityki wodnej (DzU UE L 00.327.1 z dnia 22 grudnia 2000 r.).

HERBICH P., KAPUSCIÑSKI J., NOWICKI K., RODZOCH A., 2013 — Metodyka okreœlania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych i sporz¹dzania jednolitych bilansów wodnogospodarczych. Ministerstwo Œrodowiska (w druku).

HERBICH P., KOZERSKI B., CIECHANOWSKI M., 2005 — Rafy i mielizny dokumentowania na ocenie hydrogeologii. Prz.

Geol., 53, 10/1: 810–817.

HERBICH P., PRZYTU£A E., 2008 — A state of the documenting process of the accessible groundwater resources in Poland. Pol.

Geol. Inst. Sp. Papers, 24: 63–67.

KIERUNKI badañ w dziedzinie hydrogeologii (na lata 2008–2015), 2008 r., Ministerstwo Œrodowiska, Warszawa.

(7)

MORDZONEK G., 2013 — Prowadzenie i aktualizacja bazy danych GIS wraz z map¹ zasobów dyspozycyjnych i perspektywicznych wód podziemnych dla obszaru kraju. Raport z zadania 10 PSH w 2012 r., Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.

PACZYÑSKI B., MACIOSZCZYK T., KAZIMIERSKI B., MIT- RÊGA J., 1996 — Ustalanie dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych. Poradnik metodyczny. MOŒZNiL, Warszawa.

POLITYKA resortu w dziedzinie hydrogeologii, 1994 — Minister- stwo Œrodowiska, Warszawa.

ROZPORZ¥DZENIE Ministra Œrodowiska w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-in¿ynier- skiej z dn. 23.08.1994 r. (DzU Nr 93, poz. 444).

ROZPORZ¥DZENIE Ministra Œrodowiska w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-in¿ynier- skiej z dn. 23.12.2011 r. (DzU Nr 291, poz. 1714).

ROZPORZ¥DZENIE Ministra Œrodowiska w sprawie szczegó³o- wych wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje hydrogeologiczne i geologiczno-in¿ynierskie z dnia 3.10.2005 r.

(DzU Nr 201, poz. 1673).

USTAWA prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity: DzU z 2012 r., poz. 145 ze zm.).

USTAWA z dn. 4.02.1994 Prawo geologiczne i górnicze (DzU Nr 228, poz. 1947).

USTAWA z dn. 9.06.2011 Prawo geologiczne i górnicze (DzU Nr 163, poz. 981).

SUMMARY

The currently ongoing works to locate, identify and possibly future exploit the unconventional hydrocarbons as well as the coupled with this activity large water demand including groundwater, forced the intensification of works to document the available groundwater resources in the areas which has not been documented yet. The paper shows the present state of the available groundwater resources documentation process as well as presents the initiation of the 6

year program to document these resources in the not-till-now documented areas. 40 areas for identification of the available groundwater resources were determined. The work will be carried out in two tranches: tranche I – priority areas, tranche II – other areas and two modes of work: short mode (2,5 years) – realization of the hydrogeological documentation and full mode (3,5 years – realization of the program and the hydrogeological documentation.

(8)