Ogólnopolska Konferencja
Konserwatorska w Warszawie
Ochrona Zabytków 15/4 (59), 78-80
к
R
О
N
D nia 22 czerwca br. w M inisterstw ie Kultury i Sztuki zorganizowana została przez Zarząd M uzeów i Ochrony Zabytków konferencja poświęcona aktualnym zagadnieniom służby konserw atorskiej. W konferencji w zięli udział: w icem inister Z. Garstecki, prof, dr Jan Zachw atow icz, przedstaw iciele Dyrekcji P. P. P racow nie K onserw acji Zabytków oraz w ojew ódzcy i m iejscy konserwatorzy zabytków z całego kraju.
Tem atem obrad były następujące problemy: w spółpraca Zarządu M uzeów i Ochrony Zabytków z Prezydiam i Rad Narodowych (ref. dyr. m gr M. Ptaśnik) problem atyka kształcenia kadry konserw atorskiej (ref. prof. dr J. Zachwatow icz) w spółpraca służby konserwatorskiej z P. P. Pracow nie K onserw acji Z abytków ref. m gr inż. arch. P. Gartkiewicz).
D yr. M. P t a ś n i k , po słow ach powitania uczestników konferencji podkreślił, że p ojęcie „służby k onserw atorskiej” zaw iera w sobie n ie tylko aparat ad m in i stracyjny: ZMiOZ, w ojew ódzkich i m iejskich konserw atorów zabytków, ale także P. P. PKZ, pracow ników m uzeów, archiw ów i bibliotek oraz opiekunów społecznych.
Jednym z w ęzłow ych zagadnień jest w spółpraca ZMiOZ z prezydiam i rad narodow ych oraz pozycja konserw atorów zabytków na terenie w łaściw ych im prezydiów . Zarząd MiOZ w spółdziałał i będzie nadal w spółdziałał w podniesieniu autorytetu służby konserw atorskiej. Jego zadaniem jest pomoc i oparcie m eryto ryczne jako głów nego koordynatora działań w zakresie ochrony i konserw acji zabytków.
W ytycznym i dla polityki konserw atorskiej ZMiOZ będą: odbudowa i k onser w acja czołow ych obiektów architektury zabytkowej; w łączen ie do życia społecznego i gospodarczego obiektów średniej k lasy (ważnych dla poszczególnych regionów): zyskiw an ie jak najlepszych u żytkow ników dla obiektów zabytkow ych w łączan ie jak najw iększych ilości obiektów architektury zabytkow ej w program użytkow ania dla potrzeb turystyki.
O biekty o dużej w artości zabytkowej, ale nie nadające się, ze w zględu na stan techniczny, do odbudowy będą zabezpieczane jako trw ałe ruiny. R ów norzędnie do tej p olityki m usi być położony nacisk na w zm ocnienie pozycji kadry konserw a torskiej. K onieczna jest także pełniejsza m obilizacja środków finansow ych, zarów no z budżetów terenow ych jak i innych resortów, oraz zapew nienie fachow ego i ter m inow ego w ykon aw stw a jak i planow anie w łaściw ego użytkowania dla ob iek tów
zabytkow ych.
D la ściślejszego w spółdz:ałania z potrzebam i terenu przewidziane są k o le gialne w yjazdy ZMiOZ do poszczególnych w ojew ództw z udziałem członków Rady K ultury, organizow anie kolegiów dla poszczególnych regionów oraz konferen cje n auk ow e i specjalistyczne.
Prof. dr J. Z a c h w a t o w i c z przedstawił referat poświęcony problem atyce k ształcenia kadry konserw atorskiej. ,
Na kadrę służby konserw atorskiej składają się: czynniki kierow nicze w adm i nistracji, w ojew ódzcy i m iejscy konserw atorzy zabytków, pracownicy ośrodków n auk ow o-b adaw czych Pracow ni K onserw acji Zabytków , w reszcie inni pracow nicy PKZ i pracow ni m uzealnych.
К
A
Ogólnopolska
K o n
ferencja
K o n serw a
torska w W arszaw ie
78
Ryc. 1. Ogólnopolska konferencja konserw a torska, sala obrad. P rze m awia wicem inister Z. G arstecki (fot. M. P aź
dzior)
Wojewódzcy konserwatorzy zabytków reprezentują różne kierunki w ykształ cenia — u n iw e rsy te c k i, politechniczne i artystyczne. W praktyce przyszli kon serw atorzy re k ru tu ją się z absolwentów uczelni hum anistycznych (historycy sztuki), technicznych (architekci, inżynierowie budowlani, chemicy) i specjalistycznych (jakim jest W ydział Sztuk Pięknych uniw ersytetu toruńskiego z kierunkiem m u
zealnictw a i zabytkoznaw stw a oraz W ydziały K onserw acji przy A kadem iach Sztuk Plastycznych w W arszawie i Krakowie). W arunkiem zapewnienia au to ry tetu służ bie konserw atorskiej musi być podniesienie jej kw alifikacji, a w raz z tym siln iej sze w yeksponow anie naukowego i naukowo-badaw czego ch arak teru pracy kon serw atorskiej.
Jak o postulat autor zgłosił powołanie specjalnych studiów przy wyższych uczel niach — uniw ersytetach, akadem iach plastycznych i wydziałach a rch itek tu ry poli technik — przeznaczonych dla konserw atorów i pracow ników służby k o n serw ato r skiej w różnych specjalizacjach; stałe doszkalanie w szerokim zakresie służby kon serw atorskiej zatrudnionej w Pracow niach K onserw acji Zabytków (zarówno kadr kierow niczych jak i w poszczególnych działach, a także rzem ieślników i robot ników); wreszcie rozbudowanie laboratoriów naukow o-badaw czych, opracow anie podręczników i instruktaży. Realizację tego postulatu może zapewnić opieka ze strony resortu.
W toku dyskusji zabrał głos wicem inister Z. G arstecki. Omówił on potrzebę porozum ienia z M inisterstw em Szkolnictwa Wyższego w zakresie uruchom ienia nowych kierunków studiów w oparciu o postulaty prof. dr J. Zachwatowicza. Podkreślił także, że im większy jest zakres wiedzy w kadrach konserw atorskich tym w iększa istnieje potrzeba szerokiego spojrzenia, a co za tym idzie — możność uniknięcia wąskiego, wyłącznie profesjonalnego traktow ania problem ów konser w atorskich. Te spraw y należy widzieć równolegle ze zjaw iskam i naszego życia społeczno-kulturalnego, społeczno-ekonomicznego i politycznego.
W podsum ow aniu konferencji dyr. M. P ta śrrk podkreślił, że jest ona wstępom do zakrojonego na szerszą skalę program u doialalności Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków . Podniósł raz jeszcze słuszność propozycji utw orzenia Studium K on serw atorskiego przy wyższych uczelniach. Zapewniłoby ono stały dopływ kadry technicznej dla służby konserw atorskiej, a jednocześnie umożliwiłoby zaoczne stu diow anie tym , którzy chcą pogłębić swą wiedzę. To właśnie powinno znaleźć
swój w yraz w planie perspektyw icznym w zakresie potrzeb konserwatorskich. K ilkuletni plan kształcenia k adry konserw atorskiej przez wyjazdy zagraniczne został już opracowany.
Państw ow e Przedsiębiorstw o Pracow nie K onserw acji Zabytków wchodzące in teg raln ie w skład służby konserw atorskiej w ykazało dużą popraw ę w stylu swej pracy, chęć doskonalenia metod, a także wprow adziło ulepszenia natury m eryto rycznej i adm inistracyjnej w kierunku specjalizacji i służenia pomocą terenowi. (Tm p o d s t a w i e s t e n o g r a m u
k o n f e r e n c j i o p ra ć. M. Pa.)
K ulm inacyjnym punktem obchodu Roku Ziemi Mazowieckiej była Sesja Po-
Rok Z iem i M
azowiec-pularnonaukow a, zorganizowana w Płocku w dniach 22 i 23 czerwca 1962 r. przez
kiej
W ojewódzką K om isję Obchodów Tysiąclecia Państw a Polskiego przy W arszawskim W ojewódzkim Komitecie F rontu Jedności Narodu.
Pośród innych referatów , w ram ach sekcji historii sztuki prof. dr S. Koza kiewicz podsum ow ał w yniki sesji naukowej, tzw. Mazowieckie j^ zorganizowanej przez Stow arzyszenie H istoryków Sztuki i Muzeum Narodowe w W arszawie w m a
ju 1962 r. m gr A. Szpakowski zreferował rozwój sieci muzealnej na Mazowszu a m gr O. P uciata omówił problem atykę ochrony zabytków architektury na tere nie w ojew ództw a w arszawskiego w związku z otw artą w ystaw ą pt. „Adaptacja zabytków arch itek tu ry woj. w arszaw skiego" (w salach Muzeum Płockiego).
W pow iązaniu z Rokiem Ziemi Mazowieckiej przeprow adzane są prace kon serw ato rsk ie na terenie m iasta Płocka przy Odwachu, Rogatkach W arszawskich i odbudow ie szkoły tzw. M ałachow ianki (zespół pojezuicki).
W. T.
Ryc. 2. Gcstków, pałac, iluzjonistyczne malo w idła ścian, stan w cza sie konserw acji (wi doczne p artie odczy szczone z przemalówek) (fot. PKZ — R. Kazi mierski)
