Maria Cybulska
Powierzenie wykonania władzy
rodzicielskiej jednemu z rodziców
[przegląd artykułu Tadeusza
Rowińskiego, zamieszczonego w Nr
9(1963) czasopisma "Nowe Prawo"]
Palestra 8/1(73), 59-60
N r 1 (73) P rz e g l ą d p r a s y p r a w n i c z e ) 59 k a r ę p o z b a w ie n ia w o ln o śc i. K a r ę ta k ą u w a ż a się za o d b y tą , je ż e li o d w o ła n ie w a ru n k o w e g o z w o ln ie n ia n ie n a s tą p i w c ią g u 6 m ie się c y p o u p ły w ie o k re s u p ró b y , tzn . o k r e s u p o z o sta ją c e g o do o d b y c ia k a ry . W e d łu g z g o d n eg o s ta n o w is k a d o k tr y n y u t r a t a p r a w a p ro w a d z e n ia p o ja z d ó w m e c h a n ic z n y c h b ę d z ie tr w a ć w ó w czas p rz e z o k r e s p rz e b y w a n ia w w ię z ie n iu p lu s o k re s p ró b y p lu s o k re s 6 m i e się c y i w re s z c ie p lu s o k re s o zn a c z o n y w w y ro k u . O d m ie n n e w te j k w e s tii s t a n o w isk o z a ją ł S ą d N a jw y ż sz y w p o s ta n o w ie n iu z d n ia 13.1.1962 r. II K o 2/62 tw ie rd z ą c , że „ p o g lą d , iż p rz v w a r u n k o w y m z w o ln ie n iu s k a z a n y po o p u sz c z e n iu w ię z ie ń 'a p rz e z c a ły c zas p ró b y o d b y w a jesz c z e k a r ę , j e s t b łę d n y . J e s t to i n te r p r e t a c ja n ie z g o d n a z rz e c z y w is t} m s ta n e m rz e c z y , a lb o w ie m z f a k t u is tn ie n ia m o żliw o ści o d w o ła n ia w a ru n k o w e g o z w o ln i^ iia w o k re s ie p ró b y b y n a jm n ie j n ie w y n ik a , żeb y o s k a r ż o n y p rz e z c a ły te n czas o d b y w a ł jesz c z e k a r ę . O sk a rż o n y o d b y ł k a r ę w ię z ie n ia i z tą c h w ilą u w a ż a się k a r ę , n a k tó r ą z o s ta ł s k a z a n y , za o d b y tą , je ż e li n ie n a s tą p iło o d w o ła n ie w a ru n k o w e g o z w o ln ie n ia . D e c y d u ją c ą z a te m rz e c z ą j e s t tu n ie f ik c ja , a le fa k ty c z n e o d b y cie k a r y ”.
S to s u n k o w o n a jm n ie j tr u d n o ś c i n a s tr ę c z a w y p a d e k z a w ie s z e n ia w y k o n a n ia k a ry . O k re s u t r a ty p r a w a p ro w a d z e n ia p o ja z d ó w m e c h a n ic z n y c h b ie g n ie w ó w c z a s od c h w ili u p ra w o m o c n ie n ia się w y ro k u , a k o ń c z y z u p ły w e m c z a su o z n a c z o nego w w y ro k u . J e ś li je d n a k z a rz ą d z o n o w y k o n a n ie w y ro k u , to o k re s u o d b y w a n ia k a r y p o z b a w ie n ia w o ln o śc i n ie w lic z a się do c z a su tr w a n i a k a r y d o d a t k o w e j (a rt. 31 § 3 u s ta w y o z w a lc z a n iu a lk o h o liz m u ). •
P o w ie rz e n ie w y k o n y w a n ia w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j
jednem u z ro d z ic ó w
o m a w ia T a d e u s z R o w i ń s k i w n rz e 9 (1963) „N ow ego P r a w a ” . S y tu a c ja p r a w n a teg o z ro d z ic ó w , k tó r e m u są d w w y r o k u o r z e k a ją c y m r o z w ó d n ie p o w ie rz y ł w y k o n y w a n ia w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j n a d d z ie c k ie m , n a s tr ę c z a w ie le w ą tp liw o ś c i. C h o d z i p rz e d e w s z y s tk im o to , czy ta k ie m u ro d z ic o w i p r z y s łu g u je w ła d z a r o d z ic ie ls k a n a d d z ie c k ie m , a je ś li ta k , to w ja k i m c h a r a k t e r z e i w ja k im z a k re s ie . J e d n y m z a tr y b u tó w w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j j e s t u p r a w n ie n ie do r e p r e z e n to w a n ia d z e c k a , C zy z a te m p o w ie rz e n ie w y k o n y w a n ia w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j je d n e m u z ro d z ic ó w , k tó r y ty m sa m y m j e s t u p ra w n io n y do re p r e z e n to w a n ia d z ie c k a , o z n a c z a , że d r u g i z ro d z ic ó w n ie m o że w p e w n y c h w y p a d k a c h d z ia ła ć w c h a r a k t e r z e p r z e d s ta w ic ie la u s ta w o w e g o d z ie c k a ? A u to r p o s łu g u je się tu n a s t ę p u ją c y m p r z y k ła d e m : M a tk a d z ie c k a w y k o n u ją c a w ła d z ę ro d z ic ie ls k ą n a d d z ie c k ie m w y c h o d z i p o w tó rn ie za m ąż. M ąż m a t k i p r a g n ie p rz y s p o so b ić d z ie c k o ż o n y z p ie rw s z e g o m a łż e ń s tw a . C zy o jc ie c w ta k ie j s y tu a c ji m a p ra w o do w y r a ż e n ia z g o d y n a p rz y s p o io b ie n ie sw o je g o d z ie c k a ? Z d a n ie m a u to r a , a r t . 437 k.p.c. n a le ż y ro z u m ie ć w te n sp o só b , że u s t a w o d a w c a w ty m p rz e p is ie p r z e w id u je p o w ie rz e n ie w y k o n y w a n ia w ła d z y ro d z i c ie ls k ie j je d n e m u z ro d z ic ó w , n a to m ia s t n ie p r z e w id u je a n i p o z b a w ie n ia , a n i o g ra n ic z e n ia , a n i te ż z a w ie s z e n ia w ła d z y d ru g ie g o . W y n ik a to z sa m e g o te k s tu tep o p r z e i s u , k tó r y n ie m ó w i nic o s a m e j w ła d z y r o d z ic ie ls k ie j, a ty lk o o je j • w y k o n y w a n iu . G d y b y z a te m s ą d w w y r o k u o rz e k a ją c y m ro z w ó d c h c ia ł p o z b a w ić je d n e g o z ro d z ic ó w w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j, to m u s ia łb y p o słu ż y ć się a r t. 438 k .p .c ., k tó r y o ls y ł a c o p rz e p is ó w o p o z b a w ie n iu w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j. P r z e s ła n k ą t a k ie g o o rz e c z e n ia b y ły b y w ó w c z a s o k o lic z n o śc i u z a s a d n ia ją c e p o z b a w ie n ie w ła 60 P r z e g l ą d p r a s y p r a w n i c z e j N r 1 (73)
d zy r o d z ic ie ls k ie j, k tó r e z r e g u ły n ie m a j ą z w ią z k u z ro z w ią z a n ie m m a łż e ń s tw a . A u to r d o c h o d z i w ię c do w n io s k u , że te m u z ro d z ic ó w , k tó r e m u w y k o n a n ie w ła d z y r o d z ic ie ls k ie j n ie z o sta ło p o w ie rz o n e , w ła d z a ro d z ic ie ls k a m im o to p rz y s łu g u je , c h o c ia ż w z a s a d z ie ro d z ic te n j e j n ie w y k o n u je w z a k r e s ie z w y k ły c h c z y n n o śc i. N a to m i a s t c zy n n o ści, k tó r e p r z e k r a c z a ją z a k re s z w y k łe g o w y k o n y w a n ia w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j (np. d e c y z ja w s p r a w ie p rz y s p o s o b ie n ia d z ie c k a ) p o w in n a b y ć p o d ję t a z u d z ia łe m d ru g ie g o ro d z ic a . G d y b y s ta n o w is k o te g o ro d z ic a b y ło s p r z e c z n e z in te r e s e m d z ie c k a , m o ż e to p o w o d o w a ć p o z b a w ie n ie g o w ła d z y r o d z ic ie ls k ie j. K o n c e p c ja z a c h o w a n ia w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j p rz e z te g o z ro d z ic ó w , k tó r e m u w y k o n j w a n .e w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j n ie z o sta ło p o w ie rz o n e , m a o g ro m n e z n a c z e n ie ta k ż e w w y p a d k a c h , g d y w ł& dza r o d z ic ie ls k a d ru g ie g o z ro d z ic ó w w y g a sła (n p . w s k u te k śm ie rc i, u b e z w ła s n o w o ln ie n ia lu b z in n y c h p rz y c z y n ). P r z y z a s to s o w a n iu b o w ie m te j k o n c e p c ji d r u g i z ro d z ic ó w z a c z n ie a u to m a ty c z n ie w y k o n y w a ć w ła d z ę ro d z ic ie ls k ą , co n ie w ą tp liw ie le ż y w in te r e s ie d z ie c k a . R e a u m u ją c , a u to r w y w o d z i, ż e „ a r t. 437 k .p .c. w p ro w a d z o n y z o s ta ł je d y n ie p o to , ż e b y u n ik n ą ć k o liz ji m ię d z y u p r a w n ie n i a m i k a ż d e g o z ro z w ie d z io n y c h m a łż o n k ó w w s to s u n k u do o so b y d z ie c k a . W c e lu u n ik n ię c ia ta k i e j k o lizji z b ę d n e j e s t je d n o c z e s n e p o z b a w ie n ie w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j je d n e g o z ro d z i c ó w ”. W e d łu g p r o j e k tu k o d e k s u r o d z in n e g o i o p ie k u ń c z e g o „ są d p o w ie rz a w y k o n y w a n ie w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j je d n e m u z ro d z ic ó w , o g ra n ic z a ją c w ła d z ę d ru g ie g o z n ic h d o o k re ś lo n y c h o b o w ią z k ó w i u p r a w n ie ń w s to s u n k u do o so b y d z ie c k a ”. F o w y ż s z e s f o rm u ło w a n ie w s k a z u je n a to , że K o m is ja K o d y f ik a c y jn a s ta n ę ła n a s ta n o w is k u , iż p o w ie rz e n ie w y k o n y w a n ia w ła d z y r o d z ic ie ls k ie j je d n e m u z r o d z ic ó w n ie łą c z y się z p o z b a w ie n ie m w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j d ru g ie g o . Z d a n ie m a u t o r a , n a le ż a ło b y ró w n ie ż w s k a z a ć u p r a w n ie n ia , w z a k re s ie k tó r y c h s ą d n ie m o ż e o g ra n ic z y ć p r a w te g o z ro d z ic ó w , k tó r e m u w y k o n y w a n ie w ła d z y ro d z ic ie l s k ie j n ie z o s ta ło p o w ie rz o n e . D o ty c h u p r a w n ie ń n a le ż y z a lic z y ć p r a w o r e p r e z e n to w a n ia d z ie c k a w p e w n y c h w y ją tk o w y c h s y t u a c ja c h ż y c io w y c h .
O u stro ju a d w o k a tu ry w Rum unii
p is z e S te f a n K 1 y t a n a ła m a c h n r u 9 (1963) „N o w eg o P r a w a " . O b o w ią z u ją c y o b e c n ie w R u m u n ii u s t r ó j a d w o k a tu r y u n o r m o w a n y z o s ta ł n a p o d s ta w ie p rz e p is ó w z 1958 r o k u ( d e k r e t N r 281 o g ło sz o n y w B iu le ty n ie R z ą d o w y m N r 11/1958). A d w o k a tu r a z o rg a n iz o w a n a j e s t w k o le g ia c h a d w o k a c k ic h , k tó r e z rz e s z a ją w s z y s tk ic h a d w o k a tó w n a te r e n ie s ą d u (b ę d ą c e g o o d p o w ie d n ik ie m n a s z e g o s ą d u w o je w ó d z k ie g o ). K o le g ia są o s o b a m i p r a w n y m i. W ła d z e ic h s ą n a s tę p u ją c e : w a ln e z e b r a n ie w s z y s tk ic h c z ło n k ó w o ra z r a d a k o le g iu m w y b ie r a n a p rz e z w a ln e z e b r a n .e . R a d a o d p o w ia d a za s w ą d z ia ia ln o ś ć n ie ty lk o p rz e d w a ln y m z e b ra n ie m c z ło n k ó w , a le ta k ż e p rz e d M in is tre m S p ra w ie d liw o ś c i.
A d w o k a tu r a r u m u ń s k a , z g o d n ie z k o n s ty tu c y jn y m i z a ło ż e n ia m i p r a w a do o b r o n y o ra z w c e lu r e a liz a c ji z a s a d im m u n ite tu , p o d le g a m in is tr o w i s p r a w i e d li w o śc i. P o d p o r z ą d k o w a n iu p o d le g a ją je d y n i e o rg a n y w y k o n a w c z e a d w o k a tu r y , t j . r a d a , p rz y cz y m z a k re s te g o p o d p o r z ą d k o w a n ia j e s t ś c iśle o g r a n ic z o n y p r z e p is a m i a r t . 20 u s ta w y . M in is te r s p r a w ie d liw o ś c i m o ż e ro z w ią z a ć r a d ę k o le g iu m , g d y d z ia ła ln o ś ć je j je s t sp rz e c z n a z p ra w e m .
