Wojewódzki Urząd Statystyczny w Wałbrzychu
Wałbrzych
1990
Autors Janina KŁOSOWSKA
Projekt okładki. Kraymmtof JgßHZJSJgC
ZWS.Zan;685/90-100
\<X>
Ludność
Miasta
Kłodzka
publikacja zawiera Informacja dotyczące etanu, struktury eras ruchu naturalnego i wędrówkowego ludności Kłodzka w latach 1945 - 1989.
Zjawiska demograficzne zaprezentowano w formie tekstowo-tabelarycznej 1 graficznej.
Poszczególne zagadnienia przedstawiono w retrospekoji uzależnionej od dostępności danych liczbowych.
Ze względu na charakter publikacji pominięto w niej wyjaśnienia metodologiczne.
Wałbrzych, październik 1990 r.
Zofia Hnatluk
Kłodzko położono klej, 305 m n.p.m.
Kłodzko należy dc wymienione jest w ć razy eh aiejacoi
lentmm Kotliny Kłodzkiej, po obu stronach rzeki Hysy Kłód ikało w mi wieku.
iowości Dolnego Śląska; jako twierdza graniosn ciekawe i liczne zabytki, jak: wielka twierdza z podziemiami zabytki, jak: wielka twierdza z pędzi:
przez Fryderyka IX, stare śródmieście, miniatura mostu Kai rieku, gotycki kościół parafialny z przełomu XIV pochodzi również słynny Psałterz Floriański wykonany przez mnichów dla królowej dwigi na przełomie XIV i XV wieku.
czasie ostatnich działań wojennych miasto nie zostało zniszczone.
OSADNICTWO B
Ziemia Kłodzka została wyzwolona zpod okupacji niemieckiej 819 maja 1<
Stosunkowo późno, bo dopiero 3 czerwca tego roku władze w mieście przejął nieważ pożoga wojenna oszczędziła Kotlinę Kłodzką i ni:
2sądu Polskiego. Ponieważ pożoga wojenna oszczędziła Kotlinę Kłodzką i wielkich zniszczeń wojennych, zaczęli na tę ziemię masowo przybywać osadnicy.
Napływ osadników, który rozpoczął się w 1945 roku musiał byó odpowiednio regulirozpoczął się a 1945 roku musiał być odpowiednio regulowany e tu dużej liczby Niemców, których wówczas było około 50 $ V 1939 roku Ziemię Kłodzką zamieszkiwało 177600 osób, a w 19 szukali schronienia przed działaniami wojennymi mieszkańcy
Polaków, 114806 Niemców i 888 osób innych narodowość
Ha podstawie uchwały Konferencji Pocuizdsmskiej z 2 VIII 1945 roku, postanowienia So- 30 X 1945 roku, w połowie lutego porozumienia polsko-brytyjskiego strefy radzieckiej z 30 X 1945 roku, w połowi rozpoczęła się akcja wysiedlania Niemców.
50 do kwietnia 1946 roku z Kłodzka odprawiono 41 transportów z 63598 3d lutego do kwietnia 1946 roku z Kłodzka odprawiono 41 transportów z 63598 Nieme . W następnych miesiącach tegoż roku odjechało jeszcze 19 transportów, liczących 279 Niemców. Od stycznia do października 1947 roku Ziemię Kłodzką opuściło 19747 emców. W styczniu 1948 roku na terenie powiatu kłodzkiego zamieszki
esej do końce 1941 55040 * miastach.
r od 1945 roku na Ziemie Kłodzką systematycznie przybywały przesiedleńców. Tylko w listopadzie tego roi
tu 1 3277 przesiedleńców. Wet 49653 Polaków. W wyniku 2,5 -letniej akcji
roku przybyło 5717 Według stanu na koi cieków. W wyniku 2,5 -letni:
• Ziemi Kłodzkiej osiedliło sie 1 iporty repa-
osiedleń-
SUM 1 STHUKTUHA IflDHOŚCI
Ogółem Mężczyźni Kobiety
Z!
M2;;s
mE E E E E
%
;!s2a;s
%
mo;;;
E % iS E iii
- flansch zawartych w tablicy 1 wynika, że po wyższym spadku liczby ludności w pióra
ch latach powojennych,od 1950 roku /z wyjątkiem lat 1968, 1978, 1983, 1987/ liczba .udności wzrastała, przy czym roczny przyrost nie wykazuje stałych tendencji. Jest on jednak wyraźnie niższy w latach osiemdziesiątych. S okresie tym obserwuje się bowiem spadek przyrostu naturalnego i ujemne saldo migracji ludności.
Wraz ze wzrostem stanu ludności wzrastała gęstość zaludnienia miasta /od 934 na 1 km2 w 1950 roku do 1210 w 1989 roku/. 1 porćwnaniu z innymi większymi miastami województwa Kłodzko nie Jeet gęsto zaludnione - w 1989 roku w Świdnicy na 1 km2 przypadało 2837 oaćb, w Wałbrzychu 1665, w Dzierżoniowie 1895.
przypadająca 100 mężczyzn
5 KÄ
Odział kobiet i mężczyzn w strukturze ludności jest różny w różnych grupach wieku.
W rocznikach młodych, od 0 do 24 lat, występuje przewaga liczebna płci męskiej, w gru
pie wiekowej 25 - 29 lat liczba kobiet przewyższa jut liczbę mężczyzn i różnica ta zwiększa Się wraz ze wzrostem wieku.
ü mło
dzieży i wzrostowe ludności w starszych grupach wiekowych. Duśe wahania wykazuje grupa ludności w wieku 18 - 29 lat. W 1978 roku Misko co * mieszkaniec Kłodzka zaliczał się do tej grupy wiekowej, a w 1988 roku duś tylko cc 7,
Znacznie, zwłaszcza w dziesięcioleciu 1978 -1988. wzrósł udział ludności w wieku po
produkcyjnym m lat i więcej/, co świadczy o azybkc postępującym wzroście starzenia
1970 1978 1988
°r .... %
"i*?«--- :::'
62.523.0 57,330 - 59 łat . . . . . 60 1st i więcej ....
36.5
U.l
i ludności Polski
1970. 1978 i 1988 dome wykształcenia ludności w csłyn kraju. Jess w wieku 14 lat i więcej prawie połowa /45,2 $/
i 15 lat 1 więcej według poziomu wykształcenia
e wzrósł udział ludności a1 s wykształceniem wyższym, średni obniżył sie udział ludności z wykształceniem podstawowym, natomiast liczba ludności z wykształceniem niższym niż podstawowe i bez wykształcenia zmniejsz ła się od spisu do spisu o około połowę,
tempo wzrostu poziomu wykształcenia ludności miasta obrazuje tablica 6.
Wskaźniki dynamiki posiomn wyksstaźcenia raszmcENUä
Czynna zawodowo . . poza rolnictwem .
Badając zmiany zachodzące w strukturze ludności Kłodzka według źródeł utrzymania na podstawie trzech kolejnych spisów należy podkreślić przede wszystkim wzrost udziału ludności nie pracującej, ff grupie tej wzrasta zwłaszcza liczba osób posiadających wy
łącznie niezarobkowe źródło utrzymania, co jest wynikiem starzenia sie społeczeństwa i przechodzenia pracowników na renty i emerytury. Zmniejsza sie natomiast liczba osób będących na utrzymaniu.
Tempo zachodzących zmian w strukturze ludności według źródeł utrzymania pokazuje
Czynna zawodowo . . poza rolnictwem . w rolnictwie . .
I 0 Ä^!
obkowe źródleHa 100 osób czynnych zawodowo przypadało biernych: w 1970 reku - 107, w 1976 roku - 100, a w 1988 roku - 118 osób.
HD CH HATOmar lüdhosci
Huch naturalny ludności
■ 1985 roku osiągnął najniższy poziom,
Wskaźnik urodzeń mieni ał sił elę w poszczególnych przedziałach czasowych. W latach 1963- 1968 liczka urodzeń zmniejszyła się z 16,4 do 13 na 1000 ludności, lata siedemdziesiąta, podobnie jak w kraju,były okresem wyżu
» granicach od 13,9 do 19,6 urodzeń na urodzeń wyraźnie zmniejszała się do 10,
natomiast w ostatnia dziesięcioleciu śmiertelność ludności wzrosła
» na 1000 mieszkańców. Hejwiecej zgonów zanotowano w 1980 roku ora:
1986-1988 - od 10 do 11 na 1000 ludności. Wskaźnik ten był wyższy od wojewódzkiego ikra-
żona. Już warno . dek liczby zgonów niemowląt
opieki zdrc tych /50.5
wzrostu śmiertelności jest L zagrożenie dla całego kra;
ile - w kotlinie otocz;
sie zanieczyszczeń atmosferycznych. Zauważa się rląt na 1000 urodzeń żywych. Jest to wynik i.in. j iki zgonów niemowląt wystąpiły i 3-1976 znacznie się obniżyły /od 1980 r./. t latach osiemdziesiąt i żywych nie wykazywało żadni
32,8. Ba tle województwa i kraju wskaźnik zgonów ridaoznia tablica 1"
iczęły roenąó /do 36,1
czby zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych nie wykazywało żadnej tendencji;
'ku była to liczba 5,9, w 1986 reku .emowląt jest stosunkowo wysoki,
Wskaźnik zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych
SSS
19*9
|T .ifZzAaa. iii-oclzKsrh. na 1 •z&<cxrx\.
Saldo migracji
; u
g
—^—^g 8
I960 1965 1970 1975 I960 1985 1989
:zany jest jato różnica pomiędzy liczbą u urodzeń i wzrostowa zgonów powodowała ni tablicy 12 pozwalają porównań pozio;
8 prezentowane w tablicy 12 pozwalają poi w Kłodzku z odpowiednia! wskaźnikami dla
““
2SSX&
Kłodzko1 %
1975...
3 WĘDRÓWKOWY LUDNOŚCI
Decyzje migracyjne mieszkańców obrad]
warunki pracy. W latach osiemdziesiąty«
natężenia ruchuU migracyjnego, za w tym okresie zjawisko kształtów dziesięcioleciu wystąpiło ujemne odpływowym. Dopiero w 1989 roku saldo migracji.
lie w całym kraju spadkową tendencje 'tronie napływu jak i odpływu. W Kłodzku sie podobnie, przy czym prawie w całym .do migracji. Oznacza to, że Kłodzko jei
i dziesięciu lat wystąpiło dodatnie
Relacja miedzy saldem migracji, a wielkością obrotu migracyjnego, tj. sumą napływu i odpływu, wyrażona jest współczynnikiem efektywności migracji. W badanym okresie w la
tach. 1962, 1964, 1966, 1968 oraz 1980 - 1988 wystąpiła ujemna wartośd współczynnika efektywności migracji wewnętrznych, co oznacza odpływ ludności Kłodzka do innych miast i wsi, nie uzupełniony napływem. 0 wielkości ruchów migracyjnych decydują migracje wewnętrzne, migracje zagraniczne stanowią bowiem znikomy prooent i mają wyraźnie odpły
wowy charakter.
m m m
Współczynniki rossoju ludności
^f.ktymioścl Mgraniosnych wetmętrznych
BIBLIOGBŁPIA
2. Rocznik Ziemi, Kłodzkiej, 1947, 1948, 1950, 1955.
3. IX-leoie Kłodzka, Prezydium Powiatowej Bady Herodowej, Kłodzko, 1971.
4. Wyniki narodowych spisów powszechnych.
5. Materiały etatystyczne Wojewódzkiego Orzędu Statystycznego w Wałbrzychu.