Computerbeleidsplan

Technische hiogeschool Delft

Computerbeleidsplan

Computerbeleidsplan

onder verantwoordelijkheid

van de TH-Commissie Rekenbeleid

V INHOUD I n l e i d i n g I . H u i d i g e s i t u a t i e - 1 • " • . I I . H o o f d l i j n e n van h e t b e l e i d , SCENARIO-80 1. u i t g a n g s p u n t e n 2. o n t w i k k e l i n g e n d i e h e t b e l e i d beïnvloeden 3. randvoorwaarden 4. h o o f d l i j n e n van h e t b e l e i d 5. SCENARIO-80 I I I . Toekomstige s i t u a t i e B i j l a g e I , b i j h u i d i g e s i t u a t i e B i j l a g e 2, b i j t o e k o m s t i g e s i t u a t i e B i j l a g e 3, s a m e n v a t t i n g e n a f d . c o m p u t e r b e l e i d s p l a n n e n

1

-I n l e i d i n g

D i t C o m p u t e r b e l e i d s p l a n 1982-1986 i s t o t s t a n d gekomen naar a a n l e i d i n g van en a l s antwoord op een v e r z o e k van de M i n i s t e r v a n O n d e r w i j s en Wetenschappen ( b r i e f HW/DB/D-372.380 v a n 10 december 1 9 8 0 ) .

Het d o e l van h e t p l a n i s t w e e l e d i g . E n e r z i j d s i s h e t de b e d o e l i n g een a n t w o o r d t e geven op de v r a g e n d i e de M i n i s t e r h e e f t g e s t e l d , ander-z i j d s i s de b e d o e l i n g d a t de TH ander-z e l f , a f d e l i n g e n en d i e n s t e n w.o. h e t Rekencentrum, mede door de j a a r l i j k s e b i j s t e l l i n g e n i n s t a a t g e s t e l d w o r d t h e t c o m p u t e r b e l e l d t e f o r m u l e r e n , t e e v a l u e r e n en onder t e b r e n -gen i n h e t b e l e i d van de I n s t e l l i n g .

Teneinde d i t c o m p u t e r b e l e i d s p l a n voor deze i n t e r n e d o e l s t e l l i n g een b r u i k b a r e vorm t e geven i s gekozen voor een m o d u l a i r e i n d e l i n g waarop l a t e r i n deze i n l e i d i n g w o r d t Ingegaan.

V o o r d i e n v e r d i e n t een d r i e t a l p u n t e n e x t r a a a n d a c h t .

. De v r a a g s t e l l i n g i s v r i j s t e r k g e r i c h t op de a p p a r a t u u r en m i n d e r op p r o g r a m m a t u u r a s p e c t e n . H e t z e l f d e g e l d t o v e r i g e n s voor de v r a -g e n l i j s t d i e door de CRIVA w o r d t -g e h a n t e e r d b i j de b e o o r d e l i n -g v a n aanvragen. De toenemende b e t e k e n i s van programmatuur i n de k o s t e n van c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n r e c h t v a a r d i g e n i n de toekomst een d i e n -o v e r e e n k -o m s t i g e nadruk van de pr-ogrammatuurc-omp-onent.

. B i j de THD b e s t a a t de s i t u a t i e d a t n a a s t h e t Rekencentrum a l s c e n -t r a l e d i e n s -t een c e n -t r a l e e l e k -t r o n i s c h e d i e n s -t (ED) b e s -t a a -t . Deze ED i s i n 1967 a l s z e l f s t a n d i g e d i e n s t o n t s t a a n u i t de a f d e l i n g d e r E l e k t r o t e c h n i e k . Binnen de ED b e s t a a n twee a f d e l i n g e n : de a f d e l i n g I n s t r u m e n t a t i e en de a f d e l i n g o n t w i k k e l i n g . De e e r s t e v e r z o r g t o n -derhoud en a d v i s e r i n g b i j a a n s c h a f , van e l e k t r o n i s c h e a p p a r a t u u r m.n. ook v a n m i n i c o m p u t e r s en b i j b e h o r e n d e r a n d a p p a r a t u u r . De tweede houdt z i c h b e z i g met h e t ontwerpen en r e a l i s e r e n van e l e k -t r o n i s c h e a p p a r a -t u u r , waaronder ook i n -t e r f a c e s , aan de hand van een e i s e n p a k k e t . De a c t i v i t e i t e n van de ED op h e t g e b i e d van comp u t e r a comp comp a r a t u u r vormen samen en ocomp g e l i j k n i v e a u met de a c t i v i t e i -t e n van h e -t RC de c e n -t r a l e o n d e r s -t e u n i n g b i j de THD.

. I n h e t p l a n i s reeds b i j een a a n t a l punten aangegeven d a t ze b i j de e e r s t v o l g e n d e b i j s t e l l i n g e x t r a aandacht z u l l e n k r i j g e n . Dat z i j n met name h e t v e r k r i j g e n van een meer g e d e t a i l l e e r d b e e l d v a n het beheer en de p e r s o n e l e o n d e r s t e u n i n g van d e c e n t r a l e appara-t u u r . Verder z a l z o a l s boven reeds i s aangegeven aandachappara-t geschon-ken worden aan de programmatuurcomponent.

Zoals e e r d e r v e r m e l d b e s t a a t d i t r a p p o r t u i t een a a n t a l min o f meer o n -a f h -a n k e l i j k e o n d e r d e l e n d i e e c h t e r -a l s één g e h e e l g e l e z e n kunnen wor-den. Voor h e t t o t a a l o v e r z i c h t i s de v r a a g s t e l l i n g van de M i n i s t e r aan het e i n d van de i n l e i d i n g l e t t e r l i j k opgenomen. Daarna g e e f t h o o f s t u k I met b i j l a g e 1 een antwoord op de v r a g e n o m t r e n t de h u i d i g e s i t u a t i e . H o o f d s t u k I I g e e f t de v i s i e van de i n s t e l l i n g weer. Deze i s gebaseerd op h e t i n de Nota R e k e n b e l e i d van o k t o b e r 1980 beschreven s c e n a r i o 4 dat l a t e r i n de aanvraag van de Amdahl V7/B v a n h e t RC t o t SCENARIO-80 i s u i t g e w e r k t . I n h o o f d s t u k I I I met b i j l a g e 2 w o r d t ingegaan op de t o e -k o m s t i g e s i t u a t i e . I n b i j l a g e 3 z i j n s a m e n v a t t i n g e n gegeven van de com-p u t e r b e l e i d s com-p l a n n e n van de a f d e l i n g e n en d i e n s t e n .

2

-De v r a a g s t e l l i n g van de M i n i s t e r l u i d t a l s v o l g t : algemeen, ( z i e h o o f d t u k I I )

J a a r l i j k s d i e n t e l k e i n s t e l l i n g v o o r 1 december een ( b i j g e s t e l d ) compu-t e r b e l e i d s p l a n i n . Voor de e e r s compu-t e maal op 1 december 1981.

Het c o m p u t e r b e l e i d s p l a n g e e f t de v i s i e van de I n s t e l l i n g weer op de o n t w i k k e l i n g van h e t c o m p u t e r g e b r u i k i n de komende 4 j a r e n , g e r e l a t e e r d aan haar t a k e n ( o n d e r w i j s , onderzoek en ondersteunende p r o c e s s e n ) en b i n n e n de financiële r a n d v o o r w a a r d e n .

h u i d i g e s i t u a t i e , ( z i e h o o f d s t u k I met b i j l a g e 1.)

1. Een k w a n t i t a t i e v e opgave van h e t c e n t r a a l c o m p u t e r g e b r u i k i n de a f -g e l o p e n j a r e n , per ( o n d e r ) a f d e l i n -g / ( s u b ) f a c u l t e i t / d i e n s t , zo mo-ge- mogel i j k g e s p mogel i t s t naar t o e p a s s i n g s g e b i e d ( o n d e r w i j s / o n d e r z o e k / a d m mogel n mogel s -t r a -t i e / o v e r i g ) alsmede h e -t g e b r u i k door d e r d e n . H i e r b i j d i e n e n a f z o n d e r l i j k t e worden v e r m e l d de o n d e r z o e k p r o j e c t e n d i e een a a n m e r k e l i j k ( b v . meer dan 5%) b e s l a g op de c a p a c i t e i t l e g g e n . 2. De mate van samenwerking op computergebied ( a f d e l i n g e n o n d e r l i n g ,

a f d e l i n g e n - r e k e n c e n t r u m , met andere i n s t e l l i n g e n )

3. G e b r u i k s k o s t e n van c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n b u i t e n de e i g e n i n s t e l l i n g 4. De mate w a a r i n h e t a c c e n t g e l e g d i s op c e n t r a l e dan w e l d e c e n t r a l e

v e r w e r k i n g

5. De mate van m e r k s t a n d a a r d i s a t i e ( c e n t r a a l + d e c e n t r a a l )

6. De w i j z e van beheer van de c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n ( c e n t r a a l + d e c e n -t r a a l )

7. De aanwezige a p p a r a t u u r ( t y p e , l e e f t i j d , j a a r l l j k s g e l n v e s t e e r d e g e l d e n ) , zowel c e n t r a a l a l s d e c e n t r a a l . Voor de d e c e n t r a l e v o o r z i e n i n gen kan met een zeer beknopte opgave worden v o l s t a a n ( a l l e e n c o n f i -g u r a t i e s d u u r d e r dan f . 100.000,-)

8. Mankracht o n d e r s t e u n i n g ( c e n t r a a l / d e c e n t r a a l , a a n t a l l e n en a a r d : systeemprogrammering, h a r d w a r e , o n d e r s t e u n i n g , a p p l i c a t i e s )

9. Methode van b u d g e t t e r i n g en d o o r b e r e k e n i n g van h e t g e b r u i k van de c e n t r a l e c o m p u t e r v o o r z i e n i n g .

10. Beknopt v e r s l a g werkzaamheden van de a d v i e s c o m m i s s i e c o m p u t e r v o o r -z i e n i n g e n .

t o e k o m s t i g e s i t u a t i e , ( z i e h o o f d s t u k I I I met b i j l a g e 2.)

1. Een k w a n t i t a t i e v e opgave van h e t gepland c o m p u t e r g e b r u i k i n de komende 4 j a r e n per ( o n d e r ) a f d e l i n g / ( s u b ) f a c u l t e i t / d i e n s t , zo moge-l i j k g e s p moge-l i t s t naar t o e p a s s i n g s g e b i e d ( o n d e r w i j s , onderzoek, admi-n i s t r a t i e , o v e r i g ) eadmi-n s o o r t ( b a t c h . I admi-n t e r a c t i e f ) alsmede h e t g e p l a admi-n d g e b r u i k door d e r d e n .

2. Onderbouwing van de b e h o e f t e n , w a a r b i j v o o r a l aandacht geschonken moet worden aan nieuwe o n d e r w i j s t o e p a s s i n g e n , aan lopende en nieuwe o n d e r z o e k p r o j e c t e n voor zover deze voor een b e l a n g r i j k d e e l de capac i s t e i t s b e h o e f t e b e p a l e n , alsmede aan nieuwe a d m i n i s t r a t i e v e t o e p a s -s i n g e n . Z o v e e l m o g e l i j k z a l d a a r b i j per d e e l g e b i e d u i t g e g a a n moeten worden van een k o s t e n / b a t e n a n a l y s e . Met k o s t e n worden i n d i t v e r band de I n t e g r a l e k o s t e n bedoeld ( p e r s o n e e l + a p p a r a t u u r + o v e r i g e k o s -t e n )

3

-3. De i n de p l a n p e r i o d e t e h a n t e r e n methoden v o o r de s t u r i n g van h e t g e b r u i k ( o . a . b u d g e t t e r i n g en d o o r b e r e k e n i n g )

4. De w i j z e waarop aan de geplande b e h o e f t e n b i n n e n de r a n d v o o r w a a r d e n z o v e e l m o g e l i j k tegemoet kan worden gekomen.

D a a r b i j aangegeven de v e r s c h i l l e n d e a l t e r n a t i e v e n (vormen van samen-w e r k i n g , r e a l i s a t i e c e n t r a a l / d e c e n t r a a l , b a t c h / t i m e s h a r i n g e t c . ) , de c o n s e q u e n t i e s ( p e r s o n e e l , a p p a r a t u u r , r u i m t e , o r g a n i s a t o r i s c h , f i n a n c i e e l ) alsmede de v e r w e r k i n g s a a n p a k d i e v o o r de komende j a r e n w o r d t gekozen. 5. A p p a r a t u u r / p r o g r a m m a t u u r a a n s c h a f f i n g s p l a n v o o r h e t komende b e g r o -t i n g s j a a r . 6. G l o b a a l a a n s c h a f f i n g s s c h e m a v o o r de daarop v o l g e n d e 3 j a r e n . n

H o o f d s t u k I H u i d i g e s i t u a t i e

H u i d i g e s i t u a t i e

H o o f d s t u k I b e v a t een b e s c h r i j v i n g van de " h u i d i g e " s i t u a t i e , d.w.z. de s i t u a t i e z o a l s d i e b e g i n 1982 was.

Deze b e s c h r i j v i n g g e s c h i e d t aan de hand van en a l s antwoord op de v r a -gen d i e d a a r o m t r e n t door h e t M i n i s t e r i e van O n d e r w i j s en Wetenschappen z i j n g e s t e l d .

De v r a g e n z i j n , voorgegaan door de c i j f e r s 1 t/m 10 en een v e r t i c a l e l i j n , i n de t e k s t opgenomen.

Een k w a n t i t a t i e v e opgave van h e t c e n t r a a l c o m p u t e r g e b r u i k i n de a f g e -l o p e n j a r e n , per ( o n d e r ) a f d e -l -l n g ( s u b ) f a c u -l t e i t / d -l e n s t , zo m o g e -l i j k ge-s p l i t ge-s t naar t o e p a ge-s ge-s i n g ge-s g e b i e d ( o n d e r w i j ge-s / o n d e r z o e k / a d m i n i ge-s t r a t i e / o v e r i g ) alsmede h e t g e b r u i k door d e r d e n . H i e r b i j d i e n e n a f z o n d e r l i j k t e worden v e r m e l d de o n d e r z o e k p r o j e c t e n d i e een a a n m e r k e l i j k ( b v . meer dan 5%) b e s l a g op de c a p a c i t e i t l e g g e n .

De c e n t r a l e c o m p u t e r a p p a r a t u u r van de T H - D e l f t b e s t a a t u i t : - De c e n t r a l e d i g i t a l e i n s t a l l a t i e (GDI)

- De c e n t r a l e h y b r i d e i n s t a l l a t i e (GHI) - De c e n t r a l e g r a p h i c s I n s t a l l a t i e (GGI)

Deze i n s t a l l a t i e s worden g e d e t a i l l e e r d beschreven onder punt 7.

Het g e b r u i k van de GDI i n de j a r e n 1978 t/m 1981 i s samengevat i n t a b e l 1.1 van b i j l a g e 1 . Het t o t a a l a a n t a l b e s c h i k b a r e rekeneenheden w o r d t geschat op 29 MRE.

Het a a n t a l g e b r u i k t e Rekeneenheden v e r t o o n t een g r o e i van b i j n a 50% i n de p e r i o d e 1978 t/m 1 9 8 1 . (Van 9.7 t o t 14.1 m i l j o e n RE's).

Het b u d g e t t e r l n g s - en d o o r b e r e k e n i n g s s y s t e e m d a t op de GDI i n g e b r u i k i s ( z i e p u n t 9.1.1) i s p r i m a i r g e r i c h t geweest op een zo goed m o g e l i j k e v e r d e l i n g van de s c h a a r s e c a p a c i t e i t . Wanneer i n d i e p e r i o d e b e t e r aan de bestaande b e h o e f t e v o l d a a n had kunnen worden, was deze g r o e i aanz i e n l i j k g r o t e r geweest. Ook de toename i n h e t g e b r u i k , na de i n s t a l l a -t i e van de Amdahl V7/B i n a u g u s -t u s 1981, i s door d a -t sys-teem b e p e r k -t g e b l e v e n .

Het o n d e r s c h e i d d a t met h e t b u d g e t t e r l n g s - en d o o r b e r e k e n i n g s y s t e e m ge-maakt kan worden naar v e r s c h i l l e n d e p r o j e c t e n zou een u i t s p l i t s i n g on-d e r w i j s / o n on-d e r z o e k / a on-d m i n i s t r a t i e zeer goeon-d m o g e l i j k maken.

I n v o e r i n g zou v o o r a l l e g e b r u i k e r s e c h t e r g r o t e problemen i n t r o d u c e r e n omdat ze dan v o o r a l l e c o m p u t e r g e b r u i k moeten b e p a l e n o f h e t o n d e r w i j s dan w e l onderzoek dan w e l a d m i n i s t r a t i e i s . Z e l f s wanneer d a t v a s t l i g t zou e l k e s o o r t werk met v e r s c h i l l e n d e b u d g e t t e n moeten worden v e r r e kend. Om deze redenen i s h e t nog n i e t u i t v o e r b a a r g e b l e k e n h e t g e v r a a g -de o n d e r s c h e i d t e maken.

Het g e b r u i k door derden i s i n de p e r i o d e 1978 t/m 1980 g e d a a l d van 2.9 t o t r u i m 1.4 m i l j o e n Rekeneenheden ( c a . 10% i n 1 9 8 1 ) . De oorzaak h i e r -van i s h e t c a p a c i t e i t s t e k o r t d a t i n d i e p e r i o d e g r o t e r werd.

1-2 Het g e b r u i k door " g e l i e e r d e i n s t e l l i n g e n " ( z i e t a b e l 1.1) b e t r e f t g e b r u i k d o o r : I n t e r u n i v e r s i t a i r R e a c t o r I n s t i t u u t ( I R I ) I n t e r n a t i o n a l I n s t i t u t e f o r H y d r a u l i c and E n v i r o n m e n t a l E n g i n e e r i n g ( I . H . E ) I n t e r u n i v e r s i t a i r i n s t i t u u t b e d r i j f s k u n d e ( I I B )

Een r e l a t i e f g r o o t b e s l a g op de c a p a c i t e i t w o r d t g e l e g d door h e t werk aan de v o l g e n d e p r o j e c t e n (RE p e r j a a r ) .

L u c h t v a a r t en R u i m t e v a a r t t e c h n i e k , onderzoek naar k n i k l a s t van d u n -wandige s c h a l e n met v o r m o n z u i v e r h e d e n (650.000 RE = 4 , 3 % ) .

- T e c h n i s c h e N a t u u r k u n d e , vakgroep t h e o r e t i s c h e n a t u u r k u n d e , p r o j e c t TN81-1 : (400.000 RE = 2 , 1 % ) .

- L u c h t v a a r t - en R u i m t e v a a r t t e c h n i e k en Geodesie, b a a n b e r e k e n i n g e n s a t e l l i e t e n (300.000 RE = 2 , 1 % ) .

U i t deze c i j f e r s b l i j k t eens t e meer d a t h e t c o m p u t e r g e b r u i k i n D e l f t w o r d t gekenmerkt door een g r o o t a a n t a l g e b r u i k e r s , d i e werken met g r o t e a a n t a l l e n r e l a t i e f k l e i n e j o b s .

S i n d s k o r t i s e r een toenemende v r a a g naar f a c i l i t e i t e n v o o r o m v a n g r i j k r e k e n w e r k .

1.2 Het g e b r u i k van de GHI i s samengevat i n t a b e l l e n 1.2 en 1.3 van b i j l a g e 1 .

Ook v o o r deze i n s t a l l a t i e g e l d t d a t h e t g e b r u i k w o r d t gekenmerkt door een g r o o t a a n t a l p r o j e c t e n van ongeveer d e z e l f d e g r o o t t e - o r d e .

Een r e l a t i e f g r o o t b e s l a g op de c a p a c i t e i t w o r d t g e l e g d door de v o l g e n -de o n d e r z o e k p r o j e c t e n ( g e b r u i k s u r e n per j a a r ) . - PWR - r e g e l en v e i l l g h e i d s s l m u l a t i e s 198 u u r - o n t w e r p h y b r i d e o p e r a t i n g systeem 195 u u r - o n t w e r p p a r a l l e l p r o c e s s o r 187 u u r - s i m u l a t i e economische m o d e l l e n 174 u u r - s i m u l a t i e s m a a k z i n t u l g 214 u u r

1.3 Het g e b r u i k van de GGI i s samengevat i n t a b e l 1.4 van b i j l a g e 1 .

Een a a n m e r k e l i j k b e s l a g op de c a p a c i t e i t w o r d t g e l e g d door de v o l g e n d e p r o j e c t e n :

- GADAMP p r o j e c t van industriëel ontwerpen en RG, ( c o m p u t e r a i d e d d e s i g n and model p r o d u c t i o n ) ca. 15%.

- THDSIM a f d . werktuigbouwkunde ca. 10%

1-3

2. I De mate van samenwerking op c o m p u t e r g e b i e d ( a f d e l i n g e n o n d e r l i n g , afde-l i n g e n - r e k e n c e n t r u m , met andere I n s t e afde-l afde-l i n g e n ) .

2.1 A f d e l i n g e n o n d e r l i n g

De a f d e l i n g e n Technische N a t u u r k u n d e , E l e k t r o t e c h n i e k en Wiskunde en I n f o r m a t i c a z i j n g e z a m e n l i j k v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r de i n h o u d van de pas g e s t a r t e I n f o r T n a t l c a o p l e i d i n g .

H e t I n s t i t u u t v o o r stedebouwkundig onderzoek van de a f d e l i n g d e r Bouw-kunde en de vakgroep g e l u i d s l e e r en z i n t u l g f y s i c a van de a f d e l i n g d e r T e c h n i s c h e Natuurkunde i n v e s t e r e n g e z a m e n l i j k i n a p p a r a t u u r d i e b i j l a a t s t g e n o e m d e i s o p g e s t e l d . Deze a p p a r a t u u r i s bestemd v o o r g e l u i d s -m e t i n g e n .

Door de a f d e l i n g der Geodesie en de a f d e l i n g d e r L u c h t v a a r t - en Ruimte-v a a r t t e c h n i e k w o r d t nauw samengewerkt b i j h e t onderzoek Ruimte-van de beweging v a n r u i m t e v o e r t u i g e n en h e t daarmee v e r r i c h t e n van m e t i n g e n op a a r d e . G e z a m e n l i j k i s programmatuur aangekocht v o o r g e b r u i k op de GDI.

Het Rekencentrum en de C e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e d i e n s t bouwen een samen-w e r k i n g op v o o r h e t g e z a m e n l i j k e onderhoud van hardsamen-ware en s o f t samen-w a r e op DARTS-systemen ( z i e ook b i j l a g e 1 , t e k s t 2 . 1 ) , van m i c r o c o m p u t e r s en t e r m i n a l s .

B i j de a f d e l i n g d e r E l e k t r o t e c h n i e k b e s t a a t een werkgroep v o o r

I C - d e s l g n : Computer A i d e d C i r q u i t Design (CACD). Deze werkgroep i s een samenwerkingsverband t u s s e n zes v a k g r o e p e n .

2.2 Samenwerking a f d e l i n g e n - r e k e n c e n t r u m

G l o b a a l kan een v i e r t a l a a n d a c h t s g e b i e d e n worden o n d e r s c h e i d e n . A. O n d e r s t e u n i n g van d e c e n t r a l e f a c i l i t e i t e n B. T e c h n l s c h - w e t e n s c h a p p e l l j k e o n d e r s t e u n i n g C. O n d e r s t e u n i n g b e s t u u r l i j k e i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g / a d m i n i s t r a t i e v e a u t o m a t i s e r i n g . D. O n d e r s t e u n i n g op h e t g e b i e d van S i m u l a t i e en p a r a l l e l p r o c e s s i n g . ad A. O n d e r s t e u n i n g van d e c e n t r a l e f a c i l i t e i t e n .

Deze peirmanente samenwerking t u s s e n een a a n t a l a f d e l i n g e n en h e t RG i s t o e g e s p i t s t op de o n d e r s t e u n i n g v a n DARTS ( D e l f t Advanced Remote T e r m i n a l systeem) en h e t g e b r u i k van m u l t i p r o j e c t computers op de a f d e l i n g e n . I n deze samenwerking r i c h t h e t RC z i c h v o o r a l op . a d v i e z e n b i j aanschaf . i n s t a l l a t i e . bundelen van a a n s c h a f f i n g e n ( k o r t i n g e n ) . s o f t w a r e onderhoud . i n t r o d u c t i e . o n t w i k k e l i n g van s o f t w a r e . beheer

(Een meer u i t g e b r e i d e b e s c h r i j v i n g van deze v o o r de T H - D e l f t t y p i s c h e w e r k w i j z e i s opgenomen i n b i j l a g e 1 , t e k s t 2 . 1 ) .

1-4

Bedoelde samenwerking b e s t a a t op d i t moment met de v o l g e n d e a f d e l i n g e n :

. E l e k t r o t e c h n i e k

. Wiskunde en i n f o r m a t i c a . C i v i e l e t e c h n i e k

I n h e t kader van deze samenwerking h o o r t ook de door h e t RC geboden m o g e l i j k h e i d dat a f d e l i n g e n a p p a r a t u u r van het RC h u r e n .

ad B. T e c h n i s c h w e t e n s c h a p p e l i j k e o n d e r s t e u n i n g

Het i s e v i d e n t d a t een g e b r u i k e r v o o r l i c h t i n g en h u l p n o d i g h e e f t wanneer d i e met geavanceerde a p p a r a t u u r ( c e n t r a l e g r a p h l s c h e , h y b r i d e i n s t a l l a t i e s ) o f programmatuur (op de c e n t r a l e d i g i t a l e i n s t a l l a t i e ) t e maken k r i j g t b i j de o p l o s s i n g van z i j n problemen. Deze problemen z i j n van t e c h n i s c h e o f w e t e n s c h a p p e l i j k e a a r d en complex.

Degene d i e v a n u i t h e t RC w o r d t i n g e z e t b i j de a d v i s e r i n g moet i n s t a a t en i n de g e l e g e n h e i d z i j n z i c h t e v e r d i e p e n i n h e t probleem om t o t een j u i s t e samenwerking t e g e r a k e n .

M e e s t a l g e b e u r t deze a d v i s e r i n g daarom i n een p r o j e c t v o r m , w a a r i n meer van samenwerking sprake i s dan van een e e n z i j d i g e a d v i s e r i n g . Enkele v o o r b e e l d e n :

. De a f d e l i n g e n der Werktuigbouwkunde, L u c h t v a a r t en R u i m t e v a a r t -t e c h n i e k , Scheepsbouw- en Scheepvaar-tkunde en I n d u s -t r i e e l

Ontwerpen werken nauw samen met h e t Rekencentrum op h e t g e b i e d van Computer A i d e d D e s i g n . Het i s de b e d o e l i n g dat op k o r t e t e r m i j n w o r d t overgegaan t o t aanschaf van a p p a r a t u u r v o o r d i t d o e l . D i t g e b i e d van c o m p u t e r t o e p a s s i n g e n z a l i n de n a b i j e toekomst g r o t e aandacht k r i j g e n . De deelname van de a f d e l i n g e n L u c h t v a a r t -en R u i m t e v a a r t t e c h n i e k -en Scheepsbouw- -en Scheepvaartkunde v r a g e n een v o o r N e d e r l a n d u n i e k e aanpak.

. Het p r o j e c t DELLA ( D e l f t L a y - o u t ) b i j de a f d e l i n g d e r

E l e k t r o t e c h n i e k i s opgezet met b e h u l p van het RC m.b.v. op h e t RC o n t w i k k e l d e s o f t w a r e (GPGS en d a t a - f i l e management)

De t u s s e n a f d e l i n g I n d u s t r i e e l Ontwerpen en het RC werken samen i n h e t p r o j e c t GADAMP (computer a i d e d d e s i g n and model p r o d u c t i o n ) . . De a f d e l i n g L u c h t v a a r t - en R u i m t e v a a r t t e c h n i e k en h e t RG werken

samen b i j i m p l e m e n t a t i e , b e s c h i k b a a r s t e l l i n g en u i t b r e i d i n g van h e t programmapakket GIFTS ( e i n d i g e elementen methode, pré- en p o s t p r o c e s s i n g ) .

. V r i j w e l e l k g e b r u i k van de c e n t r a l e h y b r i d e i n s t a l l a t i e en ( i n m i n d e r e mate) van de c e n t r a l e g r a p h i c s i n s t a l l a t i e g e b e u r t i n een samenwerkingsverband.

ad C.Ondersteuning b e s t u u r l i j k e i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g / a d m i n i s t r a t i e v e a u t o m a t e r i s e r i n g

De samenwerking op d i t g e b i e d w o r d t gecoördineerd door de H o o f d s t u u r g r o e p B e s t u u r l i j k e I n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g (H.S.B.I.) E n k e l e p r o j e c t e n :

SIS : s t u d e n t e n I n f o r m a t i e systeem PERSIS : P e r s o n e e l s i n f o r m a t i e systeem FAS : F i n a n c i e e l A d m i n i s t r a t i e Systeem

1-5

Een andere g r o o t s c h a l i g e samenwerking b e s t a a t t u s s e n de C e n t r a l e B i b l i o t h e e k en h e t Rekencentrum i n h e t A U B I D - p r o j e c t ( A u t o m a t i s c h B i b l i o t h e e k - i n f o r m a t i e systeem D e l f t ) .

Op k l e i n e r e s c h a a l b e s t a a t een nauwe samenwerking t u s s e n h e t Reken-centrum en een a a n t a l a f d e l i n g e n van de Hogeschool. D a a r u i t i s een a a n t a l i n f o r m a t i e s y s t e m e n o n t s t a a n d i e o p e r a t i o n e e l z i j n . o . a . : e x a m e n u l t s l a g e n systeem c i j f e r r e g l s t r a t l e s t u d e n t e n i n s c h r i j v i n g beurzenboek v e r k i e z i n g s r e g l s t e r s s t u d e n t e n - d e k e n a a t systeem Met de o n d e r w i j s k u n d i g e d i e n s t : s t u d i e t i j d - r e g i s t r a t i e en t o e t s v e r w e r k i n g s y s t e e m .

Met de C e n t r a l e W e r k p l a a t s v o o r M e t a a l b e w e r k i n g , h e t chemicaliën ma-g a z i j n en de c e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t w o r d t samenma-gewerkt b i j de a u t o m a t i s e r i n g van r e s p . o r d e r , v o o r r a a d en

m a g a z i j n a d m i n i s t r a t i e .

ad D. S i m u l a t i e en p a r a l l e l d a t a p r o c e s s i n g

Het RC w e r k t nauw samen met de o n d e r a f d e l i n g der Wiskunde en I n f o r m a t i c a en de a f d e l i n g e n der Technische Natuurkunde en E l e k t r o t e c h -n i e k b i j de o -n t w i k k e l i -n g va-n ee-n p a r a l e l l e s i m u l a t o r ,

( o . a . r a p p o r t : " S i m u l a t i e en p a r a l l e l d a t a p r o c e s s i n g i n de t e c h -n i s c h e wete-nschappe-n". D e l f t j a -n u a r i 1 9 8 2 ) .

2.3 Samenwerking met andere i n s t e l l i n g e n

Op b e s t u u r l i j k n i v e a u z i j n de c o n t a c t e n geïnstitutionaliseerd i n SUR, CVDUR en SUAA.

I n h e t kader van de b e s c h i k b a a r s t e l l i n g van f a c i l i t e i t e n voor omvangr i j k w e t e n s c h a p p e l i j k omvangrekenweomvangrk w o omvangr d t met andeomvangre u n i v e omvangr s i t a i omvangr e omvangr e k e n -c e n t r a samengewerkt.

Voor de i n f o r m a t i c a o p l e i d i n g e n i s i n de r e g i o een samenwerking aange-gaan met de R i j k s u n i v e r s i t e i t L e i d e n (RUL) en de Erasmus U n i v e r s i t e i t t e Rotterdam (EUR).

Samenwerking met andere i n s t e l l i n g e n r i c h t z i c h op 2 h o o f d z a k e n . a. gebruikmaken van e i k a a r s r e k e n f a c i l i t e i t e n

b. h e t o n t w i k k e l e n en g e b r u i k e n van s o f t w a r e .

ad. a Tot voor k o r t e t i j d werd h e t z.g. " e x t e r n r e k e n e n " door h e t Rekencentrum g e s t i m u l e e r d . E n k e l e redenen d a a r v o o r waren - c a p a c i t e i t s t e k o r t op de IBM 370/158

- h e t o n t b r e k e n van s o f t w a r e d i e e l d e r s w e l aanwezig I s , omdat d i e n i e t b e s t a a t voor de b e s c h i k b a r e hardware o f wegens de hoge k o s t e n van aanschaf en p e r s o n e l e o n d e r s t e u n i n g .

h e t m o g e l i j k maken van een t e s t v o o r d a t t o t aanschaf o f I m p l e -m e n t a t i e w o r d t overgegaan.

1-6

De i n s t a l l a t i e v a n de Amdahl V7/B h e e f t v o o r l o p i g h e t c a p a c i -t e i -t s -t e k o r -t opgeheven.

De t e r u g l o p e n d e financiële r u i m t e z a l eveneens een n e g a t i e v e I n -v l o e d hebben op h e t e x t e r n r e k e n e n .

(Een a a n t a l v o o r b e e l d e n i s opgenomen onder p u n t 3, waar de g e -b r u i k s k o s t e n worden aangegeven).

Omgekeerd w o r d t door een g r o o t a a n t a l "derden" g e b r u i k gemaakt van de i n s t a l l a t i e s v a n de TH. I n v r i j w e l a l l e g e v a l l e n g a a t h e t d a a r b i j p r i m a i r om h e t g e b r u i k van s o f t w a r e d i e e l d e r s n i e t aanwezig i s . Een a a n t a l o v e r h e i d s i n s t e l l i n g e n en b e d r i j v e n maakt g e b r u i k v a n s o f t w a r e d i e door a f g e s t u d e e r d e n i s o n t w i k k e l d o f a l d a a r geïntro-duceerd t i j d e n s hun s t u d i e .

Een v i j f t a l HTS-en maakt g e b r u i k van de D e l f t s e A l g o l - 6 0 compi-l e r op de c e n t r a compi-l e d i g i t a compi-l e i n s t a compi-l compi-l a t i e .

Een o v e r z i c h t van een a a n t a l g e b r u i k e r s v a n de C e n t r a l e D i g i t a l e i n s t a l l a t i e i s opgenomen i n b i j l a g e 1 , t a b e l 2.1.

ad. b Voor g e z a m e n l i j k o n t w i k k e l e n en g e b r u i k e n v a n s o f t w a r e w o r d t samengewerkt door o.a.:

. De a f d e l i n g d e r E l e k t r o t e c h n i e k met andere TH's op h e t g e b i e d van CAD v o o r geïntegreerde c i r c u i t s v i a de FOM-werkgemeenschap h a l f g e l e i d e r s . Het samenwerkingsverband beoogt h e t o p z e t t e n van een c o h e r e n t e CAD-omgeving voor ontwerp v a n IC's t e n behoeve van de Nederlandse b e d r i j v e n , de TH's en de HTS'en.

. Rekencentrum met P h i l i p s , S t o r k KAB, TNQIWECO en NLR v o o r o n -derhoud van programma ASKA ( s t e r k t e b e r e k e n i n g e n ) .

. Rekencentrum met P h i l i p s en a f d e l i n g L u c h t v a a r t en R u i m t e -v a a r t t e c h n i e k b i j i m p l e m e n t a t i e e t c . -v a n programma GIFTS ( s t e r k t e b e r e k e n i n g en pré- en p o s t p r o c e s s i n g ) .

. Rekencentrum, TNO-IWEGO en a f d e l i n g der Werktuigbouwkunde b i j onderzoek naar b r e u k v e r s c h i j n s e l e n i n keramische b e l t e l s . . Rekencentrum en a f d e l i n g G e o f y s i c a van de RUU b i j onderzoek

naar t e k t o n i s c h e v e r s c h i j n s e l e n I n de a a r d k o r s t .

. Rekencentrum en a f d e l i n g der C i v i e l e T e c h n i e k v o o r onderhoud p a k k e t IGES/STRUDL. De " I c e s - U s e r s Group" f i n a n c i e r t d a a r v o o r een p e r s o n e e l s p l a a t s b i j h e t RC.

. I n h e t kader v a n p r o j e c t g r o e p e n v a n h e t CIAD ( v e r e n i g i n g v o o r c o m p u t e r t o e p a s s i n g e n i n de i n g e n i e u r s p r a k t i j k ) w o r d t samenge-w e r k t door :

a f d . Werktuigbouwkunde met een g r o o t a a n t a l b e d r i j v e n en o v e r -h e i d s i n s t a n t i e s (onderzoek t e k e n k a m e r a u t o m a t l s l n g CAD),

a f d . Werktuigbouwkunde en RC en a a n t a l b e d r i j v e n (prê en p o s t -p r o c e s s i n g e i n d i g e elementen methode).

a f d . Werktuigbouwkunde en RG en een a a n t a l anderen ( e n g i n e e r i n g d a t a b a s e s ) .

. T.b.v. de b e s t u u r l i j k e i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g w o r d t o.a. samen-g e w e r k t i n SUAA-verband ( S t i c h t i n samen-g U n i v e r s i t a i r A d m i n i s t r a t i e v e A u t o m a t i s e r i n g ) .

D a a r t o e w o r d t h e t FASsysteem geïmplementeerd. (Financiëel a d -m i n i s t r a t i e s y s t e e -m ) . V o o r b e r e i d i n g e n worden g e t r o f f e n v o o r een i n t e r u n i v e r s i t a i r s t u d i e i n f o r m a t i e s y s t e e m ( I S I S ) .

. Het Rekencentrum w e r k t samen met h e t l a b o r a t o r i i m i v o o r medische f y s i c a v a n de VU b i j onderzoek v a n h a r t - f i b r l l a t i e en met h e t zoölogisch l a b o r a t o r i u m van de RUL i n h e t onderzoek van de wer-k i n g van reuwer-k/smaawer-k z i n t u i g e n .

1-7

G e b r u i k s k o s t e n van c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n b u i t e n de e i g e n i n s t e l l i n g .

I n t a b e l 3.1 van b i j l a g e 1 i s een o v e r z i c h t gegeven van de k o s t e n be-s t e e d aan c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n e l d e r be-s en de aanvragen d i e d a a r v o o r v o o r 1982 z i j n i n g e d i e n d .

Het " e x t e r n r e k e n e n " i s door h e t Rekencentrum i n h e t v e r l e d e n om een a a n t a l redenen g e s t i m u l e e r d .

- h e t n i j p e n d e c a p a c i t e i t s t e k o r t op de GDI t e n t i j d e van de

IBM 370/158-AP ( i n h e t v e r l e d e n i s een g r o o t g e b r u i k gemaakt van de f a c i l i t e i t e n van h e t GRI t e L e i d e n )

- de hoge k o s t e n van b e s c h i k b a a r s t e l l i n g van soimnige f a c i l i t e i t e n op de GDI, zowel v.w.b. programmatuur a l s p e r s o n e e l (de t o e p a s s i n g van b e s t u r i n g van g e r e e d s c h a p s w e r k t u i g e n i s om deze r e d e n u i t b e s t e e d b i j FDD).

- wanneer h e t werk een e x p e r i m e n t o f t e s t b e t r e f t met h e t oog op a a n s c h a f f i n g van d i e f a c i l i t e i t e n door de THD.

- wanneer programmatuur van andere i n s t i t u t e n i s v e r k r e g e n d i e n i e t g e s c h i k t I s v o o r de h a r d w a r e / s o f t w a r e c o m b i n a t i e van h e t RG. A l s b i j k o m e n d v o o r d e e l van h e t e x t e r n r e k e n e n , m.n. wanneer d a t b i j b e d r i j v e n g e b e u r t w o r d t g e z i e n de m o g e l i j k h e i d • v a n h e t l e g g e n van c o n t a c t e n door medewerkers en a f s t u d e e r d e r s .

Daar vanwege de " c e n t r a l e f i n a n c i e r i n g " s l e c h t s 100 k f b e s c h i k b a a r i s v o o r d i t d o e l i n 1982 i s u i t de TH financiën een bedrag van 200 k f e x t r a b e s c h i k b a a r g e s t e l d ( z i e H o o f d s t u k I I I ) .

1-8

De mate w a a r i n h e t a c c e n t g e l e g d i s op c e n t r a l e dan wel d e c e n t r a l e v e r -w e r k i n g .

Het c o m p u t e r g e b r u i k i s i n D e l f t a l t i j d gekenmerkt geweest door een g r o o t a a n t a l g e b r u i k e r s met r e l a t i e f k l e i n r e k e n w e r k .

Het b e l e i d i s e r a l t i j d op g e r i c h t geweest h e t werk z o v e e l m o g e l i j k c e n t r a a l t e v e r r i c h t e n .

Erkend werd d a a r b i j d a t bepaalde t o e p a s s i n g e n , m.n. van l a b o r a t o r i u m -a u t o m -a t i s e r i n g , -a-angewezen w-aren op d e c e n t r -a l e f -a c i l i t e i t e n .

De e i s van d i r e c t e b e s c h i k b a a r h e i d en de k o p p e l i n g van c o m p u t e r a p p a r a t u u r en e x p e r i m e n t ( o h l i n e t o e p a s s i n g e n ) s l u i t e n g e b r u i k van h e t c e n -t r a l e mainframe u i -t .

De g e o g r a f i s c h e s i t u a t i e van de TH i s een van de redenen geweest voor de " o f f l o a d i n g " van h e t c e n t r a l e mainframe d.m.v. h e t DARTS-concept ( D e l f t Advanced Remote T e r m i n a l System). De o n d e r l i g g e n d e i d e e d a a r b i j i s de i n v o e r ( i n c l u s i e f e d i t i n g ) en de u i t v o e r f a c i l i t e i t e n b i j de ge-b r u i k e r s i n h u l s t e ge-b r e n g e n .

I n de p r a k t i j k b l i j k t d a t op een a a n t a l d e c e n t r a l e computers k l e i n rekenwerk w o r d t v e r r i c h t , zowel I n t e r a c t i e f a l s b a t c h , d a t op de GDI zou t h u i s h o r e n . Door h e t t e l k e n s weer o p t r e d e n d e c a p a c l t e l t s t e k o r t op de GDI (IBM 370/158) i s men gaan r e k e n e n op de a f d e l l n g s c o m p u t e r waar de e l g e l l j k e t a a k , de o n d e r s t e u n i n g van d a t a v e r w e r k i n g en o p s l a g t . b . v . l a b o r a t o r i u m a u t o m a t i s e r i n g g e d e e l t e l i j k werd v e r d r o n g e n .

De i n s t a l l a t i e van een k r a c h t i g e c e n t r a l e machine (Amdahl V/7B) z a l naar v e r w a c h t i n g een g u n s t i g e I n v l o e d hebben.

Het i s m o e i l i j k een c r i t e r i u m t e v i n d e n waarmee de mate van c e n t r a l i s a -t i e / d e c e n -t r a l i s a -t i e op een z i n v o l l e manier kan worden aangegeven, i n h o o f d s t u k I I ( I I . 1 . 6 ) worden h i e r o m t r e n t e n i g e o v e r w e g i n g e n gegeven. Voor de v o l l e d i g h e i d z i j verwezen naar v r a a g 7 waar b l i j k t d a t i n D e l f t een zeer g r o t e h o e v e e l h e i d a p p a r a t u u r d e c e n t r a a l i s o p g e s t e l d .

De mate van m e r k s t a n d a a r d i s a t i e ( c e n t r a a l + d e c e n t r a a l )

S t a n d a a r d i s a t i e van hardware en s o f t w a r e i s s l e c h t s z i n v o l a l s h e t l e i d t t o t een v e r e e n v o u d i g i n g v^n a a n s c h a f f i n g s p r o c e d u r e s en b e s p a r i n g van g e l d en m a n k r a c h t .

Met d i t d o e l v o o r ogen s t r e e f t de TH naar s t a n d a a r d i s a t i e , w a a r b i j i n een a a n t a l g e v a l l e n een h i s t o r i s c h g e g r o e i d e s i t u a t i e t o t s t a n d a a r d I s v e r h e v e n i n een a a n t a l andere g e v a l l e n w o r d t bewust g e s t r e e f d naar een s t a n d a a r d i s a t i e v o o r a f .

C e n t r a a l w o r d t g e b r u i k gemaakt-van:

IBM o f I B M - c o m p a t i b e l e a p p a r a t u u r v o o r de C e n t r a l e D i g i t a l e I n s t a l l a t i ( C D I ) .

De c e n t r a l e I n t e r f a c e computer, waaraan a l l e n i e t - I B M c o m p a t i b e l e appa-r a t u u appa-r w o appa-r d t a a n g e s l o t e n i s v a n DEC, ( P D P - l l ) .

De C e n t r a l e G r a p h i c s I n s t a l l a t i e en de d i g i t a l e g e d e e l t e n van de Cen-t r a l e H y b r i d e I n s Cen-t a l l a Cen-t i e z i j n eveneens van h e Cen-t Cen-t y p e PDP-11.

De systeem s o f t w a r e op de CDI i s van h e t t y p e MVS v a n IBM, d i e op de c e n t r a l e PDP's i s h e t RSXllM v a n DEC.

D e c e n t r a l e a p p a r a t u u r i s v o o r n a m e l i j k van de DEC l i j n en de H P - L l j n Het DARTS-concept i s gebaseerd op computers van de PDP-11 l i j n gekop-p e l d aan de CDI.

De s y s t e e m - s o f t w a r e op de PDP's i s RSXll en R T l l met een toenemende be-l a n g s t e be-l be-l i n g v o o r h e t systeem UNIX.

Voor m i c r o computersystemen i s reeds i n een v r o e g s t a d i u m van de o n t -w i k k e l i n g een s t a n d a a r d i s a t i e v a n k r a c h t ge-worden.

Voor s t a n d a a r d i s a t i e op h e t n i v e a u van "boards" worden I n t e l , 8080 en 8085 met m u l t i b u s a a n b e v o l e n , v o o r t s worden lEC-bus en CAMAC g e b r u i k t . Door de CED w o r d t een u i t l e e n s y s t e e m van deze boards en de d a a r u i t samen t e s t e l l e n t e c h n i s c h e systemen v o o r b e r e i d .

Voor i n s t r u m e n t a t i e - m a c h i n e s , w a a r i n ook de o n t w i k k e l i n g kan worden gedaan worden E x l d y en Apple I I a a n b e v o l e n . Deze a a n b e v e l i n g e n z i j n n e e r -g e l e -g d i n een i n t e r n r a p p o r t w a a r i n ook een i d e e van u i t l e e n m a c h i n e s w o r d t u i t g e w e r k t , w a a r b i j t i j d e n s de o n t w i k k e l i n g een g r o t e c o n f i g u r a

t i e b e s c h i k b a a r g e s t e l d w o r d t en w a a r b i j na " c u s t o m i z i n g " de k a l e p r o -c e s s o r over kan b l i j v e n . Naast bovenstaande merken worden ook andere 8080/Z80 machines met SlOO bus en CP/M t o e g e s t a a n .

Wat b e t r e f t de " p e r s o n a l computers", d i e h o o f d z a k e l i j k voor rekenen en n i e t v o o r b e s t u r i n g bestemd z i j n , z i j n e n k e l e merken t o e g e s t a a n .

V o o r t s w o r d t aangedrongen op g e b r u i k v a n 8"-SD-IBM-3740 d i s k e t t e s . Voor de systeem s o f t w a r e w o r d t CP/M aangeraden.

De a l d u s g e s c h e t s t e s t a n d a a r d s kunnen i n een a a n t a l g e v a l l e n m o e i l i j k worden gehandhaafd.

T u r n k e y systemen d i e worden a a n g e s c h a f t o m w i l l e van b e s c h i k b a r e t o e p a s s i n g e n kunnen de s t a n d a a r d i s a t i e v e r s t o r e n . I n sonmiige g e v a l l e n b e -s t a a t een -samenwerking-sverband met i n -s t a n t i e -s b u i t e n de TH. I n d a t ge-v a l z i j n soms aanpassingen n o d i g , zeker wanneer ook de f i n a n c i e r i n g ge-v a n b u i t e n i s a a n g e t r o k k e n .

De op de TH werkzame commissie r e k e n b e l e i d , d i e over a l l e aanvragen a d -v i s e e r t ( z i e p u n t 10) -v o e r t i n deze een s t r a k b e l e i d .

Voor t e k s t v e r w e r k i n g z i j n door een a p a r t e werkgroep r i c h t l i j n e n opge-s t e l d . Het r a a k g e b l e d t e k opge-s t v e r w e r k i n g - p e r opge-s o n a l computer I opge-s momenteel i n s t u d i e .

I - I O

De w i j z e van beheer van de c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n ( c e n t r a a l + decen-t r a a l )

De CDI, CHI en de CGI worden beheerd door h e t r e k e n c e n t r u m .

De a f d e l i n g s c o m p u t e r s d i e door de a f d e l i n g e n z e l f z i j n a a n g e s c h a f t o f g e h u u r d ( v a n h e t RC) worden door de a f d e l i n g e n z e l f b e h e e r d .

V e e l a l vormt h e t beherend p e r s o n e e l een o n d e r d e e l van de v a k g r o e p waar de computer i s o p g e s t e l d . I n g e v a l de computer op de a f d e l i n g een meer c e n t r a l e p l a a t s t u s s e n de v a k g r o e p e n inneemt i s vaak een s p e c i a l e com-p u t e r b e h e e r s g r o e com-p ocom-p d i e a f d e l i n g i n g e r i c h t .

B i j de e e r s t v o l g e n d e b i j s t e l l i n g van d i t p l a n z a l aan d i t a s p e c t v a n h e t beheer van d e c e n t r a l e v o o r z i e n i n g e n e x t r a aandacht worden b e s t e e d ,

( z i e ook v r a a g 8 ) .

Het onderhoud van d e c e n t r a l e a p p a r a t u u r i s opgedragen aan de c e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t . De a f d e l i n g i n s t r x i m e n t a t i e van d i e d i e n s t houdt z i c h o.m. b e z i g met h e t p r e v e n t i e v e en k o r r e k t l e v e onderhoud van v r i j -w e l a l l e HP en DEC m i n i c o m p u t e r s en b i j b e h o r e n d e r a n d a p p a r a t u u r . Deze a f d e l i n g w o r d t eveneens b e t r o k k e n b i j de a d v i s e r i n g over de aan-s c h a f . De k o aan-s t e n van v o o r a l k o r r e k t i e f onderhoud kunnen a a n z i e n l i j k l a g e r z i j n wanneer de a a n s c h a f w o r d t b e p e r k t t o t merken en t y p e n waar-v o o r de c e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t h e t onderhoud kan waar-v e r z o r g e n .

De aanwezige a p p a r a t u u r ( t y p e , l e e f t i j d , j a a r l i j k s geïnvesteerde g e l -d e n ) , zowel c e n t r a a l a l s -d e c e n t r a a l .

Voor de d e c e n t r a l e v o o r z i e n i n g e n kan met een zeer beknopte opgave wor-den v o l s t a a n ( a l l e e n c o n f i g u r a t i e s d u u r d e r van f . 1 0 0 . 0 0 0 , — ) .

C e n t r a l e a p p a r a t u u r

De CDI b e s t a a t u i t een Amdahl 470/V7B p r o c e s s o r met r a n d a p p a r a t u u r . S p e c i a a l voor de k o p p e l i n g van de Amdahl met n i e t - I B M c o m p a t i b e l e appa-r a t u u appa-r i s een PDP 11/34 van DEC g e p l a a t s t .

De j a a r l i j k s e k o s t e n van onderhoud en huur z i j n ca. 1,2 m i l j o e n . I n b i j l a g e 1 , t a b e l 7.1 i s een o v e r z i c h t gegegeven van de a p p a r a t u u r van de CDI.

De CHI b e s t a a t u i t twee gekoppelde h y b r i d e systemen, b e i d e bestaande u i t een analoge computer AD4 ( A p p l i e d Dynamics) en een PDP 11/45 van DEC.

Het onderhoud van deze systemen i s i n handen van twee p e r s o n e e l s l e d e n van h e t Rekencentrxmi, d a a r n a a s t w o r d t per j a a r ca. f . 5 0 . 0 0 0 , - b e s t e e d aan onderhoud door de C e n t r a l e E l e c t r o n l s c h e D i e n s t en l e v e r a n c i e r s . Er w o r d t v r i j w e l geen a p p a r a t u u r gehuurd. Een o v e r z i c h t van de a p p a r a -t u u r behorende b i j de CHI i s gegeven i n -t a b e l 7.2 van b i j l a g e 1 .

De CGI b e s t a a t u i t een PDP 11/45 p r o c e s s o r met s p e c i a l e g r a f i s c h e r a n d -a p p -a r -a t u u r .

De j a a r l i j k s e k o s t e n van onderhoud l i g g e n t u s s e n f . 7 . 0 0 0 , - en f . 1 0 . 0 0 0 , - .

Het onderhoud w o r d t h o o f d z a k e l i j k door de C e n t r a l e E l e c t r o n l s c h e D i e n s t v e r r i c h t .

T a b e l 7.3 van b i j l a g e 1 b e v a t een o v e r z i c h t van de C G I - c o n f i g u r a t l e .

D e c e n t r a l e a p p a r a t u u r

I n b i j l a g e 1 , t a b e l 7.4 i s een o v e r z i c h t gegeven van de a a n s c h a f f i n g e n van c o m p u t e r a p p a r a t u u r door de v e r s c h i l l e n d e a f d e l i n g e n .

Deze l i j s t i s v e r k r e g e n u i t de a d v i e s a a n v r a g e n b i j de Commissie Reken-b e l e i d ( v r o e g e r de Commissie Rekenmachines), w a a r Reken-b i j de a a n s c h a f f i n g e n met een waarde van meer dan 100 k f z i j n v e r m e l d .

V a n u i t een ander g e z i c h t s p u n t o n t s t a a t h e t volgende b e e l d :

- De c e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t (ED) coördineert h e t onderhoud van DEC-apparatuur d.m.v. een z.g. m a n t e l c o n t r a c t .

Het b e t r e f t :

PDP 11/04 - 1 X PDP 11/44 - 4 X

PDP 11/45 - 1 X PDP 11/70 - 2 X

PDP 11/34 - 3 X

De t o t a l e geïnvesteerde waarde i s ca. 2500 k f .

- De ED onderhoudt DEC a p p a r a t u u r . De waarde daarvan ( h i s t o r i s c h e aan-s c h a f f i n g aan-s p r i j aan-s ) i aan-s ca. 6500 k f .

( z i e t a b e l 7.5 v o o r een o v e r z i c h t ) .

- De ED o n d e r h o u d t HP a p p a r a t u u r met een geïnvesteerde waarde van 4695 k f . ( z i e t a b e l 7.6 voor een o v e r z i c h t ) .

- De ED o n d e r h o u d t r a n d a p p a r a t u u r t.w. van ca. 1500 k f . . c a . 60 BEEHIVE v i d e o t e r m i n a l s

. ca. 80 DEC t e r m i n a l s (VTIOO en LA120) . ca. 15 GIT t e r m i n a l s .

1-12 8. I Mankracht o n d e r s t e u n i n g ( c e n t r a a l / d e c e n t r a a l , a a n t a l l e n en a a r d ; I systeemprogrammering, h a r d w a r e , o n d e r s t e u n i n g , a p p l i c a t i e s ) . 8.1 C e n t r a a l : Rekencentrum: Algemeen (adm., h u i s h . d i e n s t , d i r e c t i e ) 11 O p e r a t i o n e l e o n d e r s t e u n i n g 21 Systeemprogrammering, t e l e c o m m u n i c a t i e 6 O n d e r s t e u n i n g d e c e n t r a l e f a c i l i t e i t e n 5 Algemene i n s t r u c t i e en v o o r l i c h t i n g 8 T e c h n i s c h - w e t e n s c h a p p e l i j k e o n d e r s t e u n i n g 6 O n t w i k k e l i n g a d m i n i s t r a t i e v e I n f . systeem 21 Computer g r a p h i c s ( h a r d w a r e / s o f t w a r e / a p p l l c a t l e s ) 5 H y b r i d e r e k e n a f d . ( h a r d w a r e / s o f t w a r e / a p p l i c a t i e s ) 12 t o t a a l : 95 - c e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t :

hardware onderhoud DEC-app. hardware onderhoud HP-app. hardware onderhoud rand-app. ontwerpen van i n t e r f a c i n g algemeen ( g r o e p s l e i d i n g ) 4 2 1 è 2 2 h 3 1 11 - o n d e r s t e u n i n g i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g (OIV)

( b e l e i d s a d v i s e r i n g en coördinatie van be-s t u u r l i j k e i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g

T o t a a l ( c e n t r a a l ) ₁₀₉

8.2 D e c e n t r a a l

Op d i t moment i s h e t n i e t m o g e l i j k een r e d e l i j k onderbouwd i n z i c h t t e geven.

I n h e t v e r l e d e n i s een s t e r k e d e c e n t r a l i s a t i e o p g e t r e d e n ( z i e ook 1 - 5 ) . I n v e l e vakgroepen b e s t a a t een s t e r k e vermenging van o n d e r z o e k s - en c o m p u t e r o n d e r s t e u n l n g s t a k e n , waardoor de l a a t s t e m o e i l i j k z i c h t b a a r gemaakt kunnen worden. Op a f d e l i n g s n i v e a u w o r d t g e t r a c h t door h e t i n s t e l -l e n van s p e c i a -l e groepen de o n d e r s t e u n i n g t e c e n t r a -l i s e r e n .

B i j de b i j s t e l l i n g van d i t p l a n z a l aan d i t a s p e c t van de o n d e r s t e u n i n g s p e c i a l e aandacht worden gegeven ( z i e ook v r a a g 6 ) .

1-13

9. 1 Methode van b u d g e t t e r i n g en d o o r b e r e k e n i n g van h e t g e b r u i k van de cen-t r a l e c o m p u cen-t e r v o o r z i e n i n g .

9.1.1 Het beheersen van h e t g e b r u i k van de c a p a c i t e i t van de CDI.

Het I n de hand houden van de c a p a c l t e l t s b e z e t t l n g kan worden g e r e a l i -s e e r d d o o r :

a ) b u d g e t t a i r e m a a t r e g e l e n ;

b) h a n t e r i n g van een j o b - s c h e d u l l n g systeem;

c ) k w a n t i t a t i e v e en k w a l i t a t i e v e b e p e r k i n g van h e t I n t e r a c t i e f g e b r u i k . ad a ) Het I n 1971 I n g e v o e r d e B u d g e t t e r l n g s - en D o o r b e r e k e n i n g s s y s t e e m

werd v a n a f 1974 door een r e e k s m a a t r e g e l e n v e r s c h e r p t , opdat h e t c o m p u t e r g e b r u i k I n verhoogde mate onder c o n t r o l e kon worden houden. De aanvraag en t o e w i j z i n g van r e k e n b u d g e t t e n werden ge-k o p p e l d aan de b e g r o t i n g s p r o c e d u r e , m.a.w. onder de bevoegdheid g e b r a c h t van de H o g e s c h o o l r a a d . Zowel de j a a r l i j k s e aanvragen a l s de aanvragen t o t e x t r a t o e w i j z i n g werden door de HR Commissie B u d g e t t e r i n g & B e g r o t i n g b e h a n d e l d . Het werd de g e b r u i k e r s tevens o n m o g e l i j k gemaakt de toegewezen b u d g e t t e n t e o v e r s c h r i j d e n . ( I n b i j l a g e 1 , t e k s t 9.1 w o r d t Ingegaan op de a c h t e r g r o n d e n van d i t s y s t e e m ) .

ad b ) Het j o b - s c h e d u l l n g s y s t e e m , d a t de p r i o r i t e i t e n van de aangeboden j o b s t . a . v . de v e r w e r k i n g r e g e l t , werd z o d a n i g v e r b e t e r d d a t z o v e e l m o g e l i j k g e b r u i k e r s van de overdag b e s c h i k b a r e c a p a c i t e i t g e b r u i k kunnen maken. D i t b e t e k e n t d a t k l e i n e r e j o b s hogere p r i o r i t e i t e n k r i j g e n t . o . v . de g r o t e r e . ( I n b i j l a g e 1 , t e k s t 9.2 w o r d t Ingegaan op de a c h t e r g r o n d e n van d i t s y s t e e m ) . i ad c ) K w a n t i t a t i e v e b e p e r k i n g h o u d t i n d a t h e t g e b r u i k overdag t o t een b e p a a l d p e r c e n t a g e van de b e s c h i k b a r e CPÜ-tijd b e p e r k t w o r d t en t e v e n s i s h e t a a n t a l a a n g e s l o t e n t e r m i n a l s en h e t maximaal a a n t a l t e g e l i j k e r t i j d werkzame t e r m i n a l s b e p e r k t . K w a l i t a t i e v e b e p e r k i n g houdt i n d a t h e t g e b r u i k van de u i t g e b r e i de i n t e r a c t i e v e f a c i l i t e i t e n ( z g n . f u l l TSO), n i e t w o r d t t o e g e -s t a a n v o o r a l l e g e b r u i k e r -s .

9.1.2 B e h e e r s i n g van h e t g e b r u i k van achtergrondgeheugens van de CDI T.a.v. h e t g e b r u i k van bestanden w i j k t een w e t e n s c h a p p e l i j k e g e b r u i -kersgemeenschap s t e r k a f van d i e van b i j v . de i n d u s t r i e . B i j de l a a t s t e hebben de meeste bestanden b e t r e k k i n g op de g e h e l e onderneming o f op g r o t e d e l e n d a a r v a n , zodat een t o e z i c h t op de bestanden c e n t r a a l g e r e -g e l d moet z i j n .

I n de D e l f t s e s i t u a t i e , g e k a r a k t e r i s e e r d door een g r o o t a a n t a l g e b r u i -k e r s , h e e f t l e d e r e e n z i j n e i g e n bestanden (en b e s t a n d j e s ) .

Het g e v o l g d a a r v a n i s een s t e e d s g r o e i e n d a a n t a l r e l a t i e f k l e i n e be-s t a n d e n d i e , wanneer ze v e r o u d e r e n , m e e be-s t a l minder f r e q u e n t g e b r u i k t worden.

Reeds i n 1973 werd daarom een b e g i n gemaakt met h e t zoeken naar een methode om de o n g e b r e i d e l d e g r o e i a f t e remmen en de g e b r u i k e r s t e dwingen, mede i n hun e i g e n b e l a n g , t o t g e r e g e l d opruimen en schonen van hun b e s t a n d e n .

1-14

De r e s u l t a t e n van d a t ( c i j f e r m a t i g e ) onderzoek d i e n d e n a l s g r o n d s l a g v o o r h e t h u i d i g e " D a t a s e t Beheerssysteem". H i e r o n d e r v o l g e n de v o o r -naamste a s p e c t e n d a a r v a n :

Aanvragen

R u i m t e v o o r permanente b a t c h d a t a s e t s moet worden aangevraagd. De t o e -gewezen hoeveelheden worden g e r e g i s t r e e r d en de g e b r u i k t e r u i m t e w o r d t d o o r b e l a s t . D a g e l i j k s worden n l e t - g e r e g i s t r e e r d e d a t a s e t s v e r w i j d e r d . I e d e r e t i m e - s h a r i n g g e b r u i k e r h e e f t v o o r o p s l a g van z i j n programma's en d a t a b e p e r k t e r u i m t e op h e t a c h t e r g r o n d g e h e u g e n .

M i g r a t i e

D a t a s e t s d i e gedurende 3 maanden n i e t z i j n g e b r u i k t , worden gekopiëerd naar magneetbanden en van de s c h i j f v e r w i j d e r d . Deze a k t i e w o r d t eens per v i e r weken u i t g e v o e r d . Z i j worden t e r u g g e p l a a t s t wanneer d a t n o d i g i s .

Compressie

Om v e r s n i p p e r i n g van s c h i j f r u i m t e t e g e n t e gaan en om o n g e b r u i k t e r u i m t e b i n n e n d a t a s e t s v r i j t e maken, worden de d a t a s e t s op g e b r u i k e r s -s c h i j v e n r e g e l m a t i g gecomprimeerd en opnieuw g e o r d e n d . M i g r a t i e en com-p r e s s i e worden door en ocom-p k o s t e n van h e t Rekencentrvnn u i t g e v o e r d . I n f o r m a t i e v e r s t r e k k i n g aan de g e b r u i k e r s

W i l h e t D a t a s e t Beheerssysteem s u c c e s v o l z i j n , dan i s de medewerking van de g e b r u i k e r s d a a r t o e n o d i g . Medewerking b e t e k e n t : hun e i g e n d a t a -s e t -s goed beheren. D i t kan a l l e e n a l -s de g e b r u i k e r -s goed geïnformeerd z i j n . Het Rekencentrum v e r s t r e k t v i e r w e k e l l j k s een o v e r z i c h t over h e t g e b r u i k van de d a t a s e t s en i n f o r m e e r t de g e b r u i k e r welke van z i j n d a t a -s e t -s op de n o m i n a t i e -s t a a n om g e m i g r e e r d t e worden.

Ook h e t g e b r u i k van magneetbanden w o r d t g e r e g i s t r e e r d . Enkele malen p e r j a a r w o r d t i n o v e r l e g met de g e b r u i k e r s nagegaan w e l k e magneetbanden kunnen worden v r i j g e g e v e n v o o r nieuw g e b r u i k .

9.1.3 V e r r e k e n i n g m a t e r i a a l k o s t e n van de CDI

Het b u d g e t t e r i n g s y s t e e m t e r b e h e e r s i n g van h e t g e b r u i k van de aanwezige c a p a c i t e i t en de z o j u i s t b e s c h r e v e n m a a t r e g e l e n t e r b e h e e r s i n g van h e t g e b r u i k van a c h t e r g r o n d g e h e u g e n monden u i t i n z i c h t b a a r maken van de k o s t e n naar de I n t e r n e g e b r u i k e r . Daarnaast e c h t e r worden er ook k o s t e n gemaakt t . b . v . de g e b r u i k e r b i j h e t werken met de c e n t r a l e d i g i t a l e i n -s t a l l a t i e , z o a l -s u i t v o e r van de p r i n t e r , h e t g e b r u i k van p o n -s k a a r t e n , e t c .

Deze k o s t e n worden r e c h t s t r e e k s aan de g e b r u i k e r i n r e k e n i n g g e b r a c h t en d i e n e n door de A f d e l i n g e n t e worden b e t a a l d u i t h e t k r e d i e t van v e r -b r u l k s u i t g a v e n .

Ook h e t Rekencentrum z e l f h e e f t v e r b r u l k s u i t g a v e n en deze moeten worden b e t a a l d door de g e b r u i k e r s van de CDI, h e t g e e n w o r d t g e r e a l i s e e r d m i d d e l s een o p s l a g op de rekeneenheden welke o p s l a g eveneens door de a f d e -l i n g e n moet worden b e t a a -l d u i t h e t k r e d i e t voor de v e r b r u -l k s u i t g a v e n .

1-15 9.2 H e t b e h e e r v a n de h y b r i d e r e k e n l n s t a l l a t l e s ( C H I ) G r o n d s l a g v o o r de b e r e k e n i n g I s de m i d d e l s e e n a f s c h r i j f s y s t e e m g e r e g i s t r e e r d e g e b r u i k s t i j d v a n e l k d e r v i e r c o m p u t e r s (AD4 #0, AD4 #1, IBM 1800, PDP 1 1 / 4 5 ) e n v a n de AMPEX I n s t r u m e n t a t i e r e c o r d e r . T a b e l 9.2.1 g e e f t de g e h a n t e e r d e t a r i e f k l a s s e n w e e r , t a b e l 9.2.2 de t a r i e v e n . T a b e l 9.2.1. T a r l e f k l a s s e P e r i o d e 1 maandag t/m v r i j d a g 06.00 - 2 1 . 3 0 u u r maandag t/m v r i j d a g 2 1 . 3 0 - 2 4 . 0 0 u u r en z a t e r d a g 06.00 - 24.00 u u r maandag t/m z a t e r d a g 00.00 - 06.00 u u r en z o n - e n f e e s t d a g e n 00.00 - 2 4 . 0 0 u u r T a b e l 9.2.2. M a c h i n e = S = = 3 = = = = = = = AD4 #0 IBM 1800 AD4 #1 PDP 11/45 AMPEX B e d r a g p e r u u r i n t a r i e f k l a s s e 1 2 ( 7 0 % ) 3 ( 5 0 % ) 210 80 12Ó 50 40 147 56 84 35 28 105 40 ( i n 1981 v e r v a n g e n door 60 P D P l l / 4 5 ) 25 20 Aan b e t a l e n d e g e b r u i k e r s ( e x t e r n TH) wordt e e n t o e s l a g v a n 2 0 % i n r e k e n i n g g e b r a c h t . Wanneer b i j de o p l o s s i n g v a n e e n p r o b l e e m a s s i s t e n t i e n o d i g i s door e e n d e s k u n d i g e v a n h e t RC, d i e n t d a a r v o o r a p a r t t e worden b e t a a l d . De t a r i e v e n d a a r v o o r z i j n i n o v e r e e n s t e m m i n g met de " L e i d r a a d C o n t a c t e n met D e r d e n " . 9.3 H e t b e h e e r v a n de g r a p h l s c h e i n s t a l l a t i e ( C G I ) De g r o n d s l a g i s de m i d d e l s e e n a f s c h r i j f s y s t e e m g e r e g i s t r e e r d e g e b r u i k s t i j d e n v a n de c o m p u t e r . De t a r i e v e n z i j n a f h a n k e l i j k v a n de t i j d v a n de d a g . Van 0 9 . 0 0 - 17.00 u u r Van 17.00 - 0 9 . 0 0 u u r f . 1 3 3 , - - / u u r f . 1 0 0 , — / u u r V o o r e x t e r n e g e b r u i k e r s z i j n de b e d r a g e n r e s p . f . l 6 0 , — e n f . 1 2 0 , — ( e x c l . B.T.W.).

1-16

10. I Beknopt v e r s l a g werkzaamheden van de a d v i e s c o m m i s s i e c o m p u t e r v o o r -z i e n i n g e n .

De a d v i e s c o m m i s s i e c o m p u t e r v o o r z i e n i n g e n i s de TH-commissle Rekenbe-l e i d , waarop i n d i t g e d e e Rekenbe-l t e nader w o r d t Ingegaan.

Voor de c e n t r a l e d i e n s t e n , op d i t t e r r e i n h e t Rekencentrum en de Cen-t r a l e E l e c Cen-t r o n l s c h e D i e n s Cen-t , b e s Cen-t a a Cen-t een b e s Cen-t u u r van de d i e n s Cen-t d a Cen-t namens en onder v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d van h e t c o l l e g e van b e s t u u r h e t algemeen b e l e i d van d i e c e n t r a l e d i e n s t v a s t s t e l t .

De t a a k van de TH-commissle R e k e n b e l e i d (THCRb) i s v a s t g e l e g d i n HR b e s l u i t 72.36 v a n 11 m e i 1976.

Deze t a a k s t e l l i n g l u i d t a l s v o l g t :

De commissie h e e f t i n h e t algemeen t o t t a a k desgevraagd o f e i g e n e r beweging h e t c o l l e g e van b e s t u u r o f de h o g e s c h o o l r a a d t e a d v i s e r e n over de algemene a s p e c t e n van r e k e n v o o r z i e n i n g e n b e l e i d , w a a r b i j i n h e t b i j -zonder aan de v o l g e n d e p u n t e n aandacht d i e n t t e worden b e s t e e d :

h e t o p s t e l l e n en t e l k e n j a r e b i j s t e l l e n van een b e l e i d s p l a n , a a n s l u i -t e n d op h e -t o n -t w i k k e l i n g s p l a n , op h e -t g e b i e d d e r r e k e n v o o r z i e n i n g e n ; - h e t a d v i s e r e n en t o e t s e n van b e g r o t i n g s p l a n n e n van a f d e l i n g e n en d i e n s t e n op h e t g e b i e d d e r r e k e n v o o r z i e n i n g e n ; - h e t a d v i s e r e n en t o e t s e n van c o n c r e t e aankopen op h e t g e b i e d d e r r e k e n v o o r z i e n i n g e n ;

- h e t b i j s t a a n van h e t c o l l e g e van b e s t u u r b i j h e t o v e r l e g t e r zake met andere I n s t e l l i n g e n van w e t e n s c h a p p e l i j k o n d e r w i j s .

De s a m e n s t e l l i n g i s g e w i j z i g d met b e s l u i t HR-153.13.2 (13 f e b r u a r i 1981) en i s n u :

. 6 l e d e n / d e s k u n d i g e n , t e benoemen door h e t c o l l e g e van b e s t u u r , op v o o r d r a c h t van de h o g e s c h o o l r a a d op a a n b e v e l i n g van de a f d e l i n g s -r a d e n ;

. 2 l e d e n / d e s k u n d i g e n , t e benoemen door h e t c o l l e g e van b e s t u u r , op v o o r d r a c h t van de h o g e s c h o o l r a a d op a a n b e v e l i n g van h e t b e s t u u r v a n het Rekencentrum u i t h e t Rekencentrum dan w e l u i t h e t b e s t u u r RC; . 1 l i d t e benoemen door h e t c o l l e g e van b e s t u u r op v o o r d r a c h t van de

h o g e s c h o o l r a a d , op a a n b e v e l i n g van de HSBI;

. 4 l e d e n u i t de h o g e s c h o o l r a a d t e benoemen door h e t c o l l e g e van b e -s t u u r op v o o r d r a c h t van de h o g e -s c h o o l r a a d ;

A l s a d v i s e u r z i j n aan de commissie toegevoegd:

. een ambtenaar/deskundige op h e t g e b i e d van b e g r o t i n g s p r o c e d u r e s en/of a p p a r a t u u r p l a n n l n g ;

. de d i r e c t e u r van h e t Rekencentrum o f z i j n p l a a t s v e r v a n g e r ;

. de d i r e c t e u r van de C e n t r a l e E l e k t r o n i s c h e D i e n s t o f z i j n p l a a t s v e r -vanger;

(De b e i d e l a a t s t genoemde f u n c t i o n a r i s s e n kunnen z i c h desgewenst door deskundige ambtenaren doen b i j s t a a n ) .

. De p o r t e f e u i l l e h o u d e r woont a l s r e g e l de v e r g a d e r i n g e n b i j ; h i j h e e f t a l s d a n d a a r i n een a d v i s e r e n d e stem;

De z i t t i n g s t e r m i j n van de l e d e n der commissie voor n l e t h o g e s c h o o l -r a a d s l e d e n i s twee j a -r e n , t e -rekenen v a n a f 1 novembe-r 1978; d i e v o o -r h o g e s c h o o l r a a d s l e d e n e i n d i g t u i t e r l i j k twee maanden na h e t e i n d e van hun l i d m a a t s c h a p van de h o g e s c h o o l r a a d .

1-17

De a d v i e s p r o c e d u r e

A a n s c h a f f i n g e n van c o m p u t e r a p p a r a t u u r en programmatuur, d i e gedaan worden door de a f d e l i n g e n en d i e n s t e n worden door h e t CvB v o o r a d v i e s v o o r g e l e g d aan de commissie, i n d i e n h e t a a n s c h a f b e d r a g hoger i s dan f . 1 0 . 0 0 0 , - - .

A a n s c h a f f i n g e n i n h e t kader van de c e n t r a l e d i g i t a l e i n s t a l l a t i e worden a l s r e g e l n i e t a f z o n d e r l i j k b e o o r d e e l d door de commissie, maar worden beschouwd a l s o n d e r d e e l van v e r n i e u w i n g s p l a n n e n van h e t Rekencentrum, d i e i n hun g e h e e l v o o r g e l e g d worden aan de commissie.

Voor ( p e r s o o n l i j k e ) m i c r o c o m p u t e r s i s een a a n b e v e l i n g gedaan v o o r s t a n d a a r d i s a t i e op een paar merken; voor a a n s c h a f f i n g e n van systemen van deze merken i s geen a p a r t a d v i e s van de commissie n o d i g .

Aanvragen van andere merken worden, ongeacht h e t b e d r a g , a l t i j d aan de commissie v o o r g e l e g d .

B i j de b e h a n d e l i n g van a a n s c h a f f i n g e n boven de f.100.000,- w o r d t s e d e r t h e t e i n d van de z e s t i g e r j a r e n een door de t o e n werkzame commissie rekenmachines o p g e s t e l d e v r a g e n l i j s t g e h a n t e e r d .

Deze v r a g e n l i j s t i s overgenomen door de CRIVA.

De commissie i s van mening d a t deze v r a g e n l i j s t aangepast d i e n t t e worden i n d i e z i n d a t e r een e v e n w i c h t i g e nadruk komt op a p p a r a t u u r - en programmatuur c r i t e r i a . Deze nadruk l i g t nu t e v e e l op de a p p a r a t u u r . D r i e t e c h n i s c h e werkgroepen z i j n door de commissie i n g e s t e l d :

- de e e r s t e t e c h n i s c h e w e r k g r o e p : d i g i t a l e computersystemen;

- de tweede t e c h n i s c h e w e r k g r o e p : analoge en h y b r i d e computersystemen; - de derde t e c h n i s c h e w e r k g r o e p : m i c r o p r o c e s s o r e n en - c o m p u t e r s . De werkzaamheden van de commissie, v a n a f medio 1979, hebben z i c h gecon-c e n t r e e r d op de navolgende zaken:

a. o p s t e l l i n g van de d e f i n i t i e v e Nota R e k e n b e l e l d a l s v e r v o l g op de concept n o t a v a n 1978;

b. a d v i s e r i n g van de aanvraag v o o r u i t b r e i d i n g van de c e n t r a l e d i g i t a l e r e k e n v o o r z i e n i n g e n ;

c. u i t b r e n g e n van 2 r a p p o r t e n o v e r de o n t w i k k e l i n g e n op h e t g e b i e d der m i c r o p r o c e s s o r e n en - c o m p u t e r s ;

d. a d v i s e r i n g over een g r o o t a a n t a l a a n s c h a f f i n g e n van computerappara-t u u r en -programmacomputerappara-tuur;

e. o p s t e l l i n g i n s t e l l i n g s c o m p u t e r b e l e i d s p l a n v o l g e n s r i c h t l i j n e n van h e t M i n i s t e r i e .

1-18

ad c.

E i n d 1979 h e e f t de Commissie een w e r k g r o e p m i c r o p r o c e s s o r e n en

-computers i n g e s t e l d bestaande u i t 3 c o m m i s s i e l e d e n en de s e c r e t a r i s , om nadere b e l e i d s l i j n e n op d i t g e b i e d op t e s t e l l e n . B e g i n 1980 h e e f t deze w e r k g r o e p een r a p p o r t u i t g e b r a c h t met een g r o o t a a n t a l a a n b e v e l i n -gen v o o r de aanschaf en h e t g e b r u i k van m i c r o ' s variërend van l o s s e IC's t o t k o m p l e t e p e r s o o n l i j k e m i c r o c o m p u t e r s . Op b a s i s h i e r v a n i s een b e g i n gemaakt met een a a n s c h a f b e l e i d v o o r de p e r s o o n l i j k e c o m p u t e r s , ( z i e ook h e t a n t w o o r d op v r a a g 5 ) .

Medio 1981 h e e f t de w e r k g r o e p r e e d s een tweede r a p p o r t u i t g e b r a c h t w a a r i n v o o r a l d i t a a n s c h a f b e l e i d p r e c i e s e r i s g e f o r m u l e e r d en w a a r i n s t r i n g e n t e a a n b e v e l i n g e n v o o r v o o r k e u r s m e r k e n en - t y p e n z i j n gedaan. Tevens i s onderkend d a t d e r g e l i j k e computers z i c h ook u i t s t e k e n d l e n e n v o o r a d m i n i s t r a t i e v e gegevens- en t e k s t v e r w e r k i n g , maar de w e r k g r o e p h e e f t gemeend d a t h e t n i e t op haar t e r r e i n l i g t om h i e r o v e r a a n b e v e l i n -gen t e doen. Wel i s b e s l o t e n t o t w e d e r z i j d s e c o n s u l t e r i n g met de w e r k g r o e p t e k s t v e r -w e r k i n g van de TH. ad. d.

De n a v o l g e n d e gegevens hebben b e t r e k k i n g op de financiële j a r e n 1979 en 1980, w e l k e overeenkomen met de r e s p . k a l e n d e r j a r e n .

I n deze j a r e n z i j n 98 r e s p . 141 a d v i e z e n u i t g e b r a c h t . De v e r d e l i n g van de t o t a l e a a n s c h a f b e d r a g e n over de a f d e l i n g e n was a l s aangegeven i n b i j l a g e 1 , t a b e l 1 0 . 1 .

ad. e.

E i n d 1980 z i j n van h e t M i n i s t e r i e nadere r i c h t l i j n e n o n t v a n g e n v o o r de e i s e n , waaraan een I n s t e l l i n g s c o m p u t e r b e l e i d s p l a n moet v o l d o e n . B e g i n 1981 i s e r a m b t e l i j k o v e r l e g geweest t u s s e n FPB, MZ, RC en THCRB om t e b e s p r e k e n hoe de benodigde gegevens zo efficiënt m o g e l i j k v e r z a m e l d kunnen worden. H i e r t o e i s een o n d e r l i n g e t a a k v e r d e l i n g a f g e s p r o k e n . Tevens z i j n nadere e i s e n g e s p e c i f i c e e r d v o o r de op t e s t e l l e n a f d e -l i n g s c o m p u t e r b e -l e i d s p -l a n n e n , d i e e n e r z i j d s d i e n e n t e r o n d e r s t e u n i n g van a f d e l i n g s a a n v r a g e n v o o r computersystemen en a n d e r z i j d s de n o d i g e gege-vens moeten l e v e r e n v o o r h e t i n s t e l l i n g s c o m p u t e r b e l e i d s p l a n . Medio 1981 i s een c i r c u l a i r e naar de a f d e l i n g e n u i t g e g a a n met h e t v e r z o e k d e r g e -l i j k e b e -l e i d s p -l a n n e n op t e s t e -l -l e n .

H o o f d s t u k I I H o o f d l i j n e n SCENARIO-80