Spis treści
Wykaz skrótów i skrótowców . . . 5
Wstęp . . . 7
1. Modele postępowania z nieletnimi . . . 21
1.1. Model jurydyczny . . . 33
1.2. Model kontroli kryminalnej. . . 39
1.3. Model uczestnictwa . . . 44
1.4. Model multiagencyjny. . . 48
1.5. Model opiekuńczy . . . 53
1.5.1. Ogólny opis modelu . . . 53
1.5.2. Specyfika modelu polskiego. . . 57
1.5.2.1. Historia postępowania z nieletnimi w Polsce . . . 57
1.5.2.2. Ogólna charakterystyka modelu postępowania z nieletnimi w Polsce . . . 71
1.5.2.3. Dyrektywy postępowania z nieletnimi . . . 76
1.5.2.4. Cele postępowania w sprawach nieletnich . . . 80
1.6. Optymalny model postępowania z nieletnimi . . . 84
2. Metodologia badań i opis badanych prób . . . 99
2.1. Badanie akt spraw nieletnich . . . 102
2.2. Badania opinii przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości . . 106
2.3. Opis badanych prób. . . 111
2.3.1. Charakterystyka nieletnich . . . 111
2.3.2. Charakterystyka przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości. . . 123
2.3.2.1. Sędziowie dla nieletnich . . . 123
2.3.2.2. Zawodowi kuratorzy rodzinni. . . 123
2.3.2.3. Pracownicy opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów. . . 124
3. Zbieranie informacji o nieletnim w praktyce polskich sądów . . 127
3.1. Rozwój sądowych instytucji pomocniczych. . . 129
3.1.1. Instytucja rodzinnych kuratorów sądowych . . . 130
3.1.2. Ośrodki diagnostyczne. . . 135
3.2. Źródła wiedzy o nieletnim . . . 148
Skazani na wychowanie
4
3.2.1. Wysłuchanie nieletniego i jego rodziców . . . 151
3.2.2. Wywiad środowiskowy . . . 154
3.2.2.1. Sposób sporządzania wywiadu środowiskowego . . . 167
3.2.2.2. Trudności w sporządzaniu wywiadów środowiskowych . . . 177
3.2.3. Opinia szkolna . . . 186
3.2.4. Opinia diagnostyczna . . . 189
3.2.4.1. Sposób sporządzania opinii diagnostycznej . . 212
3.2.4.2. Trudności przy sporządzaniu opinii diagnostycznych. . . 220
3.2.5. Opinia sądowo-psychiatryczna. . . 227
3.2.6. Inne źródła wiedzy o nieletnim. . . 229
3.3. Ocena dowodów dostarczających wiedzy o nieletnim . . . 232
4. Dyrektywa dobra dziecka i indywidualizacji w praktyce orzeczniczej sądów polskich . . . 243
4.1. Przegląd badań dotyczących sądowego stosowania prawa. . 244
4.2. Katalog środków wychowawczych i poprawczych – praktyka i zasady ich stosowania . . . 258
4.3. Czynniki warunkujące orzeczenia sądów . . . 275
4.4. Analiza uzasadnień orzeczeń sądów wydanych w I instancji . . . 296
4.4.1. Uzasadnienie zastosowania środka poprawczego przez sąd I instancji . . . 298
4.4.2. Uzasadnienie zastosowania umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez sąd I instancji . . . 304
4.5. Czynniki wpływające zdaniem sędziów na rodzaj wydanego orzeczenia. . . 307
4.6. Pytania zadawane przez sąd instytucjom pomocniczym a dostarczane informacje . . . 313
4.7. Stopień zbieżności wydanych orzeczeń z sugestią instytucji pomocniczych. . . 322
Zakończenie . . . 337
Bibliografia . . . 345
Streszczenie. . . 367
Summary . . . 368