Dziś w 6-stronnvm numerze: kalendarz ścienny I.K.P. na 1946 r.
Wydanie B. P. W. G.
ILUSTROWANY
Prenumerata miesięczna wynosi zł+ 10 zł za dorę- d ozenie zamiejsc.
fclg + 3 zł za dorę- V ozenie miejscowe
Cena egzemplarza zł
Pobieranie wyższej opłaty jest nadużyciem
Rok II Telefony Centrali w Bydgoszczy 33-41 i 33-42 (czynne całą dobą) Centrala zamiejscowa 90. Rozmównica publiczna 19-07
Redaktor naczelny 31-60. Sekretariat przyjmuje od 10 do 1Ż Czwartek, dnia 17 stycznia 1946 r. Wydawca: SPÓŁDZIELNIA WYDAWNICZA „ZRYW".
Konto PKO „ZRYW" Nr VI-135. PKO „I.K.P." Nr VI-140
Konto bielące: Bank Związku Spółek Zarobkowych w Bydgoszczy Nr 16
Historyczne przemówienie ministra Byrnesa
Ameryka pragnie szczerej i rzetelnej współpracy Próby stabilizacji gospodarczej swiaia
KRN ratyfikowała umowę, za
wartą w Bretton Woods. W tym amerykańskim mieście delegaci 44
O siły zbrojne dla utrzymania pokoju świata — Sprawa kontroli nad energią atomową — ONZ zawdzięcza swe powstanie Rooseveltowi, Churchillowi i Stalinowi - Strach nie może rzucać cienia na drogę wiodącą do
pokoju — Wrażenie mowy Byrnesa w Anglii
państw już w lipcu 1944 radzili nad stabilizacją światowej gospo
darki i szukali wspólnego języka w sprawach finansowych 1 ekonc- LONDYN (FA). Na poniedziałko
wym posiedzeniu ONZ nastąpiło — jak już informowaliśmy — otwarcie wielkiej debaty politycznej, którą zainaugurował w obszernym przemó
wieniu min. spr. zagr. Stanów Zjedn.
— Byrnes. Oświadczył on m. in., że najważniejszym zadaniem ONZ jest oddanie Radzie Bezpieczeństwa do dyspozycji niezbędnych sił zbrojnych dla utrzymania pokoju oraz jak naj- śpieszniejsze powołanie do życia ko
misji kontrolnej nad energią atomo
wą.„Przed 25 laty — mówił Byrnes — jeszcze nie uświadamialiśmy sobie naszej odpowiedzialności wobec za
gadnień ogólno-światowych, ale w międzyczasie nauczyliśmy się dużo z błędów przeszłości. W tej chwili rząd i naród amerykański rozumieją cią
żące na nich obowiązki. Imieniem swego narodu i rządu zobowiązuję się do szczerej i rzetelnej współpracy.
Nie wymagajmy jednak zbyt wiele od tej organizacji, która znajduje się jeszcze w okresie ząbkowania. ONZ podjęła pracę zaledwie w pięć miesię
cy po zakończeniu wojny z Japonią, a swoje powstanie zawdzięcza trzem wielkim mężom stanu: Rooseveltowi, Churchillowi i Stalinowi. Powzięli oni myśl stworzenia Organizacji Naro
dów Zjednoczonych przed 4 laty, w najcięższym i najtragiczniejszym okresie zmagań wojennych.
Następnie mówca nakreślił po
szczególne etapy prac, które dopro
wadziły do zwołania ogólnego zgro
madzenia ONZ od pierwszej konfe
rencji 3 ministrów w 1943 r. po przez San Francisco do Londynu, skąd dro
ga prowadzi do stałej siedziby na ziemi amerykańskiej. Min. Byrnes podkreślił swą wielką wiarę w powo
dzenie ONZ, które w głównej mierze zależeć będzie od poparcia, jakiego dozna ta organizacja ze strony wszy
stkich państw, do niej należących.
Organizacja będzie żyła, bo powstała z nieopisanych cierpień wielkich i ma
łych narodów.
Na zakończenie Byrnes przypom
niał słowa prez. Trumana, wypowie
dziane na konferencji w San Fran
cisco, że obowiązkiem wielkich państw jest służenie małym narodom, a interesy wielkich mocarstw muszą być usunięte w cień. ONZ nie stanowi groźby dla żadnego kraju i nie można dopuścić do tego, aby strach i po
dejrzliwość jednych w stosunku do drugich rzucały cień na drogę wiodą
cą do pokoju.
LONDYN (dr). Poniedziałkowa mo
wa amerykańskiego sekretarza stanu Byrnesa, rozpoczynająca pierwszą de
batę ONZ, wywołała w kołach poli
tycznych wielkie wrażenie i spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem w prasie brytyjskiej.
Mowa ta zapowiada całkowite zer
wanie St. Zjedn. z izocjalizmem do
szerokiej współpracy międzynaro- wej.Wszystkie pisma brytyjskie poświę
cają temu przemówieniu wiele miej
sca. „Daily Mail” charakteryzuje de
klarację Byrnesa jako rewolucję światopoglądu amerykańskiego. „Dai
ly Express" opisując nastrój, panują-
członków ogarnęło wielkie wzrusze
nie.
Debata nad deklaracją Byrnesa to
czyła się dalej jeszcze we wtorek.
Termin pierwszego posiedzenia Ra
dy Bezpieczeństwa nie został ustalo
ny z powodu nieobecności przewodni
czących delegacji francuskiej i ra
dzieckiej Bidaulta i Wyszyńskiego.
Bevin przemawiać będzie dopiero cy na sali w czasie przemówienia Byr
nesa, podkreśla, że po raz pierwszy
od chwili rozpoczęcia obrad ONZ, pod koniec bieżącego tygodnia.
Attlee również przemawiał
LONDYN (FA). Na bankiecie wy
danym dla uczestników obrad ONZ w Greenwich przemawiali we wtorek wieczorem premier Attlee i przewod
niczący ONZ min. Spaak.
Po południu Zgromadzenie obrado
wało nad orzeczeniem Komisji Przy
gotowawczej ONZ, przy czym prze
mawiali delegaci Holandii, Pers’i, Chin i Danii.
micznych. Ówczesny minister skar
bu USA, Morgenthau chciał przyjść z pomocą krajom zniszczonym przez wojnę oraz dążył do spacy- fikowania świata przez porozumie
nie gospodarcze.
Cele te próbuje się zrealizować przez zorganizowanie Międzynaro
dowego Funduszu Walutowego o- raz przez utworzenie Międzynaro
dowego Banku Odbudowy i Roz- woju. MFW będzie rozporządzał
Dowody winy odm Doenitfzo
Uśmiercanie załóg okrętów nieprzyjacielskich
Lord Halifax
będzie zeznawał, jako świadek w pro
cesie norymberskim.
NORYMBERGA (FA). Przedłożo- ne Trybunałowi dokumenty dot. winy admirała Doenitza, dowódcy floty niemieckiej, potwierdziły, że Doenitz przyczynił się do odbudowy niemiec
kiej marynarki wojennej z pogwałcę*
niem postanowień Traktatu Wersal
skiego. Doenitz odpowiedzialny jest za rozkaz wydany flotyllom niemiec
kich łodzi podwodnych, aby nie rato
wać rozbitków z zatopionych okrętów nieprzyjacielskich i nie pozwalać im na ucieczkę, aby nieprzyjaciel nie mógł ich użyć do dalszej walki.
Jako świadek zeznawał młody ofi
cer niemieckiej marynarki wojennej Heisig. Potwierdził on, że rozkaz wy
dany był przez Doenitza i że niektó
rzy dowódcy łodzi podwodnych rozkaz ten przyjęli z dużym zastrzeżeniem.
Według rozkazu Doenitza załogi stor
pedowanych statków tylko wówczas miano pozostawić przy życiu, jeśli zeznania ich mogły przedstawiać pewną wartość dla Głównej Komen
dy. W chwili odczytywania zarzutów stawianych Doenitzowi przez oskar
życiela angielskiego, oskarżony, sie
dzący jako pierwszy w drugiej ławie, był bardzo wzburzony i robił wraże
nie, jak gdyby chciał powiedzieć coś na swoją obronę.
Wpomniany wyżej świadek nawią
zał również do przemówienia
Doenitza, wygłoszonego do oficerów korpusu łodzi podwodnych, w którym podkreślił, że wojna totalna musi obejmować również walkę na morzu.
Na konferencji, jaką w styczniu 1942 r. Hitler odbył z ambasadorem japońskim w Berlinie, „fiihrer" pod
kreślił doniosłość uśmiercania załóg z okrętów nieprzyjacielskich, gdyż flota nieprzyjacielska nie będzie się mogła tak mocno dawać we znaki państwom osi, gdy nie będzie miała dostatecznie wyszkolonych ludzi.
Następne oskarżenie zwrócone było przeciw Raederowi.
Odpowiedź mocarstw na notę francushą
PARYŻ (FA). Rządy Wielkiej Bry- tani, Zw. Radzieckiego i Stanów Zjedn. odpowiedziały na notę fran
cuską w sprawie ostatniej konfe
rencji moskiewskiej, na którą — jak wiadomo — Francja nie zosta
ła zaproszona. Trzy mocarstwa za
pewniły rząd francuski, że w przy
szłości odbywać się będą regularne
konferencje przedstawicieli wszyst
kich 5 państw.
Mniejsze państwa, a szczególnie państwa zainteresowane w rokowa
niach pokojowych, jak Włochy, Węgry, Rumunia i Finlandia, któ
re brały udział w wojnie po stronie Niemiec, zostaną również dopusz
czone do głosu w rozmowach.
Doenitz
„Wampir ” Aten osadzony w u/ ęzien u
LONDYN (dr). W Wiedniu ogłoszo
no drugą listę austriackich zbrodnia
rzy wojennych.
Zbrodniarze ci działali nie tylko w Austrii, ale również i w krajach oku
powanych. Między nimi znajduje się t. zw. „wampir Aten" oraz jeden z ko
mendantów obozu Oświęcimskiego.
Część zbrodniarzy znajduje się już
w areszcie, ~a resztą poczynione są poszukiwania. W tym celu władze austriackie przesłały kopię listy do centrali wykrywania zbrodniarzy wo
jennych w Paryżu, oraz zwrócili się do władz sojuszniczych o wydanie im przestępców, znajdujących się w so
juszniczej niewoli.
Stosunki handlowe Polski z Jugosławia
Przewodniczący Trybunału, sędzia Lawrence, domagał się na posiedzeniu tajnym od sędziów sprecyzowania oskarżenia co do t. zw. zbrodniczości organizacji hitlerowskich SS, SA, SD itd., stwierdzając, że będzie to ko
nieczne w dalszym ciągu procesu.
złotem i dewizami wartości nie
spełna 9 miliardów dolarów, a MBOR sumą przekraczającą 9 mi
liardów dolarów amerykańskich, jako walutą obecnie najwięcej sta
łą. Około */« kapitału tych trzech instytucyj gospodarczych wpłacają Stany Zjednoczone A. P. potem w/g wielkości wpłat następują: Anglia, ZSRR, Chiny i Francja. Udziały poszczególnych państw winny być realizowane częściowo w zlocie lub dolarach amerykańskich 1 w ich walucie krajowej. W razie spadku . waluty krajowej, poszczególni u- : działowcy muszą powstałą różnicę wartości wyrównać do wysokości zadeklarowanej sumy udziałowej.
Międzynarodowy Fundusz Walu
towy ma służyć poszczególnym państwom-udziałowcom jako źródło dostarczające dewiz na kupno wy
tworów zagranicznych. Np. Pol
ska, chcąc sprowadzić maszyny ze Szwecji, wpłaci odpowiednią ilość złotych polskich do MFW i otrzy
ma wzamian szwedzkie lub inne dewizy na zapłatę importu. Oczy
wiście transakcja będzie tak za
bezpieczona, że żadna ze stron nie poniesie strat.
Natomiast MBOR ma za zadanie dostarczanie pomocy w odbudowie 1 rozwoju zniszczonych krajów szcze
gólnie w kierunku uruchomienia zakładów przemysłowych, — finan
sowanie produkcyjnych inwestycyj prywatnych, — dopomaganie do rozwoju handlu zagranicznego 1 międzynarodowego poszcz. państw oraz popieranie planów gospodar
czych swoich udziałowców, dążą
cych do przejścia z gospodarki wo
jennej na tory gospodarki prywat
nej.Słowem, instytucje te mają oka
zać pomoc przede wszystkim tym
Opolszczyzna otrzyma dodatek
OPOLE (ZAP). W myśl dekretu Rady Ministrów o 50% dodatku io uposażeń urzędniczych na Ziemiach Odzyskanych powstała kwestia, czy Opole zostanie zaliczone do ziem przyłączonych (jako, że znalazło się w granicach województwa śląskr-lą- browskiego). Jak wyjaśniają ze źró
deł miarodajnych, pracownicy pań
stwowi i samorządowi w Opolu będą mogli skorzystać z dodatku.
WARSZAWA (PAP-G). W związ
ku z zakończeniem rokowań handlo
wych pomiędzy rządem polskim, a rządem jugosłowiańskim przewodni
czący delegacji jugosłowiańskiej, inż.
Stanisław Kraszovec, sekr. rady ekonom, rady ministrów w Belgra
dzie, w rozmowie z przedstawicielami PAP zaznaczył m. in., że zawarta umowa jest pierwszym krokiem do zawarcia stosunków handlowych mię
dzy Polską a Jugosławią. Przewiduje ona w przyszłości znaczne poszerze
nie obrotów towarów w stosunku do
okresu przedwojennego zwłaszcza wymiany rudy chromowej i metali kolorowych, jak ołów, miedź żółta oraz pewnych ilości rtęci i ziół leczni
czych. Polska ze swej strony odda dla przemysłu i kolejnictwa jugosło
wiańskiego węgiel i koks oraz pro
dukty chemiczne. Umowa została za
warta na okres półroczny, bez po
trzeby przekazywania dewiz lub złota z którejkolwiek strony.
Parafowanie układu nastąpiło w Warszawie, podpisanie zaś w Belgra
dzie.
Zwolnienie 11000 nauczycieli hitlerowców
LONDYN (FA). W angielskiej stre
fie okupacyjnej władze zwolniły 11.000 nauczycieli z zajmowanych stanowisk. Zwolnienie to nastąpiło w związku z przeprowadzaną akcją oczyszczenia urzędów i szkół z ele
mentów hitlerowskich.
Z Dalekiego Wschodu
LONDYN (FA). Z Chin donoszą, że wojska rządowe pogwałciły umowę o zawieszeniu broni i na kilku odcin
kach frontu w dalszym ciągu naciera
ją na wojska komunistyczne. WS Czungkingu fakt ten usprawiedliwia!
się tym, że na skutek zdezorganizowa-J nia, jakie panuje na froncie, rozkaz!
zaprzestania walk prawdopodobnie niej dotarł jeszcze do tych oddziałów. I
krajom, które ze względu na znisz
czenia wojenne i pochodzące stąd zubożenie kraju i spadek waluty, nie są w możności uzyskania środ
ków na sprowadzenie do kraju od
powiedniej ilości produktów prze
mysłowych i surowców, celem ru
szenia z miejsca życia gospodar
czego. Myśl zupełnie słuszna. Nie
wątpliwie uczciwa realizacja tej próby rekonstrukcji i stabilizacji gospodarki światowej może dać zbawienne rezultaty. Państwa—
udziałowcy obowiązują się do uzy
skiwania zgody kierownictwa MFW na ew. zmianę kursu swojej waluty, co w dużej mierze przy
czyni się do uspokojenia umysłów, obawiających się niespodzianek w dziedzinie pieniężnej. A wiadomo, że taka psychoza utrudnia rozwój życia gospodarczego. Stabilizacja stosunków pieniężnych w kraju wpływa również dodatnio na wza
jemne zaufanie na rynku między
narodowym 1 ułatwia wymianę to-
■M Str. 2 ILUSTROWANY
KURIER POLSKI
Nr 16 ■■■warową między poszcz. państwami.
Ważnym szczegółem umowy w Bretton Woods jest klauzula niein
gerencji ze strony pomlenionych Instytucy) międzynarodowych w wewnętrzne sprawy polityczne ne- rodów-udzialowców. Czyli Innymi słowy, pomoc międzynarodowa winna być udzielana bez względu na oblicze polityczne państwa-
Skazanie spiskowców hitlerowskich
Wyroki w procesie nielegalnej organizacji hitlerowskiej
KATOWICE (PAP-G). Przed Sądem Okręgowym w Katowicach odbył się proces karny przeciwko członkom nie
legalnej niemieckiej organizacji, opar
tej na zasadach partii hitlerowskiej' i
wana była przez tajne hitlerowskie agentury na Śląsku.
Wszyscy obwinieni, z wyjątkiem Antoniny Kłyszcz, która jest w wieku 54 lata, liczą od 14 do 16 lat. Niemal
Otrzasek i R. Śmigielski na 12 lat, J.
Kolber, H. Kurtę i L. Kinel na 10 lat z tym, że na podstawie amnestii Ki- nelowi zmniejszono do lat 5. Wszy
scy oskarżeni utracili prawa honoro-
Poprawa w zaopatrzeniu w produkty naftowe
W ostatnich dniach rozładowany został w Gdańsku transport oleju ga
zowego z dostaw UNRRA w ilości 1000 ton. Nadejście dalszych 8000 ton produktów naftowych spodziewane jest w dniach najbliższych.
W najbliższym czasie otrzymamy Oczywiście cała ta sprawa pomo
cy międzynarodowej jest tylko jed
ną 1 to bardzo niedostateczną dn- gą wyjścia z ciężkiej sytuacji go
spodarczej narodów. Jeśli siły we
wnętrzne narodu nie będą mógł;
wyprodukować odpowiedniej ilości
działającej pod nazwą „Deutsche De- mokratische Partei". Partia ta miała a celu przygotowanie do oderwania rzemocą części obszaru Państwa
’olskiego i utworzenie państwa nie- lieckiego na zasadach ustroju hitle- owskiego.
wszyscy oskarżeni w zeznaniach uwa
żają się za Polaków.
W wyniku rozprawy Antonina Klyszcz została skazana na karę śmierci. L Werner, N. Rozman i H.
Zabel na 15 lat więzienia. J. Mikke, G. Borowczak, R. Kuczmierczyk, N.
we i obywatelskie na lat 5.
Ze względu na zły stan zdrowia 13- go oskarżonego, Antoniego Suckera, przywódcy i organizatora nielegalnej partii DDP w Katowicach, sprawa je
go została wyłączona.
od Armii Czerwonej 3000 ton produk
tów naftowych, które nadejdą z tere
nu Węgier.
Zaopatrzenie w naftę polepszy się również z tego powodu, że przemysł naftowy podjął się w swoim zakresie naprawy uszkodzonych wagonów- wytworów potrzebnych do między
narodowej wymiany, natenczas wszelkie fundusze 1 banki między
narodowe także nam nic nie po
mogą, bo wszelkie przedsięwzięcie finansowo-gospodarcze wymagaj t>
realnej gwarancji, którą w każdym wypadku musi dać naród. Tak, tr pomoc międzynarodowa raczej br- dzie miała znaczenie formalni- - rządkowe. Rozumie się samo przez się, że za sumę kilkunastu milias- dów dolarów nie można odbudo
wać zniszczonych krajów połowy kuli ziemskiej. Tym więcej trzeba o tym pamiętać, że z sumy 9 mi
liardów dolarów, pozostających w dyspozycji MB OR, tylko 20% mogą być użyte na udzielanie bezpośred-
Działalność oskarżonych polegała i gromadzeniu broni i materiałów
■/ybuchowych. Młodociani zbrodnia- ze kontynuowali pracę organizacji .Hitler-Jugend", tworząc niejako brat- rią organizację Wehrwolfu-Wilkoła- ców. Szefem młodocianej bandy był Sucker Antoni, b. członek Hitlerju- jend. Sucker działał w porozumieniu e Kicerem Janem, który pracował na rzecz organizacji niemieckich. Sucker zajmował w partii DDP stanowisko .Gauleitera". Podzielił on organizację la szereg oddziałów. Szefem „sztur- mówki’’ mianował swojego zastępcę .othara Wernera, zaś szefem „policji kryminalnej" Norberta Rozmana.
Sucker utrzymywał kontakt z Reichs-
Ostre zarządzenia spekuiacy.ne we Francji
LONDYN (dr). Gabinet francuski obradował nad sytuacją żywnościo
wą we Francji. W związku ze straj
kiem rzeżników, który trwa od 2 tygodni, rząd francuski wydał za
rządzenie natychmiastowego otwar
cia sklepów rzeźnickich i wyzna
czył maksymalną cenę na mięso 100 franków za kg.
Dotychczasowe racje chlebowe Ostatni spis ludności w Polsce od-
Spis
zostały utrzymane, tylko robotni
kom ciężko pracującym przyznano dodatkowy przydział chleba w wy
sokości 50 gramów.
Następnie Rada Ministrów odrzu
ciła projekt, wniesiony przez min.
aprowizacji i sprawiedliwości, za
stosowania kary śmierci w specjal
nie jaskrawych wypadkach upra
wiania lichwy.
ludności w Polsce
lutego według stanu o północy z 13
cystern.
Będziemy eksportować wiklinę
POZNAŃ (h.). W związku z za
interesowaniem się ze strony Stanów Zjednoczonych wikliną polską, poro
zumiały się wielkopolskie koła wikli- niarskie z kołami gospodarczymi w Warszawie, które zamierzają zająć się organizacją eksportu wikliny. Te
renem najbogatszym w wiklinę jest zachodnia część Wielkopolski, okolice Nowego Tomyśla i Zbąszynia, gdzie uprawa i eksploatacja wikliny stała na bardzo wysokim poziomie. Tereny wiklinowe zostały obecnie wskutek przyłączenia do Wielkopolski Ziemi Lubuskiej znacznie rozszerzone.
nich pożyczek, a 8O’/» ma służyć ja
ko gwarancja dla udzielonych po
życzek, o które trzeba się starać gdzie indziej.
Głos decydujący przy udzielaniu pożyczek będą miały Stany Zjed
noczone A. P. i Anglia, które ra
zem posiadają 44,4 proc, głosów.
Nie ulega więc dyskusji, że po
życzki przyznawać się będzie mt - dzy innymi również z pnnktn r dzenia gospodarczych I polit’
nych Interesów tych dwóch pole - tatów międzynarodowych. W każ
dym razie należy powitać z pewna ulgą dążenie do międzynarodowe’
stabilizacji gospodarczej.
eiterem Kicerem, od którego otrzy
mywał instrukcje partyjne i składał -aporty z prac dokonanych.
Przebieg procesu wykazał, że szaj
ka młodych zbrodniarzy, którzy za
siedli na ławie oskarżonych, kiero-
był się w 1931 r. Wtedy naliczono 32.300.000 mieszkańców. W 1939 r.
liczba ta wzrosła do 35.700.000. Prze
ciętna gęstość zaludnienia była 70 na km kw w 1931, 90 w 1939 r.
Obecnie zarządzony przez Radę Mi
nistrów spis ludności odbędzie się 14
Wyrok na niemieckiego kata
? fcHatw kilkui^ttnzac/ii: g
KATOWICE (PAP-G). Specjalny sąd ramy na sesji wyjazdowej w Bielsku rozpatrywał sprawę zbrodniarza nie
mieckiego, 50-1. E. Kowalskiego, któ- -y jako majster odlewniczy w fabryce Bema w Bielsku w latach 1940—1942 zmuszał podległych mu robotników polskich do pracy ponad siły, bijąc ich 1 kopiąc. Kowalski poza tym oskarżył robotnika polskiego Blaturę o sabotaż w pracy, zaco ten został po-
bity przez oprawców niemieckich, a następnie osadzony w katorżni oświę
cimskiej. Po udowodnieniu winy, Ko
walski został zasądzony na 8 lat wię
zienia i utratę praw na okres lat 10, Na drugiej rozprawie w Bielsku ten sam sąd skazał 43-1. Wł. Wojata (dru
ga grupa narodowości niemieckiej) na 4 1. więzienia za przynależność do zbrodniczej organizacji hitlerowskiej.
na 14 lutego.
Spis obecny nie będzie imienny.
Ilość osób, zamieszkałych w poszcze
gólnych mieszkaniach, będzie ujęta liczbowo z podziałem według płci, podstawowych grup wieku oraz naro
dowości. Ponadto w miastach uwzglę
dniona będzie liczba izb w mieszka
niu, co pozwoli na zbadanie warun
ków mieszkaniowych ludności miej
skiej.
Jednocześnie z powszechnym spi
sem ludności odbędzie się na ziemiach odzyskanych imienny spis roczników 1927—1946 dla potrzeb administracji szkolnej. Spis taki na ziemiach daw
nych był przeprowadzony w czerwcu 1945 roku.
się au- za- Komisarz ludowy dla spraw r - wnętrznych ZSRR podał się do . . - misji. Rada Najwyższa ZSRR po
stanowiła zwolnić go z powodu przeciążenia pracą. Następcą jego mianowany został Krugłow.
Churchill wraz z małżonką przy
był na pokładze statku Quen Elisa
beth do Nowego Jorku, udając na Florydę.
Zwolniono jnż wszystkich striacklch jeńców wojennych, mieszkujących angielską i francu
ską strefę okupacyjną Austrii.
Wkrótce zwolnieni zostaną żołnie
rze, zamieszkujący w amerykań
skiej i radzieckiej strefie okupa
cyjnej.
Z Pragi donoszą o aresztowaniu bratanka Goeringa, lotnika Henry
ka Goeringa. Ujęty zeznał, że zbiegł z transportu jeńców w pobliżu gra
nicy polsko-czechosłowackiej i za
mierzał przedostać się do Austrii- W Pradze rozpocznie się wielki proces przeciw przestępcom wojen
nym, przy czym sądzeni będą wpierw b. wojskowi, a potem członkowie rządu czeskiego. b.
huta szkła obuwia w produkcję
Przemysł chrzanowski
CHRZANÓW (PAP-ms). W powiecie chrzanowskim istnieje 46 przedsię
biorstw przemysłowych, z których Fa
bryka Lokomotyw w Chrzanowie i cynkownia w Trzebini osiągnęły pro
dukcję przedwojenną, a w Szczakowej i fabryka Chełmku przekroczyły sprzed wojny.
Świadczenia rzeczowe w Śląsko-Dąbrowskim
KATOWICE (PAP-G). Podług meldunków, które napłynęły do 11 bm., województwo Śląski-Dąbrowskie zrealizowało 75% planu rocznego świadczeń rzeczowych w zbożu. Ogó
łem rolnicy śląscy zdali 302,39 ton zboża, z tego stare powiaty 13,011 ton a nowe 17,228 .ton. W dostawach mięsa stare powiaty zdały do U-go stycznia 129,560 kg bydła i 11,824 kg nierogacizny. W akcji dostaw mleka, jak dotychczas nowe powiaty zdalj 2.238.08 1, a stare 3.538,198 1. W dziale roślin strączkowych i nasion w olejni- ctwie — plan roczny nie obejmuje na razie nowych powiatów. Łubinu rol
nego oddano 3.926 kg.
Akia z Mauthausen w Polsce
Jednym z najcięższych obozów kon
centracyjnych w Niemczech był obóz w Mauthausen, do którego należało około 45 większych i mniejszych obo
zów koncentracyjnych na terenie Austrii. Największym z nich był li
czący 26.000 więźniów obóz w Gusen.
Obóz w Mauthausen wyposażony był we wszystkie najnowocześniejsze urządzenia obozowe. Posiadał wielkie krematorium, komory gazowe, sale z instrumentami tortur, komorę stra
ceń itd.
Najbardziej interesującym obozem mauthausenowskim był obóz w Schlier, w którym znajdowało się ok.
1.000 więźniów, głównie żydów z ca
łej Europy, specjalistów-fachowców, grafików i litografów. Obóz posiadał maszynyn drukarskie najnowocześ
niejszych typów i wszystkie urządze
nia do fałszowania dokumentów, wy
kazów, paszportów, wykonywania pieczęci zagranicznych, druku fałszy
wych dolarów, funtów szterlingów i innych walut zagranicznych. W ostatnim okresie Schlier produkował masowo fałszywe paszporty dla dy
gnitarzy hitlerowskich, przygotowu
jących się do ucieczki za granicę, zwłaszcza do Hiszpanii.
Niemcy prowadzili w obozach bar
dzo skrupulatnie akta, rejestrując w nich wszystkie wydarzenia obozowe.
Na kilka dni przed opuszczeniem obozu Mauthausen przez władze ob<- zowe wszystkie akta na rozkaz ko
mendanta kazano zniszczyć, Polacy zdołali jednak niektóre z tych akt uchronić przed zagładą i przywieźć do Polski. Znajdują się one obecnie w Archiwum Akt Dawnych w Katowi
cach.
Akta te, stanowiące tragiczną hi
storię panurego tego obozu, obejmu
ją codzienne listy ofiar potwornego systemu, wśród nich nazwiska dzie
siątek tysięcy ludzi różnych narodo
wości: Polaków, Rosjan, żydów, Hi
szpanów, Włochów, Greków, Francu
zów, Belgów, Jugosłowian i szeregu innych narodowości. Przy nazwi
skach obok daty urodzenia notowany . est często fikcyjny powód śmierci w postaci takiej czy innej choroby. Ma-
sowo spotyka się adnotacje, jak egze
kucja, powieszony, rozstrzelany.
Prócz listy skonów omawiane akta zawierają obszerne spisy osób przesy
łanych do obozów, listy transporto
we i listy stanu więźniów, związane z przekazywaniem więźniów z obozu do obozu. Na listach tych najczęściej powtarzają się nazwy obozów w Gu
sen, Dachau i Oświęcimiu.
Odbudowa nowych odcinków portu Gdyńskiego
GDAŃSK (PAP-G). Wobec ciasnoty na niektórych wybrzeżach portu gdań
skiego, istnieje wielkie zainteresowa
nie terenami wyspy Holm, która po
siada duże możliwości do wykorzy
stania. Rozpoczęto już prace remon
towe budynków, znajdujących się we wschodniej części wyspy, zaś w naj
bliższym czasie przystąpi się do zbu
dowania odpowiedniego mostu ponto
nowego, oraz zbadania basenu i wejść pod względem bezpieczeństwa mino
wego.
Rejestracja przedwojennych książeczek oszczędn., kont czek, i umów o ubezp. na
życie PKO
Mimo upływu kilku miesięcy, je
szcze wielu przedwojennych klien
tów PKO nie zgłosiło do rejestracji posiadanych książeczek oszczędnościo
wych, rachunków czekowych i polis ubezpieczeniowych PKO.
Chcąc zatem umożliwić tym klien
tom dokonanie zgłoszeń, PKO prze
dłuża termin przeprowadzanej reje
stracji książeczek oszczędnościowych i kont czekowych do dnia 31 marca 1946 r.
Nadmienia się, że rejestracja umów o ubezpieczenie na życie (polis) trwa dalej aż do odwołania. Wszyscy przedwojenni klienci PKO powinni w swoim interesie zgłosić jak najrychlej swoje pretensje.
Zgłoszenia do rejestracji przyjmują Oddziały PKO w Bydgoszczy, Gdyni z Ekspozyturą w Gdańsku, Katowi
cach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Po
znaniu, Szczecinie, Warszawie z Ekspozyturą na Pradze oraz we Wro
cławiu.
Zgłoszenia można dokonać również pisemnie pod adresem wspomnianych Oddziałów PKO lub jej Centrali, któ
ra znajduje się obecnie w Krakowie, przy ul. św. Tomasza nr 43.
Z widowni politycznej
Co będzie z Hiszpanią?
Nad sprawą reżimu gen. Franco w| Wprawdzie Byrnes i Bevin kilkakrot- Hiszpanii toczy się od czasu zakoń- nje oświadczali, że potępiają reżim gen. Franco, ale praktycznie nie ro
bili wiele, aby swoją postawę zaak
centować w praktyce politycznej.
Inny był od początku stosunek do gen. Franco Francji, która już na konferencji w Moskwie zapewniła so
bie omówienie tego problemu. Nota francuska skierowana ostatnio do rządów Wielkiej Brytanii j Stanów Zjednoczonych w sprawie przedysku
towania zagadnienia faszyzmu hi
szpańskiego — postawiła je na innej płaszczyźnie. Reżim gen. Franco stał się jednym z zagadnień polityki bie
żącej, która musi ostatecznie pow
ziąć decyzje. Akces Rosji Sowieckiej wyrażającej chęć wzięcia udziału w rozmowach nad tą sprawą — daje gwarancję, że nabierze ona realnych kształtów nic dobrego nie wróżących faszystowskiej Hiszpanii.
Jeżeli w najbliższym czasie dojdzie do rozmów między mocarstwami, to powstaje pytanie, w jaki sposób za- ’ czenia wojny z Niemcami żywa dy
skusja na łamach prasy światowej i także w gabinetach ministerial
nych. Rząd gen. Franco a razem z
z drugiej strony nie są całkowicie za.
dowoleni ze składu rządu Barrio—
Girala i zarzucają mu skłonność do dyskusji i brak jednolitości w działa, niu. Poza tym na emigracji przeja
wiają pewną działalność stronnicy pretendenta do tronu hiszpańskiego I — Don Juana, opierający się na ka
tolickiej partii Gil Roblesa, a za gra
nicą popiera ich arystokracja i kler kat. Również zerwanie stosunków politycznych i gospodarczych ugodzi, loby w dużej mierze w interesy an
gielskie, bo Anglicy prowadzą oży
wiony handel z Hiszpanią, skąd spro
wadzają do kraju wiele surowców.
Podkreśla się również, że sankcje
’ekonomiczne dotkną cały naród hisz
pański.
Istnieje również druga możliwość interwencji zbrojnej. W tym wypad
ku przeprowadzeniem tej akcji mu- siałaby się zająć Rada Bezpieczeń
stwa Organizacji Narodów Zjedno
czonych. Ta ostatnia metoda uregu
lowania sprawy hiszpańskiej miałaby tę dobrą stronę, że uniknęłoby się wojny domowej w Hiszpanii, której skutki kraj ten do dziś odczuwa.
Demokracja hiszpańska nie przy
gląda się bezczynnie rozwojowi wy
padków. Negrin, ostatni premier re- nublikańskiej Hiszpanii działa w Lon
dynie i tworzy tzw. „ginger group", która ma wesprzeć akcję rządu Girala.
Na terenie Hiszpanii rośnie party, zantka, bo trzeba nie zapominać, że w Hiszpanii był i jest b. silny ruch demokratyczny, a reżim gen. Franco opiera się na wojsku, policji i Falan
dze. Najbliższa przyszłość wykaże, czy Francja będzie graniczyć na po- łudniowo-zachodzie z Hiszpanią repu
blikańską, czy też akcja przeciw gen.
Franco
nim hiszpański faszyzm pozostaje pod obstrzałem wypowiedzi uczonych
i polityków, potępiających niedwu- interesowane państwa rozwiążą ten znacznie tę ostatnią pozycję faszyz- problem. Istnieją 2 możliwości, postę- mu w Europie. Najwymowniej i naj- powania uzależnione od kierunku pc- kategoryczniej wypowiedział się Kon- Utyki państw: 1. uznanie republikań- gres Związków Zawodowych w Pa- skiego rządu Girala przez mocarstwa 1 a co za tym idzie — zerwanie stosun
ków politycznych i gospodarczych z gen. Franco. Do tego Francja jest już przygotowana i czeka tylko na to, jakie decyzje powezmą Anglosa- si. W Paryżu przygotowuje się już lokale na siedzibę dla urzędów emigra
cyjnego rządu. W tej chwili Angle- Franco nadal będzie" tylko” tematem sasi podzielają opinię Francji, aiej debat międzynarodowych-
ryżu, który w specjalnym liście, skie
rowanym do rządów mocarstw, zażą
dał zerwania stosunków z gen. Fran
co i uznania rządu republikańskiego na emigracji — rządu Barrio-Girala.
Zarówno Stany Zjednoczone, jak Wielka Brytania zachowywały w tej sprawie, podobnie jak w sprawie Argentyny - mniejsze zainteresowanie
