ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2009, 2 (63), 154 – 166
PAWEŁ NOWICKI
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO W OPINII KLIENTÓW
S t r e s z c z e n i e
Przedmiotem badań było poznanie świadomości klientów barów bistro w zakresie higieny produkcji żywności, w zależności od wieku i wykształcenia. Wyniki badań są odzwierciedleniem poziomu wiedzy klientów w tym zakresie i próbą określenia czy wiek i wykształcenie mają istotne znaczenie w percepcji tego problemu. Badaniami objęte zostały bary bistro wybranej sieci stacji benzynowych w Małopolsce.
Przeprowadzone zostały w 2007 roku za pomocą anonimowej ankiety z wykorzystaniem 100 kwestiona- riuszy. Badania wykazały, że przeciętny konsument jest świadomy wagi zagadnień z zakresu higieny produkcji żywności i jest krytyczny, wypowiadając się na tematy dotyczące jakości produktów spożyw- czych oraz poziomu obsługi w barach bistro wybranej sieci stacji benzynowych.
Przeprowadzone badania dowodzą, że wykształcenie wpływało korzystnie na świadomość i postrze- ganie higieny produkcji żywności, natomiast wiek nie wpływał istotnie na percepcję klientów w tym zakresie.
Słowa kluczowe: higiena produkcji żywności, badania konsumenckie, świadomość klientów, bary bistro, stacje benzynowe
Wprowadzenie
1
Wraz ze wzrostem znaczenia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności można za- obserwować rosnące zainteresowanie podmiotów handlowo-usługowych problematyką zarządzania bezpieczeństwem zdrowotnym w produkcji i obrocie żywnością [6, 7, 8].
Od kilku lat, w Polsce można zauważyć rosnącą tendencję do spożywania posił- ków poza domem. Obecnie konsument korzysta z usług gastronomicznych nie tylko w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb żywieniowych, a oferowane usługi obej- mują coraz szerszy zakres, jak również coraz większą grupę klientów. Dobrym tego przykładem są stacje benzynowe, na których znajdują się bary bistro [4]. Zakłady ga- stronomiczne, w tym również bary bistro na stacjach benzynowych, chcąc odnieść
Mgr inż. P. Nowicki, Katedra Zarządzania Jakością, Wydz. Towaroznawstwa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO…
155 sukces na rynku muszą w strategii firmy uwzględnić wymagania klienta oraz wdrożyć odpowiedni system zapewnienia jakości. Właściwa jakość to gwarancja stałych klien- tów oraz możliwość rozwoju firmy i osiągnięcia zysku [9].
Poprzez wdrożenie systemu zapewnienia jakości zdrowotnej żywności zakłady gastronomiczne dają poczucie bezpieczeństwa konsumentowi, chroniąc go od zagrożeń generowanych przez żywność i realizując tym samym przepisy prawa żywnościowego dot. bezpieczeństwa żywności [10].
Celem przeprowadzonych badań było poznanie świadomości klientów barów bi- stro wybranej sieci stacji benzynowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny przygoto- wywania i serwowania posiłków oraz określenie poziomu satysfakcji klientów firmy.
Podstawowymi przesłankami realizacji tego projektu były:
− Ważność problemu ze względu na dużą dzienną konsumpcję produktów spożyw- czych na stacjach benzynowych – w barach bistro każdej stacji codziennie obsłu- giwanych jest około 200 klientów, co stanowi potencjalnie wysokie ryzyko wystę- powania zagrożeń.
− Specyfika branży, w której występuje powiązanie sprzedaży produktów spożyw- czych oraz produktów ropopochodnych. Dużą trudnością w prowadzeniu tego typu działalności gospodarczej jest umożliwienie organizacji pracy w sposób niepowo- dujący zagrożeń w odniesieniu do oferowanych produktów żywnościowych.
Materiał i metody badań
Badania przeprowadzono na terenie województwa małopolskiego w 2007 roku, metodą ankietową z wykorzystaniem kwestionariusza. Klienci barów bistro sieci stacji benzynowych zostali przebadani za pomocą anonimowej ankiety, mającej na celu określenie poziomu ich satysfakcji i świadomości w zakresie bezpieczeństwa i higieny żywności. Respondenci byli wybierani losowo spośród osób, które korzystały z barów bistro. Odpowiedzi udzieliło 109 osób, z czego poprawnie wypełnionych kwestionariu- szy było 100. Kwestionariusz ankiety zawierał 9 pytań zamkniętych i 1 pytanie otwar- te, co pozwoliło uzyskać precyzyjne odpowiedzi. Dodatkowo respondenci odpowiadali na pytania dotyczące płci, wieku i wykształcenia. Badania miały charakter pilotażowy i stanowią wstęp do badań ogólnopolskich.
Wyniki i ich omówienie
Charakterystykę struktury społecznej respondentów przedstawiono w tab. 1. Spo-
śród 100 osób, które prawidłowo wypełniły ankietę, najliczniej reprezentowaną grupą
byli mężczyźni (83 %). Biorąc pod uwagę wykształcenie ankietowanych, największą
grupę stanowiły osoby z wykształceniem wyższym (39 %). Pod względem wieku naj-
większą grupę klientów barów bistro wybranej sieci stacji benzynowych stanowili
ludzie w wieku do 45 lat (85 %), co może świadczyć o tym, że usługi tego typu barów
156
Paweł Nowickiskierowane są głównie do ludzi młodych, którzy nie mają czasu na samodzielne przy- gotowywanie posiłków, będąc często w trakcie podróży lub wyjazdów służbowych.
T a b e l a 1 Struktura społeczna respondentów.
Social structure of respondents.
Płeć / Sex Udział / Per cent rate [%]
Kobieta / Female 17
Mężczyzna / Male 83
Wiek / Age Udział / Per cent rate [%]
Poniżej 25 / below 25 22
26 - 35 lat / years 34
36 - 45 lat / years 29
46 - 55 lat / years 10
56 - 65 lat / years 5
Powyżej 65 lat / above 65 0
Wykształcenie / Education Udział / Per cent rate [%]
Podstawowe / Primary 0
Zawodowe / Vocational 12
Średnie / Secondary 22
Pomaturalne / Post secondary 27
Wyższe / Higher 39
Po zmianie systemu gospodarczego nastąpiły zmiany sytuacji demograficzno- społecznej Polski, które spowodowały pojawienie się nowych trendów w zachowa- niach żywieniowych Polaków. Współczesny konsument przyczynił się do zwiększenia popytu na żywność wygodną. Zmianom podlega również częstotliwość oraz miejsce dokonywania zakupów [3, 11], o czym świadczą przeprowadzone badania. Blisko 70 % klientów (rys. 1) korzysta z barów bistro częściej niż raz w tygodniu. Świadczyć to może również o tym, że w większości są to stali klienci, którzy są przyzwyczajeni do marki i takie zachowanie stało się ich zwyczajem.
Znaczenie cech jakościowych produktu oraz jego świeżości zostały potwierdzone w licznych badaniach dotyczących poszczególnych rodzajów żywności [1, 2, 5].
W tab. 2. przedstawiono zależność pomiędzy częstotliwością korzystania z barów bi-
stro a postrzeganiem poziomu jakości oferowanych produktów. Przeprowadzone bada-
nia dowodzą, że im rzadziej klienci korzystają z barów bistro wybranej sieci stacji
P
b n n
R F
P k P s
p 5 ś c ś
POZI
ben najp nie
Rys.
Fig.
Post korz Perc serv
Oc A l
poz 5-pu śred co ś ści
ZIOM
nzyn pra
ma
. 1.
1.
trzeg zysta cept
ices
cena Ass leve W P
N ziom
unk dni świ
ofe
M ZA
now awd
ają
C F
gan ania tion s ren
a ja spo essm el of
Wy Por Co Ni
Na mu
kto o n iad erow
APE
wy dop
po
Częs Freq
nie p a z u of nde
akoś ożyw
men f fo ysok ówn omp iska
pyt o owe na 4 dczy wa
WNI
ch, pod rów
stotl quen
pozi usłu the ered
ści p wcz nt o
od p ka / H
nyw para a / L
tan obs ej (5
4,3 y o nyc
śr rz
IENI
, ty obn wna
liwo ncy
iom ug ty e qu by
prod zych f qu prod Hig waln able Low
nia ług 5 p 7 p o w
ch
21
redn zadz
NIA JA
ym niej ani
ość of u
mu ja ych ualit the
dukt h ualit
duc gh na e w
do gi pkt
pkt yso pro
1%
nio r ziej/
JAKO
po ej d ia z
kor usin
ako h bar ty l em [
tów ty ts
otyc św jes . P okim odu
raz /rar
OŚC
ostr late z in
rzys ng b
ści rów leve [% o
w
czą wiad
st o ona m p uktó
w t rer
CI ŚW
rzeg ego nnym
stan bistr
pro w [%
el of of re
Śre
ące dcz ocen
ad poz ów
tygo WIAD
gan o, ż mi
nia z ro ba
oduk
% od f pr espo
edni O
kw zon
ną 90 zio .
odn DCZ
nie że k ob
z bar ars
któw dpow rodu onse C
io ra Once
wali nej
naj % mi
iu/o ZON
po klie biek
rów by c
w of wied ucts es].
Częs
az w e a w
15 85 0
ifik pr jwy
% re e z
once NYCH
ozio enc ktam
w bis cust
fero dzi]
s of
stotl Fr w ty wee
kacj rze yżs espo zado
10
e a w H U
omu i ko mi
stro tom
owa ].
ffere
liwo requ ygod ek
ji, ez szą,
ond ow
%
wee USŁU
u j orz w r
o prz mers
anyc ed i
ość uenc dniu
pro pr , a den wole
ek UG P
ako zyst
ram
zez [%
ch w in b
kor cy o u
ofe raco
1 p ntów
enia
ś PRZE
ośc tają mac
klie
% of
w b bistr
rzys of u Śr
esjo own pkt
w o a z
śred ZEZ S
ci o ący ch t
entó resp
bara ro b
stan using
edn O
ona nik oc oce ob
dnio SIEĆ
obsł y z b
teg
ów [ pon
ach b bars
ia z g bi nio r Onc
lizm ków
eną enił bsłu
o ra Ć BA
ług bar o s
[% o nses
bist de
z bar istro raz w
e a 25 75 0
mu w
ą n ła p ugi
z w ARÓ
gi j rów
am
odp ].
tro epen
rów o ba w m mon 5 5
u i kli najn prac
, a
w mi ÓW B
est w n meg
powi
w z ndin
w bis ars b mies nth
wy enc niżs cow
tak
iesią BIST
t w a st o k
iedz
zale ng o
stro by c siącu
ynik ci, szą) wni kże
ącu/
TRO
wyżs tacj kon
zi].
eżno on t
prz custo u
kaj o ą), o
ikó e za
/on O…
sze cjac ncer
ości the
zez ome
L
ące cen oce ów ado
6
ce a
e. D ch b rnu
i od freq
klie ers Les
we
ego niaj enil
bar owo
69%
a m
Dzi ben u.
d cz quen
entó Rza s th ek o
m
o z jąc i t rdz olen
%
onth
eje nzy
T a ęsto ncy
ów adzi han o or o
onth 50 50 0
ty w ten zo w
nia
h
e si now
a b e otliw y of
iej onc once
h
ch w
po wys a z j 1 ię t wy
e l a woś f usi
e a e a
ce sk ozio sok jak 57 tak ych
a 2 ścią ing
ech
ali
om
ko,
ko-
1
g b k m z ś k n g z p r d r p ś
R F
z o M p 158
gien ben ko mie ziom świ kon nie goto zwr poz rów dzie rów przy świ
Rys.
Fig.
z pr oce Mo pad 8
K nę nzyn
i u eszc
m iadc ncer róż ow róc ziom w b
ej k wna
ygo iadc
. 2.
2.
P rod nia że dkow
Klie prz now uzna
cze hig czy rnu żni wyw
iło m j
istr kor ania oto czy
O p C m
Poz duk any
to wo
enc zyg wej ało eń j gien y o u. Z się wan
uw est ro i rzy a –
wy yć,
Opin pom Cust meal
iom ktam pr św o w
bardba niew z nie
ci m goto j. S o, ż jest ny
wy Z pr ę, g niu
wag t ró
i st staj jak ywa
że
nia k miesz
tom ls, a
m ja mi o rzez wiad ybr
rdzoają/t zale dba ma
mie ow Spo że h t n
na yso rze gdy i s gę, óżny
tacj ją k m ania
by
klie zcze mer o and
ako ofe z ko dcz ran
o dbthey eżnoają/
am z
li r wyw ośró higi na w
a ró okim epro yż b serw
że y.
ji t z b męż a i ły k
entó eń [ opin on
ości erow
obi zyć nych
56 bająy ca ości/the
zdan
rów wan
ód a ien wys
óżn m owa bard wow e w
Św tego baró żcz
se klie
ów n
% o nion the
i pr wan iety
o h m
% ą/the
arey do od nia/
wnie nia
ank na p sok nyc stan adz dzo wa w z wiad
o k ów zyź erw ent
na te odpo ns o
hyg
rod nym y (7
tym miej
ey c o nosta /I ha
eż i s kiet prz kim ch
nda zon o p aniu
ale dcz kon w bi ni wow
tkam
ema owi on h gien
duk mi 71 % m,
jsc
0%
care acji pot c
ave
mo serw
tow ygo m p
sta ard nyc odo u p eżno zyć ncer istr
– s wan
mi
at db iedz how ne in
któw w
% r że ach
%
ver carepoz e no
ożli wo wan
oto ozi acja dzie h b obn otr ośc
to rnu ro n stąd nia
prz
bało zi].
bis n th
w s inn res
mę h ze
5%
ry m
ziomopi
iwo wa nyc owy iom ach e hi bad nie raw ci o mo u i
na d 1
pro zyp
ości stro he ba
poż nyc spon
ężc e w
%
muc
m jeinio
ość ania ch 9 ywa mie h te
igie dań
oc w. N
od oże
ma sta 14 odu pad
i o h bar ar s
żyw ch s
nde czyź wzg
ch
on ast r
wy a p 90 ani . T ego eny
wy ceni
Nie bar e o ają acja
% uktó dkow
higie r sta pac
wcz siec ente źni ględ
5%
abouóżn
yra potr
% a i Tylk o sa y u yni iają emn ru
tym po ach ko ów wy
enę aff c ce [%
zyc ciac
ek) zd du n
%
ny/th ut th
ażen raw
res se ko
am utrzy
ka ą i p niej
bis m, orów
be bie w, a ymi
ę prz care
% o
ch w ch ) ni decy
np.
hishe l
nia w o spo erw
5 % mego
ym (ta pos j je stro że wn enz et n a ta
i.
zygo es a of re
w b sta iż p
ydo . na
leve
a sw oraz
nde wow
% o k myw ab.
strz edn o (w
m nani zyno
nie akże
otow abou espo
bad acji prze
ow a ro
el di
woj z
ent wan ank kon wan 3), zeg nak w r ężc ie z ow
wy e c
wyw ut th onse
dany be ez m
ani odz
iffer
ej o czy tów nia
kie nce nym
, że gają 6 ram czy z in wych yra czys
wan he h es].
ych enzy
mę ie c zaj
3
rs d
opi ysto w oc po etow ernu m w e pe ą db
% mac yźni nny h, w aził
sto
nia i hygi
h ba yno ężcz czę
pra
34%
depe
inii ość cen traw wan u j w w
erc bał an ch
i ci ymi wię o z ści
ser iene
ara owy zyz ęści acy
%
endi
i na ć p niło
w, nyc est więk
epc ość nkie teg i cz i st ęc zda po
rwow e wh
ach ych zn ( iej j y (h
ing
a te om o pr a t ch t ró
ksz cja ć o eto go
zęst tacj nie ania om
wan hile
bis h, b (62
jed hand
on
ema mies rac
tak zau óżn zoś
ko hig wa sam to k jam e m a n mies
nia p e pre
stro był % dzą dlo
the
at d szc
ow kże uwa ny.
ci obie
gien any meg
kor mi.
mają a t zcz
potr epar
o, w zn
% re po owc
pet P
dba zeń wnik cz aży Od sta et i
nę ch go rzy Ko ą ta tem zeń
raw ring
w p nacz espo osiłk cy,
trol Paw
ałoś ń n ków zyst
yło, dse acji mę prz mę ko ysta obi aki mat ń, c
w ora g an
poró zni ond ki kon
sta weł N
ści na w w
tość , że etek da ężc zy p
ężc onc ają ety ego
hig co m
az h nd s
ówn ie w den
w nw
tion Nowi
o h sta wys
ć p e p k t ane czy prz czy ern z b y rz o p gien mo
higie ervi
nan wyż ntów
prz woje
n icki
hi- cji so- po- po- ten
go yzn zy- yzn
nu) ba- za- po- ny oże
enę ing
niu żej w).
zy-
en-
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO…
159 ci), co może obniżać ich poziom wrażliwości dotyczącej jakości posiłków. O wysokiej jakości produktów oferowanych na stacjach wybranej sieci może świadczyć fakt, że nikt z ankietowanych nie ocenił produktów niżej od produktów konkurencji.
T a b e l a 3 Opinia respondentów dotycząca dbałości o higienę przygotowywania i serwowania potraw w barach bistro, a także czystości pomieszczeń, z uwzględnieniem płci respondentów [% odpowiedzi].
Respondents’ opinions on how bistro bar staff cares about the hygiene while preparing and serving meals, and on the cleanness in the bar space depending on the sex of respondents [% of responses].
Opinia respondenta Respondent’s opinion
Ogółem Total
Płeć / Sex Kobieta
Female
Mężczyzna Male Bardzo dbają / They care very much 34 28 36
Dbają / They care 56 57 56
Nie dbają / They do not care 0 0 0
W zależności od stacji poziom jest różny
The level differs depending on the petrol station 5 0 6 Nie mam zdania / I have no opinion about this 5 14 2
T a b e l a 4 Wyniki porównawczej oceny poziomu jakości produktów spożywczych oferowanych w barach bistro badanej sieci z produktami oferowanymi w barach stacji benzynowych innych sieci [% odpowiedzi].
Comparative assessment results of the quality level of food products offered in bistro bars of the network survey and of the food products offered in the bars in petrol stations belonging to other networks market [% of responses].
Ocena respondenta
Respondent’s opinion Ogółem Total
Płeć / Sex
Kobieta / Female Mężczyzna / Male Porównywalna
Comparable 39 29 38
Wyższa / Higher 61 71 62
Niższa / Lower 0 0 0
Analizując odpowiedzi na pytanie dotyczące poziomu obsługi świadczonej przez
pracowników (tab. 5) można powiedzieć, że pod tym względem mężczyźni (tylko
47 % ocen bardzo dobrych) okazali się zdecydowanie bardziej wymagający niż kobiety
(ponad 70 % ocen bardzo dobrych). Równocześnie mężczyźni oceniali poziom obsługi
bardziej krytycznie w porównaniu z kobietami, gdyż blisko 10 % z nich oceniło obsłu-
gę tylko na poziomie 3,0 pkt, w skali 5-stopniowej.
160
Paweł Nowicki T a b e l a 5 Konsumencka ocena poziomu obsługi świadczonej przez pracowników barów bistro [% odpowiedzi]).Consumer assessment of the quality level of services rendered by bistro bar staff [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Płeć / Sex
Kobieta / Female Mężczyzna / Male
5 51 71 47
4 41 29 44
3 8 0 9
2 0 0 0
1 0 0 0
Podobną prawidłowość można zauważyć, analizując pytanie dotyczące określenia poziomu zadowolenia z jakości oferowanych produktów (tab. 6.). Mężczyźni po raz kolejny okazali się bardziej wymagający niż kobiety. Ponad 2/3 ankietowanych kobiet przyznało 4,0 pkt, natomiast pozostała liczba kobiet przyznała ocenę maksymalną.
Z kolei punktacja w grupie mężczyzn miała odmienny rozkład. Blisko połowa z nich (47 % odpowiedzi) oceniła poziom zadowolenia z jakości oferowanych produktów na 5,0 pkt. Mężczyźni, w przeciwieństwie do kobiet, wykazali także dezaprobatę w posta- ci przyznania ocen na poziomie 2,0 pkt.
T a b e l a 6 Konsumencka ocena poziomu zadowolenia z jakości produktów oferowanych w barach bistro [% odpowiedzi].
Consumer assessment of the satisfaction level referring to quality of products offered in bistro bars [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Płeć / Sex
Kobieta / Female Mężczyzna /Male
5 44 29 47
4 44 71 38
3 10 0 12
2 2 0 3
1 0 0 0
Biorąc pod uwagę opinie klientów nt. kwalifikacji i profesjonalizmu obsługujące-
go pracownika, a także poziomu obsługi świadczonej przez pracowników barów bistro,
w zależności od wykształcenia respondentów (tab. 7 i 8), stwierdzono, że klienci
z wykształceniem zawodowym wykazali 100 % zadowolenie. Pozostałe grupy klien-
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO…
161 tów wyrażały zróżnicowane opinie. Z przeprowadzonych badań wynika, że najbardziej krytyczni byli klienci z wyższym wykształceniem, a najmniej z zawodowym. Świad- czy to o większych wymaganiach klientów lepiej wykształconych, którzy oczekują wyższego standardu obsługi.
T a b e l a 7 Konsumencka ocena poziomu kwalifikacji i profesjonalizmu obsługującego pracownika baru bistro, w zależności od wykształcenia respondentów [% odpowiedzi].
Consumer assessment of bistro bar service employee qualifications and proficiency level depending on the education level of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wykształcenie / Education Podstawowe
Primary
Zawodowe Vocational
Średnie Secondary
Pomaturalne Post secondary
Wyższe Higher
5 52 0 100 44 64 31 4 41 0 0 56 36 50 3 5 0 0 0 0 13 2 2 0 0 0 0 6 1 0 0 0 0 0 0
T a b e l a 8 Konsumencka ocena poziomu obsługi świadczonej przez pracowników barów bistro, w zależności od wykształcenia respondentów [% odpowiedzi].
Customer assessment of quality level of services rendered by bistro bar staff depending on the education level of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wykształcenie / Education Podstawowe
Primary
Zawodowe Vocational
Średnie Secondary
Pomaturalne Post secondary
Wyższe Higher
5 51 0 100 56 55 31
4 41 0 0 44 36 56
3 8 0 0 0 9 13
2 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0
Analizując opinię klientów nt. zadowolenia z poziomu jakości oferowanych pro-
duktów spożywczych oraz wyglądu higienicznego produktów (tab. 9 i 10) po raz ko-
lejny klienci z wykształceniem wyższym okazali się najbardziej krytyczni i najbardziej
wymagający. Niemniej jednak w tym przypadku nie było tak dużej dysproporcji po-
między klientami z różnym poziomem wykształcenia, aczkolwiek po raz kolejny
klienci z wykształceniem zawodowym okazali się najmniej wymagający.
162
Paweł Nowicki T a b e l a 9 Konsumencka ocena zadowolenia z poziomu jakości oferowanych produktów spożywczych w barach bistro, w zależności od wykształcenia respondentów [% odpowiedzi].Consumer assessment of the satisfaction level referring to quality of food products offered in bistro bars depending on the education level of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wykształcenie / Education Podstawowe
Primary
Zawodowe Vocational
Średnie Secondary
Pomaturalne Post secondary
Wyższe Higher
5 44 0 40 56 55 31
4 44 0 60 33 36 50
3 10 0 0 11 9 13
2 2 0 0 0 0 6
1 0 0 0 0 0 0
T a b e l a 10 Konsumencka ocena wyglądu higienicznego produktów sprzedawanych w barach bistro, w zależności od wykształcenia respondentów [% odpowiedzi].
Customer assessment of hygienic appearance of food products sold in bistro bars depending on the educa- tion level of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wykształcenie / Education Podstawowe
Primary
Zawodowe Vocational
Średnie Secondary
Pomaturalne Post secondary
Wyższe Higher
5 61 0 80 67 73 44 4 32 0 20 33 9 50 3 7 0 0 0 18 6 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0
Rozpatrując opinię klientów nt. kwalifikacji i profesjonalizmu obsługującego pra-
cownika oraz poziomu obsługi świadczonej przez pracowników barów bistro w zależ-
ności od wieku respondentów (tab. 11 i 12), nie zaobserwowano istotnych różnic
w poszczególnych grupach wiekowych. W większości grup klienci wykazywali bardzo
podobną wrażliwość i ich wymagania były zbliżone. Jednak w przypadku klientów
powyżej 65 roku życia można stwierdzić 100 % zadowolenie, co może świadczyć, że
ta grupa jest najmniej wymagająca i nie zaobserwowała żadnych uchybień.
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO…
163
T a b e l a 11 Konsumencka ocena kwalifikacji i profesjonalizmu obsługującego pracownika baru bistro, w zależności od wieku respondentów [% odpowiedzi].
Consumer assessment of bistro bar service employee qualifications and proficiency level depending on the age of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wiek [lata] / Age [years]
Poniżej 25
Below 25 26 - 35 36 - 45 46 - 55 56 - 65 Powyżej 65 Above 65
5 52 44 50 50 50 100 0
4 41 44 50 33 50 0 0
3 5 0 0 17 0 0 0
2 2 12 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0 0
T a b e l a 12 Konsumencka ocena poziomu obsługi świadczonej przez pracowników barów bistro, w zależności od wieku respondentów [% odpowiedzi].
Customer assessment of quality level of services rendered by bistro bar staff depending on the age of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wiek [lata] / Age [years]
Poniżej 25
Below 25 26 - 35 36 - 45 46 - 55 56 - 65 Powyżej 65 Above 65
5 51 44 50 50 50 100 0
4 41 33 50 42 50 0 0
3 8 23 0 8 0 0 0
2 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0 0
Analizując opinie klientów nt. zadowolenia z poziomu jakości oferowanych pro-
duktów spożywczych oraz wyglądu higienicznego produktów sprzedawanych w barach
bistro w zależności od wieku ankietowanych, wykazano niewielkie zróżnicowanie
pomiędzy poszczególnymi grupami wiekowymi (tab. 13 i 14). W większości grup
klienci wykazywali podobną wrażliwość i ich wymagania były zbliżone. Niemniej
jednak klienci w wieku 36 - 45 lat okazali się najbardziej wymagający i mieli najwięcej
zastrzeżeń i uwag, co odzwierciedlają przyznane przez nich niższe oceny.
164
Paweł Nowicki T a b e l a 13 Konsumencka ocena zadowolenia z jakości produktów spożywczych oferowanych w barach bistro, w zależności od wieku respondentów [% odpowiedzi].Customers opinion on satisfaction level of served products depending on age of respondents.
Consumer assessment of the satisfaction level referring to quality of food products offered in bistro bars depending on the age of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wiek [lata] / Age [years]
Poniżej 25
Below 25 26 - 35 36 - 45 46 - 55 56 - 65 Powyżej 65 Above 65
5 44 33 64 41 0 50 0
4 44 55 36 41 50 50 0
3 10 12 0 9 50 0 0
2 2 0 0 9 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0 0
T a b e l a 14 Konsumencka ocena wyglądu higienicznego produktów sprzedawanych w barach bistro, w zależności od wieku respondentów [% odpowiedzi].
Customer assessment of hygienic appearance of food products sold in bistro bars depending on the age of respondents [% of responses].
Ocena [pkt]
Assessment [scored points]
Ogółem Total
Wiek [lata] / Age [years]
Poniżej 25
Below 25 26 - 35 36 - 45 46 - 55 56 - 65 Powyżej 65 Above 65
5 61 77 57 58 50 50 0
4 32 23 43 33 50 50 0
3 7 0 0 9 0 0 0
2 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0 0
Wnioski
1. Konsumenci wykazują wysoką świadomość zagadnień związanych z higieną żyw- ności, zwłaszcza dotyczącą barów bistro, i potrafią być krytyczni w ocenie takich placówek.
2. Klienci korzystający z usług barów bistro na stacjach benzynowych badanej sieci określają swój poziom zadowolenia jako wysoki lub bardzo wysoki.
3. Z przeprowadzonych badań wynika, że istotną rolę przy zakupie produktów spo-
żywczych w barach bistro ma higieniczne przygotowywanie produktów, jak i sam
POZIOM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG PRZEZ SIEĆ BARÓW BISTRO…
165 ich wygląd oraz czyste, schludne i estetyczne pomieszczenie, w którym ta żywność jest przygotowywana.
4. Wykształcenie wpływa na świadomość w zakresie higieny produkcji żywności oraz postrzeganie produktu, gdyż klienci z wyższym wykształceniem oczekują wyższych standardów oferowanych usług gastronomicznych. Nie wykazano nato- miast wpływu wieku respondentów na ocenę jakości usług; jedynie w przypadku dwóch pytań klienci w wieku 36 - 45 lat okazali się bardziej wymagający.
Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2008-2009 jako pro- jekt badawczy nr N112 054034; była prezentowana podczas XIII Ogólnopolskiej Sesji Sekcji Młodej Kadry Naukowej PTTŻ, Łódź, 28- 29 maja 2008 r
.Literatura
[1] Babicz-Zielińska E.: Czynniki wpływające na wybór żywności. Konsument żywności i jego zacho- wania rynkowe. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, 12-13. 10. 2000, s. 245-253.
[2] Babicz-Zielińska E.: Zachowanie konsumenta w stosunku do żywności i żywienia. Żywność. Nauka.
Technologia. Jakość, 2001, 4 (29) Supl., s 5-13.
[3] Cegielska-Radziejowska R., Kijowski J.: Wygodne, wzbogacone i bezpieczne produkty z jaj. Przegl.
Piek. Cuk., 2002, 7, 2-8.
[4] Czarniecka-Skubina E.: Jakość usługi gastronomicznej w aspekcie żywieniowym, technologicznym i higienicznym. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2006, 1 (46) Supl., 24-34.
[5] Jeznach M.: Jakość jako kryterium wyborów konsumenckich na rynku żywności. Decyzje konsumen- tów i ich determinanty. Wyd. UWM, Olsztyn 2003, s. 20.
[6] Kijowski, J., Sikora, T. (red.): Zarządzanie jakością i bezpieczeństwem żywności. Integracja i infor- matyzacja systemów. WNT, Warszawa 2003.
[7] Kołożyn-Krajewska, D., Sikora, T.: HACCP. Koncepcja i system zapewnienia bezpieczeństwa jako- ści. SITSpoż, Warszawa 1999.
[8] Luning, P.A., Marcelis, W.J., Jongen, W.M.F.: Zarządzanie jakością żywności. Ujęcie technolo- giczno-menedżerskie. WNT, Warszawa 2005.
[9] Nieżurawska M.: Jakość żywności a preferencje konsumentów. Przem. Spoż., 2001, 55, 12, 32-33.
[10] Ozimek I., Bezpieczeństwo żywności w aspekcie ochrony konsumenta w Polsce. Wyd. SGGW, Warszawa 2006, s. 15.
[11] Trziszka T., Nowak M., Kaźmierska M.: Preferencje konsumentów jaj na rynku Wrocławskim, Żyw- ność. Nauka. Technologia. Jakość, 2006, 3 (48), 109-117.
GUARANTEED LEVEL OF SERVICE QUALITY IN A NETWORK OF BISTRO BARS AS PERCEIVED BY CUSTOMERS
S u m m a r y
The objective of the survey was to find what the customers of bistro bars knew about the food produc- tion hygiene and how they perceived it depending on their age and education level. The survey results
166
Paweł Nowicki obtained reflected the level of customer knowledge in this field; they constituted an attempt to find whether or not the age and education were significantly important for the perception of this issue. The survey covered bistro bars in one petrol station network selected in the Province of Malopolska. The sur- vey was conducted in 2007 and consisted in anonymously polling 100 customers using questionnaires.The survey results showed that the average customer was aware of the importance of food production hygiene and, also, was critical when giving his opinion on both the quality of food products and the quality level of services in bistro bars of the selected petrol station network.
The survey accomplished proved that the education level advantageously impacted the awareness and perception of the food production hygiene, however, the age did not significantly impact the customer perception referring to this issue.
Key words: food production hygiene, market survey, customer awareness, bistro bars, petrol station