Posoborowe prawodawstwo kościelne : 3. Konstytucja Apostolska "Pontificalis Romani" zatwierdzająca nowe obrzędy w święceniu diakona, prezbitera i biskupa

Edward Sztafrowski

Posoborowe prawodawstwo

kościelne : 3. Konstytucja Apostolska

"Pontificalis Romani" zatwierdzająca nowe obrzędy w święceniu diakona, prezbitera i biskupa

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 12/1-2, 273-279

1969

P raw o kan o n iczn e 12 (1969) n r 1— 2

PO SO BO RO W E

PR A W O D A W STW O K O ŚC IELN E (tłum . ks. E d w ard S zta fro w sk i)

Posoborow e p raw o d aw stw o kościelne za o kres: od p o c z ą tk u 1963 ro k u do końca czerw ca 1967 w y d an o w sp ec ja ln y m zbiorze. D o k u m e n ty zaś p raw n o -litu rg ic zn e pro m u lg o w an e po tym okresie są zam ieszczone w „ P raw ie K a n o n icz n y m ” , p o ­

czy n a ją c od n r 3— 4/1968. O trz y m u ją tu ta j k o lejn ą n u m era cję.

3.

K O N S T Y T U C J A ^ A P O S T O L S K A „ P O N T I F I C A L I S R O M A N I ” za tw ierd za ją ca n o w e o b rzęd y w ś w ię c e n iu d iak on a, p rezb itera i b isk u p a

C O N S T I T U T I O A P O S T O L IC A

Q ua n o v i r itu s a p p rob an tu r ad o rd in a tio n em d iacon i, p resb y teri e t ep isco p i

(A A S 60 (1968) 369— 373)

P A U L U S E P IS C O P U S P A W E Ł B IS K U P

S e r v u s serv o ru m D ei S łu g a słu g B ożych A d p erp etu a m rei m em oriam N a w ie c z n ą rzeczy p a m ią tk ę P O N T I F I C A L I S R O M A N I reco- S O B Ó R W A T Y K A Ń S K I I I zalecił g n itio n o n tantum , g e n era li m odo nie tylko w sposób ogólny refo rm ę a C o ncilio O e cu m e n ic o V a tic a n o I I P o n ty fik ału R z y m s k ie g o 1, ale p o d a ł p r a e s c r ib itu r 1, sed e tia m p e c u liarib u s także szczegółowe norm y, k tó re n ależy re g itu r norm is, q u ib u s ead e m S a c ra m ieć n a uw adze p rzy zm ianie obrzę- Syn o d u s ritu s O rd in a tio n u m , sive quo- dów św ięceń, „czy to w o d n iesien iu do ad caerem onias sive q u o d t e x t u s 2 di- c ere m o n ii czy to co do tek stó w ” 2,

m u ta ri iussit. G d y chodzi o obrzędy zw iązane ze

Sed ex O rd in a tio n is ritib u s illi im - św ięceniam i, należy w ziąć p o d u w ag ę p rim is c o n sid era n d i su n t, q u ib u s p er n a jp ie rw te, przez k tó re w S ak ram en -

1 C one. V a t. I I , C onst, de S a c ra L itu rg ia , S a cro sa n c tu m C o n c iliu m , η. 25:

A .A . S. 56 (1964) p. 107. .

2 Ibid., n. 76: A. A. S. 56 (1964) p. 119.

18 — Praw.) K anoniczne

2 7 4 DOKUM ENTY, RECENZJE, SPRAWOZDANIA

S a c ra m e n tu m O rd in is, v ario g ra d u col­

la tu m sa c ra H ie ra rc h ia c o n s titu itu r : sic m in ister iu m ecclesiasticum d iv in itu s in s titu tu m diversis ord in ib u s exercetu r ab illis q u i ia m ab a n tiq u o E p isco p i, P resb yteri, D iaconi vo ca n tu r 3.

I n reco g n itio n e a u te m ritu s O r d in a ­ tio n u m S a c ra ru m , p ra e te r p rin c ip ia g en era lia , q u ib u s in te g ra in s ta u ra tio L itu rg ia e , iu x ta p ra e s c rip ta C oncilii V a tic a n i I I , reg i d eb et, sum m opere a tte n d e n d u m est a d p ra e c la ra m illam d o c trin a m de n a tu r a e t effectibus S a­

c ra m e n ti O rd in is, q u ae in C o n stitu tio ­ ne de E cclesia ab e o d em C oncilio p ro ­ n u n tia ta e s t; q u a e sane d o c trin a in ip sa L itu rg ia , m odo sibi p ro p rio , e x p ri­

m e n d a est, n a m te x tu s et ritu s ita or­

d inari o p o rte t, u t sancta, quae signi­

fic a n t, clarius exp rim a n t, eaque p o p u ­ lus christianus, in q u a n tu m fie ri p o test facile p ercipere a tq u e p len a , actuosa et c o m m u n ita tis pro p ria celebratione par­

ticip a re possit 4.

Ia m v e ro e ad e m s a n c ta S yn o d u s do ­ c e t: E p isco p a li consecratione p le n itu ­ d in em conferri S a c ra m e n ti O rd in is, quae n im iru m et litu rg ic a Ecclesiae c o n su etu d in e et voce sa n cto ru m P a­

tru m s u m m u m sa cerd o tiu m , sacri m i­

nisterii su m m a n u n c u p a tu r . E p isco p a ­ lis a u te m consecratio, c u m m u n e re sa n ctifica n d i m u n e ra q u o q u e co n fe rt d o c en d i et regendi, qu a e tam en n a ­ tu ra sua non n isi in hierarchica com - m u n in e c u m C ollegii C a p ite e t m e m ­ bris exerceri possunt. E x tra d itio n e en im , q u a e p ra esertim litu rg ic is ritib u s et E cclesiae tu m O rien tis tu m O c c i­

d e K a p ła ń s tw a , u d zielan y m n a różnym sto p n iu , p o w staje św ięta H ie ra rc h ia :

„ T a k to kościelne posługiw anie, u s ta ­ now ione przez Boga, spraw ow ane jest w ró żn y ch sto p n iac h św ięceń p rzez tych, k tó rzy od staro ży tn o ści ju ż noszą nazw ę biskupów , p re zb iteró w i d iak o ­ n ó w ” 3.

W o d n o w ien iu zaś obrzędów Św ię­

ceń W yższych, należy, obok ogólnych zasad, n a p o d staw ie k tó ry ch d o k o n u je się o g ó ln a o d n o w a L itu rg ii, zgodnie ze w sk azan iam i S o b o ru W aty k ań sk ie ­ go I I — w szczególny sposób w ziąć p o d uw agę ow ą w s p a n ia łą n a u k ę o n a ­ turze i sk u tk ach S a k ra m e n tu K a p ła ń ­ stw a, k tó ra została p rzed staw io n a przez tenże Sobór w K o n s ty tu c ji o K ościele.

N a u k a ta w in n a w e w łaściw y sobie sposób znaleźć swój w yraz w sam ej L itu rg ii, „alb o w iem tak n ależy ułożyć tek sty i obrzędy, ab y jaśn iej w yrażały św ięte taje m n ice , k tó ry ch są znakiem , i ab y lu d c h rześcijański, n a ile to m oż­

liw e, m ógł łatw o je zrozum ieć i ucze­

stniczyć w n ich w sposób p ełn y , czyn­

n y i społeczny” 4.

T e n sam Sobór p o u c za : „przez k o n ­ sek rację b isk u p ią u d z ie la się p e łn i sa­

k ra m e n tu k a p ła ń stw a , k tó ra zarów no w tra d y c ji litu rg iczn ej K ościoła, jak i w w ypow iedziach św iętych O jców , n a zy w an a je s t najw yższym k a p ła ń ­ stwem., b ą d ź p e łn ią św iętego posłu g i­

w an ia. S a k ra zaś b isk u p ia w raz z fu n k ­ c ją u św ięcan ia p rzynosi rów nież fu n k ­ cję n a u cz an ia i p a ste rz o w a n ia ; fu n k c je te je d n a k z n a tu r y sw ojej m ogą być w ykonyw ane tylko w h ierarch iczn ej

3 C one. V a t. I I , C onst, dogm . de E cclesia, L u m e n g e n tiu m , n. 28: A. A. S.

57 (1965) pp. 33— 34.

4 C one. V a t. I I , C onst, de S a c ra L itu rg ia , S a cro sa n ctu m C o n c iliu m , η. 21:

A. A. S. 56 (1964) p. 106.

[

]

d e n tis u su decla ra tu r, p ersp icu u m est m a n u u m im p o sitio n e et verbis conse­

cra tio n is g ra tia m S p iritu s S a n c ti ita co n ferri et sa cru m ch a ra cterem im p ri­

m i, u t E p isco p i, e m in e n ti ac adspecta- bili m o d o , ipsius C h risti M a g istri, Pas­

toris et P o n tific is p artes su s tin e a n t et in E iu s persona a g a n t 5.

Q u ib u s verbis a d d e n d a su n t p lu r a et p ra e c la ra d o c trin a e c a p ita d e Episco- p o ru m a p o sto lica successione necnon de e o ru m m u n erib u s e t officiis, qu ae, etsi iam in O rd in e C o n secratio n is epis­

copalis c o n tin e n tu r, m eliore ta m e n e t a c c u ra tio re m odo e x p rim e n d a v id en ­ tu r. Q u o d u t re ctiu s o b tin e tu r, o p p o r­

tu n u m visum est e fo n tib u s a n tiq u is arcessere p re c a tio n e m c o n se cra to riam q u ae in e a in v e n itu r, q u ae v o c atu r T r a d itio A p o sto lic a H ip p o ly ti R o m a ­ ni, saeculo te rtio in e u n te scrip ta, q u a e ­ que, m a g n a ex p a rte , in L itu rg ia O r ­ d in atio n is C o p to ru m e t S y ro ru m occi­

d e n ta liu m a d h u c se rv atu r. I ta fit u t in ipso O rd in a tio n is a c tu testim o n iu m p e rh ib e a tu r de co n co rd ia tra d itio n is cum o rien talis tu m occid en talis, q u o a d m u n u s a p o sto lic u m E p isco p o ru m .

Q u o d vero a d P resbyteros a ttin e t, ex A ctis C oncilii V a tic a n i secundi h a ec p ra e se rtim re co len d a s u n t: Pres­

byteri, q u a m v is p o n tific a tu s apicem non h a b ea n t et in exercen d a sua po ­ testa te ab E p iscopis p e n d e a n t, c u m eis ta m en sa cerd o ta li honore c o n iu n c ti s u n t et vi sa c ra m en ti O rd in is, ad im a ­ g in em C h risti, su m m i a tque a etern i S a cerd o tis (c fr . H ebr. 5, 1— 1; 7, 24;

9, 11— 2 8 ), ad E va n g e liu m pra ed ica n ­ d u m , fid elesq u e pascendos, e t ad divi-

w spólnocie z G ło w ą K o leg iu m i jeg o członkam i. Z tra d y c ji bow iem , k tó r a u ja w n ia się szczególnie w o b rzęd a ch litu rg iczn y ch i w p ra k ty c e K o ścio ła zarów no Z ach o d n ieg o ja k i W sc h o d ­ niego, w id ać w yraźnie, że przez w łoże­

nie rą k i przez słow a k o n se k rac ji u d zie­

la n a je s t łask a D u c h a Św iętego i w y ­ ciskane św ięte znam ię, tak że Biskupi.' w sposób szczególny i d o strz eg a ln y p rz e jm u ją ro lę sam ego C h ry stu sa , M i­

strza, P asterza i K a p ła n a , i w Jego·

zastępstw ie d z ia ła ją ” 5.

D o pow yższych słów należy d o d a ć liczne i w sp an iałe p u n k ty n a u k i o a p a - stolskiej sukcesji biskupów , ja k ró w ­ nież o ich fu n k c ja c h i obow iązkach,, k tó re chociaż ju ż obecnie zaw ie rają się w K o n sek ra cji b isk u p iej — je d n a k w y ­ d a je się, że p o w in n y być w yrażone le­

p iej i d o k ład n iej. A by o siągnąć to w sposób b a rd ziej o d pow iedni, w ydało·

się rzeczą po ży teczn ą zaczerp n ąć ze staro ży tn y ch źródeł b łag a ln ą m o d litw ę k o n sek racy jn ą, ja k a z n a jd u je się w tzw.

T r a d y c ji A p o sto lskie j H ip o lita R z y m ­ skiego, spisanej z p o czątk iem I I I w .,, a k tó ra zach o w ała się w znacznej swej części aż d o tą d w L itu rg ii św ięceń K o p tó w i Syryjczyków zach o d n ich . W te n sposób w sam ym akcie św ięceń u ja w n i się św iadectw o zgodności t r a ­ d y cji w schodniej i zach o d n iej co do apostolskiego po słu g iw an ia biskupów .

C o zaś dotyczy p rezb iteró w , to z A k t S o b o ru W aty k ań sk ieg o I I zw łaszcza to należy w ziąć p o d u w ag ę: „ P rezb iterzy , choć nie p o sia d a ją szczytu k a p ła ń s tw a . i w w ykon y w an iu swej w ładzy z a le ż n i.

są od biskupów , zw iązani są je d n a k

5 C one. V a t. I I , C onst, dogm . de E cclesia, L u m e n g e n tiu m , n. 21 : A. A. S.

57 (1965) p. 25.

276

[ 4 ]

m u m c u ltu m celeb ra n d u m consecran­

tu r , u t veri sacerdotes N o v i T e sta m e n ­ t i e. A tq u e alio loco h a e c le g u n tu r:

-Presbyteri e n im , sacra O rd in a tio n e, taf.que m issione, q u a m ab E p iscopis re­

c ip iu n t, p ro m o v e n tu r ad in se rv ie n d u m C hristo M ag istro , S a c e rd o ti e t R eg i, cu iu s p a rtic ip a n t m in isteriu m , quo .E cclesia in p o p u lu m D ei, C orpus fC kristi et T e m p lu m S p iritu s S a n c ti,

■hic in terris, in d esin e n ter a e d ific a tu r 7.

I n O rd in a tio n e a u te m p resb y terali, p r o u t i in P o n tific a li R o m a n o h a b eb a ­

tu r, m issio e t g ra tia P resb y teri ta m ­ q u a m a d iu to ris O rd in is episcopalis cla­

rissim e d e sc rib e b atu r. A tta m e n neces­

sa riu m visum est to tu m ritu m , q u i a n ­ te a тш p lu re s p a rte s d is trib u e b a tu r, a d : m aio rem u n ita te m red ig ere, e t m ed iam O r d in a tio n is p a r te m hoc est im p o sitio ­

n em m a n u u m e t p re c a tio n e m consecra- to ria m in vividiore luce p o n ere.

■Quod ta n d e m a d diaconos sp e c ta t, -p rae ter e a q u ae in L itte ris A postolicis

■Sacrum D ia c o n a tu s O r d in e m , M o tu p ro p rio -a N o b is die X V I I I m ensis Iu - n ii a n n o M C M L X V II editis, c o n tin e n ­ tu r, h aec p ra e c ip u e co m m e m o ra n d a s u n t v e rb a : I n g radu in ferio ri hierar- ch ia e sis tu n t D iaconi, q u ib u s „non ad s a c e rd o tiu m , sed ad m in ister iu m ” (C o n stitu tio n e s E cclesiae A eg y p tiacae, I I I , 2) m a n u s im p o n u n tu r. G ratia ete­

n im sa cra m en ta li roborati, in diaconia litu rg ia e , verbi et carita tis P opulo D ei, in co m m u n io n e c u m E piscopo eiusque p resb yterio , in s e r v iu n t8. I n O rd in a tio ­ n e a u te m d iac o n ali p a u c a q u a e d a m

z nim i godnością k a p ła ń sk ą i n a m ocy s a k ra m e n tu k a p ła ń stw a , n a p o d o b ień ­ stwo C h ry stu sa, najw yższego i w iek u i­

stego K a p ła n a (H e b r. 5, 1— 10; 7, 2 4;

9, 11— 2 8 ), w yśw ięceni są, a b y głosić E w angelię, być p a sterz am i w ie rn y ch i spraw ow ać k u lt Boży, ja k o p ra w d zi­

w i k a p ła n i N ow ego T e s ta m e n tu ” 6.

A n a in n y m m ie jscu to czy tam y :

„P rezb ite rzy bow iem przez św ięcenia i m isj ę, o trz y m an ą od biskupów , zo­

s ta ją w yniesieni d o służenia C h ry stu ­ sowi N auczycielow i, K a p ła n o w i i K r ó ­ lowi, u czestnicząc w Je g o posłudze, dzięki k tó re j K ościół, tu ta j n a ziem i, n ieu stan n ie rośnie ja k o L u d Boży, C ia ­ ło C h ry stu sa i Ś w ią ty n ia D u c h a Św ię­

tego” 7. W św ięceniach zaś k a p ła ń sk ich tak ja k je zaw ierał P o n ty fik ał R zym ­ ski, w sposób b a rd zo ja s n y b y ła p rz e d ­ staw ian a m is ja i łask a p re z b ite ra ja k o p o m ocnika sta n u biskupiego. W ydało się je d n a k rzeczą k o n ieczn ą b ard ziej u jed n o licić cały obrzęd, k tó ry był przed tem p o d zielony n a w iele części, a część środkow ą św ięceń tj. w łożenie rąk i b ła g a ln ą m o d litw ę ko n sek racy j- n ą, przed sta w ić w sposób b a rd ziej w y­

razisty.

Co w reszcie do ty czy diakonów , to oprócz tego, co zaw iera się w Piśm ie A postolskim „ S acrum D ia co n a tu s O r­

d in e m ”, w y d an y m przez N as z w łasnej w oli d n ia 18 czerw ca 1967 r., trzeb a m ieć także n a uw adze n a stę p u ją c e sło­

w a : „ N a niższym szczeblu h iera rch i sto ją diakoni, n a k tó ry ch n a k ła d a, się ręce „nie d la k a p ła ń stw a lecz d la po-

e Ib id ., n r 28: A. A. S. 57 (1965) p. 34.

7 C one. V a t. I I , D ecr. de P re b y tero ru m m in iste rio e t v ita , P re sbyterorum 'O rd in is , η. 1: A. A. S. 58 (1966) p. 991.

8 C one. V a t. I I , C onst, dogm . d e E cclesia, L u m e n g e n tiu m , n. 29: A. A. S.

57 (1965) p. 36.

[ ⁵ ]

277

m u n ta n d a e ra n t, ra tio n e h a b ita sive p ra e c e p tio n u m recen s la ta ru m d e d ia­

c o n a tu ta m q u a m g ra d u p ro p rio e t p e r­

m a n e n ti H ie ra rc h ia e in E cclesia la tin a , sive m aio ris sim p licitatis e t c la rita tis ritu u m .

P o rro ex ceteris S u p re m i M ag isterii do cu m en tis, a d Sacros O rd in e s p e rti­

n en tib u s, p e c u lia ri m en tio n e d ig n am ex istim am u s C p n stitu tio n em A postoli- cam S a c ra m e n tu m O rd in is, a D ecesso­

re N o stro feł. rec. Pio X I I , die X X X m ensis N o v em b ris a n n o M C M X L V II, e d ita m , q u a d e c la ra tu r S a c ro ru m O r­

d in u m D ia co n a tu s, P resb ytera tu s et E p isco p a tu s m a te ria m ea m q u e un a m esse m a n u u m im p o sitio n e m : fo rm a m vero ite m q u e u n a m esse verba applica­

tio n em h u iu s m a teria e d e te rm in a n tia , qu ib u s u n ivo ce sig n ific a n tu r e ffe c tu s sacra m en ta les — scilicet potesta s O r­

dinis e t g ratia S p iritu s S a n c ti — qu a e­

que ab E cclesia q u a talia a c cip iu n tu r e t u s u r p a n tu r 9. Q u ib u s praem issis, id em d o c u m e n tu m d e c e rn it q u a e n a m m a n u u m im p ositio e t q u a e n a m v erb a in u n iu scu iu sq u e O rd in is collatione m a te ria m e t fo rm am c o n stitu a n t.

C u m v ero in reco g n itio n e ritu s opus fu e rit q u a e d a m vel a d d i, vel deleri, vel m u ta ri, sive u t tex tu s a d fidem te x tu u m a n tiq u io ru m re stitu e re n tu r, sive u t sen ten tiae clario res re d d e re n ­ tu r, sive u t effectu s sa c ra m en ti m elius e x p o n en tu r, necesse esse p u tam u s, a d o m nem co n tro v e rsiam to lle n d am e t a d co n sc ie n tia ru m a n x ie tates p ra e c a v e n ­ das, d e c la ra re q u a e n a m in r itu reco g ­ n ito a d n a tu ra m re i p e rtin e re d ice n d a sint. D e m a te ria ergo e t fo rm a in in iu scu iu sq u e O rd in is co llatio n e, su-

sługi (K o n s ty tu c je K o ścioła E g ipskie­

go, I I I , 2 ). U m o c n ie n i bow iem łaską, sa k ra m e n ta ln ą , w posłudze litu rg ii, sło­

w a i m iłości służą L u d o w i B ożem u w łączności z b iskupem i jeg o p re zb i­

te riu m ” 8. W św ięceniach zaś d ia k o ń ­ skich trze b a było d o k o n ać p e w n y c h zm ian, m a ją c n a uw adze ju ż to nowe·

p raw o d aw stw o dotyczące d ia k o n a tu ja k o w łasnego i stałego sto p n ia h ie ­ rarch iczn eg o w K ościele łacińskim , j u z to w iększą p ro sto tę i p rzejrzy sto ść obrzędów .

N astęp n ie z pozo stały ch d o k u m en ­ tów N ajw yższego M ag isteriu m , d o ty ­ czących w yższych św ięceń za g o d n ą szczególnej w zm ianki u w ażam y K o n ­ sty tu c ję A postolską „ S a cra m en tu m O r ­ dinis”, w y d a n ą d n ia 30 lis to p a d a 1947·

ro k u przez N aszego P o p rz e d n ik a ś. p . P iu sa X I I , w k tó rej w y ja śn ia się, że-

„ m a te rią W yższych Św ięceń D ia k o n a tu , P re z b ite ria tu i E p is k o p atu je s t je d y n ie w łożenie rą k : fo rm ą zaś, ró w n ież w sposób jed y n y , słow a o k reślające za­

stosow anie tej m a te rii, przez k tó re je d ­ nocześnie określa się sk utki sa k ram e n ­ taln e — czyli w ładzę św ięceń i łaskę- D u c h a Ś w iętego — a k tó re ja k o tak ie są u jm o w an e i stosow ane przez K o ś­

ciół” 9. Z ko lei tenże d o k u m en t w y ­ jaś n ia , k tó re w łożenie rąk i jak ie sło­

w a sta n o w ią w u d z ie lan iu poszczegól­

nego św ięcenia m a te rię i form ę.

Poniew aż zaś w o d n o w ien iu obrzę­

dów należało pew ne rzeczy d o d a ć , u su n ą ć lu b zm ienić, czy to w celu, p rzy w ró cen ia tek sto m p ierw o tn ej fo r­

m y, czy to w celu jaśniejszego p rz e d ­ staw ien ia treści, czy też lepszego p o d ­ k reślen ia skutków sa k ra m e n tu — u w a-

9 A. A. S. 40 (1948) p. 6.

278 DOKUMENTY, RECENZJE, SPRAWOZDANIA [ 6 ]

p re m a N o s tra A p o sto lica a u c to rita te , q u a e s e q u u n tu r d ecern im u s e t consti­

tu im u s.

I n O rd in a tio n e D ia co n o ru m m a te ria e s t E p isco p i m a n u u m im positio, q u ae silen tio fit su p er singulos o rd in an d o s a n te p re ca tio n e m c o n secrato riam ; fo r­

m a a u te m c o n stat verbis eiu sd em p re ­ c a tio n is c o n secrato riae, q u o ru m h aec a d n a tu ra m re i p e rtin e n t, a tq u e ad eo u t a ctu s v a le a t e x ig u n tu r: E m itte in eos, D o m in e , q u aesum us, S p iritu m S a n c tu m , quo in opus m in isterii fid e ­ lite r exseq u e n d i m u n e re se p tifo rm is tu a e gratiae roborentur.

I n O rd in a tio n e P re sb y tero ru m , item m a te r ia est E p isco p i m a n u u m im posi­

tio, q u ae silen tio su p er singulos o rd i­

n an d o s fit a n te p re ca tio n e m consecra­

to ria m ; fo rm a vero c o n stat verbis eius­

d em p re ca tio n is c o n secrato ria e, q u o ­ ru m h a e c a d n a tu ra m re i p e rtin e n t, a tq u e ad eo u t a ctu s v a le a t e x ig u n tu r:

D a, q u a esu m u s, o m n ip o ten s P ater, his fa m u lis tu is P resbyterii d ig n ita tem ; in n o va in visceribus eo ru m S p ir itu m

■sanctitatis; a c ce p tu m a te, D eus, se­

c u n d i m e riti m u n u s o b tin e a n t, censu- ra m q u e m o r u m exem p lo suae conversa­

tio n is insin u en t.

D e n iq u e in O rd in a tio n e E piscopi, m a te ria est im p ositio m a n u u m q u ae ab E piscopis c o n secran tib u s, vel saltem a co n secrato re p rin cip a li, fit silentio su p e r c a p u t E le c ti a n te p re ca tio n e m c o n s e c ra to ria m ; fo rm a a u te m co n sta t

•verbis eiu sd em p re ca tio n is c o n secrato ­ ria e , q u o ru m h a e c a d n a tu ra m re i p e r­

tin e n t, a tq u e ad eo u t a ctu s v a le a t

•ex ig u n tu r: E t n u n c e ffu n d e su p er h u n c E le c tu m eam v ir tu te m , quae a te 'est, .S p ir itu m p rin c ip a le m , q u em d ed isti di­

l e c to Filio T u o Jesu C hristo, q u e m

żam y, że je s t rzeczą konieczną, d la u su n ię cia w szelkiej k o n tro w e rs ji i d la u n ik n ię c ia n iep o k o jó w sum ienia, w y ­ jaśn ić, co w o dnow ionym obrzędzie n a ­ leży u w ażać za rzeczy isto tn e. T ak w ięc N aszą najw yższą w ła d zą A p o sto l­

ską n a te m a t m a te rii i fo rm y w udzie­

lan iu poszczególnych św ięceń rozstrzy­

gam y i u stan aw iam y , co n astęp u je.

W św ięceniach diak o ń sk ich m ate rię stanow i w łożenie rąk przez biskupa, dokonyw ane w m ilczen iu n a każdego z p rz y jm u ją c y c h św ięcenia p rz ed b ła ­ g a ln ą m o d litw ą k o n sek rac y jn ą. N a to ­ m ia st fo rm ę stan o w ią słow a w sp o m n ia­

nej m o d litw y k o n se k ra c y jn ej, z k tó ry ch n a stęp u jąc e sta n o w ią część isto tn ą i d late g o są bezw zględnie w y m ag an e do w ażności a k tu : „Z eślij n a n ich pro sim y Cię, P an ie, D u c h a Św iętego, aby ich u m o cn ił sied m io rak im d a rem T w o jej łaski do w iernego w y p e łn ia n ia obow iązków T w ej służby” .

P o dobnie w św ięceniach k a p ła ń sk ich m a te rię stan o w i w łożenie rąk przez b i­

skupa, d o konyw ane w m ilczen iu n a każdego z p rz y jm u ją c y c h św ięcenia przed b łag a ln ą m o d litw ą k o n se k ra c y j­

ną. N a to m ia st form ę stan o w ią słow a w spo m n ian ej m o d litw y k o n sek racy jn ej, z k tó ry ch n a stę p u ją c e stan o w ią część isto tn ą i d lateg o są bezw zględnie w y­

m ag an e do w ażności a k tu : „ P rosim y Cię, O jcze w szech m o g ą cy, d a j tym sługom sw oim godność kapłańską. O d ­ n ó w w ich sercach D u ch a świętości.

N ie c h strzegą o trzy m a n ą od C iebie p o ­ sługę drugiego sto p n ia i n iec h p rz yk ła ­ dem sw ojego ży c ia pociągają in n yc h do p o p ra w y obyczajów .

W reszcie w św ięceniu b isk u p a m a te ­ rię stanow i w łożenie rą k przez bisku­

pów k o n se k ru jąc y ch lu b p rz y n a jm n ie j

[ 7 ] POSOBOROWE PRAWODAWSTWO 2 7 9

Ip se d o n a v it sanctis A p o sto lis, q u i c o n stitu e ru n t E cclesia m p er singula loca, u t sa n c tu a riu m tu u m , in gloriam e t la u d em in d e fic ie n te m n o m in is tui.

H u n c ig itu r ritu m p ro co llatio n e O rd in u m S a c ro ru m D ia c o n a tu s , P res­

b y te ra tu s et E p isco p a tu s, a C onsilio ad ex eq u e n d am C o n stitu tio n em de s. L i­

tu rg ia, p e ritis a d h ib itis e t E piscopis consultis e x diversis orbis r e g io n ib u s 10, re co g n itu m , N o sm et ipsi A p o sto lica N o s tra a u c to rita te ap p ro b am u s, u t p o sth ac, p ro r itu in P o n tific a li R o m a ­ no a d h u c ex stan te, a d h ib e a tu r in his O rd in ib u s conferendis.

N o s tra h a ec s ta tu ta e t p ra e sc rip ta n u n c e t in p o ste ru m firm a e t efficacia esse e t fore volum us, n o n o b stan tib u s, q u a te n u s opus sit, C o n stitu tio n ib u s e t O rd in a tio n ib u s A postolicis a N ostris D ecessoribus editis, ceterisq u e p ra e ­ scrip tio n ib u s e tia m p e c u lia ri m en tio n e e t d ero g atio n e dignis.

D a tu m R o m ae , a p u d S a n c tu m P e ­ tru m , die X V I I I m ensis Iu n ii, a n n o M C M L X V I I I , P o n tific a tu s N o stri q u in to .

P A U L U S PP . V I

przez głów nego k o n se k rato ra , do k o n y ­ w ane w m ilczen iu n a głow ę ele k ta p rz ed b ła g a ln ą m o d litw ą ko n sek racy j- ną. F o rm ę n a to m ia s t stan o w ią słowa w sp o m n ian ej m o d litw y k o n sek racy jn ej, z k tó ry ch n a stę p u ją c e należą do isto ty i są bezw zględnie w y m ag an e do w aż­

ności a k tu : „A teraz w y le j na tego w y b ra ń ca tę m o c, któ ra je s t o d C iebie, D u c h a ochoczego, którego u d zieliłeś u m iło w a n e m u S y n o w i T w o je m u J e z u ­ sow i C hrystu so w i, a k tó r y m O n ob d a ­ rzył Ś w ię ty c h A p o sto łó w , k tó r zy tw o­

rzyli K o śc ió ł w poszczeg ó ln ych m ie j­

scach, ja ko T w o je sa n k tu a riu m na chw ałę i n ieko ń czą cą się sław ę T w ego im ien ia ”.

T e n p rz eto obrzęd p rzy u d z ie lan iu św ięceń wyższych D ia k o n a tu , P rezb ite- r a tu i E p isk o p atu , odnow iony przez R a d ę do w y k o n y w an ia K o n s ty tu c ji 0 św. L itu rg ii, p rzy w spółudziale rze­

czoznaw ców i p o zasięgnięciu z d an ia b iskupów z ró żn y ch stro n św ia ta 10 — N aszą A po sto lsk ą w ładzę zatw ierdzam y, ab y o d tą d b ył u żyw any p rzy u d z ie lan iu w sp o m n ia n y ch św ięceń, zam iast obrzę­

d u zam ieszczonego dotychczas w Pon- ty fik ale R zym skim .

C hcem y, a b y te N asze p o stan o w ien ia 1 przepisy m ia ły m oc ob o w iązu jącą i skuteczność tera z i w przyszłości, bez w zględu — o ile je s t to a k tu a ln e — n a przeciw ne K o n s ty tu c je i Z arz ąd z e ­ n ia A postolskie w y d an e przez N aszych P o p rz ed n ik ó w o raz inne przep isy god­

ne n a w e t sp ec jaln ej w zm ianki lu b od­

w ołania.

D a n w R zym ie u św. P io tra d n ia 18 czerw ca 1968 ro k u , p iąte g o N aszego P o n ty fik atu .

PA P. P A W E Ł V I

10 Cf. C one. V a t. I I , C onst, de S a c ra L itu rg ia , S a c ro sa n c tu m C o n ciliu m , η. 25: A. A. S. 56 (1964) p. 107.