MARZEC 2010
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów do uzyskania: 40 KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA
dzieƒ miesiàc rok
PRÓBNY SPRAWDZIAN SZÓSTOKLASISTY Z OPERONEM
In struk cja dla ucznia
1. Sprawdê, czy arkusz sprawdzianu za wie ra 11 stron.
Ewen tu al ny brak stron lub in ne uster ki zg∏oÊ na uczy cie lo wi.
2. Na tej stro nie i na kar cie od po wie dzi wpisz swój kod i da t´
uro dze nia.
3. Czy taj uwa˝ nie wszyst kie tek sty i za da nia.
4. Roz wià za nia za pi suj d∏u go pi sem albo pió rem z czar nym tu szem/atra men tem. Nie u˝y waj ko rek to ra.
5. W za da niach od 1. do 20. sà po da ne czte ry od po wie dzi:
A, B, C, D. Od po wia da im na st´ pu jà cy uk∏ad kratek na kar cie od po wie dzi:
6. Wy bierz tyl ko jed nà od po wiedê i za ma luj krat k´
z od po wia da jà cà jej li te rà – np. gdy wy bra ∏eÊ od po wiedê „A”:
7. Sta raj si´ nie po pe∏ niaç b∏´ dów przy za zna cza niu od po wie dzi, ale je Êli si´ po my lisz,
b∏´d ne za zna cze nie otocz kó∏ kiem i za znacz in nà od po wiedê.
8. Roz wià za nia za daƒ od 21. do 24. za pisz czy tel nie i sta ran nie w wy zna czo nych miej scach. Po my∏ ki prze kre Êlaj.
9. Dodatkowa strona sprawdzianu jest przeznaczona na brudnopis.
Za pi sy w brud no pi sie nie b´ dà spraw dza ne.
Po wo dze nia!
B C D
B C D
A B C D
B
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Cze ko la da
Tekst do za daƒ od 1. do 5.
De li kat na, po˝yw na cze ko la da, jakà zna my w wie lu po sta ciach, wy twa rza na jest ze zwyk∏ego bràzo we go ziar na, otrzy my wa ne go z owo ców rosnàcych na drze wach ka ka - owych. Oj czyznà dzi kich ka ka ow ców jest naj praw do po dob niej d˝ungla Ama zo nii – tam zna leêli je po∏udnio wo ame ry kaƒscy In dia nie. Pierw sze plan ta cje zo sta∏y za∏o˝one praw do - po dob nie przez Ma jów przy by∏ych w VI wie ku n.e. na pó∏wy sep Ju ka tan. Az te ko wie – wiel - cy kon ku ren ci Ma jów – tak˝e wy ko rzy sty wa li ziar na ka ka ow ca. Oba te lu dy, w´drujàc po Ame ry ce Ârod ko wej, roz po wszech ni∏y t´ nie po zornà roÊlin´. [...]
Z zia ren ka ka ow ca przy go to wy wa no [...] gorz ki, pie niàcy si´ na pój, któ ry od gry wa∏ wa˝nà rol´ w cza sie ce re mo nii i obrz´dów re li gij nych. Na pój ten, zwa ny cho co latl (gorz ka wo da), sporzàdza no z pra˝onych i roz drob nio nych zia ren, któ re mie sza no z wodà lub wi nem, a nast´pnie ubi ja no a˝ do po wsta nia pia ny. Eu ro pej czy kiem, któ ry pierw szy zo ba czy∏ ziar - na ka ka ow ca i za pew ne skosz to wa∏ przy go to wy wa ne go z nich na po ju, by∏ [...] od kryw ca Ame ry ki – Krzysz tof Ko lumb. Przy wióz∏ z sobà na dwór hisz paƒski nie co tych eg zo tycz nych zia ren [...].
Poczàtko wo cierp ki i gorz ki wy war nie mia∏ zbyt wie lu en tu zja stów, ale kie dy Hisz pa nie do da li do nie go cu kier i wa ni li´ – nastàpi∏ prze∏om. Dzi´ki tym do dat kom na pój sta∏ si´
du˝o lep szy i bar dzo szyb ko roz po wszech ni∏ si´ na dwo rze i w wy˝szych sfe rach. [...]
Praw dzi wy prze∏om w pro duk cji cze ko la dy nastàpi∏ [...] do pie ro w ro ku 1828. Ho len der C.J. van Ho uten opra co wa∏ tech no lo gi´ otrzy my wa nia sprosz ko wa ne go ka kao i eks trak tu t∏uszczu ka ka owe go z ma sy ka ka owej. WczeÊniej wy ko rzy sty wa no ca∏e, mie lo ne ziar na, przez co na pój by∏ t∏usta wy. Wyt∏aczar ki van Ho ute na wy ci ska∏y cz´Êç t∏uszczu ka ka owe - go, po zo sta wiajàc to, co dzi siaj zna my ja ko ka kao w prosz ku. [...]
W 1875 ro ku w Szwaj ca rii Da niel Pe ter do da∏ do cze ko la dy skon den so wa ne mle ko i wów - czas po raz pierw szy w sprze da˝y po ja wi∏y si´ ta blicz ki twar dej cze ko la dy.
Va le rie Bar rett, Âwiat cze ko la dy, Kra ków 1993.
1. Gdzie prawdopodobnie od kry to drze wa ka ka owe?
A. W Azji.
B. W Europie.
C. W Ame ry ce Pó∏noc nej.
D. W Ame ry ce Po∏udnio wej.
2. Az te ko wie i Ma jo wie wy ko rzy sty wa li ziar na ka ka ow ca do wy ro bu A. ta bli czek twar dej cze ko la dy.
B. na po ju pi te go pod czas obrz´dów.
C. przy praw do ciast i in nych po traw.
D. wy wa ru z do dat kiem cu kru i wa ni lii.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
3. Kie dy Da niel Pe ter wy pro du ko wa∏ po raz pierw szy ta bliczk´ twar dej cze ko la dy?
A. W I po∏owie XVIII wie ku.
B. W II po∏owie XVIII wie ku.
C. W I po∏owie XIX wie ku.
D. W II po∏owie XIX wie ku.
4. Ile lat min´∏o od pojawienia si´ w sprzeda˝y pierw szej ta blicz ki cze ko la dy do dzisiaj?
A. 125.
B. 135.
C. 145.
D. 155.
5. W którym akapicie jest mowa o sposobie otrzymywania sproszkowanego kakao?
A. Pierwszym.
B. Drugim.
C. Trzecim.
D. Czwartym.
6. Aby spraw dziç, czy wy raz „ka kao” si´ od mie nia, na le˝y sko rzy staç ze A. s∏owni ka fra ze olo gicz ne go.
B. s∏owni ka wy ra zów ob cych.
C. s∏owni ka poprawnej polszczyzny.
D. s∏owni ka wy ra zów bli sko znacz nych.
Mapka do zadania 7.
AMERYKA PÓ¸NOCNA
AMERYKA PO¸UDNIOWA
AFRYKA EUROPA Hiszpania
AZJA
ANTARKTYDA
AUSTRALIA
0 2000 km
7. W ja kim kie run ku p∏ynà∏ sta tek Krzysz to fa Ko lum ba prze wo˝àcy ziar na ka ka ow ca do Euro py?
A. W pó∏noc no -wschod nim.
B. W pó∏noc no -za chod nim.
C. W po∏udnio wo -wschod nim.
D. W po∏udnio wo -za chod nim.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
War toÊç od˝yw cza
w 100 g w 25 g
(jed na por cja)
War toÊç ener ge tycz na 572 kcal 143 kcal
Bia∏ko 8 g 2 g
W´glo wo da ny 44 g 11 g
T∏uszcz 40 g 10 g
B∏on nik 2 g 0,5 g
In for ma cje do za daƒ od 8. do 11.
Zo sia ku pi∏a cze ko lad´ z ca∏ymi orze cha mi la sko wy mi. Na opa ko wa niu prze czy ta ∏a na st´ - pujàce in for ma cje:
8. Zo sia zjad∏a dwie por cje cze ko la dy i chce si´ do wie dzieç, ile gra mów ∏àcznie wa˝y∏y spo˝yte przez nià bia∏ka i w´glo wo da ny. Któ re dzia∏anie po win na ob li czyç dziew czyn ka?
A. 2 · (10 + 0,5) B. 2 · (2 + 11) C. 2 · (11 + 0,5) D. 2 · (2 + 10)
9. Któ ry dia gram przed sta wia za war toÊç bia∏ka, w´glo wo da nów i t∏uszczu w jed nej por cji cze ko la dy ku pio nej przez Zo si´?
0 2 4 6 8 10 12
0 2 4 6 8 10 12
0 2 4 6 8 10 12
0 2 4 6 8 10 12
Bia∏ko W´glowodany T∏uszcz
A. B. C. D.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
10. W jed nej por cji cze ko la dy ku pio nej przez Zo si´ znaj du je si´ 10 g t∏uszczu. Ja ka to cz´Êç ca∏ko wi tej za war toÊci t∏uszczu w 100 g tej cze ko la dy?
A. B. C. D.
11. Ile razy wi´cej t∏uszczu ni˝ b∏onnika znajduje si´ w jednej porcji czekolady?
A. 10 B. 20 C. 30 D. 40
Tekst do za daƒ od 12. do 14.
Bucketowie nie umierali [...] z g∏odu, wszyscy jednak [...], a zw∏aszcza sam Charlie – od rana do wieczora czuli ssanie w ˝o∏àdkach.
Char lie zno si∏ to naj go rzej. I cho cia˝ oj ciec i mat ka cz´sto re zy gno wa li z obia du czy kolacji, od dajàc je syn ko wi, i tak nie wy star cza∏o to rosnàce mu ch∏opcu. Ciàgle myÊla∏
o czymÊ bar dziej sycàcym ni˝ ka pu sta i ka puÊniak, a naj bar dziej ze wszyst kie go ma rzy∏
o CZE KO LA DZIE.
Char lie Buc ket tyl ko raz do ro ku – w swo je uro dzi ny – móg∏ po sma ko waç cze ko la dy.
Ca∏a ro dzi na oszcz´dza∏a na ten wyjàtko wy dzieƒ, gdy Char lie otrzy my wa∏ w pre zen cie nie - wielkà cze ko ladk´, któ ra w ca∏oÊci by∏a tyl ko dla nie go. Ka˝de go z tych wspa nia∏ych uro - dzi no wych po ran ków umiesz cza∏ pre zent w ma∏ej drew nia nej skrzy necz ce z ta kim na - maszcze niem, jak gdy by by∏ to ka wa∏ek z∏ota, i przez kil ka nast´pnych dni tyl ko mu si´
przyglàda∏, na wet nie do ty kajàc. Kie dy w koƒcu ju˝ nie móg∏ si´ po wstrzy maç, od wi ja∏ ka - wa∏eczek opa ko wa nia, któ re ods∏ania∏o ka wa∏eczek cze ko lad ki, a Char lie bra∏ tyl ko ma ciu - peƒki okru szek, aby po czuç, jak po wo li rozp∏ywa si´ na j´zy ku wspa nia∏a s∏odycz.
Nast´pne go dnia bra∏ ko lej ny okru szek i tak da lej, a w ten spo sób cze ko lad ka star cza∏a mu na wi´cej ni˝ mie siàc.
Ro ald Dahl, Char lie i fa bry ka cze ko la dy, Po znaƒ 2004.
12. Char lie tyl ko raz w ro ku jad∏ cze ko lad´, po nie wa˝
A. by∏a zbyt tuczàca i nie zdro wa.
B. nie lu bi∏ jej sma ku i za pa chu.
C. êle si´ czu∏ po jej zjedzeniu.
D. je go ro dzi ce nie mie li na nià pie ni´dzy.
13. Dla cze go Char lie wk∏ada∏ otrzy manà cze ko ladk´ do skrzy necz ki?
A. Trak to wa∏ jà jak coÊ bar dzo cen ne go.
B. Chcia∏ jà za cho waç na spe cjalnà okazj´.
C. Za mie rza∏ nià pocz´sto waç ko le gów w szko le.
D. Oba wia∏ si´, ˝e cz∏on ko wie ro dzi ny jà zjedzà.
14. W ja ki spo sób ch∏opiec umiesz cza∏ cze ko ladk´ w skrzy necz ce?
A. Po wo li.
B. Uro czyÊcie.
C. Szyb ko.
D. Nie dba le.
1– 2
1– 3
1– 4
1– 10
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
15. Char lie otrzy ma∏ w pre zen cie cze ko ladk´ 2 ma ja. Ostat ni okru szek zjad∏ 6 czerw ca.
Na ile dni mu jej wy star czy∏o?
Tekst do za daƒ od 16. do 19.
Zapach czekolady
Przy szed∏ do nas wu jek W∏adek, przy niós∏ wielkà cze ko lad´
z orze cha mi, z ro dzyn ka mi, w pi´knym pu dle z ob raz ka mi.
JeÊli b´d´ grzecz nie sie dzieç, dadzà mi jà po obie dzie...
Choç za mkni´ta jest szu fla da, wsz´dzie pach nie cze ko la da.
Uk∏adan ki chc´ uk∏adaç – wsz´dzie pach nie cze ko la da.
Gdy na no wy ro wer wsia dam – wsz´dzie pach nie cze ko la da.
Kie dy z lalkà so bie ga dam – wsz´dzie pach nie cze ko la da.
Czy ktoÊ mo˝e mi po wie dzieç, kie dy b´dzie po obie dzie?
Bo nie mog´ ˝yç w spo ko ju, gdy ten za pach jest w po ko ju!
Danuta Wawi∏ow
16. Kto jest pod mio tem mó wiàcym w wier szu?
A. Wu jek.
B. Cze ko la da.
C. Dziec ko.
D. Lalka.
17. Po wta rza nie s∏ów wsz´dzie pach nie cze ko la da pod kreÊla A. nie znoÊny za pach unoszàcy si´ w ca∏ym do mu.
B. g∏ód oso by mó wiàcej i jej ocze ki wa nie na obiad.
C. wra˝li woÊç pod mio tu mó wiàce go na za pa chy.
D. nie cier pli we ocze ki wa nie na mo ment otrzy ma nia cze ko la dy.
18. Epi tet znaj dziesz w cy ta cie A. przy niós∏ wielkà cze ko lad´.
B. z lalkà so bie ga dam.
C. b´d´ grzecz nie sie dzieç.
D. za pach jest w po ko ju.
A. Na 32 dni. B. Na 34 dni. C. Na 36 dni. D. Na 38 dni.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
19. W którym tomie encyklopedii znajdziesz informacje o autorce wiersza Zapach czekolady ?
Tekst do za daƒ 20. i 21.
Prze pis na tru skaw ki w cze ko la dzie (dla 4 osób)
Sk∏ad ni ki
– 10 dag cze ko la dy, – kg tru ska wek, – 1 ∏y˝ecz ka mas∏a,
– bi ta Êmie ta na do de ko ra cji.
Spo sób wy ko na nia
Cze ko lad´ roz puÊciç i za mie szaç, do daç ∏y˝eczk´ mas∏a. Po ostu dze niu ma sy za nu rzyç w niej ko lej no ka˝dà tru skawk´ do mniej wi´cej wy so koÊci. U∏o˝yç na ta le rzu owoce i ude ko ro waç bità Êmie tanà.
Na podstawie: Andrzej Fie do ruk, Cze ko la da, War sza wa 2008.
20. Aby przy go to waç tru skaw ki w cze ko la dzie dok∏ad nie wed∏ug po da ne go prze pi su, na - le˝y wziàç
A. dwa ra zy wi´cej tru ska wek ni˝ cze ko la dy.
B. dwa ra zy wi´cej cze ko la dy ni˝ tru ska wek.
C. pi´ç ra zy wi´cej cze ko la dy ni˝ tru ska wek.
D. pi´ç ra zy wi´cej tru ska wek ni˝ cze ko la dy.
21. Ob licz, ile cze ko la dy po trze ba, aby przy go to waç wed∏ug podanego prze pi su de ser dla 12 osób. Wy nik po daj w ki lo gra mach.
Zapisz wszystkie obliczenia i uzupe∏nij odpowiedê.
Od po wiedê: Do przy go to wa nia de se ru dla 12 osób po trze ba …… kg cze ko la dy.
1– 2
1– 3
TOM I
TOM II
TOM III
TOM IV
A–F G–M N–R S–Z
A. B. C. D.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
22. Na obchody Âwi´ta Cze ko la dy przysz∏a czteroosobowa ro dzi na Orze chow skich: mama, tata i dwoje dzieci. Rodzice kupili ró˝ne cze ko la dy: dwie mlecz ne, jednà bia∏à i jednà z orze cha mi. Wszy scy cz∏on ko wie ro dzi ny Orze chow skich za mó wi li tak˝e goràce cze ko la - dy, któ re wy pi li na miej scu. W prezencie dla bab ci ku pio no bom bo nierk´. Ro dzi na otrzy - ma∏a ra bat w wy so koÊci kwo ty, którà mie li zap∏aciç. Ile wy niós∏ ra chu nek?
Za pisz wszyst kie ob li cze nia i uzupe∏nij odpowiedê.
CEN NIK 1–
4
PRO DUKT CE NA
cze ko la da mlecz na 2,40 z∏
cze ko la da bia∏a 2,70 z∏
cze ko la da z orze cha mi 3,20 z∏
bom bo nier ka 9,30 z∏
goràca cze ko la da 2,50 z∏
Od po wiedê: Ra chu nek wy niós∏ ……… .
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
23. W two jej miej sco woÊci odb´dà si´ obchody Âwi´ta Cze ko la dy. W imie niu or ga ni za to rów na pisz za pro sze nie dla miesz kaƒców.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24. Wy obraê so bie, ˝e uczestniczy∏aÊ/uczestniczy∏eÊ w obchodach Âwi´ta Cze ko la dy. Na pisz do ko le˝an ki lub ko le gi list, w któ rym opo wiesz o tej im pre zie.
Twój list po wi nien zajàç co najmniej po∏ow´ wy zna czo ne go miej sca.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Brudnopis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
