Polityka Wewnętrzna ZSAKiHU
Ramowe rozwiązanie ochrony dziecka krzywdzonego Preambuła
Naczelną zasadą obowiązującą wszystkich pracowników Zespołu Szkół Architektury Krajobrazu i Handlowo-Usługowych w Gdańsku jest podejmowanie działań mających na celu ochronę godności dziecka i poszanowanie jego praw. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie.
Każdy pracownik szkoły dba o prawidłowy rozwój dziecka i przestrzega wewnątrzszkolnych procedur działania zgodnie z obowiązującym prawem.
Polityka nie dotyczy uczniów pełnoletnich.
Rozdział I
Objaśnienie terminów
1. Pracownikiem placówki jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia.
2. Inne osoby - wolontariusze i osoby odbywające w szkole praktyki zawodowe.
3. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
4. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy (rodzic lub opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczegółowych lub orzeczenia sądu (w tym rodzina zastępcza).
5. Zgoda rodzica/opiekuna dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno- opiekuńczy.
6. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające jego prawa lub dobra osobiste w szczególności narażające je na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające jego godność, nietykalność cielesną, wolność, powodujące szkody na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne.
7. Przez „cyberprzemoc” należy rozumieć: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu
elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie, portale społecznościowe i inne.
8. Osoba odpowiedzialna za Internet to wyznaczony przez dyrektora placówki
pracownik, sprawujący nadzór nad korzystaniem z Internetu przez dzieci na terenie placówki oraz nad bezpieczeństwem dzieci w Internecie.
9. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to
wyznaczony przez dyrektora placówki pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.
10. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
11. Rodzaje krzywdzenia dzieci / załącznik nr 4/
12. Ważne adresy i telefony /załącznik nr 5/
13. Procedury Niebieskiej Karty /załącznik nr 6/
Rozdział II
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
§ 1
W przypadku uzyskania przez pracownika szkoły informacji, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania
uzyskanej informacji koordynatorowi wdrażania PDO lub dyrektorowi szkoły /załącznik nr 1/.
§ 2
1. Koordynator lub dyrektor szkoły wzywa rodziców/opiekunów dziecka, u którego krzywdzenie podejrzewa oraz informuje ich o podejrzeniach.
2. Koordynator lub dyrektor szkoły powinien sporządzić opis sytuacji szkolnej i rodzinnej ucznia na podstawie rozmów z uczniem, nauczycielami, wychowawcą i rodzicami oraz plan pomocy dziecku.
3. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
• Podjęcia przez instytucję działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia odpowiedniej instytucji;
• Wsparcia jakie instytucja zaoferuje dziecku;
• Skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeśli istnieje taka potrzeba.
§ 3
1. W przypadkach bardziej skomplikowanych dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog, psycholog, wychowawca ucznia, dyrektor i inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecku lub o dziecku.
2. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, spełniający wymogi określone w § 3 pkt 3 Polityk, na podstawie opisu sporządzonego przez koordynatora lub dyrektora szkoły oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu informacji.
3. W przypadku podejrzenia stosowania wobec dziecka przemocy w rodzinie istnieje obowiązek wypełnienia „Niebieskiej Karty – A” w ramach procedury „Niebieskiej Karty” i wszczęcia działania w ustalony prawem sposób. /załącznik nr 6/
§ 4
1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiony przez koordynatora lub dyrektora szkoły rodzicom/opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Koordynator lub dyrektor szkoły informuje rodziców/opiekunów o obowiązku zgłoszenia przez szkołę podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji /prokuratura, policja lub sąd/.
3. Po poinformowaniu rodziców przez koordynatora lub dyrektora szkoły – zgodnie z punktem poprzedzającym- dyrektor placówki składa zawiadomienie o podejrzeniu
przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich.
4. Dalszy tok postepowania leży w kompetencji wskazanych w punkcie poprzedzającym instytucji.
5. W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować
rodziców/opiekunów dziecka na piśmie.
§ 5
1. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 2 do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do akt osobowych ucznia.
2. Wszyscy pracownicy szkoły i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tajemnicy wyłączając informacje przekazywane instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział III
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
§ 1
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10.05.2018 r. o ochronie danych osobowych.
2. Pracownik placówki ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
4. Pracownik placówki jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w
trybie Ustawy z dnia 1 sierpnia 2010 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
§ 2
Pracownik placówki może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób
uniemożliwiający identyfikację dziecka.
§ 3
1. Pracownik placówki nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego opiekunie.
2. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik placówki podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka.
3. Pracownik placówki nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi.
4. Pracownik placówki nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik placówki jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
5. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może się
wypowiedzieć w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna – po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna dziecka.
§ 4
1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane
pomieszczenia placówki. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor.
2. Dyrektor placówki, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca sekretariatowi placówki przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie placówki dzieci.
Rozdział IV
Zasady ochrony wizerunku dziecka
§ 1
Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
§ 2
1. Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
2. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik placówki może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody.
Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
§ 3
1. Upublicznienie przez pracownika placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody
rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
2. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie www.youtube.pl w celach promocyjnych).
Rozdział V
Zasady dostępu dzieci do Internetu
§ 1
1. Szkoła, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić
zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
2. Na terenie placówki dostęp dziecka do Internetu możliwy jest tylko pod nadzorem pracownika szkoły.
• Na lekcjach informatyki i przedmiotów zawodowych
• Dostęp swobodny na przeznaczonych do tego komputerach znajdujących się na terenie szkoły /czytelnia/
3. Pracownik nadzorujący ma obowiązek kontrolować z jakich treści korzystają uczniowie.
4. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika placówki, pracownik
placówki ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Pracownik placówki czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez dzieci podczas lekcji.
5. Placówka zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu, przy komputerach, z których możliwy jest dostęp swobodny.
§ 2
1. Osoba odpowiedzialna za Internet zapewnia na wszystkich komputerach z dostępem do Internetu na terenie placówki zainstalowane i aktualizowane:
1. oprogramowanie filtrujące treści internetowe,
2. oprogramowanie monitorujące korzystanie przez dzieci z Internetu, 3. oprogramowanie antywirusowe,
4. oprogramowanie antyspamowe, 5. firewall.
2. Wymienione w pkt. 1 niniejszego paragrafu oprogramowania są aktualizowane przez wyznaczonego pracownika placówki przynajmniej raz w miesiącu.
3. Wyznaczony pracownik placówki przynajmniej raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach z dostępem do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści.
4. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści usuwane są one na bieżąco.
Rozdział VI
Monitoring stosowania Polityki
§ 1
1. Dyrektor placówki wyznacza pedagoga szkolnego, jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w placówce.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za
monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród pracowników szkoły raz w roku ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki.
/załącznik nr 3/
4. W ankiecie pracownicy szkoły mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszanie Polityki w placówce
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania
wypełnionych ankiet i sporządza na tej podstawie raport, który następnie przekazuje dyrektorowi szkoły.
6. Raport może być podstawą do wprowadzenia zmian w szkolnej Polityce ochrony dziecka. Dyrektor szkoły wprowadza do Polityk niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom szkoły nowe brzmienie.
Przepisy końcowe
§ 1
1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia
2. Ogłoszenie następuje przez udostępnienie dokumentu pracownikom, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń i poprzez przesłanie jego tekstu drogą elektroniczną.
Załącznik Nr 1 Gdańsk ...
Notatka ze zdarzenia
Imię nazwisko dziecka
...
Opis sytuacji, zdarzenia:
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Podpis pracownika
Załącznik Nr 2 –Karta interwencji
KARTA INTERWENCJI 1. Imię i nazwisko
dziecka 2. Przyczyna interwencji ( forma krzywdzenia).
3. Osoba
zawiadamiająca o podejrzeniu krzywdzenia 4. Opis działań podjętych przez pedagoga, wychowawcę
Data Działanie
5. Spotkania z
opiekunami dziecka.
Data Działanie
6. Forma podjętej interwencji.
*Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
*Wniosek o wgląd w sytuacje dziecka.
*Inny rodzaj interwencji.
Jaki?...
………
………
………
………
………
7.Dane dotyczące interwencji
( nazwa organu, do którego zgłoszono interwencje) i data interwencji.
8. Wyniki interwencji:
działania organów wymiaru
sprawiedliwości jeśli szkoła je uzyskała, działania placówki, działania rodziców.
Data Działanie
Załącznik nr 3
MONITORING STANDARDÓW – ANKIETA
1. Czy znasz dokument Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem przez dorosłych ? Tak Nie
2. Czy zapoznałeś/aś się z treścią tego dokumentu?
Tak Nie 3. Czy stosujesz w swojej pracy tę politykę?
Tak Nie
4. Czy w Twoim miejscu pracy według Twojej oceny przestrzegana jest ta polityka?
Tak Nie
5.Czy zaobserwowałeś/aś naruszenie tej polityki w swoim miejscu pracy?
Tak Nie 6.Czy masz jakieś uwagi do polityki? Jakie?
...
...
...
7.Jaki punkt/ zagadnienie należałoby do niej włączyć? Dlaczego? Jakie regulacje proponujesz?
...
...
...
8.Czy jakiś punkt /zagadnienie należałoby usunąć? Jaki? Dlaczego?
...
...
...
9.Czy jakiś punkt zagadnienie należałoby zmienić? Jaki? Dlaczego? W jaki sposób?
...
...
...
Załącznik nr 4
4 główne kategorie złego traktowania dzieci:
• krzywdzenie fizyczne;
• krzywdzenie emocjonalne;
• wykorzystywanie seksualne;
• zaniedbywanie.
Krzywdzenie fizyczne
Jest to celowe używanie wobec dziecka siły fizycznej, które powoduje lub z dużym prawdopodobieństwem może spowodować uszczerbek na zdrowiu, zagrażać życiu, rozwojowi i godności dziecka. Działania te mogą obejmować: uderzanie, bicie, kopanie, potrząsanie, gryzienie, duszenie ale i również niszczenie z premedytacją rzeczy należących do ofiary. Bierna przemoc fizyczna może przejawiać się w postaci różnego rodzaju zakazów, np.:
mówienia w określonym czasie, chodzenia, załatwiania potrzeb fizjologicznych itp.
Krzywdzenie emocjonalne
Mamy tu do czynienia z takim wzorcem zachowania, który poważnie zakłóca poznawczy, emocjonalny, psychiczny lub społeczny rozwój dziecka i wywołujący u niego poczucie, że jest nic nie warte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone.
Emocjonalne krzywdzenie nie wiąże się z bezpośrednim kontaktem cielesnym i może przybierać różne formy :
• ignorowania;
• odtrącania;
• izolowania ( konsekwentne uniemożliwianie dziecku normalnych interakcji społecznych z rówieśnikami, członkami rodziny, innymi dorosłymi.
• wykorzystywania lub demoralizowania (zmuszanie do niewłaściwych lub niezgodnych z prawem zachowań, uczenie i popieranie ich);
• słownej agresji (obrażanie, zawstydzanie, ośmieszanie, niedocenianie)
• terroryzowania (tworzenie klimatu strachu, wprowadzanie sztywnych lub nierealnych oczekiwań z groźbą kary za ich niespełnienie).
Wykorzystywanie seksualne
Za dziecko seksualnie wykorzystywane można uznać „każdą jednostkę w wieku
bezwzględnej ochrony, jeśli osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zaniedbywanie swoich społecznych obowiązków, lub obowiązków wynikających ze specyficznej odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza do zaangażowania go w jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej”.
Zaniedbywanie
Zaniedbywanie to nie zapewnienie dziecku odpowiednich warunków w sferze zdrowia, edukacji, rozwoju emocjonalnego, odżywiania, schronienia i bezpiecznych warunków życia, w ramach racjonalnych i dostępnych rodzicom lub opiekunom środków, co może skutkować wysokim prawdopodobieństwem spowodowania szkody dla zdrowia dziecka, jego rozwoju fizycznego, psychicznego, duchowego, moralnego lub społecznego.
Występujące u dziecka objawy fizyczne i somatyczne
Charakterystyczne cechy obrażeń fizycznych specyficznych dla maltretowania :
• lokalizacja obrażeń nie tam, gdzie ich przyczyną mogą być przypadkowe urazy związane z normalną aktywnością i witalnością dziecka, a więc na czole, kolanach, czy przedramionach, ale tam, gdzie dziecku trudno byłoby je spowodować, nawet przy najbardziej ruchliwym trybie życie np. uszy, oczy, usta, szyja, ramiona, klatka
piersiowa, plecy, pośladki;
• obrażenia powtarzają się i są niewyjaśnione;
• powstają w różnym czasie ale mają podobny charakter;
• pojawiają się z pewną regularnością np. po weekendach i nieobecnościach dziecka w szkole, w okolicach wypłaty pensji;
• są nieleczone, stare i nowe, różne co do „wieku”.
Obrażenia specyficzne dla doznania przemocy fizycznej
siniaki na częściach miękkich, w tym ślady szczypania ( policzki, brzuch, pośladki, ramiona, przedramię, łydki, uda );
• siniaki w kształcie dłoni na policzkach i pośladkach;
• siniaki po obu stronach ust lub policzków powstające wskutek silnego ucisku;
• siniaki po obu stronach małżowiny usznej lub naderwania i zniekształcenia małżowin;
• siniaki i urazy geometryczne - o wyraźnym zarysie, wyraźnie zaznaczonych kształtach przedmiotów które zostały użyte do bicia ( paska, klamry, kabla, kija, patelni itp.);
• siniaki na ramionach, łopatkach lub tułowiu ( rezultat silnego uścisku lub potrząsania dzieckiem );
• łukowate ślady wbijania paznokci;
• długie i głębokie zadrapania, cięcia ( np. ostrzem brzytwy, nożem itp.);
• tzw. podbite oczy;
• ślady duszenia lub krępowania czy wiązania ( na szyi, nadgarstkach, w kostkach );
• uszkodzenia podniebienia i dziąseł - jako rezultat karmienia na siłę;
• częste występowanie różnych oparzeń i śladów przypaleń, ślady oparzeń różne co do
„wieku"
• oparzenia nietypowych ( dla przypadkowych oparzeń ) części ciała: tułowia, twarzy, pośladków, grzbietu dłoni itp.;
• okrągłe ślady poparzenia papierosem;
• głębokie poparzenia o regularnych kształtach ( żelazko, lokówka, itp.);
• ślady ugryzień posiadające wyraźny zarys zębów człowieka dorosłego;
• łysienie lub tzw. łyse plamy - mogą być pourazowe, gdy rodzice ciągną dziecko za włosy, lub być wynikiem silnego stresu emocjonalnego;
• wybite zęby, złamane żebra.
Symptomy i obrażenia specyficzne mogące wskazywać na wykorzystywanie seksualne
• infekcje dróg moczowo – płciowych bez podłoża organicznego;
• bóle głowy i brzucha;
• nudności, wymioty;
• problemy z oddawaniem moczu i kału;
• siniaki na klatce piersiowej, pośladkach, podbrzuszu, udach;
• infekcje jamy ustnej;
Oczywiście część z tych symptomów i obrażeń nie jest możliwa do zaobserwowania przez nauczyciela, pedagoga czy innego pracownika szkoły. Może jednak wnioskować o nich obserwując częste prośby dziecka o możliwość skorzystania z WC, jego trudności w chodzeniu, siadaniu czy wykonywaniu pewnych ćwiczeń gimnastycznych.
Symptomy fizyczne zaniedbywania dziecka w rodzinie
• bardzo niska higiena osobista - dziecko jest zawsze brudne, cuchnące, ma stale brudne paznokcie i ubranie itp.;
• brudne, stale noszone, niereperowane ubranie, nieodpowiednie do pogody i rozmiarów ciała dziecka ubranie;
• ślady licznych ukąszeń ( pchły, pluskwy );
• świerzb;
• dziecko jest stale głodne;
• szybko przybiera na wadze, poprawia się jego ogólna kondycja podczas krótkich pobytów poza domem rodzinnym, a jego wygląd marnieje po powrocie;
• zbyt niska wobec wieku waga i wzrost lub wręcz wychudzenie, wymizerowanie;
• chroniczne choroby;
• choroby nieleczone, urazy;
• ropne zapalenia skóry;
• próchnica zębów, zły stan higieny jamy ustnej;
• oznaki odmrożeń;
• ciągłe zmęczenie, apatia;
Specyficzne symptomy zachowania dziecka Behawioralne symptomy krzywdzenia fizycznego :
• poszukiwanie przez dziecko stałej uwagi nauczyciela, ciągłe zwracanie na siebie uwagi;
• tzw. ciągle czepianie się, „lepienie się" do dorosłych;
• tzw. „zimne wyczekiwanie" polegające na tym, iż dziecko stale obserwuje dorosłych, aby modyfikować swoje zachowanie, w celu uniknięcia ewentualnej przemocy;
• ciągły tzw. „niemądry" uśmiech, stosowany przez dzieci, by wydać się bardziej przy- jaznymi;
• postawa nadmiernie narzekająca;
• postawy ekstremalne : wrogość, agresja, napady złości - nadmierna uległość, wycofywanie się;
• zbyt pośpieszne przepraszanie;
• nie reagowanie płaczem na ból;
• brak reakcji na płacz innych;
• wyraźny brak radości życia;
• opory przed rozbieraniem się np. na lekcjach wychowania fizycznego lub do badania lekarskiego;
• lęk przed powrotem do domu, wyrażanie niechęci do powrotu;
• wyrażanie lęku przed rodzicami;
• noszenie ubrań zakrywających kończyny górne i dolne nawet w upalne dni;
• gwałtowne uniki ( kulenie się ), w odpowiedzi na próbę dotknięcia czy pogłaskania.
Behawioralne symptomy wykorzystywania seksualnego :
• zbytnia erotyzacja dziecka, znajomość zachowań o seksualnym charakterze;
• zachowania seksualne nietypowe dla wieku ( duża częstotliwość takich zachowań, ich kompulsywność, dokładne odwzorowywanie );
• prowokacyjne zachowania seksualne w stosunku do dorosłych jak i do rówieśników ( np. dotykanie genitaliów i zachęcanie do masturbacji, u starszych dzieci
promiskuityzm );
• używanie nowych, niespotykanych dotąd nazw organów i czynności płciowych, obsceniczne wyrazy i zwroty;
• nadmierna, kompulsywna masturbacja powodującej czasami nawet urazy fizyczne;
• agresywne ( przemocowe ) zachowania seksualne wobec rówieśników, symulowanie w zabawach stosunków seksualnych, odgrywanie przemocy seksualnej na lalkach i zabawkach;
• wypowiedzi, teksty pisane, rysunki o kontekście seksualnym;
• wagarowanie, „porzucanie” szkoły;
• wycofanie się z kontaktów społecznych, złe relacje z rówieśnikami;
• generalny brak zaufania - dziecko nie ufa nikomu;
• postawa obojętności wobec wszystkiego, uciekanie od rzeczywistości;
• głębokie stany depresyjne, postawa stałego wycofania się;
• zachowania regresywne, nieodpowiednie do wieku;
• częste napady złości i złego humoru lub trudne do wytłumaczenia zmiany zachowań;
• przerwanie aktywności, które dotychczas sprawiały dziecku przyjemność np. słu- chanie muzyki, uprawianie sportu itp.;
• wyrażana niska samoocena i stałe poczucie winy;
• mówienie o sobie, że jest się złym, brudnym, zepsutym;
• samookaleczenia, myśli i próby samobójcze, wrogość wobec samego siebie;
• ucieczki z domu;
• kradzieże, kłamstwa, jawne oszukiwanie (w nadziei, że ktoś to wykryje);
• lęk i niechęć jawna lub sugerowana do przebywania z określonymi dorosłymi ;
• wyraźna niechęć przed powrotem do domu, znajdowanie wielu wymówek, by opóźnić powrót;
• zaburzenia jedzenia z rozwinięciem w anoreksję lub bulimię bądź też nagła zmiana nawyków jedzenia;
• obawa, niechęć przed badaniami medycznymi, niechęć do rozbierania się;
Załącznik nr 5
Jesteś ofiarą przemocy domowej? Zapamiętaj te numery:
• 800 120 226 – Policyjny Telefon Zaufania ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, czynny od poniedziałku do piątku w godz. 9:30 – 15:30.
• 800 120 002 – Niebieska Linia – ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie, czynny w godzinach 12:00 – 18:00.
• 22 845 12 12 – Poradnia ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Ośrodka Interwencji Kryzysowej, czynny w godzinach 08:00 – 20:00.
• 800 120 148 – Policyjna linia specjalna „Zatrzymać Przemoc”, czynna całodobowo.
• 800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00 – 15:00.
• 800 280 900 – Telefon zaufania dla ofiar przemocy seksualnej w Kościele, czynny we wtorek w godzinach 19:00 – 22:00.
• 800 120 002 – Niebieska Linia, czyli ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie, czynny codziennie w godzinach 12:00 – 18:00.
• 888 883 388 – Telefon przeciw przemocy Fundacji Feminoteka, czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 20:00.
• 22 621 35 37 – Telefon Zaufania Centrum Praw Kobiet, czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 20:00 (w czwartki dyżurują prawnicy).
• 600 070 717 – Interwencyjny Telefon Zaufania Centrum Praw Kobiet (albo napisz tutaj: pomoc@cpk.org.pl bądź tutaj: porady.psychologiczne@cpk.org.pl).
• Telefon interwencyjny Dom bez przemocy – tel. 797 909 112
• Telefon interwencyjny Niebieska i Pomarańczowa Linia, tel. 58/ 320 44 04 (poniedziałek-piątek 8.00-15.00).
• Ośrodek Interwencji Kryzysowej z 10 miejscami hostelowymi, Pl. Ks. Gustkiewicza 13, całodobowo, tel. 58/ 511 01 21 (22).
• Gdańskie Pogotowie Opiekuńcze ul. K. Leczkowa 1 a, tel. 58/ 341 10 42 (placówka interwencyjna całodobowa dla dzieci w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, również w sytuacjach doświadczania przemocy w rodzinie).
• Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego ul. Wyspiańskiego 9A, tel. 58/778 60 00 (01 lub 29).
• Oficer dyżurny Komendy Miejskiej Policji ul. Nowe Ogrody 27, tel. 58/ 321 62 22 lub 112.
Zespół Interdyscyplinarny (ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie) w Gdańsku ul. Leczkowa 1a Zespół
Interdyscyplinarny w Gdańsku
ul. K. Leczkowa 1a (kancelaria/pok.116a tel. 58/ 342 31 79 tel. 58/511 01 21 fax 58/ 342 31 51 e- mail:
Zakres, w szczególności:
1) przyjmowanie wszczętych Procedur „Niebieskie Karty”;
2) powoływanie Grup Roboczych i współpraca w zakresie rozwiązywania problemu przemocy w rodzinie w rodzinie;
3) inne zadania wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
mopr@mopr.gda.pl
Wsparcie specjalistyczne świadczące interwencje kryzysową
Placówka Adres i kontakt Zakres wsparcia
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Gdańsku MOPR
Całodobowy
Pl. Ks. Gustkowicza 13 tel. 58/ 511 01 21 (22) tel. 797 909 112 e-mail:
goik@mopr.gda.pl
1) całodobowe indywidualne poradnictwo psychologiczne w sytuacjach kryzysowych i doświadczania przemocy w rodzinie;
2) hostel dla osób w kryzysie / nieodpłatne udzielanie czasowego schronienia osobom/rodzinom, również ofiarom przemocy (10 miejsc);
3) interwencyjne działania ratownicze w miejscu pobytu osoby, szczególnie w kryzysie suicydalnym;
4) interwencyjna pomoc dzieciom w sytuacjach kryzysowych i doświadczania przemocy w rodzinie.
Kompleksowa pomoc specjalistyczna dla osób pokrzywdzonych przestępstwem
Placówka Adres i kontakt Zakres wsparcia
Ośrodek Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych
Przestępstwem
Caritas Archidiecezji Gdańskiej
Centrum Pomocowe Caritas im. Jana Pawła II, ul. Reduta Wyskok 2 tel. 668 928 431 tel. 694 485 564 e-mail:
opopp@caritas.gda.pl Czynne:
poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek: 8.00- 15.00
środa: 13.00-20.00 sobota: 11.00-15.00
1) organizowanie i finansowanie pomocy prawnej;
2) organizowanie i finansowanie pomocy tłumacza;
3) pokrywanie kosztów związanych z psychoterapią, pomocą psychiatryczną lub psychologiczną;
4) organizowanie i finansowanie pomocy udzielanej przez osobę pierwszego kontaktu;
5) pokrywanie kosztów świadczeń zdrowotnych, lekarstw i wyrobów medycznych;
6) organizowanie i finansowanie szkoleń i kursów
podnoszących kwalifikacje zawodowe oraz pokrywanie kosztów egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe;
7) pokrywanie kosztów czasowego zakwaterowania lub udzielania schronienia;
8) finansowanie okresowych dopłat do bieżących zobowiązań czynszowych i opłat;
9) finansowanie przejazdów środkami komunikacji publicznej lub pokrywanie kosztów transportu związanych z uzyskiwaniem świadczeń;
10) pokrywanie kosztów żywności lub bonów żywnościowych;
11) pokrywanie kosztów zakupu odzieży, bielizny, obuwia, środków czystości i higieny osobistej;
12) finansowanie kosztów zorganizowanego wyjazdu uprawnionego małoletniego;
13) zakup urządzeń i wyposażenia.
Centrum Pomocy Dzieciom
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę Oddział w Gdańsku
ul. Jana Uphagena 18 tel. 515 235 714 e-mail:
cpdgdansk@fdds.pl
Kompleksowe wsparcie dla dzieci pokrzywdzonych przestępstwem:
1) indywidualna pomoc, specjalistyczna diagnostyka dziecka i sytuacji rodzinnej;
2) pomoc psychologiczna i terapeutyczna dla dzieci i opiekunów wspierających;
3) interwencja psychologiczna w sytuacjach wymagających szybkiego reagowania;
4) indywidualna pomoc prawna;
5) pomoc psychiatryczna;
6) przyjazny pokój przesłuchań;
7) pomoc grupowa, pomoc dla dzieci, wsparcie dla opiekunów.
Gdańskie Centrum Równego Traktowania Stowarzyszenie WAGA Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA
ul. Biskupia 4 tel. 519 544 485 e-mail:
kontakt@gcrt.pl www.gcrt.pl
Kompleksowe wsparcie w sytuacjach dyskryminacji i przemocy motywowanej uprzedzeniami:
1) wsparcie informacyjno-prawne w zdarzeniach dyskryminacyjnych;
2) indywidualne konsultacje psychologiczne;
3) wsparcie grupowe;
4) pomoc w postępowaniach administracyjnych;
5) pomoc asystentki/-ta, wsparcie w indywidualnych przypadkach.
Załącznik nr 6
NIEBIESKA KARTA – podstawowe informacje
Procedurę „Niebieskie Karty” oraz wzory formularzy „Niebieska Karta” określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury
„Niebieskiej Karty” i wzorów formularzy „Niebieska Karty” (Dz.U. z 2011 r. nr 209, poz. 1245), wydane na podstawie art. 9d ust. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249).
Procedura „Niebieskiej Karty” to ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie, mająca zapewnić bezpieczeństwo osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.
Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”.
Kartę wypełnia przedstawiciel właściwej służby, gdy w toku prowadzonych czynności służbowych poweźmie podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie. Do wypełniania formularza „Niebieska Karta – A” są zobowiązani: policjant, przedstawiciel jednostki organizacyjnej pomocy społecznej – pracownik socjalny, przedstawiciel ochrony zdrowia – lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny, przedstawiciel oświaty – nauczyciel, przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Wszczęcie procedury nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie.
Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, przekazuje się pouczenie, stanowiące formularz „Niebieska Karta – B”. Jeżeli osobą dotkniętą przemocą w rodzinie, jest dziecko, pouczenie przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie. Pouczenia nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.
Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” przekazuje się do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. Zespół interdyscyplinarny lub grupa robocza analizuje sytuację rodziny (w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie) i wypełnia formularz „Niebieska Karta – C”.
Formularz „Niebieska Karta – D” wypełniany jest przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.
Rozporządzenie określa m.in. zadania przedstawicieli podmiotów odpowiedzialnych za stosowanie procedury „Niebieskiej Karty”, w tym przedstawiciela oświaty (§ 15 ww. rozporządzenia).
Przedstawiciel oświaty udziela kompleksowych informacji o:
a) możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie;
b) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, oraz
• organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
• może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie;
• diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w tym w szczególności wobec dzieci;
• udziela kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu, faktycznemu lub osobie najbliższej o możliwościach pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia rodzinie, w tym o formach pomocy dzieciom świadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
Zakończenie procedury następuje w przypadku:
1) ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy
albo
2) rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.
W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa, dokumenty zgormadzone w sprawie, są przekazywane organom właściwym do prowadzenia postępowania przygotowawczego.
