Ryszard Rumianek
Próba interpretacji słowa ’ōt u
proroka Izajasza
Studia Theologica Varsaviensia 22/1, 195-196
S tu d ia T h eo l. V ars. 22 (1984) n r 1
R Y S Z A R D R U M IA N E K
PRÓBA INTERPRETACJI SŁOWA Ό Τ U PROROKA
IZAJASZA 7, 11. 14
W y ra z h e b ra js k i ’ot m a cztery fu n d a m e n ta ln e i ró żn e znac ze n ia !;
1) ’ot = zn ak u p rz ed za jący . J e s t on fa k te m (A) w c z e śn ie j szym od d ru g ieg o (B). R ealizacja p ierw szeg o je st p o d p o rz ą d k o w a n a re a liz a c ji d ru g ie g o . O b ydw a fa k ty nie są w e w n ę trz n ie p o w iązan e p oprzez tre ść , np. 1 Sm 10, 1. 7. 9. P rz e d e w szy stk im zaś zn ak je st u p rz e d z a jąc o zap o w ied zian y p rzez p ro ro k a . Z n ak te n zależy od B oga i słu ży do u k a z a n ia p raw d ziw o ści jak ieg o ś tw ie rd z e n ia , n p . M ojżesz je st w y sła n n ik ie m , S au l będ zie k ró lem , E zechiasz n ie um rze. In n y m ra z e m z n a k u p rz e d z a jąc y je st g e s te m sam ego p ro ro k a , re a liz o w a n y m z polecenia Ja h w e . Ma on 'w tedy fu n k c ję zw ró cen ia u w ag i słu c h a c z y n a p rz e p o w ied n ię je szcze n ie zap o w ie d zian ą , k tó ra w y ja śn ia sen s gestu. Z n ak te n n a z y w a się d y d ak ty czn y m .
2) ’ot = zn ak dla p rz y p o m n ie n ia . J e s t on rzeczy w isto ścią (p rz e d m io tem , gestem , c e rem o n ią), k tó r a o dnosi się do in n eg o fa k tu ju ż zaistn iałeg o . Do te j k a te g o rii .znaków n a le ż ą : tęcza (Rdz 9, 12. 13) — z n a k p rz y m ie rz a z N oem ; o b rzezan ie (Rdz 17, 11) — z n a k p rz y m ie rz a z A b rah am em ; P aech a (Wj 13, 9. 16) — znak w y zw o len ia.
3) ’ót = znalk o d ró ż n ia ją c y . C hodzi tu o z n a k c h a ra k te ry s ty c z n y , np. n a czole K a in a (R dz 4, 15); c h o rą g w ie w obozie ,(Lb 2, 2). 4) ’ót = d z iałan ie o b jaw iają ce. D otyczy to » d z iałan ia, k tó r e m a p e łn y seins w so b ie sam y m . W p e w n y m se n sie k a ż d e d ziałan ie je st o b ja w ia ją c e, ale1 tu ta j idzie o to, że zn ak n ie jest ja k w p o p rz e d n ic h w y p a d k a c h p o w ią zan y z niczym , co dzia
1 O p ra c o w a n ie to p o w s ta ło n a p o d s ta w ie w y k ła d ó w H. S i m i a n -
- Y o f r e, p ro f. P a p ie s k ie g o I n s ty tu t u B ib lijn e g o w R zy m ie. W a rto w ty m m ie js c u n a d m ie n ić , że n ie z g ad za się on z o p ra c o w a n ie m F . S t o l z , ’ôt, Z e ic h e n , T H A T , t. 1, 91— 95, g d zie n ie m a p r z e d sta w io n y c h w sp o só b w y s ta r c z a ją c y ró ż n ic w ro z u m ie n iu sło w a ’ót.
196 R Y S Z A R D R U M IA N E K
[2]
ło się u p rz e d n io ■—· on Is tn ie je sa m p rz e z siebie. W ty m z n a czeniu ’ot je st z n ak ie m zb aw czy m z d z ia ła n y m p rz e z B oga, np. k ie d y Rachafo z ażąd ała z n a k u w ie rn o śc i od o calonych Iz ra e litó w , to [zażądała zbaw ielnia dla c a łe j sw o je j ro d z in y (Joz 2, 12). Z n a k w ty m w y p a d k u p rz y n o si w so b ie sa m y m sk u te k .
J a k w ty m k o n te k śc ie ró ż n y c h z n aczeń sło w a ’ot n a le ż y je rozum ieć u Iz 7, 11 i 14?
w. 11 „ P ro ś d la sieb ie o zn ak od T w ego B oga, J a h w e , czy to głęboko w Szeolu, czy to w ysoko' w g ó rz e ”.
C hodzi t u o z n a k p o tw ie rd z a ją c y p ra w d ę z a w a rtą w w. 7, o d n o śn ie u w o ln ie n ia z grożącego n ie b ezp ieczeń stw a. Jed n o cześn ie m a to b y ć zn ak , k tó r y p rz e k o n a łb y A ohaza, że ty lk o J a h w e m oże p o d trz y m a ć d y n a stię . N ależy zatem ro zu m ieć w ty m w ie r szu w y ra z (hebrajski ’ót w z n aczen iu c z w arty m , to zn ac zy jak o d z iała n ie o b ja w ia ją c e. W k o ń c u je d y n y m m o żliw y m sposobem do p o zo stan ia w w ie rn o śc i je s t p rz y w o ła n ie p om ocy Boga.
w. 14: „D latego P a n sa m d a w a m znak: oto Painna p o czn ie i p o rodzi S y n a, i n a zw ie Go im ie n ie m E m m a n u e l” .
W y d aw ać się m oże, że je st tu z a w a rta zapow iedź k a ry . J e d n a k p o d k re ślo n a je s t w ty m w e rsecie p rz ed e w sz y stk im zap o w ied ź z n a k u , k tó r y n ie je st c ałk o w ic ie w y ja śn io n y p rzez p ro ro k a . Z n a k ie m d a n y m p rz e z p ro ro k a je st zap o w ied ź szczególnych n a ro d z in chłopca:, k tó r y (będzie n o sił im ię n a d z ie i i pociechy. W p ie r w sz y m rz ę d z ie z a te m id zie t u o z n a k u p rz e d z a jąc y : suponsuje się p e w ie n czas p o m ięd zy z n a k ie m i w y ja śn ie n ie m .
W n i o s e k : P r z y (studiow aniu te k s tu Iz 7, 11. 14 n a le ż y d o k ła d n ie ro z w aży ć ró ż n e znaczen ie w y ra z u ’ót. P rz e d e w sz y stk im ’ót u I z 7, 11. 14 trz e b a rozw ażać jako v i e l s c h i c h t i g e r , tzn. „w ielo w a rstw o w o ”. ‘Z a te m n ie m o żn a oceniać jed n o zn aczn ie tego w y ra z u w o b y d w u w e rse ta c h .
