Hanna Młynarczyk
Wierzbica, woj. radomskie.
Stanowisko "Zele"
Informator Archeologiczny : badania 14, 22-23
22
Potw ierdzone natomiast zostały ubiegłoroczne obserw acje dotyczące rozm iarów przeobrażeń stokowych na stanowisku, a tym samym z a burzeń pierw otnego układu piani graficznego.
Uzyskano 1952 w yroby radiolarytow e i krzem ienne o ra z liczn ą s e r ię tłuczków, podkładek i retuszerów kamiennych. W raz z inwenta rzem ubiegłorocznym daje to s e rię około 3 tys, wyrobów, w tym 60 n arzęd zi. W śród ogrom nej przew agi radiolarytu pienińskiego w ystą p iło także 67 wyrobów z importowanego k rze m ie n ia czekoladowego, bałtyckiego oraz ju rajsk iego podkrakowskiego. Rdzenie zespołu są w przewadze jednopiętowe w iórow e i wiórów o-odłupk owe, rza d ziej dwupiętowe. Struktura grupy n arzędzi: 10 drapaczy, 7 rylców , 1 pół- tylczak, 1 w iórow iec, 5 przekłuwaczy, 3 zgrzeb ła, 10 zbrojników tylcowych /w tym form y geom etryczne/ 23 w ió ry i odłupk i retu szo wane. Inwentarz związany je s t z tzw. późnym technokompleksem magdaleńskim.
Badania będą kontynuowane.
W IE R ZB IC A P. P. Pracow nie K onserw acji w oj. radom skie Zabytków
Stanowisko " Ż e le " Pracownia A rch eologiczn o-Kons er w ator ska
Oddział w W arszawie
Badania prowadziła m gr Hanna M łynarczyk, Finansowała WSI w Radomiu. P ie rw s z y sezon badań. Kopalnia krzem ien ia "czekoladow ego" ze schyłkowego paleolitu, neolitu i wczesnego brązu.
W związku z zagrożen iem kopalni k rzem ien ia "czek oladow ego" " Ż e le " p rzez rozbudowę Cementowni "P r z y ja ź ń " przystąpiono do r e a liz a c ji programu prac badawczych ę> charakterze ratowniczym .
Na podstawie przeprowadzonej jesien ią 1979 r . inw entaryzacji pow ierzchniowej stanowiska określono przybliżon y zasięg kopalni, r e jony prawdopodobnego występowania szybów, pracowni k rze m ie n la r-
skich ich ogólną chronologię o ra z kierunki przetw órstwa surówca. Ponadto określono stopień zn iszczen ia stanowiska. W 1980 roku kon tynuowano rozpoznanie kopalni. Pracownia Stosowania Metod G eofi zycznych IHKM P A N przeprow adziła badania geofizyczn e dwóch w y cinków pola górn iczego. Wykonano także plan hipsom etryczny kopalni.
W rejon ie północnym pola górn iczego założono dwa wykopy a r cheologiczne.
Wykop 1/80 obejm ował obszar 50 m2. Celem badań w tym m ie j scu było uzyskanie danych um ożliwiających charakterystykę obiektów eksploatacyjnych kopalni. Na głębokości 30 cm od powierzchni obszar
23
badań ograniczono do 30 m2. W wykopie wyeksplorowano fragmenty 5 szybów, z których 3 były częściowo zniszczone p rzez b rzeg nowo żytnego kamieniołomu, obecnie całkowicie zniwelowanego i nie w idocz nego na powierzchni. Uzyskano pełny przekrój szybu nr 1 o głębokoś ci około 4, 5 m od powierzchni. N ajgłębszy z badanych szybów ozna czony nr 4 m iał głębokość 5,2 m. W szystkie badane szyby były obiek tami szerokim i w części przyotworowej. C ztery szyby, w których osiągnięto dno, drążone były w części dolnej w poziomie zw ietrzałego wapienia płytowego. Krzem ień "czekoladow y" wydobywano w dwóch od mianach - z warstwy gliny zw ietrzeliskow ej oraz ze wspomnianych wa pieni płytowych, Z wykopu uzyskano duże ilo śc i materiału przem ysło wego, Badania w wykopie zakończono.
Wykop II/80 założono wzdłuż profilu drogowego w pobliżu wykopu 1/80. Długość jego wynosiła 61 m, powierzchnia 240 m.2. Celem tego rocznych prac było stwierdzenie, czy na obszarze zniszczonym przy budowie betonowej drogi istn ieje m ożliw ość uzyskania istotnych inform a c ji o występujących tu szybach. Analiza odczyszczonego profilu i planu wykopu wykazała obecność co najmniej 10 szybów. P race będą kontynuo wane w roku przyszłym celem uzyskania ich pełnych przekrojów i da nych do datowania obiektów. P race w tym wykopie mają charakter ściśle ratowniczy.
Uzyskano 28183 okazów krzemiennych, w tym 8769 p rzem ysło wych.
M ateriały znajdują się w P A K P P PK Z Oddział Warszawa. Badania będą kontynuowane,
WOŁKUSZ, gm, Lipsk n/Biebrzą Uniwersytet Warszawski w oj, suwalskie Instytut Arch eologii
Stanowisko 5
Badania prowadził m gr K arol Szymczak, Finansował W KZ w Suwałkach i UW.
P ierw szy sezon badań. Osadnictwo schyłko- w o pa leoli ty c z ne ,
Stanowisko zostało odkryte w r . 1979 podćzas badań powierzchnio wych. W tym samym roku przeprowadzono na nim badania sondażowe. Położone je s t ono na wydmie rozciągającej się. na zachód od w si Woł- kusz wzdłuż doliny rzek i Wołkuszanki, Zabytki] mimo że znajdowane są na powierzchni i w warstwie przewianego piasku doskonale zacho wały swój pierwotny układ planigraficzny tworząc s zereg w y m in ie r y sujących się skupisk,
1, "Skupisko z liścia k iem " - wykop 103 m2 /kontynuacja ze s zło rocznego sondażu/, około 13.250 zabytków a wśród nich rdzenie dwu- piętowe /około 50 sztuk/, ry lc e różnych typów /około 40 sztuk/, drapa
