Jerzy Biejat, Stanisław Turowski,
Ferdynand Rymarz, Juliusz
Leszczyński, Stanisław Hęćka
Kronika
Palestra 27/7(307), 60-64
H H O I M I K A
ł. KRONIKA CENTRALNA
i.
W izyta d elegacji w ęg iersk iej W d n ia ch od 16 do 19 m a ja br.
p rze b y w a ła w W arszaw ie n a zaprosze n ie P re zy d iu m N aczelnej R ady A dw o k a c k ie j deleg acja a d w o k a tu ry w ęg ie r skiej w składzie: d r Laszlo K a rp a ti — p re z y d e n t N aczelnej R ady A dw okac kiej, d r A dam T a k a ts — w iceprezydent N aczelnej R ady A dw okackiej, d r Jen o H o rw a th — dziekan B u dapeszteńskiej R ady A dw okackiej, d r Laszlo S eri — s e k re ta rz D ebreceńskiej R ady A dw o k ack iej.
W czasie w izyty, k tó ra upłynęła w n iezm iern ie m iłej i przy jacielsk iej a t m osferze, goście w ęgierscy zostali p rz y jęci przez M in istra S praw iedliw ości prof. d ra S y lw estra Z aw adzkiego i P ierw szego P re ze sa S ąd u N ajw yższego prof. d ra W łodzim ierza B erutow icza.
N a sp o tk a n iu w siedzibie' N aczelnej R ady A dw okackiej w d n iu 17 m a ja
1983 r. om aw ian o pro b lem aty k ę ta je m nicy zaw odow ej, przy czym r e fe ra ty na ten te m at w ygłosili p rez y d en t d r Laszlo K a rp a ti oraz prezes NRA prof. d r K a zim ierz B uchała. P o n ad to om ów iono a k tu a ln e z a g ad n ien ia zw iązane z w yko n yw aniem zaw odu ad w o k a ta na tle ustaw y z dn ia 26 m a ja 1982 r. oraz p ro je k to w a n e zm iany u sta w y o ad w o k a tu rz e obow iązu jącej w W ęgierskiej R epublice L udow ej.
Goście w ęgierscy zw iedzili także za b y tk i W arszaw y oraz pałac i p a rk w W ilanow ie, o kazując w ielkie z a in te re sow anie h isto rią P o lsk i i je j k u ltu ry . O puszczając nasz k ra j, p rez y d en t adw . K a rp a ti zaprosił przed staw icieli ad w o k a tu ry polskiej do złożenia w izy ty na W ęgrzech je sie n ią 1983 r.
adw. Je rzy B ie ja t
2.
Kontakty prawnicze z NRD
D nia 16 m a ja br. w iceprezes NRA adw . J e rz y B ieja t w ziął udział, n a za p roszenie M in istra S praw iedliw ości, w uroczystości zw iązanej z podpisaniem po ro zu m ien ia o dalszej w spółpracy r e sortów spraw ied liw o ści N iem ieckiej R e p u b lik i D em o k raty czn ej i P olskiej R zeczypospolitej L udow ej.
Z ra m ie n ia NRD d o k u m e n t te n pod p isa ł W ice p re m ie r i M in iste r S p ra w ie dliw ości d r H an s Jo a c h im H eusinger, a z ra m ie n ia stro n y po lsk iej — M inis
te r S praw iedliw ości prof. d r S y lw ester Z aw adzki.
W czasie sp o tk a n ia w iceprezes J. B ieja t o dbył rozm ow ę z W ice p re m ierem H eu sin g erem i am b asa d o re m NRD w Polsce H orstem N eu n a u erem n a te m a t za cieśnienia stosunków po m iędzy a d w o k a tu ra m i obu k rajó w . W w y n ik u tej rozm ow y ustalono zasady naw ią za n ia w n ajbliższym czasie w tej sp raw ie k o n ta k tó w przez obie ad w o k a tu ry .
K r o n i k a c e n t r a l n a 61 Nr 7 (307)
3.
Z m ia n y w obrocie p ra w n y m m iędzy P R L a S zw ecją (z pism a M in isterstw a S praw iedliw ości do NRA z d n ia 28.IV.1983 r.) M in isterstw o S p raw ied liw o ści — W y
d ział P ra w a M iędzynarodow ego in fo r m u je, że w ra m a c h o b ro tu praw nego prow adzonego m iędzy P R L a S zw ecją w sp raw ac h dochodzenia roszczeń a li m e n ta c y jn y c h w try b ie ko n w en cji no w o jo rsk iej z dnia 20 czerw ca 1956 r. zm ianie uległy w y m ag a n ia N arodow e go B an k u Polskiego w zakresie hono ro w a n ia zaśw iadczeń o życiu i m iejscu za m ie szk a n ia dziecka, w ystaw ian y ch przez szw edzkie w ładze a d m in istra c y j ne. D o k u m en tam i h onorow anym i obec nie przez N BP są zaśw iadczenia stw ie r d z a ją c e p obyt sta ły dziecka w Szw ecji, w y sta w io n e przez Szw edzki U rząd Im
i-g ra c y jn y (np. fotokopia stro n y p a sz p o rtu z odp o w ied n ią a d n o ta c ją U rzędu Im ig racy jn eg o , pośw iadczona przez K o n su la t P R L w Szwecji).
W zw iązku z pow yższym M in iste r stw o zw raca się z p ro śb ą o zaw iad o m ienie w sp ra w ie w ym ienionych w y żej okoliczności R ad A dw okackich na te re n ie całego k r a ju w celu o d p o w ied niego po in fo rm o w an ia adw o k ató w , k tó rzy p ełn ią lu b będ ą pełnić obow iązki p ełnom ocnika su b sty tu cy jn eg o M inis te rstw a S p raw ied liw o ści w sp raw ac h z za k resu k o n w en c ji now o jo rsk iej z 20 czerw ca 1956 r.
4.
N om inacje pro feso rsk ie w dziedzinie n a u k p raw n y ch W d n iu 11 m a ja 1983 r. P rz ew o d n i
czący R ad y P a ń stw a prof. H en ry k J a b ło ń sk i dokonał uroczystego w ręczenia w B elw ederze k ilkudziesięciu p raco w nikom n au k o w y m no m in acji p ro fe so r sk ich . k tó re m .in. w dziedzinie n au k
p ra w n y c h otrzy m ali:
ty tu ł profesora nad zw ycza jn eg o —
L u d w ik J a s t r z ę b s k i z U n iw ersy
te tu W arszaw skiego, A ndrzej R e m - b i e l i ń s k i z U n iw ersy te tu Ł ódzkie go, Ja n u sz S o n d e 1 z U n iw e rsy te tu Jagiellońskiego i J a n in a Z a k r z e w s k a z N aczelnej D y rek cji A rchiw ów P ań stw o w y ch w W arszaw ie.
s.m.
II. Z ŻYCIA IZB ADWOKACKICH
I z b a k a t o w i c k aD nia 11 m a ja br. odbyło się z e b ra n ie K oła S eniorów naszej Izby z u d zia łem członków K oła ZBoWiD. W ięk szość zre sztą kolegów z K oła S eniorów to b y li żołnierze i w ięźniow ie, rów nież
należący do ZBoWiD.
P rzed m io tem sp o tk a n ia było s p r a w ozdanie złożone p rzez adw . S. T u ro w skiego z przebiegu se sji nau k o w ej na te m a t: A d w o k a tu ra polska w latach
1939—1945. S esja odbyła się w dniach
26—28 listopada 1982 r. w gm achu W arszaw sk iej R ady A dw okackiej. P rz y
g o tow ania do se sji n aukow ej o rg an iz o w an e j przez O środek B adaw czy A dw o k a tu ry trw a ły k ilk a la t. J a k głosił k o m u n ik a t O środka, celem sesji było po g łębienie w iedzy o dziejach a d w o k a tu ry polskiej w ok resie d ru g iej w ojny św iatow ej, a w szczególności o u d zia le ad w o k a tó w w w alk ach n a ro d u pol skiego o niepodległość oraz ich p o sta w ie m o raln ej i politycznej w tym okresie.
N a sesję p rzy b y ł zastępca P rz e w o d niczącego R ady P ań stw a prof. K.
Se-62 K r o n i k a N r 7 307)
com ski oraz przed staw iciele w ład z po litycznych, w y m ia ru sp raw ie d liw o śc i i stro n n ic tw .
N a sesji p rzedstaw iono czasy o s ta t niej w ojny i okupacji. N ad esłan o 69 re fe ra tó w tra k tu ją c y c h o różnych dzia ła n ia c h naszych k o leżanek i kolegów w tym okresie. Były ta m : k am p an ia 1939 roku, udział a d w o k a tó w w w a l kach n a Zachodzi i W schodzie Europy o raz w innych częściach św iata, na lą dzie i m orzach: prace w D elegaturze R ządu i w ogóle w k o n sp irac ji, w r e p re sy jn y c h ak c ja ch K ed y w u przeciw N iem com i zdrajcom ; p ra c a w prasie p o dziem nej; p a rty z a n tk a ; P o w stan ie W arszaw sk ie i losy n ie k tó ry c h z jego u czestników po p o w stan iu ; w reszcie przeżycia w w ięzieniach i obozach k o n c e n tra c y jn y c h . J a k w iadom o, o k u p an t szczególnię prześladow ał a d w o k a tó w i fa k ty te znalazły odbicie w n a d e sła n y ch referata ch .
N iek tó re czynniki n ie ch ę tn ie ocno- szą się do w k ład u a d w o k a tó w w dzie ło p rac y i w alk i podczas okup acji W w yniku se sji d ziałan ia adw okatów w sp raw ac h naszego n a ro d u w ty m tiud- nym czasie o raz poniesione o fiary sta ły się b ard z iej znane i słusznie jo d - kreślone.
S pośród n adesłanych re fe ra tó w Oś rodek B adaw czy A d w o k atu ry i Komi tet O rg an izacy jn y za tw ie rd z ił kilka do w ygłoszenia na posiedzeniach p le ra r- nych sesji, pozostałe zaś były stresz czane przez spraw ozdaw ców posztze- gółnych zagadnień. T ak się złożyło że w liczbie op raco w ań w y b ra n y c h do w ygłoszenia na p lenum o b ra d tyły dw a, k tó ry ch au to ra m i b y li z Izby k ato w ick ie j adw . d r J . N iek rasz i aiw . S tan isław T urow ski, ob aj członkowie K oła S eniorów naszej Izby.
adw. S ta n is ła w Turowsk i
I z b a l u b e l s k a 1. W r o c z n i c ę w y d a r z e ń l a t
w o j n y i o k u p a c j i . T ragizm lat w o jn y i okupacji, w y sied lan ie ludności polskiej z Zam ojszczyzny, b itw y B a ta lio n ó w C hłopskich z o k u p an tem h itle ro w sk im — w szystkie te w y d arze nia dały asu m p t do rocznicow ych ob chodów i sesji nauk o w y ch zorganizo w an y ch n a te re n ie Izby lubelskiej. Je d n y m z czynnych u czestników tych uroczystości był dziekan O kręgow ej R a d y A dw okackiej w L u b lin ie adw . dr hab. Je rz y M arkiew icz.
W dniu 19 listo p ad a 1982 r. s ta r a n iem R ady N aukow ej T o w arzy stw a C p iek i n ad M ajdankiem , In sty tu tu H isto rii UMCS i P aństw ow ego M uzeum n a M a jd an k u zorganizow ana została se sja n a u k o w a na te m at: L u b e ls z c z y z
na w latach w o j n y ij o ku p a c ji 1939—
— 1944. Na sesji tej adw . J e rz y M a r kiew icz w ygłosił re f e r a t pt. „S ta n b a d ań i p o stu la ty badaw cze n ad dziejam i Z am ojszczyzny w la tac h II w ojny św ia to w e j”.
W zw iązku z obchodam i 40-lecia w y
siedleń h itlero w sk ich na Z am ojszciyź- nie, G łów na K om isja B a d an ia Zbrcdni H itlero w sk ich w Polsce, UM CS w Lub- Uni.e, W ojew ódzki O by w atelsk i Komitet O chrony P om ników W alki i M ęczeństwa w Z am ościu oraz inne jeszcze instytu cje zorganizow ały w Z am ościu w d niach 29—30 listopada 1982 r. stgję naukow ą, k tó rej te m atem było: Spo
łeczeństw o polskie wobec w y s i e d e ń h itlerow skich na Za m o jszc zyź n ie w la tach 1942— 1943. W toku o brad aiw .
J. M arkiew icz w ygłosił r e f e r a t pt. „Ruch oporu w obronie w ysiedlonej Z am ojszczyzny”.
W' d niach 2—3 lutego 1983 r. w Za m ościu Z ak ład H istorii R u ch u Ludo w ego NK ZSL w W arszaw ie, Insty tu t H isto rii UMCS w L ublinie i W ojew ódz ki O by w atelsk i K om itet O chrony Pom ników W alki i M ęczeństw a w Zamościu zorganizow ały sesję n a u k o w ą n a denat:
Chłopski C z yn Z b r o jn y 1939— 1945 w AO-lecie pie rw szych b ite w B C H n a Za- mojszc zyźnie. Adw. J. M a rk ie w icz vy-
Za-N r 7 (307) Z ż y c i a i z b a d w o k a c k i c h 6»
m ojszczyzny w obec p o lity k i o k u p a n ta ” . D w ie o sta tn ie se sje m iały ch a ra k te r ogólnopolski, dorobek zaś w szystkich trz e c h — zgodnie z zapow iedzią — ma się ukazać d rukiem .
R ów nież w C hełm ie L ubelskim na sp o tk a n iu w dniu 20 k w ie tn ia 1983 r. w ład z w ojew ó d ztw a z uczestnikam i w a lk dziekan J. M arkiew icz m ów ił o u d ziale chłopów chełm skich w w alce z niem ieck im najeźdźcą.
2. W i c e p r e z e s N R A a d w. M a r i a B u d z a n o w s k a w L u b l i n i e . N a zaproszenie K oła S tro n n ic tw a D em okratycznego, działającego p rz y O kręgow ej R adzie A dw okackiej w L ublinie, i jego przew odniczącej adw . Jo la n ty K rzyżanow skiej baw iła
w L ublinie w dniu 16 m a ja 1983 r. w i ceprezes N aczelnej R ady A d w o k a c k ie j adw. M aria B udzanow ska. W godzinach południow ych w zięła ona u d ział w po siedzeniu R ady, a później u cz estn icz y ła w o tw a rty m zebraniu K oła SD.
S p o tkanie z adw . M arią B u d z an o w - 'k ą , p o sła n k ą na S ejm P R L o b ec n ej kadencji, w yw ołało w L u b lin ie duże zainteresow anie. W iceprezes NRA adw . M aria B udzanow ska w sposób o tw a r ty i bezpośredni zapoznała słuchaczy z przebiegiem p rac w S ejm ie n ad n o w ym p raw em o a d w o k a tu rz e oraz z
potrzebą w łaściw ego rea lizo w a n ia u s ta w y w p rak ty c e, a także odpow iedziała na pytanie uczestników sp o tk an ia.
adw. F erd y n a n d R y m a r z
I z b a ł ó d z k a
1. O d c z y t w O k r ę g o w e j R a d z i e A d w o k a c k i e j . W dniu 30 m a rc a br. w lokalu O kręgow ej R ady A dw okackiej w Łodzi prof. dr hab. Z dzisław R ydzyński w ygłosił odczyt p t „Psychologiczne i psychopatologicz- no a s p e k ty przestępczości”. P rof. Z. R y dzyński sc h a ra k te ry z o w a ł m.in. n a j now sze osiągnięcia n au k o w e w dziedzi nie p sy c h iatrii i p rze d staw ił w yniki b ad a ń prow adzonych w In sty tu c ie H i gieny P sychicznej W ojskow ej A k ad e m ii M edycznej w Łodzi w zakresie zdrow ia psychicznego mężczyzn. Z re fe ro w a ł ta k że now e poglądy krym inolo- giczne w dziedzinie etiologii k ry m in a l nej z p u n k tu w idzenia n a u k i p sy c h ia trii sądow ej oraz psychologii.
O dczyt sp o tk a ł się z dużym za in te resow aniem ze stro n y kolęgów ad w o k a- tów -karriików . Po odczycie w yw iązała się in te re su ją c ą d yskusja. 2. O d z n a c z e n i a p a ń s t w o w e d l a a d w o k a t ó w I z b y ł ó d z k i e j . R ada P a ń stw a u ch w a łą z dnia 1 sierpnia 1982 r. odznaczyła: W a r s z a w s k i m K r z y ż e m P o w s t a ń c z y m adw . K ry sty n ę Szcze pańską, członka Zespołu A dw okackiego N r 8 w Łodzi.
A dw okat K. Szczepańska, ps. „ Iry d ” ,, plutonow y sa n ita ria tu V I K o m p a n ii W aw ercżyków B atalio n u „K iliń sk i” , b rała udział w w alk ach p o w sta ń cz y ch w Ś ródm ieściu w okresie od d n ia 1 sierpnia 1944 r. do dnia 6 p a ź d z ie rn i ka 1944 r.
U chw ałą R ady P a ń stw a z d n ia 5’ stycznia 1983 r. został odznaczony W a r s z a w s k i m K r z y ż e m P o w s t a ń c z y m adw . W itold P a jo r , członek Zespołu A dw okackiego N r 3 w Łodzi.
A dw okat W.- P a jo r, ps. „R óżycki”, „Sęp”, b rał udział we w rześn iu 1944 r.
v' P o w stan iu W arszaw skim (Ś ró d m ieś cie) w ran d z e p o d porucznika b a ta lio n u „Z a re m b a -P io ru n ”.
U chw ałą R ady P a ń stw a z dn. 28.X. Ig82 r. został odznaczony M edalem z a udział w W ojnie O b ronnej 1939 r.
ad w o k a t K azim ierz K u law ia k , czło n ek Zespołu A dw okackiego N r 6 w Ł odzi.
Adw. K. K ulaw iak b ra ł u d ział w
k am p an ii w rześniow ej ja k o p o d p o ru cz nik rezerw y i dow ódca V III k o m p a n ii 31 pp. im. strzelców k an io w sk ich od. początku w ojny do rozpoczęcia o b ro n y W arszaw y, a n astęp n ie p rz e b y w a ł ja k o
64 K r o n i k a N r 7 (307)
je n iec w o jen n y w oflagu w W o ld en b er gu (Dobiegniew).
O kręgow a R ada A dw okacka złożyła g ra tu la c je odznaczonym .
adw . J u liu sz L e szc zy ń sk i
I z b a p o z n a ń s k a W d n iu 16 k w ie tn ia 1983 r. odbyła
się w P oznaniu w pałacu D ziałyńskich sesja n au k o w o -h isto ry c zn a, zorganizo w a n a przez K om isję H istoryczną przy O kręgow ej R adzie A dw okackiej w P o zn an iu n a te m a t: A d w o k a tu ra W ie l
ko p o lska w latach U w o jn y św ia to w e j 1939— 1045.
L icznie zeb ran y ch gęści z te re n u c a łej Izby (obejm ującej 5 w ielkopolskich w ojew ództw ), a ta k że zaproszonych p rzed staw icieli sądów , p r o k u ra tu r i in s ty tu c ji n au k o w y ch z te re n u P oznania p o w ita ł d ziek an adw . L esław R unge, a n astęp n ie o tw arc ia se sji dokonał adw . W itold B ayer z W arszaw y, k ie ro w n ik O środka B adaw czego A dw o k a tu r y przy NRA.
P rz ew o d n ic tw o se sji ob jął adw . Ja n T u rsk i, przew odniczący K om isji H isto ry czn ej R ady A dw okackiej w P oznaniu. Ja k o pierw szy w y stą p ił n a sesji z r e fe ra te m adw . d r Z dzisław K rz em iń sk i z W arszaw y. O m ów ił on udział a d w o k a tó w w ielkopolskich w ta jn e j a d m in is tra c ji cyw ilnej w la ta c h 1939— — 1945 — ze szczególnym uw zg lęd n ie n ie m ro li i osoby adw . C y ry la R a ta j skiego, d eleg ata Rządu R P n a K ra j w la ta c h 1940—1942, długoletniego p r e zy d e n ta m. P oznania.
Adw. S tan isław H ęćka z P o znania om ów ił w obszernym opracow aniu, o p arty m na zebranych osobiście r e la c ja c h , udział adw okatów w ielkopolskich w k am p an ii w rześniow ej 1939 r. — ze szczególnym uw zględnieniem w alk
A rm ii Poznań.
Adw. d r Leon T ay lo r z P oznania p rz e d sta w ił dzieje ad w o k ató w pozn ań skich przeb y w ający ch w obozach je nieckich w Niem czech, a adw . W incen t y K ępiński z P oznania — u d ział adw o k a tó w poznańskich w w a lk a c h zb ro j n y ch A rm ii K ra jo w ej i w P ow staniu W arszaw skim .
In te re s u ją c y i stosunkow o m niej zr.any p ro b lem ru c h u zachodniego w la ta c h 1939—1945 oraz udział w nim p rzed staw icieli p a le s try p o znańskiej om ów ił i p rze d sta w ił w o bszernym r e feracie adw., J a n Ja c e k N ikisch z P o z n an ia, członek o rg a n iz a c ji „O jczyzna”. Ja k o o sta tn i z p rele g en tó w w y stą p ił znany h isto ry k a d w o k a tu ry adw . d r R om an Ł yczyw ek ze Szczecina, k tó ry n aw ią z u ją c do sw ych osobistych w spom nień poznańskich z pierw szego o k resu okupacji, om ów ił w sw ym cie k aw y m w y stą p ien iu w yniki sw ych b a d a ń i ze b ran e m a te ria ły —■ dotyczące roli i udziału ad w o k a tó w poznańskich w w alce o w olność i w obronie p ra w politycznych, społecznych i ekonom icz n ych społeczeństw a w ielkopolskiego w X IX i X X w ieku.
W czasie p rze rw y w o b ra d a c h sesji deleg acje uczestników złożyły k w ia ty przed pom nikiem A rm ii P o zn ań , na F orcie V II, przed pom nikiem 15 p u łk u u ła n ó w poznańskich, a n a d to n a g ro bach zasłużonych a d w o k a tó w i p rez y d en tó w m. P oznania: C y ry la R a ta js k ie go i Ja ro g n ie w a D rw ęskiego n a cm en ta rz u Z asłużonych w P oznaniu.
W edług u zyskanych opinii od u czest ników sesji w zbudziła ona duże za in te re so w an ie nie tylk o śro d o w isk a za w odow ego, ale rów nież środow iska naukow ego P oznania, k tó reg o w ielu przed staw icieli m ożna było spo tk ać te go dnia w pałacu D ziałyńskich.
N ależy jeszcze dodać, że p rze d sesją o ab y ia się w P oznańskiej F a rz e u ro czysta M sza Sw. żałobna za w szystkich poległych i pom ordow anych ad w o k ató w i ap lik an tó w adw okacka .i, k tó ry ch długą listę odczytano na sali i uczczo no chw ilą m ilczenia.
