"Die Feier der Kindertaufe : Volksaufgabe", Einsiedeln-Zürich i Freiburg-Wien 1972 : [recenzja]

Jan Charytański

"Die Feier der Kindertaufe :

Volksaufgabe", Einsiedeln-Zürich i

Freiburg-Wien 1972 : [recenzja]

Collectanea Theologica 44/4, 213-214

iteCENZJE

gad am y już sw oje publikacje na powyższy temat, praca J o r i s s e n a i M e y e r a m oże nas rów nież w zbogacić przede w szystkim ze w zględu na ciekawe i przeniknięte problemami ludzkim i ujęcie tem atyki

chrztu, : ri .

-Ks. Jan C h arytań ski SJ, W arszaw a

Josef MÜLLER — Werner RÜCK, T aufgespräche. Die V orbereitu ng der

Filtern auf die Taufe ih rer K in d e r, Würzburg 1972, Echter Verlag, s. 131.

W prowadzenie nowych obrzędów chrztu dzieci, tak w yraźnie podkreśla­ jących rolę rodziców, postawiło przed duszpasterstwem parafialnym zupełnie nowe i trudne zadania. W pierwszej części autorowie om awiają warunki chrztu niem ow ląt, a przede w szystkim rolę rodziców. Zwracają jednak u w a­ gę, na szeroki wachlarz m otyw acji, kierującej rodzicami proszącymi o chrzest swego dziecka. Toteż podkreślają, że pierw sze spotkanie duszpasterza z pro­ szącym i o chrzest dziecka nie może prowadzić bezpośrednio do ustalenia n ie tyjko daty, ale rów nież faktu chrztu. Pierwszorzędnym zadaniem tej roz­ m owy w inno być uświadom ienie rodzicom w agi decyzji, jaką mają podjąć. Z dużą w nikliw ością zaznaczają autorzy, że nie można m ówić w żadnym wypadku o „odm ów ieniu” chrztu. Decyzja bowiem należy całkow icie do ro­ dziców, a duszpasterz może jedynie proponować odsunięcie term inu dla głęb ­ szego przem yślenia decyzji.

.- Po tym pierw szym spotkaniu następują dalsze w form ie seminariów', obejmujących kilka par rodzicielskich, mniej w ięcej do ośmiu. Poniew aż jednak odpowiedzialna za chrzest dziecka i jego dalsze w ychow anie jest cała parafia, dlatego od czasu do czasu przewiduje się specjalne kazania czy konferencje o znaczeniu sakram entu chrztu, w ygłaszane dla całej para­ fii; Jednocześnie zaangażowani członkow ie danej parafii mogą, a naw et powinni uczestniczyć z duszpasterzem w e wspom nianych powyżej sem i­ nariach. Poszczególne tem aty mogą być w całości albo w części pow ierzo­ ne katolikom św ieckim , odpowiednio przygotowanym .

Drugą część pozycji stanow ią w spom niane powyżej i szczegółow o opra­ cowane tem aty seminariów7 przygotowujących rodziców do chrztu ich dziec­ ka» Dotyczą one zw iązku chrztu i w iary, konieczności sakram entu chrztu, ujęcia chrztu jako sakram entu „na odpuszczenie grzechów ”, sakram entu wsączającego do Kościoła, początku chrześcijańskiego życia w rodzinie i spo­ łeczności, a w reszcie liturgii tego sakramentu. Odnośnie do każdego tematu odnajdujemy jasne ukazanie celu, wskazania dydaktyczne, ośw ietlenie teolo­ giczne, a wTeszcie m odel spotkania, uwzględniający w iele tekstów , um ożli­ wiających czynne zaangażowanie uczestników seminarium . Autorzy bowdem i)ie przygotowują konferencji do w ygłoszenia, ale m ateriały służące twórczej rozmowie.

Książka napisana jest jasno i przystępnie, a zarazem przekonująco. M o­ że, być prawdziwą pomocą duszpasterzom stojącym wobec nowych zadań- D latego można polecić ją w ykładowcom teologii praktycznej, a także dusz­ pasterzom.

’ Ks. Jan C h arytań ski SJ, W arszaw a Dl& Feier der K in dertau fe. V olksaugabe, Einsiedeln-Zürich i Freiburg-

Wien 1972, Benziger Verlag oraz Verlag Herder, s. 64.

Tę małą broszurę przygotow ały instytuty liturgiczne Salzburga,' Tre- Wiru i Zurychu. Zadaniem jej jest bezpośrednia pomoc dla duszpasterzy i rodziców odnośnie do sprawowania sakram entu chrztu. Kapłani znajdą w niej krótkie w skazania na tem at przygotowania rodziców chrzestnych oraz samej liturgii sakram entu. Temu ostatniem u celow i służy przede w szy ­

214

stkim bogaty zestaw śpiew ów związanych ze sprawowaniem sakram entu chrztu. Ś w ieccy mogą sięgnąć do tej książeczki, aby zapoznać się z głów ­ nym i punktam i teologii chrztu, ze sw oją rolą wobec w iary ochrzczonego dziecka, czy w reszcie ze sw ym udziałem przy spraw owaniu sakramentu. Om awiana pozycja może rów nież służyć pomocą przy organizowaniu roz­ m ów z rodzicami przed chrztem ich dzieci. Jasność i zwięzłość sform ułowań czynią tę pozycję praw dziw ie funkcjonalną w duszpasterstwie.

K s . Jan C h arytań ski SJ, W arszawct

C urriculum revision — M öglichkeiten und G renzen, wyd. Frank A c h t e n ­

h a g e n i H ilbert L. M e y e r , München 1971, K ösel-Verlag, s. 311. W ostatnich dziesiątkach lat naszego w ieku teoria curriculum stała się centralnym zagadnieniem w badaniach nad kształceniem m łodego pokole­ nia. W RFN za przykładem Am eryki Północnej od dyskusji i badań prze­ chodzi się już całkow icie do realizow ania założeń tej teorii w organizowa­ niu szkolnictw a, jak rów nież katechezy. N iem niej istnieje w iele różnych ujęć, a także ciągle jeszcze trw ają dyskusje nad poszczególnym i założeniam i czy rozw iązywaniam i. Zarówno studenci, jak i pracujący już nauczyciele n ie po­ trafią w yrobić sobie jasnego osądu, czy dokonywać wyboru m iędzy w ielo ­ ma m ożliwościam i.

N aprzeciw tym trudnościom pragną w yjść redaktorzy analizowanej obecnie pozycji- Choć są autorami czy współautoram i niektórych artykułów zaw ar­ tych w om awianej pozycji, głów ne jednak ich zadanie polegało na odpo­ w iednim doborze drukowanych już publikacji na tem at teorii i badań cu r­

riculum . W ybrali te artykuły, które przyczyniły się w sposób zdecydowany

do skrystalizow ania w yników w spółczesnej dyskusji. Wśród tych artykułów w idnieją cztery pozycje autorów am erykańskich, publikowane po raz p ierw ­ szy w języku niem ieckim , a mające zasadnicze znaczenie dla tych teorii i ba­ dań. Przez dobór takich w łaśn ie pozycji, zw ykle rozproszonych po różnych czasopism ach i n ie zaw'sze dostępnych studentom czy nauczycielom , autorzy pragną um ożliw ić im dostrzeżenie obecnego stanu badań i dyskusji oraz za­ jęcie stanow iska wobec różnych prób, czy w reszcie zorientow anie się w moż­ liw ościach i słabościach nowego ujęcia.

We wprowadzeniu redaktorzy tłum aczą sam ą nazwę, ukazując jej da­ lek ie źródła w ujęciach XVIII w. Zaznaczają jednak, że obecne określenie wychodzi daleko poza sam plan nauczania, obejm ując zarówno proces u cze­ nia się, jak i zagadnienie celów czy uw zględnienie postulatów i w pływ ów w szy ­ stkich ugrupowań społecznych zainteresow anych kształceniem m łodego po­ kolenia. Jednocześnie w prowadzenie szkicuje w głów nych rysach rozwój badań nad cu rriculum , podkreślając bardzo mocno wkład w ostatniej fa ­ zie S. B. R o b i n s o n a .

A rtykuły zostały przez redaktorów podzielone w edług trzech zasadni­ czych zagadnień. Część pierwsza obejm uje artykuły dotyczące podstaw owych pojęć w teorii curriculum . Tu w łaśnie w ystępują artykuły autorów am ery­ kańskich Johna I. G o o d l a n d a i M. J o h n s o n a , jak również artykuł R o b i n s o n a , ukazujący jego w łasną koncepcję.

W części drugiej autorzy zgrom adzili artykuły om awiające poszczególne zagadnienia m etodologiczne. Na pierwszym m iejscu w ystępują dwaj następni autorzy am erykańscy D. R. K r a t w o h l i R. E. S c h u t z * Z niem ieckich autorów na uw agę zasługuje współredaktor om awianej pracy, H. L. M e y - e r, om awiający zagadnienie dedukcji w badaniach curriculum , któremu zresztą pośw ięcił osabną pracę, om ówioną poniżej.

Trzecia część odnosi się już do zagadnień bardziej szczegółowych. J e­ den z artykułów om awia zastosow ania wspom nianej teorii w badaniach