ZESZYTY N A U K O W E P O L IT E C H N IK I Ś L Ą S K IE J Seria: B U D O W N IC T W O z. 93
2001
N r k o l. 15 1 4
Daria J Ó Ź W IA K -N IE D Ź W IE D Z K A *
Instytut P o d sta w o w y c h P r o b le m ó w T e ch n ik i P A N w W a r sz a w ie
WPŁYW SK ŁADU BE TO N U NA U SZK O D ZEN IA PO W IER Z C H N I BETONOWYCH SPO W O D O W A N E C Y K L IC ZN Y M ZA M R A Ż A N IEM
I ODMRAŻANIEM
Streszczenie. T em atem artykułu je s t w pływ składu betonu n a uszk o d zen ia pow ierzchni betonow ych spow o
dowane cyklicznym zam rażaniem i odm rażaniem w obecności soli odladzających zgodnie ze S zw ed zk ą N orm ą SS137244 (m etoda Boras). Z aw artość pow ietrza w stw ardniałym betonie zm ierzono w g P r PN EN 480-11 w systemie do autom atycznej analizy obrazu (program Im agePro Plus) na specjalnie przygotow anych szlifach betonowych. W ykonano i zbadano 6 m ieszanek betonow ych, o stałym w sppółczynniku w /c 0,4 i niezm iennej zawartości cementu 400 kg/m 3. Ilości dom ieszki napow ietrzającej oraz superplastyfikatora były zm ienne. U żyto zarówno frakcjonow anego (0,5+2 m m ), ja k i typow ego (0+2 m m ) piasku w iślanego.
Jedynie jeden z 6 betonów w ykazał nieznaczny ubytek m asy (BI - z napow ietrzaczem , superplastyfikatorem oraz z piaskiem 0+2 m m ). P ozostałe betony w ykonane z frakcjonow anego piasku, pom im o dom ieszki napow ie
trzającej (L=0,20 m m ), nie spełniły w ym agań norm y. D latego też frakcja 0+0,5 m m w ydaje się m ieć znacz ącą rolę w trwałości m rozow ej betonów .
INFLUENCE OF CONCRETE COMPOSITION ON DAM AGES OF
CONCRETE’S SURFACES DUE TO CYCLIC FREEZING AND THAWING
Summary. T he subject o f the presented investigations w as d am age o f the concrete surface d u e to cyclic freezing and thaw ing in th e presence o f de-icing salts tested according to th e Sw edish Standard SS 137244 (the Boris method). T he air content in th e hardened concrete specim ens has been m easured w ith A STM C 457 method on the plane sections. T he group o f 6 concretes w as m ade w ith constant w ater/cem ent ratio 0.4 and con
stant cement volum e 400 kg/m 3. T h e contents o f superplasticiser and air entertainer w ere different. T he frac- tioned (0.5+2.0 m m ) and ordinary (0+2.0 m m ) sand w as used. O nly one concrete has show n frost resistance, that with admixtures and ordinary sand. T he rest o f concretes m ade o f fractioned sand, in spite o f dosage o f air en
tertainer (L= 0.20 m m ), h av e failed the test. T herefore, the fraction 0+0.5 seem s to h av e a particular role in con
crete durability against cyclic freezing.
1. Wstęp
W ok resie z im o w y m w arun ki a tm o sfe ry c z n e , a c o z a ty m id z ie , i śr o d o w is k o sta ją się bardziej a g r e s y w n e d la k on stru k cji z b eto n u c e m e n to w e g o . K o le jn e c y k le zam rażan ia i odmrażania p o w o d u ją z a ró w n o z e w n ę tr z n e , ja k i w e w n ę tr z n e u s z k o d z e n ia w b e to n ie . S ytu -
' Opiekun n a u k o w y : P rof. dr hab. inż. A n d rzej M . B randt.
186
D . Jóźw iak-N iedźw iedzkaacja sta je s ię d u żo p o w a ż n ie jsz a , j e ż e li z o s ta n ą u ż y te s o le o d la d za ją ce. M rozood p orn ość be
to n u z a le ż y o d struktury i sk ład u , a skutki c y k li za m ra ża n ia -o d m ra ża n ia z a le ż ą także o d in te n s y w n o ś c i d zia ła n ia z ew n ę tr z n y c h czy n n ik ó w : p r ęd k o ści zm ia n tem p eratu ry oraz wy
p e łn ia n ia p o r ó w w o d ą i ich w y s y ch a n ia . P o w s z e c h n ie z n a n y j e s t fakt sto s o w a n ia środków n a p o w ietr z a ją c y c h w c e lu p o le p s z e n ia tr w a ło śc i m r o z o w e j b eton u . R o zm ia ry , ilość i r o z m ie s z c z e n ie p o r ó w s ą c zy n n ik a m i m a ją cy m i n a jw ię k s z y w p ły w na o d p o rn o ść betonu.
A w ja k i s p o s ó b w p ły w a sk ła d b eton u n a j e g o u s z k o d z e n ie przy c y k lic z n y m zamrażaniu i od m ra ża n iu ? P rób a o d p o w ie d z i na te p ytan ia j e s t tr e ś c ią n in ie js z e g o referatu.
T e m a tem badań p r z e d sta w io n y c h w r efera cie j e s t u s z k o d z e n ie p o w ie r z c h n i betonu w w aru n k ach sto s o w a n ia s o li o d la d za ją cy ch pod w p ły w e m c y k li za m ra ża n ia i odmrażania, B a d a n ia p rz ep ro w a d zo n o w g sz w e d z k ie j n o rm y S S 1 3 7 2 4 4 - m e to d a B o ra s.
2. Stan wiedzy
G d y tem p eratura stw a rd n ia łe g o , n a s y c o n e g o w o d ą beton u u le g a o b n iż e n iu , zamarzająca w o d a w p orach k a p ila rn y ch z w ię k s z a s w o j ą o b ję to ść o ok. 9% . W n a s tęp stw ie t e g o zwiększa
n ia o b ję to ś c i „nad m iar w o d y ” j e s t w y p ie r a n y z p o ró w , w których tw o r z y s ię lód , d o sąsied
n ich p o r ó w w y p e łn io n y c h p o w ie tr z e m i w ten s p o só b n a stęp u je w y r ó w n a n ie c iś n ie n ia we
w n ą trz b eto n u . J eśli w b e to n ie n ie m a p o r ó w w y p e łn io n y c h p o w ie tr ze m , to p o w sta ją duże n a p rężen ia lo k a ln e w m o m e n c ie tw o r z e n ia się lo d u i b eto n m o ż e u le g a ć sp ęk a n iu . B eto n , któ
ry z o s ta ł u s z k o d z o n y w ten sp o só b , w y k a zu je o b ja w y w e w n ętr zn ej e k sp a n sji; w y stęp u ją w nim r o z le g łe , g łę b o k ie rysy. P o w ier zc h n ie n a to m ia st c z ę s to n ie u le g a ją u sz k o d z e n iu , ponie
w a ż s ą z a z w y c z a j bardziej su ch e n iż partie w e w n ętr zn e [1 ]. D z ie je s ię tak, g d y beton jest p o d d a w a n y c y k lo m za m ra ż a n ia -o d m ra ża n ia w o b e c n o ś c i w o d y n ie z a w iera ją ce j roztworów s o li, j e ż e li je d n a k m a m y d o c z y n ie n ia z e z w ią z k a m i s o li, to w te d y w y s tę p u je z ja w isk o po
w ie r z c h n io w e g o łu s z c z e n ia i p r o g r es y w n ie p o stęp u ją c e p o g o r s z e n ie s ię j a k o ś c i powierzchni b eto n u . N a s tę p u je p o w o ln e „ w y ż e r a n ie ” c ie n k ic h w a r stw a z a c z y n u i n a stęp n ie betonu. Po p e w n ej lic z b ie c y k li za m ra ża n ia -o d m ra ża n ia p ie r w sz a w a rstw a j e s t c a łk o w ic ie zn iszczo n a i p o te m j e s t a ta k o w a n a k o le jn a w a rstw a . P ow ta rza ją ce się c y k le za m ra ża n ia i o d m rażan ia dają efek t k u m u la cy jn y , p o w o d u ją c y u s z k o d z e n ia z a p o c z ą tk o w u ją c e n is z c z e n ie kon struk cji. Za
m ra ża n ie j e s t p r o c es em p o w o ln y m , c z ę ś c io w o z p o w o d u o g r a n iczo n ej sz y b k o ś c i przenikania c ie p ła p r z ez b eto n , c z ę ś c io w o w w y n ik u s to p n io w e g o w z ro stu s tę ż e n ia s o li ro zp u sz c zo n y ch w
Wpływ składu b eto n u n a u szk o d z en ia . 187
nie zamarzniętym j e s z c z e r o ztw o r z e w o d n y m w porach. T a k ż e d la te g o , ż e tem p eratura za m a rzania roztworu w y p e łn ia ją c e g o p ory z m ie n ia s ie w z a le ż n o ś c i o d w ie lk o ś c i p o ró w [3].
Przyjmuje się, ż e k o n cen tra cja s o li w b e to n ie m a leje o d p o w ie r zc h n i w głą b . B e to n zam arza na samej p o w ie r zc h n i, a n a stę p n ie na sk u tek sp adk u k o n cen tra cji s o li p rzy o d p o w ie d n im spadku tem peratury za m a rza n ajp ierw d o ln a c z ę ś ć w a r stw y p o d p o w ie r z c h n io w e j. P rzy d a l
szym ochładzaniu w a r stw y leżą ce j p o m ię d z y o bu p o p rzed n im i, tzn . p o w ie r z c h n ią a w a r stw ą wgłębną w od a zn a jd u je c o ra z m niej w o ln y c h m ie js c u m o ż liw ia ją c y c h je j p r z ep ły w , c o p o woduje p o w sta n ie c iś n ie n ia h y d r o s ta ty cz n e g o . P rz eb ie g te g o p ro cesu z o sta ł p r z ed sta w io n y graficznie na rys. 1 [3].
Proces d estru k cji m r o zo w e j o d b y w a s ię n ieja k o na d w ó c h p o z io m a c h : z e w n ę tr z n y m (p o wierzchniowe łu s z c z e n ie ) i w e w n ętr zn y m (w e w n ę tr z n e n is z c z e n ie ). N in ie js z a praca p o ś w ię cona jest p ie rw sz em u z n ich - p o w ie r z c h n io w e m u n is z c z e n iu k o n stru k cji b e to n o w y c h .
Powierzchnia betonu
emp. zam arzania obniżona przez dodanie Cl
betonu G łębokość próbki
Tem peratura
Warstwa zamrożona później
Rys. I. Zam arzanie w arstw ow e w zależności od koncentracji soli w sk u tek oziębienia postępującego od zew nątrz do w ew nątrz [3]
Fig. 1. Layered freezing resulting from different salt concentrations w ith cooling proceeding from the outside inwards [3]
188 D . Jóźw iak-N iedźw ied zka
P o ró w n u ją c w y b ra n e m e to d y badań m r o zo o d p o r n o śc i b eton u (A S T M C 6 6 6 , RILEM C D F , S S 1 3 7 2 4 4 , z m o d y fik o w a n a S N V 6 4 0 4 6 1 , P N - 8 8 /B - 0 6 2 5 0 ) d o p rzep ro w a d zen ia wła
sn y c h badań w y b ra n o z a le c e n ia sz w e d z k ie j n orm y S S 1 3 7 2 4 4 - m e to d ę B o ra s (za k res tempe
ratur od + 2 0 °C d o - 1 8 ° C , 3% ro ztw ó r N a C l, p o w ie r z c h n io w e z a m ra ża n ie). B a d a n ie tojesł najb ard ziej su r o w ą m e to d ą o k r e śla n ia m r o zo o d p o r n o śc i b eton u . P on ad to m eto d a ta symuluje d z ia ła n ie c z ę s to w y s tę p u ją c e w r z e c z y w is to ś c i, rodzaj z n is z c z e n ia o d p o w ia d a prawdziwym u s z k o d z e n io m w kon stru k cji, próbki p ob ran e d o bad ania s ą d u że, o s z a c o w a n ie w y n ik ó w jest ilo ś c io w e , pręty z b r o je n io w e n ie w p ły w a ją na m eto d ę. Sp rzęt p o trzeb n y d o przeprowadzenia b ad an ia i sy s te m k o n tro lu ją cy s ą d o stęp n e w ty p o w y m laboratorium b a d a w c zy m .
3. Opis przeprowadzonych badań
3.1. Próbki i w arunki badania
C e le m p rzep ro w a d zo n y c h badań b y ło z b a d a n ie o d p o rn o śc i m r o zo w e j na łu s z c z e n ie beto
n ó w w y k o n a n y c h z c em e n tu p o r tla n d z k ie g o C E M I 3 2 ,5 R i k ru szy w a g r a n ito w e g o frakcji 24-8 i 84-16 m m .
Program badań o b e jm o w a ł 6 serii p róbek oraz o z n a c z e n ie ich p o d sta w o w y c h parametrów na sz e ś c ia n a c h o bok u 1 0 0 m m .
U ż y to d o m ie s z k i firm y A d im e n t, tzn . su p erp la sty fik a to r F M 6 oraz n a p o w ietr z a cz L PS- A.
S k ła d y m ie s z a n e k b e to n o w y c h p r z e d sta w io n o w ta b lic y 1.
T a b lica 1 Sk ład m ie s z a n e k b e to n o w y c h w k g /m 3
^ S e ria
S k ła d B I B II B III B IV B V B VI
C em ent 32,5R 400 400 400 400 400 400
Piasek 04-2 516
Piasek 0,54-2 516 516 516 516 516
G ranit 24-8 654 654 654 654 654 654
G ranit 84-16 739 739 739 739 739 739
W oda 160 160 160 160 160 160
N apow ietrzacz 0,12 ■ - - 0,12 0,12
S uperplastyfikator 2 2 2 4 4 4
W /C 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4
Wpływ składu b eto n u n a u s z k o d z en ia .. 189
Do w y k o n a n ia p rób ek b e to n o w y c h B I u ż y to p iask u w iś la n e g o frak cji 0 + 2 m m , n ato m ia st do pozostałych (B II + B V I ) p iask u fr a k c jo n o w e g o 0 ,5 + 2 m m . K r z y w ą p r z e s ie w u p ia sk u p o k a zano na rys. 2.
Przechodzi [%]
100,0%
8 0 ,0 % 6 0 ,0 % 4 0 ,0 % 20,0%
0,0%
0 0 ,1 2 5 0 ,2 5 0 ,5 1 ,0 2 ,0 Oczka sita [mm]
Przechodzi [%]
100,0%
8 0 ,0 % 6 0 ,0 % 4 0 ,0 % 20,0%
0,0%
0 0 ,1 2 5 0 ,2 5 0 ,5 1 ,0 2 ,0
Oczka sita [mm]
Rys. 2. Krzywe przesiew u piasku w iślanego Fig. 2. Fines sand curve
M ieszanki b e to n o w e w y k o n a n o p rzy sta ły m sto su n k u w /c r ó w n y m 0 ,4 o ra z p rzy stałej zawartości k r u szy w a d r o b n eg o i g r u b e g o (P = 5 1 6 k g /m 3, G 2^g=654 k g /m 3 i G 8^ i6=739 k g /m 3).
R ozstaw p o r ó w L i p o w ie r z c h n ię w ła ś c iw ą a o z n a c z o n o w e d łu g Pr P N E N 4 8 0 -1 1 w systemie d o a u to m a ty c zn ej a n a liz y obrazu (p rogram Im a g eP ro P lu s).
Próbki d o bad ań m r o z o o d p o r n o śc i p r z e z 7 dni d o jr z e w a ły w w o d z ie , n a stęp n ie 14 dni w komorze k lim a ty cz n e j w tem p eratu rze 2 0 °C i w ilg o tn o ś c i w z g lę d n e j 65% . P o 21 dn iach próbki zo sta ły z a iz o lo w a n e p ia n k ą p o liu r e ta n o w ą o g r u b o ś ci 3 0 m m , a k r a w ę d z ie p o w ie r z c h ni przeznaczonej d o b ad an ia z o s ta ły d o d a tk o w o u s z c z e ln io n e s ilic o n e m . P rz ez k o le jn e 3 dni badana p o w ie r zc h n ia b y ła przykryta 3 m m w a r stw ą w o d y i fo lią , która z a p o b ie g a ła p arow an iu
190 D . Jóźw iak-N iedźw iedzka
c ie c z y (ry s. 3 ), [4 ], N a s tęp n ie , w o d ę z a stą p io n o 3% r o ztw o rem N a C l i próbki u m ieszczon o w k o m o r z e z a m ra ż a ln ic z ej.
C y k le tem p era tu ro w e p r z e d sta w ia ły się następ u jąco:
• za m ra ża n ie o d + 2 0 ° C d o - 4 ° C w c z a s ie 4 ,5 g o d z in y = 5 ,3 ° C /h,
• za m ra ża n ie o d - 4 ° C d o - 1 8 °C w c z a s ie 7 ,5 g o d z .= l,9 ° C /h,
• sta ła tem p eratu ra - 1 8 °C p rzez 4 g o d z .,
• ro zm ra ża n ie o d - 1 8 ° C d o + 2 0 ° C w c z a s ie 8 g o d z .= 4 ,8 ° C /h.
Z łu s z c z o n y m a teria ł z badanej p o w ie r z c h n i b y ł w a ż o n y p o 7 , 14, 2 8 i 5 6 cy k la ch . Jeden cy k l trw a ł 1 d o b ę.
W y n ik b ad an ia b e to n ó w p o le g a n a o k r e ślen iu m a sy z łu s z c z o n e g o m ateriału p o 2 8 cyklach (m is ) i p o 5 6 c y k la c h (n i5 6). W e d łu g m e to d y B oras b eto n przyjm u je s ię za:
• b ardzo dobry: g d y m 56 < 0 ,1 0 k g /m 2,
• dobry: msó < 0 ,2 0 k g /m 2 lub ni56 < 0,50 kg/m2 i ni56/m28 < 2
• d o p u s z c z a ln y : m 56 < 1 ,0 0 k g /m 2 i m.56/m2 8 < 2
• n ie d o p u sz c z a ln y : m 56> 1 ,0 0 k g /m 2 i m 56/m 28 > 2
Plastikow e przykrycie 3% roztw ór NaCl Silikon Pianka poliuretanowa Próbka betonowa Styropian
20 4
100
4 20Rys. 3. Przygotow anie próbki do badania w g SS 137244 [4]
Fig. 3. Preparation o f sam ple according SS 137244 [4]
Wpływ składu b eton u n a u s zk o d z en ia . 191
4. W yniki b a d a ń
Betonami o n ie d o sta te c zn ej o d p o r n o śc i na p o w ie r z c h n io w e łu s z c z e n ie w o b e c n o ś c i ro z
tworu soli o k a za ły s ię w s z y s tk ie te, które b y ły w y k o n a n e z fr a k c jo n o w a n e g o p ia sk u (0,5+2 mm). Tak w ię c n ie o d p o rn y m i b e to n a m i na c y k le z a m ra ża n ia i od m ra ż a n ia o k a z a ły się r ó w nież napow ietrzone b e to n y B V i B V I . W s p ó łc z y n n ik ro zsta w u p o r ó w L w y n o s ił o d p o w ie d n io 0,20 i 0,21 m m . P o w ie r z c h n ia w ła ś c iw a a b e to n ó w n a p o w ie tr z o n y c h b y ła z r ó ż n ic o w a n a (od 28 do 44 m m '1). Im m n ie jsz a p o w ie r z c h n ia , ty m w ię k s z a o d le g ło ś ć p o m ię d z y p ęch erzy k a m i powietrza, a c o za ty m id z ie d łu ż s z a d roga d o przestrzen i za jm o w a n ej p rzez w y p ie r a n ą c ie c z i szybsze n is z c z e n ie m r o z o w e . Jed n ak b e to n y B V (L = 0 ,2 0 m m ; a = 4 4 m m '1) i B V I (L = 0 ,2 1 mm; a = 30 m m '1) p o m im o p o p ra w n e g o n a p o w ietr z en ia w y k a z a ły d u ż ą i sz y b k ą utratę m asy w stosunku do b eton u B I (L=0 ,2 2 m m ; a = 2 8 m m 1). W y n ik a z te g o , ż e je d y n ą r ó ż n ic ą p o w o dującą takie z a c h o w a n ie s ię b e to n ó w j e s t frakcja p ia sk o w a .
T a b lic a 2 W ła ś c iw o ś c i b ad an ych b e to n ó w
Oznaczenie se rii B I B i l B III B IV BV B V I
G ęstość
[kg/m3] 2333 2348 2369 2351 2359 2324
Zawartość p ow ie
trza w m ieszance bet. [%]
4,8 4,2 5,6 5,6 4,4 4,4
Współcz. rozstaw u porów L
[mm]
0,22 - - - 0,20 0,21
Powierzchnia w ła
ściw a a [ m m 1]
28 - - - 44 30
fc28
[MPa] 49,3 50,0 52,7 57,2 53,1 55,7
Na rys. 4 i 5 w id a ć o b ra z y struktury w y b r a n y c h d w ó c h n a p o w ietr z o n y c h b e to n ó w BI iBV, u zysk an e w ś w ie t le o d b ity m p o o d p o w ie d n im p r z y g o to w a n iu p o w ie r zc h n i i na tych obrazach w y z n a c z o n o L i a. E lem e n ta m i struktury s ą ziarn a k r u s zy w a i p iask u o ra z w p ro w a dzone p rzez n a p o w ie tr z e n ie regu larn e p ę c h e r z y k i p o w ie trza . P rzestrzeń m ię d z y ty m i e le mentami j e s t w y p e łn io n a stw a rd n ia ły m z a c z y n e m c e m e n to w y m . W id a ć r ó ż n ic ę struktur ty ch betonów, w y n ik a ją c ą z braku frak cji p ia sk o w e j ((H O ,5 m m ) w b e to n ie B V . I lo ś c io w e r ó żn ice podano w ta b licy 2.
192 D . Jóźwiak-Niedźwiedzka
Pęcherzyki powietrza
Ziarna piasku
Zaczyn cem entow y
[mm]
Rys. 4. O braz struktury betonu BI przed badaniem m rozoodporności (pole w idzenia 1,5 x 2,0 mm) Fig. 4. Im age o f concrète structure (BI) before testing o f frostresistance (field o f view 1.5 x 2.0 mm)
Z iarno piasku
Pęcherzyki pow ietrza
Zaczyn cem entow y
Kruszywo grube (granit)
[mm]
Rys. 5. O braz struktury betonu B V przed badaniem m rozoodporności (pole w idzenia 1,5 x 2,0 m m ) Fig. 5. Im age o f concrète structure (BV ) before testing o f frostresistance (field o f view 1.5 x 2.0 mm)
Już p o 21 cy k la ch b eto n B V o k a z a ł s ię n ie m r o z o o d p o m y , a u b y tek j e g o m a sy wyniósł 1 ,3 9 k g /m 2. P o 35 cy k la c h w y m a g a ń n ie s p e łn ił te ż b eton B (1 ,2 2 k g /m 2), a p o 4 9 cyklach b e to n y B i l (1 ,1 5 k g /m 2) i B I V ( 1 ,1 2 k g /m 2). J e d y n ie n a p o w ietr z o n y b eton BI z frak cją pia
s k o w ą (H 2 m m w y k a z a ł ty lk o n ie w ie lk i u b y tek m a sy po 5 6 cy k la ch ( 0 ,0 6 k g /m 2). Zależność m a sy z łu s z c z o n e g o m ateriału od lic z b y p rzep ro w a d zo n y ch c y k li p o k a za n o na rys. 6.
Wpływ składu beton u na u s zk o d z en ia .. 193
Masa [kg/m2]
2 n
Bil
0, 0, 0, 0, 1, 1,
1, 1,
Wartość krytyczna - * - B I V
— BVI
—A — Bill
0 7 14 21 28 35 42 49 56
Liczba cykli [dni]
Rys. 6. Wyniki badania m rozoodporności betonów m etodą Bor&s Fig. 6. Results o f testing frost resistance according to the B o ris m ethod
5. Uwagi końcowe i wnioski
Wyniki badań p o z w o liły n a u z y sk a n ie w s k a z ó w e k d o ty c z ą c y c h p r o je k to w a n ia m r o zo o d - pornego betonu . P o tw ie r d z ił s ię p o g lą d , ż e m r o zo o d p o r n o ść b eto n u w su ro w y ch w aru n k ach, które m ogą w y s tę p o w a ć w k lim a c ie P o ls k i, o k r e śla p rzed e w s z y s tk im z e s p ó ł c z y n n ik ó w w e wnętrznych z w ią z a n y c h z f iz y c z n ą strukturą p o r o w a to ś ci m ateriału (p o r o w a to ś ć c a łk o w ita , średnia o d le g ło ś ć d o n a jb liż sz ej p u stk i p ow ietrzn ej L). M e to d a B o ra s o k a z a ła s ię m e to d ą bar
dzo su row ą je d n a k b eto n w ła ś c iw ie z a p r o jek to w a n y i w y k o n a n y s p e łn ił o c z e k iw a n ia i o k a za ł się m rozoodporny.
Ł u szczen ie p o w ie r z c h n i b eto n u j e s t z ło ż o n y m z ja w isk ie m z e w z g lę d u n a z n a c z n ą lic z b ę niezależnych c z y n n ik ó w . B a d a n ia b ę d ą dalej p r o w a d zo n e w c e lu le p s z e g o z r o z u m ie n ia z ja w i
ska p o w ie r zc h n io w eg o łu s z c z e n ia p o w ie r zc h n i b e to n o w y c h , z w ła s z c z a w p rzyp ad k u b e to nów w y s o k o w a r to śc io w y c h i fib r o b e to n ó w w k on stru k cjach n a ra żo n y ch na d zia ła n ia k lim atu Polski.
194 D . Jóźw iak-N iedźw ied zk a
L IT E R A T U R A
1. F a g erlu n g G .: T r w a ło ść k on stru k cji b e to n o w y c h , A rkad y, W a r sza w a 1 9 9 7 . 2. N e v ille A .M .: W ła ś c iw o ś c i b eto n u , W y d a n ie IV , K rak ów 2 0 0 0 .
3. W e r s e H .P .: PrLifung d e s F rost-u n d T a u sa ltzw id e rsta n d es d e s B e to n s v o n Briickenkapp- e n , B e to n iiw e r k + F e r tig te il-T e c h n ik nr 1 /7 6 , 1 9 7 6 , s. 2 4 -2 8 .
4 . B randt A .M ., J ó ź w ia k -N ie d ź w ie d z k a D.: U s z k o d z e n ia p o w ie r zc h n i b e to n o w y c h spowo
d o w a n e c y k lic z n y m za m ra ża n iem i od m r a ża n iem , X L V II K o n feren cja N a u k o w a KILiW i K N P Z IT B , K ry n ica , w r z e sie ń 2 0 0 1 (p rzy jęto d o druku).
R ecen zen t: Prof, dr hab. in ż. L e o k a d ia Kucharska
A bstract
T h e su b je ct o f th e p rese n ted in v e stig a tio n s w a s d a m a g e o f th e co n c r e te su rfa ce du e to cy
c lic fr e e z in g and th a w in g in the p rese n c e o f d e -ic in g sa lts tested a c co r d in g to th e Swedish Standard S S 1 3 7 2 4 4 (th e B o r a s m eth o d ). T h e air co n te n t in the hardened co n c re te specimens h as b een m ea su red w ith A S T M C 4 5 7 m eth o d o n th e p la n e se c tio n s. T h e grou p o f 6 concretes w a s m a d e w ith c o n sta n t w a te r/c e m e n t ratio 0 .4 and co n sta n t c em e n t v o lu m e 4 0 0 k g /m 3. The c o n te n ts o f su p e rp la stic ise r and air en tertain er w e re d ifferen t. T h e fra ctio n ed (0.5-5-2.0 mm) and ordinary (0h-2 .0 m m ) san d w a s u sed . O n ly o n e co n c re te h as sh o w n fro st resista n ce, that w ith a d m ix tu res and ordinary sand. T h e rest o f co n c re tes m ad e o f fra ctio n ed san d , in spite of d o s a g e o f air en tertainer (L = 0 .2 0 m m ), h a v e fa ile d th e test. T h erefo re, the fra ctio n 0-5-0.5 s e e m s to h a v e a p articu lar ro le in co n c re te du rab ility a g a in st c y c lic fr ee zin g .
P racę w y k o n a n o w ram ach rea liza cji P rogram u S fP N A T O 9 7 .1 8 8 8 C o n crete D ia g n o s is .
