Minikomputerowy system automatyzacji badań pełnych w procesie produkcji silników elektrycznych

(1)

SKS2YTY NAUKOWE P O LIT EC H N IK I ¿ L A S K IE J S e r i a : AUTOMATYKA z . 85

__________ -1986 S r kol. B95

S t a n is ła w S iw iń s k i , T e re s a K o rb e l Bożena B o r e ta

I n s t y t u t E l e k t r o t e c h n i k i

MINIKOMPUTEROM SYSTEM AUTOMATYZACJI BAD Ali PEŁNYCH W PROCESIE PRODUKCJI SlIH IKÓW , ELEKTRYCZNYCH

S t r e s z c z e n ia . W a r t y k u le zaprezentow ano minikomputerowy system autom atyzac J1 prób p e łn y c h s iln ik ó w in d u k c y jn y c h . Podano schemat blokow y, omówiono budowę, d z ia ła n ie i oprogramowanie 3ystem u.

P rz e d s ta w io n o sposoby program owej r e g u l a o j l i 3 t a b l l l z a o J i param et

rów próby i w yz n acz an ia s t r a t mocy w s i l n i k u tró jfa z o w ym .

1. Wprowadzenie

W p r o c e s ie p r o d u k c ji s iln ik ó w e le k tr y c z n y o h końcowy e ta p 3 tanow lą narzucone normami b a d an ia n ie p e łn e w s z y s tk ic h egzem plarzy wyrohu f i n a l nego, a n a s tę p n ie b a d an ia p e łn e /próby ty p u / wybranyoh losowo próbek z p a r t i i je d n o ro d n e j pod względem k o n s t r u k c j i, zastosow anych m a te ria łó w i t e c h n o lo g ii . P ro d u k c ja wyrobów w szero kim a so rtym en o ie odmian oraz.

wprowadzenie e la s t y c z n o ś c i w d o sto so w an iu wyrobu do p o trz e b o d b io rcy p o c ią g a za sobą w z ro s t i l o ś c i k o n ie cz n ych do w ykonania badań p e ł n y c h . . P rz y b a d an ia ch s iln ik ó w re a liz o w a n y c h metodami k la s y c z n y m i wymagany Je s t równoazesny o d cz yt wskazań przyrząd ów pom iarowyoh. B a d a n ia te c h a ra k te ry z o w a ły s i ę m ałą d o k ła d n o ś c ią i długim czasem przep ro w adzan ia prób, dużą p r a c o c h ło n n o ś c ią wykonywania o b lic z e ń , wykresów 1 z e s ta w ie ń . Wymie

nio n e wady z o s t a ły w yelim inowane d z i ę k i zasto so w an iu do badań pełnyoh system u minikom puterowego p rao u jąo eg o w c z a s ie rz e c z y w is ty m .

X Z a k ła d z ie M ie r n ic tw a i S te ro w a n ia E le k try c z n e g o In s t y t u t u E l e k t r o t e c h n i k i , na b a z ie dośw iadczeń zdobytyoh p rz y budowle system u la b o r a to — ry jn e g o do badań p e łn y c h s iln ik ó w e le k t r y c z n y c h 1 au to m a tycz n e J s t a c j i prób ASP do badań n ie p e łn y c h s iln ik ó w , opracowano m inikom puterow y, a u to matyczny system MASBEL. System te n zastosowano do a u to m a ty z a c ji badań pe łn yo h w p r o c e s ie p r o d u k c ji s iln ik ó w in d u k cy jn y c h Jednofazow ych i t r ó j fazow ych o mocy do 1 ,5 kW w Fab ryo e S iln ik ó w E le k try c z n y o h B E SB L w B rz e g u . System MASBEL u ła t w ia przep row adzanie badań s iln ik ó w zgodnie z wymaganiami odpow iednich norm o ra z badań d ia g n o stycz n y oh. Ponadto po r o z s z e rz e n iu oprogram owania może byó w yk o rz ysta n y do o b lic z e ń in ż y n ie r s k ic h , o r g a n iz a c j i bazy danych i o b llo z e ń s ta ty ^ ty o z n y o h d la p o trzeb D z ia łu K o n t r o l i J a k o ś c i.

(2)

19? S t . H lg i ń a k l , T . g o r b 8 l, B . B o r a t a

2. Budowa i d z ia ła n ia system u

Syetem MASBSŁ sk ła d a s i ę a zastawu urządzeń fu n k o Jo n a ln y o h i pomocml- ozyoh oraz oprogram owania, W iększo id urządzeń system u J e s t p r o d u k c ji k r a jo w e j, ozęśó sta n o w i o ry g in a ln e opraoow anla I . E 1 lu b kooperantów , n ato m iast oprogramowanie użytkowe po w stało , w o a ło ś c l w I , E l . W s k ła d system u MASBEL, k tó re g o sohemat blokowy p rz ed sta w io n o na r y s . 1, wohodząi

- system ln fo rm atyo zn y MERA—400 /FM1K ERA/, - zestaw a u to m a ty k i IN T EŁ D IG IT P I / M era -P IA P /, - stan o w isk o operatorsko-pom larow e SOP-1 - / I.E l/ ,

- ln d u k o yjn y r e g u la t o r n a p ię o ia tró jfa z o w e g o IR59/32B3 /ZSRR/, - hamownioe o s ta ły m momencie hamującym /BOBRME—KOMEL/,

- sta n o w isk a pomiarowo-badawcze z gn iazdam i pozyo Jonow an ia oraz łączów kam i szybkomoouJąoymi do saolaków s i l n i k a / B ES K I/ »

M lnlkom puter_M era-^00 zbudowany J e s t w sy ste m ie modułowym 1 z a w iera w swoim standardowym z e sta w ie 16-bitow ą Jed n o stk ę c e n t r a ln ą z p a m ię c ią o p e ra c y jn ą o pojem nośol 64 k B , dyskową pamięó zew nętrzną Mera-9425 o po jem ności 5 MB, d ru k arkę Enakowo-mozaikową DZM-180, m o n ito r ekranowy Mara-7952, o z y tn ik taśmy p a p ie ro w e j CT 2200, d z iu rk a rk ę taśmy p a p ie ro w e j DT 105 a . Zestaw te n z o s t a ł dodatkowo wyposażony w k a n a ł a u to m a ty k i do p o d łą o z e n ia zestawu I n t e l d i g l t P I . M inikom puter Mera-400 k o n t r o lu je d z ia ła n ie w s z y s tk ic h urządzeń system u, s t e r u je p rz eb ie g iem p ró b , z b ie r a ln fo rm a o je o badanym s i l n i k u i b aeu jąo na param atraoh s i l n i k a o raz io h dopuszozalnyoh p r z e d z ia ła c h zm iennośoi o c e n ia Ja k o ś ć wyrobu 1 sporządza ra p o rty i z e s ta w ie n ia z wykonanyob p ró b .

I n t e 2 d i g l t _ P I z aw iera k a s e tę z p a k ie ta m i u m o ż liw ia ją c ym i w sp ó łp racę 32 w ejść analogowy oh, 2 wy Jśó analogowy ch , 16 w eJśó oyfrow yoh p rz e ry w a ją c y c h , 32 w ejść oyfrowyoh s ta ty o z n y o h , 48 w y jś ć oyfro w yo h . W azyatkie w e jś c ia oraz w y jś o ia s ą separowane elem entam i o p to e le k tro n ic z n y m i i łą c z ą posz

czególn e u rz ąd z en ia system u z komputerem poprzez stan o w isk o o p a ra to rs k o - pomiarowe 80P—1. Zestaw I n t e l d i g l t P I p o śre d n ic z y w wym ianie in f o r m a c ji an alo g o w ej i o y fro w e j między obiektem badanym a komputerem o raz o d d z ie la g a lw a n ic z n ie komputer od o b ie k tu badanego,

3tanow isko_o£ arato rako -p om iaro w e_S0P-1 _ z a w ie r a : - zestaw przetw orników pomlarowyok,

- zestaw urządzeń p r z e łą o z a ją c y o h , s t e r u ją c y c h i s y g n a liz a c y jn y o h , - p u lp i t o p e r a to r s k i do o b s łu g i r ę c z n e j i a u to m atyo zn ej system u.

P r z e t w o r n ik i pomiarowa do konują pom iaru w a r t o ś c i aku teo zn ych n a p ię o ia , p rą d u , mooy c z y n n e j, r e z y s t a n c j i uzw ojeń, p r ę d k o ś c i o b ro to w e j, p o ś liz g u , momentu rozruohowego, momentu hamującego, tem p e ra tu ry o to o E e n ia oraz r e z y s t a n c j i iz o l a o J i . P r z e t w o r n i k i p o s ia d a ją w w ię k s z o ś c i budowę panelow ą, przystosow aną do u m ieszczan ia w typowych k a se ta c h 1 9-calow ych. W ie lk o ś c i w yjśolo w e z przetw orników wyprowadzane s ą Jak o n a p ię c ie s t a ł e 0 <• 10 V.

(3)

Minikomputerowy system automatyzacji...

R y s .1 . Schemat blokowy system u HASBBL B ło c k diagram o f MASBEL system

P r z e t w o r n ik i pomiarowe p ra o u ją o e pod n a p ięcie m p o s ia d a ją d d d z ie le n ie g alw a n icz n e między w e jśc ie m a w yjśc ie m i z a s ila n ie m .

Ze3taw urządzeń p r z e łą c z a ją c y c h , s t e r u ją o y c h i s y g n a liz a c y jn y c h r e a l i zu je wybór w ła ś c iw e j k o n f ig u r a o j i układów z a 3 ila ją c y o h i pomiarowych /np. s i l n i k i jed n o faz o w e, t r ó jf a z o w e / , s t e r u je nastawam i n a p ięó z a s l la - ją c y o h , momentów ham ujących oraz s y g n a liz u je za pomocą wskaźników ś w ie t ln y o h , a k u s ty c z n y c h o raz pom ocniczych przyrządów pomiarowych a k tu a ln y s t a n system u o raz w y s t ą p ie n ie n ie d o p u sz cz a ln ych odchyleń i stanów a w a ry jn y c h . P u l p i t o p e r a t o r s k i sta n o w isk a SOP-1 um o żliw ia,p o za o b serw ao ją p rz ez o p e ra to ra stanów system u , dostęp do przyrządów pom iarowyoh, rę cz n e s t e ro w a n ie system u o raz przekazyw anie system ow i, w c z a sie p ra c y a u to m a ty c z n e j, i n s t r u k c j i o p e ra to rs k lo h in io jo w a n y c h szesnastom a s y g n a ła m i p r z e r y w a ją c y m i. P o z o s ta łe u rz ą d z en ia s ta n o w ią w yposażenie u m o ż liw ia ją c e z a s i l a n i e , o b c ią ż a n ie o raz mocowanie badanego s i l n i k a .

3. S t r u k t u r a oprogram owania system u

W s k ła d oprogram owania system u MASBEL w cho dzi:

- oprogramowanie systemowe m inikom putera Mera—400,

- - system o p e ra c y jn y 30M -3-Baslc-PI-FM C z h a n d leram i a u to m a ty k i,

— fo rtra n o w s k a b i b l io t e k a ozasu rz e c z y w is te g o ,

- oprogramowanie u ż ytk o w e ,k tó ro g o schem at blokowy p rz ed staw io n o na r y s . 2, z a w ie r a ją c e b l o k i : r e a l i z a c j i rozkazów o p e ra to rs k lo h , s t e r u ją c y , s y g n a l i z a c j i i z a b e z p ie c z e ń , pom iarow y, oceny i p r z e tw a rz a n ia , wydruków b ie ż ą c y c h , ra p o rtó w z b io rc z y c h , wydruków z e s ta w ie ń ,

- oprogramowanie t e s t u ją o e i uruchom ieniow e.

(4)

St. Siwiński, T. Korba 1.B.Boreta

R y s .2 . Sohemat blokowy oprogram ow ania użytkowego syste m u MASBEL S o ftw a re o r g a n iB a t io n o f MASBEL syste m

Oprogramowanie użytkowe system u M ASBEL wykonano w Ję z y k u F o r t r a n I T S . P ro c e d u ry s p e o ja ln e z a p e w n ia ją c e k o m u n ik a cję z o b iektem badanym, u rz ą d z e n ia m i system u o raz p ra c ę w c z a s ie rz e c z y w is ty m n a p isa n e s ą w ję z y k u sym bolicznym maszyny i s t a n o w ią b i b l i o t e k ę f o r t r a n o w s k ą . K om unikacja między b lo k am i odbywa s i ę za pomooą obszarów COMHOH.

B lo k r e a l i z a c j i rozkazów o p e r a t o r s k ic h w y ró ż n ia i r e a l i z u j e n a s tę p u ją o e podstawowe ro z k a z y o p e r a t o r s k ie :

SYSTEM - r e g e n e r a c ja i z g ło s z e n ie system u MASBEL DANE ZN/TOL — wprowadzenie danyoh znamionowych i t o l e r a n c j i DANE S IL N IK A 1 - w prowadzenie danych p ie rw s z e g o badanego s i l n i k a DANE S IIN IK A 2 — w prowadzenie danyoh d ru g ie g o badanego s i l n i k a ZAKRESY - w prowadzenie z a kresó w pom iarow ych p rz e tw o rn ik ó w PRÓBA N R . . . - w yw o ła n ie próby o numerze nastaw ionym na w e jś c ia c h

c yfro w yo h zgodnie z e w id e n c ją prób POMIAR — k o n tro ln y o d cz y t sy g n a łó w o b iek to w ych

START PRÓBY - u ru ch o m ien ie lu b w zn o w ien ie próby po j e j z a trz y m a n iu STOP PRÓBY - z a trz y m a n ie w ykonyw ania próby

RAPORT — w ydruk r a p o r t u z w ybranych wyników badań dwóch s i ln i k ó w ZESTAW IEN IE - w ydruk z e s t a w ie n ia wyników badań dwóch s i ln i k ó w

W YN IKI - wydruk nowego e gzem p larza wyników z o s t a t n i e j próby WYKRES - w ydruk nowego egzem plarza w yk re su z o s t a t n i e j próby TEST. — w yw o ła n ie program u t e s t u ją o e g o

B lo k s t e r u ją c y k o o rd yn u je czasowo d z i a ła n ie w s z y s tk lo h urządzeń i r e a l i z u j e a lg o ry tm y p o sz c z e g ó ln yc h p ró b .

B lo k pomiarowy o b s łu g u je w s z y s t k ie u k ła d y pomiarowe z n a jd u ją o e s i ę w sta n o w is k u operato rsko-po raiarow ym i in n y c h u rz ą d z e n ia c h .

B lo k s y g n a l i z a c j i i z a b e z p ie o z e ń spraw dza popraw ność k o m u n ik a c ji m iędzy u rz ą d z e n ia m i s y s t e m u ,k o n t r o lu je p a ra m e try s i l n i k ó w , s y g n a liz u je s t a n y alarm o w e, w y łą c z a z a s i l a n i e w s t a n a c h a w a r y jn y c h .

B lo k oceny i p r z e tw a rz a n ia p r z e tw a rz a w y n ik i pom iarów i r e a l i z u j e k r y t e r i a ooen s i l n i k a po w ykonanej p r ó b ie . P rz e tw o rz o n e dane um ieszcza w b lo k u wspólnym w c a lu w yko n an ia r a p o r t u z p ró b .

(5)

Minikomputerów.? system' aut6mat.7sao.1i 1S5

B lo k ra p o rtó w b ie ż ą c y c h d ru k u je In fo r m a c je pom ocnicze o ra z t a b e le wyników z a k t u a ln ie wykonyw anej p ró b y .

B lo k w ydruku wykresów d ru k u je w yk re sy punktowe c h a r a k t e r y s t y k z autom atycznym sk a lo w a n ie m o s i zm ien n ych .

B lo k ra p o rtó w z b io r c z y c h d ru k u je w y n ik i pomiarów s z e ś c iu o k re ś lo n y c h prób d la dwóoh s iln ik ó w , z podaniem oceny tyo h w yników .

; : B lo k wydruku z e s ta w ie ń d ru k u je z e s t a w ie n ie wyników badań 2 s i ln i k ó w .

4 . P r z e b ie g c y k lu badawczego

P e łn y c y k l badawozy wymaga w yk o n an ia w s z y s tk ic h w ym ien io n ych n i ż e j prób /zgo d n ie z ic h e w id e n o ją / d la dwóoh s i ln i k ó w e le k t r y c z n y c h :

1. P o m iar r e z y s t a n c j i i z o l a c j i uzw ojeń w s t a n ie zimnym.

2 . Po m ia r r e z y s t a n c j i uzw ojeń zimnego s i l n i k a 3 . P ró b a n a g rz e w a n ia na b ie g u Jałow ym

4. P ró b a i z o l a o j i zwojów

5 . W yznaczanie c h a r a k t e r y s t y k i b ie g u ja ło w e g o , 6. P ró b a n a g rz e w a n ia p rz y bezpo średnim o b c ią ż e n iu

7 . Po m ia r r e z y s t a n c j i i z o l a o j i uzw ojeń w s t a n ie nagrzanym . 8 . . W yznaczanie c h a r a k t e r y s t y k i o b c ią ż e n ia .

. 9. S p raw d z e n ie r o z r u c h u .p r z y s t a ły m momenoie hamującym 10. P ró b a p r z e o i ą ż a ln o ś c i

11. W yznaczenie z a le ż n o ś c i momentu ro zruchow ego od p o ło ż e n ia kątowego w a łu s i ln i k a -

12. W yznaczanie c h a r a k t e r y s t y k i z w a rc ia . 13. Po m iar p rą d u upływowego

14. Pró b a o d p o rn o ś c i na z w a rc ie 15. Po m ia r masy s i l n i k a

C y k l badawozy ro z p o cz yn an y j e s t wprowadzeniem do system u metodą konwer- s a c y jn ą danych znam ionowych, t o l e r a n c j i , numerów bodanyoh s iln ik ó w o ra z p aram etrów p ró b y . Po p rz y g o to w a n iu s ta n o w is k a badawczego o p e ra to r i n i c j u j e p o sz cz e g ó ln e próby p r z y c is k a m i ROZKAZY OPERATORSKIE. System s t e r u j e p rz e b ie g ie m p ró b y , wykonuje niezbędne o b lic z e n la ,d r u k u j e w y n ik i pomiarów i o b lic z e ń w t a b e la c h i na w y k re s a c h . Po z a k o ń cz e n iu badań dwóch s i ln i k ó w drukowane j e s t z e s t a w ie n ie wyników i r a p o r t z b io rc z y

•zgodnie z w ym aganiam i D z ia łu K o n t r o l i J a k o ś c i . Fró by 9 ,1 0 ,1 1 ,1 3 ,1 4 i 15 wykonywane s ą poza systemem ze w zg lęd u na b rak w yp o sa ż en ia do po m iaru lu b ooeny param etrów p r ó b y . W y n ik i badań wprowadzane s ą z k la w i a t u r y , p rz e tw a rz a n e i u w z g lęd n ian e w r a p o r t a o h i z e s t a w ie n ia c h . P rz y k ła d o w y w ydruk c h a r a k t e r y s t y k i b ie g u ja ło w e g o s i l n i k a tr ó jfa z o w e g o , wykonany w s y s te m ie K A SSEL , p rz e d s ta w io n o na r y s . 3 .

(6)

■136. St. Kiciński, T.Korbe^B. Bore ta

9

©

® o

© o

Rys

u i owe • r»i o

■ nt si:»»* n ^ r . •

•¿r 5. • .

.*. • l-" t« k 5*3.e tn UJ • t.K4 rf. «1 • »»».CS KC UJ • 5J.J* M U) • ł».2J «5- t«J • 3».*J '

,3 . C h a r a k t e r y s t y k a b ie g u J a ł o w e g o . s iln ik a tró jfa z o w e g o C h a r a c t e r i s t i c s o f an i d l e ru n n in g 3-phase motor

o o o

£j a c c o . 0

. 9 .

o w *

C

9

©

© o

5» Programowa r e g u la c ja i s t a b i l i z a c j a param etrów próby

W s y s te m ie MASBEL m ożliwe j e s t r e a liz o w a n ie prób p r z e b ie g a ją c y c h ze s t a b i l i z a c j ą o k re ś lo n y c h param etrów^ n p . n a p ię c ia z a s i l a n i a s i l n i k a , mocy na w ale p rz y p ró b ie n a g rz e w a n ia pod o b cią ż en iem lu b te m p e ra tu ry uzwojeń p rz y p r ó b ie z w a rc ia *

W c z a s ie badań s i l n i k z a s ila n y j e s t z in d u k c y jn e g o r e g u la t o r a n a p ię c i a tr ó jfa z o w e g o . S te r o w a n ie p r a c ą r e g u la t o r a odbywa s i ę programowo, W przypadku gdy n a p ię c ie z a s i l a n i a może być u staw io n e m n ie j d o k ła d n ie , wywoływana j e s t p ro c e d u ra BEGNAP, W prz yp ad ku k o n ie c z n o ś c i u s t a w ie n ia n a p ię c ia z d o k ła d n o ś c ią + 1 V wywoływana j e s t p ro c e d u ra KO RN AP.Algorytm p rz e b ie g u r e g u l a c j i i s t a b i l i z a c j i n a p ię c ia z a s i l a n i a s i l n i k a p r z e d s t a w iono na r y s . 4 , P ro c e d u ra z o s t a ła z a p ro je k to w a n a w t a k i sp o só b , że po przez u s ta w ie n ie ró ż n yc h g r a n ic w a ru n k u ją c y c h w łą c z a n ie i w y łą c z a n ie napędu r e g u la t o r a uzyskano d z i a ła n ie c ią g łe w p rz yp ad k u dużych r ó ż n ic między w a r t o ś c ią zadaną a z m ie rz o n ą n a p ię c ia r e g u l a c j i o ra z d z i a ła n ie impulsowe w p rzyp ad ku m ałych r ó ż n ic . P ro c e d u r a r e a l i z u j ą c a d z i a ła n ie impulsowe u m o ż liw ia u s ta w ie n ie n a p i ę c ia z a s i l a n i a z d o k ła d n o ś c ią + 1 Y .

(7)

Minikomputerowy'system automatysaoji ... 197

| WCZYTANIE WARTOŚCI NAPĘCIA PC7MIAROW6GO UN ¡ZAKRESU UZ WyW0łAN/£ PROCEDURY REGNAP

REGUŁACH NAPIĘCIA U SO WART. W

WYWOŁANIE PROCEDURY KOR NAP KOREKCJI NAPIĘCIA U Cd PART. UN

N R H E’ 0 NRWE=10

V/£

monii:

UWAM!!!

BLAD.WV*

TAK

WiĄCZ NAPIĘCIE REGULATORA 'CYKL‘

C Z E K A ] Z O O m i WYKONA] POMIAR NAPIĘCIA U

ZWIĘKSZA] NAPIĘCIE REGULATORA 'N A P/'

~ C 2 E K A J S O rns j U ^ U

I

TAK

ZMKIĘJiZA] m S O E XtGUlATORA'NAP\'

monit:

AWARIA REGULATORA

| ZATRZYMA] NAPIĘCIE RfQUMrCRA|

I NRWExNRWEt i l

TAK

manit.' ĄUARIA REJULA TORA

ZAKOftCZENlE AWARYJNE CYKLU WYŁĄCZENIE NAPIĘCIA REGULATORA

B y s . 4 . A lg o ry tm r e g u l a c j i i s t a b i l i z a c j i n a p ię c ia z a s i l a n i a A lg o rith m o f s u p p ly r o lt a g e c o n t r o !

P ró b a n a g rz e w a n ia wykonywana j e s t p rz y z a s i l a n i u s i l n i k a n a p ię c ie m znamionowym p rz y o b c ią ż e n iu znamionową mocą na w a le . W z a ło ż o n ych p r z e d z ia ła c h c z a su wykonywany j e s t po m iar p r z y r o s t u te m p e ra tu ry u z w o jeń . W c z a s ie bad ań , p rz y s t a b i l i z a c j i momentu ham ującego uzyskiw an eg o z hamownicy o s t a ły m momencie hamującym, z m ie n ia s i ę moc na w ale P es w zględ u na wpływ n a g rz e w a n ia s i l n i k a na jeg o p a ra m e try e le k t r y c z n a . U z y s k a n ie warunku P = 1,027•n • = c o n s t wymaga w ię c w yk o n a n ia w każdym p u n k cie c h a r a k t e r y s t y k i n a g rz e w a n ia po m iaru a k t u a ln e j p r ę d k o ś c i o b ro to w e j s i l n i k a i o d p o w ie d n ie j k o r e k c j i momentu h am ującego .

(8)

193 S t . K i w i ń B k i . g . K o r b e l. B . B o r e t a

S te n z w a rc ia p o w s ta je p rz y z a s i l e n i u u z w o je n ia s t o Ja n a n a p ię o ie m i Jednoczesnym z w a r c iu u z w o je n ia u n ieru ch o m io n ego w i r n i k a , tioo e l e k t r y czna p o b ie ra n a p rz e z s i l n i k c a łk o w ic ie z a m ie n ia s i ę w C ie p ło nagrzew a

ją c u z w o je n ia . Warunkiem w yz n a cz e n ia c h a r a k t e r y s t y k i z w a r c ia I B = f / 0 2 / J e s t utrzym an ie s t a ł e j te m p e ra tu ry uzw ojeń s i l n i k a . Sposób s t a b i l i z a c j i te m p e ra tu ry uzw ojeń stosow any w s y s te m ie RA SBEL pokazano na r y s . 5.

p ie r w s z e j f a z i e w ykonyw ania program u u z ysk iw an y j e s t z ało ż o n y poziom p r z y r o s t u te m p e ra tu ry uzwojeń s i l n i k a Tn n agrzew an ych n a p ię c ie m pomiarowym. D s ta lą n a j e s t d o ln a g r a n ic a , do k t ó r e j uzbroje

n ie może o s tyg n ą ć /d^ - p r z y r o s t te m p e ra tu ry w yznaczony d o ś w ia d c z a ln ie / . W k o le jn y c h k ro k a ch programu d o ln a g r a n ic a j e s t z m ie n ia n a t a k , aby na g rz ew a n ie niższym n a p ię c ie m daw ało te n sam e f e k t n a g rz e w a n ia wyzna

czony górnym poziomem A l n< Zastosow any a lg o ry tm u m o ż liw ia s t a b i l i z a c j ę te m p e ra tu ry uzw ojeń w p o sz c z e g ó ln y c h pu n ktach pom iarow ych z d o k ł. + 3 °C .

R y s . 5. Sposób s t a b i l i z a c j i te m p e ra tu ry uzw ojeń s i l n i k a Method o f motor w in d ln g s te m p e ra tu rę s t a b i l i z a t i o n

6. W yznaczanie 3 t r a t mocy w s i l n i k u tró jfa z o w y m

K o le jn ym p rz yk ła d e m w y k o r z y s t a n ia m o ż liw o ś c i m inikom puterow ego s y s t e mu badań s i ln i k ó w e le k t r y c z n y c h j e s t w yz n a cz a n ie m ech an iczn ych s t r a t mocy 3 i l n l k a tró jfa z o w e g o na p o d s ta w ie pom iarów w ykonanych w p ró b ie b ie g u Ja ło w e g o . P rz y b ie g u Jałow ym s i l n i k a a s y n c h ro n ic z n e g o w ir n i k w ir u je z p r ę d k o ś c ią n ie m a l s y n c h r o n ic z n ą . S t r a t y w y s tę p u ją c a w tym s t a n ie o c e n ia s i ę m ierząo moc cz yn n ą P 0 / r y s . 3/

o o o

7

0

k t ó r a J e s t sumą s t r a t mocy w m ie d z ia n y c h u z w o je n ia c h P „ u ,w r d z e n iu w ir n i k a P^.g i s t r a t m ech an icz n ych P ^ . 8 s y s te m ie KAS3KL z m ien ian e Je s t

(9)

Minikomputerowy system automatyzacji. 199

programowo n a p ię c ie z a s i l a n i a s i l n i k a i w każdym z 10 . punktów pomia

ro w ych m ierzone s ą n a p ię c ia i p rąd y p o sz c z e g ó ln yc h f a z , a po z a trz ym a n iu s i l n i k a r e z y s t a n c je u z w o jeń . Na p o d staw ie ś r e d n ic h w a r t o ś a i prądów i r e z y s t a n c j i o ra z c a łk o w i t e j mocy s t r a t o b lic z a n e s ą 3 t r a t y w u z w o je n ia ch

P =* 3-1 2-B

cu o o

o ra z sum aryczne s t r a t y m echaniczne i w ż e la z ie P^j-g / s t r a t y ja ło w e / P o o — p

mFo *p cu 5

k tó re w y k re ślo n e w f u n k c j i k w a d ra tu n a p i ę c ia z a s i l a n i a d a ją w p r z y b liż e n iu l i n i ę p r o s t ą / r y s , 6 / , Stosow ane d o ty c h c z a s metody badań wymagały w yko n an ia próby b ie g u ja ło w e g o , w y k r e ś le n ia c h a r a k t e r y s t y k i s t r a t . PjaFa c i / V Q / p o ra z e k s t r a p o lo w a n ia t a j c h a r a k t e r y s t y k i w c e lu o d c z y ta

n ia w a r t o ś c i s t r a t m e ch an icz n ych . Z a sto so w a n ia system u minikom puterowego u m o ż liw iło w y lic z e n ie w a r t o ś c i s t r a t m ech anicznych bez k o n ie c z n o ś c i w y k r e ś la n ia c h a r a k t e r y s t y k i s t r a t . Prz yk ła d o w y r o z d z ia ł s t r a t b ie g u

ja ło w e g o s i l n i k a tró jfa z o w e g o wykonany w sy ste m ie MASBEŁ podano a® i r y s . 6.

*rr: • ffi. * r*t • ?*'• ’ 'j s««* • r<vjr<a£«a

V ; -a. : , -- co • ratii w o.«o-** ro iuj » iił.os - ii.« ^ t*j • ^ł-ri fCa tl,ł ' R y s . 6. R o z d z ia ł s t r a t b ie g u jało w eg o s i l n i k a t r ó jf a s o w e g o .

The i d l c ru n lo s s e s s i s t r i b u t i o n f o r a 3-phase m o to r.

(10)

?o o ' S t . N iw iń s k i,g ;K o r b ę 1 , B .B o r a t a

7 . Podgumowanie

Prezen tow any system pomiarowy J4ASB3L opraoowany z o s t a ł w o p a ro lu 0 u k ład y a u to m a ty k i i p r z e tw a rz a n ia danych produkowane w la t a c h 70- /m inikom puter Mera-400, I n t e l d i g i t P I / . D o św ia d cz e n ia zebrane przy p ro je k to w a n iu , r e a l i z a c j i 1 w d ra ż a n iu tego system u w z a k ła d z ie p rz e m y sło wym s ta n o w ią podstaw ę do w ytyp o w an ia pewnych wymagań, k tó re powinny być uw zględnione p rz y p r o je k to w a n iu podobnych system ów .

Nowoczesne system y pomiarowe powinny u w z g lę d n ia ć obecny s t a n t e c h n i

k i /m ikro ko m p u tery, s t e r o w n ik i m ik ro p ro ce so ro w e / . System y te mogą byÓ budowane w s t r u k t u r z e h ie r a r c h ic z n e j i p o d łączo n e do o g ó ln e j s i e c i in f o r m a t y c z n e j z a k ła d u . Wybór s t r u k t u r y b lo k o w e j system u do badań s iln ik ó w e le k tr y c z n y o h z a le ż a ł b ę d z ie od p r z e z n a c z e n ia system u / b a d a n ia pełne ozy n ie p e łn e / , c y k lu badań /sk ró c o n y ozy p e łn y / , s t o p n ia autom a

t y z a c j i / a u to m a ty z a c ja c a łk o w it a czy c z ę ś c io w a / 1 s t o p n ia e la s t y c z n o ś c i /system y sztyw ne - k tó ry c h f u n k c je s ą ś c i ś l e o k re ś lo n e p rz e z p r o je k t a n — . t a , system y p ó łe la s t y c z n e — k tó ry c h fu n k c je mogą byó z m ien ian e p rz e z u ż ytk o w n ik a p o p rz ez wymianę oprograraowania d o łącz o n eg o p rz e z p ro d u c e n ta , system y e la s t y c z n e - k t ó r y c h f u n k c je mogą byó zm ien ian e p rz e z użytkow n ik a za pomooą sam o d zieln ego w prow adzania zmian w oprogram ow aniu/.

O g ra n ic z e n ia w wyborze s t r u k t u r y b lo k o w e j s ą n a tu ry eko n o m iczn ej 1 s p r z ę to w e j. System y b a r d z ie j rozbudowane, o w ię k s z y c h m o ż liw o ś c ia c h pom iarowych p r z e tw a rz a n ia 1 ra p o rto w a n ia wyników s ą d ro ż s z e . Wybór system u uwarunkowani’ j e s t t e ż posiadanym sp rzętem o ra z m o ż liw o śc ia m i zakupu niezbędnego o p rz y rz ą d o w a n ia .

P rz y wysokim s t o p n iu e l e k t r o n i z a c j i optym alne d z i a ła n ie systemów pom iarowych wymaga z a p e w n ie n ia w ła ś c iw y c h warunków e k s p l o a t a c j i .

U rz ąd z en ia in f o r m a t y k i powinny znajdow ać s i ę w w yd z ielo n ym po m ieszcze

n iu o mało a g re s y w n e j a tm o s fe rz e , n a le ż y ró w n ie ż zapew nić odpow iednie u z ie m ie n ie i z m in im a liz o w a ć z a k łó c a n ia z e w n ę trz n e . W p rzyp ad ku uszko

dzeń s p rz ę tu powinna i s t n i e ć m ożliw o ść s z y b k ie j jeg o wymiany o r a z . d o stęp do u s łu g se rw is o w y c h . U ż y tk o w n ic y , s z o z e g ó ln ie w z a k ła d a ch przem ysłow yoh, muszą u w z g lęd n ia ć k o n ie c z n o ść z a p e w n ie n ia n ie z b ę d n ych warunków te c h n ic z n y c h i o r g a n iz a c y jn y c h u m o ż liw ia ją c y c h w ła ś c iw ą e k s p lo a t a c ję autom atyczny oh systemów m in i- lu b m ikro kom puterow ych.

UTKRATURA

[1J N iw iń s k i S t . , B o r e t a B . , K o r b e l T . : M inikom puterowy sy ste m a u to m a ty

z a c j i badań s i ln i k ó w e le k t r y c z n y c h o raz jeg o r o l a w p o dn o szen iu ja k o ś c i wyrobów. X I I S z k o ła N ie z a w o d n o śc i IŁSIEMA, K o ło b rz e g 1985.

i ł ] P la m it z e r A .M .: Maszyny e le k t r y c z n e . Warszawa 1976.

R e c e n z e n t: P r o f . d r in ż .H e n r y k K o w a lo n s k i W p ły n ę ło do R e d a k c j i do 1986.09-.30

(11)

liinikomputerowy system automatyzacgl . 201

MJffiPOKDMnHJTEPHAfl CKCT1HA ABTOMATHSAIWi DOEEHX 3 IIPOIiECGE IIPOH3BOJICTBA 3JQ2CTP0Ji8iirATElIEH P e 3

10

M

0

B padOTe npeflCi'aaneHa HEHHKOMin>iD?epHaH OHOTem aBxoisamaauzE eo- xiETaHEfi Tana EiyryiffijiOfiHHX HBHraTeaie2. Jfesa CTpyKrypHaa cxsm , npeacraB- aeEa padoia h nporpaMMHoe odecne^eHas ohctsmh. [IoKa3aBH aexoAH nporpatss- hoS peryasHHH h CTadajrasauHH pesH&sa aonHxaHHs ^z onpe^ejieHae noxepj, mociho-

c t h xpSx$a3Horo j(B K ra x ejiH .

AUTOMATIC MINIKOMHJTER STSTEM FOR ELEC T R IC UOTQR QUALITX TESTS

S u m m a r y

T h is p a p e r d e s c r ib e s th e MASBE1 syste m in t e n d e d f o r a u to m a tic q u a l i t y t e s t s o f b o th 3-phase and 1-phase in d u c t io n m otor o f power up t o 1 ,5 kW.

The syste m has b e e n w o rk in g i n B E S E L Company i n B rz e g / P o la n d / s in c e 1934.

A d van g es o f a u to m a tic t e s t i n g a r e p r e s e n t e d . A s h o r t d e s c r ip t io n o f e q u ip ment c o n s t i t u t i n g th e system i s g iv e n . The l i s t o f p o s s ib le t e s t s i s in clu - . ded and t h e p r i n c i p l e s o f e x e c u te d m easurem ents a re m e n tio n e d . The s t r u c t u r e o f s o f t w a r e i s e x p la in e d . A p a r t i c u l a r s t r e s s has been pu t on th e u s e r 's s o f t w a r e . Ex a m p le s o f t e s t s ru n n in g i n th e s t a b i l i s a t i o n o f chosen p a ra m e te rs a r e d e v e lo p e d . S t a b i l i z a t i o n o f v o lt s g e s u p p ly and w in d in g s te m p e ra tu re a r e i l l u s t r a t e d . C h a r a c t e r i s t i c s o f an in d u c t io n m otor i d l e r u n and power lo s s e s d i s t r i b u t i o n are. p r e s e n t e d a s exam ples i n th e form o b ta in e d fro m th e sy s te m . The p a p e r ends w it h s e v e r a l rem ark s c o n c e rn in g th e d e s ig n and i n d u s t r i a l u t t i l i s a t i o n o f th e sy ste m .