Narodziny lotnictwa polskiego

Krzemiński, Czesław

Narodziny lotnictwa polskiego 1918-1921

"Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska", 2, 1988, s.

[213]-220

Zdigitalizowano w ramach projektu pn. Budowa platformy "Podlaskie Czasopisma

Regionalne", dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (umowa SONB/SP/465121/2020).

Udostępniono do wykorzystania w ramach dozwolonego użytku.

(Van;za.a)

Iarodziny lotnict.a polskiego 1918 - 1921.

W okresie powsta.ania pa6Gt.a polskiego po poDad studwudziestoletnieJ nietlOli. niezmernie ~nYJl proble.e. było uttlOrzenle arII1i. która byłaby

gwarantea bezpi~eDst_ niepodległego bytu a&S:Iego narodu. Domńadczeaia koń~ąoej siq pierwszej wojny św1atoN8j wykazały. ił " tIOjuach dwudziestego wieku 1IIlłDą rolę bqdzie lI1ało do spełnienia lot1l1cttlO. WojDll ta udoMldn1ła

w spoe6b bezsporny dutą przydat~ na polu bitwy tej sw.tj broni oraz perspektywy jej szerokiego wykorzystania. Jec1nocześ1l1e przyczyniła się do

przyśpies:a:enia i doskonalenia ~echniki lotniczej określając teł kierunki roztlOju i specjalizacji lotnict.a tIOjskowego. Organizując więc Wojsko Pol- skie zwracano teł uwagE;. by " jego r~ch ttlOrzyć DIl a1~ potrzeb lotnie- ttlO II izeczypospoli tej.

Iiezwłocznie po powołaniu pierwszych naczelnych "ładz politycznych

przystąpiono teł do ttlOrzenia Wojska Polskiego. W skład organ1z01lll1lych "

szybki. teapie sU zbrojnych weszli przede wszystki. łołnierze _lezący"

polskich foraacjach " czasie l tIOjny światowej. Obok nich zDllle11i się 0-

chotnicy poc~cy z byłych arII1i' zaborczych. którzy uzyskali taa prze- szkolenie lotnicze obserwatora lub pilota. Trzecią grupq stanowili napły.a­

jący z r6łnych stron ochotnicy. Wśród tych grup i środowisk byli równ.ieł

lotnicy polscy.

Proces tworzenia lotnict_ polskiego " początkowy-. oltresie polegał

przede ..szystki. na ^przej~iu lotnisk oraz sprzqtu lotniczego nalełąoego

dotychczas do arII1i zaborczych. 31 pddziernlJra 1918 r. przejęto od Aus- triaków lotnisko w Rakowicach pod Krakowe. wraz z około 50 &lDDlotaal. a 1 listopada objął doNÓdZttlO na lotnisku kpt. pil. Roaan Florer. gdzie pierw- sza jednostka lotnicza przyjęła nazwę -BsJradrylli Lotniczej-. 2 listopada

zosUło opaJlOWBne lotnisko LetBDdówka we Lwow:1e. 5 listopada zdobyto lot- nisko "Lublinie. 11 listopada zajęto lotnisko Iokotów " Warszawie. a 12 listopada zdobyto lotnisko Rureczko pod Prze.yśle.. W pOtlliejszYJl czasie opaDOtBJlO. lotnisko Ławica w Poznaniu oraz lotniska. na Po~u .. W spadku po aratach zaborczych 10tnicttlO polskie przejęło" listopadzie 1913 r. 212 sa-

2ił

mIotów i 232 sU1l1ti lotaicze ' . PraktJCZ1l1e tylm _ła liczba -.s:rya u~­

wała si .. do wyJl:ors1sta1l1a.

Bi~ ~ podsta"llł zdąbyczny sprz~t i polską kadrq lot1l1C%4 z byłych armi sa1xlrczych .przysąpiODO w Irakowie ^DA początku listopada 1918 r. do formt8llia 1 eskadry pod dmlództw. por. pil. Sta1l1sława JasiJ\skiego oraz 3 eskadry ckNocbODej przez kpt. pil. ea.tllo Periaiego. Były to pieMlSZe es-

.kadry potIStajlłC8SO w kraju lotnictwa tIOjskotllE!go.

W listopadzie 1918 r. 'w Warszawie pml6tały Centralne Warsztaty Lotni- cze, które ~iły do remntu zdobycznych ~lotów, a p6t1l1ej za~~ły budowat DOM8 płatOMCe.

W grudniu ut1lDr.lOJlO w Varazawie Voj~ &tkoł .. Lotniczą pod do..odzttle.

kpt. pil. Jau Ialczet6k.iego, kształcącą pUotów i sacha1l1ków. W tys czasie ustalaDO arsani:IaCj~ lotnictwa. Przystępuj4C do !ormwa1l1a z różnych od- działów lotniczych eskadry: l, 3, 4, 8 i 11 w Wa.rszawie, 2 w Lublinie oraz 5. 7 i 9 w Irakowie i 6 w Lwowie.

Pie~ DllCZellll4 władzą polskiego lot1l1ctwa. po'!Ołaną ił listopada 1918 r .• była Sekcja Zeglugi Iapowietrznej w DepartlUBucie Techniczny. ar-

ganizujlłC8SO siq tinisterstwa Spraw Wojskowych. Ia jej czele stanął ppłk

pil. Hipolit ł.oesotIski. Działając w r.-ch ti1l1sterstwa Spraw WOjskowych

gł6wnys zadanie. DOtIO powstałej Sekeji było _teriałowo-techniczne zaopa- trywa1l1e jedDostek lot1l1czych. PoDAdto Sekcja zaj.",.ła si~ sprawasi orga- nizacj i lotaictwa oraz szmlenie. personelu latającego i technicznego. rea-

lizując w tys W'.Iglq(jzie wytyczD8 &&tabu Generalnego. Ta dwukierunkowa pod- legł~ Sekeji Zeglugi IapowietrzD8j wy.agała domna1lia pewnych zman w sferze orgaDisacyjD8j. Dlatego 20 grudnia 1918 r. szef &&tabu Generalnego powołał rozkazes Dr 66 DmlództtlO Wojsk Lotniczych w składzie GtIOjego szta- bu. Ia ~sko dtNOdcy maDOWllJly został ppłk pil. H. Łossowski., a na _ f a Sekej i Zeglugi Iapowietrznej wyzna~ODO płk. Aleksandra Wańkowicza.

Dowód:rtwu Wojsk Lotniczych bezpośrednio podporządkowano: dwa dowództwa grup lotniczych (w Warszawie i Irakowie) , siede. eskadr po 6 GaIJlot6w w każdej, 2 ruchoWi! parki lot1l1cze, Wojs.ltową &&koł .. Lotniczą oraz dwa lotnicze bIlta- li01ly uzupełnie'. DowOdzttlO Wojsk Lotniczych nie mało uprawni ej pod wzglę­

de. szmlell1a i mbUbacji. co było niezrozumałys; wpływało to uje..ue na całokształt dmIodzenia przez ten organ pociległysi jednostkasi lotniczys1. Sekej i Zegl ugi Iapow1etrzDej, wchocizącej w skład )fi n. Spr. Wojsk., podlega-

ły CentralDe Wa.r&zUty LcrtDicze i Centralne Składy Lcrtllicze w lIars:zawie;

zaj.awlła si" ODa głlNDle zaopatrzenie. i re.ante. sprz"tu lotniczego.

Po objtteiu &taaowiska dotIOdcy Wojak LcrtDiczych ppłk B. ł.os&mIski starał

si" u~ struktunt arpDizacijJllł i &taA boj,,!, zorgaa1zOMlD.ych es- kadr. Były to pr-oblall.J aiał.t... 1lyJIIgały od tego człowieka duo iaicjaty- wy. rorlropsao6ci. ~adczeDi. i opt,--alnych decyzji. For.:ltenle polskich eskadr odbJwało si" bowle. jak gdyby w czterech nitnaleSnych od siebie Ś~

dow1&bch. CząstoItroć arpDiz~ lÓWCZaS eskadry 1I8dług " l u austriac- kiego. aiaaeckiego. rosyjakiegó czy teł fraacuskiego. Dotyczy to D.ie tylko

licze~i staDu osobo1l88Q i struktury organizacyjDej. ale i dyscypliIly, u . . Ddurotea1a czy t u &pO&Db6w uśycia w działaDiach bojowych.

Jaka była pc%e&:Iłe6ć ~ycilnla i dot;w1adczellie 1IOjskowe pieT1ll6:lego w dziejach polskich sk:rzJdeł d.o..odcy - Hipolita ł..oaso.aiego - który był pio- Iliere. budowy podStaw polskiego lotnict_ 1IOjakowego? " I d y ZIlZBIlCZyĆ, iż

dotychczas stosuDkr:NJ .uo ZJIBDIl jest syl . . tka i zasługi tego lotnika.

Hipolit ł.o&sI:N&ki urodził się 20 gnldDia 1880 r. w I'owgorodzie Siewier- GJd.. BIl VkraiDia. Po ukończeniu ~su IadetOw w Jroskwie służył warali rosyjskiej. 11 czasie 1IOjny rosyjsko-japo6skiej w latach 1904-1905 _lczył w szeregach 2 syberyjskiego bIltalioau saperów. 11 1907 r. ~pił w Rosji do Oficerskiej Szkoły Zeglugi PowietrzDej ł a po umńczeuiu pozostał w niej ja- m iDStruktor - pilot bIlloDOwy. 11 czasie I 1IOjny światowaj był zastępcą d0- wódcy sterowca -llblltros- oraz po.ocDikie. dotIódc:y aeronautyki Frontu Za- chodniego. 11 1916 r. został m.eDdanteJl Wojskowej Szkoły Pilotów w Koskwle.

skąd zostaje przeniesiony Da d(JlN()dcę 1 parku lotniczego. 11 sierpniu 1917 r.

wstąpił do I Iorpusu Polskiego gell. Józefa Dowbor-Iuśnicki ego , gdzie był tISJlÓłorgaDizatore. tl(]jsk bIlloaowych. Po de.:lbilizacj i mrpusu w czerwcu 1918 r. przedo&tal się do Polski.

15 pddzieraika 1918 r. ~pił do Tajnego Zwi~ku Lotników w lIarszawie (ua drugi dzie6 po jego prokl..,..m.u). Cele. Związku było oplllloMlDie lot- niaka .:lJrotOtl6kiego w lIarszawie. zajętego w 1915 r. prz~ Ile-x,w .. Opróc2:

kilkuDa&tu oficerów i podoficerów lotnict_, warboWlDO do tego związku stu- dentów, pr:r;e~nie z PaU techniki ~-.kiej. . . kierującego akcj" boj~

zdobycia lotaiska JmIrotDtllSk16bO wyzuaczouo ppłk. H. ~ego. 9 liato- pada ~ił OD staD pogotowia i wyznaczył sztab akcj i - Lotuism-. 11 li- stopada -.:fr Hipolit ł..oaaI:M:;ki TOZpoc:Rłł pertraktację z nieaiecU. mEDdan- te. lotniska o przeb:mnie go Polaka.. Pocz"tmwa ~a kOEody lotD.iska

216

pnelaallo przybycie pod Pole IklkDtOtlBkie grupy kilkuDllStu studentów 118

czele z plrucznikaJó.: Jerzya Garbi6sk:1-. Tytusa. IarpUski. i lIieczyslawa.

Pietraszk1eL Załoga niemeckB. zlcr1yla brata i do 15 listopada opuściła lot- nisko " liczbie okola 800 :tolnierzy. W ntC8 Polaków dostały siq haDgary z 37 aa.>lota.1. -.rs:rtaty i dobrze zorganizo."a szkola pilotów i obseneto- rów oraz -sazyay z _tarialam..

Gdy 1ł listopada 1918 r. ppłk ł.oasotI&ki obj"ł staDmdsko szefa Sekcji Zeglugi. "powietrznej Departa.sntu TechDiCZ1l8go Jlinisterstw. Spraw Wojsko- wych posiadał j~ dość duże ~w1adczenie wojskowe. Po obj~iu do'lfOd%enia lotnictwa. ppłk B.ł.ossoNsk1 " dniu 22 grudnia 1918 r. wydal historyczny jut dziś rozkaz. którego treść brzm:

-ObeJ.uJę dOlllódzho rToJsk Lota1czyclJ." clndl1. /idy szlacbetlHl usllowa- ma oddzielD?Cla JedJJostek wilUly by6 UZtfDdl110De 1 M1ro:tODe "śclsle ra.y, by

" wyulb dłt~ j~ calot:ć, której bIżda c:óf4&łsc:z.b skIaclota . . ^ŚClśle wy-

ZDaCZ0.D4 c:zTJUlOŚÓ. dla stłlOC"%ea1a tej całoścl D.1e:zbęd.D.ff. Zadłta1e to trud.DB, być ~e :za trvdDe dla jedsłefIo c:zlowielca, podeJ.uJę [ID JedJJak, ufaj4c, że "

pracy tej at~ będę pcmoc ludzl. któ.rycb usllowaD.1a J d zostały wyró:tDio1l6 Ro%b:ze. Eac:zelDl.b PaJiat_ 1 .t-tó.rycb ldSIJle.

Jest

1IIDC i Jedność IInd.l jej broa14cej, a :zate. 1IIDC 1 J~ części tej IInd.l - Lotmct_ przez nas ws:zystk1cb ukocbluJetro. Przy spela1eD.1u t?Cla zadU wy-.- lPIć od Vas będę, oflcerotde 1. mla1erze - Lota1cy polscy, sauflUJ.1.a dla do- IlÓdców. rozu.aej atloścl dla pod"ladJ1yclJ. w:za.Je.ae1fO &:zaCU1Jb Eród ws:zyst- Licb, którzy dla &peawy lotDlct_ pracuJ4.

A więc do pracy, D.1ecb ~ cb_Ia Ojc:zy:my " D.1ej Jll"ZYŚtdeca^ff2•

Przed IlONO pml&tałya Do.od:zttIUI Wojsk Lotniczych i ppłk B. ł.ossoMSk1.

sta~ło trudne zadanie 1I8dania pllskie.u lotnictMU for. organizacyjnych, opraCOtlania syste.u uzupełnieta. szkolenia. a ~e ustanowienia ocb:nak polskiego lotnictw. NOjskowego.

I'OCZ'łtkoNO poszczególne eskadry wprowadzały dowolny spoa6b num.nia 6NOich SlDDlotó". Jeden z pilotów por. Btef_ stec • ^{..-latał DIl kadłubie} S1IOjego samotu biało-czerwouą szacllownicq. 0d:zDaka ta spodobała siq ppłk.

ł.oeeoI6kJ.e .... który polecił ~ j" ^DIl tlGZ}'&tkich sa.>lotach. Wzór szachownicy. jako j edDol1 tego. :maku polskiego lotllicta wojskowego, "

kształcie lI:tedratu podzielonego Da cztery bl,ał~rWDDIł rówDe pola został oficJalnie wpro8dzony rozDza. Srl.abu Ge»eralDego Dr 38 z daia 1 grudnia 1918 r.. " któryIl. poclaDo:

-&.JlotT VoJu Pols1:1clJ

brtd4 .,

sIę Da ~tery 1"Ó\IfDe pola. Le_

lJdrDe

~-j. 1e_ dollJB 1 pra_ lJÓŻ7le bar'łtr białej-o

Odznab ta przet~ła do dziś. Itaco pOtniej zatwierdzono ocbua.ki pilo- tów i obae~tor6w. zapcojektmene przez artystę - rzetbiarza Vładysła_

Gruberslrlego. I one również bez więbi%ych zaian przet~ły do dziś.

W -..rcu 1919 r. w polski. lotnictwie tIIOjskowy. służyło 156 oficerów. "2

podch~ch i podoficerów oraz 166 .achaników lotniczych i 132 cywilnych specjalistów lotni~h. Wśród tego personelu było 70 pilotów i 40 ob6e~­

torów'". Liczby te jednak nie obej.,_ły lotnict_ Wielkopolski i arati gen.

Hallera _ Francji.

19 -.rca 1919 r. w lliejsce dotychczasowego DoWdzt_ Wojsk Lotniczych

powołano Inspektorat Wojsk Lotniczych oraz SzefosttllO Lotnict_ przy laczel- ny. ~twie Wojska Polskiego. Ustalono również nowe etaty eskadr. Iadal utrzy:wtno z dotychczasowy.! ko~tencjalli Sekcję Zeglugi lapowietrznej . la Inspektora Wojsk Lotniczych wyznaczony został ppłk H. ŁossoNSJti i czasowo

kiero-.ł też Szefostwa. Lotnict_. które ... podlegały jednostki lotnicze

działajĄce na froucie polsko-radziacki .. Ko~tencje aiędzy ty.! trzea do- tiÓdZttlalli. nie zostały jednak dokładnj.e sprecyzo_ne. W zwiĄ2ku z czy. aini- ster Spraw Wojskowych 20 aaja 1919 r. ustalił zakres ko~tencji aiEłdzy In- spektorate. Wojsk Lotniczych i Sekcją Zeglugi Iapowietrznej. Od tej pory

ppłk ł.ossmIsk1 zostaje llianowany ponownie szefe. Sekcji Zeglugi lapowietrz- nej i pozostaje dalej na stanowisku Inspektora Wojsk Lotniczych".

Obok istniejącego j d -.rsza.a:1ego ośrodka lotnict_ wojskowego. roz-

począł sllOją alrtJ1fDl4 działalność również poznański na lotnisku Ławica. Już

w połowie stycznia 1919 r. sfo~no 11 eskadr. Łącznie w linii znajdo_lo si" zaledwie 32 saaJloty, zamast 88. PrzeJlYSł lotniczy nie istniał. Odzie- dziczone po zaborcach ~ty .agły pr%eprowadzać jedyme re.,nty, ale 1

części zapasowych brako_ło. W tej sytuacji jedyny. sposobe. uzupełnienia sprzętu lotniczego były zakupy za granicą. Pierwszych zakupów dokonano w Wiedniu, wiele SIlaJlot6w zakupiono u lie.c6w. Pierwszych większych zakupów dokonano dopiero jednak w kw ... etniu 1919 r. we Francji. Za.lrupiono ta. wów- czas saaJloty dla siedJd.u eskadr lotniczych (3 ayślbskie i " wyw1ado..cze>.

Eskadry te posiadały po 12 - 15 francuskich saaJlotów. Cały personel dowód- c:z;y oraz część personelu la~ącego i technicznego stanowili Francuzi.

218

W ty. oknt6ie polskie wlad%e woj~ czyniły wiele wysiłku w celu dal- szego zakupu 6ImDlotów we Prancji, q U i i we Włoszech. Pa6st . . te wyraża­

ł1 wprawdzie gotOtlOŚĆ _ dostawy sPrzfłtu lotniczego do Polski, ale istniały jedDa.k trudności Datury pllitJCZ1l8j i technicznej % jego traD&portea. Ja przykład 6ImDloty aagielskie, d.ostarczaDe dro~ ~ przez Gdat.sk, przy-

b,.-ły ro:uDntOlBllQ, bez iDGtrukcji i doku.antacji techniczll8j. ~haDicy

meli wiele trudności w ich _~u, a piloci nie wiedzieli jak je em-

ploatOte!lć.

Zako6csenie . . lk w Wielkopolsce i sa.arcie rozej.u 16 lutego lQlg r. w Trewlrze spowoclmeło wydanie ustawy przez Sej. -O t~j organizacji Z&rZ4du byłej dzielnicy pruskiej-o Usta . .

ta

_ła powrót do _clerzy d e . byłego zaboru pruskiego. 20 sierpnia Iaczelny Yód.z wydal na. tej podst4wie rozkaz, w ttórya pod~ł sUy zbrojne

byłego zaboru p~ego Iaczelne.u DotIOdztwu Wojska Polskiego. W rezultacie tych aktów 24 września gen. bryg. Gustaw Jlacewicz zostal po..ołllny na stano- wisko lJU;;pelrtora Wojsk Lotniczych w Warszawie, a DastfłPnego dnia zostało .u

podporzłłdko-.ne takie lotnictwo wielkopolskie oraz lotnictwo ar.U gen. JÓ"- zefa Hallera (siade. 860dr). ZjedDoczenie lotnict . . polskiego pod jednya dOliÓd%twea llialo niezwykle istotne z_czenie dla jego przyszłego rozwoju. Lotnictwo polskie liczyło tlÓMCZa6 11 eskadr sfor.-.nych w Warszawie i JIa- łopolsce, 4 eskadry wielkopolskie i 7 francuskich.

V zw1łłZku z powyiszylrl zlliau.ai płk Hipolit ~ zostaje odttOłany z zajKlteRych dotychczas stanowisk i wyznaczony na. dotIód~ brygady lotni- czej, utttOrzonej w celu fOrKJ"ZlDia esbdr w kraj u i organizacj i uzupełnień j edn06tek lotniczych Da froncie. V swoi. ostatni. pa.tegnalnya rozkazie z dnia 24 września płk ~ podkreślał:

·Z rozł:azv laczellleEJO i'bIUa sen. ppor. Jr.cew1cz obej.-Ije Inspektorat

~Jsk Lotniczycb.

Zastal

dokoDallr

lość. Vysllki .DaS3'e w klervlJbl ralfIIOju lotnich. będzle.y .ag11 obecJJle zespol1t, --.11ft

Jed.alt

lkię.łuję ~k1., Jrtórzy czy ·to .Da odl8tfłycIJ fron.ucb SDł/11 b1storię naszycll pow1etrznycb rycerzy kre&aIITcb, z.arówDo j d 1 t A co _trz~JJ1

przeze .ue w kraju,. ~C0f81i w 6%.łol.cb 1 bIIUI1OAaCla, hor%4c św1eże

ZlJStęp~ oc~e do boju, równia praCOWD1.ł:aa 1 robot:al.ł:aa ... lUlała tecb- l1i.czuy&

O&ole ••

~l,pl~.

Po wojnie polsko-radzieckiej w końcu 1920 r. płk Łoseowski został sze-

fea lotnictwa Dmlództwa 0krQu GeDSralnego

Varsza_,

zostaje kierowuikiea Centralnych Zakładów Lotniczych, ~ie pracuje do

śllierci⁷•

Iowy inspektor - gen. G. Iaoewicz - przeprotedził wiele zaian i reoI"ga- nizacj i. Iiqd.:ry ionyai lotnictwu wyoc:irębniono własny korpus osobowy, d0- tychczas bowiea lotnicy należeli do korpusu techiczDego.

V 1919 r. powstl1ł za~ek lotnictwa .:>rskiego w postaci referatu lot- nictwa .:>rskiego przy ówczesny.. DeparŁaaencie Spraw Warskich. Ia jego czele

stanął por. pil. IArol Trzaska-Dursk1. Uborzony :zal~ek kadrowy lotnictwa .:>rskiego przenÓGł sią 10 lutego tego roku do Pucka. Po kilku lIiesiącach u-

dało sią te~ zakupić kilka MJ!łDQG8.:>lotów nieaieckich. PieMlSZy start wod- nQG8-.:Jlotu lotnictwa Wl~kiego na.stąpił 15

lipca

Ia poc%ątku 1920 r. ujednolicono u . . ndurowanie w lotnictwie: wprowadzo- no . . ndury koloru khaki. kroju UJlRlllego w wojskach lądowych. Przy czy.

lotnictwo otrzya.ło cie.w:tółte wyłogi na czapce i . . ndurze. Unifora ten

przetrwał do 1936 r •• kiedy to wprowadzono u . . ndurowanie koloru stalowego.

V lipcu i sierpniu 1920 r. na froncie tEChodnill rozgrywały sią decydu- jące operacje. Polskia Jaczelne Dowództwo skierowało na front cały sprząt lotniczy zdolny do latania. V rezultacie szeregu reorganizacji i łączenia eskadr, na froncie wziąło w ty. czasie udział 20 eskadr lotniczych, posia- dających ponad 230 06Ób personelu latającego. ale tylko 31 sprawnych ~ lotów. Wskutek pośpiesznych dostaw liczba GIlaDlot6w wzrosła do 75". V okre- sie zawieszenia broni w patdzierniku 1920 r. z etatowego stanu 100 sa.:>lo- tów zostało zaledwie 67. Resztą stracono w wyniku działa6 wojennych, nie- wystarczających środków transportowych i nieodpowiednich lotnisk:. Lotnictwo polskie straciło ta.k::te w tych dzil1łaniach około 80 wyszkolonych lotników.

Z przybyłych :z frontu jedDOGtek lotniczych sfor.owano jesienią 1920 r.

13 eskadr, z których w sierpniu następoego roku utworzono trzy pułki lotni- cze: 1 - w Vars:&awie, 2 - w Ira.lrowie i 3 - tr ~u. Główne prob1ellJ, ja- kie GtaDąły przed Departa.tntea Zeglugi Potr1etnuej. którego ~efea został

220

sen. bryg. Gustaw IIaoew1cz, ~~ były z u~e. azll:olnict_

lotniczego i zapeWllienie. dostaw sprzętu. Ocalałe z -.ojny. sa.Jloty nie

przedstawiały' większej 1arl~i, brakoteło części za.aiennych orlU . _tacia-

łów naprawcsycJa.. ,Prze.-,sł lotniczy reprezento_ny był przez kilkll parków i zorgaaiZOt8Jl8 podczas -.ojny Centrahe Varsztaty Lotnicze.

Istniej~ w tya czasie eskadry stały się ~ dla poJrojotlllłj organizac- .J! polskieso lotDict_ woJsko-so podjqtej w lipcu 1921 r.

Przypisy:

1. K. Slaw1ńs1d., Dzieje polskich skrzydeł, Varsza_ 197', s.21.

2. Ku czci poległych lotników. Ksi~ga p!1Ai.ątll:o- <pod red. )[. Roaeyki> , Va.rsza . . 1933, s.71.

3. T. Królikiewicz, Polski SldDlot i bania, Varsza_ 1981, s.16.

ł. Z. Bulzacki. U tródeł pol6tania polskiego lotnict_ wojsll:otlllłgo. w:

Wojsko Polskie 191'-1922. t.2, Koszalin 1986, s.301.

5.

Z

6. Ku czci poległych lotników ...• s.76.

1. Płk pil. B. ł..oGsm6ki z.u-ł 10 lutego 1925 r. przeżywszy 45 lat. Po

śaierci został a_nsa_ny do stopnia generała brygady.

6. Z. Bulzacki. Pod biało-czerMJną szachownicą, Poznań 1963. s.23.