KONKURS "List z wakacji w NRD"- rozstrzv • l
CZY
WIECIE,
7[ ...
Na l $wiatowv Festiwal Mlodziety i Studentów
w Pradze delegacJa młodzieży
radzieckiej przyje·
chata ze specjalnie na
tęokoliczność
·skompono·
waną pieśnią.
Wszystkim uczestnikom praskiego spotkania bardzo ona
przypadła
do gustu
swą werwąi
melodyjnością.W dwa lata
późniejna 11
$wistowym Festiwalu w
BudapeS2cie, podczas wiecu pod pomnikiem żol·nierzy radzieckich pole·
głych w
watkach o wyzwo- lenie Wqgier, znajo m\)
melodię
od razu pod
chwyciło
mnóstwo glo sów i
śpiewano ją wrM
nych
językach ~wiata.Nit•
dlugo potem pieśń kom
pozytora Anatola Nowik,, wa do wiersza poety Lwa Oszanina
zostałaogtos2:o
na Hymnem ŚFMO. Autorem tekstu polskiego zn·
czynającego się
od
słów.,Naprzód młodzieży świa·
ta ... "
jestKrzysztof Gru sz·
czyński.
(mil
•
CICHOBIEŻNY
TRAMWAJ
RFN lPAI). Tramwaj jest jednym z
najos~czędnicj·uvch
środkówkomunikacji miejskiej, a ponadto ni o unleczys.zcza środowiska. Jedna z jo(JO waefpolega
na głośnym zgnycio wydobywającym się spod k~ntl takrętach.
Niedawno
w Magdeburguskonsttuo·
weno nowy, cichy
tramwaj, którego
wagonywypo·
tuttono w spocjvrnc t.r-tądzenla
a utomatycznio
$młl·rujące na zakrętach koła
rollworom grafitowym.
Nowa
motodtlnio
tylkoPl'lYCZYnla
siędcwycis:zoniahala$u,
lecz takłezwiększa długowieczność kół.·
Pani Stefani a, emorvto·
wona
nautzvclcH k a z Kielc
maponad 801at.
Ciętł:o jestjej
wy1conyw&ćwiele
czyn·ności
domowych, jest sa·
motna. Ale w kafdy piątek
w
{JOdtlnach
popołudnlo·wych ...
Wieśnie zbliła siępora
()(lwiedzfnDoroty
l Be~aty, harcerole
t IIIkl asy
l.i·ceum Medycznego. Porno-·
gą w domowych porząd·
kach, rozmowQ podtr.tvm&•
JQ na duchu,
okatązain tent·
sowvnic
codziennymiklo·
potami.
Moleto
niowiele,ale
c~temichwila roz.mo·
wy
bordzo
jestpotrzebna samotnym lud:dom.
Fot.
Jacek
ŁopuuyńsklDzieła sztuki
pomocą
dla glacjologów
SZWAJCARIA (PAP).
Zdaniom specjalistów, cen-
ną pomocą
dla badacty
zmian ~ho<.ttącyCłl wlo-
dowcach alpejskich mogq być dzieła sztuki-obrazy tamtejszych malownic:cych górskich poj za:Zy. Po-
równywanieprac
pośwlęoony<:h Jednemu takątko·wl (OJ). lodowice Gruenen ul rwałono na
ponad 300
obrazach, ry$unkach i oralikoch) pozwoli odtworzyćnlektóro procesy
zachodzące wnim na przestrzeni
wieków.D lugo
czckoliścicna
wyniki wakacyjnego konkursu,a le
trochęsami sobie
:tawdzięczacioto czekanie.
Dostaliśmy564 listy. no
nio
wszyst·kie prace motna
nazwaćlistami, ale w sumie
byłoich bardlo
dużo inieliczne jury
dużo czasu musiało poświęcił:, teby odczylać - tak, odczytać listy.p isa·
ne
bardzo niewyrafnie.
A następni& sprawiedłi·
wio ocenić
je
i rozdaćna- g rody. OecyzjB
nie byłylatwe i d lugie
dyskusjetrwały
nad
każdymlistem.
Nie
wSlyscy lWaszdobyli
się
na
oryginalność, naopisanie
osobiście przBź:ytej
prtYgody
czyuogólnio·
nie
spostrzetenz pobytu
w NAO. W listach najczęś·c icj
przysytaliście długiekroniki,
wylieianki, coktó·
rego dnia·
d;:ia lo
sięna obozie,
kolonhC lV wycie·
czccw NRD.
Dzisiaj fiAta nagrodzo.
nychl
Najlepsle prace wydn.J·
kujemy w
całościlub
frag-mentach za
parędni.
WstYstkim
dziękujemyza
udział w
kihtkursiew im ie- niu organizufOrów:
- Głównej Kwatory
ZHP .
- Ośrodka Ktlltury NRO
wWa rsznvio
- Rodt.lccji .. świata
Młodych"
Nagrodzonym
gratulu·
jomy.
Jury Konkursu
Nagrody rzeczowo wy·
~lemy pocztą,
nsgrodzoni wyjazdami do NRD dosta·
ną
listy z
informacjądoly·
CZIJCIJ wyj~Jzdu.
NAGRODY
OTRZYMUJĄ:
VI.
Płyty:- Barbara Grodt.ka '2: miejscowości Ostrożne
- Anna
Śniegowska z
Sopotu- Anetta
Więckawskaz
Walbrzycha - AnetaPatia z
Łodzil. Trzx
równorzędne głównena·
g rod'{ - wyjazd do NRD w czasie wakacji:
Renata Zawiślak
z
BiałogarduDariusz Kujawa
z miejscowości
Lichnowy
Bogusław Słotwiński
ze Słub ic
11.Zegarek
na rękę:- Grzegorz Sleńko
ze wsi Romejki
111. Mlsta:
Kaśka
z
Fru~~ltowaIV. Komplet przyborów do manicure:
- .,Ania" z
woj. bialskopodlaskiegoV. Kesety:
-
MałgorzataMilczarek z
Władysia·w owa
- Marek Baranowlct z
MarC".Jnkowtc- Joanna Sadzak
z Niesuikowa - Monika
Piątekz Kielc
VII. Ksląłki
i
albumy:- DruiynaZHPprzySPwNiemofewie
- Danuta
Wi11zekz Góralic
-
Msłgorzata Bujasz
miejscowości Sieprew-
MałgorzataKaczmarska z Gosz- czyna
-
GrażynaJamkaz
Kędzioayna·Kożta - AnitaZasikowska z Konina
- Beata
Nikodym z Stydlówłc.a - LidiaPanok z Milicza
- Beatalewandowska z A;:eszyna - Ewa
Badyńska:z
Ponętowa - JarosławWarhun
~Bielawy- Anna Lichomska z Warszawy
- Johtnt•FedorowiGa:
2: Bvsłr-.rytY- Monika
Nenkz
Ożarowa Maz.- Luta
Kvwalslreze
Świecia- Anetta Oc-1ńa:kel
t
miejscowości Czarie- Oru!yno
Harcerskoim. Bchatorów Wieiy Spadochronowej, XXXl
Szczep
Harcerski
przy SP nr 31w Tychach
- Stenisław Za bramski
:t:Andrychowa
PRZYPOMINAMY! •
W kaidy
wtorfk
lczw.u1ek" godt. 15.30-17.30 aynna jest telefoni- C2:n .. por3.dnla uwoduwa "SwbliiMtodyC'h"
e Nie wiesz jaki wybr,,<! t.lwód
e Nic znasz
warunkówp1zyjc.-t do szkól ponadpodstawowydt
• Nic
;:nasz. adresów interesujących Cię .szkółZadzwoń pod numer: 214-706 (Warszawa)
Nasz redakcyfny
psycholog odpowie,doradzi, poinformuje.
' .
Z czterech stron śwtata . ..
BANGKOK ZAPADA SIĘ
(,.Kontynenty"}. Od
kilku•
n&$łu
lat obserwuje
się,.te Bangkok
coroku
zapadtl siQ o dziesięć milimetrów. Świa·dcz(l
o1ym wymownie szcze-
liny
w ścleC\8chdomów
ias- falcie
ulic. Spf:lcjallści budajQ•cy ten
proces, doszli do wnio·
sku, te jogo
prtyctyn.ą jos-t obnltenle siępoziomu
wód gruntowych (plęciomillono·we
miasto
częrpie wodęz gi·
gontycznych
hódełpodziem·
nych, let.qcych
na głębokości 5()()...600 m(ltrów,:rutywttjQC codzi ennie
1.4 milion~.~me·
t
rów
sześciennychwody). Je·
tell
:rlemla pod Bangkoklem
będzie w datstym ciągu osia·
dać,
to
wedlug opiniispecia - listów,
w1995 roku d uta
cz.ę$ć
miasta znajdzie
się pO·nl tej poliomu
morza.Komi·
sj& nądowa do opracowania
sposobów
przeciwdtioł&ni&niobcZJ)Ieczeństwu zaleca
uzupełnienie pom:iem.,yeh zbiorników
z
lnny<:h ftódołoraz surow01
reolomentaejęzutycio
wody,
szczególnie pn:oz. wielkie pn:e'tłslębiors·twa
przemysłowe. Na zdjQ·ciu :
Oangkok,stolica
Tai·landii,
Nasze sprawy e Nasze sprawy e Nasze sprawy e Nasze sprawy
OPASKA
ZE ZNAKIEM
W fedntJ z
o-błot.K whlrcówce
107OHz Ol)oł. mołnt~nr.polOft\ł~ nł ret;tw. Stromny, wyplow;aly jut - ... - l:o•
wałek płócn~. M
t.Nil:iem
~po
łr"Odtu.
POWSINOGI
otn:ymałyie
w d.erze
od
druhny Hełtny lAhr t Wlf'Sl.lwy,Ci,
którzy oglł(taje 1\łtatblory.
na ogół nit tłtflYmuJe się pny nlof, Ot. ieden 1
ebponetów. Tvlko
nłtll·ani, btrdtlei
wtt)tmnłezenlwiedz4,,
ie ten przedmiot me w1r10~ tl:Clł·góln,, te niejedno muzeum betdto
chętnie widziałoby
i e
wtwoich tblo·
rach. Gdyby opuka ta mogla mówłć -opowiedziałaby
wiele dtkawego
o sobie.Nie wlerzvcle1 Poaluchajde
tatom.
Znak Rodła IUHYtOWano po rez
piorwny
i nazwano wroku 1932.
Dopiero fednak
wroku 1934 pol«! za·
no go w ton sposób, to odt4d ZIIIWłlO
jut koJarzył się
z
czlonlwml ZwlttzkuPolaków
wNlornc:zoeh. W sierpniu
1934 rOku odbywał ałęw WArtUlwio
. 11 Zjazd Poltków z Ztgranlcy . nt ktO·
ry Polacy z Niemiec prt.yjoehtll n1jłl·
cznlejtzą, najlepleJ zorganlzowtnłl
grup4, ze sztandarami z
Aodłtm.Wtedy
•et
odbyty się ZtłlubfnyRo-
dła
z Wisi•·
~ery llłt półtlftl
PoltcV z Ni ..
Oługio
szpalery ustutnych dwora·
ków po
obu stronoch korytonu,1. S po·
glfldam w
lewo-
podnło.sly,uro·
czysty, ale l nerwowy wyro1 twanv wlcetanch'Jrza zdradza Jogo zdGnor·
wowanie,
kaszlełanFlrlel stoi IPO·
kojnle. Jego ominoncl.a recz.yl poprt·
wić
zdecydowanym ruchem
piuskę.Posel&twu z Polski wyznac:zono miejsce tut przy 11mych stopnlech tronu.
Jut łfvc:hać gt~nie
1r4b.
WN.y~Cy drgnęli.Na khodtch ruch.
RlłdY go6elfaluM l
-Niech tyjt
króliWiwat Henrytl Gw., pnybiere
n1 slłe. Wi·dK świtę
:&ofdOwłt. ~·· Pnto- wit
trzymałą któlewa~purpur,, Co za
PIUPVCI'ł. ~bogKCWOI
K.r~ Of'Nak. w4łlłnit nil mi-
;.. Jeilo
Wysołroit •poJuoł. Dyg~llłmy.
Nogi drt4
pode m<14- -n1
łrodekuli tronoweJ.
Ctłepo•el•·
two polak;.
łł:l~ttyleiettlny
ukłon.miec:.
luł hltłerowstłd\ zdob'fłlat.,
na n:tc~ntOl'WY'Id•= poaeanowł~ 10t·gan~ ł(onqret PO&Itów. Dłli ,.,,~:
d:tt,. o .,, to dotltdn.e na
póttota~
rotu pnedwybuehem llwo;•
,.,.,
łWtatO\WII w • ołicy hitł.,OWłkichN,_milec. w 8ertin••·
Hlt'-rowcy na wuelkit
apotobystertli
Siłnie
dopuKłt dO kongrflu.Kltrownlc.wo
Zwi~lcu Połekóww
N'-mc:r~hdobrzo ltdnak
mało hłtlorowtkitmetodv l onentujec
siędoskoNie we warystliich przepisach prtwnvcl\.
ubezpltcl'Vłos,. przed
zorw1nłomumów
.KO"''rts
odbył siędnia
6 merce1938 rokuwne}wię·knel 1111
Ber'łlna,IICZ4ctl ponad 6000 mle)to.
ZorozGrwow•no wiele pochtgów.
Przvgotowano wiolo wvdawnlctw
kongrosowy'Ch l odznakę.Dodajmy, to Nlomcy nlo
z~tzwollllna
wbicieehotby jodnQ;go gwotdzl&
w śdenęd&koracjo
se~tny były więc przenoł·no, a
salę tltttru wynaJętona klika godzin,
od 11 do 17.NawlęoojslęnlozgodJ:ono.
Biuro Ko-ngresowo, wysyl1)4c do
WłlVłlkłch dzłelnlc
ZPwN inlorme·
clę
l zaprouenla plsalo, te ,,pnvbv-
we~cych będzie wlteć
przedstawi·
c'el 81uro
KongrHowego
1 OPłSkAIRodł1 n1
rtmltnlu", Oruhna Helena
~tv. inłtruttorta
zuehowa,
Cłłonkłn&
HICtelniiCtWa ZHP w Niemczech noslłl włłinle tęope:s,q..
0 Kongres;. Polatów w Ni•
mc:zech mo.tna opowiedu.t
\tilłe Cietł'wyd'lruezy. OCo
nieł:tóre z nich:Oł1
eolów archiwalnych umien:a·
no na grac ulyprzebteg
li:ong.resu na taimy magnetofonow... Z:leeono to
n~ern 1ed::tej
firmie. Jednak. na wuel·
Id
wypadek. teehnlev Zwietku
podłą·ezyti
s
tęw
tł.Jł'mnicvdo mikrotonów kongresowych
inagrali
całyjego przebieg.
Jak mołnab"yto oczeki·
weć.
po
kongrełio Niemcy ołwiad·czyli, że ,.ze względów
technicznych nagranie sio me
udało''. choćbylo
publiczną tajemnicą, że taśmy
prze·
kez~mo
gestapo. 2
włosnych nagrańzmontowano
godzinną audycją,któ•r4
nadało Polskie Radiodnia
12mar·
ca.
Hitlorowcy byli nie tylko za5kO~czeni,
elepo
prostuwiclekli.
Niedość tego, nagrano na płyty
prawie
cały
przebieg
kongresu i wydanoskłedojącv się
z 5
płytalbum, który bardzo szybko
rozpowszechniono .Po wybvchu wojny hillerowev uu·
k.ali w lokalach ZPwN
iw mieszka·
n lach
dziłlaezyprredo
wSfY$łkimto·
go
właśniealbumu.
niszczącna miejscu znalcz:ione
płyty.Gestapo
ądzilo, że
zlikwidowano wszystkie.
Fot. A.Ptzybyllńskl
Mo.t:.ci•J~ntli usłyutć 11 Nogrt
nia. W
bibłtotokechttkoJnyc:h
l'lłl•dtledt UDIW'f'lt 1lbum H. l.thr l E .
Osmtńczył:l
pl ... Polac:y spod me
kuRodła"'.
Do albumu
dolłezoneJtlt ptvll.
ne któr•J nagrano
ntJwatnJołattfrl·
gmonty kongresu.
Ułtvtzvcltttm miody otot Edmund•
Osmańczvkłi.u&tvuvciG nagrMt
w uli borllńsklo·go
teatru
piełnl rodlaków Śl)lowtneprzez przOSliO plłĆ
tytii)CV U CZ.OS!nl·
kOw, usłyuyclo wuJszciG ł!:lorownlka naculnogo Zwł.złi:u
Polaków
wNle,nczoch, dr. Jana Kacrmt th, oglesziljqcego plqó
Prowd Polaków w Nlo•ncztch, a włród nich prewdą aktuolną doddt: Co
dzlońPo!Bk Na•
rodow1sluty.
Jak wvkontno te nagrenla, sk
oro zniszczono ply1y kongresowe?
OCO·•lał
Jeden elbum u p. Edmunde Kac:z·
marka,
n&lołlk&Jecogodo dzli w Opolu przy ul. %witki
lWigory.
Motecie ton eg.zemplarz
oglą,daćw Muzoum Czynu
Powst~ńczegona Górzo
Św.Anrry,
W renesansowym tańcu wokół urodzinowego tortu
Glos mi •'•
trzęsło,ezvtem ...
Oeogratlił
Slglsmundus etc. etc." Hen·
ryk
VIII słucha.Na torcle (przyootowenym przez ,.ctwonan .. zdobywaj4cych
apt~w•nott kuchcików) pal
~t •'•dWie łwio-
człtl - wotoło tkupiłl tię drużyna.
Omud'ln.,ł, lQIIł płomień.
To
po- myłlny1n1k dlt ..
Płomiłflla".Uro-
dzłny
upn:yJatn5oneJ drutyny , . _ . " . ...
tlęobzt.
do huaf10110bilu,
pr~ warylu Henryta VlfL
Zadzłw&t*".
te nltl rówiejnicy pocrtfl4 ttk
łetwo PfH(Iłieng~si4
1 powałnych nlłlołaltówwdziec:ię·
CłJ gtwłedt
Ni• ramierum nikogo obr•W. Btwlt st.,
tełtrzebe umietl Byto
wesoło. Płltrzvłemna wioftdo
btrłty
l pióra ne
Oktwłlchdruhów.
Pował:M
twlrtt l
podwfnl~tteno-
gawk.i spodni
- naprawdęb.:lrdzo stylowy
kontrast.Spójrzmy znów okiem
posłana
dworską uroel'{stołt. Poezułtm
m
l-tv
chłodekna czublcu
głowy.Lord Lancaster
wylałprzez
pf'lY'pedełtki·
tlelek. Nie
zauwatyłemtego od teru uaferoW11'1Y
0$0bą krółai odbywa·
jącą się właśnie ceremonią. MłodY pał k
..
kn4'łprted
mon.rehą..poda·
jąc
Wysotołć własnoręemie zakłada- -
ClfdenJ · -Joogo
su~
"'
nogęlaureata.
SłyeNł:gromkie brawa.
Jak łatwo przemienić sary szkol·
ny budynek w pałac Buc:tingham.
Tr~ łantlzji i
pomy$11.1., i ;u:.t ;tst dobrze. Bal uroz:maicMy lic:me kon-
ku-rsy:dziwecmvch kroków, fryzur.
Siania na
głowie.Druhowie
l ... Pto-m .. niil"
IOnłOWiłłlttOIO prtebc.JI:
.. Ja nie mam co na aloble
wlotyć".,.8ubfk:z:ki•', •. 8o wo mnie jot\
n)('', śmłech,gwar, kolorowe scGnerll.
Lecrwo nade.tyltm przobleret noo•·
mi
wniez:wyk:lt tw1wym l skOCl·
nym. renesansowym
t.~u.Mott ' " to kom
uł wyd.Knitnaru·
t~lne.
dziwne, wr4(Z
nłtnormeiM.Odt4dzl NI od
czdl wl.lry,
8łnda ,.tlarydl k.Onf'• pn.IOłełt... lazeleJ-.
Kiedy
s~w
tymnW. ueftttnby
. mo·t. ddwit.
Nam awolsty • .,, ..
ńczychare"-et
apnyjtł. K.etdy " 'cnwg.
st1Q ai4t
kimłłnnyrn,mott blrdzo.
bł.rdzo włinym. Młochł kołedly •
druhowie. P'O(li4gl1i.,cl
l)f'ZVłdldłm łmiało UWIÓfOWł11 w lłblwie~CJ:u.
lo
tlęw powtttnu
powłtwnltco- dóenno6d. To
byłyprawdt:i'we uro·
dl.łny.
NISU ał:romna opasb
z
Rodłemto nitmy, tle
Jł~•wymowny
łwie·dek histOfii.
Śwładelc ogłoazeniaPrawd Poleków. przvzn•nit pierw•
s~
odzn•k W1ary
lWyctwania
(pOCiera l kO"''fOIUpnyzMno
IIIod·
znaką
-
RodłoPromieniste ludziom,
kt6rlY oonejmnioj15
łatbvfi
działa·czaml
Zwlęz.kuPolaków w Nlo·
mcaech). Te opesl«t to twiadek
wił·ry w
Połskę l wytrwania w precy dlanieJ. O nauol opasce z
Rodłempo·
wltdzleno tu duto, e
lo niewszystko.
Ooluo
losy druhny Hetonv Lohr,dz.leJo
Jolpobytu w obozie
koncon·ttacvJnym w RavcnsbrOck
to temat nekliko podobnych
opowiadań.W Wuzym otoczeniu,
w Wes.zychharcówkach l izbach
pamięciposla·
declo z.apowno duto
cłekawyeheks·
po
netów. Czy o
kałdymz
nichpotra·
tlcft
cołelektwego opCMiedziet7 SpróbuJcie.
Jtc:ek Chlebcła
korespondtnt HSI ,.ŚM"
Opoht
Kr•g ln•••uktotówzueho-
wychKomol'1dy Hufca
w 8i.ołymOun.ajeu zorganl·
zowat
wsz:lcolt
wGlic:owioO
Oołnym.
trzydniowe
spot~tanlrt drutynowych l pny·
bocz..,.., zucho...,.,.
Było•o spotkanit szto .. niowt.
nt
tt6fym obok z.łłfłĆteor•tye::rnych. łPrew<łtali:łmy
prattycz.nie pomysły n•
tbłóttl. Wybrlliłtny
do Ce·
go cl4u
aprawnołtembasa·
dore pnyjatni.
NljbtrdzłeJ udtłn1m
łię'kominek.
w którym uc:zestnlc:zytv
.,dtlod prawie
wszystkich
narOdów
twleta ... Nie
.ak~sto się
zdarza.
bynau·
czychle.cfrutvnowi
bawili sł•tak swobodnie ... azem
t
prrybocznymi uczniami.
Nem sili to
udałoiZ
zucłtowympozdrowioniom CZUJ
lB1rb1ra
Kallnowab·Gołdył hm
Zabawę pomyłtono
ciekawie.
fletfnwoocJI, twórczooo zllp&lu trzeba byto
włotyćw przygotowanie stroju.
czy
nierwykle orvglnalneJ fryzury.lle
fłZ'f(:lnogo
wytllku w staniu
nagłowie. Awuyatko
ujętlłw potraktowa·
no z pnymru.tenlem oka klamry epokJ.
Zlblwł UctY -
wychowuje. Sto·
gon to wytarty, ale
cośw tym musi byó. By
prow1dzić drutyn.ętrzeba umlK dobrze
dę bawić. tańezyt..łplew&t,
odnuc:K w qt
powafnąl
nłtkledyannt
codl.iennośt: i łt,.wat
·~rotbfytanym.
wesołymchłopłkitm.
Tr•t.v
r~gn:mlMy.Pochylilem nl-- Uo glowł . Hon..,.
VIII - · po· zckawłłliąc dwonłń.Z tronu
powoliuu,.
~ łplwóf.Piotrłk
a221 WOH Url. $pytka
z
M~sztynakorupondent HSI .. śM"'
P•zntałem udawac!
lbl--doEdylyłY
-
_....,.tlę o - 1
... nie lł•etAO••łllj prnz
to-
leianłd l
lcoltJ06w
1 lllely (nrl
,.RP").
~IY-ITo.a
... - -nlojołł--.Chde-
-_ ... Kledychodztlom ... · - ·poddolltmołonl
do lłlooły podeoawowoj. nlo . . _ ... najlopłojł .. _ . . . . - • polłZyiom na
.,...,-.y
... III • . , . _ - . . . ~-
... ilt
Ich
niefubl,. elt •• n•
pr__,. to tierowllem
-.z.udroł.d4. Klody poNiom do Z.Ooodn'-J SPDiyflolnlcnj.
_.,m
ti'OIIłOdo neulci, bo
rawne
chełellm ~Jłd"' • p1..W...
Udolo "''' D"łklnauco ",...
łY'"Pia,nauczyc:Mii l
kołelanekr lnnyd'l
ldlł, ~· _";1y mnlo lał
Jolo>
feJn• łtd.. lit kolaDnlei l koledzy
r
moJtlkltay uweilll mnie ,.,.ku·
Jona... ,.pMnllca", lat01um11a.
l wttnll .... Po kilku miHł4Cich ni·
ukl poc:l\llem
•14
Nmotn• l prewte po rollu uuw•łyłem, te kina mnłenie lubi.
Zaun~w~m ei• dlłCZeg07 Przv;rz.łłm •'• tobie 6 boku l przy·
1nała;m im reti .. Był• m z.wozumia·
ta
i wefnt.r.b fik ttytl
koledzyz
podllłlwOwlc:i. Mvł'-ł•m•
.te tlił-
n'ln4icryti.... -~.--
TobyltJhld. T--.zjut.z•...
... chdolomodoys"-t
>ologów.
P - m ...-ot
grK. a byt sob4. Ptawlltlllm JM·
lmlt n1 nich z góry. Słałam ...
- ·
ł)m!NI
... d l o - llic:h miła. uprzejma. rwezvrytliwoa.Tej zrn•nle ~ ",....
"*"
lodów. Ttfaz;.aem
og61-nitlulbiiiN. ,..,.. . . WNYd
.._ prynuur
AJe nie,.,.,.ue"' .te
10IM:
iiiiwo przyulo. To ..pfZI'I"'f--lod6W'·
rrw.lo ... pnez ... <kuglej ... - -lllmucz
QIII
w .. przezdmlloae u
luuni•~ b6ryd'l leź nie braliOwa lo.
Zni-m
moje.._.. ... ,.rwo. dziilllcl 1emu
n~e tłyt;,. prm lWilic - .. kujon", .,IJilnif(" ł nlłwatnieiae -
nie pueelałem... uayt,
• to nikomu JUŻ n~t pneabdzt Wniosek jest jeden.
O.riewcrynv.
blldkłl milt. dajcte ełę po proatu h.lblt l NO rerygnujcil!!l z: ntuki, bo on•
;eat
naJwatnłfJJI..tł. Kiedy mie·11m chwile załamani• myłl1ltm.
że na.PstotnlłJłl:ł feat uJoda, szpan; toby umiet dobrro tańczyć.
wdtlfłCZYt się, ale to nieprawda. 80 to mija i nic si$ przez 10 nit osl4g1.
Chodzę do III klasy ZSR,
mem
zamler zdat do technikum, zrobłt matutł,a potem
byt mote16t
na atudla-takie•11
moje ciche merze·nie. Nie wiem diiCZ'iiJO nie lubię
mówlt głołno, fe chcfa .. bym stu·
dioweć. Moto dlatego. eby nle z:a · peouyt?
... ., ,,
Potrzeba zwlerzeil
Zupełnie n6e Z91dzem
al'
l WV powiedz .. M1n:eny (13 t rv •.SM",.
- . - lótly - - ...
-·-1>4--
neldedofł ID ... M pewno Dlroc:t.l jollł dolopol.ill ... - . , . .
dziem_.. azutMtedyu
lnnyeh1Tak
wle . . . crynire Ie zrwpiC.łO MNifGialłil Mnie i . . . nelclltly...,....rozr,-···~
l powodu Ulrllly _ , . , . . .
-nlolrtOuRI"*--
, - . oclca
ue a
tałdyczla _.llltn.be to
rrozumiet.
-
Na mapie świata
e Po ~Ka- ndie:
przyjaźń i współpraca
e Radość w Sajdzie
e Otwarta brama Gibraltaru
o
gla i bardzo liczą na n..)zą współpracę przy budowle wieUcitj kopalni ~gla brunalnego i zakładu wzbogacania w Biharzc. ,.Polska wi· zyta w Indiach przyniosła - j.1k lo napisał
wptywowydticnnik "Timtsof lndia" - otwl'H·
cie gospodaro:e"'. Rzecz tern
w tym, by ol\varde to wykorz.yst.lc! inadat
mu konkretnyksztołt.
Pierwsza. poz.-.
stoilam i państwsocj ali sry-
anych, oficjalna wityta premiera Wojclecha Jaruzelskiego w wielkim kraju na kontynencieaziatycklm ma
swoją doniosłąwymowępollly·
czną. Polska i Indie na wiele sprawwspókzc~
nego świata mają ldeni)'C%ne lub
zbi eine
opi- nie. Ta wspólnota poglądów i dąień jt$ZCZC bardziej zbłiża i pogłębia trlld)•cyjn.ą już pny•Ja.fń, ułał\11la lepsze wzajemne zrozumienie.
etapie nie więcej niż 10 procent ziem pozosta·
jących wciął: pod okupacją. Okr()g Sajdy jest
niljg(ściej zaludniony w tilłym Libanie, zaś
samo miasto posiad Ol ponad
400
tyS. mit-szkańców. RząHiibański w specjalnym o''Yładcte·
niu stwicrd::il,lt odzyskanie Sajdy ma hislory.
czne znaczenie. Wezwał jednocześnie naród do p<>dejmow.11nia wysilków, w celu uwol·
nleniil całe&o kraju spod i~rael.skiej okul:t.łCji.
rym nigdy nie zachodzllo słońce". Dziś impe-- rium jest już tylko wspomnieniem.
Hiszpanie nigdy nie pogodzili się z ~b
N
afwałnietszym wydnrzenlem lutego była oficjalna wizy1a premiera polskiego rzą. du. gen. Wojciecha Jaruzelskiego w Re·
publice Indii. Odbyła się ona w dniach od 11 do 15 lutego br. n.1 zaproszeniepremiera Indii pana Riiijva Gandhiego. Rozmowy obu pre·
mlerów,
a
takte członków naszej delegacji państwowejz
przed.s-tawidelaml Indii zakoń·czyly sit; całkowicym powodzeniem. W komu·
nikacle końcowym oble strony potwierdziły nic tylko ,.naturalne dążeniedodalntł;O
roz·
woju l wspólprac:y", ale takfe f>9<1kreślity ko·
nieo:nośt poszukiwilnia now)'(łllorm n ero·
kiego wspóld:t:i;\bnla gospodarczego, dosto·
sowilnego do polrzeb i możliw·oki Polskll "'· dil. Oynamianie rozwija~1ce się Indie są dziś
(nłe tytko zre-sztą dła nas) pcrspckcywicznym partnerem l łicz:a<ym się rynkiem zbytu dla polskich wyrobów. Są poniidto partnerem 50·
lidnym i stabilnym, nie zmieniającym
z
dnia na dzień swyth międzynarodowych · powi~pań polit)'Onych. Właśnie ów połltyt:zny klimat, tradyqjnie przyja:tny Polsce. d lu getrwale wlę·ty sympaeli i wziljemncgo sz:aeunku stwarzają
nowe jakotelowo warunki szerokiej współ
pracy. Stuiy ternu m. in. Polsko-lndyjska Ko·
misJa Mieszana ds. Współpracy Cospodaretej,
Naukow~j l Technicznej, któr<~ odbyła już dziewiC:~ posiedzeń. usr.alającprogramwspól·
nyc;h przedsic:wzic:<! gospo<larQ)'Ch i nauko- wo-technicznych.
P
o dwóch i pół !.'Iłach okupacji Izrael roz- począł ewakuację swych wojsk inw;a%yj·nyth
z
poludołowego Libanu. 16 luteso nad miastem 1 pottern Sajd;) oraz iO miejsco- wokiami powiew:. ją jui flagi li006skie. Trty'tysiące żołnierzy regularnej armii wkroczyło
tam w Miejsce wojsk izraelskich . .,Czołgi i transportery wit;lły kwialami tys.i'łCC ludzi.
Całowano iołnlerzy. wznoszono okrzyki ob·
włeSlcz.:t)l\Ce uwolnienio-trt«iego co do wiei;• koki miasta Libanu - donosi w swej łcorc
spondencfl wysłannik PAP, Tad!!'uSl Jackow·
ski.- W pierwszym dniu oswobodzenia Sajdy
ludność masowo wyległ;) na ulice l płace.
Pooł\vierano \YSZystkle sklepy, wzmógł się ba·
rdzo ruch samochOdowy, to tylko niektóre objawy zewnętrzne powrotu do normilinoki
po 30 mlesl:acach okup:.cji".
Clękłowe wycofanie się ltraela
jc-sr
dobrą Zilpowiedzil! na tr.vaty pokój. Bliski Wschód od.cz.J~su powstania pari.stwa IzraelJest
reJo·nem nieustaJ:acych w.11lk między ltraek:zykami a Arabami. przy czym ci ostatni s.ą seroną broniącą się przed agresją izraelską. Prawdzl·
, wy pokóJ naslanie jednak dopiero
wówa.u ,
gdyostatni żołnierz itrael$.ki opuści okupowa- ne ziemie ar;1bskie i j»lestyńskic.
5
lurego nanąpllo otwarcie granicy mlędty HiSlpanią a Clbrallarem, skalistym cyplem przylegającym do Pólwys.pulbe·
ryjskiego. Gibraltar jest od 210 lat kolonią bryeyjskól, pełnlqcą w pr.zeszloki rolę wa.tneJ s l racegicznie bazy morskiej i lotniczej. Hiszpa·
nia uH~clla 10 cerytorlum w 1704 roku .11 na mocy zamrtego 10 lat pófniej w'VIftchde trak lalu, zostało ono pnekazane Wic:llo,f('j 6ry• tani .. powleczneczasy". Tr.1ktatten,jakzresz·
tą wiele innych
z
tego okresu, był efektem niedobrowolnie ,.ukl.1dających się stron",
l ecz
osłabienia potęgi militarnej Hiszpanii. Wielka Brytania wykonyslala po prostu wuos1 swoje·
go zn.aczeniil na morzach $wi:ua, St:ljąc się
t biegiem lat najw-iększym państwem kolo- nialnym ws::echaasów. Imperium ... nad któ·
o
utracie Clbrall3ru. Pierwsze rozmowy nt temat przyszłości tej skalistej twierdzy obyd·wazainteresowane rządypodjęływ1961 roku.
Ani te. ani nałtępne pcrtrakcacfe nie przynio·
sly rozwi~nla. Hi.upania, t.1dając przywró- cenia jej suwerenności nad Cibraltarem,argu·
mentuje. :łe jest on powiązany z hiszpańskirr terytorium geograficznie. etnietnie, .te u trzy mywanie kolonii jest w końcu XX wieku ara·
chroni~mem. londyn odwołuje się do ptawa i konstytucyjnego ::t~pisu,
a
takle do opinii samych mieszkańców Cibr~llaru. Ci osc:unl:aS
w referendum opowledzf.ell stę za pozos- taniem przy W. Orylanii. Decyzja ta wynika przede w.srystkim z wyższej nii w Hiszpanii stopy tycioweJ Clbraharczyków. Otwarcie po 1S lalach bram twierdzy. j3k widłt. niczego nie .z.nlieni.L
ucy 'lył drugim mrofnym micsi<tctm ccgo·roa:nej srogiej zimy. Fale mrozów obj(-ly praktycznie całą półkulę pól·nocną. przy- non:te ogromne szkody materialne. Mró:z:
l gnieg sparalltow.1ł transpott l łeglugę. W nie- których re:;ion~ch rteki z3ma~ty do dna_
Ucierplało wiele plantacji owoców cytmso·
wych i pomarańczowych. Setki ludzi,
szat"·
gólnie
we
Ftancji, Hiszpanii, Anglii, Wlostec,r, poniosło $mlert. W naszym kraju, mimo licz·nych awarii instalacji centr1lnego ogrzewania, bronimy się dość skutecznie przed atakiem
:rimv.
Szczegółnie wUnll rolę w tym progr;~~mie
ma odgrywat wspóklzi<llanie w górnkł\vle węgla, energtttyce, hutnictwie, pn:emyłle ma,.
szvnowym (obrabiarki), stoczniowym ... We wszystkich tych dziedzinach Połska moieofe·
rować ln<.liom zn.1C'%~ pomoc. Indie np. :r:l·
mlerzają do roku 2000 potroić wydobycie
we-
Odwról izraelski obejmuje w pierwszym_ Zeglarski •
pojedynek
Przebieg tej doby wyniósł dwieś·
cie mil. Na
te
warunki to prawdziwy sukces. Juteśmy pewni-teraz o l bO niq<tv. Wstaje śwłt Odsłania strasz·nie zagniewane oblicze Morzn Pół·
nocnego. Grotne lale Slają się
z
kat·dą chwil? większe. Kadłub fte9a1y jęe:zy od ich uderzeń. Tej nocy " ' .. Eaglu" wichur d porwala siedem fa·
gli. My wyszliśmy obronną ręką.
ODSZEDŁ
W śrOdę 16 sierpnia 1972 r.
wystartowaliśmy do wielkich rC"gat.
O goctt. 13.49 .. Dar" jako drugi fa·
glowlec pneclne linio $ll:1.u. Wroz
z
n.ami rusleją 44 jednostki. Pned n&mi czvni to amerykański .. Eagle".Za nas:zę rufę Idzie niemiecki .. Gore!' Fock" 4-krotnyzwvcięzca Międ.zyna·
rodowych Reg3t Wiclkłch Zaglow· c6w. Wiatr niestety jest bard:o sła·
by. Wyprzedza nas niemiecki konku·
rent. 8 Amerykanin znika w og614:t l OClU. Maszty Niemca widzimy at do zmroku. Niestetyjesteśmy bezsił·
ni. Tak jest w ple1W$zy d~ień, pierw·
szą nocidzian nascępny.Zaczynamy się denerwował. Jak tak dalej pój·
dzie,to nawet na paradętaglowców,
która ma po regułach uśw;ctnit Olimpladę w Kilonii, teł nie zdąty·
my, Ale niech tylko skończy siq ten pieklelny kenatt.a Manche ...
Poranny meldunek
z
duńskiego okręlu woje Mego. ktćry spełnia roto statku łącznikowego. sprawia, te$2:81 redości 24P800wał na pokładzie fregaty: .. Eagle'' pozostal
u
rufąo ponad 70 mit, a nicmiecti .. Gorch Fccl<' 55 mil! Jednak do moty wSkt~·
gen jest jeszcze daleko. Nicwyspani.
prtcmorznie<:i i mokrzy, mimo zmę·
czenla tkwimy na stanowiskach.
Wraz z nastoniom dnia Morw Pól· nocne pokazuje swolą największą broń-białe szkwały. Ich siła docho· dl:i do .. dziewiątki". Wszyscy na po·
kładzie. Wyznaczcni oftoorowie IU:S·
truJą horyzont. Wszystko dookoła jest białe od wodnego pyłu. Szkwał
trzeba pnywitać zrzuconymi tagla·
mi górnymi. Mimo to prtochyl jest bardzo duty. Pokilkunestu minutach
s:kwał przeehodrl. Bv nie stracić szybkości, narychmłast znów sta·
wiamy wszystkie żagle. l tak bez pn:c-wv: t8gte w dół, taglo do góry.
Ze
zmęczenia ledwo stoimv n8 no·gach. Koment' mi bez pnerwy na mostku. Uwata no wny$tko. Katdtl zmianę kierunku wiatru 1r2eba zau·
watyt, trzeból przebra.so\"•ać reje.
Wszystko po to. by hgle pracowały
najszybciej- najwydajniej. Niestety nowy komplet t&gll nie wvtrzvmure uderzeń potęfnego tywiołu. Uszko·
dl:eniu ulegaitt cłwa z nich. Mimo dufej chwiejby wchodzimv na reje,
układamy nowe. Tam
na
górze s·cra·sznie nami rzuca. Porozumiewamy
się knycząc sobie do uszu.
Przychodzi ostatnia noc zmagań.
Wiatr słabnic. Juto tmiertehuwłdzi·
mv za
rufą ma9:lty. To .,Gorch Fock"odrabia strety. Jest to nOoCwielk1ego
wysił)(u i dramał'/cznych pr1:cłyć.
Dajemy z siebie wszvslko. Wyko·
rzystywane są najtiejS'le nawat pod~
lft'AC • ną wac ę
Dwudziestego łtytznia wieczorem Od· szedł na wleaną wochtę kopitan tegrugi wielkiej, legendarny komendant .. Daru Pomorza·•. ostatnio kusto~ tego taglow- ca·muzeum, Kozimierz Jurkiowicz.
Kopitan kapitanów, związanybyłz .. Da·
rem Pomorza" od 1934 rolcu, kiedy to po
ukończeniu Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni telpoczął na nim pływanie jako instruktor. Kłedv w 193$ roku bi8ł8 fregs·
ta została internowana w Sztokholmi(t,
wrócił do kraju, by walczyć przeciwko Niemcom. Po wojnic .. wszedł w skład załogi, które przyprowadziła żaglowiec do
Polsłli.
Pn:et 25 lat był komendantom ,,Daru Pomona". Wychował wiele pokoleń ofi· cerów morynarki handlowej.. Ale przede wsxystkim był Wielkim Przyjacielem Mło
d.tiety. Gorqco pragnął. aby była mocna, silna, ro:umna. Kiedy nadszedł czas bu- dowy następcy bi.ol(tj fregnty- .. Daru M lo· d.tiotv'', stonąl na czele komitetu jego
budowy.
Nosi Clvtelnicy, zwycięzcywictoetapo·
wego konkursu pt. » Od .,Soldka" do .. Da·
ru Młodtioty" «, którego dochód przez:n&·
czony byi na budowę nowego szkolnego U g łowca. mieli z.onczvt oo:nać Kepilana
kapitanów. Wręczał lm nagrody oaobiś·
cie. A kiedy okatoto się. te Szkoła Podsta·
wowa z Kadzidla trzytrotnie zajmowało
w tvm konkursie pierwsze miejsce, kepi·
tan Jmkicwicz wręczył jej pnedstawicie-- lom sl)@cjalną nagrodę-wł-3sną kapitan.
sktl czapkę, które stanowi ozdobę szkolne- go kącika morskiego.
Kapitan Jurklewicz zabiegał o to, by .,Dar Pomorza" przok$ZU'llcit w muteum, jako symbol morsłliej Polsłli. Nazwałbhtllt fregatę be.teennvm klejnotem. Ale IQ.
wlc.śnie On klejnotem, znanym na wszys.t·
kich MOrniCh świata, białą fregatfl UCZV·
nil. To podjego rozkazami.,OarPomona"
w 1972 roku przyczynił chwały polskim t8glom. W6wczas to. startując po raz pierwszy w wiolkich międzynt~rodowyeh
regatach, w tzw . .,Operacji Zagiel", biała frtg8ta zdystansoweł3 starych, znanych faworytów uez(ł$tnict.ących od lat w teJ imprezie - zajmując niekwesttonowane pierwsze miejsce.
Obok. drukujemy fragment wspom·
nioń pisnnyeh .. na gorąco" pt.tez uczest·
nika regat - wówczas studenta Wytszoj Sz.kołv Morskłoj w Gdvni.
Fot. CAF
Przychodzi drug8 noc Ale nie je. t Mm donc spać. Dzwonki alarmowe Slawlają załogę na nogi. Ciemność zupełna. tylko wldat białe gn.ywa·
ClO. Warkocze piany wskazują, te memy .. siódemkę". Stoimy przv swoich slanowisklłch manewro· wych gotowi do zrzucenia bgll. Rlll:
po rat feto wdlicrają się na pokład.
Powiała .. ósemka". W powielnu
pełno słonego, wodnego pyłu. Trud· no tn:ymat s.ię na nogach. Martwi· my sifl o tagle, ale wola zwycięs1Wa joS-1 wioJtsza. Komendant osobiście
nadzoruje walkę fregaty t tywiołem. A ona mknie pośród czarnejjak smo-
ła nocy t stybkością 13 wozłów, Sil·
ny wiatr jest nas:ą St80$Q. 1 nic mar·
nujomy tej szansy~ tagłe trzymamy jak długo się da. Pr1:odlyły fregaty stają się coraz gwał1ownlejste,corat większe. Wysokie fale coraz częściej wpadaję na pold&d. Komendant for·
su je łagle do granic motllwoścl. Tej nocv naprawdę feglujemy, Mimo zmęczenia nikt nie śpi. A góra tagli raz po raz oświetlana reflaklorami okrętowymi posuwa siq
na
północny·wschód. Ku mecie. Oświetlając taglo osmugumy inne statki, które obowiązane są ustqpit nam
z
drogi.•
ST. BOROWIEC•CI
muchy wiatru. Puecłwnłka ogląda·
my na ekranie radaru. Gdywschodzi
słonce widać go wyratnie gołym
okieM. Jut nle same tvlko maszty.
ale l tagle, i kadłub.
Z
godziny nagodtinę odległośt mię<ttv nami mf..
nlmalnle maleje. Czytbvśmv prawie no mecie mieli przegrać1 Zapaleni
sportową walkQ dajomy z siebie ma·
ksimum wysiłku. Do Metv iełłezo 25 mil. A Niemiec za nami 6 mil Wiato·
rek slaby ... dwójkt~''.
Do
końca wa~ą się losy legfarskiego pojedynku. Od·le(łlośt do mety 5 mil, Nicmice - niecałe trzy mile za nami...
O godzinie 8 minut 8 i 24 sekundy .,Diłr Pomorza'' przechodzi Jeko pi(trwszy linię mety na wysokości
latarniowca Skagen ·- przy północ·
nym cyplu Półwyspu Jutlandzkiego.
W tym momencie zawyły nosze sy·
reny okrętow(t, a wszystkim 160 lu•
dziom na ,.Carze" wyrywa się grom·
ki okrtyk: Hura/ Spontaniczna
ta·
dośt zapanoweła pod ,,skrtydłomi"' białej fregaty. Ze łzami w ocz.ach padamy sobie w ramion8. To my, Polacy, wygraliśmy te fregatył Na
czett
naRego kOoChanego Komon•donta wznosimy trz.ył(rot.ny ktzylc · Hipl hipl hural Stojąc na baczność śpiewamy Mu -Sto lat. Twarz Ko mendaola wysmagana wiatremi ty lu mórz jest wuuszona. Po policz k8ch ciekną kroplo lttt. t.ozRczęś<:it'l.
Czu;emy się jak Jedna wielka r 1dz.l·
no. Rodzina teglarzy. Jesteśmy szezęśJiwi ...
ANDRZEJ KAMINSKI
Opowiedanie
wyróżnione
w konkursie litera ckim
~ OTE~ J ."_
OSTROGI"
świat młodych
Opowieść
• •
o zyc1u, które
zakończyło si~
,
L
e1.~ na '•nlctniko. Nie jest to przyjemne miejsce, ll-llmi prz)llnacle.Sf~ltllem
jot tu kHb dni l
trochę się fHI)'lWyo:3ilcm.Na
poc.tqlku aułem się nle$wojo, ale włr;rótce OCł!nilem, że i ta.k nie trafiłt:m Njsonej.lnal.u:łem się w II')'Sk>krJI)'O:nytn tOWirtyS-twa..Tu!
obole ffly
pogtydony pn:ez myszy kryml'nal pt.~ra
Khow.tl ~lęw s.ur.e ...
Osoby l.lk dumnej l ~neJ słebie jes:lctenigdy
ni~ Spotkałem.W
r>~m•c:hl.apo:r:nawanl;a n.a1
t na~kszym OSi<'!gnlęcl~m łlter.ahny łwialow<:j,nie daje n:uu
5f)łc! w noc:ygło,nym r«;cytowanlu111 1owe; lrełcl, Włuklwh: to nic nie r-o:rurniC!rny, ICN;Z niklsię do teso nie przyznaje, obłwi;~Jąc s~ pos~dlenla o nieuctwo. Jut
jeden się wych)lltl i Stwierdrił, te nie ma sensu C1')'1anl~ ksi.P.kl. któraposbda ł)łko połowę Wdej brt.kl,poniew<~~i
d•u&apołow.i
po:rosta·b
wbr.r:uu.tu ttcfnqo
wlt<by i ~&'YlOnl.&. KtymiNI
pt..,Mordera Khow.~ł się
w
n<~ tle" podławiłbonto\ .. nib
ad ihonoru.
Nieborak rnu~lal opu~cit nas;, 'mictnlk, uniesiOtw pn:ez wL'llr (byl bowiem pudelkiem
po
f)o'lfJittotach).To odcjkfc
gorzkimi łzami obl.1łamoJa
~sladka buleleczka f)(}perfumach
.. U)"t mo!e". Ryb1dtcydowan.~ popC'łnit mualbns i~ J.lę
N ...~ z:c:zymf.lłk
ptoulcznym j.alt z:snlfdone pudel toz
napts.em ..Populo~rne ... Złwł;,f' ~dtib..k NJWUniej:szy
jofi1ch;u-.lcte-r, a
pnedri: wł.dnie buntownkze uspo$0bitni-e-ukoc~nf'·go
łOtddC'IIło ichberpowrotnlc.
Oti~ Idy oboj~lf'!JI mało poW<lbna(ch~
nil! utr.acll.ljes:t:a:e .:grabncJ
tigurki). Kled)i &owlem p.lclmlalolładnifl, lect 7 dnia na dzłeń lltlCiła $WÓj piękny za pa eh. Teraz
istniej('
tylko WCl W$pomnlenlach.Uutc>l~ka
jest dla mnie leolejnymdo~
d"" N to, te Wda rlecl' na
tym ~ ~st f'kłtw.lb
i SZ)'bko piUmijaM c:us..
Z tnOifSO umiłowan~
dołilom~nb
$tniejesię lnnyouysłOkłił·
ł)'Ctno-<Hłyjtyany sąslo1d, ptltdSio~~w;c:iel sztulc pięknych. l~
to
obruek n~~rysowanyna k.Hl
c;e blokuultolnego. O{wiadaa on, io
jego <WIOl .tyskasław·~
co nujmnicj Picassa, (:hoeia.ttymczasem zdr•dz;a
lendcnc;e dore.1lbmu wojennego. PrawdoJ,OOObnie dlatt!·
go,
te młododany .Artystaprtf'<fslawil
dram.lt)'Q:n• l krw:.w4 w:.n:,Jl.fdeao ..
l hiiJ~fOWSkimc:zo4pmt. Mnóstwo
płomłeni1 pocisków
w
locie
l SIOJy ubitychCwrt.anł~
N1emców). Obr.uet. jest naejcyniiciem PHvmlstycznie n.HI.lWM)nym dolW'IaUi. Wd-4f
p~ina n:. m o rychłym końcu n.a.Qej lmietniskowe; egzystencji. Nieublagany, .straszy n:as ''nledarką.. któr.łr7,,dko
borudko, al!' CZ;t$tm
przyjeżdża. Co
f)fo1Wd.llnajstarsze obleliki od 1:łemniaków ~tu od miesiąc•.
ale
płotka8'c»l,
teUnieciarki 7J3wlaj4
się W ł)'(hOkollach r.U na dwA
miesi~. M.atnywię<:jeszcze
lrochę cusu ... Mogę łf'far opowicdliKw:.m .swoM
ht)IOfiębet
ob-lwy, t~ ~nie pntłW.INw Njddc.Jw·
scym
momtncłe. Ni~rm bow•f'm nk psugo nd:
~idl belukońo.eni:a.
OOKO~CZlNit NA STR. S Rys.. S. Po1weł
O - ... ..,. .... pnytiOtOWane
dopojazdy poru-
stłnlt 1lę po
iniegu po.
siadaj4
gumowe
gą.słenico.Dzięki łOtłotonlu cięłaru ne więlcnoj
powierzchni
nie UPI·daM
sięw
.,łeg, ttlnowiłc naleren.eh
I)Ołołonyd'lza totem
polarnym główny '-odettrant·
pottu towarów
f ludl:l.Wad• togo
typu pojazdów
Jest nadmiomotutycle p.&liwa.
Na 100·kltometrowoj
traale apai•M one
okOło30 litrów ro-
pylZnac:z:nt
Cłlłłt •notrgii mutłbyt tutvt• na
PQtonln&e OI)Ofuapowodowan.tgo tirciem me·
ch1nfz:mu
gąslenieowego.A wykonenil
z
metalowychClQści
maszyna wety 300
kilo-gtamów. Stanowczo za duto
Jak n• pojazdprte.zniC:lOny dla
... specyłiconyd> udoń.- A gdVby lik
94.sienlee z•
atąpić lcołaml7- pomyślał
inty.
nier
z
TułyW.F.
Ł1uchin,przy.
&tl)pując
do budowy swojego
wehikułu.Wykontny pnez nie·
go prototyp
atł~ał slęz1amy,a.ilnik:.a od motoroweru. umo-
cowanej na
~lOdzie narty,dwóch
wieł-.ichnad'muchfwa.
nych
kółl umJeuczonego
między nimi
tlodołlrct. lto
ws~y·SlkOI
Próby przeprowadłone
wobecnoki nieco ldumionych
fKhowtówod mocOtvzaqi wv·
padły
pomrifn'-,
Po;&łdporu-
lllł się płynnie f
lotybito po ,.:
•pach
i lodowym rumowisku.Konstrukcją Jllnlorosow<tll llł
uczestnicy wypr1w
la krągpo·
l.&rny. Postanowiooo więc wy·
próbowit
oryglr\łlnypojazd
w warunkach
terenowyeh. Wv·
nalazeo z Tuty zgod.c,.się wzi~tt udział
w
tym prłudslęwtięeiu.- Na
poC:Z'IIku musieliśmypnekwallflkowe6
tlęw
•pa·wacty,
łlunrzy,mechtników, mont..-.ów Itp. OpponowaU.
my bowiem
tyłtoprototypem,
a w wyp11włe miały wz~ć udtleł <łpoJazdy.
Pozostałetneba było więc wykonać Włl'lsr.or4c:znie -
wspomina
kierownik
OkłPOdycji W.J.Supiro.
Kilb ",...~ półniej nieco-
dzi.tn.na
bwałQda wyrus:zy1tn• polotone ze
łt:tęghtmpolar-
nym obszary
Workuty. Ponad dwatygf)dnle
UOUi$łnicywy·
prawy
przedlitraił alę betdro·te mi
tundry. oblodtOnymi
gó-rami polarnego Urtlu. obrleJII
· miOceanu
Lodowatego iMo- ru
~rsk:.iego, łodamlremart·
niętych
rzek
lf•zlor.
Pogoda wtym
czasie bylnrótna:
od minus2r<:
doodwilty,
odze.
rnioci- do
betChmurnegoni•·
ba.
od ślisł::loj zamartni~ej po- w$a:hni - dopuszyslego
łniegt~. W tych ltudnydt
wa·
runk&ch
dwukołowMcz
nart.ąna
przodziespl•vwal
się znako·
mlcio.
Pojazd nie
jolllbV' skompłlkowany w
budowie. Do
!ełckiej ramypnymocowany fHI
silnit od motoroweru omocv
14w .
Wydłużona m04oeyłtfowa kl ..
rownk-4
połączonajest
dre)t-klom
Z umOCOWIInlt Z: przodun1r1.ą,
wykon.ttn'l
l trzechwarstw fomlru
łkłtfonegoty.
wlq epok:sydow4- Kenty narty
Olll I'\O$etk
wykonane
sąz mota/u.
- Motor poł~tcxony jest z
tyl·
nym mostem
prukładnią ltń·ouchow4.
Oblwlalłłmy •fę.ta fett ON
najbanłtł.fnaratoM
NI 8W81fę.
Jednlk
W QU.iepodróty nit uwloctt..
ani
ratu - mów; jeden t uczestników wyprawv.Najwlęk.sl4
lalettt konstruk- cil
aąwielkie ogumione
koła (IchUednlea wynosi
1 m 10 cm). Nadmuc::hana oponapny·
mocow1n1
jest do fttg.i za po-mocą 14
durel,,mlnlowych pa.
1ków, które chronlq
gumę przednadmiernym
ro~dęciem.Motelowe
paskJ
apelnlejąjesz-
Cle inną funtcło - a~iaMc
o pocHołe tmrMełlltłą poślizg
po,. mu.
Opony wykonane 14 z
nie- tbyl
artywnej,a lo
wytrzymałejgumy. Powietrze napompowa·
no
j(l$1tylko
pod dłnlonlem 0,2atmosfery.
Niewieikit dłnieniezapewnja
kobm tll•lyemOśtZ cztc..'rcch srron świata
POJ D ZK lNY
l dobr.ą
amortyucJ•
fałdy. Po-jatd mota
więc porutzaćsiq pfynnlo po
najwiąks~chwarta- pach.,
jekby przelewając sięz
kołłna koto.
-
Prnbytlimy ponod 1000
llłłomttr6w. JKh111fłmy po ob-
lodzonych
kam~nlach,ater·
c.t4JC.yth llnakac:h. ocMamkaeh
lodu. lani
razu
ładnez
nauvch8 kół nit
zost.to
pnrod.a:lure~włont-zbcłlwyc:a alę konłtruk
łor Aludlin.
Słyblco~
po,.mu
bvło teółlouutetntona
odpogoefv
l Wl·runlc6w Jazdy. Na
łW~rdym.ll·marzniętym ś.niegu mołn• by- ło
foeh.o6 na trzecim
bloguo•l•·oll4< " ' - -
godt.Szybsza juda
była.",,
ni&-mołfiwa,
getyt na
wyboj1ch za·nadto podrzucało pojazdem,
c
hocłat klerowca jochntw ,.po·
zyojł
tportowej"
tzn. atolłtc napqygl~ kolanach.
N•~ pr"'ro~
- 60
trn/godz - pojozd
rozwfJ.t no
gładkich
powierzchniach za.
marlrliętych rzek l jezior. Niskie Ci*11lonlo w bani<tstych
kolach
zapewniało mu
•wlttlr'l'l
przy·ezopnolt.
Nio było teł kłopotów z utrzymaniom
tłeruntu jlłdy. Jedynymmtnbmen-
tem była mała sterow~~Na
rwardoj powiem:hnłczubek narty
nlo tlobiłrowkłwinlegu. Powodowolo to, ten.a
takrę·liCh poJazd larwo 11aclł
r6wno-
w•v. . co
groziłowywróce·
nltm.
NIJtrudniejs:zym Odc,n.kiem
drogi
byłaIatda po
górłkichtc'ltonllch polarnego
Urelu.Wy-
plliWO znalazła się tom wcz•łieO(lwllty. Spadł
•wtety
mokry łnltg,którego pokryw1 alitgala 50
cm. W tych warunkach kolam.aaryn ta
padały sięai
po~.Jodnik
dzłęłdniewrelkieJ wa-
d.te rok o 130 kg)Jeden
ezło·włok l>ttz tbvtniogo trudu mógł samoełl.iolnie
wyclqgntt4
gol tllpy.
Moc
11fnika
od motoroweru obuła tięw
pełni wytt.1cu~j.ąet, 1by włett kierowcę. 30-ki-
logtamowy
ładunokoraz
cią·gn.ą~. ne
,,nyezepionych llylu
snnkach, wyposattnle tlktpo~dyc.JI o wtd.ce
okolo 100 kg l W
drodzepowrotnej
ml"z.Ulicy WO<tuty
i _..,.,..w
gófKh polarnegoUralu ty.
wo
lntOt~owali się nltzwyk~·mi mouyneml.
Robiono
tdjęcla, wypytywano o
t~CłGgóty tochnlcme,wyret•no
awojo uznanit ol:łł;s~mi.- Prostota lconstrukqt N.
włełlJe J:utyc:ie
palfwa, lek-
koićtp1awla. b
in,.łny po- jazdlntynlera
z Tutyna
glo~bije dotycheus ttosowa
nt mauyny ' " 'i&nlcowe. Potll•danie tlkltgo apn•tu bardzo
l.liłatwiłobynam~-wyrata
swoM
Opiniętie..-ownik
tb~cłycfi geologk:mej
we wsi
P~'"nyj.
W
ftł.edaleklei przyazł~clwynntr110k
powinienwoJ66 do
produkefl seryjnej.Ola mion·
kańo6w
wiosek u
kttglem po-larnym
Ora.z: uczestnill:ówtU.
f/OdY<ji bod•wa'fOh byłby "' łlodelc lftnsponU wpt"Ołt
wv·
marzony,
(Jo)Snltlny pojazd
J-•t ł>Ndl.o ałronornlc.r:ny.
W Cl.Uie jazdy.".,. tnykrotnla mBJ./ Pllllw• nil~lywant
dot~
'""'"Vnr
Młl.mt:ow.WIELBŁĄDY
w Stanach Zjednoczonych
tek ..
Supf>lv'' przywiózł tltmlru do TolctBIU Pfl:Csdo30wlolblęd6w (taladunełt
tych
zwle~t urejetcrowałrysowntll)
. W na~łlłPftYtTI rol;u do delty Miulsi·
pl PllVWłeńono
z
Eglpf\.1 n•~···pno 44 utuki. Jednak władze
woJ• towo
rychło tłozygnowbłyz pomytłu; część wlolbłlldów wykof~)'atywala
pocrte,innyml
zaJęlifi•
prywatnihodowcy.
Ale
l oni uznali zwienotaza
mało Prrvdłti'Mł. SZCl'łQÓin!,e
z
uwagi
n• uybk'i rotwój lcołti :tełaznych. Ostałeanie po roku1876 ł)Ozostale wielbłądy .tna·
lady •"' n•
wolności.01111n1,
żyw4 alt"k' widziano Rl tkra·;u
C)c, "V Śmieteł w1811
r.Od
~""90 ' l.ltSU jedynym włdo·mym
611\{lempo
amerykańskich
witl4hlttdach jest. ..mcuk&
popttltlmych paplorosów .. Co·
mel" z witorunkiem
wlell)ł'ldtna
opakowłniu ..( .. Pozn•l
ŚWlat"J. W połow..
ubiegłego wiell:u brttpo..łrednio
po woJnech Stanów
Zjednoczonych lMek$ytiem,
grupa oficetów am(lryknńskichwp&dla na pomysl atwort:en
iana
południukraju
Oddziałów J~.tctyne
wiełblłd.ach. Upłynęło t1tte lal nimpom.,.e
pokonałbe1lery •dminJstrac:vfM i osta-
łocznie