Powstanie spółki Farm Food S.A.

Cichacki, Piotr

Powstanie spółki Farm Food S.A.

"Studia Łomżyńskie", 8, 1997, s. [331]-335

Zdigitalizowano w ramach projektu pn. Budowa platformy "Podlaskie Czasopisma

Regionalne", dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (umowa SONB/SP/465121/2020).

Udostępniono do wykorzystania w ramach dozwolonego użytku.

Powstanie spółki Farm Food S.A.

~Studia

Lomżyńskie

tom VIII

Spółka Farm Food powstała w dniu 13 marca 1991 roku i została zarejestro- wana w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z kapitałem zakłado­

wym w wysokości 30 miliardów starych złotych.

Inicjatorem projektu i inwestorem strategicznym był Dominik Jastrzębski,

obecnie przewodniczący Rady Nadzorczej. Spółka została zawiązana w celu bu- dowy i eksploatacji zakładu przetwórstwa mięsnego, spełniającego wymogi hi- gieniczno -sanitarne obowiązujące w krajach EWG, U~A i Skandynawii. Budo-

wę zakładu rozpoczęto w maju 1991 roku w miejscowości Czyżew w woj. łom­

żyńskim.

Powodem wyboru właśnie takiej lokalizacji był fakt wysokiej towarowości

produkcji indywidualnych gospodarstw rolnych, ich wysoka przeciętna powierzch- nia oraz fakt, że roczna produkcja trzody chlewnej i bydła pokrywa możliwości

ubojowe zakładu.

Potencjał

techniczny

Projektowanie zakładu od podstaw umożliwiło zastosowanie najnowszych

rozwiązań technicznych i technologicznych lat dziewięćdziesiątych. Projekt tech- nologiczny był sporządzany jednocześnie z prowadzeniem robót ogólnobudow- lanych i uwzględniał między innymi surowe wymogi sanitarne obowiązujące w krajach EWG.

Projektowanie i budowa zakładu, który mógłby z powodzeniem być zloka- lizowany w każdym innym państwie Europy Zachodniej było niezwykle trudne,

chociażby ze względu na brak możliwości odniesienia do podobnych przedsię­

wzięć na terenie kraju. Bowiem najmłodsze zakłady mięsne tej wielkości powsta-

wały w Polsce w latach siedemdziesiątych, a więc 20 lat temu.

Zakład jest położony na działce o powierzchni ok. 10 ha. Na jego infrastruk-

turę składają się: główny budynek produkcyjny o pow. ok. 14000 m², budynek techniczny z warsztatami i częścią socjalną, pralnia, stacja transformatorów, ko-

tłownia na olej napędowy, stacja uzdatniania wody dla potrzeb technologicznych, budynek administracyjny, myjnie samochodów oraz mechaniczno -biologiczna oczyszczalnia ścieków.

Zakład początkowo miał posiadać zdolności ubojowe sięgające 600 sztuk trzody i 120 sztuk bydła dziennie. Jednak po konsultacjach z amerykańskim do-

stawcą urządzeń i po korekcie projektu ubojni, zdolności ubojowe zakładu wzro-

sły do 140Q sztuk trzody i 400 sztuk bydła dziennie.

332 Nasi Sponsorzy

Podstawowa część maszyn technologicznych i urządzeń technicznych zo-

stała dostarczona z USA, a część maszyn przetwórczych zakupiono w Europie Zachodniej.

Na wyposażenie hali produkcyjnej składają się:

- linia uboju trzody i bydła oraz rzeźnia sanitarna oparta ~a amerykańskich urządze­

niach z niemieckim oparzelnikiem firmy BAANSS (w 1991 roku było to drugie

urządzenie tego typu w Polsce), umożliwiającym spełnienie najostrzejszych wy- mogów sanitarnych EWG;

- jeliciarnia wieprzowa i wołowa wyposażona w urządzenia niemieckie i francuskie;

- hale rozbioru wieprzowego i wołowego oparte na amerykańskim wyposażeniu fir- myRMF;

-peklownie szynek i mięs drobnych z nastrzykiwarkarni niemieckiej firmy GUN- THER (zaledwie kilka w Polsce), z masownicami próżniowymi, mającymi dodat- kowy płaszcz chłodzący, amerykańskiej firmy CHALLANGE (kilka w Polsce);

- hala produkcji szynek, między innymi z jedynym w Polsce urządzeniem do

próżniowego zamykania szynek w osłonkach barierowych firmy TIPPER TlE;

-hala produkcji wędlin wyposażona w niemieckie mieszałki i austriackie nadzie- warki;

-wędzarnie z komorami wędzarniczo - parzelniczymi takich firm jak GLADD, VEMAG czy ATMOS FOODCO;

- hala produkcji wędlin podrobowych wyposażona w urządzenia polskie i nie- mieckie.

Zakład posiada holenderską biologiczno -mechaniczną oczyszczalnię ście­

ków, która w pełni oczyszcza wszelkie ścieki wytwarzane przez zakład oraz dzię­

ki niestosowaniu odczynników chemicznych w procesie oczyszczania jest przy- jazna dla środowiska.

Maszynownia chłodnicza oraz system chłodzenia zakładu został oparty na

urządzeniach amerykańskiej firmy FRICK Co. Systemjest w pełni zautomatyzo- wany i pozwala na bieżącą kontrolę temperatur we wszystkich pomieszczeniach produkcyjnych w trakcie trwania procesu obróbki mięsa i utrzymywania jej na niezmiennym poziomie +4° C.

Finansowanie inwestycji

Decyzja o zakupie amerykańskich urządzeń miała wpływ na sposób finan- sowania projektu. Maszyny i urządzenia amerykańskie zostały sfinansowane z kredytu zaciągniętego w The Boatmen's National Bank of St. Louis, gwaranto- wanego przez EXIM Bank z Waszyngtonu. Pozostałe urządzenia, jak i inne wy- datki inwestycyjne, zostały w części sfinansowane z kredytu udzielonego przez BRE S.A. w Warszawie z linii kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego z Luksemburga.

Spółka przez cały czas realizowania inwestycji dbała o odpowiednią relację zaangażowania środków własnych w stosunku do zaciągniętego kredytu. Wyra-

N asi Sponsorzy 333

zem tego było wielokrotne podwyższanie jej kapitału. Łączny koszt budowy i uruchomienia Zakładów Mięsnych w Czyżewie wyniósł (w rachunku realnym) ok. 26 mln dolarów.

Działalność bieżąca

Farm Food S.A.

w

Inwestycja w Czyżewie została zakończona w rekordowym tempie 1 czerw- ca 1993 roku - w dwa lata od rozpoczęcia pierwszych robót ziemnych. Jest to okres rzeczywiście krótki, zważywszy na fakt, że była to inwestycja pionierska w

przemyśle mięsnym, realizowana w nowej rzeczywistości gospodarczej, w wa- runkach dużej inflacji i dewaluacji złotego w stosunku do walut, w których zacią­

gnięto kredyty.

Rok 1993 był ważny dla Spółki również z innego powodu. W marcu 1993 roku zmieniono jej formę prawną ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na

spółkę akcyjną i jednocześnie podniesiono kapitał akcyjny do 136,85 miliardów starych złotych.

Na początku 1994 roku Zarząd Farm Food S.A. rozpoczął prace związane z dopuszczeniem akcji Spółki do obrotu publicznego, a następnie ich dopuszcze- nia do notowań giełdowych. W czerwcu 1994 roku został złożony do Komisji Papierów Wartościowych prospekt emisyjny, a w kwietniu 1995 roku KPW na mocy swojej decyzji dopuściła wszystkie akcje Farm Food S.A do publicznego obrotu. Wówczas Farm Food S.A. była drugą spółką z branży mięsnej, której akcje były notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie .

. W 1996 roku prowadząc strategię zwiększania udziału Farm Food S.A. w krajowymrynku wyrobów mięsno -wędliniarskich, Spółka rozpoczęła tworze- nie grupy kapitałowej. W lutym 1996 roku Farm Food S.A. dokonała zakupu

większościowego pakietu akcji Zakładów Mięsnych w Jarosławiu. Również w tym samym roku Farm Food S.A. rozpoczęła starania o dopuszczenie kolejnej serii akcji do obrotu giełdowego. W listopadzie 1996 roku Komisja Papierów

Wartościowych dopuściła akcje serii D do obrotu publicznego. Emisja akcji serii D odniosła oczekiwany sukces. Całość akcji została objęta przez akcjonariuszy w czasie pierwszego i drugiego prawa poboru.

Trzy miesiące później, w lutym 1997 roku Farm Food S .A. nabyła większo­ ściowy pakiet akcji Zakładów Mięsnych "Mięstar" w Tarnowie. Podobnie jak to

miało miejsce w przypadku Zakładów Mięsnych w Jarosławiu, tak i w Tarnowie wykonano zakrojone na szeroką skalę prace modernizacyjne, które w zasadniczy sposób unowocześniły zasób maszyn i procesy produkcyjne.

Wyniki

w

Od momentu uruchomienia produkcji, tj. od czerwca 1993 roku Zakład Mięsny w Czyżewie dążył do maksymalizacji wykorzystania swoich zdolności

334 Nasi Sponsorzy

produkcyjnych. Stan ten udało się osiągnąć pod koniec 1994 roku. Wówczas to

Zakład wykorzystywał 80% swoich zakładanych zdolności produkcyjnych i osią­

gnięto dodatni zysk netto w kwocie 27,8 miliarda starych złotych.

Lata 1995 i 1996 to dla zakładu kolejny okres maksymalnego wykorzystania

zdolności produkcyjnych. Tylko w 1996 roku wyprodukowano i sprzedano 36,7 tys. ton wysokiej jakości produktów o wartości 204 mln PLN, co sytuuje Spółkę

na czołowym miejscu w branży. Wydajność na jednego zatrudnionego wyniosła

257 tys. PLN, co jest wynikiem dwukrotnie wyższym od przodujących przedsię­

biorstw w przemyśle mięsnym.

Farm Food S.A. szybko zdobyła rynki zbytu na swoje wyroby i dynamicznie

zwiększała w nich swój udział. Zawdzięcza to przede wszystkim wysokiej jako-

ści swoich wyrobów. Dowodem na to niech będą przyznane Zakładowi w Czyże­

wie, już w pierwszym roku działalności produkcyjno - handlowej, uprawnienia eksportowe na tak wymagające rynki jak EWG, USA i kraje skandynawskie.

W 1996 roku kontynuowano rozbudowę majątku produkcyjnego, powiększając

go o 9,4 mln PLZ. W celu pokrycia rosnących zamówień handlu na produkty

porcjowaT1~ i pakowane metodą próżniową oraz dalszego zwiększania poziomu produkcji, w 1997 roku planuje się dalsze zakupy maszyn i urządzeń oraz rozbu-

dowę infrastruktury towarzyszącej za kwotę 10 mln PLZ.

Rola Farm Food S.A.

w

dla regionu i woj.

Od początku istnienia Zakład w Czyżewie odgrywał bardzo ważną rolę w regionie. Zatrudnienie w nim znalazło blisko 1000 osób z okolicznych wsi i mia- steczek, które w przeciwnym razie skazane byłyby na bezrobocie lub szukanie zatrudnienia w odleglejszych rejonach kraju.

Najlepszym przykładem na wpływ Zakładu na region jest przeobrażenie ja- kiemu uległ Czyżew, miejscowość w której zlokalizowany jest Zakład. Możemy zaobserwować tu rozwój sieci handlowej (ogółem powstało 5 nowych sklepów

spożywczych, w tym dwa samoobsługowe).

Zakład skupił wokół siebie wielu hodowców trzody i bydła, z którymi zo-

stały podpisane długoterminowe umowy kontraktacyjne. Umowy te gwarantują

hodowcom terminowy odbiór hodowanych zwierząt, czyniąc tym samym ich pracę opłacalną. Poza wysoką ceną zakupu, hodowca ma zagwarantowane dopłaty do ceny podstawowej. Na przykład za terminowe wywiązanie się z umowy otrzy- muje aż 3 procentową dopłatę.

Zakłady Mięsne w Czyżewie odegrały też znaczącą rolę w poprawie jakości żywca wieprzowego. Zaproponowano hodowcom system rozliczania zakupów wg wagi WBC. Działanie to pozwoliło na dokonywanie dokladniejszych rozliczeń z hodowcami oraz zwiększyło opłacalność hodowli gdyż system ten gwarantuje do- datkowe dopłaty do ceny zakupu żywca ze względu na zawartość mięsa w tuszy.

Nasi Sponsorzy 335

Ponadto Farm Food S.A. założyła własny Ośrodek Hodowli Zarodowej Bydła Mięsnego, który był praktyczną realizacją opracowanego pod kierownictwem prof.

Henryka Jasiorowskiego z SGGW w Warszawie i zatwierdzonego przez Mini- sterstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej "Programu Rozwoju Hodowli

Bydła Mięsnego w Polsce". Ważnym elementem tego programu jest postulat ści­

słej współpracy przemysłu mięsnego z producentami żywca. Ośrodek hodowla- ny został zorganizowany w miejscowości Czarna Dolna ok. 15 km od Ustrzyk Dolnych. Ośrodek zajmuje powierzchnię około 600 ha. Hodowane są tam dwie rasy bydła Limousin i Charolaise. W Ośrodku organizowane są pokazy oraz au- kcje, gdzie licznie zjeżdżający się hodowcy mogą obejrzeć, a następnie kupić

ZWIerzę·

Przykładowa cena dorosłego buhaja waha się pomiędzy 3,5 a 4,5 tysiąca zł..

Jednocześnie Ośrodek, jak i Zakład w Czyżewie służą, fachową radą i pomocą odnośnie doboru rasy, sposobu hodowli czy krzyżowania ras. Działalność ta nie pozostaje bez znaczenia dla rolników i hodowców z woj. łomżyńskiego, gdyż to

właśnie na nich Zakład Mięsny w Czyżewie koncentruje swoją działalność.

Piotr Cichacki