• Nie Znaleziono Wyników

Uwagi w sprawie artykułu S. W. Alexandrowicza, K. Birkenmajera: Upper Maastrichtian and Paleocene deposits at Szaflary, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Uwagi w sprawie artykułu S. W. Alexandrowicza, K. Birkenmajera: Upper Maastrichtian and Paleocene deposits at Szaflary, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)

R O C Z N I K P O L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A G E O L O G I C Z N E G O A N N A L E S D E L A S O C I É T É G É O L O G I Q U E D E P O L O G N E

V o l . L — 2: 301—307 K r a k ó w 1960

W a c ł a w J . S I K O R A

Uwagi w sprawie artykułu S. W. Alexandrowicza, K. Birkenmajera:

Upper Maastńchtian and Paleocene deposits at Szaflary, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland

1

A l e x a n d r o w i c z i B i r k e n m a j e r w w y n i k u s w y c h b a d a ń w s t r e f i e k o n ­ t a k t u p i e n i ń s k i e g o p a s a s k a ł k o w e g o z f l i s z e m p o d h a l a ń s k i m n a p r a w y m ( w s c h o d n i m ) b r z e g u B i a ł e g o D u n a j c a s t w i e r d z i l i i o p i s a l i w y s t ę p o w a n i e o s a d ó w g ó r n e g o m a s t r y c h t u i p a l e o c e n u .

H i s t o r y c z n i e r z e c z b i o r ą c , w a r s t w y o d s ł a n i a j ą c e s i ę p o n i ż e j , t o z n a ­ c z y i d ą c z b i e g i e m r z e k i , k o n t a k t u z f l i s z e m p o d h a l a ń s k i m b y ł y z a l i c z o ­

n e p r z e z H o r w i t z a ( n i e p u b l i k o w a n a m a p a 1 : 2 5 000) d o g ó r n e j k r e d y p i e n i ń s k i e g o p a s a s k a ł k o w e g o a p r z e z B i r k e n m a j e r a (1963) d o o g n i w a , w k t ó r y m z o s t a ł y z ł ą c z o n e r a z e m w a r s t w y g l o b i g e r y n o w o - r a d i o l a r i o w e i p s t r e m a r g l e g ó r n o k r e d o w e ( a ł b - s e n o n ) . U t w o r y p a l e o c e n u i d o l n e g o e o c e n u w p o s t a c i p s t r y c h m a r g l i s t y c h ł u p k ó w z o s t a ł y r o z p o z n a n e p o r a z p i e r w s z y p r z e z D u r a n d - D e l g a i M a g n e (1965) b l i s k o k o n t a k t u p i e n i ń s k i e ­ g o p a s a s k a ł k o w e g o z f l i s z e m p o d h a l a ń s k i m n a l e w y m b r z e g u D u n a j c a w S z a f l a r a c h .

M o r g i e l i S i k o r a (1972, 1975) s t w i e r d z i l i n a p r a w y m b r z e g u D u n a j c a d o k ł a d n i e w m i e j s c u , k t ó r e o p i s u j e A l e x a n d r o w i c z i B i r k e n m a j e r o b e c ­ n o ś ć m a s t r y c h t u w p o s t a c i s z a r y c h i z i e l o n k a w o s z a r y c h m a r g l i z l i c z n y ­ m i o t w o r n i c a m i p l a n k t o n i c z n y m i o r a z w k ł a d k a m i c z a r n y c h i z i e l o n y c h , i l a s t y c h l u b s ł a b o m a r g l i s t y c h ł u p k ó w z a g l u t y n u j ą c ą m i k r o f a u n ą . S t w i e r d z i l i r ó w n i e ż c i ą g ł o ś ć s e d y m e n t a c y j n ą p o m i ę d z y f l i s z o w y m t u r o ­ n e m a f l i s z o w y m o l i g o c e n e m w p o t o k u S k r z y p n y m , p ł y n ą c y m r ó w n o l e ­ g l e d o B i a ł e g o D u n a j c a 8 k m n a z a c h ó d o d n i e g o .

W r e s z c i e A l e x a n d r o w i c z i B i r k e n m a j e r (1978) o p i s u j ą z p r a w e g o b r z e ­ g u D u n a j c a u t w o r y m a s t r y c h t u w p o s t a c i s z a r o z i e l o n k a w y c h m a r g l i i p a -

* Instytut Geologiczny Oddział Karpacki w Krakowie, ul. Skrzatów 1, 31-500 Kra­

k ó w .

i Roczn. Pol. Tow. Geol. 48, 1: 2 7 ^ 3 7 .

9 — R o c z n i k P T G 50/2

(2)

— 302 —

l e o c e n u ś r o d k o w e g o w y k s z t a ł c o n e g o w p o s t a c i p s t r y c h ł u p k ó w m a r g l i ­ s t y c h .

T r z e b a t u t a j w y r a ź n i e p o d k r e ś l i ć , że w y ż e j w y m i e n i e n i a u t o r z y o p r a ­ c o w a l i t e n s a m p r o f i l , k t ó r y w c z e ś n i e j o p r a c o w a l i J . M o r g i e l i W . S i k o r a , co w y r a ź n i e w y n i k a z p r a c y o p u b l i k o w a n e j w m a t e r i a ł a c h X K o n g r e s u K B G A w B r a t y s ł a w i e , g d z i e j e s t m o w a o p r o f i l u , k t ó r y się o d s ł a n i a n a w s c h o d n i m (a w i ę c p r a w y m ) b r z e g u B i a ł e g o D u n a j c a ( s t r o n a 259). P r ó b y z a s u g e r o w a n i a c z y t e l n i k o w i , że J . M o r g i e l i W . S i k o r a o p r a c o w a l i l e w y , a n i e p r a w y b r z e g D u n a j c a ( A l e x a n d r o w i c z , B i r k e n m a j e r 1978, s t r o n a 35) n i e b y ł y b y m o ż l i w e , g d y b y a u t o r z y ci n i e pominę-li m i l c z e n i e m p r a c y J . M o r g i e l i W . S i k o r y z r o k u 1975 o p a t r z o n e j m a p k ą A p r o f i l a m i , a d o t y ­ c z ą c e j p r o b l e m u c i ą g ł o ś c i s e d y m e n t a c y j n e j p o m i ę d z y k r e d ą i p a l e o g e n e m w p i e n i ń s k i m p a s i e s k a ł k o w y m , g d z i e j e s t p r z e d s t a w i o n y p r o f i l t e g o s a ­ m e g o o d c i n k a , k t ó r y o p i s u j e A l e x a n d r o w i c z i B i r k e n m a j e r .

W s u m i e n a l e ż y s t w i e r d z i ć , ż e u d o k u m e n t o w a n i e p r z e z S. A l e x a n - d r o w i c z a i K . B i r k e n m a j e r a n a p r a w y m b r z e g u D u n a j c a u t w o r ó w m a s ­ t r y c h t u w f a c j i o d m i e n n e j o d s u k c e s j i s k a ł k o w y c h w y d z i e l o n y c h p r z e z K . B i r k e n m a j e r a (1965) o r a z u t w o r ó w p s t r y c h p a l e o c e n u n i e j e s t n a o b s z a r z e S z a f l a r n i c z y m n o w y m . P a l e o c e n z o s t a ł t u t a j w c z e ś n i e j s t w i e r ­ d z o n y p r z e z D u r a n d - D e l g a (1965), a m a s t r y c h t p r z e z J . M o r g i e l i W . S i ­ k o r ę (1972, 1975).

P o d s t a w o w y w n i o s e k , k t ó r y w y c i ą g n ę l i a u t o r z y , ż e u t w o r y m a s t r y c h ­ t u i p a l e o c e n u w S z a f l a r a c h n a l e ż ą d o t a k z w a n e g o „ p e r i k l i p p e n p a l e o - g e n " o s a d z o n e g o w „ M y j a w a F u r r o w " p o k r y w a j ą s i ę z i d e n t y c z n y m w n i o ­ s k i e m J . M o r g i e l i W . S i k o r y (1973), k t ó r e g o n i e s t e t y a u t o r z y n i e z a c y ­ t o w a l i . J . M o r g i e l i W . S i k o r a (1975) z a l i c z y l i u t w o r y p a l e o c e n u i m a s ­ t r y c h t u z S z a f l a r o r a z u t w o r y g ó r n e j k r e d y i p a l e o g e n u z p o t o k u S k r z y p - n y d o s u k c e s j i z ł a t n i a ń s k i e j s e n s u l a t o , co n i e s t o i w m o j e j o p i n i i w s p r z e c z n o ś c i z p o p r z e d n i m w n i o s k i e m , g d y ż w r e j o n i e M y j a w y r ó w m y j a w s k i i r ó w z ł a t n i a ń s k i w w y ż s z e j częśoi s e n o n u i p a l e o g e n u t w o r z y ­ ł y j e d n ą c a ł o ś ć .

T w i e r d z e n i e A l e x a n d r o w i c z a i B i r k e n m a j e r a (1978), że j e d n o s t k a z ł a t n i a ń s k a j e s t h e t e r o g e n i c z n a , p o n i e w a ż z a w i e r a e l e m e n t y z a l i c z o n e p r z e z K . B i r k e n m a j e r a d o t a k z w a n y c h s u k c e s j i s k a ł k o w y c h , j e s t t w i e r ­ d z e n i e m c z y s t o a p r i o r y c z n y m , c z e g o j a s k r a w y m d o w o d e m m o ż e b y ć f a k t , ż e f o r m a c j a w a p i e n i a p i e n i ń s k i e g o , k t ó r a j e s t w e d ł u g B i r k e n m a j e r a j e d n ą z c e c h c h a r a k t e r y s t y c z n y c h d l a s u k c e s j i p i e n i ń s k i e j s e n s u l a t o w p o t o k u P a s i e c z n y (J. G o l o n k a , W . S i k o r a w d r u k u ) , p r z e c h o d z i w m i ą ż - s z y k o m p l e k s f l i s z o w y c h w a r s t w z T r a w n e g o ( a l b - c e n o m a n ) , a n i e w f o r ­ m a c j ę z K a p u ś n i c y , a n a s t ę p n i e w p s t r e m a r g l e g ó r n o k r e d o w e , k t ó r e t o n a s t ę p s t w o j e s t c h a r a k t e r y s t y c z n e d l a j e d n o s t k i p i e n i ń s k i e j .

P r o f i l z p o t o k u P a s i e c z n e g o n i e o d p o w i a d a ż a d n e j z s u k c e s j i w y d z i e ­ l a n y c h p r z e z K . B i r k e n m a j e r a . O g ó l n i e m o ż n a p o w i e d z i e ć , ż e s t r a t y g r a -

(3)

— 303 —

fia k r e d y u s t a l o n a p r z e z K . B i r k e n m a j e r a d l a p i e n i ń s k i e g o p a s a s k a ł k o ­ w e g o j a k o c a ł o ś c i d o t y c z y t y l k o s u k c e s j i p i e n i ń s k i e j i c z o r s z t y ń s k i e j s e n ­ s u l a t o , t o j e s t u t w o r ó w , k t ó r e w o k r e s i e ś r o d k o w e j i g ó r n e j k r e d y m i a ­ ł y c h a r a k t e r s t r e f g e a n t y k l i n a l n y c h , n a k t ó r y c h o s a d z a ł y się u t w o r y w a p i e n n o - m a r g l i s t e . W t y m s a m y m c z a s i e w r o w a c h o b r z e ż a j ą c y c h s t r e ­ fę c z o r s z t y ń s k o - p i e n i ń s k ą , t o z n a c z y w r o w i e p ó ł n o c n y m h u l i ń s k i m ( G r a j - c a r s k a ) o r a z w r o w i e p o ł u d n i o w y m z ł a t n i a ń s k i m o s a d z i ł s i ę flisz ś r o d k o ­ w o - i g ó r n o k r e d o w y .

W r o w i e z ł a t n i a ń s k i m o s a d z i ł y się w a r s t w y z T r a w n e g o ( a l b - c e n o m a n ) w a r s t w y z G r ó b k i ( c e n o m a n ) o r a z f l i s z o w e u t w o r y — e o o l i g o c e n u w y s t ę ­ p u j ą c e m i ę d z y B i a ł y m D u n a j c e m a p o t o k i e m S k r z y p n y m o r a z w o t o c z e ­ n i u s k a ł k i h a l i g o w s k i e j . C e c h ą c h a r a k t e r y s t y c z n ą d l a n i e k t ó r y c h o g n i w t e g o f l i s z u j e s t o b e c n o ś ć w n i e k t ó r y c h o g n i w a c h w k ł a d e k j a s n y c h i ł o - ł u p k ó w z g ł ę b o k o w o d n ą m i k r o f a u n ą a g l u t y n u j ą c ą . T a k i e w k ł a d k i w y s t ę ­ p u j ą r ó w n i e ż w u t w o r a c h m a s t r y c h t u w B i a ł y m D u n a j c u w S z a f l a r a c h .

U t w o r y g ó r n o k r e d o w e o d s ł a n i a j ą c e s i ę p o n i ż e j u t w o r ó w p a l e o c e n u - - m a s t r y c h t u , o p i s a n e p r z e z A l e x a n d r o w i c z a i B i r k e n m a j e r a n i e n a l e ż ą w m o j e j o p i n i i d o s u k c e s j i p i e n i ń s k i e j , a l e są n o r m a l n y m i , c h o c i a ż d r u ­ g o r z ę d n i e p o f a ł d o w a n y m i o g n i w a m i p o d ś c i e l a j ą c y m i u t w o r y m a s t r y c h t u . I d ą c w d ó ł r z e k i f l i s z o w e u t w o r y s e n o n u p r z e c h o d z ą w p s t r e f l i s z o w e l u b f l i s z o i d n e u t w o r y t u r o n u - c e n o m a n u , k t ó r e p r z e c h o d z ą z k o l e i w d o ś ć m i ą ż s z y flisz w i e k u a l b c e n o m a n w a r s t w z T r a w n e g o , n o t a b e n e M . A. G a - sińskd ( w i a d o m o ś ć u s t n a ) s t w i e r d z i ł t u t a j u b o g i e z e s p o ł y w a p i e n n o a g l u - t y n u j ą c e z R o t a l i p o r a a p p e n n i n i c a H e d b e r g e l l a p l a n i s p i r a o r a z i n n y m i g a ­ t u n k a m i r o t a l i p o r i h e d b e r g e l l i , z a l i c z o n e g o p r z e z K . B i r k e n m a j e r a (1963) d o s e n o ń s k i c h w a r s t w s r o m o w i e c k i c h . W a r s t w y z T r a w n e g o o d s ł a ­ n i a j ą się t u t a j n a k i l k u s e t m e t r o w e j p r z e s t r z e n i p o w y ż e j m o s t u n a B i a ł y m D u n a j c u w S z a f l a r a c h .

R e a s u m u j ą c , w k o r y c i e B i a ł e g o D u n a j c a m i ę d z y m o s t e m w S z a f l a r a c h a k o n t a k t e m z f l i s z e m p o d h a l a ń s k i m o d s ł a n i a s i ę s e r i a f l i s z o w a w i e k u c e n o m a n - p a l e o c e n , n i e m o ż e w i ę c o n a n a l e ż e ć d o ż a d n e j z e s u k c e s j i s k a ł ­ k o w y c h w y d z i e l a n y c h p r z e z K . B i r k e n m a j e r a , a w i ę c r ó w n i e ż i d o s u k ­ c e s j i p i e n i ń s k i e j . S e r i a t a n a l e ż y d o j e d n o s t k i z ł a t n i a ń s k i e j — n a j b a r d z i e j p o ł u d n i o w e j p a l e o g e ń s k i e j j e d n o s t k i p i e n i ń s k i e g o p a s a s k a ł k o w e g o w P o l ­ s c e .

S t r a t y g r a f i a i f a c j e a l b s k o - e o o l i g o c e ń s k i e g o f l i s z u r o w u z ł a t n i a ń s k i e - g o są p o z n a n e t y l k o w g r u b y c h z a r y s a c h i w y m a g a j ą d a l s z y c h b a d a ń .

W a r s t w y z T r a w n e g o i w a r s t w y z G r ó b k i o d p o w i a d a j ą f l i s z o w i m a - n i ń s k i e m u . F l i s z t e n m a b y ć n a O r a w i e n a d k ł a d e m s k a ł k i m a n i ń s k i e j .

Z d r u g i e j s t r o n y j e d n a k z o s t a ł o u d o w o d n i o n e , że m o ż e o n p r z e c h o d z i ć r ó w n i e ż , j a k t o j e s t n a t e r y t o r i u m P o l s k i , w f a c j e t y p o w e d l a s k a ł e k t y p u p i e n i ń s k i e g o . P r o b l e m , c z y t e n flisz m a n i ń s k i z ł a t n i a ń s k i s t a n o w i w s p ó l n ą p o k r y w ę d l a ś r o d k o w o k r e d o w e j j e d n o s t k i m a n i ń s k i e j i z ł a t n i a ń -

9*

(4)

— 304 —

s k i e j , k t ó r e n a s u n ę ł y s i ę n a s i e b i e w f a z i e m a n i ń s k i e j D . A n d r u s o w a , c z y t e ż s t a n o w i o n e l e m e n t n i e z a l e ż n y o d s k a ł k i m a n i ń s k i e j , w y m a g a d a l ­ s z y c h b a r d z o s z c z e g ó ł o w y c h b a d a ń .

WYKAZ LITERATURY •

A l e x a n d r o w i c z S. W., B i r k e n m a j e r K. (1978), Upper Mastrichtian and Paleooene deposits at Szaflary, Pieniny KMppen Belt, Carpathians, Poland (Utwory górnego m a s t r y c h t u i paleocenu w Szaflarach, pieniński pas s k a ł k o w y ) . Rocz. Pol. Tow. Geol. 48, 1: 27—37. Kraków.

B i r k e n m a j e r K. (1963), Stratygrafia i paleogeografía serii czorsztyńskiej p i e ­ nińskiego pasa skałkowego Pol'ski. Stratigraphy and paleography of t h e Czor­

sztyn Series (Pieniny Klippen Belt, Carpathians) in Poland. Stud. geol. pol.

9: 1—380. Warszawa.

B i r k e n m a j e r K. (1965), Zarys b u d o w y geologicznej pienińskiego pasa skałko­

w e g o Polski (Outlines of t h e geology of the Pieniny Klippen Belt of Poland), Rocz. Pol. Tow. Geol. 35: 327—356. Kraków.

D u r a n d - D e l g a M. (1965), C. R. R e u n i o n extraordinaire d e la Societe geolo¬

gique de France en Tchecoslovaqude). Bull. Soc. geol. FT., Paris ser. 7. •

G o l o n k a J., S i k o r a W. (w druku). Mikrofacje ścienionych s e d y m e n t a c y j n i e u t w o r ó w górnej jury i dolnej kredy pienińskiego pasa skałkowego w Polsce.

Biul. Inst. Geol. Warszawa.

M o r g i e l J., S i k o r a W. .(1972), O utworach paleogeńskich w jednostce złatniań- skdej (pieniński pas skałkowy) — na zachód od Białego Dunajca. Kwart. geol.

16, 4: 1053^1055. Warszawa.

M o r g i e l J., S i k o r a W. (.1973), Odkrycie u t w o r ó w eocenu i oligocenu w p i e n i ń ­ s k i m pasie s k a ł k o w y m w Polsce. Kwart. geol. 17, 3: 640-642. Warszawa.

M o r g i e l J., S i k o r a W. (1973), Otlożenija verchnego mela i paleogena zlatnjan- skogo e l e m e n t a v peninskoj utesovoj zone v Poise, Section III Tectónica of the Xth Congress CBGA p. 254-261. K r a k ó w .

Stefan W . A L E X A N D R O W I C Z *, K r z y s z t o f B I R K E N M A J E R * *

Odpowiedź w sprawie artykułu S. W. Alexandrowicza, K. Birkenmajera:

Upper Maastrichtian and Paleocene deposits at Szaflary, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland

W s w o i m l i ś c i e d o R e d a k c j i R o c z n i k a P T G W . S i k o r a p o r u s z a s z e r e g z a g a d n i e ń w i ą ż ą c y c h s i ę z b u d o w ą g e o l o g i c z n ą p i e n i ń s k i e g o p a s a s k a ł -

* Instytut Geologii i S u r o w c ó w S k a l n y c h AGH, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków.

** Zakład Nauk Geologicznych P A N , ul. Senacka 3, 31-002 Kraków.

Cytaty

Powiązane dokumenty

The lower limestone intercalation (just below Quaternary terrace cover) j-ielded Leioceras opalinum (Reinecke) - No 4411b (Fig. This fauna indicates. a Lower

Au~acothyropsis Dagys. a'ltis genus', very cl.osely related to CameT'othyT'is B:Lttner. The same characters which occu.r dn AuZacothyropsis along with the sculplture

In this area, the Grajcarek Unit forms an eastward narrowing series of out- crops located between the klippen units and the Magura Unit (Figs. 1, 2) with flysch deposits

Abbreviations: S (=SLF) + F(=FLF) - Smolegowa and Flaki Limestone formations (white and grey crinoidal limestones); KLF - Krupianka Limestone Formation (red

The occurence of framboids in pores or attached to the internal surface o f pyritized radiolarian skeletons suggests that the framboid formation took place after the

Trace fossils and ichnofabrics in the Upper Cretaceous red deep-w ater marly deposits of the Pieniny Klippen Belt, Polish Carpathians.. M ost of the ichnofossils occur

Upper Maastrichtian and Paleocene deposits at Szaflary, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland.. Zarys budowy geologicznej pienińskiego pasa skałkowego

In the siliceous rocks, clay inhibits diagenesis processes. W here th e re was no carbonate, as in the Green Radiolarites of Buwald, the dissolution of th e