WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2019/2020 JĘZYK POLSKI

(1)

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2019/2020

JĘZYK POLSKI

Informacje dla ucznia

1. Na stronie tytułowej arkusza w wyznaczonym miejscu wpisz swój kod ustalony przez komisję.

2. Sprawdź, czy arkusz konkursowy zawiera 14 stron (zadania 1–25).

3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.

4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem. Nie używaj korektora.

5. W zadaniach zamkniętych podane są cztery odpowiedzi: A, B, C, D.

Wybierz tylko jedną odpowiedź i zaznacz ją znakiem „X” bezpośrednio na arkuszu.

6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem  i zaznacz inną odpowiedź znakiem „X”.

7. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

8. Przygotowując odpowiedzi na pytania, możesz skorzystać z miejsc opatrzonych napisem Brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.

KOD UCZNIA

Stopień: rejonowy

Czas pracy:

120 minut

WYPEŁNIA KOMISJA KONKURSOWA

Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Suma Liczba punktów

możliwych do zdobycia

3 1 2 2 2 1 1 4 3 2 2 2 1 2 2 2 2 1 2 2 1 2 2 2 14 60 Liczba punktów

uzyskanych przez uczestnika

konkursu

Liczba punktów umożliwiająca kwalifikację do kolejnego stopnia: 51 Podpisy członków komisji :

1. Przewodniczący – ………

2. Członek komisji sprawdzający pracę – ………

3. Członek komisji weryfikujący pracę – ………

(2)

Jak dzieci i młodzież korzystają z internetu?

1) Dostępność internetu w Polsce w ciągu ostatniej dekady systematycznie wzrastała.

W 2008 r. tylko 61% gospodarstw domowych z dziećmi miało dostęp do globalnej sieci.

W 2012 r. odsetek ten przekroczył już 90%. Obecnie (2016 r.) dostęp ma już 98% takich gospodarstw. Oznacza to, że niemal wszystkie dzieci w Polsce mają już dostęp do internetu w domu. Dzięki rynkowej ekspansji dostawców usług możliwość taką mają nawet uboższe rodziny.

2) Jeśli chodzi o dostęp do internetu w gospodarstwach domowych z dziećmi, Polska plasuje się powyżej średniej unijnej (96%). Jednocześnie dostęp do sieci mierzony dla ogółu populacji jest w Polsce niższy niż w całej Unii Europejskiej (w Polsce – 80%, średnia UE – 85%).

3) Powszechność korzystania przez dzieci z technologii informacyjno-komunikacyjnych potwierdzają także dane Głównego Urzędu Statystycznego (2016). Biorąc pod uwagę tylko gospodarstwa domowe z dziećmi w wieku 5-15 lat, w 2016 r. w 90% z nich dzieci korzystały z komputera, w 25% – z konsoli do gier, a aż w 44% – ze smartfona. W badaniu Orange (2016), gdzie respondentami były dzieci w wieku 10-18 lat, posiadanie smartfona zadeklarowało jeszcze więcej badanych (61%).

4) Jak wynika z danych, dzieci w wieku 7-18 lat najczęściej korzystają ze stron z kategorii „kultura i rozrywka” (100% badanych dzieci). Najpopularniejszą stroną był YouTube, choć w tej kategorii znajduje się też wiele stron z grami lub o grach komputerowych. Druga najpopularniejsza kategoria to „społeczności”. Korzysta z nich ogółem 91% młodych internautów, ale odsetek rośnie z wiekiem i dla użytkowników w wieku 16-18 lat wynosi 100%. Najpopularniejszym serwisem społecznościowym był Facebook (78%), co potwierdzają też inne badania. Z kategorii „edukacja” korzysta już mniej dzieci (61%), przy czym najpopularniejszą stroną w tej kategorii była Wikipedia (46%).

5) Dla młodych ludzi internet jest niezwykle ważnym medium. Jak wynika z badań Orange (2016) w większości mają oni o sieci pozytywne opinie. Z tym, że internet ułatwia im nawiązanie kontaktów, zgadza się 63% badanych, a 60% uważa, że zapewnia im rozrywkę i zajęcie czasu wolnego. Ogółem 62% twierdzi, że trudno im sobie wyobrazić życie bez internetu, a 58% – że bez internetu ich życie byłoby mniej ciekawe.

Na podstawie: Zagrożenia dzieci i młodzieży w internecie, Szymon Wójcik – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-720d4e2e-e14b-41e7-836d-7d08c6e34c56

Zadanie 1. (0–3 p.)

Zatytułuj poszczególne akapity tekstu. Zastosuj tylko równoważniki zdań.

1) ………...

2) ………...

3) ………...

4) ………...

5) ………...

(3)

Zadanie 2. (0–1 p.)

Wypisz z tekstu przykład wyrazu, w którym występuje ubezdźwięcznienie.

………..

.

Zadanie 3. (0–2 p.)

Ze zdania Według badań YouTube był najpopularniejszą stroną odwiedzaną przez dzieci wypisz podmiot i orzeczenie oraz nazwij ich typy.

Podmiot: ………...

Orzeczenie: ………...

Zadanie 4. (0–2 p.)

Przyjrzyj się poniższej reklamie. Wskaż i objaśnij trzy wykorzystane w niej elementy służące perswazji.

https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/knf-afera-leszek-czarnecki-marek-chrzanowski-dyktafon-w-mediamarkt- reklamowany-pod-haslem-nagraj-na-bank

………..……….

………...

………...…

………...

(4)

Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz znakiem „x” P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Wyraz reklamodawca jest zrostem. P F Wyraz reklamówka należy do tej samej rodziny co wyraz reklama. P F Wyraz reklamowy jest wyrazem podstawowym dla wyrazu reklama. P F Zadania od 6. do 18. dotyczą powieści P. Beręsewicza Szeptane .

Zadanie 6. (0–1 p.)

Dokończ zdanie, dokonując prawidłowego dopasowania. Zaznacz znakiem „x” A lub B oraz 1), 2) albo 3).

Narratorem w utworze Szeptane jest

A. Bartłomiej Kozłowski

i jest to narrator,

który

1) ma ograniczoną wiedzę o świecie przedstawionym w utworze.

B. Filip Kojtys

2) ma nieograniczoną wiedzę o świecie przedstawionym w utworze.

C. Jacek Świącik

Zadanie 7. (0–1 p.)

W sieci nie każdy jest tym, za kogo się podaje – twierdzi bohater powieści. Uzasadnij jego stwierdzenie dwoma przykładami z tekstu.

1) ………...

………...

2) ………...

………...

Zadanie 8. (0–4 p.)

Zredaguj post, w którym przedstawisz się jako nowy uczestnik forum internetowego i zainicjujesz dyskusję na temat ukrywania w sieci swej tożsamości.

………..……….

(5)

………..……….

………...

Zadanie 9. (0–3 p.)

Do każdego zagadnienia przedstawionego w książce dopisz po jednym przykładzie z treści będącym jego ilustracją.

Dokonywanie trudnych wyborów

Przykład: ………..…………

Zagrożenia ze strony wirtualnego świata

Przykład: ………..

Realizacja marzeń

Odpowiedzialność za podejmowane działania

Zadanie 10. (0–2 p.)

A. Uszatek brał udział w kilku akcjach internetowych. Napisz, jaki był ich cel.

akcja Antykrawat

………..……….

akcja #niekreskuje

………..……….

akcja Czemu nie po naszemu?

………..……….

B. Co można powiedzieć o Uszatku, wiedząc, że zaangażował się w te akcje?

………..………….……

………...

(6)

Postaw X przy zdaniach niepoprawnych językowo. Zapisz pod tabelą poprawione zdania.

Bohater zobaczył dziewczynę przy aptece, która pochylała głowę nad trzymaną w ręce komórką.

Anka zawiodła Filipa, który jej zaufał.

Idąc do Centrum Spacerów Podniebnych „Ikar”, zaczął padać deszcz.

………..……….

Zadanie 12. (0–2 p.)

Wyjaśnij, na czym polegała manipulacja, której użył Drabowski, by zaangażować chłopców do marketingu szeptanego. Podaj dwa przykłady.

………..……….

………..…….………

………...………

………...………....

………...

Zadanie 13. (0–1 p.)

Celem marketingu szeptanego było ukryte oddziaływanie na potencjalnego odbiorcę.

Napisz, jakich sposobów perswazji użył Filip, redagując poniższe wpisy.

To chyba takie coś na odchudzanie. Znam kogoś, kto używał i był zadowolony.

………..……….

………...

Oczywiście lepiej przebiec dziesiątkę dziennie, ale Slimomix to też sama natura.

………..……….

………...

Zadanie 14. (0–2 p.)

(7)

Uzasadnij, że „buzz marketing” był nieuczciwym i niebezpiecznym procederem.

Użyj trzech argumentów.

1) ……….

……….

2) ……….

………...

3) ……….

..……….…..

Zadanie 15. (0–2 p.)

Czy Filipa można nazwać trollem i hejterem? Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do podanych definicji oraz do treści lektury.

trollowanie (trolling) – antyspołeczne zachowanie charakterystyczne dla forów dyskusyjnych i innych miejsc w internecie, w których prowadzi się dyskusje. Jego celem jest wywołanie gniewu lub skupienie na sobie uwagi użytkowników sieci. Osoby uprawiające trolling nazywane są trollami.

hejter (z ang. hater „nienawistnik, przeciwnik, krytykant”) – określenie osoby, która publikuje w internecie (nierzadko pod pseudonimem) agresywne, obraźliwe lub skrajnie krytyczne komentarze pozbawione rzeczowej argumentacji i wygłaszane pod adresem konkretnej osoby lub grupy osób.

https://pl.wikipedia.org/wiki

………..……….

………...

………..……….

………...

(8)

Napisz, jak rozumiesz poniższą refleksję Filipa. Odwołaj się do treści całej lektury.

Święty miał irytujący zwyczaj mieszania wielkich spraw z małymi. Chciałby, żebym, tak jak on, przed każdym krokiem zastanawiał się, czy nie zdepczę jakiejś mrówki. Przecież muszę przejść. Przecież nie niszczę mrowiska.

……….….

………..

Zadanie 17. (0–2 p.)

Wypisz z podanych fragmentów wskazane środki stylistyczne.

Choć bardzo pracował nad ponurym obliczem, nie mógł ukryć blasku przezierającego przez gradowe chmury.

Na naszej uliczce w błotnistych kałużach roztopionego śniegu przeglądały się wesołe obłoki.

Wysiedliśmy razem z zaspanym tłumem, który poniósł nas jak wiosenna rzeka w stronę ruchomych schodów i w górę na światło dzienne.

A. Epitet –………...

B. Uosobienie – ………

C. Metafora – ………

D. Porównanie – ………...

Zadanie 18. (0–1 p.)

Lektura Szeptanego może zmienić bezmyślnych pochłaniaczy opinii w kwestionujących myślicieli. Napisz, jak rozumiesz tę myśl.

………..……….

………...

(9)

Zadanie 19. (0–2 p.)

Nazwij rodzaje zdań złożonych współrzędnie. Sporządź ich wykresy.

Jacek nie chciał oszukiwać, ale koledzy mieli inne zdanie.

Rodzaj zdania: ……… Wykres:………

Filip rozglądał się po placu, szukał wzrokiem rudowłosej dziewczyny.

Wstali wcześnie, więc udało im się rozdać ulotki przed rozpoczęciem lekcji.

Zadania od 20 do 21 dotyczą wiersza Pawła Lekszyckiego Sim city . Paweł Lekszycki

Sim city¹

słońce przenika przez paski żaluzji. sufit jest moim niebem, gdy budując miasta, wchodzę we władanie mocy

spuszczania pożarów i trzęsienia ziemi.

tornado jest mi posłuszne.

wody lądowe są mi posłuszne.

mieszczański motłoch jest mi posłuszny.

za moim podszeptem zapalają się zarzewia buntu i zamieszki.

z mojego rozkazu bywają tłumione.

w moich rękach leżą: szerzenie oświaty lub wzrost przestępczości. lata chude i tłuste.

moim przywilejem jest zawyżać podatki.

to ja sprowadzam na miasto i niszczę potwory.

jestem źródłem rozrywki i pracy. mecenasem sztuki.

to jest mój świat, więc nie mieszaj mi w głowie.

nie rozmawiaj ze mną o motywie boga w poezji współczesnej. nigdy nie strasz mnie śmiercią. znam wszystkie kody na nieśmiertelność.

enter.

1 SimCity – seria gier symulacyjnych pozwalających na tworzenie wirtualnej rzeczywistości.

http://tekstydrugie.pl/wp-content/uploads/2016/06/c219e77562e85e33098951e66566367b.pdf

(10)

Oceń poprawność stwierdzeń dotyczących wiersza Sim city. Zaznacz T (tak), jeśli zdanie zawiera prawdziwą informację, lub N (nie), jeżeli informacja jest fałszywa.

1) Gra wywołuje u osoby mówiącej w wierszu poczucie wszechmocy. T N 2) Osoba mówiąca pragnie wyzwolić się z iluzji świata gry komputerowej. T N 3) Osoba, do której adresowane są słowa: Nie mieszaj mi w głowie, należy do świata gry

komputerowej. T N

Zadanie 21. (0–1 p.)

Napisz, jak rozumiesz wymowę ostatniego wersu wiersza.

……….….

………..

Zadania od 22. do 23. dotyczą filmu System wartości – ACE Zadanie 22. (0–2 p.)

A. Co przedstawiciele młodzieży rozumieją pod pojęciem system wartości? Odwołaj się do wypowiedzi co najmniej dwóch osób.

………...

B. Wymień cztery wartości wskazane przez młodzież.

………...

Zadanie 23. (0–2 p.)

Wyjaśnij, jak należy rozumieć poglądy dorosłych, że pieniądze i sukces nie są czymś, do czego młodzi ludzie powinni dążyć.

……….….

(11)

……….….

………..

Zadanie 24. dotyczy zarówno filmu System wartości – ACE, jak i książki Szeptane Pawła Beręsewicza .

Zadanie 24. (0–2 p.)

Postępowanie Jacka różniło się od zachowania innych bohaterów lektury. Wymień trzy wartości, którymi kierował się chłopak, a o których mówili także występujący w filmie System wartości ludzie. Podaj przykłady z książki potwierdzające Twój wybór.

Wartość Przykład z lektury

Zadanie 25. (0–14 p.)

Anka Drabowska – przedsiębiorcza nastolatka czy czarny charakter?

Napisz charakterystykę postaci, uwzględniając cztery cechy osobowości bohaterki.

Twoja praca powinna zająć co najmniej połowę wyznaczonego miejsca.

___________________________________________________________________________

(12)

___________________________________________________________________________

(13)

___________________________________________________________________________

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

BRUDNOPIS

………

(14)

………

……….

………

………...