SCENARIUSZ Temat: Malarstwo a historia.
1. Cele lekcji
a. Wiadomości definicja malarstwa historycznego cechy malarstwa historycznego nazwiska malarzy historycznych
b. Umiejętności analiza malarstwa historycznego
2. Metoda i forma pracy
elementy wykładu, pogadanka, praca indywidualna 3. Środki dydaktyczne
reprodukcja obrazu Jana Matejki – „Grunwald” , fragment tekstu Janusza Boguckiego o
„Bitwie pod Grunwaldem”
4. Przebieg lekcji Wstęp:
Przywitanie uczniów i sprawdzenie obecności.
Podanie tematu i celów lekcji.
Nauczyciel prosi jednego z uczniów o przypomnienie wiadomości o realizmie i ulokowanie go czasowo.
Rozwinięcie:
Krótkie wprowadzenie nauczyciela:
Malarstwo historyczne to odmiana realizmu, malarska interpretacja wydarzeń historycznych.
Pogadanka na temat funkcjonowania malarstwa historycznego.
Wnioski: malarstwo historyczne rozwijało się szczególnie w okresie zaborów (XIX w.) – walka narodowowyzwoleńcza przejawiała się także w postaci malarstwa, pokazywanie scen wzniosłych w życiu narodu sprzyjało podnoszeniu się ducha patriotycznego; malowanie wygranych walk sprzyjało wzbudzaniu dumy narodowej. Jeden z najciekawszych malarzy tego okresu to Jan Matejko. Cechował się bardzo starannym warsztatem realistycznym, ale idea, jaka przyświecała jego obrazom, wywodzi się z romantyzmu. Jego obrazy to m.in.:
„Stańczyk”, „Kazanie Skargi”, „Rejtan”, „Unia lubelska”, „Hołd pruski”, „Kopernik”.
Nauczyciel przedstawia na rzutniku obraz Jana Matejki pt. „Bitwa pod Grunwaldem”.
Nauczyciel prosi wskazanego ucznia o datę bitwy pod Grunwaldem i krótkie przypomnienie historii tej bitwy.
Nauczyciel prosi kolejnego z uczniów o opis wyświetlanego obrazu.
Nauczyciel prosi jednego z uczniów o przeczytanie fragmentu tekstu Janusza Boguckiego o
„Bitwie pod Grunwaldem”: „Malowidło to podobne jest do wezbranego żywiołu walącego się na głowę widza ogromną falą, w której wnętrzu miotają się i kłębią splątane w walce ciała bojowników i koni, nieprzeliczone, wielokształtne oręże, zbroje, siodła, pióropusze, czapraki, wzburzone płaszcze i drogocenne szaty – wszystko to zbite w jedną pogmatwaną masę i
rzucone na sam przód obrazu. W warunkach naturalnych byłoby zupełną niemożliwością oglądanie ludzi i rzeczy w takim zbliżeniu, w jakim pokazał je Matejko, oglądanie równocześnie wzrokiem tłum równie rozległy”.
Nauczcyiel prosi uczniów o komentarz do tych słów. Pyta, czy zgadzają się z opinią tego badacza twórczości Jana Matejki.
Nauczyciel przechodzi do omawiania drugiego ważnego malarza historycznego – Artura Grottgera (1837-1867). Szczególne ważne są cztery jego cykle: Warszawa I, Warszawa II, Polonia, Litania. Jego pracę określa się jako dokument artystyczny przejmujących dokumentów w historii narodu polskiego. W swojej twórczości zwracał szczególnie uwagę na nadanie głębi przeżyć twarzom. Jego technika wykonania dzieła jest bardzo precyzyjna w szczegółach.
Nauczyciel przedstawia na rzutniku obraz Artura Grottgera pt. „Pożegnanie Konfederatów Barskich”.
Nauczyciel prosi wskazanego ucznia o komentarz historyczny (fakty historyczne) dotyczący sytuacji na obrazie.
Nauczyciel prosi kolejnego z uczniów o opis wyświetlanego obrazu.
Zakończenie:
Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
Podanie zadania domowego.
5. Bibliografia
Storczyk S., Wiadomości o sztuce, WSiP 1969.
6. Załączniki
Zadanie domowe
Napisz wypracowanie na jeden z tematów znajdujących się poniżej. Pamiętaj, aby Twoja praca nie przekroczyła jednej strony A4.
1. Wybierz dowolny obraz malarza historycznego i zinterpretuj go.
2. Jakie cechy malarstwa historycznego wywodzą się z romantyzmu?
3. Gdyby dzisiaj jakiś malarz pokusił się o namalowanie sceny historycznej, jaką współczesną scenę polityczną poleciłbyś mu do namalowania i dlaczego?
