Dr hab. inż. arch. Bogusław Wojtyszyn, prof. nzw. UZ
Debata nad nowym Studium „Wielkiej Zielonej Góry”
Etap I – Planistyczne zagadnienia środowiskowe Zielona Góra 21.09.2016
„OCHRONA ŚRODOWISKA I TERENÓW ZIELENI”
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Miasta „Zielonogórskie Perspektywy”
JAK POŁĄCZYĆ ROZWÓJ GOSPODARCZY MIASTA
z zrównoważonym rozwojem
środowiska przyrodniczo-kulturowego w mieście?
EKOLOGICZNY SYSTEM TERENÓW ZIELENI I KRAJOBRAZU ZIELONEJ GÓRY
WŁADZA
OBYWATEL
W SP AR CIE FINANSO WE W SP AR CIE MER YT OR YCZ NE
Preferencje społeczne i eksperckie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska
WŁADZA SŁUCHA OBYWATELA – MIESZKAŃCA ZIELONEJ GÓRY
(gdyż jest zainteresowana stałym podwyższaniem dobrobytu
i zdrowotnych warunków życia w mieście)
NOWE UWARUNKOWANIA PRZESTZENNE ZIELONEJ GÓRY (OD 01.01.2015 )
FUNKCJE POWIERZCHNIA
Miasta największe w Polsce [ha]:
1. Warszawa 51 724 2. Kraków 32 685 3. Szczecin 30 055 4. Łódź 29 325 5. Wrocław 29 285 6. Zielona Góra 27 879 30. Opole 9 655
LUDNOŚĆ
Miasta największe w Polsce [tys.]:
1. Warszawa 1 735,442 2. Kraków 761,873
3. Łódź 706,004
4. Wrocław 634,487 5. Poznań 545,680 26. Zielona Góra 137,512 30. Elbląg 122,368
Nowe zagrożenia i perspektywy zrównoważonego rozwoju gospodarczego miasta
JAK W OCZACH ZIELONOGÓRZAN MIAŁOBY WYGLĄDAĆ ICH MIASTO ZA 50 LAT?
(gdyż są zainteresowani stałym podwyższaniem jego dobrobytu
i zdrowotnych warunków życia w mieście)
www.cityoflondon.gov.uk/business/economic-research-and-information/research-publications/Documents/research-2013/Green-Spaces-The-Benefits-for-London.pdf
JAK WYGLĄDA NASZE ŚRODOWISKO MIEJSKIE NA TLE MIAST NA ŚWIECIE, W EUROPIE I KRAJU?
ZAGRANICZNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
Miasta wojewódzkie w Polsce, wielkość trenów zieleni publi- cznej w stosunku do całej powierzchni miasta, 2012 [%]:
Warszawa 6,2 Łódź 5,5 Wrocław 4,8 Kraków 4,6
Opole 3,7
Zielona Góra 3,5 Szczecin 1,9 Zielona Góra, 2015 1,2
Opr. wg danych GUS 2012 i 2015
wwhttp://www.greaterlondonnationalpark.org.uk/get-involved/a-vision/
WIZJA:
WIELKI LONDYN
JAKO PARK NARODOWY NOWEGO TYPU
60% -tereny otwarte 47% – tereny zieleni, 3 miliony ogrodów, 3000 parków, 142 rezerwaty przyrody lokalne, 2 rezerwaty przyrody krajowe, 4 obszary światowego dziedzictwa
UNESCO,
ZAGRANICZNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
Pow. -1572 km², 8,3 mln mieszkańców
Pierścienie zieleni
zewnętrznej wokół głównych obszarów miejskich w Anglii
www.cityoflondon.gov.uk/business/economic-research-and-information/research-publications/Documents/research-2013/Green-Spaces-The-Benefits-for-London.pdf
►The report Green Spaces: The Benefits for London
► ALL LONDON GREEN GRID-SUPPLEMENTARY PLANNING GUIDANCE (ALGG SPG) London 2012 BUMISTRZ LONDYNU
NARZĘDZIE REALIZACJI
ZIELONA OSNOWA LONDYNU – DODATKOWE WYTYCZNE PLANISTYCZNE
(dotyczą realizacji Planu Zagospodarowania Przestrzennego Londynu 2011)
ZAGRANICZNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE
POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
www.cityoflondon.gov.uk/business/economic-research-and-information/research-publications/Documents/research-2013/Green-Spaces-The-Benefits-for-London.pdf
ZIELONA INFRASTRUKTURA - SUPPLEMENTARY PLANNING GUIDANCE (SPG)
ZIELONA OSNOWA LONDYNU – DODATKOWE WYTYCZNE PLANISTYCZNE
(dotyczą realizacji Planu Zagospodarowania Przestrzennego Londynu 2011)
ZAGRANICZNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
Obszary niedoboru w zakresie dostępu do otwartych terenów zieleni publicznej FUNKCJE ZIELONEJ INFRASTRUKTURY
1. Adaptacja do zmian klimatu
2. Poprawa dostępu do publicznych terenów zieleni 3. Ochrona i podtrzymanie bioróżnorodności
4. Rozwój zrównoważonego transportu 5. Promocja zdrowego stylu życia 6. Ochrona dziedzictwa kulturowego
7. Wzmocnienie charakterystycznych krajobrazów lokalnych 8. Promocja zrównoważonego projektowania
9. Doskonalenie wiedzy i umiejętności pielęgnacji zieleni 10. Wspieranie zrównoważonych form produkcji żywności 11. Poprawa jakości powietrza i klimatu akustycznego
12. Poprawa dostępności i jakości obrzeżnych terenów miejskich 13. Ochrona i utrzymanie Tamizy oraz terenów nadrzecznych
STUDIUM DOSTĘPNOŚCI SĄSIEDZKIEJ Rozpoznanie obszarów koniecznych interwencji
ZIELONA INFRASTRUKTURA PRZESTRZENI OTWARTYCH
(dotyczy realizacji Planu Zagospodarowania Przestrzennego Ratyzbony 2005)
ZAGRANICZNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
SYSTEM ZIELENI MIASTA REGENSBURG Rozwijany w układzie klinowo-pierścieniowym, miękko wpisuje się w historycznie ukształtowaną koncentryczno-obwodową strukturę zabudowy miejskiej. System ten spełnia w mieście 6 głównych funkcji, takich jak:
Rezerwuar wody pitnej
Strefa chronionej fauny i flory
Regulacja mikroklimatu i jakości powietrza
Miejsce rekreacji czynnej i biernej
Miejsce edukacji ekologicznej
Strefa ochrony przeciwpowodziowej Dunaju – wały, poldery i retencja.
Dużą wagę w Planie Miasta przywiązuje się również do rozwoju i ochrony krajobrazowo- przyrodniczych walorów dziewiczych terenów otwartych i zabudowanych terenów zieleni urządzonej.
Pow. - 80,76 km², 161,774 tys. mieszkańców
14,9%
27,3%
ZIELONA INFRASTRUKTURA PRZESTRZENI OTWARTYCH
(dotyczy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia 2010)
KRAJOWE I LOKALNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
Zaplanowany pasmowy rozwój zabudowy Wrocławia, wcinającej się w tereny zieleni łąkowej i w zadrzewienia parkowo-leśne, obniża walory krajobrazowo- przyrodnicze środowiska miejskiego. Rezygnacja z wcześniej rozwijanego systemu zieleni miejskiej w układzie pierścieniowo-klinowym nie poprawia jakości środowiska miejskiego, co potwierdza m.in. niekorzystny wysoki trend wzrostu stężeń zanieczyszczeń powietrza w mieście.
JAKA BĘDZIE ZIELONA INFRASTRUKTURA PRZESTRZENI OTWARTYCH ???
(dotyczy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego „Wielkiej Zielonej Góry”)
KRAJOWE I LOKALNE ROZWIĄZANA SYSTEMOWE POPRAWY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO
PRZESTRZENNY SYSTEM ZIELENI MIEJSKIEJ – MOZAIKOWY(układ rozproszony) Koncepcja ochrony wybranych 25 obszarów zieleni o najwyższych walorach przyrodniczych i kulturowych (rozwojowe tereny parkowe i leśne o pow. 2830 ha stanowiące około 10%
powierzchni miasta)wg projektu „Zielona – Zielona Góra - Kompleksowy rozwój terenów zielonych” - opracowanie Urzędu Miasta Zielonej Góry (Priorytet inwestycyjny POIŚ - 6.IV.
Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast. Realizacja w ramach środków unijnych na lata 2014-2020.
PRZESTRZENNY SYSTEM ZIELENI MIEJSKIEJ – PASMOWY (układ liniowy) Koncepcja ochrony obszarów zieleni w ogólnym zarysie wzdłuż 2 ciągów zadrzewień parkowych i leśnych o najniższej presji budowlanej, wzmacniająca ochronę przyrodniczą roz- wojowych terenów zieleni rozporoszonej (całościowo stano- wiące około 30% powierzchni miasta) wg monografii pt. „Zielona – Zielona Góra - Strategia rozwoju terenów zieleni w mieście Zielona Góra” opracowanie Uniwersytetu Zielonogórskiego.
D Z I Ę K U J Ę Z A U W A G Ę
Dr hab. inż. arch. BOGUSŁAW WOJTYSZYN prof. nzw. UZ
Kierownik Zakładu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego KAiU WB,AiIŚ UZ wojtyszyn_b@wp.pl