MENDEL KAC-KACAS. HALINA MALIŃSKA
O DYNAMICE KWASOWOŚCI W GLEBIE
P ra co w n ia N a w o żen ia i O środek M eto d y czn y IU N G P u ła w y
Sezonowe zmiany chemiczno-rolniczych właściwości gleby mają zna czenie nie tylko teoretyczne, ale i praktyczne. Wielkość tych zmian może decydować o porównywalności wyników analiz próbek pobranych w róż nej porze roku.
Przytoczone pomiary kwasowości stanowią wycinek badań nad dyna miką chemiczno-rolniczych właściwości gleby. Badania niniejsze były prowadzone na statycznych doświadczeniach Zakładu Doświadczalnego na Kępie (mada wiślana) i w Zakładzie Doświadczalnym w Osinach (gleba bielicowa). Na każdej z tych gleb przeprowadza się badania dyna miki pod sześcioma roślinami uprawnymi i na jednym polu ugorującym. Nawożenie na obu badanych glebach było umiarkowane. Próbki
pobie-R ys. 1. D yn am ik a pHfcci — osiny
D ynam ika kw asow ości w glebie 221
rano co 2 tygodnie ze specjalnie w tym celu wydzielonych poletek 0 powierzchni 24 m 2 (3X 8 m), po dwie równoległe zbiorcze próbki.
W próbkach tych oznaczano: pH w In KC1, kwasowość wym ienną 1 glin ruchomy metodą Sokołowa, kwasowość hydrolityczną metodą Kap- pena z octanem wapnia.
Otrzymane w 1962 r. w yniki wskazują na obniżenie się pHKci na obu glebach w miesiącach letnich (rys. 1, 2) oraz na zwiększenie się
R ys. 2. D y n a m ik a pHkci — K ępa
O b j . p a t r z r y s . 1
15 1 15 1 IS 1 15 1 15 1 15 1 15 1 15 1 .
W 7 Л ш ш Ж Z Ж
ш
R ys. 3. D y n a m ik a k w a so w o ś c i w y m ie n n e j — O siny
O b j . p a t r z r y s . 1
w tym samym czasie kwasowości wym iennej (rys. 3) zarówno na polach obsianych, jak i na ugorze. Obniżenie pHKci osiąga, a nawet czasem prze kracza jednostkę pH (rys. 1, 2), a wartość kwasowości wym iennej w nie
222 M. K ac-K acas, H. Malińska
których przypadkach wzrasta prawie dwukrotnie (rys. 3). (rów nolegle do niej zawartość glinu ruchomego).
Rozkład opadów w 1962 r (* шт)
U i* s ia r
M iejsce I II I I I 17 V VT VTI v u t U X XI XII Ogó łem
Kępa 2 6 ,2 3 9 ,4 4 8 ,4 4 1 .9 177,0 9 6 .5 8 6 .2 51 .5 8 / . 2 0 .6 5 1 ,3 1 8 .2 724,5 Osiny 2 0 .1 51,2 3 4 .8 3 3 ,6 147,8 101.5 9 0 ,2 3<M /0 .1 3 .1 5 4 ,3 1 9 ,0 6 4 5 .3
Wartości kwasowości hydrolitycznej ulegają m niejszym zmianom. Tendencja zwiększania się kwasowości w miesiącach letnich koreluje w pewnym stopniu ze zwiększoną ilością opadów w tym okresie (tablica).
Badania będą kontynuowane w latach następnych.
М . К А Ц - К А Ц Л С . Г. M A Л И Н С К A О ДИ Н А М И К Е П О ЧВЕН Н О Й КИ С ЛО ТН О С ТИ Л а б о р а т о р и я у д о б р е н и я и м е т о д и ч е с к и й ц е н т р И н с т и т у т а А г р о т е х н и к и , У д о б р е н и я и П о ч в о в е д е н и я И у л а в ы Р е з ю м е Н а основании одногоди чн ы х и сследован ий (1962 г.) п р ов еден н ы х на д в у х п очвах: д ер н ов о-п одзол и стой и пойменной, с ш естью с.х. культурам и и на ч ер ном пару, устан овл ен о зам етное увел и ч ен и е кислотности почв в т ечен и е л ет н и х м есяцев. И зм ен ен и я реакции достигали единицы pH, а о б м е н н а я . кислотность- и со д ер ж а н и е п одв и ж н ого алю миния на дер н о в о -п о д зо л и ст ы х п оч в ах ув ел и ч и вались в н ек отор ы х сл у ч а я х почти вдвойне. М . K A C - K A C A S Н . M A L I Ń S K A A B O U T THE D Y N A M IC OF SO IL A C ID IT Y S o i l F e r t i l i z a t i o n D e p . a n d M e t h o d i c a l C e n t r e o f t h e I n s t i t u t e o f S o i l S c i e n c e a n d P l a n t C u l t i v a t i o n , P u ł a w y S u m m a r y
T he in crea se of soil a cid ity in the sum m er m on th s w a s e sta b lish ed on t w o soils: p od solic so il and a llu v ia l soil, under 6 cu ltu ra l crops and on th e fa llo w im th e y ea r 1962. T he ch an ges in the so il reaction reach on e pH u n it, and th e v a lu e s of th e e x c h a n g e a b le a cid ity and a v a ila b le a lu m in iu m on th e p od solic so il in c r e a s e in som e ca ses alm ost tw o tim es.
