Webinar Świat, Europa, Polska. Czy i jak pandemia zmieni rzeczywistość ekonomiczną? 24 listopada 2020 roku

Webinar

Świat, Europa, Polska.

Czy i jak pandemia zmieni rzeczywistość ekonomiczną?

2

Świat ^, Europa, Polska.

Czy i jak pandemia zmieni rzeczywistość ekonomiczną?

Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek

COVID-19: stress test DLA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ

4

COVID-19: groźniejszy w regionach lepiej rozwiniętych?

Uwaga: liczba potwierdzonych zachorowań jest mniejsza od rzeczywistej liczby zachorowań ze względu na ograniczoną liczbę testów.

Źródło: European CDC – Situation Update Worldwide; update 23NOV2020

COVID-19: skumulowana liczba śmierci na 1 mln mieszkańców w Polsce i regionach świata

COVID-19: skumulowana liczba zachorowań na 1 mln mieszkańców

w Polsce i regionach świata

COVID-19: groźniejszy w krajach lepiej rozwiniętych?

COVID-19: skumulowana liczba zachorowań na 1 mln mieszkańców

w Polsce i wybranych krajach świata COVID-19: skumulowana liczba śmierci na 1 mln mieszkańców w Polsce i wybranych krajach świata

Źródło: European CDC – Situation Update Worldwide; update 23NOV2020

Uwaga: liczba potwierdzonych zachorowań jest mniejsza od rzeczywistej liczby zachorowań ze względu na ograniczoną liczbę testów.

6

COVID-19: reakcje rządów_zamrażanie_odmrażanie_zamrażanie_...

Maksymalny poziom Indeksu restrykcji

Liczba zachorowań

COVID-19: Indeks reakcji rządów na pandemię (indeks restrykcji)

Miara oparta na 9 wskaźnikach, w tym zamykanie szkół, zamykanie firm, zakaz podróżowania.

Przyjmuje wartości od 0 do 100 (100 - najsilniejsza reakcja).

PL: 19,44

Źródło: Hale, Webster, Petheric, Phillips, Kira (2020). Oxford COVID-19 Government Response Tracker, stan na 23NOV2020

Zależność między liczbą zachorowań a reakcją rządów na pandemię

COVID-19: gospodarka w ciągu najbliższych 6-18 miesięcy

85 90 95 100 105 110 115

2019Q1 2019Q2 2019Q3 2019Q4 2020Q1 2020Q2 2020Q3 2020Q4 2021Q1 2021Q2 2021Q3 2021Q4

Prognoza Banku Światowego_kwartalna dynamika PKB (2019Q1=100)

świat

gospodarki rozwinięte

rynki wschodzące i gospodarki rozwijające się (bez Chin) Chiny

90 95 100 105

2016 2017 2018 2019 2020* 2021*

Prognoza MFW_roczna dynamika PKB (yoy)

świat Niemcy Czechy

Wlk.Brytania Francja Włochy

Holandia Rosja USA

Szwecja Węgry

Źródła: World Economic Outlook, IMF; World Bank, opracowanie własne

8

COVID-19: czego uczy nas pandemia?

 (Wiosenne) zamrożenie gospodarek przez rządy (i ostrość formalnych restrykcji) nie ograniczyło liczby zakażeń, dało jedynie czas na oswojenie się z nieznanym i sprawdzenie wydolności systemów ochrony zdrowia.

Jesień pokazała, że większość krajów z tej możliwości nie skorzystała.

 Liczba zakażeń ma duże znaczenie dla sytuacji gospodarczej - zwiększa niepewność ograniczając skłonność gospodarstw domowych do konsumpcji i skłonność przedsiębiorstw do inwestycji.

 Struktura sektorowa (udział usług) ma także duże znaczenie dla sytuacji gospodarki (ostrość formalnych restrykcji uderza w największym stopniu w część sektora usług).

 Ceną za to oswajanie się z nieznanym jest osłabienie gospodarek:

 PKB krajów OECD spadł w 2020Q2 w stosunku do tego samego kwartału poprzedniego roku o 10,9%,

 PKB krajów UE spadł w 2020Q2 w stosunku do tego samego kwartału poprzedniego roku o 14,1%.

 WTO szacuje, że handel światowy zmniejszy się w 2020 r. od 13% do 32% w wyniku zakłócenia normalnej

działalności gospodarczej i życia na całym świecie.

COVID-19: NEXT NORMAL vs MAKROTRENDY

10

MAKROTRENDY

 globalizacja

 demografia

 zmiany klimatyczne

 ochrona środowiska

 nowe technologie, cyfryzacja, robotyzacja

 społeczeństwo współpracy

 konsumpcjonizm

 ……..

COVID-19 _ NEXT NORMAL?

 niepewność a zaufanie

 zaburzenia łańcuchów dostaw

 deglobalizacja, degrowth?

 zmiany zachowań konsumentów

 zdrowie, klimat, środowisko – wzrost świadomości?

Czy COVID-19 zweryfikuje trendy rysujące się od kilku(nastu) lat?

COVID-19: NEXT NORMAL vs MAKROTRENDY

PYTANIE:

Które globalne makrotrendy zostaną osłabione przez COVID-19?

1) Globalizacja

2) Ochrona środowiska

3) Walka ze zmianami klimatu 4) Procesy cyfryzacji

5) Rozwój i wykorzystanie nowych technologii (m.in. AI, blockchain) 6) Konsumpcjonizm

7) Gospodarka obiegu zamkniętego dla oszczędzania malejących zasobów

8) Inne

12

COVID-19: zaburzenia łańcuchów dostaw – chaos i niepewność

kawa

cukier

Handel wołowiną: 2000 r. i 2014 r. Handel kawą i cukrem: 2018 r.

Źródło: Chatham House

COVID-19: deglobalizacja, degrowth?

Źródło: opracowanie na podstawie danych WTO

2.9

-0.1

-12.9

21.3

-31.9

24.0

-35 -25 -15 -5 5 15 25

2018 2019 2020* 2021* 2020* 2021*

Dynamika obrotów w handlu światowym w latach 2018-2019 i prognozy WTO zmian wartości handlu światowego (%)

scenariusz optymistyczny scenariusz pesymistyczny

 Lockdown, w tym zamknięcie granic, ograniczył handel międzynarodowy i przepływ ludzi.

 Zamykanie granic nałożyło się na

negatywne z punktu widzenia globalizacji i wzrostu procesy obecne wcześniej, m.in.

Brexit, wojnę handlową USA-Chiny (a także USA –UE).

Pandemia wpływa na przepływ

towarów i ludzi, ale nie zahamuje tych

procesów na stałe, może jedynie je w

pewnym zakresie osłabić.

14

COVID-19: zmiana zachowań konsumentów – trwała czy „pandemiczna”?

Nastroje konsumentów w okresie pandemii (odsetek odpowiedzi: zdecydowanie tak i tak) 73% Sprzedawcy detaliczni powinni kontynuować sprzedaż wielokanałową.

73% Sprzedawcy detaliczni, którzy sprzedawali online w czasie pandemii powinni to robić nadal.

73% Będę nadal wspierać sprzedawców detalicznych, na których mogłem polegać podczas pandemii.

72% Podczas zakupów online wygoda jest równie ważna jak produkt.

66% Nie będę robić zakupów w sklepie, którego website jest trudny w nawigacji.

62% Moje oczekiwania wzrosły, ponieważ detaliści udowodnili, że potrafią się dostosować.

59% Zrobię wszystko, aby robić zakupy u sprzedawców, którzy są społecznie odpowiedzialni.

54% Będę bardziej lojalny w stosunku do sprzedawców detalicznych, którzy pozwalają kupować online i zwracać w sklepie.

43% Czuję się bardziej lojalny wobec lokalnych marek, także wtedy gdy robię zakupy online.

25% Wcześniej nie robiłem zakupów online, ale byłem zmuszony dostosować się.

Źródło: New beginnings, Adyen Retail Report, październik 2020; badanie na 25157 konsumentach z Europy, obu Ameryk i Azji

MAKROTRENDY

16

MAKROTRENDY: globalizacja (przepływ towarów, ludzi, kapitału)

Źródło:Moody’s Analytics

-0.06%

-0.46%

-0.23%

-0.23%

-1.34%

-1.52%

2018 2019 2020

Realne PKB

Aktualne cła

Eskalacja konfliktu (cła 25% na cały handel)

-64

-601 -220 -366

-1648

-2235

2018 2019 2020

Zatrudnienie (tys.)

Aktualne cła

Eskalacja konfliktu (cła 25% na cały handel)

Skutki wojny celnej z Chinami dla gospodarki Stanów Zjednoczonych

 Przyspieszenie wzrostu

gospodarczego na świecie jest

w dużej mierze efektem globalizacji.

 Ograniczenie swobody przepływu towarów ograniczy możliwości poprawy dobrobytu społecznego

(ograniczając wzrost PKB i zmniejszając zatrudnienie).

Procesy globalizacji będą się pogłębiać, ale zmienią charakter.

Co raz większe znaczenie (także

w wyniku pandemii) w tych procesach

będą miały globalne firmy technologiczne.

MAKROTRENDY: globalizacja (przepływ towarów, ludzi, kapitału)

41%

48%

40%

29%

50%

41%

47% 50% 48%

31%

49%

43%

65%

52%

48%

32%

48% 50%

53% 53%

42%

25%

49%

60%

Niemcy Francja Węgry Polska Wielka

Brytania

Norwegia 2013 2014 2015 2016

Odsetek imigrantów z państw nienależących do UE w całej imigracji w wybranych państwach

Źródło: opracowanie na podstawie danych OECD Źródło: opracowanie na podstawie danych Eurostatu

-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Francja Niemcy Norwegia

Polska Stany Zjednoczone Unia Europejska

Węgry Wielka Brytania

Wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w wybranych państwach (% PKB)

 Przepływ ludzki ma i będzie miał dwoisty charakter:

 z krajów słabiej rozwiniętych do krajów o wyższym poziomie rozwoju,

 Przepływ kapitału jest w większości krajów stabilny,

co jest pozytywnym czynnikiem wspierającym rozwój

gospodarek.

18

1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020

1950: Turing Test 2007: IBM Deep Blue

AI

Server/Host

1977: PC

2010: Sales of PC Peak

1972: SAP

Copyright © 2017 Accenture. All rights reserved.

1 MAINFRAME

3 WEB 1.0 ECOMMERCE 4 WEB 2.0,

CLOUD, MOBILE 2 CLIENT-SERVER

AND PCS

QUANTUM COMPUTING 8

IOT AND

SMART MACHINES 6

ARTIFICIAL INTELLIGENCE 7

BIG DATA, ANALYTICS, VISUALIZATION

5

Quantum

1964: System/360

1990: System/390

1969:

ARPANET

1991: Public Internet 1994: Amazon

2005: Web 2.0

1999: Salesforce.com

2006: AWS

2008: iPhone

Public Cloud Mainstream

1999: IoT, M2M

2010:

Self-driving Car

1997: Big Data

2014, IDC:

4.4 Zettabytes of Data

MAKROTRENDY: nowe technologie_coraz bardziej przewidywalny rozwój

MAKROTRENDY: nowe technologie _ cyfryzacja wypiera analogowe podejście do biznesu

20 22

18

25

20 19 19

25 36

32 32

41 58

53 55

65

0 10 20 30 40 50 60 70

świat Azja i Pacyfik Europa Ameryka Płn.

Udział cyfrowych interakcji z klientem w ogólnej liczbie interakcji z klientem (%)

JUN2017 MAY2018 DEC2019 JUL2020

29 31

26

33

28 26 25

35 33 34 34

41

55 54

50

60

0 10 20 30 40 50 60 70

świat Azja i Pacyfik Europa Ameryka Płn.

Udział produktów i usług, które są częściowo lub

całkowicie cyfrowe w ogólnej liczbie produktów i usług (%)

JUN2017 MAY2018 DEC2019 JUL2020

Źródło: opracowanie na podstawie danych McKinsey

20

MAKROTRENDY: społeczeństwo współpracy _ nowe zjawiska społeczne bazujące na nowych technologiach

Uczestnictwo / wytwarzanie zorientowane na maksymalizację

zysku

Uczestnictwo / wytwarzanie nie nastwione na zysk

Platformy kapitalistyczne

Kapitalizm platformowy (Uber, Airbnb)

Gospodarka współpracy (Tripadvisor, Yelp)

Quantified Self

Platformy kooperatywistyczne

Kooperatywy online Kooperatywy żywnościowe Pożyczanie w modelu p2p

Produkcja partnerska

(Wikipedia, Linux, OpenStreetMap) Nauka obywatelska

Aktywizmy online

#MeToo, Occupy

Źródło: Jemielniak D., Przegalińska A., Społeczeństwo współpracy, 2020

Świat, Europa ^{, Polska.}

Czy i jak pandemia zmieni rzeczywistość ekonomiczną?

Mateusz Urban Oxford Economics

Sytuacja i trendy w Europie

22

Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? – Krótki termin

Krótkoterminowo, druga fala przyniesie lżejsze obostrzenia niż pierwsza – spadek PKB w Europie nastąpi, ale nie tak duży jak podczas pierwszej fali.

Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? – Długi termin

Długoterminowo ścieżka PKB jest podobna do tej po kryzysie 2008-9, ale znacznie mocniej uderzone będą kraje rozwijające się.

24

Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? – Czego boi się biznes

Ryzyka według biznesu ogniskują się wokół pandemii, lockdownów i ew. kryzysu finansowego (horyzont 2-letni), oraz zmian klimatu i sekularnej stagnacji (horyzont 5-letni)

Dług publiczny i deficyty

Aktywna polityka fiskalna odzyskuje palmę pierwszeństwa, po dekadach dominacji polityki monetarnej.

• Olbrzymie programy pomocowe mające na celu złagodzenie skutków recesji spowodowanych COVID-19 spowodowały rekordowe deficyty w 2020 r.

• Zacieśnienie nie jest spodziewane aż do 2022-2023

Dług publiczny krajów strefy euro wzrośnie do ponad 100% PKB (z ok. 85%) przed pandemią.

Uwspólnotowienie długu Unii Europejskiej

• Precedens jeśli chodzi o skalę emisji wspólnego długu – 750 mld EUR

Konsekwencje

Niższe koszty obsługi długu

Większa obecność państwa w gosp.

Ryzyko dla niezależności

banków centralnych

26

Dług publiczny i deficyty

Jednak banki centralne nie pozostają bezczynne – przyczyniają się do obniżenia kosztów obsługi długu. Pojawiają się też propozycje włączenia banków centralnych w finansowanie np. transformacji energetycznej.

Dług publiczny i deficyty

Prognozy na 2025 rok pozostają bardzo zróżnicowane. To kraje rozwijające się będą dotknięte bardziej – w stosunku do obecnych prognoz.

28

Globalizacja

Po sześciu powojennych dekadach przyspieszającej globalizacji i wzrostu światowego handlu dobrami i usługami, nastąpiło wyhamowanie, a nawet odwrót od tego trendu

• Blilateralizm vs multilateralizm

• Wojny handlowe

• COVID-19

Udział Europy w handlu światowym rośnie – utrzymane jest

nastawienie na eksport – nie idzie za tym jednak efektywna polityka dotycząca utrzymania konkurencyjności – wydatki na B&R 2%, Japonia

& USA – 3% PKB.

Szereg ryzyk – dla wspólnego rynku, rynku pracy (bezrobocie technologiczne, brak rąk do pracy – paradoks?).

Konsekwencje

Nowe łańcuchy

dostaw Automatyzacja Wyższe ceny*

Sytuacja młodych na rynku pracy

This is dummy text it is not here to be read it is here to show how this

document will look.

Pandemia COVID-19 ze szczególną siłą uderzyła w gospodarki europejskie, szczególnie krajów Południa.

Do końca roku bezrobocie młodych w UE wzrośnie do 23%, jednak będzie zróżnicowane:

• Hiszpania 40%

• Włochy 30%

• Niemcy <10%

Kryzys spowodowany pandemią dotyka sektory, w których zatrudniona jest większość (70%) młodych (15-24 lata).

Konsekwencje ^Rolnictwo

Przetw. przemysłowe

Usł. Publ.

Budownictwo

Handel det.

Transport

Hotelarstwo ICT

Finanse

Usługi biznesowe

Edukacja

Zdrowie Sekt. publ.

Kultura

-0.2 0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0

0 5 10 15 20 25

Sektorowa korelacja z cyklem koniunkturalnym i udział w zatrudnieniu młodych

Korelacja

Źródło: Oxford Economics/Haver Analytics

% zatrudnienia młodych

Sytuacja materialna

Konsekwencje polityczne Wzrost

gospodarczy

30

Edukacja i lifelong learning

Jeszcze przed pandemią, wzrost usług edukacyjnych online prognozowano na 15% r/r 2019-2023. Lockdowny i zamknięcia szkół dokonały jednak prawdziwej rewolucji w tej dziedzinie:

644% - 10 mln w 30 dni

63 34

3

Work/life balance Preferowana metoda Dostępny tylko online

Źródło: http://www.guide2research.com/research/online-education-trends

W marcu więcej nowych

użytkowników niż w całym H2 2019

Koszty zamknięcia szkół i przejścia na edukację wyłącznie zdalną są jednak bardzo wysokie – materiały i kursy online powinny służyć jako uzupełnienie, a nie zastąpienie edukacji stacjonarnej.

Źródło: https://voxeu.org/article/collateral-damage-children-s-education-during-lockdown

Cenna lekcja w kwestii szkoleń dla pracowników

Świat, Europa, Polska.

Czy i jak pandemia zmieni rzeczywistość ekonomiczną?

Julia Patorska

Deloitte

32

W 2020 r. po raz pierwszy od prawie 30 lat PKB Polski nie wzrośnie r/r

Pandemia i PKB

Roczny wzrost PKB

Źródło: Bank Światowy Note:

-20 -15 -10 -5 0 5 10 15

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Czechy Niemcy Polska Rosja Stany Zjednoczone

PKB w 2020 r. w Polsce

-6.00 -5.00 -4.00 -3.00 -2.00 -1.00 0.00 1.00 2.00 3.00 4.00

Citi CA NBP Morgan Stanley Citi Pekao CA KE Moody's mBank Citi NBP CA Citi Pekao S&P mBank NBP Goldman Sachs

Wzrost gospodarczy w Polsce w 2020 r. według różnych prognoz (dynamika roczna)

7.01 10.02 9.03 17.03 31.03 2.04 14.04 1.05 28.05 1.06 30.06 17.07 27.07 28.08 19.09 29.09 19.10 10.11 12.11

Citi CA NBP MS Citi Pekao CA KE Moody’s mBank Citi NBP CA Citi Pekao S&P mBank NBP GS

3,4% 2,7% 3,2% -3,6% -3,2% -4,4% -3,8% -4,3% -3,8% -4,2% -4% -5,4% -3,8% -4% -4% -3,4% -3,1% -3,5% -2,3%

Eksperci, pomimo że 2020 r. zaraz się skończy, nadal bardzo różnie oceniają miniony rok.

34

• W ciągu ostatniego roku wszystkie państwa UE zanotowały wzrost poziomu cyfryzacji

• Polska plasuje się dopiero na 23 miejscu w Indeksie

Gospodarki Cyfrowej i Społeczeństwa Cyfrowego. Tylko w kategorii dot. łączności i zasięgu internetowego w

gospodarstwach domowych jesteśmy powyżej średniej UEE

• Wyniki indeksu, świadczą o tym, że przy zwiększającym znaczeniu cyfryzacji w gospodarce, Polska musi zwiększyć wysiłek w nadrobieniu strat

Przyśpieszona cyfryzacja – perspektywa ogólna

Pandemia jako akcelerator trendów

Żródło: Eurostat, 2020 0

2 4 6 8 10 12 14

Łączność Kapitał ludzki Korzystanie z usług internetowych

Integracja technologi Cyfrowej

Cyfrowe usługi publiczne Polska Średnia UE

Indeks Gospodarki Cyfrowej i Społeczeństwa Cyfrowego 2020

• W sierpniu 2020 r., w domu pracowało nadal czterokrotnie więcej osób (36% respondentów z reprezentatywnej prób) niż w okresie przed pandemią. (Diagnoza Rynku Pracy, GRAPE/CASE)

• W Polsce 27% zatrudnionych mogłaby pracować zdalnie, w porównaniu do 40 proc w pozostałych krajach OECD (PIE i PFR)

• Z pracą zdalną, wzrosło zapotrzebowanie na rozwiązania technologiczne

− O 27% zwiększyła liczba osób w Polsce korzystających z usług wideorozmowych, takich jak Skype lub Zoom (badanie Densu)

• Długoterminowym efektem pandemii będzie przepływ pracowników z sektorów bardziej dotkniętych do tych mniej dotkniętych

− Branże rosnące: IT, Marketing, E-Commerce, Digital & Media

− Branże bezpośrednio dotknięte: Usługi dla biznesu, Handel, Motoryzacja i lotnictwo i produkcja.

Odsetek osób pracujących zdalnie w Polsce

Praca w czasach pandemii

Pandemia jako akcelerator trendów

Luty 2020 Kwiecień 2020 Sierpień 2020

9% 55% 36%

Źródło: Diagnoza Rynku Pracy – GRAPE i CASE

45.00%

55.00%

65.00%

75.00%

85.00%

95.00%

105.00%

115.00%

125.00%

135.00%

WIG i indeksy branżowe (początek lutego = 100%)

WIG WIG Banki WIG Budownictwo

WIG Motoryzacja WIG Nieruchomości WIG Spożywczy WIG Telekomunikacja WIG Energetyka

36

• Adaptacja cyfrowa od strony konsumentów w Unii Europejskiej wzrosła z 81%

do 95% proc w wyniku pandemii

• W Polsce, w tym okresie adaptacja cyfrowa konsumentów wzrosła o 12 p.p. z 84% do 96%

• Skala wzrostu podczas pandemii w normalnym tempie zajęłaby od 2 do 3 lat

• Pandemia zmniejszyła różnice poziomu cyfryzacji pomiędzy krajami EU

− różnica pomiędzy krajem z najmniejszym poziomem cyfryzacji a największym spała z 32 p.p do tylko 10 p.p.

• Wzrost cyfryzacji różnił się pomiędzy branżami. Na poziomie europejskim, największy wzrost w odsetku konsumentów online zyskała branża spożywcza.

− Polski sektor odzieżowy z największym odsetkiem konsumentów online w Europie

− Polski sektor turystyczny z najmniejszym odsetkiem konsumentów online w Europie

• W Polsce, największą popularność zakupów online cieszy się odzież (69% całej sprzedaży), obuwie (58%) i kosmetyki (57%). (Kantar)

Odsetek konsumentów korzystających z cyfrowych rozwiązań

Przyśpieszona cyfryzacja – perspektywa konsumencka

Pandemia jako akcelerator trendów

Żródło: McKinsey Digital, lipiec 2020 61

64 82 75

83 83 79

83 84 79

85 84 83

84 88

93 88

28 25

10 18

11 11 15

12 11 16

11 12 13 12 9

5 11

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Niemcy Rumunia Francja Szwajcaria Belgia Wielka Bryania Holandia Portugalia Włochy Węgry Czechy Hiszpania Norwegia Polska Szwecja Dania Finlandia

Poziom przed pandemią Wzrost podczas pandemii

• Pandemia zwiększyła świadomość wagi zrównoważonego rozwoju w Europie

• Pandemia pokazała też, że zmniejszenie emisji jest realne - wiosną 2020 r. emisja CO2 spadła o średnio 26% globalnie, w tym o 23% w Polsce.

(Badanie opublikowane w Nature)

• Ok. 64% globalnych inwestorów uważa pandemię za punkt zwrotny (tipping point) dla inwestycji ESG. Ponad 77% inwestorów uważa, że pandemia pomoże w przekierowaniu inwestycji w stronę większej istotności długoterminowości (tzw. long-terminism). (Badania Nordea)

• Aż 40% polskich firm deklaruje gotowość zwiększenia poziomu inwestycji w zieloną gospodarkę.

• Wg Globalnego Badania Konsumentów Deloitte, w Polsce jest bardzo wysoki odsetek świadomych konsumentów (42%), czyli takich, którzy są gotowi kupić więcej od marek, które dobrze zareagowały na kryzys pandemiczny. Przed nami plasują się tylko Hiszpanii, Brytyjczycy i Irlandczycy

Zielona transformacja, czyli #BuildBackBetter

Pandemia jako akcelerator trendów

Emisje gazów cieplarnianych na mieszkańca Tony ekwiwalentu CO2 na mieszkańca

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Średnia EU-27 Polska

38

• Pandemia niewątpliwie przewróciła świat do góry nogami.

• W aspekcie zdrowotnym, społecznym i gospodarczym sytuacja jest podobna do stanu wojny.

• W sferze gospodarczej trudno znaleźć obszar, który nie zostałby dotknięty przez działania podejmowane w celu ograniczenia negatywnych skutków pandemii ->

impulsy po stronie popytowej i podażowej gospodarki.

Ale

• Gospodarka to miliony decyzji podejmowanych w celu osiągania optimum w danym miejscu i przez dany podmiot;

• Gospodarka wytrącona z dotychczasowego punktu równowagi szuka nowego punktu równowagi;

• Pojawiają się innowacje, przyspieszają zmiany, którym normalnie zajęłoby znacznie więcej czasu na wejście w życie;

• Pojęcie „twórczej destrukcji”, spopularyzowane przez Josepha Schumpetera, idealnie pasuje do dzisiejszej sytuacji.

Pandemia: destructor or disruptor?

Żródło: ABC News

Które z obszarów działalności gospodarczej nie wrócą już do stanu sprzed pandemii?

Pytanie sondażowe

• Relacje z klientami/konsumentami

• Relacje z poddostawcami

• Relacje z organami podatkowymi

• Zarzadzanie zasobami ludzkimi

• Zarządzanie aktywami (w tym w szczególności nieruchomościami)

40

Pytania?

Dziękujemy za udział!

Nazwa Deloitte odnosi się do jednego lub kilku podmiotów Deloitte Touche Tohmatsu Limited („DTTL”), jej firm członkowskich oraz ich podmiotów powiązanych (zwanych łącznie

„organizacją Deloitte”). DTTL (zwana również „Deloitte Global”), każda z jej firm członkowskich i podmiotów z nimi powiązanych są prawnie odrębnymi, niezależnymi podmiotami, które nie mogą podejmować decyzji ani zobowiązań za inne podmioty wobec osób trzecich. DTTL, każda z jej firm członkowskich i podmiotów powiązanych ponoszą odpowiedzialność wyłącznie za własne działania i zaniechania, a nie za działania i zaniechania innych firm członkowskich i podmiotów powiązanych. DTTL nie świadczy usług na rzecz klientów. Zapraszamy na stronę www.deloitte.com/pl/onas w celu uzyskania dalszych informacji.

Deloitte to wiodąca, międzynarodowa firma świadcząca klientom usługi obejmujące m.in. audyt, konsulting, doradztwo finansowe, zarządzanie ryzykiem, doradztwo podatkowe.

Nasza globalna sieć firm członkowskich i podmiotów powiązanych (zwana łącznie „organizacją Deloitte”) obejmuje ponad 150 krajów i terytoriów i świadczy usługi na rzecz czterech na każde pięć spółek z rankingu Fortune Global 500®. Aby dowiedzieć się, w jaki sposób około 312 000 pracowników Deloitte ​realizuje misję firmy, zachęcamy do odwiedzenia strony:

www.deloitte.com.

Powyższa publikacja zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Deloitte Touche Tohmatsu Limited („DTTL”), globalna sieć jej firm członkowskich oraz jednostek z nimi powiązanych (zwanych łącznie „organizacją Deloitte”) nie świadczą za jej pośrednictwem profesjonalnych usług ani nie udzielają profesjonalnych porad. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań, które mogą mieć wpływ na finanse lub działalność twojej firmy, należy uzyskać poradę profesjonalną.

Nie składamy żadnych oświadczeń, nie udzielamy gwarancji ani nie podejmujemy zobowiązań (jawnych ani dorozumianych), dotyczących dokładności i kompletności informacji, zawartych w niniejszej publikacji. DTTL, jej firmy członkowskie, podmioty z nimi powiązane, ich pracownicy oraz agenci nie ponoszą odpowiedzialności za straty lub szkody, wynikające bezpośrednio lub pośrednio z wykorzystania niniejszej publikacji. DTTL i jej firmy członkowskie oraz podmioty z nimi powiązane stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawa.

© 2020. Wszelkich informacji udziela Deloitte [Polska].