Marian Borzyszkowski
"Obrońca przed wylewami rzek.
Niezwykłe dzieje życia i kultu św.
Jana Nepomucena", Janusz
Hochleitner, Iwona Scheer,
Elbląg-Świdnica 1998 : [recenzja]
Studia Warmińskie 38, 410
410 RECENZJE i OMÓWIENIA
Jak w k a ż d y m o p ra co w a n iu n a u k o w y m d o c h o d z i s ię d o w n io s k ó w p e w n y c h . P o zo sta ją jed n a k o b sza ry h ip o te z i w ą tp liw o ś c i. N ie k tó r e z n ic h u d a ło b y s ię r o z w ią z a ć n a p ła s z c z y ź n ie p o g łę b ie n ia o d stron y te o lo g ic z n e j, s z c z e g ó ln ie pastoraln ej. W p r z y to c z o n y c h n iżej b ra n iew sk ich starodrukach m o ż n a b y szu k a ć o d p o w ie d z i n a w ie le sta w ia n y ch p rzez A u tora p ytań 20. I s ło w o k o ń c o w e o k s ią ż c e ja k o e fe k c ie drukarskim . F irm ie drukarskiej i w y d a w n iczej brak b y ło d o św ia d c z e n ia . D o b ó r c z c io n k i, c z ę s ty brak sp acji (por. s. 6 ), słab a k orek ta tek stó w n ie m ie c k o ję z y c z n y c h (s. 1 2 4 , 1 3 5 , 1 6 0 n .), utrudniają jej czy ta n ie.
Ks. M arian Borzyszkow ski
Janusz H o c h l e i t n e r , Iwona S c h e e r , Obrońca przed wylewami rzek. Niezwykłe
dzieje życia i kultu św. Jana Nepomucena, Wydawnictwo J[anusz] H[ochleitner] Elbląg
- Świdnica 1998, ss. 112.
J est to k sią ż k a p opularna, n a p isa n a p rzez d w ó c h au torów . Jan u sz H o ch leitn er o p ra co w a ł ż y w o t św . Jana N e p o m u c e n a i p o d r ę c z n y m o d lite w n ik , n ato m ia st Iw o n a S ch eer p isa ła o k u lc ie św . Jana N e p o m u c e n a . C a ło ś ć p o p rzed za ją w p ro w a d zen ie A rcy b isk u p a M etro p o lity W a rm iń sk ieg o E d m u n d a P is z c z ą i w stę p . K s ią ż k ę za m y k a ją str e sz c z e n ie w ję z y k u n ie m ie c k im , o p is y ilu stracji, b ib lio g ra fia selek ty w n a , sp is treści. S p orą c z ę ś ć k sią żk i sta n o w ią ilu stracje. O b ejm u ją o n e k o lo r o w e z d ję c ia fig u r św . Jana N e p o m u c e n a , p rzew a żn ie z p o łu d n io w e j P o ls k i i jej p o g ra n icza , oraz z n is z c z a ł, sp o w o d o w a n y c h n a D o ln y m Ś lą sk u przez p o w ó d ź w 1 9 9 7 r. R ó w n ie ż w te k ś c ie je s t sp oro z d ję ć cza rn o -b ia ły ch , reprodukcji z różn y ch o k r e só w h isto ry czn y ch , d o te g o k ilk a rep rod u k cji d rzew o ry tó w R o s e R ein h o ld .
N a u w a g ę za słu g u ją n iek tóre stw ierd zen ia z e w stęp u . S ta n o w ią o n e p e w n ą r e fle k sję te o lo g ic z n ą p o tragicznej p o w o d z i w lip cu 1 9 9 7 r. n a D o ln y m Ś lą sk u . D la A u to ró w p o w ó d ź ta stała s ię okazją do przypom nienia ja k że niesprawiedliwie zapomnianego w ostatnich dekadach lat świętego, który niegdyś grom adził w okół siebie wszystkich obawiających się nieszczęść niesionych przez wodę (s. 7 ). K o ń c o w e s ło w a w stęp u kierują u w a g ę c z y te ln ik a n a p o d o b n e p rzyp ad k i m ę c z e ń s tw a , ja k ie m a ły m ie js c e w P o lsc e .
Przez osobę bohatera tej książki wielu czytelnikom stanie p rze d oczym a m ęczeństwo Polaka, który bronił wolności i podobnie ja k Jan Nepom ucen został zgładzony wyrokiem władzy państw owej. B rak d o p o w ie d z e n ia z e strony A u to ró w , c z y tu c h o d z i o k s. M arcina B a ry czk ę ( f 1 3 4 9 ), c z y też k s. J erzeg o P o p ie łu s z k ę ( f 1 9 8 4 ), jed n a k w y m ie n ie n i są on i w d alszej partii tek stu (s. 2 3 ).
Z a ró w n o treść k sią żk i, jej form at, b o g a ty m ateriał ilu stracyjn y, p o z w a la ją ją z a lic z y ć do grupy p op u la rn y ch h a g io g ra fii, n a p isa n y ch fa c h o w o , z e z n a jo m o śc ią r z e c z y , z p róbą a k tu alizacji i u w s p ó łc z e ś n ie n ia p o sta ci św . Jana N ep o m u cen a . D o te g o d o c h o d z i dobra szata graficzn a , p o c z ę ś c i z a p e w n e z a słu g a firm y drukarskiej Usługi Poligraficzne z N o w e j R udy. * S.
Ks. M arian Borzyszkow ski
20 Lob- und Ehr-Bezeugung dem heil. Janni Nepomucen. Nebst Andächtigen schönen Gebettem, Braunsberg, Aufs neu gedr. In Coll. S.J. anno 1731. — Selectae Devotionis ad S. Judem Apost., S. Joann. Nepom. S. Dismam poenitentem latronem, S. Anton. Pad. adjunctis aliis orationibus. Brunsbergae C.S. J. A. MDCCXXXV.