MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMA T PUNKT OW ANIA

(1)

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011 Kor

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMA T PUNKT OW ANIA

Poziom rozszerzony ZadanieOdpowiedziUwagiPunktacja za czynność 1

– za prawidłowe uzupełnienie schematu

: 12

C

6

1.11

– za napisanie skróconej konfiguracji elektronowej: [He] 2s

2 2p2 lub[He] 2s2 p21.21 2

– za napisanie równania reakcji: CO

2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2OlubCO2 + NaOH → NaHCO32.11 3

– za poprawne uzupełnienie kolumnytabeli: PierwiastekXYZ Liczba elektronów walencyjnych263 Liczba powłok elektronowych543

Wzór sumaryczny tlenku, w którym pierwiastek osiąga najwyższy stopień utlenieniaSrOCrO3Al2O3

3.13 x 1

(2)

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011 Kor 4

– za poprawne uzupełnienie wierszy tabeli: WarunekNazwy substancji Mają wiązania kowalencyjne (atomowe)azot, grafit Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane (atomowe spolaryzowane)amoniak Mają budowę jonowąbromek sodu Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie stałymmiedź, grafit Dobrze rozpuszczają się w wodzieamoniak, bromek sodu

4.1

5 wierszy – 3 pkt 3–4 wiersze – 2 pkt

2 wiersze – 1 pkt 0–1 wiersz – 0 pkt 5

15.1a) za uzupełnienie opisu doświadczenia: I. Na[Zn(OH)] II. ZnCl242

b) za poprawne uzupełnienie zdań: Doświadczenie I – Tlenek cynku zachowuje się jak tlenek kwasowy. Doświadczenie II – Tlenek cynku zachowuje się jak tlenek zasadowy.

5.21 c) ZnO + 2OH– + H2O → [Zn(OH)4]2–5.31 6

a) za wybór odczynnika: woda utleniona (H2O2)6.11

b) za podanie obserwacji: Zielonkawy osad Fe(OH) zmienia barwę na brunatną.2

lub inne prawidłowe określenie barw osadów

6.21 7

7.11a) za napisanie równania reakcji: 2HgO → 2Hg + OlubHgO → Hg + ½O22

b) – za metodę 3 – za obliczenia iwynik z jednostką: 0,103 dm

np.: m^tlenu

= 2 g – 1,853 g = 0,147 g 32 g — 22,4 dm3 0,147 g — x x = 0,103 dm3

lub 217 g HgO — 22,4 dm

3 O2 2 g HgO — x dm3 O2x = 0,103 dm3

lub każda inna poprawna metoda

7.2

1 1

(3)

– za ocenę podanych zdań: ZdaniaP/F Zmniejszenie ciśnienia obniża wydajność reakcji.F Obniżenie temperatury nie wpływa na wydajność reakcji.F Zwiększenie stężenia jodowodoru obniża wydajność reakcji.P Użycie katalizatora zwiększa wydajność reakcji.F

8.14 poprawne

odpowiedzi – 2 pkt 2–3 odpowiedzi

– 1 pkt 0–1 odpowiedź – 0 pkt 9

– za podanie wzorów substancji zmieszanych w każdej z probówek: Probówka I

A – Na2CO3B – HCl lub odwrotnie Probówka IIX – BaCl2Y – MgSO4 lub odwrotnie Probówka IIIZ – NH4ClW – NaOH lub odwrotnie

9.13 x 1 10

– za napisanie jonowych równań reakcji: I. CO32– + 2H+ → CO2(↑) + H2O II.Ba2+ + SO42– → BaSO4(↓) III.NH4+ + OH– → NH3(↑) + H2O

należy uznać zapis równań reakcji bez (

↑) lub (↓)

10.13 x 1 11

a) za identyfikację metali: X – Na (sód)Y – Ca (wapń)Z – Mg (magnez)11.11 b) za podanie uzasadnienia: np. (różna szybkość reakcji z wodą)wynika z różnych wielkości promieni atomowych lub różnej siły oddziaływań elektronów walencyjnych z jądrem atomowym lub różnej łatwości oddawania elektronów.

lub każde inne poprawne uzasadnienie

11.21 12

a) za podanie obserwacji: Roztwór z oranżem metylowym zabarwił się na czerwono lub oranż metylowy zmienił zabarwienie z pomarańczowego na czerwone.

lub każda inna poprawna odpowiedź

12.11 b) za uzupełnienieciągu przemian: P4P4O10H3PO4O2H2O

odpowiedź PO nie będzie ²5 punktowana

12.21 13

– za określenie charakteru jonu i napisanie równania reakcji: JonTeoria Brönstada (kwas, zasada)Równanie reakcji S2– zasadaS2– + H2O ⇄ HS– + OH– NH4+ kwasNH4+ + H2O ⇄ NH3 + H3O+

13.12 x 1

(4)

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011 Kor 14 – za metodę – za obliczenia i

wynik z jednostką: T = 30ºC np.: 18,7 g — 100 g roztworu ⇒ 81,3 g wody 18,7 g — 81,3 g wody x — 100 gx = 23 g⇒T = 30ºC

14.1

1 1

15

a) za napisanie sumarycznego równania reakcji: Cd0 + Pb2+ → Cd2+ + Pb015.11 b) za obliczenie SEM i podanie wyniku z jednostką: 0,26 V SEM = (Ek – Ea) = –0,14 + 0,40 = 0,26 V15.21 16

– za bilans elektronowy: Cr²

O72– + 14H+ + 6e– → 2Cr3+ + 7H2O| (x 1) CH3CH2OH → CH3CHO + 2H+ + 2e– | (x 3)

należy uznać również zapis: ^C^r

eCrx CCex

VIIII II+ +−32 23

→ →

lub inna poprawna forma zapisu

16.11

– za dobranie współczynników stechiometrycznych: Cr²

O72– + 3CH3CH2OH + 8H+ → 2Cr3+ + 3CH3CHO + 7H2O16.21 17

– za metodę – za obliczenia i wynik z jednostką:

α = 1,7·10–2 lubα = 1,7% nppHH KccH czyliKH K

.:=⇒

 

 =

=⋅=

 

 

=

⋅

 

=

+− + + −

310 10

3 2 00α αα α332 171017=⋅=− ,,%α

lub każda inna poprawna metoda

17.1

1 1

18

– za metodę – za obliczenia i

wynik z jednostką: 33,3 kJ np.: ΔHx = ΔH

0 2 – ΔH

0 1 = 53,5 – 20 = 33,3 kJ

18.1

1 1

(5)

– za napisanie wzorów izomerów geometrycznych: Izomer cisIzomer trans H 3CCHO HHC═CH 3C CHOH

H C═C

19.11 20

– za podanie wzoru produktu: CH

3─CH═CH─COOH20.11 21

a) za napisanie równania reakcji: CH3─CH═CH─CHO + Br2 → CH3─CHBr─CHBr─CHO21.11 b) za podanie obserwacji: Roztwór bromu odbarwia się lub zanika(pomarańczowe, brunatne) zabarwienie.21.21 c) za określenie typu reakcji: addycja lub przyłączanie21.31 22

– za napisanie równania reakcji: NaC

≡CNa + 2H2O → 2NaOH + HC≡CH lub C2Na2 + 2H2O → 2NaOH + C2H2

22.11

(6)

a) za napisanie równań reakcji: Clkat. 1 + Cl 2+ HCl OHCl + NaCl+ NaOH (aq)2 + HCl+ CH 3ClCH 3kat. 3

23.13 x 1 b) za podanie nazw: 1. chlorobenzen 2. hydroksybenzen (fenol, benzenol) 3. metylobenzen

23.21 24

– za podanie obserwacji: I. Białko

ścina się, powstaje żółty osad. II. Zanika niebieski galaretowaty osad, tworzy się ceglasty osad. III. Zanika niebieski galaretowaty osad, powstaje klarowny szafirowy roztwór.

24.13 x 1 25

a) za podanie obserwacji: I. Mydło rozpuszcza się, roztwór zabarwia się na malinowo, powstaje piana. III. Nie zachodzą żadne zmiany, roztwór nie zmienia barwy.

25.12 x 1 b) za napisanie równania reakcji: 2C15H31COO– + Ca2+ → (C15H31COO)2Ca (↓)

należy uznać zapis równania reakcji bez (

↓)

25.21

(7)

– za uzupełnienie tabeli: Związek organicznyNazwa grupy związków organicznych nitrometannitrozwiązki alaninaaminokwasy metyloaminaaminy azotan(V) metyluestry

należy uznać odpowiedź: związki nitrowe, związki aminowe

26.11 27

– za napisanie równań reakcji: CH 3CHCOOH + NaOH → CH 3CHCOONa + H 2O NH 2NH 2 CH 3CHCOOH + HCl → CH 3CHCOOH NH 2NH 3Cl+– lub CH 3CHCOOH + HCl → CH 3CHCOOH NH 2NH 2�HCl

lub każdy inny poprawny zapis

27.12 x 1