PUBLIKACJE:
KSIĄŻKI AUTORSKIE:
- 2004, „Zagłada a tożsamość. Polscy Żydzi ocaleni <na aryjskich papierach>. Analiza doświadczenia biograficznego” (wyd. IFiS PAN, Warszawa, ss. 467);
- 1990, „Społeczna tożsamość jednostki”, Uniwersytet Warszawski ISNS, Warszawa, ss. 350.
TEKSTY W PRACACH ZBIOROWYCH:
Teksty autorskie:
- „Wytwórnia Filmów Dokumentalnych. Aspiracje i ograniczenia”, w: „Niezależne samorządy pracownicze”, praca zbiorowa pod redakcją Szymona Jakubowicza, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Warszawa 1989, s. 183-202; [na podstawie badań: Warunki sukcesu samorządów pracowniczych w Polsce]
- „Tożsamość aktora samorządowego”, j.w., 1989, s. 321-346;
- „Solidarność: l’identité à la croisée des chemins”, w: „Modernisation des entreprises en France et en Pologne dans les années 1980. Constats, tensions et perspectives“; CNRS – IRESCO, Paris 1990, (Travaux Sociologiques du L.S.C.I., No.19), s. 205-211; [na podstawie badań : Modernizacja przedsiębiorstw w Polsce i we Francji), francusko-polskie badania porównawcze (CNRS-L.S.C.I. - Uniwersytet Warszawski-IFiS PAN);
- „Zsidó identitás a stigmatizáció és a személyes választáa között”, [in:] „Zsidóság, Identitás, Történelem” [Jewry, Identity, History], editors: Mária Kovács, Yitzhak Kashti, Ferenc Erös, publisher: T-Twins Kiadó, Hungary 1992, pp. 173-183;
- „Kategoria tożsamości jako wyzwanie badawcze”, w: „Kulturowy wymiar przemian społecz- nych”, red. A.Jawłowska, M.Kempny i E.Tarkowska, IFIS PAN, Warszawa 1993;
- „Społeczna tożsamość jednostki – między przymusem a wyborem”, w: „Kategoria wolności w kulturach słowiańskich”, red. T.Dąbek-Wirgowa i A.Z.Makowiecki, Wydział Polonistyki i Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW, Warszawa 1994;
„Być odmieńcem - stygmatyzacja i autoidentyfikacja”, [w]: „Kategoria „głupca” i „szaleńca” w kulturach słowiańskich”, red. T.Dąbek-Wirgowa i A.Z.Makowiecki, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1996;
„Jewish Identity in Poland: Between Ascription and Choice”; [w]: „A Quest for Identity. Post War Jewish Biographies”, edited by Y.Kashti, F.Eros, D.Schers, D.Zisenwine, Studies in Jewish Culture Identity and Community, School of Education - Tel Aviv University, Israel, 1996, pp. 95-110;
- „Poczucie inności: konstruowanie tożsamości jednostkowej”, [w] „Wokół problemów tożsamości”, pod redakcją Aldony Jawłowskiej, Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa 2001, ss. 102-116;
- „Reakcje na stygmat (Impresje wokół badań nad polskimi Żydami)”, [w]: „Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe” pod redakcją Mirosława Kofty i Aleksandry Jasińskiej-Kani, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2001; s.262-273;
- „Jewish Identity Options in Contemporary Poland”, [in:] „Proceedings of the Twelfth World Congress of Jewish Studies”, edited by World Union of Jewish Studies, in Cooperation with Sapir Academic College, Jerusalem 2001, Israel (153-168);
- „Being Different: Construction of Individual Identity” – [in:] „Identity in Transformation:
Postmodernity, Postcommunism, and Globalization”, edited by Marian Kempny and Aldona Jawłowska, published by Greenwood Publishing Group, 2002 (105-114);
- “Być kimś innym – doświadczenie polskich Żydów ocalałych z Zagłady na aryjskich papierach”, [w]: „Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich”, tom III, praca zbiorowa pod redakcją K.Pilarczyka, suplement Nr 1 do STUDIA JUDAICA, wydawnictwo Antykwa, Kraków 2003, s.255-276;
- - „T„Trraannssggrraanniicczznnoośśćć ininddyywwiidduuaallnnaa.... Doświadczenie podwójnej tożsamości w sytuacji wyboru i przymusu decyzji tożsamościowych”, [w:] „Transgraniczność w perspektywie socjologicznej.
Teorie, studia, interpretacje”, tom I, pod redakcją naukową Marii Zielińskiej, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra 2003, s.413-421.
- „Tożsamość jednostki – ciągłość i zmiana (rozważania w oparciu o analizę doświadczenia biograficznego Ocalonych z Zagłady)”, [w:] „Od kontestacji do konsumpcji”, praca zbiorowa pod red. M.Kempnego, K.Kicińskiego i E.Zakrzewskiej-Manterys, ISNS UW, Warszawa 2004, s. 147- 167.
- „Pamięć o Zagładzie w doświadczeniu biograficznym Ocalonych”, [w:] „KONSTRUOWANIE JAŹNI I SPOŁECZEŃSTWA. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego”, Hałas Elżbieta, Konecki Krzysztof Tomasz (red.), Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 113-128;
- „Gdy granica była murem getta... Refleksje o przekraczaniu granic i o transgraniczności w obliczu zagrożenia życia”, [w:] „Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Nowe pogranicza?”, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra 2006, s. 51-68;
- « Changer de nom et changer d’identité : le cas des survivants de l’Holocauste qui ont survécu sous une identité d’emprunt », [w :] « Identitée en errance. Multi-identité, territoire impermanent et être social », sous la direction Pierre W. Boudreault, Denis Jeffrey, Les Presses de l'Université Laval (PUL); Montréal, Quebec, Canada 2007, p. 17-28;
- „Uciekinierzy z gett po „stronie aryjskiej” na prowincji dystryktu warszawskiego – sposoby przetrwania” [w:] „Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim”, red.
Barbara Engelking, Jacek Leociak i Dariusz Libionka, wyd. IFiS PAN, Warszawa 2007, s. 321-372 (praca liczy 647 stron); [na podstawie grantu Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, realizowanego w latach: 2004-2006]
- „Wymiary złożonej tożsamości jednostkowej. Kategorie teoretyczne i jeden przykład”, [w:]
„Status mniejszościowy i ambiwalencja tożsamości w społeczeństwach wielokulturowych” (red.
Janusz Mucha i Bożena Pactwa), Śląskie Wydawnictwo Naukowe, Tychy, 2008, s. 25-39;
- "Tożsamość żydowska bez jidysz", [w:] „Jidyszland – polskie przestrzenie”, redakcja naukowa Ewa Geller i Monika Polit, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, s.304-320 (ogółem praca 369 stron);
- „Returns to the Mythical Homeland. The Jewish Case”, [in:] "Home Coming. An Anthology of Return Migrations", ed. E.Nowicka, Kraków: NOMOS, pp.211-219, 2008;
- „O niektórych dylematach i rozterkach moralnych osób ocalonych z Zagłady”, [w:] „O społeczeństwie, moralności i nauce. Miscellanea”, red. W. Pawlik, E. Zakrzewska-Manterys, Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa 2008, s.251-267;
- „Co Holokaust mówi socjologom? Tożsamość jako stygmat”, [w:] „Myślenie po Zagładzie. Głosy z Polski, praca zbiorowa pod redakcją Sebastiana Rejaka, Warszawa – Kraków 2008, MUZA SA; s. 77-
106
- „What does the Holocaust tell Sociologists? Identity as a Stigma”, [in:] “Thinking after the Holocaust. Voices from Poland”, edited by Sebastian Rejak, Warsaw-Cracow 2008, MUZA SA, p.
77-106;
- j.w., hebrajska wersja językowa, s. 69-87;
- « Les "Juifs aryens " : stratégies de survie et problèmes d'identité », [w :] « Juifs et Polonais 1939- 2008 », sous la direction de Jean-Charles Szurek et Annette Wieviorka ; Ếditions Albin Michel (Collection : Bibliothèque Histoire), Paris 2009, pp. 369-388.
- „Metafory przestrzenne jako pojęcia naukowe w pismach Stanisława Ossowskiego”, [w:] „Studia Litteraria Polono-Slavica”, tom 8: „Metafory w dyskursie humanistycznym – w mówieniu publicznym i w mowie potocznej”, redakcja naukowa Jolanta Sujecka, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2008, s.139-147.
- « Quand le mur du ghetto était la frontière. Quelques réflexions sur le franchissement des frontières face au danger de mort », [in :] Aux confins de la nation. Pour une sociologie de la frontière, sous la direction de Pierre-W. Boudreault, Wanda Dressler, 2011 ; éditions L’Harmattan;
Dossiers sciences humaines et sociales, ISBN : 978-2-296-13937-4 ; 282 pages ; ss. 165-179 ; - „Badacz Zagłady wobec świadectw bezpośrednich. Refleksje metodologiczne”, w: „Aktor. Niepewna tożsamość”, Warszawa, pod red. Krystyny Duniec, Seria: Studia Komparatystyczne Oficyna Wydawnicza Errata, 2011, ss. 183-192
- „Zagłada w świadomości polskich Żydów”, [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944-2010;
Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Tycha i Moniki Adamczyk-Garbowskiej, Warszawa-Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie/Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie, 2011, ss. 584-596; całość opracowania liczy 925 stron [na podstawie projektu badawczego realizowanego przez ŻIH w latach 2007-2009].
- „Śladami lokalnej przeszłości - pamięć jako przedmiot animacji kultury”, [w:] „Kultura jako pamięć.
Posttradycjonalne znaczenie przeszłości”, pod red. E. Hałas, NOMOS, Kraków 2012, ss. 227-234;
„Socjologiczne pojęcia i kategorie do opisu stosunków polsko-żydowskich w czasie okupacji”, [w:] „O społeczeństwie, prawie i obyczajach. Księga pamiątkowa ofiarowana profesorowi Jackowi Kurczewskiemu”, oprac. Katedra Socjologii i Antropologii Obyczajów i Prawa ISNS UW, Warszawa 2013, wyd. Słowo/Obraz Terytoria, ISBN 978-83-7453—814-5, wyd. I Gdańsk 2013, s.386-396, (całość 482 strony).
- „Współczesne polskie debaty o „mrocznej przeszłości” w stosunkach polsko-żydowskich. Wzrost antysemityzmu i anty-antysemityzmu?”, [w:] „Idee, Historia, Społeczeństwo. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin Profesora Marcina Króla”, red. Naukowa: M.Fuszara, W.Pawlik, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s.133-141;
- „The Place of the Holocaust in the Consciousness of Polish Jews”, [in] „Jewish Presence in Abscence. The Aftermath of the Holocaust in Poland 1944-2010”, ed. by Feliks Tych and Monika Adamczyk=Garbowska, Yad Vashem, Jerusalem (Israel) 2014, p. 669-683 (pp.1108);
- „Rzeczy i ludzie. Historia jednej rodziny i jej mienia”, [w] „Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939-1950”, red. Jan Grabowski i Dariusz Libionka, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2014, s. 337-386 (całość: 629).
Teksty we współautorstwie:
- współautor: B.Lewenstein, “Manifestacje więzi społecznej w społeczeństwie polskim”, w: „U progu zmian. Szkice socjologiczne o polskim społeczeństwie lat osiemdziesiątych”, red.
P.Kuczyński, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Warszawa 1990, s. 36-54;
- współautor: B.Lewenstein, „Manifestations du lien social dans la société polonaise“, w:
„Ressources et Limites du Changement Social en Pologne“, CNRS – IRESCO, Genève, 1988 (Travaux Sociologiques du L.S.C.I., No.13), s. 19-32;
- wspólautor: B.Lewenstein, „Wspólnoty oazowe”, w: „Spontaniczna kultura młodzieżowa:
wybrane zjawiska”, pod red. J.Wertenstein-Żuławskiego i M.Pęczaka, wyd. „Wiedza o kulturze”, Wrocław, 1991;
- współautor: K.Dunin, „Żyd” i „antysemita”, w: „Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne.
Analiza dyskursu publicznego w Polsce”, praca zbiorowa pod redakcją Marka Czyżewskiego, Kingi Dunin i Andrzeja Piotrowskiego, OBS, Warszawa 1991, s.37-78 [w tym, wyłączne autorstwo części: „Rozmowa między ‘Żydem’ a ‘antysemitą’ – aneks” i „Piętno Żyda”]; [na podstawie badań:
The Vehicles of Change in Poland, finansowanym przez Ford Foundation]
- współautor: W.Pawlik, „Klerykałowie i antyklerykałowie czyli dialektyka publicznego dyskursu”, w: j.w., 1991, s.79-99; [na podstawie badań: Procesy transformacji polskiej sceny publicznej lat 90- tych, projektu finansowanego przez KBN]
- współautor: B.Lewenstein, „Escape to the Community”, [in:] „The Unplanned Society. Poland During and After Communism”, ed. Janine R.Wedel, Columbia University Press, New York, 1992, pp. 173-180;
- współautor: W.Pawlik, „Kościół w polityce, polityka w Kościele. Analiza dyskursu i faktów”, w:
„A miało być tak pięknie... Polska scena publiczna lat 90-tych”, praca zbiorowa pod red. Barbary Lewenstein i Wojciecha Pawlika, ISNS UW, Warszawa 1994, s.103-140; [na podstawie badań:
Procesy transformacji polskiej sceny publicznej lat 90-tych, projektu finansowanego przez KBN]
- współautor: H.Datner, „Żydzi we współczesnej Polsce: nieobecność i powroty”, w: „Mniejszości narodowe w Polsce”, red Z.Kurcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997;
- współautor: B.Lewenstein, „Anomia, wspóltnota, autonomia - wokół badań nad ruchem oazowym”; [w]: „Male struktury społeczne”, red. I.Machaj, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998;
- współautor: H.Datner, „Absence and Return: Jews in Contemporary Poland”, [w:] „From Homogeneity to Multiculturalism - Minorities Old and New in Poland”, edited by F.E. Ian Hamilton and Krystyna Iglicka, School of Slavonic and East European Studies, London 2000; ss. 90-113;
- współautor: Kinga Dunin, „Żyd” i „antysemita”, [w:] Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, redakcja naukowa: Marek Czyżewski, Kinga Dunin, Andrzej Piotrowski, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010, wydanie drugie; seria: Biblioteka dyskursu publicznego; s.55-102;
- współautor Wojciech Pawlik, „Klerykałowie i antyklerykałowie, czyli dialektyka publicznego dyskursu”, [w:] Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, redakcja naukowa: Marek Czyżewski, Kinga Dunin, Andrzej Piotrowski, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010, wydanie drugie; seria: Biblioteka dyskursu publicznego; s.103-127;
współautor: Joanna B. Michlic: „The Memory of the Holocaust In Post-1989 Poland: Renewal – Its Accomplishments and Its Powerlessness”, rozdział w książce: „Bringing the Dark Past to Light.
The Reception of the Holocaust In Postcommunist Europe”, eds. John Paul Himka and Joanna Beata Michlic, University of Nebraska Press, Lincoln&London 2013, pp. 403-450
ARTYKUŁY W PISMACH FACHOWYCH:
Teksty autorskie
- „Ethos Szarych Szeregów”, ETYKA (5 pkt.), nr 20, 1983;
- „O szlachetnym obliczu walki. Wzorzec Szarych Szeregów”, w: ETHOS (5 pkt.), kwartalnik Instytutu Jana Pawła II, KUL, Nr 9/10, 1990, s.152-160;
- „Jewish Identity: Between Ascription and Choice”; [w:] POLISH SOCIOLOGICAL REVIEW (15 pkt.), No.1(109), 1995;
- „Przeszłość jako czynnik zróżnicowań kulturowych dzisiaj - przypadek dwóch sąsiadujących wsi”, [w]: KULTURA i SPOŁECZEŃSTWO (10 pkt.), nr 4/1996;
- „Wzorzec Szarych Szeregów”, [w]: „Prace ISNS UW”, Zeszyt Nr.1/1997;
- „Problemy tożsamości w sytuacji zagrożenia”, [w:] KULTURA i SPOŁECZEŃSTWO (10 pkt), nr.1/1999;
- „Zagrożenie eksterminacją w doświadczeniu biograficznym Ocalonych z Holocaustu”, [w:]
PRZEGLĄD SOCJOLOGICZNY (10 pkt.), tom XLIX/2, 2000, ss. 69-88;
- „ Threat of Extermination in Biographical Experience of the Holocaust Survivors”, [in:] POLISH SOCIOLOGICAL REVIEW (15 pkt.), No. 1(137), 2002, s.53-70;
- “Moral Attitudes and Conflicts of the Holocaust Survivors who Passed as Non-Jews”, [in:]
“STUDIA JUDAICA” (7 pkt.), Kraków 2002, No.1(9), s.139-152;
- „Zagłada i stosunki polsko-żydowskie w opracowaniach socjologicznych”, [w:] „Zagłada Żydów.
Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów (9 pkt.), nr 1/2005, IFiS PAN, Warszawa, s. 52-72;
- “Rootedness in place, rootedness in memory – as exemplified by Polish-Jewish identity”
[„Zakorzenienie w miejscu, zakorzenienie w pamięci. Na przykładzie tożsamości polsko- żydowskiej”]; [w:] „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa” (Special Issue on TERRITORIALISM AND IDENTITY. The Slavonic and non-Slavonic Balans), red. Jolanta Sujecka oraz Wojciech Burszta i Jacek Serwański; Poznań-Warszawa, Nr 31/2007, s. 71-80.
- “Facing Antisemitism in Poland during the Second World War and in March 1968”, [in:] “POLIN:
Studies in Polish Jewry”, Volume 21, 2008: 1968: Forty Years After, Leszek W. Gluchowski and Antony Polonsky (eds.), pp. 187-203.
- “The Holocaust and Polish-Jewish Relations in Sociological Studies”; [in:] “Holocaust. Studies and Materials”, Journal of the Polish Center for Holocaust Research [“ZAGŁADA ŻYDÓW. Studia i materiały” (9 pkt.), Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN], Warsaw 2008, Editor:
Association Polish Center for Holocaust Research; pp. 53-75.
- „Reakcje na stygmat. Impresje wokół badań nad polskimi Żydami”, [w:] „Przegląd Powszechny’, nr 11 (1047), listopad 2008, Jezuici – Warszawa, s. 64-76;
- “Holocaust Survivors Who Passed as Non-Jews in Nazi-Occupied Poland and France. A Comparison of the Survivors’ experience”, [w:] IGGUD. Selected Essays in Jewish Studies, Volume 2: History of the Jewish People and Contemporary Jewish Society, editors: Gershon Bacon. Albert Baumgarten, Jacob Barnai, Chaim Waxman, and Israel J. Yuval; World Union of Jewish Studies, Jerusalem 2009; p. 157-175.
Teksty we współautorstwie
- współautor: B.Lewenstein, „Anomia, wspólnota, autonomia – wokół badań nad ruchem oazowym”, KULTURA I SPOŁECZEŃSTWO (10 pkt.), NR 3, 1988;
VARIA
- M.C.Steinlauf, „Bondage to the Dead. Poland and the Memory of the Holocaust”, Syracuse University Press, Syracuse, New York 1997, [w:] PRZEGLĄD SOCJOLOGICZNY (10 pkt.), tom XLIX/2, 2000, ss. 232-235;
- “Irena Hurwic-Nowakowska” [wspomnienie], w: “Studia Socjologiczne” (10 pkt.), nr 2/2006 (nr 181), s. 13-17;
- „O pomocy, o ratowaniu Żydów i o badaniu Zagłady – z profesor Nechamą Tec rozmawia Małgorzata Melchior”, [w] „Zagłada Żydów. Studia i materiały” Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, Warszawa 2008, numer 4 (wydawca: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów), s. 539-555.
- Problematyczne biografie i niełatwa pamięć (rec.: Kaja Kaźmierska, Biografia i pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia calonych z Zagłady, Kraków 2008); „Kultura i Społeczeństwo”, Nr 3/2009, ss. 219-224
- „List do Marysi”, Warszawa, w: „Listy do Marysi . O zadaniu redaktora, elfach i zegarku Gucciego”, 2012, Fundacja im. Stefana Batorego, ss.103-104.
- ”O doświadczeniu Zagłady i kondycji ludzkiej”, recenzja książki Marty Cobel-Tokarskiej
„Bezludna wyspa, nora, grób. Wojenne kryjówki Żydów w okupowanej Polsce”, IPN, Warszawa 2012 (s.299 + 24 stron ilustracji), w „Societas Communitas” (9 pkt.) 2012 nr 2 (14), ss.231-235.
