Ius Terrestre Nobilitatis Prussiae correctum. Editio prioribus multo correctior auctiorque, adjectis passim allegatis ex Herburto et constitutionibus Regni

TERRESTRE

NOBILITATIS

PRUSSLE

CORRECTUM.

■■ ■ ■ ’ —.... . -> -- —- - ■■ ■■■ — ■ ■ ' ■ ' ■ ■ ■ ii ■ . t < t-aO E D I T I O P R I O R I B U S M U L T O C O R R E C T I O R '

A U C T I O R Q U E ,

A D J E C T I S P A S S I M

A L L E G A T I S E X H E R B U R T O E T C O N S T I ­ T U T I O N I B U S R E G N I .

.1, — —— i . ii.l.J.

q E D A ^ I ,

L I T T E R IS JOANNIS JACOBI PREUSSII._{. ___ __} _____ _______ _______________ . MDCCXXXVI.

Lcftor Benevole.

E

tem praeflantiamque fuam fingularem tempore pofiero typi* rurfusefi: exferiptum. L a u d a n d a vero in hoc prim o venit l o co , opera Daniel is P a t e r f o n i i , qui J u s ho c, non duabus folum vicibus prelo G e d a n i f u b je c it ? n em p e A n n o 1 6 2 ^ 4 & 1 6 4 7 » fed verfiones e t i a m , cum P o l o - nicam» t u m G e r m a n i c a m , illi adjecit. / A ^ n ovu m a d ­ hu c laudabili huic infl it u to pa u lo poft ac ce dit a u g m e n ­ tum , dum idem hic labor una cum Privilegiis fic di&is Munic ip a li bus, A n n o l 6 8 S - G e d a n i , prodiit* T a n ­ dem denique nuperrimo m o d o , nempe A n n o 1 7 2 8 * omiGTis faltem verfionibus antea a d je t fi s , idem hoc J u s Terrertre, atque ita uti a M a jo rib u s co n f c rip tu m , ac a D» S I G1^{S M U N D}0 III. Polonia? Svecia!qtie R e g e , eft a p p r o b a t u m , ibidem integerrima fide efl recufum*

C u m vero editio hasc n o vif fi m a , j a m fit diftrat^a » idcoque multoties jam nova votis fit ex pe tita , votis tuis C e ^ l o r B e ne vole nunc an n u it u r , fextaque jam vice»

J u s hoc T er rcf lr e, impreflum, tuis traditur ufibus* N e vero nihil prorfus novi circa n o v a m hanc editionem pra>

\ A 2 «mffc

ftitifle vid eam u r: Scias L e c t o r B e n e vo le E rra ta in prio­

ribus obvia editionibus, ftudiofe in prarfenti efTe correcta*

Adhaec accefferunt etiam infuper huic editioni paf- fim obfervationes atque adnotationes petitas, partim ex H c r b u r t o , partim ex C on flitu tio n ibu s R e g n i , q u o d n o n fine ratione fa & u m s ciim sevo noftrd, O rd in atio J u d ic io ru m tam T erreftriu m quam C aflren fium aliqua­

tenus rmmutata > Ju s q u e ipfum anguflioribus q u o d cir*

cu m fcriptu m limitibus m u ltis in locis aliq u am in d igeat explan ation em ; ut taceam praxin forenfem n o n n u lla fibi vendicare» qua* fo lo ufu addifeuntur, Inde e re vi- fu m editionem prasfentem Ju r is hujus, appofitis n o n n u l- libi notulis illu ftra re : q u o y antequam L e d to re m dimit­

tam 9 n o n n u lla de J u r is T crreftris origin e ac progrefTu pras fab o r.

P ru flia ut fub C r a c ig e ro ru m d o m in io fuis vixit L e ­ g ib u s* ita fadta fub D* C A S I M I R O P o lo n ia ru m R e g e deditione easdem fibi f e r v a v it : cu m vero variae effent*

A n * I 4 7 6 * f i n g u l a r i D ip lo m ate ad folu m J u s C u I m e n l c red u ceb a n tu r, L u b e c e n fi, tantum illis reli<3o> qui ei a fuis incunabulis afTveverant, C e t e r i } five E q u e firis D ig n itatis» five ex C iviu m num ero* uni J u r i C u lm e n fi o b te m p e ra b a n t; donec neque litibus judicandis fuffice»

r e , neque illo ru m tem porum con d itio ni convenire^ vi­

deretur, ac om nes an tiqui Ju r is corredlionem expofcerenr*

L e n t e procedebat opus » & N o bilitas» tum q u o d

morse im patien s, tu m q u o d aliam fu i,a lia m C iv ita tu m ration em effe putabat, peculiare fibi tandem conflituen-

dum jus in animum induxit, ’ " Juri*

*** $

Ju ris i(Tius neceflitatem in C o n v e n tu # qui ad corri­

g en d u m J u > C u lm e n fe A n * 1 558« M a r ia b u r g u m indi- d u s erat? evincere con ab atu r Jo a n n e s D zialin iu s P a la ti­

nus C u lm e n fis , 8c fequentibus annis m u ltu m de ord i­

nandis Ju d ic iis T erreftrib u s a f lu m . In P o ftc o m itiali C o n v e n tu C u l m x A n . 1 5 8 0 . m o n eb at Prsefu! C u l ­ menfis dandum h o c N o b i l i t a t i y ut peculiari fibi J u $ c o n fc rib a t, c u m & C ivira tib u s Plebifcita concedere, in ­ d u ltu m fit. C u i v o t o , cu m Civitates etiam affenfum fu u m , certa fub conditione# prsebuerant, in fequenti e- jusdem anni C o n g r c ffu N e o f o r e n f i , prima? quafi J u r i*

T erreftris exhibitae fuere linea?* q u a ru m autem ex am en , q u o d pauci ex E qu eftri ordine aderant* ad aliud tempus rem iffu m .

M u ltis id circo eo fine indi<3is C on ven tib u s, T h o r u - nii tandem A n , I5 Q O * opus hoccc ab fo lu tu m . V a r i a interea ad h u c erant,quae aut mutari au tadd i p o flu la b at E q u eftris O r d o , H in c in C o n v e n tu G ra u d e n tin o di(£ls m o d o a n n i j iterum ad exam en idem opus r e v o c a tu m ; cu m q u e ibidem usque ad fexagefim um prim um articu­

lu m ven tu m effeti ex tera ^curas A b le g a t o r u m T h o r u - nenfis & G ech n en fis C iv ita tu m co m m ifla fuerant) q u i e t ia m , ad finiendum ac perficiendum hoc opu s, rogati^

to tu m opus in con cinn iorem ordinem redegere*

N o n tamen h o ru m induftria om nium defideriis fu f- ficieb at? fed fperabat N o b ilita s A n , 1 5 9 4 * T h o r u n ii u ltim a m h u ic negotio ad m overe m a n u m : q u o d c u m

•iaud fucccdcrct, Anno i 5 9 7 *Rcinholdo H cid enfleinio

A 3 ac

conficere, con fe£tu m q u e in Generali C o n v e n t u O r d i ­ nibus trutinandum exhibere. Id anno fequenti in C o n ­ ventu antecomitiali Maria^burgi c o n t ig it, & in Comitiis quaeCon ventum hunc excipiebant,Regia huju.>NcftriJu«

risfucceffit Con fi rm at io J fervata tamenPruffis facultate,*

J u i fuum ulterius corrigendi ac angendi* m o d o corre-

& u m ? a u & u m q u e Sacrae Regia? Majefiatis asbitrio ite­

rum fubmitteretur* roburque fuum inde impetraret.

A n n o tandem 1 5 9 9 * ea m ) qua hodie confpicitur, J u s Terrertre fo rmam a c c e p i t ; ritu l o : jJu ra T e r r a r u m Pruffirty quem antea prasfixum fibi babuit» in J u f T e r- yeflrc N o bilita tis , m u t a t o , n om enq u e fuum Equeflris, O i d m i s D D . Confiliariis ac Nu n tii s T e r r e f h i b u s , una cum T h o ru n e n fi P r s e - C o n f u l e operi adferibentibus, Q110 facflo; Succamerarii C u lm en fis Mathise a K o n o p a t ,

^ c T h o r u n c n fis P r s e - C o n fu l is S tr o b a n d iic u r a j J u s h o c c e T err eft re , eodem anno typis T h o ru n e n fib u s in publi­

cum prodiit* N e c hac licet mu ltorum an n o r u m opera*

# contenta No bilitas j aliquoties iterum m a n u m operi admoveri, portulavit: quod c u m S u c c e f f u deflitueretur, J u s prsefens ad N o f l r a m usque srtatem, in-ilio, in q u e m An * I 59 9 » fuit reda6tum, ord in e,im m uta tu m pervenit*

E t ha?c fu n t , quse T e Be ne vo le L e & o r de Juris Corrcdti origine & progreffu fcire vo lu u

SIGISMUNDUS III.

DEI GRATIA REX POLONLE, MAGNUS DUX LITHUANIZE, RUS- SLE, PRUSSLE, MASOVLE, SAMO- GITIE, LIVONLEQUE

SVECORUM, GOTHORUM, VAN- DALORUMQUE HEREDI­

TARIUS REX.

ignifcam us cPr#fentibus

,

pedit

,

,

,

«Ts

3

)

,

,

3

, Z

onibus,TeJlamentisiTrtefcriptionibus

,

c o n fe r a m , in h ifc e d e n u m C o m itiis , A n n o 1 ^ 9 8 .

<j</2 . i5V/ V a r f f o v i t e in d ic iis a tq u e c e le b r a tu , ta/tt T fy g n i, qu am T r u s f # O rd in u m c o n fe n fu3\ T o . bis p u b lic e e x h ib u ijfe , <*c « f JA ^oj- quoque ean dem ap prob are d ig n a re m u r, t lliu s T r o v in c ia nom ine fu p - p lic a jfe . Q u a re fu p p lic a t io n i eorum u t i ju fle e an ­

n u en tes , p r a fa ta m f u r i u m C orreH u ram T ^ eg is n o jlr i, & • C om itioru m p r a fe n tiu m a u th o r ita te , in toto approbam us a tq u e co n firm a m u s: u tq u e fe c u n ­ du m L e g e s in ea d e fe rip ta s om nia E q u e jlr is O rd i- n is n e g o tia , in q u ib u scu n q u e fu d ic io r u m fu b fe lliir i u b iv is ta m in tr a qu am e x tra cP r u ifn m , p o flb a c ju d ic e n tu r a tq u e d e c id a n tu r, in p erp etu u m fa n c im iu . E o fp e c ia lite r eidem ‘P r u s ji# T ^ o b ilit a t i r e fe r v a to i u t in p o jleru m etia m f u r a eju sm o d i a d T r a x im d u n ta x a t fu d ic ia le m p e rtin e n tia (m o d o i d om nium a r b itr io , a tq u e in p rim is n o jlro cum p e r m iffu , j i a t ) c o r r ig e n d i, e m e n d a n d i} em en d a tis a d d e n d i, v e l etia m im m u ta n d i, lib e ra m fe m p e r h a b ea n t fa c u l»

tatem.

SIGISMUNDUS, REX.

TITU-

TITULUS I,

SUCCESSIONIBUS.

!•

N q u a c u n q u e b o n a , tam mobilia > q u a m im m o b il ia , fi F il i i fuperfi nt, sequis for­

tibus Filii tantum f u c c e d a n t : ( a ) ma- fculis deficientibus, Filia%

(a) Statuto V L A D I S L A I J A G E L L . *Anno 1425 . Filat defici­

entibus Filiis ad bareditatem bonorum immobilium admittuntur4 Herburr. foJ. 1 5 8 . antiquiora Statuta Fratribus Tdtrueiibm, ut infra annum ejusmodi hxreditatem parata pecunia redimere pojfcnt » poteflatem fecerant; imo ne F ili* mortuis aut yhentibus Fratribut in hereditatem Juuederent Petitum, ftd jola dote contenta effent*

vidc1b1demfoJ.198.tif. V i r g o fi F ra tre s &c. er fol.fequ, tir. V i r g o a P a tr e & c .

2* E x ig e n t ib u s au tem F iliis , Filise dotem per P a r e n ­ tes, dum in vivis cfTent, infcriptione # vel e x e m p lo alte­

rius Filiae affig n ata m habebunt* Quas nili a P a r e n t i-

B bus

b u s a ffig n a ta fu erit, per ( a ) Fratres & duos p r o x im o s ex parte Patr is, & duos ex parte M a t r i s , duosque S c a b i- nos T err efl res illius D i d r i f l u s , in q u o ha bit a bu n t, per J u d i c i u m T err eft re e l e & o s , intra an n u m & frx menfes aflignari Sc conflitui debebit. Interim q u o a d ( b ) elo­

ce n tu r, pro conditione fua honerte a F r a t r ib u s educen- tur Sc exhibeantur*

(a) /dem jubet Conflit. A n . 1588- f°l* 4 ^ 1 * t,f* O Pofa ze n iu SioHr. 'Dos & proyfiones ah ea, per 'Pojjejjcres bonorum fine pro- Hocanme ad Evifforem fohatur ibidem fol. 467* tit. O Si o - ftrach jurevictorum,, 7)e fecuntatt dotw yide qua Jequuntur. Arr. 7.. & 8-

(b) De educatione: Serorum tdem dicit proxime allegata Conftitutio An„ 1588* vide etiam Herb.. fo1., 139., tir. V i r g o a P a t r e

& f „ Sme Fratrum aut proximiorum co jenfu Sorores non nubant. Virgo ad raptum fui confentiens dotem perdit, Herb. fo). 140. tir.

R a p t o r fit infamis*. Creditores tenentur concedere habitationem decentcm Sororibus innuptis Juremittorumy quorum bona occuparunt.

Gionftit.. 1588.- fol.. 467..

3, Q u o d ft intra annum Sc fex menfesj q u e m a d m o - d u m lupra conf litutum e f l , Dos. a {lignata iliis non fue­

rit, portiones fuas una cum F ra tr ib u s sequo J u r e , tam in paternis quan* maternis bonis habebunt*

4 . D o t e autem ita illis aftignata, ( a ) n u l l u m ultra eant fi b i J u s haereditariumi» in bonis paternis vel ma ter­

nis,, aJiorumve a K en dentium , ac etiam per al iq uem ex f r a t r i b u s fleri I i ter d ece n dentem , fi alii ex F r a t r i b u s fuperflites Gnt, vendicare p ote run t, licet nulla eo n o m i­

ne reniinciatio fadia f i t : (a)

N O B I L I T A T I S P R U S S I i E .

(a)

Hei b. fol. I

*

5. N e c , ut D o s ratione decede ntium F r a t r u m fibi au g ea tu r a F r a t r i b u s , p e t e r e , fed i l i x fortes F r a t r u m fle ri I i ter decede ntium, ad F ra tres folos, aut F r a t r u m ma fcu lini fex fis liber os, qui fupervixerint» p le n o J u r e devolventur*

6* Q u o d fi F ra tr es om nes fleriliter decedant, S o r o ­ res ea ru mqu e liberi in Pnrpes in bonis fu c c e d e n t : S o r o ­ ribus i t i d e m , A m i t i s , Materteris > A v u n c u l i s , aliisque C o g n a t i s , non tamen pat ru is, vel p atru elibus, aliisve A g n a t i s , una c u m F r a t r i b u s S o r o r e s ea rumq ue Su cce f- fores in flirpes itidem fuccedent,

7 . N c c M a ri tu s in bon is ( a ) U x oris , nec U x o r ( b ) in bonis M a r i t i , pofl cnortem alterius, qu ic q u am J u r i s amplius ( J u r i b u s tamen ejusmo di proteritis nihil n o ­ c e n d o ) fibi ven d ic are aut ufurpare p o te r un t » q u a m q u o d ad ( c ) A & a publica qu;ecunqu e authentica le gi- time infcriptum fibi docere poterunt,

(a) Uxor \ la rito fine amicis nihilinfcrihat, Herb, fol. 504. tir.Uxor, (b) Pidua dote & dotahtio tantum potiatur. Idem fo1. 4 7 2 . tif.

V i d u a do te Scc. qua adhuc ex mohihhus & alius accipit. vide fol. fequ. tif. V i d u a quae bo na & C , Dos a M arito fuper- w e n t e ju re exigitur, idem fo!. 1 3 7 . tit. D e D o t e fi M u l i e r

&C. ‘D >s non infcripta, & ju x ta antiquam confyetudinem non refor­

ma : ex Ionis M a riti repeti non potej?, Idem fol. 1 5 5 . tif.

D o t e s non inferi ptas & C , Vos oh priora debita M a riti per•

d ita , & (u t dicimtu) male locata; ex 3onis incaute exfohentium, iterum petitur*

B 2 (c)

£c) Infra Arr* t* Tit* 2. notavimus> juod aflus qui vim perpetuitatis Japiunt) coram Atlis Terrefiribu* Vel Cafirenfibm fieri debeant

.

8. L o c o vero fucceffionis mutua? in dimidiam par­

tem b o n o r u m , qua* hadlenus in ufu fu it, bona, quas ad Ma ritum attulerit ( a ) dotemq ue &: co n tra d ote m a M a ­ rito fibi in fc ri ptam , integram habere debe bit, quas ita M a r i t o infcribere liberum erit* ne amplius t a m e n , q u a m dimidiam partem b o n o ru m fuorum iis oneret*

(a) Dos modo, reformatorio infcripra, nullis pofierm ihw delitis M a riti oneraripoteft Conft. 15 8 8 - tit. O Sioftrach J u r e - v i f l o r u m , Herb. f o L i $ 7 * tir. D ot alit ia nec perlueris

&C. Dotaiitia fuga v e l crimine v iri non vitiantur * Idem foL I

*Pro macori Suuritate dotis & reformationis $tatui„ S I G I S M U N - DI Anno 1 5 2 5 . & 1 543» cautum, ne ari tus bona ju r i reform.

Uxoris fita obnoxia fine confenfu Uxoris Vendere p-ojfit '•> cur confenjui ejusdem Uxoris y duo c cnfangvinei proximiores ajjiftant, neceffe efi, vide H e d x fo!r 504. tit. Confenfus Uxoris* & foj; fequ*

tit. de e o d e m^ Ufm dotis & dotalitii nonnifi poft mortem P iri Uxori fe rv it Idem foL 1 9 7 . tif. d e D o t e fi M u lie r

%2uiier cum Jecundo nubit y ex bonis jure reformatorio pojjeffis exim i potefl. Ibidem tir., de bonis dotalitii redimendis* Dom>

na reformatoria bona limitare, pro injuriis fu ndi agere aut refjtondere non poteft. Dotem reformatam tejlamento non legat < T^eformatic- fiem f i in alium transtulerit, evanefiit dotahtmm, perjoluta d*tey bona fm t exemptibilia. inventarium facere debet; marito mortuo\

^Plures reformationes habens, potefl eligere qua placet. Decennio p ra - fcribit f i non repetat bona jure reform, "Reformatio tantum in media parte binorum mjcnbi debet.

9* E t ( a ) D o tis quidem proprietas ad i l l a m , hasre- desque

N O B I L I T A T I S PRUSSI i L' -

desque ipfius p e r t i n e b i t : C o n t r a d o t e aut em ad vitae tempora u t e t u r , fruetur* ( b ) SuccefForibus tamen de­

f u n c t i , de reftitutione pofl mortem f u a m 5 inferiptione in aliqua bona libera, vel ftia, vel fideju(Iorum fuffici- enter pofTeffionatortim > cavere tenebitur

(a) Quod vjus dotis & do t alitu non nifipofl mortem Viri Uxori compe• ta t: tum quod Vidua dote & do t alit io tantum certis que mobilibus y f i in injeriptione exprimantur, gaudere debeat, vide arr, 7, & 8* fupra»

(b) Vide Herb.foL 137. rir. D e bonis dota lit u re d im e n d is .

Vidua a Creditore (yui Via j-uris accepta bona po(fidet) dotem CT dot£.~

litium leVans , pro fecuntate dotalitii Fidejujjorum (latuere tenetur

Conft. 1588. fo). 467. tit. O Sioftrach J u r e v i f l o r u m » IO * A d v i t a l i t i u m ( a ) etiam J u s m u tu u m in o m n i ­ bus bonis liberum erit C o n j u g i b u s fibi inicribere* S i qua? etiam ( b ) nullam dotem a M a r i t o inferiptam h a ­ b u eri t, quartas tamen partis b o n o r u m Mariti d e f u n & i U x o r fuperftes u f u m f r u & u m percipiet* donec ad fe c un ­ das nuptias tranfierit.

(a) Forma adVitafitatisprafcnbitur in Herb. fo J. 1 2 . Sc 2 0 T . Z)c»

mina Advitalitialis f i circa Ju j fitum confervari vu lt, tenetur fo h e re bona % fa n ti, / a h a transfufione perfolutorum in rem fu i. A d v it alitas

\n bonis indiui/is "valet. T e r unum ex Conjugibnt tantum fa t fa, ejl contra formam Statuti, advitalitium habetis, pro fundo tiec ageret nec citari poteji, bona Jub periculo Ju ris fu i deteriorare caveat.

Eadem arrendare poceft, Inventarium conficere debet, %luhet ir.~

jcriptionem Advitalitatis & reformationem habens ut alterutrum eli­

g a t , cegi non potefl. T e cuma pro cejfa advitalitate Ftdejujfore non eget. H anc fecundi Voti *Maritut ut fuam accipit > nifi patta matri- jh m i alia ob flent ¥

B 3

1 4

(b) Ohm indotata \Mulieri 50. M area Johebantur^ aut proventus trium pa rca ru m in annum pendebatur, a SuccejJonbuA %4a r i t i , J i eam Vir*

ginem duxit, vide Hcrb. fol. 13 6.

I L Su cc efllo n u m autem h x c erit ratio* P r i m o per d i r e & a m lineam defcendentes fuccedent*

1 2 * I t a q u e fi quis decedens Fi lio s a u t F i l i a s ; cx aliis a u t e m Filiis aut F il ia b u s N e p o t e s Neptesve» aut etiam ulteriore gra d u defcendentes reliquerit, vel etiam nullos F i l i o s Filiasve, fed tantum N e p o t e s N e p t e s v e , auc u l te ­ riores, in bona A v i Aviasve in ftirpes fu cce dant, t a n t u m videlicet uniuscu/usq; flirpis pofleri accepturi, q u a n t u m ad Parentis ipforum, fi in vivis efTet, fortem pertineret.

1 3 * S i n e q u e F i l i o s Fil ia sve , neque ab iis defcenden­

tes quis reliquerit, F ra tre s autem, veL,Fratribus non exi»

fle ntib us, So ro res g erm a n a?, d e f u n f l o r u m v e F r a t r u m , aut S o r o r u m liberi, defcendentesq; extiterint, fecundum e a , quas fupra ftatuta fu n t , in ftirpes itidem fuccedant*

1 4 , S i neque per diredtam lineam, neque a F r a t r i ­ bus & S o ro rib us defcendentes ex titer int, proximi S u c - cefTores afeendentes per d i r e & a m lineam fin t , in qua linea hi gradus funt J p a t e r , M a t e r , A v u s , A v i a , P r o ­ avus, Proavia* A b a v u s , A b a v ia , eseterique o m ne s, qui in J u r e P a r e n t u m n om en obtinent*

1 5 . N e q u e defeendentibus per d i r e & a m lineam, vel a F r a t r i b u s & S o r o r i b u s , neque afeendentibus per dirc-

£tam lineam ullis exiftentibus» quarto loco casteri vel A g n a t i vel C o g n a t i » ut P a t r u i , A v u n c u l i , P r o p a t r u i' , P r o a v u n c u l i , & fimiles, ab iisque defeendentes, eo , q u o

Pate r

Pa te r 8c A v u s ip fo r um , fi in vivis e f l e n t , J u r e fuccede.

r e n t , fu eve dent, id efl, in ffirpes*

1 6 . S u cce d ere autem quisque debet in ea t a n t u m b o n a , q u x ab eo p r o fi c ifc u n tu r , per qu em c o g n a t i o n e d e f u n & o c o n ju n g i t u r > ut paterni propinqui in paterna b o n a fuccedant, ma terni vero in dotem ta ntu m , vel b on a materna*

1 7 * Itaque fi quis ex una ta nt um U x o r e libero s,aut ab iis defeendentes h a b u e r i t , in utraque bona tam Patris qu a m Matris, eo, q u o d fupra conf titutum eft inter M a r e s

& Foeminas» difcriminc c o n f e r v a t o , fuccedent * Si ex pluribus Uxoribus» in paterna quidem bona conju n& irrr itidem fucced ent, in materna fepararirn * ftise quisque Matris*

l'8* E o d e m m o d o , (Tgermanum F r a t r e m , aut F r a ­ tre deficiente S o r o r e m , aut ab iis defeendentes d e f u n -

<51 us r e l i q u e r i t , itidem tam in paterna qu a m m a te rn a bona d e f u n d i fu c c e d a n t * S* c on fang vin eos F r a t r e m r S o ro re m ve, aur a b iis defeendentes d e f u n f l u s reliquerit, in paterna defuncti bona ta n t u m f u c c e d e n t , i n materna autem materni propinqui defun<5li, quam vis remotiores,

1 9 * Itidem fT uterinus F r a t e r , S o r o r v e , aut ab iis defeendentes extirerint, materna tantum bona dcfun£H ca pie nt, ad paterna aut em paterni tantum propinqu i ad m it ten tu r, etG rem otiore grad u c o n j u n & i illis fint*

P r o f e s t i o r u m autem feu qusefitorum b o n o ru m defurc- (Si, eadem femper cond it io fit, qua: paternorum*.

2 0 . Qui*

N O B I L I T A T I S P R U S S I ^ . 1 5

V th > <2Q* Q u ic u n q u e haereditatem , aut etiam u fu m fru -

venta- # Um poffederit » pofl: m o rte m d e f u n & i intra menfem

*10' q u a tu o r teftibus fide d i g n i s , fuse conditionis, adhibitis, hseredibusque» aut aliquot ex illis vo c ati s, In ven ta ri um facere tenebitur : qu o d n fi fec erit , aut fides Inven tario adhibita non fuerit, in J u s T er ref tr e eo n omine vocatus pere mpto riu m terminum habebit, atque ad primam C i ­ tationem refpondere teneb it u r, corpo raleque J u r a m e n ­ tu m pra?fUbit,omnia bona fide i n l n v c n ta riu m a fe rela­

ta* nihilque ex bonis defuncfti a fe c e l a t u m vel celari*

T IT U LU S II.

DONATIONIBUS

TESTAMENTIS.

D

(a) Sterilibus liberam difpofitionem relinquit S I G I S M U N D U S Statur. 1 5 1 1 , vide in additam, ad Hcrb. V ari /4ttionem Liberit contra Tojfejjorem bonorum, ex v i Jlatut, de Infcnptiombu* in frau*

dem quod j l ‘Parentes eo refpettu bona, alienarunt ut liberi ex- btrcdiurentwr} cenfec Zawadzki in Proc. Jud. Tit. x. fol. 9.

Statu*

N O B I L I T A T I S P R U S S I i E . 1 7

___________________ _____________ ._______ w _

Statuta quibit* innititur repenes apud Herb» fol. 19 3 . & inter Conftir. 15 8 8 * fol. 467* Infcnptio na/cituri* fiatta, non Valet.

Z ;W. P r. ju d . fol, 6 . Contrafiiu in Juo robore conferrentur*

Con fi. An. 17 2 6 . t?r. T r y b u n a l .

(h) A Sh s qui vim perpetuitatis fapiunt in Truifia coram Attis Terre*

(Iribtus v e l Caflrenfibus fie ri debent. ConfL An. I d3 5, fol. 34. tif.

W i e c z n o s c , & An. 1647. fo1. 38- tu> Salaria* Attut ejusmodi ad ,A $ a proprii Di/Intius Ju s perpetuitate habentia trans« feran tu r. ConH. 1588* fo', 467. tir. O W a z n o s c i &C*

de transferendis \nfinptiO' :bros ad A ^ a proprii 'Diflri£ius-) Vlde StatUt.

J O A N N ' S A L B E R T I & S I G I S M U N D I in Herb. fol.

1 9 2. T o m n tas C reditorum ab AEln translata injcriptionis ad pro­

prium fn u m y con(lituidebet juxta prafallegatam C on lh A n . 1588.

er 1 6 76. tol. 24. tir, T r y b u n a l , In Truffia ubi mjcnptioues manuates & coram Aciis Civilibus recognita eandem cum l.erre(lribuA aut Caflren, Vim obtinent, hac lex non invaluit, juxta C o n ll. An*

1 7 2 6 . etiam protefiam nes , manifejlationes relationes & c. coram dElit proprii 'Diflrittiis fieri debent in ‘Polonia. In Truffia Vero anti­

qua conjvetudo viget* in C on fh t. An* 1 6 3 5 * & r^ 4 7* fundata*

2* T e f t a m e n t a au te m de bonis ( a ) mobilibus qui­

b u s c u n q u e , non autem de im m o b il ib u s , qui (b) factio­

nem teflamenti h a b u e r in t , c on d ere eis liberum erit*

( a ) Vide Statuta S I G I S M U N D I An. 1 5 1 0 . & 1 5 1 9 , apud Herb. ubi de Teilamcnto & ConfL 16 7 6 fol 33. uc*

O T e f t a m e n t a c h . 'Dos in bonis reformata teftammo legari nonpoteji. Zaw. Pr. Jud. Tit. I. f. 39.

(b) ALtafy difcretiOy er valetudo confideranda in faciente inferiptlonem* Herb. fol. 19 1* id ipjum confiderandum m condentibus tegumentum*

3* U c firm a ac legitim a T e fta m e n ta fint > ad mini-

Q m uin

m u m ipfius T e f i a t o r i s fani mente ac ( a ) trium fide d i g n o r u m teffium manibus & figi His fubfcripta & obfi*

g n a ta ede debent : Q u o d fi ipfe T c f l a t o r feribere nefei- verit, quartus tefiis.in prsefentia c e te r o r u m nom ine illius fubfcribat* Si etiam in J u r e id T e f t a t o r facere m a l u e ­ rit» integru m illi erit, ad A & a q u a c u n q u e authentica u l ­ timam vo lu ntate m fuam difertis verbis p ro fi te ri, atque in A # a referendam curare, aut etiam T e f t a m e n t u m fua folius ma nu fubfcriptum & f i g l l t o o b f i g n a t u r n , c f a u f u m ad eadem A £?a offerre» cujus oblationis 8c traditionis a & u s A & i s Officii inferibi debet, M o r t e deinde T e r t a - toris c o n f e c u t a , intra tres menfes ad infiantiam O f f i c i i , apud qu od T e f t a m e n t u m depofitum f u e r i t , vel etiam O ffi c io id n e g li g e n t e , ad inftantiam c u j u s c u n q u e , qui interefTe fua putaverit, peremptorie SuccefTores ad O f f i ­ cium citentur, ad audiendum & vid en dum T c f t a m e n t u m il lu d c l a u f u m , per Off iciu m aperiri Sc publicari ♦ in ter- minoque, five comparuerint citati, five n o n , T e f i a m e n - tum nihilominus aperiatur & pu blic etur, atque in A & a inferibatur*

( a ) Ju re Tolonko non ejl prajixM & determinatus numerus Teftium reqmfuus ad condenda Te [lamenta , vide Herb* fol* 465., tit.

D e fo r o ac forma T efl am en to ru m ^ Ju x ta Prilufii

Sententiam ad minimum quinque requiruntur,

4 , Q u a c u n q u e ratione T e f f a m e n t u m q-uis condide­

rit, vel tefhbus nimirum adhibitis, vel ap ud A & a aliqua p u b l i c a , toties, quoties vifum ei fu e r i t , an te mortem v olu n ta tem fuam revocare, m u ta re , in u n iv e r f u m q u e ,

qu o d vifum fuerit, a d d e re , detrah eres minuere* & vel integrum T e d a m e n t u m i n d u c e r e , a b o l e r e v e , vel parti ejus d e r o g a r e , in tegru m ei erit, ita, ur ad m o rt em cu«

/usque voluntas am b u la to ria & libera fit, fem perque novififima qusrque vo lu nta s rata habeatur*

5. Si hsereaitati, in q u a m debebat fuccedere» quis renunciaverit, five Filius, (ive qu ic u n q u e al iu s,ad d e b i u quid em folvenda, aut alia onera hereditatis non tenebi­

tur» bona autem om nia creditoribus dimittere debett ac fi fufpicio aliqua fueri t, ex h e r e d it a t e aliquid- ad il lu m perveniffe, d C re d ito re ad J u d i c i u m T e r r e d r e vo cat us » te r m in u m peremptorium h a b e b it, in q u o corpo ra le J u ­ r a m e n t u m praedet, nihil ex bonis defuncti Cc poffiderc, au t d o l o m a l o polUdere defiiffe, qu od fi prsedare recusa- rit, aut liq uid um debitum» q u o d pete tu r, fuerit» ad fof- ve n d u m c o ga tu r.

TITU LU S m,

T U ^t I L I S.

O

g r u m fit, qu o sc u nque illis videbitur, T u t o r e s t vel T e f t a m e n t o , vel ad A & a q t i z e u m p e a u ­ thentica cond itucre ,

(a) T a te r, Liberti j w s, & Uxori ( f i ajfettaverit) Tutores quos piacu r nV, conjiituere poteJ}} qui pojl mortem ejus per Canfangv 'mtos remoyeri

C 2 non

N O B I L I T A T I S P R U S S I i E - i 9

nonpGterunt. Hcib. fol. 262* tit. Minorennes in J u d i c i o

& # & fol 468 tit* P a t e r &c*

2* Si quis nullis tutoribus reliflis decefferit, T u t o ­ res legitimi fint proximi A g n a t i , q u i n im ir um m a fc uli no fexu pupillis conjun<5K fint J deficientibus A g n a t i s j p r o - ximi C o g n a t i , qui per F o e m in a m pupillos cog n a ti on e attingunt * >

Q u o d fi ex finea A g n a t o r u m , aut A g n a t i s defi­

cientibus» C o g n a t o r u m pari propinquitatis gradu plures tutelam vendicare fibi v o l u e r i n t , J u d i c i u m T e r r e d r e tres ex ip f is , f it o t fint, deligat* quos p u p il l o r u m ratio ni­

bu s magis expedire judicaverit*

4 . Q u o d fi vel n u ll os A g n a t o s , aut C o g n a t o s h a ­ beat» aut, fi fuerint» legitimis caufis a tutela fe excufent, ( a) J u d i c i u m T e r r c flr e , a q u o c u n q u e eo n o m in e a p p e l ­ l atu m > in proximis terminis terrcftribus, T u t o r e s duos aut tre si do ne os, & fu ff ic ie nte r ibidem poffeftionatosjdare pupillis tenebitur*

(a) Etiam a ‘l{ege & ‘judicio Triluv alitia Tutores ajjignari Jolent. 5 ; In educandis pupillis* v o lu n ta t e m d e f u n d i P a ­ rentis, aut fi de ea non conffiterit» p ro x im o r um A g n a ­ torum aut C o g n a t o r u m T u t o r e s fpetDent*

6* S iv e autem Teftam en ta rii f u e r i n t , five ie g it im i, five dati, tutelse fuae adminiftrationem a c o n f e & i o n c I n ­ ventarii ordiantur* (a) A d q u o d conficiendum» intra menfem poft fufceptam tutelam , J u d e x Terre flris loci illius, a T u t o r i b u s requifitus > duos Sca binos in bona

p u p il l o r u m d e l e g a b i t , qui c o n f e & u m In v e n ta riu m m a­

nibus fuis fu bfc ri bant, & Sig illis m unia nt , qu o d T u t o ­ res in proximis ju d i c i i s T e r r e f t r i b u s ad A & a referant*

(a) Hujusrbodi Inventarium bonorum Tufillarium & proventuum in Tolonia confcribi debet a Tutoribus naturalibus, Jeu dativis circa ap- prebenfionem bonorum, prxfentibus Conjangvineis proximioribus duobni de linea Taterna, Conftic. A n , 1 5 6 5 - fol. IOO, tir*

O O p i e k u n a c h *

7* Q u o d fi a T u t o r i b u s prsetermifTum fuerit, quanti a pupillis y aut haeredibus e o r u m , m o dera ti on e Judic is pra^cedente» in litem j u r a b i t u r , t a n t u m da mni n o m i n e prazfiare illis tenebuntur,.

8* C o n f e c t o In v e n ta rio » re s, qua? temporis r r a & u peritura? videantur, q u a m optima cond itione poterunt»

q u a m p r im u m ve nden t, p e cu n ia m q u e e x i l i i s r e d a & a m u n a cu m reliqua pecunia pu pillari, ex utilitate pupilli t inque rem illius collocabunt* Si debita aliq u a exftite- rint, mobilia bona vendant, ex quibus ea folvant*

9* Im m o b il ia ( a) b o n a non nifi ex fequentibus oau*

Gs, & D e c r e t o Ju d ic ii T e r r e f l r i s , caufa aliqua earum i a J u d i c i o T e r r e f t r i prius probata>vel vendanr,vel alienent»

vel obligen t. C a u f e autem » o b q u a s D e c r e t o & sedi- m a tio n e Judicii accedente, alienare, aut ob lig ar e ea po­

t e r u n t , has f i n t : D o tis folvendee : A l i m e n t o r u m pupil­

lis , fi aliter expediri ea non p o ffi n t , con fii tu en d o ru m : D a m n a ex ob li gat io nib u s aliquibus » aut ufuris, fi ea non e x p l i c a r e n t u r , provenientia j ad ex trem u m , liqui-

C 3 d o r u m

' N O B I L I T A T I S P R U S S I ^ _________ 21

J U S T E R R E S T R E

d o ru m debitorum f o l u t i o } E x t r a hafce caufas, aut etiam cum aliqua harum caufarum protendetur, fi absque D e ­ ere to Ju d ic ii v e n e a n t , D o m i n i u m non transferetur » rc£leque poftea a pupillis vindicare poterunt*

(a) Tuter & Frater natu major non poteji bareditatem Tupillorum alie­

nare, nifi forte exigentibus debitis p ut em is, imo tiec limitare, H sib . fol, 164. tit, F r a t e r , Fra tr is xninorennis &c* & fol.

4^8* tit. T u t o r ut nihil & c . Conftuutione tamen 158 8. fol* 466. tit. D e minorenn ibus complicibus* Tutori- lu s poteflaJ fa fta ,u t cum pecunia pa ra ta, proVenttuqut alendis 'Pupil­

lis & jolvendis delitis Taternis., J i t j f cientes defmt, bona ( illa tamen qux in poffeffione minorertnium attu junt) parcendo ditis impxnfis Credi• toribus tradere po(fmt,

IO* C u m plures T u t o r e s fu e rint , etfi unus tutelam adminiftrarit, pupillis tamen hseredibusve eor um om ne s c o n j u n & i m & ipfi & bona « o r u m in fo li d um obligat a erunt*

I I . S i T u t o r T u t o r e s v e fu fp e& i fint, vel b o n a p u ­ pilli male adminiftrent, liberum erit cuicunque» vel pro-

J

A c fi e x rationibus p ro ve n tu u m vel certis aliis indiciis fufpe<3 us fuerit, aut tutelam male adminiftrare reperia- t u r , ( a ) D e c r e t o Ju dicii a tutela r e m o v e a t u r , ac fi quid D a m n i ex admininratione ejus ad p u p i l l u m pervenerit*

praeftet, om niaque fecundum Inven ta ri u m alteri T u t o r i a J u d i c i o d e l e & o reddere cogatur*

(a) Vide ftipra ad Art% /. Tit, pr<e/cn*.tiotavimtft

1 2 * S i

12* S» cfurante tutela ex T u t o r i b u s aliquis morruus fuerit» fu per (lites tutelam a d m i n i d r e n t ; cujusque tamen T u t o r i s bona , aut haeredes, non per amplius tempus te­

neb untur p u p il lo , qu am per q u o d tutelam quisque gef- flt, ita ut fuum quisque f a & u m , aut e j u s , cui in bonis fuccefiTu, tantum praedet,

1 3 , In tutela ad ( a ) d e cim u m o & a v u m astatis a n ­ n u m minorennes f i n t , quem cum attigerint, in J u d i c i o T e r r e d r i an n u m astatis p r o b e n t , ad minid ratioq ; rerum ad illos pertinentium a J u d i c i o eis decernatur,. Q u o D e c r e t o intcrpofito, Tutorem omnia bona, tam im m o b i­

lia, q u a m m o b i l i a , e o r u m , in u f u m , pofTeflionem Sc ad- m in id ra tio n em fine dilatione u lla tradiere eis te n eb un ­ tu r, tutelarque fuas Sc a d m in if lra ti on is , tam ip fo rum b o n o r u m , q u a m o m n i u m fru<51uum , redituum Sc p r o ­ v en tu u m » prasfentibus duobu s propinquis p upil li, ratio**

n em eis reddent. E t adminidratio quidem b o n o ru m 9 tam im m o b il iu m , q u a m m o bili um , m o x ad eos transfe­

r e t u r : im m ob ilia tamen b o n a , ante quam v ig e fi m u m q u in tu m astatis annum expleverint 9. ni fi ex iise au fi s, Sc m o d o , ex quibus Sc q u o T u t o r e s alienare ea poiTc fupra co n d itu ru m e d , alienare n u ll o m o d o poterunt,

(a) Juxta Statuta T^egni occupant liberi mafculi bona jua hareditaria dum 1 5 . Annos habent, eadem tamen,feiiicet 'immobilia tendere /eu ebligart non pojjunt, fine confenfu proximiorum Conjangvineoram donet labeant Annos 24 transaHos. Herb, fol. 1 4 tit. A n n i difore- tionis, fol. 2 6 $ , tit, de Bo n is & fol, 4 68 tit. T u ­ tor ut nihil &e*

14* Si

N O B I L I T A T I S PRUS TSLS . 23

24

1 4 , Si m ora m alicjuam T u t o r e s hac in re fecerint»

ad J u d i c i u m T e rr e flr e , aut O ffi c iu m P a l a tin a le perem­

ptorie ci te n t u r, quantique in litem a pupillis ju r a t u m fuerit, fine E x c e p t io n e & A p p e l l a t i o n e ulla > damni n o ­ mine eis pro flar e, bo n a q u e nihilominus iis reftituere, &

( a ) rationes reddere teneantur*

(a) Olim ju x ta Staturum C A S IM IR I M , vide Herb. fol 4 6 $ . tit, T u t o r de Cenfibus* Tutor tantum de cenfibiw <& jumentis indomitis rationem facere tenebatur■* Quod per Conll» An. 1 5 6^5.

fol. IOO. tit. O O p i e k u n a c h emendatum, dT dant Tutores rationem de omnibus Bonis Pupillorum ju x ta inventarium : cum recufantibw forum in Judicio Terrejiri*

15 * Q u o d fi plures F r a t r e s fu eri nt, ut quisque eo­

r u m ad (a) legitima m aetatem pervenerit, ita ufum fortis, faltem cuiusque eorum, m o d o fupra de fi n it o , tradere ei t e n e b u n t u r j re liqu orum aut em F r a t r u m minorennium»

& fortium i l l o r u m , conjuncSim cum F r a t r e a d u l t o , t u ­ telam & adminiftrationem continuabunt* ( b ) D iv ifio autem b o n o r u m perpetua non nifi tum fiet, cum deci­

m u m o & a v u m aetatis a n n u m omnes compleverint*

(a) De competentia annorum vide Art. 1 3 tit, hujus»

(b) Frater cum Fratre divijionem negante Forum habet coram Ojficto Capitanei Herb. fol. 360. tif. de eisdem literis* ‘Bona vigore divifionn fraternee 3. annis totidemque menfibips po!Jef[ay niji caufa legitima allegetur, repeti non pojfunt I ex divifione hujus temporis p r a f i r i p t i o n e Herb* fol. 1 9 4 tit, D iv ifio bottorum*

l 6 * Si fumptus aliquos neceffarios* vel in perfonam pupilli i vel in bona y vel in J u d i c i a , vel rem aliquam ad

illu m

il iu m pertinentem T u t o r Fecerit : fi etiam ipfe * cum ejus caufa aliquo iret, aut negoria ejus ge rere t, aliquid in fumpferit, cum officium fuum nemini d a m n o f u m effe debeat, re61e in rationes referet,

1 7 , In univerfum, nihi! praeter d o lu m & lata m cu l­

p a m , q u x dolo proxima efT, pra? da re T u t o r debet» Itaque fi» cu m ipfe otnnia fecerit, vel P r o c u r a to r ad J u d ’cia pu*

piiIi d e l e & u s , vel M in if le r ad ad m in id ra tion em rei fa ­ miliaris» in rebus pupilii aliquid pecca rit, aut fortuitus aliquis c a f u s , q u i provideri non p o tu eri t, damni aliquid rebus pupilli atculerit, praeftare id T u t o r non tenetur,

1 8» O m n i b u s autem in rebus pupillus meliorem fua m c o n d i t i o n e m , etiam fine T u t o r u m authoritate , facere poterit, deteriorem non.

1 9 . Q u o d (i pupillus, pofl quam ex potcftate T u t o - ris exceflerit, d a m n u m pafTum fe ab eodem fenferit, a f l i - on em eidem o b ma le adminiftratam tutelam infra tres annos & tr e sm enfe s, ( a ) prsefcriptionc inpofterum ob- ftante, inftituere debebit,

(a) Quo tempore Tupilli Attiom fu * y poflquam ad legitimam at at em per- yenerunt,contra injuriosprajeribant, non docentStatutaT^egni Heib, fol 2 6 1 . tir. M in o ren n es c u m annos & c , & fol. ;fcq.

P upill i nec refpondcnt & c , Zawadzki in Proc. Jud.

T j c . i o . de praefcripr. convenit cum Ju re corretfo. Virgo Orphana p o f l dejponfationem Ju i contra Tutorem prajeribit 3, annis & totidem tnenftbus. Herb. fo!. 479* ‘Pupilli bona per 'Tutores alienata nulU prajcnptione obftante repetunt Herb. fok 468*

Minorennes in quibit* cafibut fine dilatione ad annos diferetionis re•

[pondere tenentur, vide Herb. fol.261 drfequ.tit.Minorennes,

D 2 0, Mu-

* N O B i L I T A T I S P R U S S 1J E , 25

2 6

2 0 , M u lier es ( a ) in aliena cura & tutela femper fi n t, Sc ( b ) Filiasfarnilias quidem in P aren t um a u t F r a - t r u m , fi adulti fint» T u t o r u m q u e A g n a t o r u m , ve! iis non exilTentibns, p ro x im io ru m C o g n a t o r u m : ( c ) U x o ­ rem M a r i t o r u m t d c rebus tamen futs, five inter vi vo s, fi ve

£ e f h m e n t o , U x o re s cum M a r it o r u m c o n f e n l u , tutore adhibita, liberam difponendi facultatem habeant.

(a) Vidua: in Tolonia Tutore non egent * quem Xfaritu* Uxori non confit*

tuit, cum illa nm affeUat, Herb. fol* 468-tit. Pa te r liberis & c . (b) Verba Statuti C A S I M I R I M . A n. 1 3 6 $ . Interim quo ad Soro~

res non fuerint matrimonia liter copulatce> earum bareditatts matrime- ni ales quocunque modo yocittntury pradttfi Fratres poffidebunt, quoiug eas nuptui tradent & dotent. Heib.fol* 139 . tit. V i r g o a P a t r e

vide iiipra Tit, I. A rr, 2 *

(±g) Uxores maritis nihilinfer ibant fineconfinfu Amicorum, Idem foL 5 0 4 . 'Dotem reformatam te/lamento Itgart non poffunt de Sccurita*

te dotis, vide fupra T i t . I. A rt 8*

T IT U LU S iv ;

PROSCRIPTIONIBUS.

S

• i a

N O B I L I T A T I S P RUS S I y E. 2 7 in incerto (int* do m in iu m ejus a c q u i r a t : neque quis­

q u a m poflea vindicare cani poterit* Q u o d fi quis t it u ­ lu m etiam ac bonam fidem docere non poffit , bon a autem ea per longi [fimi temporis pnefcrip tio nem, q u a ­ drag in ta nimirum an n o r u m fpacio, pacifice & f i n e cujus- q u a m inter pellatione poflederit» eod em m o d o A & i o n i vind icationive locus amplius non erit.

2* Q u o d idem etiam ad h y p o t h e c a t a aut o b lig at a bo n a pertinere d e b e t , mfi intra qu ind ecim a n n o r u m decurfum, ad A & a aliqua authentica , eadem h y p o t h e c a aut o b l ig a t io renovata fuerit* ( a )

(a) 'Bona TerreftrU nullo ju re adempta, prejeriptione non obflante repet}

pofjunt, Conftit. Anni 1 5 8 1 . fol. 979. tit. de Bonis* & An, 1 5 8 8 * fol* 460. tit,-Bona* ‘Bona in dote d m ijja p e r preferipti«•

otiem in hereditatem non tranfeunt, Ibidem fol. fequ. tit. naE)0<*

b ra ch , & Except. MaC An. 1 5 7 6 . fol. 30<5* 'Bona per Tutorem alienata, praferiptione non objlante repetipojfunt.W s.ib.fol*

4 5 8» "De pre/cr iptione Tnpillorum contra Tutorem , & Virginis Orpbane vide T it* praeced. Art* 1 9 . Bona obligata 30. Anno»

rum proe/cr iptione in jus hereditarium ToJJejforis tranfeunt 5 nifi forte U ter edes continuis 1 5 . Annis ju n [uo per proteflationem caverint, aut Ktnditio ds non eximendo intra certum tempus inter cejjit, Hcrb. fol.

308. tit, de praeferiptione obligatae &c* V e p referiptm e hereditatis petende, vide ibidem tit. fequ* Trefcriptw dvvifionis fra tern e triennium & trime/lre, vide Tit* praeced* art. 1 5 , Con- tra&ns venditionis y etiam pretio non integre numerato trium annorum totidemque menfium prejeriptione firm atur, Herb. fol* 3®7* Y r * - feriptio bonorum terreflrium contra Ecclefiam, 6o» Anni funt antt litem inchoatam, nifi prefiriptioni per inferiptionem rinundatum jit-»

D 2