Spis treści

(1)

5

1 (21) / 2019

[ Brexit – przyczyny ]

da n i e l ko r sk i

13 Dlaczego przegraliśmy głosowanie w sprawie brexitu?

Autor artykułu, zaangażowany jako doradca premiera Davida Camero- na w nieudaną kampanię na rzecz pozostania Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, przedstawia kulisy procesu, który doprowadził do fiaska starań rządu JKM. W swojej analizie pokazuje działania skierowane do brytyjskich wyborców, jak również próby renegocjacji umowy człon- kowskiej z innymi państwami UE. Na koniec stara się także wyjaśnić przyczyny porażki.

h a ro l d d. c l a r k e , m at t h e w g o o d w i n, pa u l w h i t e l e y

47 Brexit i co dalej?

Autorzy analizują kampanię referendalną, a także czynniki wpływają- ce na publiczne postawy wobec Unii Europejskiej w 11-letnim okresie, który zakończył się referendum. Wyjaśniają też, dlaczego te nastawie- nia były aż tak zmienne, oraz przedstawiają czynniki budujące poparcie wyborców i członków Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP), która odegrała zasadniczą rolę, zmieniając sympatie obywate- li brytyjskich w kierunku brexitu. Końcowa część analizy poświęcona jest rzeczywistym motywacjom uczestników referendum w 2016 roku – historycznego głosowania na rzecz opuszczenia UE.

(2)

6

jolyon howorth, v i v ien schm idt

81 Brexit: Co się wydarzyło? I co się jeszcze stanie?

Referendum w 2016 roku wykazało zasadniczą niechęć Brytyjczy- ków do etosu leżącego u podstaw konstrukcji europejskiej, a zarazem ujawniło bezsilność polityków, aby wyjaśnić go społeczeństwu. Przed- miotem analizy są szczególne problemy głównych partii politycznych, a także rozwój specyficznie angielskich nastrojów nacjonalistycznych.

Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie o dalszy bieg wydarzeń.

[ Brexit – dokument, analiza ]

ed t u r ner , simon gr een

99 Priorytety, kwestie drażliwe, obawy – postrzeganie brexitu w Niemczech i w Europie Środkowej

Niniejszy raport z początku 2017 roku prezentuje priorytety oraz pozy- cje negocjacyjne Niemiec i państw Grupy Wyszehradzkiej wobec brexitu. Autorzy zwracają także uwagę na znaczenie relacji bilateral- nych i multilteralnych po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europej- skiej, ponieważ Zjednoczone Królestwo pozostanie nadal istotnym partnerem dla państw Europy Środkowej.

(3)

7

1 (21) / 2019

[ Brexit, Wielka Brytania i świat ]

h e n r y n e w m a n, s t e p h e n b o o t h ,

a a r t i sh a n k a r , a l e x g r e e r , v i n c e nz o s c a r p e t ta

123 Globalna Wielka Brytania. Priorytety handlowe poza Unią Europejską

Zdaniem ekspertów potencjał Wielkiej Brytanii w dziedzinie handlu jest na tyle duży, że dzięki niemu można będzie zrównoważyć ewentualne negatywne skutki brexitu dla eksportu do UE. Ambitna, ukierunkowa- na na świat brytyjska strategia handlowa w ich opinii może uzupełnić głęboką i kompleksową umowę z UE i przyczynić się do zwiększenia dobrobytu w Wielkiej Brytanii. W niniejszym tekście przedstawiono aktualne tendencje obecnie w globalnej i brytyjskiej wymianie handlo- wej, zaprezentowano jej grawitacyjny model, a także pokazano, gdzie brytyjski eksport osiąga wyniki powyżej oczekiwań, a gdzie poniżej.

a m e l i a h a d f i e l d

163 Wielka Brytania kontra reszta świata? Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa w „erze brexitu”

Autorka analizuje historię i możliwości współpracy Wielkiej Bryta- nii z Unią Europejską w kontekście Wspólnej Polityki Zagranicz- nej i Bezpieczeństwa, Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony oraz Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości. Dzię- ki współdziałaniu w tych dziedzinach Wielka Brytania może się stać wiarygodnym partnerem zewnętrznym Unii po brexicie.

c h r i s t o p h e r h i l l

179 Cofając wskazówki zegara. Złudna wizja globalnej roli politycznej Wielkiej Brytanii

Autor zastanawia się nad koncepcją „globalnej Wielkiej Brytanii” w przyszło- ści. Kontekst historyczny – począwszy od końca II wojny światowej, poprzez dekolonizację, aż po skutki poszerzenia Unii Europejskiej w 2004 i 2007 roku – służy jako argument na rzecz tezy o słabnącej roli Wielkiej Brytanii i zmianie postaw społecznych wobec migracji. Biorąc pod uwagę gospodar- cze, polityczno-wojskowe oraz społeczno-kulturalne (soft power), stworzenie prawdziwie globalnego Zjednoczonego Królestwa zdaje się obecnie iluzją.

(4)

8

[ Esej ]

a n dr z e j h a r a si m o w ic z

197 Brexit? Trudno, stało się, ale to nie koniec świata

Autor zwraca uwagę na niejednoznaczność oceny brexitu, a także na wiele związanych z nim niewiadomych i niepewną przyszłość. Korzy- stając z formy eseju, przyjmuje postawę umiarkowanego optymisty.

Wielka Brytania ma, obiektywnie rzecz biorąc, pewne atuty między- narodowe, wynikające z położenia geograficznego, wysokiej kultury materialnej i siły obronnej oraz z pozycji oficjalnego mocarstwa świato- wego i nuklearnego oraz stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Czy okażą się one jednak na tyle wystarczające, by zapewnić temu krajowi świetlaną przyszłość?

[ Recenzje ]

j a c e k c z a p u t o w ic z

209 Problemy i wybory postkryzysowej Unii

tomasz grzegorz grosse, Postkryzysowa Europa.

Dylematy Unii Europejskiej, Warszawa: PISM, 2018.

m a rc i n s ob a l a

211 Władza i moc oczami pracowników Unii Europejskiej

vincent stuer, Curb Your Idealism. The European Union as Seen from Within, Brussels: VUB Press, 2018.

b o g da n g ór a l c z y k

213 Euro raczej złe niż dobre

stefan kawalec, ernest pytlarczyk, Paradoks euro. Jak wyjść z pułapki wspólnej waluty?, Warszawa: Wydawnictwo Poltext, 2016.