ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ
S e r ia : GÓRNICTWO z . 188 N r k o l . 1074
_______ 1900
B ern ard DRZĘŹLA, Jan B IA ŁE K , A n d rz e j JAWORSKI, P i o t r BANKA, W ień czysław SŁAPA
ANALIZA PRZESTRZENNYCH ROZKŁADÓW WSTRZĄSÓW GÓRNICZYCH W REJONIE WYROBISK ŚCIANOWYCH PROWADZONYCH Z PODSADZKĄ HYDRAULICZNĄ
S t r e s z c z e n ie . A u t o r z y p r z e p r o w a d z ili a n a liz ę r o z k ła d ó w p r z e s tr z e n n y c h w s trz ą s ó w w s ą s ie d z tw ie w y r o b is k ś c ia n o w y c h p ro w a dzon ych z p o d s a d z k ą h y d r a u lic z n ą . Do a n a l iz y w y b ra n o ś c ia n y prow a dzon e w dwóch p o k ła d a c h : 504 i 5 1 0 , w w a ru n k a c h dużego z a g r o ż e n ia tą p a n i a m i. R o z k ła d y u z y s k a n e d la r ó ż n y c h p o k ła d ó w m a ją podobny p rz e b ie g ., w y s tę p u ją n a t o m ia s t i s t o t n e r ó ż n ic e i l o ś c io w e .
1. WSTĘP
Jednym z p ro b le m ó w s t o ją c y c h o b e c n ie p rz e d s e js m o lo g ią g ó r n ic z ą J e s t b a da nie w pływ ów r ó ż n o r o d n y c h w arunków g ó r n ic z o - g e o lo g ic z n y c h na r o z k ła d p r z e s tr z e n n y r e je s t r o w a n y c h z ja w is k s e js m ic z n y c h . B a d a n ia t a k i e p o d ję t e m iędzy in n y m i w p ra c a c h B a r a ń s k ie g o i i n . ( 1 9 8 6 ) , D r z ę ź l i i i n . ( 1 9 8 7 ) , K i j k i (1 9 8 5 ) o r a z S y rk a i K i j k i ( 1 9 8 5 ) , s ą o b e c n ie s z e ro k o r o z w ija n e . A u to rz y a r t y k u ł u w p r a c y £
5
] p r z e d s t a w i l i r o z k ła d y l i c z b y i sumy e n e r g i i w s trz ą s ó w w f u n k c j i o d le g ło ś c i od c z o ła ś c ia n y d la ś c ia n podsadzkow ych i ś c ia n p ro w a d z o n y c h z zaw ałem s t r o p u .W n in ie js z y m a r t y k u l e p o d ję t o p ró b ę u s t a le n ia w p ły w u g łę b o k o ś c i e k s p lo a t a c ji na k s z t a łt o w a n ie s ię ro z k ła d ó w w s trz ą s ó w w s ą s ie d z tw ie w y ro b is k ś c ia n o w y c h p ro w a d z o n y c h z p o d s a d z k ą h y d r a u lic z n ą . W tym c e lu p o rów na
no w y n ik i o trz y m a n e d la ś c ia n p ro w a d z o n y c h w p o k ła d a c h 504 i 5 1 0 . Z uw a g i na ponad r o c z n ą r ó ż n ic ę w o k re s a c h e k s p l o a t a c j i p rz e d m io to w y c h ś c ia n na r o z k ła d w s trz ą s ó w w p ły n ę ła ta k ż e o b ję t o ś ć w y b ra n e g o z ło ż a .
2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW GÓRNICZO-GEOLOGICZNYCH
P rz e d m io to w e ś c ia n y b y ł y pro w a d zo n e w p o k ła d a c h 504 i 5 1 0 . B y ły t o ś c ia n y p o d łu ż n e p ro w a d z o n e z z a s to s o w a n ie m p o d s a d z k i h y d r a u l i c z n e j . P okład 504, o m ią ż s z o ś c i o k o ło 4 *6 m, e k s p lo a to w a n y j e s t na d w ie w a r s tw y .
166 B. D rz ę ź la i ip.
Ś c ia n a b ę dą ca p rz e d m io te m a n a l i z y p ro w a d z o n a b y ła w w a r s tw ie d o l n e j . M ią ż s z o ś ć p o k ła d u 510 waha s i ę w g r a n ic a c h 8 . 6 - 1 0 . 0 m. P o k ła d t e n e k s p lo a to w a n y j e s t na 3 w a r s tw y . W ybrana do b a d a ń ś c ia n a pro w a d zo n a b y ła w w a rs t
w ie d o l n e j . Ś c ia n a w p o k ła d z ie 504 p ro w a d z o n a b y ła na g łę b o k o ś c i o k .7 2 0 m, w y s o k o ś ć ś c ia n y w y n o s iła 2 .2 m, d łu g o ś ć f r o n t u 140 m. W a n a liz o w a n y m o k r e s ie ś c ia n a u z y s k a ła w y b ie g 720 m. Ś c ia n a w p o k ła d z ie 510 prow adzona b y ła na g łę b o k o ś c i o k o ło 80Ó m, j e j w y s o k o ś ć w y n o s iła 3 - 0 m, d łu g o ś ć f r o n t u 140 m. W a n a liz o w a n y m o k r e s ie w y b ie g t e j ś c ia n y w y n ió s ł 650 m.
W s t r o p i e p o k ła d u 504 z a le g a 1 2 .0 m p ia s k o w c a , p o w y ż e j k t ó r e g o w y s tę p u je 3 .8 m łu p k u i l a s t e g o i p o k ła d 503 o m ią ż s z o ś c i 0 . 5 m. Nad po kła dem 503 z a le g a 4 8 .0 m p ia s k o w c a . W spą gu p o k ła d u 504 z a le g a 3 * 5 m łu p k u i l a s te g o , n a s t ę p n ie 1 9 .3 m p ia s k o w c a o r a z 1 0 .2 - m e tr o w a w a rs tw a łu p k u p ia s z c z y s t e g o .
W s t r o p i e p o k ła d u 510 w y s t ę p u ją n a s t ę p u ją c e w a r s tw y : 0 . 4 m łu p k u i l a s t e g o , 1 4 -3 m p ia s k o w c a , 6 - 3 m łu p k u p ia s z c z y s t e g o o r a z z r o b y p o k ła d u 507
( 4 . 3 m ). W spą gu w y s t ę p u ją n a s t ę p u ją c e w a r s tw y : 8 . 0 m łu p k u i l a s t e g o , 0 .2 5 m w ę g la , 2 . 5 m łu p k a , 1 7 -0 m p ia s k o w c a o r a z łu p e k i l a s t y .
3 . OPIS ZASTOSOWANEJ METODY BADAŃ
Do a n a l i z y w y b ie r a n e b y ł y t y l k o . t e w s t r z ą s y , k t ó r e m i e ś c i ł y s ię w obrę
b ie p o la ś c ia n o w e g o o r a z w y s t ą p i ł y w o d l e g ł o ś c i m n ie js z e j lu b r ó w n e j 200m od f r o n t u , l i c z ą c w z d łu ż w y b ie g u ś c ia n y . P o ło ż e n ie f r o n t u ś c ia n y o k re ś la n e b y ło na p o d s ta w ie p o s tę p ó w de kad ow ych z a z n a c z o n y c h na mapach p o k ła d o w y c h
( s k a la 1 : 2 0 0 0 ) . Dane o w s tr z ą s a c h p o c h o d z iły z a rc h iw ó w k o p a ln ia n y c h s t a c j i s e js m o lo g ic z n y c h .
Z p rz e s u w a ją c y m s i ę f r o n t e m ś c ia n y z w ią z a n y b y ł u k ła d w s p ó łr z ę d n y c h , k t ó r e g o p o c z ą te k p o k r y w a ł s i ę z o c io s e m w ęglow ym .
D la k a ż d e g o w s t r z ą s u , s p e łn ia ją c e g o p o d a n y na w s t ę p ie w a ru n e k , wykony
wano n a s tę p u ją c e o b l i c z e n i a :
- o k r e ś la n a b y ła o d le g ło ś ć m ie js c a l o k a l i z a c j i w s t r z ą s u od a k tu a ln e g o poło
ż e n ia f r o n t u ś c ia n y (¿*),
- z a k ła d a ją c , że e n e r g ia s e js m ic z n a w y z w o lo n a w m om encie w s t r z ą s u r o z k ła da s i ę na k ie r u n k u w y b ie g u ś c ia n y z g o d n ie z f u n k c j ą :
g d z ie : x - o d le g ło ś ć od c z o ła ś c ia n y ,
p rz y p o rz ą d k o w a n o p u n kto m na w y b ie g u ś c ia n y e n e r g ię
E * f ( x )
- d z i e : E - e n e r g ia danego w s t r z ą s u .
A naliza p rz e s trz e n n y c h rozkładów . . .
Tak w y z n a c z o n ą e n e r g ię dodawano do o b lic z o n e j w podobny s p o s ó b e n e r g i i w y z w o lo n e j w p o p rz e d n im w s t r z ą s i e . W a rto ś ć
6
( o d c h y le n ie s ta n d a r to w e ) p r z y j ę t o ró w n ą 15 m.W c e lu s t a n d a r y z a c ji w y n ik ó w o trz y m a n y c h d la r ó ż n y c h ś c ia n u w z g lę d n io no w_jQ hJ4naeaiach r ó w n ie ż w p ły w w y s o k o ś c i ś c ia n y , w y b ie g u , j a k i u z y s k a ła w a n a liz o w a n y m o k r e s ie o r a z w p ły w d łu g o ś c i ś c ia n y na l i c z b ę , a ta k ż e su
m aryczn ą e n e r g ię z a r e je s tr o w a n y c h z ja w is k s e js m ic z n y c h . W z w ią z k u z tym w a r t o ś c i f u n k c j i f ( x ) z o s t a ły p o d z ie lo n e p r z e z il o c z y n w y s o k o ś c i, d łu g o ś c i i w y b ie g u ś c ia n y . O trzym a ne w te n s po sób w a r t o ś c i l i c z b y i sumy e n e r g i i w s trz ą s ó w nazwane z o s t a ły o d p o w ie d n io »
- g ę s t o ś c ią l i c z b y w s trz ą s ó w [ l / m ^ ] ,
W c e lu u m o ż liw ie n ia e fe k ty w n e g o p r z e tw a r z a n ia o b s z e rn e g o m a t e r i a łu o b s e rw a c y jn e g o , o p ra o o w a n y z o s t a ł p ro g ra m na k o m p u te r IBM -P C , w y k o n u ją c y o b lic z e n i a z g o d n ie z powyższym a lg o ry tm e m . P ro g ra m p o z w a la na d o w o lne u s t a le n ie o g r a n ic z e ń , k t ó r e muszą s p e łn ia ć w s t r z ą s y ( o d le g ło ś ć p rz e d i za fr o n te m ś c ia n y , o d le g ło ś ć "n a b o k i " od w y r o b is k a ś c ia n o w e g o , moment w y s tą p i e n ia w s t r z ą s u o r a z e n e r g ia m in im a ln a i m aksym alna w s t r z ą s u ) . Można ró w n ie ż d o w o ln ie z m ie n ia ć p r z e d z i a ł o d l e g ł o ś c i , o j a k i z m ie n ia n a j e s t w k a ż dym k r o k u o b lic z e ń w a r to ś ć x . M o ż liw a j e s t r ó w n ie ż zm ia na w a r t o ś c i pa
r a m e tr u <5 . W y n ik i o b lic z e ń p r z e d s ta w io n e są w f o r m ie t a b e la r y c z n e j o ra z w p o s t a c i w y k re s ó w o trz y m a n y c h r o z k ła d ó w .
4 . AIJALIZA UZYSKAWYCH WYWIKÓW
W a r t y k u l e p r z e d s ta w io n o w y k re s y r o z k ła d ó w g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w o ra z g ę s t o ś c i e n e r g i i w s tr z ą s ó w , w ykonane d la dwóch ś c ia n p ro w a dzon ych z p o d s a d z k ą h y d r a u lic z n ą , w p o k ła d z ie 504 ( r y s . 1 ) o ra z w p o k ła d z ie 510 ( r y s . 2 ) . Ś c ia n y te b y ł y p ro w a dzon e w s k o m p lik o w a n e j s y t u a c j i g ó r n i c z o - g e o l o g i c z n e j, w w a ru n k a c h dużego z a g r o ż e n ia t ą p a n ia m i.
4 . 1 . Ś c ia n a p ro w a dzon a w p o k ła d z ie 504
J a k w y n ik a z r y s . ’i , g ę s to ś ć l i c z b y w s trz ą s ó w o r a z g ę s to ś ć e n e r g i i w s trz ą s ó w za c z o łe m ś c ia n y (w p o d s a d z c e ) s ą b a rd z o m a łe . W c z o le ś c ia n y w a r t o ś c i ty c h w s k a ź n ik ó w w yn oszą o d p o w ie d n io : 0 .0 3 x 1 0 ” ^ 1/m ^ o ra z
0 .0 1 J /m ^ . H a s tę p n ie , w k ie r u n k u w y b ie g u ś c ia n y , w a r t o ś c i r o s n ą , o s ią g a ją c w o d le g ło ś c i 47 m e tró w ( g ę s to ś ć l i c z b y w s tr z ą s ó w ) i 75 m etrów (g ę s to ś ć e n e r g i i w s tr z ą s ó w ) w a r t o ś c i m aksym a lne , k t ó r e w yn oszą o d p o w ie d n io : 0 ..1 7 x1 0 - ^ 1/m ^ o r a z 0 .3 1 J /m ^ . Po o s i ą g n ię c iu maksimum a n a liz o w a n e w i e l k o ś c i m a le ją , t a k że w o d le g ło ś c i o k o ło 150 m etrów p rz e d c z o łe m ś c ia ny o s ią g a ją b a rd z o m a łe w a r t o ś c i.
168 B. D rz ę ź la i in .
R y s . 1 . W ykres r o z k ła d u g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w ( l i n i a c i ą g ł a ) i g ę s to ś c i e n e r g i i w s t r z ą s ó w j ( l i n i a p r z e r y w a n a ) ) d la ' ś c ia n y w p o k ła d z ie 5 0 / F ig . 1 . D i s t r i b u t i o n s d e n s i t y o f num ber t r e m o r s ( s o l i d l i n e ) and d e n s it y
o f e n e rg y tr e m o r s (d a s h e d l i n e ) f o r th e l o n g w a l l fr o m 504 seam
R y s . 2 . W yk re s r o z k ła d u g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w ( l i n i a c i ą g ł a ) i g ę s to ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w ( l i n i a p rz e r y w a n a ) d la ś c ia n y w p o k ła d z ie 510 F ig . 2 . D i s t r i b u t i o n s d e n s i t y o f n u m be r tr e m o r s ( s o l i d l i n e ) and d e n s it y
o f e n e rg y tr e m o r s (d a s h e d l i n e ) f o r th e l o n g w a l l f r o m 510 seam
Analiza p rz e s trz e n n y c h ro z k ła d ó w ..
169
4
.2
. Ś c ia n a pro w a d zo n a w p o k ła d z ie 510C h a r a k te r r o z k ła d ó w g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w i g ę s t o ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w ( r y s .
2
) j e s t t a k i sam, j a k d la ś c ia n y p ro w a d z o n e j w p o k ła d z ie 504* W ido czne s ą je d n a k ż e r ó ż n ic e ilo ś c io w e w p o ró w n a n iu z p o p r z e d n io o trz y m a n y m i r o z k ła d a m i. W c z o le ś c ia n y w a r to ś ć g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w w yn osi0
.5
x10“ 4 1
/m-3, c z y l i p r a w ie20
r a z y w ię c e j n i ż d l a ś c ia n y pro w ad zonej w p o k ła d z ie 5 0 4 . W p r z y p a d k u g ę s t o ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w w y s tę p u je p r a w ie ^ S o - iio t n y w z r o s t w a r t o ś c i - d la ś c ia n y w p o k ła d z ie 510 w y n o s i ona o ko ło 013 J /m ^ .
W y ra ź n ie m n ie js z e są o d l e g ł o ś c i , w j a k i c h w y s tę p u ją m aksym alne w a r to ś c i a n a liz o w a n y c h r o z k ła d ó w (w y n o s z ą one o d p o w ie d n io
33
i39
m etrów d la ś c ia n y w p o k ła d z ie 5 1 0 ) . Z k o l e i z n a c z n ie w ię k s z e są w a r t o ś c i m aksym alne, o s ią g a n e p r z e z om awiane w s k a ź n ik i ( o k o ło 0 .1 4 x 1 0 “ -* 1 /n r* o r a z 1 .8 0 J /m -*).O prócz p r z e s u n ię c ia maksimów k rz y w y c h w s t r o n ę c z o ła ś c ia n y , o b s e rw u je s ię r ó w n ie ż z b l i ż e n i e s i ę maksimum g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w i g ę s t o ś c i e n e r g ii w s tr z ą s ó w . 0 i l e d l a ś c ia n y w p o k ła d z ie 504 o d le g ło ś ć t a w y n o s iła 28 m e tró w , t o d l a ś c ia n y w p o k ła d z ie 510 w y n o s i ona t y l k o 6 m e tró w .
5. PODSUMOWANIE
W a r t y k u l e poddano a n a l i z i e r o z k ła d y p r z e s tr z e n n e w s tr z ą s ó w , wykonane d la ś c ia n p ro w a d z o n y c h z p o d s a d z k ą h y d r a u lic z n ą w p o k ła d a c h
504
i 51 0.Ś c ia n y t e p ro w a d z o n e b y ł y w w a ru n k a c h dużego z a g r o ż e n ia t ą p a n ia m i. R o z k ła dy g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w i g ę s t o ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w , w ykonane d la ś c ia n w r ó ż n y c h p o k ła d a c h , c e c h u je z n a c z n e p o d o b ie ń s tw o ja k o ś c io w e , w y s tę p u ją n a t o m ia s t z n a c z n e r ó ż n ic e il o ś c io w e a n a liz o w a n y c h w s k a ź n ik ó w .
G ę s to ś ć l i c z b y w s trz ą s ó w w c z o le ś c ia n y w p o k ła d z ie 510 ma w a r to ś ć o k o ło
20
r a z y w ię k s z ą n i ż d l a ś c ia n y p ro w a d z o n e j w p o k ła d z ie504
» w a r to ś ć g ę s t o ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w j e s t b l i s k o 30 r a z y w ię k s z a d la ś c ia n y prow ad z o n e j w p o k ła d z ie
510
. ¡Ścianę p ro w a d z o n ą w p o k ła d z ie 510 c e c h u ją ró w n ie ż z n a c z n ie w ię k s z e m aksym alne w a r t o ś c i a n a liz o w a n y c h w s k a ź n ik ó w .O d le g ło ś c i od c z o ła ś c ia n y , w j a k i c h w y s t ę p u ją : maksimum g ę s t o ś c i l i c z b y w s trz ą s ó w i maksimum g ę s t o ś c i e n e r g i i w s trz ą s ó w , s ą z n a c z n ie m n ie j
sze w p rz y p a d k u ś c ia rg r c h a r a k t e r y z u ją c e j s ię w ię k s z ą a k ty w n o ś c ią s e js m ic z n ą .
W ydaje s i ę , że w a r to ś ć a n a liz o w a n y c h w s k a ź n ik ó w w c z o le ś c ia n y o ra z o d le g ło ś ć ic h maksimów od c z o ła ś c ia n y mogą ś w ia d c z y ć o s t a n ie z a g r o ż e n ia tą p a n ia m i, t z n . z b l i ż a n i e s ię w a r t o ś c i e k s tr e m a ln y c h ba da nych r o z k ła d ó w do c z o ła w y r o b is k a ś c ia n o w e g o ś w ia d c z y o w z r o ś c ie z a g r o ż e n ia , p o d o b n ie ja k ob serw ow a nie w z r a s t a ją c e j w a r t o ś c i t y c h w s k a ź n ik ó w w c z o le ś c ia n y o ra z o d w r o tn ie - o d d a la n ie s i ę maksimów o r a z z m n ie js z a n ie s ię w a r t o ś c i a n a l iz o wanych r o z k ła d ó w w c z o le
ściany
- p r z y p u s z c z a ln ie ś w ia d c z ą o z m n ie js z a n iusię -zagrożenia tąpaniami.
170 B. D rzęźla 1 in .
D a ls z e b a d a n ia będą m ia ły na c e lu u ś c i ś l e n i e jw p ły w u , j a k i na r o z k ła d y w s trz ą s ó w w y w ie r a ją ró ż n o r o d n e w a r u n k i g ó r n ic z o - g e o lo g ic z n e .
LITERATURA
Pi3
B a r a ń s k i A . , K o c ie la W ., S y re k B . j T e o r e ty c z n e r o z k ła d y n a p rę ż e ń w sąs ie d z t w ie c z y n n y c h w y r o b is k ś c ia n o w y c h w w a ru n k a c h KWK "W u je k " o ra z ic h p o ró w n a n ie z o b serw ow a nym i r o z k ła d a m i i l o ś c i i e n e r g i i w s trz ą s ó w . P u b l. I n s t . G eophys. A c a d .S c . M - 8 ( 1 9 1 ) , 1936*
[ 2 ] D r z ę ź la B . , G arus A . , K a c z m a rc z y k A . , M a jo r M . , G e rla c h Z . : P rób a u ję c i a ilo ś c io w y c h z a l e ż n o ś c i p o m ię d z y sta n e m n a p rę ż e ń , a a k ty w n o ś c ią s e js m ic z n ą g ó r o t w o r u . ZH AGH, s . G ó r n ic tw o , z . 1 2 9 , K raków 1987«
[ 3 ] K i j k o A .s M o d e l z w ią z k u a k ty w n o ś c i s e js m ic z n e j g ó r o tw o r u z e k s p lo a ta c j ą . A c ta G eoph. P o l . 3 3 , 3 , 1985*
W
S y re k B . , K i j k o A .s E n e r g e ty c z n o c z ę s t o t liw o ś c io w e r o z k ła d y a k ty w n o ś c i s e js m ic z n e j d la z a g ro ż o n y c h tą p a n ia m i w y r o b is k ś c ia n o w y c h . P r z e g lą d G ó r n ic z y 19 8 5 , n r 1 1 - 1 2 .[
5
] D r z ę ź la B . , B i a ł e k J . , J a w o r s k i A . , B ańka P . , S ła p a W .: B a d a n ie r o z k ła d ó w l i c z b y i e n e r g i i w s trz ą s ó w g ó r n ic z y c h w s ą s ie d z t w ie c z y n n y c h w y r o b is k ś c ia n o w y c h . P u b l. I n s t .G e o p h y s .A c a d . S c . (w d r u k u ) .AHAJIH3 nibCiTPAHCjTBEHHHX PAbnPEJpDIEHHii TOJIHKOB BHAH3H OHHCTHHX BHPAEOTOK - j nPOBbjlHliHX C rH,HPOBJIIlHECKOil 3AKJIAflK02
C o j e p x a H H e
A B T o p u n p o z s B e J iH a a a j i H 3 n p o c i p a H C T B e H H H x p a c n p e j e j i e H H i i I o b k o b b 6 j i h 3 h 0 'f f lC T H U x B u p a f i o iO K n p o B O jH M H x c r t i j p a B J i H v e c K o i i s a m i a j K O t . f t n a a n a j i H s a H 3 C p a m i Jia B h i b i u i a c i a x 504 h 510 b p e s m j e S o jib m o M o n a c n o c T H r o p H u x y j a p o s . P a c n p e * e j i e H n a , n o j iy v e H H u e x n z p a 3 H u x m ia c T O B H u e n T n o j o 6 K U H b h * , h o n p n 3 1 om B u c m y n a m i c y m e c T B e H H u e K O - iH H e c T B e H H u e p a s jiH H H .a .
A lfA L IS IS SPECIAL TREMORS DISTRIBUTIONS
II? PROXIMITY LONGWALLS WITH HYDRAULIC STOWING
S u m m a r y
A u th o r s made an a n a l is y s s p e c ia l t r e m o r s d i s t r i b u t i o n s i n p r o x i m i t y lo n g w a lls w i t h h y d r a u l i c s t o w in g . L o n g w a lls fr o m 504 and 510 seams w it h b i g crum p h a z a rd c o n d i t i o n s w e re ta k e n f o r a n a l i s y s . O b ta in d i s t r i b u t i o n s f o r d i f f r e n t seams have s i m i l a r r u n , b u t t h e r e a r e e s s e n t i a l q u a n t i t a t i v e d i f f e r e n c e s .
R e c e n z e n ts D o c . d r h a b . i n ż . A n t o n i Goszcz