INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE
INFORMATION AND STATISTICAL SERIES
URZĄD STATYSTYCZNY u s
w Katowicach
STATISTICAL OFFICE in Katowice
WOJEWÓDZKI BIULETYN
STATYSTYCZNY
V01V0DSH1P STATISTICAL
BULLETIN
GRUDZIEŃ 1998
D E C E M B E R 12
O B JA ŚN IE N IA Z N A K Ó W U M O W N Y C H
Kreska (-) - zjawisko nie występuje
Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05
Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych
Znak x - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe
"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy
W A Ż N IE JSZ E SK R Ó T Y
tys = tysiąc m2 = metr kwadratowy
min = milion m3 = metr sześcienny
mld = miliard dam3 = dekametr sześcienny
zł = złoty ha = hektar
szt = sztuka 1 = litr
lig = mikrogram hl — hektolitr
mg = miligram GJ = gigadżul
ng = nanogram M W ' h = megawatogodzina
kg = kilogram palum = paliwo umowne
t = tona cd. = ciąg dalszy
m = m etr dok. = dokończenie
km = kilometr EKD = Europejska Klasyfikacja Działalności
Przy publikowaniu danych US - prosimy o podanie źródła
URZĄD STATYSTYCZNY KATOWICE
STATISTICAL OFFICE IN KATOW ICE
IN FO RM A CJE I O PRACOW ANIA STATYSTYCZNE
INFORMATION AND STATISTICAL PAPERS
WOJEWÓDZKI
BIULETYN STATYSTYCZNY
VOIVODSHIP STATISTICAL
ISSN 1505-7860
RO K X X IX M IESIĘCZNIK K atow ice, grudzień 1999 r.
MONTHLY December
Urząd Statystyczny w Katow icach , ul. O wocowa 3 ,4 0 -1 5 8 Katow ice N akład 160 cgz. Papier offsetow y, 80 g. Form at A -4. O ddano do druku: styczeń 1999 r.
Druk: W ydział Poligrafii U rzędu Statystycznego w K atow icach, ul. Kossutha 7 ,4 0 -8 4 4 K atow ice Zam. 8/99
S p i s t r e ś c i CONTENTS
Strona Page Schem at organizacji i struktury gospodarki
Scheme o f the organization and structure o f economy... 6 Inform acje Urzędu Statystycznego
Statistical Office ’s Information... 7 W yjaśnienia m etodyczne
M ethodological remarks... 8 O gólna ocena sytuacji gospodarczej
Economic situation o fth e voivodship... 16 Entities o fth e national e c o n o m y... 18 Zatrudnienie. W ynagrodzenia. R ynek pracy
Employment. Wages and salaries. Lahour m arket... 20 Produkcja m aterialna
Materiał production... 23 W yniki finansow e podm iotów gospodarczych
Financial results oj economic e n titie s... 26 Ceny
P r ic e s... 30 Z anieczyszczenie powietrza
A ir p o llu tio n... 35 Stan bezpieczeństw a publicznego
Public security . . . . 42
K oniunktura gospodarcza w przem yśle i budownictwie
Ecomomic inaices in industry and construction... 43 W ykaz publikacji w ydanych przez GUS w 1998 r. znajdujących się w Inform atorium US Katow ice
Pubficatlons^eaited by the CSO in 1998, availabie in the library o f the Statistical Office (country
d a ta )... 138
& & B ... 142
S p i s t a b l i c LIST OF TABLES
Podstaw ow e wskaźniki dotyczące działalności gospodarczej
Main economic in d ic e s...
W ażniejsze dane w edług miesięcy M ore important data by months
dane wojewódzkie
Voivodship d a ta...
dane ogólnokrajowe
Country data...
Osoby prawne ijednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej zarejestrowane Legat persons and organizational units without legał status registered in REGON register O soby prawne ijednostki organizacyjne nic mające osobowości prawnej zarejestrowane
w rejestrze REGON według gmin , , . _ ■
Legał persons and organizational units without legał status registered in Regon register b y g m in a s...
O soby prawne jjc d n o stk j organizacyjne nic mające osobowości prawnej zarejestrowane w rejestrze REGON według sekcji E R B
N $C l Persp ns a organizational units without legał status registered in Regon register by
Osoby fizycznc^row adz^ce d z ia ła ln o ^ gospodarczą i spółki cywilne zarejestrowane Natura! j^ers^n^onducting economic activities and civil partnerships registered in Regon Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia
Sales,employment andwages and sa la rie s...
D ynam iką sprzedaży zatrudnienia i wynagrodzeń
Indices o f sales, employment and wages andsalaries...
Przychód ze sprzedaży w przemyśle
Income from sales in m d u stry...
Produkcja podstaw ow ych wyrobów,przem ysłowych
Production ojm ajor industrial products...
Przychód ze sprzedaży w sekcji budownictwo
Income from sales in construclion...
Przew ozy ładunków i pasażerów oraz ładowność labom samochodowego
Freight andpassenger car transport...
|t n j k t u p sprzedaży produkcji budowlano-m ontażowej według Klasyfikacji Obiektów SfrucJu ^o ^sa jes o f construclion and assembly production by Classiftcation o f
Struktura sprzedaży produkcji budowlano-m ontażowej zrealizowanej w ramach zam ówień Structure e j sales o f construction and assembly production realized within public orders . . M ieszkania oddąnc do użytku
Dwellings com pleted...
Skup ważniejszych produktów rolnych ,
Purchase ormorc important agricultural products...
%
StronaPage1 55
II 57
11 57
u 65
1 66
2 68
3 74
4 80
5 86
6 91
7 95
8 97
9 98
10 98
11 99
12 99
13 100
14 100
Tablica
Table StronaPage W skaźniki finansow e podm iotów gospodarczych
Financial results o f economic entiu es... 15 101 M ajątek obrotowy i wybrane źródła jego finansowania w podm iotach gospodarczych
Current assets and chosen sources o f pnancing in economic entities... 16 109 Bezrobotni
Unemployment... 17 116 Pośrednictwo pracy
Labour intermedialion... 18 116 Pośrednictw o pracy według rejonow ych urzędów pracy
Labour intermedialion by local labour o ffic e s... 19 117 W skaźniki cen bazow ych produkcji sprzedanej w przemyśle
Basic price indices ofproauction sola in in d u stry... 20 118 Kształtow anie się cen bazow ych produkcji sprzedanej w przemyśle
Basic prices o f produclion sold in industry... 21 119 Ceny uzyskiw ane przez rolników w transakcjach wolnorynkowych
Prices received by farm ers in m arket-places... 22 121 Ceny detaliczne niektórych artykułów żyw nościowych
lietail prices o f selectcdfoodstuffs... 23 122 N otow ania cen artykułów żyw nościow ych w handlu detalicznym
Price quotations o f foodstuffs in retail łrade... 24 124 Średnie ęeny detaliczne niektórych artykułów żywnościowych na tle w ybranych
Average retail prices o f selected foodstuffs in chosen voivodships... 25 125 Ceny detaliczne niektórych usług konsum pcyjnych
Retail prices ofsom e consumption S erv ic es... 26 126 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (ogółem TSP)
Suspended dust air pollution (total suspended particulate)... 27 127 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (PM -10)
Suspended dust air pollution (PM-10)... 28 128 Zanieczyszczenie pow ietrza dw utlenkiem siarki
Sulphur dioxide air pollution... 29 129 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu
Nitrogen dioxide air p o llu tio n... 30 130 Z anieczyszczenie pow ietrza am oniakiem
Ammonia air pollution... 31 131 Z anieczyszczenie pow ietrza fenolem
Phenol air pollution... 32 132 Z anieczyszczenie powietrza form aldehydem
cormaldehyde air pollution... 33 132 Zanieczyszczenie powietrza fluorem
1'luorine air p o llu tio n... 34 133 Z anieczyszczenie powietrza tlenkiem węgla
Carbon oxide air p o llu tio n... 35 134 Z anieczyszczenie powietrza w ęglowodoram i alifatycznymi i dw utlenkiem węgla
A liphatic hydrocarbon ana carbon dioxide air p o llu tio n... 36 134 Średnic stężenia m iesięczne zanieczyszczeń powietrza
Average monthly concentration o f air p o llu ta n ts... 37 135 Przestępstw a stwierdzone
ujjences rccorded ... 38 136 W spółczynnik przestępstw stwierdzonych ną 100 tys. ludności
Index ofojfences recorded per 100 thous. o f p o p u la tio n... 39 136 Wypadki drogow e i ich skutki
Accidents and their results... 40 137
SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI
S E K T O R W Ł A S N O Ś Ć F O R M A P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A
P s U E B K L T I
0 C
R Z N Y
własność Skarbu Państwa własność
państwo
wa własność
państwowych osób prawnych —
własność komunalna
własność mieszana
►organy władzy, administracji, kontroli państwowej
►wymiar sprawiedliwości
►fundusze
►spółki Skarbu Państwa
►inne państwowe jednostki organizacyjne
►przedsiębiorstwa państwowe ' fundusze
► spółki państwowych osób prawnych
►inne państwowe jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego
► w tym przedsiębiorstwa komunalne -* fundusze
-> spółki komunalne
• spółki z przewagą mienia sektora publicznego
r
czmonywłasność prywatna krajowa
własność zagraniczna
własność mieszana
» spółdzielnie i ich związki
►organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe
► spółki prywatne
► fundacje i ich zakłady
► jednostki organizacji wyznaniowych
i» osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
' »w tym gospodarstwa indywidualne rolne -> przedstawicielstwa firm zagranicznych
przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości
» spółki z przewagą kapitału zagranicznego
' spółki z przewagą mienia sektora prywatnego
prywatny
Urząd Statystyczny informuje:
Statistical Office informs:
1. Przeciętne miesięczne w ynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:
- w 1997 r. - 1061,93 zł
- w II półroczu 1997 r. - 1131,14 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1182,77 zł - w I kw artale 1998 r. - 1205,74 zł - w II kw artale 1998 r. - 1220,89 zł - w Ul kwartale 1998 r. - 1248,91 zł
2. Przeciętne m iesięczne w ynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:
- w 1997 r. - 1162,06 zł
- w I kwartale 1998 r. - 1242,53 zł - w II kwartale 1998 r. - 1321,42 zł - w III kwartale 1998 r. - 1359,08 zł - w IV kw artale 1998 r. - 1470,54 zł - w sierpniu 1998 r. - 1334,18 zł - w e w rześniu 1998 r. - 1357,30 zł - w październiku 1998 r. - 13793 5 zł - w listopadzie 1998 r. - 1451,17 zł - w grudniu 1998 r. - 1582,13 zl w tym bez w ypłat z zysku:
- w 1997 r . -1146,18 zł _ - w I kwartale 1998 r. - 1232,60 zł - w II kwartale 1998 r. - 1291,88 zł - w M kwartale 1998 r. - 1342,42 zł - w IV kw artale 1998 r. - 1466,65 zł - w sierpniu 1998 r. - 1325,72 zł - w e w rześniu 1998 r. - 1354,26 zł - w październiku 1998 r. - 1376,48 zł - w listopadzie 1998 r. - 1447,90 zł - w grudniu 1998 r. - 1575,72 zł
3. Zm iany cen towarów i usług konsum pcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniosły:
- w 1998 r. - 11,8%
- w I kwartale 1998 r. - 5,6%
- w II kwartale 1998 r. - 2,1%
- w III kwartale 1998 r. - spadek o 0,2%
- w IV kw artale 1998 r. - 1,5%
- w sierpniu 1998 r. - spadek o 0,6%
- we wrześniu 1998 r. - 0,8%
- w październiku 1998 r. - 0,6%
- w listopadzie 1998 r. - 0,5 - w grudniu 1998 r. - 0,4%
4. Przyrost cen produkcji budowlano-m ontażowej w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:
- w 1997 r. - 14,2%
- w 1 kw artale 1998 r. - 4 ,7 % - w II kw artale 1998 r. - 2,7%
- w III kwartale 1998 r. - 1,9%
- w sierpniu 1998 - 0,6%
- we w rześniu 1998 r. - 0,5%
- w październiku 1998 r - 0,6%
- w listopadzie 1998 r. - 0,4%
5. Przyrost cen towarów nicżyw nościow ych trwałego użytku w IV kwartale 1998 r. w stosunku do III kw artału 1998 r. wyniósł 1,4%.
6. Średnia krajow a cena skupu żyta w yniosła za 1 q:
- w IV kwartale 1998 r. - 29,48 zł - w styczniu 1998 r. - 35,53 zł - w lutym 1998 r. - 36,19 zł - w marcu 1998 r. - 35,84 zł - w kwietniu 1998 r. - 35,90 zł - w maju 1998 r. - 35,92 zł - w czerwcu 1998 r. - 35,58 zł - w lipcu 1998 r. - 32,48 zl - w sierpniu 1998 r. - 31,55 zł - we wrześniu 1998 r. - 31,26 zł - w październiku 1998 r. - 30,15 zł - w listopadzie 1998 r. - 28,98 zł - w grudniu 1998 r. - 28,84 zł
Y JAŚNIENIA METODYCZNE
1. O d 1994 r. w prowadzono do stosowania E u ro p e jsk ą K lasyfikację D ziałalności (E K D ) w miejsce stosowanej K lasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).
2. Publikow ane dotychczas dane statystyczne w przekrojach działow o-gałęziow ych w układzie KGN prezentow ane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektórych przypadkach - grup.
3. D ane prezentowane w B iuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, tj.: w szystkich podm iotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność kom unalna, w łasność m ieszana z przew agą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność prywatna krajowa m in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; w łasność zagraniczna - m in. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przew agą kapitału zagranicznego; własność m ieszana z przew agą kapitału prywatnego).
4. Dane opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podm iotów gospodarki narodowej.
5. W B iuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:
a) pracujących, przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podm iotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nic obejm ują zatrudnionych poza granicam i kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,
b ) p ro d u k c ji sp rzed an ej przem ysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podm iotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób. Dane zbiorcze dotyczące p k t a i b obejm ują wszystkie jednostki sporządzające miesięczny m eldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nie objąlych badaniem.
c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejm ują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pom niejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
d) wyników finansowych przedsiębiorstw dotyczą podmiotów gospodarczych prow adzących księgi rachunkow e i zobowiązanych do sporządzania co miesiąc sprawozdania o przychodach kosztach i wyniku finansow ym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikow ana według EKD do sekcji „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", „Rybołówstwo i rybactwo”) przy czym dane w zakresie:
■ górnictwa i kopalnictw a oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,
■ pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.
6. Ilekroć w Biuletynie je st mowa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podm iotów prow adzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrew nych działalności usługowych:
rybołów stw a w wodach morskich; górnictw a i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopatryw ania w energię elektryczną, gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów m echanicznych, m otocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku dom owego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki magazynowej i łączności; obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prow adzeniem
interesów; odprow adzania ścieków, w yw ozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.
D ane dotyczące sektora przedsiębiorstw nie obejm ują wyników działalności gospodarczej jednostek budżetow ych (z w yjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej" - prezentowanej kwartalnie).
7. Ilekroć w Biuletynie je s t m owa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: „G órnictw o i kopalnictw o”,
„D ziałalność produkcyjna” oraz „Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i w odę”.
8. W tablicach - o ile nie zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.
9. N iektóre dane mają charakter danych w stępnych i m ogą ulec zmianie w następnych w ydaniach Biuletynu Statystycznego.
10. W stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazwy uproszczone, których pełne brzm ienie prezentuje EKD wydanie II - GUS W arszawa 1991 r.
11. Dane o pracujących obejm ują osoby pełnozatrudnionc i niepełnozatiudnionc w głów nym m iejscu pracy.
Do pracujących zaliczono:
a) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy- pracownicy najemni, b) osoby w ykonujące pracę nakładczą,
c) agentów oraz osoby zatrudnione przez agentów, d) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
c) właścicieli i w spółwłaścicieli zakładów łącznic z bezpłatnie pom agającym i pełnoletnim i członkam i ich rodzin, z w yłączeniem wspólników spółek kapitałowyelt, którzy nic pracują w spółce.
17. Dane o przeciętnym zatrudnieniu obejm ują osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym i niepełnym wym iarze czasu pracy, po przeliczeniu na pclnozatrudnionycli
13. Dane o liczbie bezrobotnych obejm ują osoby, które są zarejestrowane w biurach pracy.
14. Wynagrodzenia obejm ują w ynagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nadw yżki bilansowej w spółdzielniach oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród. Dane o w ynagrodzeniach od 1992 r. podaje się w ujęciu brutto, tj. bez potrąceń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz netto - po potrąceniu podatku dochodow ego od osób fizycznych.
15. Przeciętne wynagrodzenie m iesięczne brutto i netto przypadające na jednego zatrudnionego obliczono przyjmując:
a) w ynagrodzenia osobowe,
b) w ypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach, c) nagrody z zakładowego funduszu nagród.
16. Wskaźniki cen:
a) produkcji przemysłowej w wojew ództw ie - opracowano na podstawie m iesięcznego reprezentacyjnego badania cen wyrobów i usług, cena bazowa je st to cena uzyskiw ana przez producenta za jednostkę w yrobu lub usługi Pom niejszona o płacone od tych wyrobów i usług podatki (są to: VAT, podatek akcyzowy, podatek od gier liczbow ych i zakładów wzajem nych) i pow iększona o dotacje przedm iotowe do wyrobów i usług.
b) tow arów i usług konsum pcyjnych w kraju uzyskano na podstaw ie badania cen detalicznych. Badanie prow adzone je st w oparciu o obserwację cen wytypowanych ok. 1500 tow arów i usług konsum pcyjnych notow anych w 307 rejonach na terenie całego kraju. D o 1990 roku obliczenia w skaźników cen dla okresów m iesięcznych dokonywano na rocznej strukturze wartości sprzedaży towarów i usług dla ludności z roku poprzedzającego rok badany. W 1991 r. miesięczne wskaźniki cen obliczane są na strukturze przeciętnych w ydatków na 1 osobę z badań budżetów rodzinnych za okres pierwszych 10 miesięcy poprzedniego roku.
17. Dane dotyczące przew ozów ład u n k ó w obejm ują przewozy w komunikacji krajowej i m iędzynarodowej dokonane taborem przedsiębiorstw transportowych. Dane dotyczące transportu sam ochodow ego nie obejmują przew ozów ładunków taborem przedsiębiorstw nietransportowych (tzw. transportem gospodarczym).
18. Dane o przewozach pasażerów obejm ują przewozy pasażerów zarówno w m chu krajowym , ja k i m iędzynarodowym w kom unikacji regularnej (na podstawie ogłoszonego rozkładu jazdy) i komunikacji
nieregularnej (np. przewozy w ycieczkowe, kolonijne) dokonane przez przedsiębiorstwa transportowe.
19. Przychody z działalności gospodarczej obejm ują otrzymane i należne kwoty w yrażone w rzeczywistych cenach:
a) przychody ze sprzedaży:
■ produktów,
■ tow arów i materiałów, b) pozostałe przychody operacyjne.
■ ze sprzedaży składników m ajątku trwałego,
■ dotacje,
■ pozostałe (m.in. odpisane przedawnione zobowiązania, otrzym ane odszkodowania, w yegzekw ow ane kary i grzywny, otrzym ane darowizny),
c) przychody finansowe:
■ dywidendy z tytułu udziałów,
■ odsetki uzyskane,
■ pozostałe (m in. kwoty należne i wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych, dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych, dodatnie różnice kursowe, różnice przy wycenie środków pieniężnych, udziałów i papierów wartościowych).
20. Przychody zc sprzedaży produktów obejm ują otrzym ane i należne kwoty za sprzedane na zewnątrz przedsiębiorstwa:
■ w yroby golowe własnej produkcji,
■ roboty budowlano-m ontażowe,
■ w ykonane usługi,
■ prace naukowo-badawcze, projektowe, geodezyjno-kartograficzne,
■ dzierżaw ę taboru itp.,
■ zryczałtow aną odpłatność agenta - w przypadku zawarcia umowy na w arunkach zlecenia,
■ pełne przychody agenta - w przypadku zawarcia umowy agencyjnej.
Przychody zc sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w bieżących cenach bazow ych obejm ują przychody zc sprzedaży produktów netto pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
21. Koszty uzyskania przychodów obejmują:
a) koszt własny sprzedanych produktów towarów i materiałów:
■ koszty w ytw orzenia sprzedanych produktów,
■ koszty sprzedaży (z podatkiem akcyzowym),
■ koszty ogólnego zarządu (lub koszty ogółem pom niejszone o koszt w ytw orzenia św iadczeń na własne potrzeby jednostki i skorygowane o zmianę stanu produktów),
■ w artość sprzedanych tow arów i materiałów.
b) pozostałe koszty operacyjne:
■ w artość w cenach zakupu sprzedanych składników majątku trwałego,
■ pozostałe koszty operacyjne (m in. odpisanie należności przedaw nionych, um orzonych i nieściągalnych, zapłacone odszkodowania, kary i grzywny, a także darowizny na rzecz osób praw nych i fizycznych), c) koszty finansowe:
■ o d p isy ak tu alizu jące w arto ść finansow ego m ajątku trw ałeg o oraz k ró tk o term in o w y ch p ap ieró w w artościowych,
■ odsetki do zapłacenia,
■ pozostałe (m in. straty na sprzedaży papierów wartościowych, rezerwy na pewne lub praw dopodobne straty dotyczące operacji finansowych).
22. W y n ik fin an so w y b ru tto (zysk lub strata) stanowi różnicę pomiędzy przychodam i z działalności gospodarczej a kosztam i uzyskania tych przychodów, skorygow aną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.
23. W y n ik finansow y n etto (zysk lub strata) wynika z pom niejszenia w yniku finansow ego brutto o obow iązkow e obciążenia (tj. m in . podatek dochodow y od osób praw nych i fizycznych, wpłaty z zysku w przedsiębiorstw ach i w jednoosobow ych spółkach Skarbu Państw a na rzecz b u d ż e tu ).
24. W s k a ź n ik p o zio m u kosztów z całokształtu działalności o k reśla relację kosztów z działalności gospodarczej do przychodów z tej działalności.
25. W sk a ź n ik rentow ności o b ro tu ze sprzedaży określa relację salda wyniku ze sprzedaży do przychodów zc sprzedaży produktów, tow arów i materiałów.
26. W skaźnik rentowności obrotu b ru tto stanowi relację wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem.
27. W skaźnik rentowności obrotu netto stanowi relację wyniku finansowego netto do przychodów ogółem.
28. M a ją te k o b ro to w y obejmuje:
■ zapasy,
■ należności i roszczenia,
■ papiery w artościow e przeznaczone do obrotu,
■ środki pieniężne,
■ rozliczenia międzyokresowe.
29. W s k a ź n ik b ie ż ą c e j p ły n n o śc i I s to p n ia p rzed staw ia relację środków p ien iężn y ch i p ap ieró w w artościow ych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.
30. W s k a ź n ik bieżącej płynności t l sto p n ia przedstawia relację należności i roszczeń, środków pieniężnych
‘ papierów w artościow ych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.
31. W sk a ź n ik bieżącej płynności III sto p n ia przedstawia relację majątku obrotow ego do zobowiązali krótkoterm inowych.
ETHODOLOGICAL REMARKS
1. In 1994 thc Polish version ofN A C E - thc Europcn Classification of Activitics - EK D (inPolish: Europejska K lasyfikacja D ziałalności) w as introduced in currenl reporting and statistics, replacing the Polish Classification o f the N ational Econom y - KG N (in Polish: K lasyfikacja G ospodaiki Narodowej).
2. Statistical data, previously published by sector and branchbrcakdow n o f the K G N are now show n foliow ing thc EK D schem e - by scctions, divisions and - in somc cases - by groups.
3. D ata prcsenled in the Statistical Bulletin cover unils o f the national economy regardless o f ow nership, that is, included in the public and private sectors. The pubhc sector incudes units o f stale ownership, com inunal ow nership and m ixed ownership w ilh a public sector unit capital majority. The private sector includes units o f private dom estic ow nership (among others: cooperativos, natural persons can y in g out econom ic activitics, social organizations, associations, foundations), private foreign ownership (among others: sinall-scale foreign enterprises, partnersliips w ilh exclusive foreign capital share) and mixed ow nership w ith a private sector unit capital majority.
4. D ata is com piled according to thc cumcnl oiganizational stale o f units o f thc national economy.
5. M onthly dala in the Statistical Bulletin regarding:
a) employment, employccs, and wages and salarics refer to lliosc units o f the national economy, in wliich thc m m iber o f em ployccs excecds 5 persons, furthennore, data excludes persons em ployed abroad and engaged in staluatoiy activitics o f social organizations;
b) sold production o f industry, sales o f asscmbly-construction, transport, starage and com m unication and retail sale o f com m oditics cover lhosc economic units, in w hich thc num ber o f em ployccs excecds 5 persons;
c) income from the sale of producis (goods and Services) in enterprise sector cover only incom es in current basie prices that is net income frorn thc sales o f producis (excluding VAT) dim inished by excise duły and cnlargcd by subsidies;
d) financial rcsults of enterprises cover economic unils m aintaining accounting rccords and w hich are obliged to prcparc montlily reports on incomc, costs and the financial resuit - F-01 (wilh thc cx ccp lio n o f units in w hich thc principal activity is elassified according to the EKD in „Agriculturc, hunling and forestty” and „Fisliing”);
furtlicrmore, data concem ing:
■ m ining and quarrying as w cll as m anufacturing rcfcr to thosc unils, in which tire num ber o f em ployccs excecds 50 persons,
■ other kinds o f activitics rcfcr to thosc units, in which thc num ber o f em ployccs excecds 20 persons.
6. The catcgory - enterprise scctor - uscd in thc Bulletin, indicatos thosc units wliich carry out economic activitics in thc follow ing arcas: forestry, logging and related scrvice activitics; sca fishing; mining and quarrying;
m anufacturing; clcctricity, gas and w ater supply; construction; Wholesale and retail tradc; repair o f m otor vehicles, m otorcyclcs and pcrsonal and houschold goods; hotels and rcstaurants; transport, storage and com m unication; real cstalc activitics, rcnting o f machinciy and cquipm cnt w ithoul an operator as wcll as renting o f articlcs o f pcrsonal and hom e use, com putcrs and sim ilar activity, ollrcr activity conncctcd with operating a business; sewage and refuse disposal, sanitalion and sim ilar activitics; rccrcational, cultural and sport ing activitics and other scrvice activitics.
D ata on entcrprise scctor do not cover economic results o f budgetaiy units (except table „Avcrage cmploy ment and w ages and salaries in national econom y” presented quarterly).
7. The category - industry - uscd in the Bulletin, refers to the EK D sections: „M ining and q u anying” ,
„M anufacturing” and „Eleclricity, gas and w ater supply".
8. In the tables - unless otherwisc stated - data are presented in current prices.
9. Somc figures are provisional and may be subjccl to revision in next editions o f the Statistical Bulletin.
10. In regard to the Europcan Classification o f Acdvities, abbreviations are used in the Statistical B ulletin w hich complete naines are Io be found in lh e „EKD", second edition, CSO, W arsaw 1991.
11. D ata on employmcnt include those em ployed on a full and part-tim e basis in the m ain place o f work.
Em ploym cnt includes:
a) persons em ploycd on tlic basis o f a labour contract;
b) hom cworkcrs;
c) agents and persons em ploycd by agents;
d) mem bers o f agricultural production cooperatives;
e) ow ncrs and co-owncrs o f units engaged in economic activities including helping mem bers o f their fam ilies, excluding partners o f capital com panics not working m tlie company.
12. D ata on cmployces (annual averages) include persons em ployed on the basis o f a labour contract on a full and part-tim e basis, converted to full-tim c w ork period.
13. Data on rcgislcrcd unemployed cover persons regislered in regional labour offices.
14. W agcs and salarics com prisc o f persona! wages and salaries, paym ents from profits and purses from establishm ent prem ium fund. Since 1992, data on w agcs and salaries are presented in gross valuc, that is, witliout persona! income tax dcductions and net value, that is, after personal income tax dcductions.
15. Avcrage monthly gross and net wage and salary per cmployce is coinputcd assum ing the following:
a) personal w agcs and salaries;
b) payments from profit for dislribution and balancc suiplus in cooperatives;
c) purses from establishm ent prem ium fund.
16.Price indiccs of:
a) production o f industry in the voivodship - are calculatcd on the basis o f monthly sample survey on price clianges o f producis and Services actually reccived by economic units. Basic price is the price obtained by the producer for a commodity or a Service diminished by taxes paid and cnlargcd by subsidics to commoditics and Services, b) o f consumer commoditics and Services are obtained on the basis o f price observation o f selected consumcr
commoditics and Services (about 1500) quotated in 307 districts o f the country. Price indices are based on the following wcights system:
■ lill 1990 - annual structure o f commoditics and Services sale in the ycar preccding the one examined, for tire entire population,
* from 1991 - structure o f commoditics and sctviccs expenditure per one person from households survey in the firsl 10 montlis o f the year preccding the one examined.
17. Data on frcight transport cover transport in domestic and International traffic pcrfonned by mcans o f transport enterpriscs. Data on motor-car transport do not include freighl transport perfonned by non-transport cnlerprises.
18. Data on passcngcr transport covcr regular passcngcr transport Services in domestic and intemational traffic (on tlie basis o f announccd time-table) and irrcgular Services (holiday camps and excursion transport) rcndcrcd by transport enterpriscs.
19. Incomc from cconomic activity as a wholc includes:
a) income from tlie sale o f producis, commoditics and matcrials;
b) other operational income, i.e. income from sales or receipts from thc liquidation o f fixed assets and investmcnts staited, dcducled stale liabilities, received indemnitics, exactcdfines and penaltics, rcccived components o f assets against paymenls, received subsidies, subventions and surchargcs;
c) financial income which includes dividends from sharesin other units, owed sums and receipts from thc sale o f securilies, interest and commissions from funds in bank accounts, interest o f loans and crcdits granted by an unit, discount, dcducled by an unit, when purchasing forcign bilis and chcqucs, positive differcnees in excliange rates agreed when repaying chaiges and liabilities and differcnces in re-pricing o f financial mcans, sliarcs and sccurities.
20. Income from thc sale of products covcrs sums owncd from thc sale o f finished goods and Services suchas:
■ finished produccd goods,
■ construction-asscmbly works,
■ pcrfonned Services,
■ know-how, desinger works, and gcodetic-cartographic works,
■ leasing o f transport means,
■ agents fiat ratc o f payment or fuli incomes (depending on the kind o f contract).
Incomc from the sale o f products (commoditics and matcrials) in current basis priccs covcr incomes from net salcs o f products diminished by excise tax and cnlargcd by subsidies.
21. Cost of incomc acquisition from activity as a wholc includes:
a) primc cost o f sold products, commoditics and matcrials, which includes: the manufacturing cost o f sold products, sales cost (including excise tax), cost o f generał management (or total cost decrcascd by tlie cost o f manufacturc for own unit nccds and corrcclcd by cliangc in produci stocks) and valuc o f sold commoditics and matcrials;
b) other operational costs lliat is cost related to sale o f components o f fixed assets, investmcnts and the following items, Uli now includcd into cxccss losses, dcducled stale charges, charges, remissed and not-collcclablc charges, rcsults o f up-dating o f valuc o f materiał mcans o f current assets components, paid fines, penaltics and indemnitics and donations for legał and natural persons;
c) financial costs as interest and commissions from contraclcd crcdits and loans and negative differcnces in excliange rates, discount, deducted by a buyer when selling to him forcign bil Is and chcqucs, losses on sale o f sccurities, dcductions up-dating valuc o f financial fixed assets and short-tenn sccurities, and also crcaling reserves for certain or probablc losses conccming financial opcralions.
22. G ro ss financial result (profit or loss) conslitutcs a rcsull from cconomic activity, corrcctcd by thc cxccss profits and losses balance.
23. Net financial result (profit o r loss) is oblained aftcr subtracting obligatory cncum brances from the gross financial result. Obligatory cncum brances on gross Financial result include: income tax from legał and natural persons and paym enls rclatcd o n the basis o f separate reguladons.
24. Cost Icvcl index constitutes the relatio n o f the costs o f income acquisitionfrom activity as a w hole to incomc from activity as a whole.
25. Profitability rate describes the rclalion o f the balance o f sales to incom es from sales o f products, com m odities and materials.
26. Profitability rate of gross turnover constitutes the relation o f gross financial result to incom e from activity as a whole.
27. Profitability rate of net turnover constitutes the relation o f net financial result to incom e from activity as a whole.
28. Current asscts include:
■ stocks,
■ chargcs and claims,
■ sccuritics designed for turnover,
■ m one tary funds,
■ active inler-period settlements o f accounts.
29. First degree liquidity index constitutes the relatio n o f monetary funds and securities designed for turnover to short-term liabilitics.
30. Sccond degree liquidity index constitutes the relation o f cliarges and claims, m onetary funds and securities designated for turnover to short-term liabilitics.
31 Third degree liquidity index constitutes the relation o f current asscts to short-term liabilitics.
CENA OGOLNA
SYTUACJI GOSPODARCZEJ
ECONOMIC SITU A TION
OF THE VOIVODSHIP
Gospodarka województwa katowickiego charakteryzowała się w 1998 r. wolniejszym tempem wzrostu w stosunku do 1997 r. N iższa była dynam ika przychodów ze sprzedaży towarów i usług w sektorze przedsiębiorstw (w cenach bieżących) i obniżyła się także (w okresie I-XI) efektywność ekonomiczna badanych podmiotów gospodarczych. Malało przeciętne zatrudnienie i rosło bezrobocie rejestrowane, co związane było między innymi z procesem restrukturyzacji gospodarki województwa, głównie w zakresie nierentownego górnictwa węgla kamiennego, oraz z procesem prywatyzacji gospodarki narodowej.
P rzychody ze sp rzed aży w yrobów i usług w sektorze przed sięb io rstw w 1998 roku (w cenach bieżących) wzrosty o 7% w stosunku do roku poprzedniego, niemniej wzrost ten byl o 11 pkt niższy niż w 1997 r. Dynamicznie rosły przychody w sektorze prywatnym (o 22,2%), podczas gdy w sektorze publicznym odnotowano spadek przychodów o 6,1%. Prawie połowa przychodów (45,5%) pochodziła w minionym roku z działalności produkcyjnej. W grudniu ub. roku przychody w sektorze przedsiębiorstw wzrosły w stosunku do listopada ub. roku o 7,3%.
P rzeciętne w ynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w 1998 r. 1589,21 zł brutto i 1305,89 zł netto tj. o 12,8% i 14,2% więcej niż w 1997 r. Wynagrodzenia w grudniu ub. roku były wyższe brutto o 21,7%
i netto o 24,0%.
W przem yśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług były w minionym roku niższe o 0,5% (w cenach stałych). O dnotow ano spadek produkcji w górnictwie i kopalnictwie o 10,6%, przy spadku przeciętnego zatrudnienia o 7% i w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę o 7%,gdy zatrudnienie obniżyło się o 1,8%.
N atom iast w działalności produkcyjnej wystąpił wzrost przychodów o 5,7%, przy spadku zatrudnienia o 2,3%.
Ogólnie w przemyśle odnotowano wzrost przychodów na I zatrudnionego o 4%.
W 1998 r. zmniejszyła się wielkość produkcji podstawowych wyrobów przemysłowych (w jednostkach naturalnych). Produkcja węgla kamiennego zmalała w stosunku do 1997 r. o 16%, stali surowej o 14,5%, cementu o 3,5%, a energii elektrycznej wzrosła nieznacznie o 1,6%. W przemyśle spożywczym niższa była oferta producenta w zakresie wędlin o 16,9%, serów twarogowych o 27,4%, pieczywa o 7,2%. Znaczna podaż i niskie ceny skupu żywca wieprzowego spowodowały wzrost produkcji mięsa surowego ze zwierząt rzeźnych o 45,9%.
Odnotowano także w 1998 r. wzrost produkcji masła o 49,1%.
Zatrudnieni w przemyśle zarabiali miesięcznie w 1998 r. 1798,05 zl brutto i 1473,20 zl netto. Wynagrodzenia te stanowiły odpowiednio 113,1% i 112,8% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Place w grudniu ub. roku w przemyśle były wyższe niż w listopadzie ub. roku brutto o 25,6% i netto o 26,7%.
W 1998 r. najwyższe wynagrodzenia w przemyśle odnotowano w górnictwie i kopalnictwie : brutto 2338,52 zl i netto 1900,84 zł (w grudniu odpowiednio brutto 4579,89 zł i netto 3728,63 zł).
W budow nictw ie przychody ze sprzedaży wyrobów i usług były znacznie wyższe zarówno w grudniu ub. roku (o 19,8%), ja k i na przestrzeni całego 1998 r. (o 20,5%) w stosunku do analogicznych okresów 1997 r.
Zwiększonym przychodom ze sprzedaży w budownictwie towarzyszył nieznaczny wzrost zatrudnienia (o 0,7%), tak więc wzrost przychodów był efektem wzrostu wydajności pracy. Rosły również w ynagrodzenia pracowników budownictwa w odniesieniu do danych z 1997 r. Przeciętne wynagrodzenie brutto w budownictwie w 1998 r.
wynosiło około 1300 zł i było o 15,1% wyższe niż w roku poprzednim.
W 1998 r. oddano do użytku 2844 mieszkania, tj. o 6,1% więcej niż przed rokiem (w gr udniu odpowiednio 404 mieszkania, o 12,8% więcej), których właścicielami były głównie jednostki prywatne (95,3% ogółu).
W rejonow ych u rzęd ach p racy województwa katowickiego zarejestrowanych było w końcu grudnia ub. roku 119,2 tys. bezrobotnych tj. o 15,5 tys. więcej niż w analogicznym okresie 1997 r. N ależy zauważyć, że od października ub. roku nastąpiła zmiana tendencji bezrobocia rejestrowanego z malejącej na rosnącą.
N ajw iększą liczbę bezrobotnych według stanu z końca grudnia ub. roku zarejestrowano w Sosnowcu: 9,4 tys. osób.
Szanse na znalezienie pracy za pośrednictwem urzędów pracy były znikome. W końcu grudnia dysponowały one jedynie 476 m iejscami pracy, to znaczy na je d n ą ofertę przypadało aż 250 osób bezrobotnych, o 159 więcej
niż przed rokiem.
Zmniejszyły się przewozy tra n sp o rte m kolejowym w 1998 r. w stosunku do roku poprzedniego o 13,1%, gdyż przewieziono 109,4 min ton ładunków (wobec 125,9 min ton w 1997 r.) z czego prawie 77% stanowił węgiel.
N atomiast jednostki transportu samochodowego przewiozły w tym samym czasie 19,0 min ton ładunków, czyli o 8,7% więcej niż przed rokiem (w grudniu 1998 r. w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego odpowiednio o 15% więcej).
Miniony rok byl okresem dalszego obniżenia się w skaźnika cen tow arów i usług konsum pcyjnych.
Ceny wzrosły na przestrzeni roku o 11,8% wobec 14,9% wzrostu w 1997 r. Najwięcej w 1998 r. podrożały usługi o 17,5%. Żywność była droższa o 7,7%, napoje alkoholowe o 12,7% a artykuły nieżywnościowe 0 11,5%. W grudniu ub. roku ceny wzrosły w stosunku do listopada o 0,4%, przy czym żywność podrożała o 0,7%, napoje alkoholowe o 0,2%, artykuły nieżywnościowe o 0,5%, oraz o 0,1 % usługi. W związku z faktem, że przeciętne wynagrodzenia m iesięczne netto w sektorze przedsiębiorstw były wyższe w 1998 r. o 14,2% w stosunku do 1997 r piaca realna wzrosła w ub. roku o 2,1%, gdy odpowiednio w grudniu ub. roku w stosunku do miesiąca Poprzedniego w związku z wysokim przyrostem płacy nominalnej netto (o 21,0%) wystąpił wzrost płacy realnej o 20,5%.
R entow ność badanych podmiotów gospodarczych w okresie jedenastu miesięcy 1998 r. była niższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, a wynik na działalności gospodarczej wraz z saldem zysków i strat nadzwyczajnych był stratą w wysokości 1,2% przychodów ogółem. Koszty całokształtu działalności przekroczyły Przychody o 1,6%, przy czym w górnictwie i kopalnictwie o 14,6%, w związku z czym strata górnictwa wyniosła '2,6% przychodów. Pozostałe sekcje (poza górnictwem) uzyskały dodatni wynik finansowy, niemniej niższy niż odpowiednio w 1997 r. (zysk w wysokości 1,3% poziomu przychodów.wobec 2.8% zysku w okresie '-XI 1997 r.).
Przedsiębiorstwa wykazujące zysk brutto w okresie 11 miesięcy 1998 r. stanowiły 66,0% liczby ogółu Przedsiębiorstw i uzyskały 66,3% ogółu przychodów (w analogicznym okresie 1997 r. odpowiednio 69,5%
' 67,5%). Nieco gorsza niż w 1997 r. była zdolność podmiotów gospodarczych do w ywiązywania się ze zobowiązań Finansowych. Środki pieniężne oraz papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według stanu na koniec listopada stanowiły jedynie 9,9% ogółu zobowiązań krótkoterminowych (w 1997 r.; 10,2%).
ODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ
ENTITIES OF THE NAT
W końcu grudnia 1998 roku w rejestrze podmiotów gospodarki narodowej REGON zarejestrowanych było 272,0 tys. podm iotów tj. o 0,8% więcej niż w końcu poprzedniego m iesiąca, o 8,8% więcej niż w analogicznym okresie 1997 roku.
O soby fizyczne prow adzące działalność gospodarczą i spółki cyw ilne stanow iły 90,0% ogółu zarejestrow anych podmiotów, a 10,0% zbioru stanowiły osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobow ości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych).
S trukturę zarejestrow anych osób praw nych i sam odzielnych je d n o ste k o rganizacyjnych bez osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych) według form prawnych przedstawia wykres:
S E K T O R P U B L I C Z N Y
100
70.0%
m m #
mmmmi
80 -
sp ó łk i p ra w a h a n d lo w e g o
p rz e d s ię b io rs tw a p a ń s tw o w e i k o m u n a ln e
p a ń s tw o w e je d n o s tk i o rg a n iz a c y jn e
k o m u n a ln e je d n o s tk i o rg a n iz a c y jn e
H I w s p ó ln o ty m ie s z k a n io w e
I | p o z o s ta łe j e d n o s tk i s e k to r a p u b lic z n e g o
U l sp ó łk i p ra w a h a n d lo w e g o
Uffl s p ó łd z ie ln ie
0 w s p ó ln o ty m ie s z k a n io w e
0 k o śc ió ł katolicki, in n e k o śc io ły i zw . w y z n a n io w e
0 s to w a rz y s z e n ia
0 zw iązk i z a w o d o w e , o r g a n iz a c je s p o łe c z n e , p a rtie p o lity c zn e
fim p o z o s ta łe je d n o s tk i s e k to r a p ry w a tn e g o
m m # 0
S E K T O R P R Y W A T N Y
W grudniu 1998 roku zarejestrowano 3526 podmiotów, z tego 411 osób praw nych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej oraz 3115 osób fizycznych i spółek cywilnych tj:
■ 1,8% mniej niż w m iesiącu poprzednim,
■ 6, l % mniej niż w styczniu 1998 roku,
■ 3,9% mniej niż w grudniu 1997 roku.
Liczba nowozarejestrowanych podmiotów w wybranych grupowaniach przedstaw iała się następująco:
* spółki prawa handlow ego... 82
w tym: - spółki państwowych osób p ra w n y c h ...7
-jednoosobow e spółki m ienia k o m u n aln eg o ... 4
- spółki piyw atne kapitału krajow ego...56
- spółki z udziałem kapitału z a g ra n ic z n e g o ... 14
■ organizacje społeczne, związki zawodowe, partie p o lity c z n e ...56
* f u n d a c je ...2
■ państwowe jednostki organizacyjne... 17 Nowe spółki prawa handlowego najczęściej deklarowały prowadzenie działalności handlowej (32,9%) 1 Produkcyjnej (17,1 %). Najwięcej spółek wybrało na sw oją siedzibę miasto Katowice ( 18) i m iasto Gliwice (12).
W om awianym miesiącu likwidację działalności zgłosiło 1416 podm iotów (w tym 98,7% to osoby fizyczne i spółki cywilne).
W ramach procesu restrukturyzacji gospodarki narodowej dokonały się następujące przekształcenia:
* Zakładu Budżetowego G ospodarki Komunalnej i M ieszkaniowej w Toszku w jednoosobow ą spółkę m ienia komunalnego pod nazw ą Zakład Gospodarki Komunalnej i M ieszkaniowej Spółka z o.o.,
■ Zakładu Gospodarki Komunalnej i M ieszkaniowej w Tworogu w jednoosobow ą spółkę m ienia kom unalnego Pod nazw ą Zakład Usług Komunalnych Spółka z o.o.,
e Przedsiębiorstwa Rekultywacji i Gospodarki W odno-Ściekowej Przem ysłu W ęglowego w Jastrzębiu - Zdrój w jednoosobow ą spółkę Skarbu Państwa pod nazw ą Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Rekultywacji Spółka Akcyjna.
ATRUDNIENIE.WYNAGRODZENIA.
RYNEK PRACY
EMPLOYMENT. WAGES SALARI ES.
LABOUR MARKET
W końcu 1998 r. zarówno liczba pracujących ja k też przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw były niższe niż w końcu 1997 r. o 3% (w końcu 1997 r. odnotowano spadek o 2%), na co w płynął znaczny tj. o 11%
spadek pracujących oraz zatrudnionych w górnictwie i kopalnictwie. W zrost pracujących ja k też zatrudnionych odnotow ano jedynie w sekcjach: handel i naprawy, hotele i restauracje, transport, składowanie i łączność oraz obsługa nieruchom ości i firm.
P rz e c ię tn e z a tru d n ie n ie w sek to rze przedsiębiorstw w 1998 r. wyniosło 845,7 tys. osób i w porównaniu do J997 r. zm niejszyło się o 1,5% (w 1997 r. odnotowano spadek o 0,5%).
Zm iany przeciętnej liczby zatrudnionych w 1998 r. w sekcjach sektora przedsiębiorstw w porów naniu do 1997 r. ilustruje wykres:
rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo górnictwo i kopalnictwo działalność produkcyjna zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
budownictwo handel i naprawy hotele I restauracje transport, składowanie, łączność obsługa nieruchomości i firm
8 -4 0 4 8 12 16 %
W przem yśle w 1998 r, przeciętne zatrudnienie wyniosło 534,2 tys. osób i było niższe w porównaniu do 1997 r. o 4,3%. W okresie od stycznia do grudnia odnotowano spadek przeciętnego miesięcznego zatrudnienia, któiy w ahał się w granicach 1,7% - 5,8%. Najwyższe spadki zatrudnienia na przestrzeni 1998 r. wystąpiły w sekcji górnictwo i kopalnictwo, przy czym w najwyższym stopniu obniżyło się zatrudnienie w listopadzie o 11,5% i było efektem restrukturyzacji kopalń.
W grudniu 1998 r. podobnie ja k i w okresie narastającym, w odniesieniu do analogicznych okresów ub. r.
obserw ow ano w zrost wynagrodzeń pracowniczych w sektorze przedsiębiorstw. W 1998 r. przeciętne wynagrodzenie brutto i netto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 1589,21 zł i 1305,89 zł. W porów naniu do 1997 r.
place były wyższe odpow iednio o 12,8% i 14,2%.
W ynagrodzenia pracow ników zatrudnionych w sektorze publicznym w 1998 r. były w yższe od w ynagrodzeń wypłaconych w sektorze prywatnym o 63,7% brutto i o 61,3% netto.
Poziom w ynagrodzeń brutto i netto w 1998 r. w w ybranych sekcjach sektora przedsiębiorstw ilustruje wykres:
górnictwo i kopalnictwo
działalność produkcyjna
zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę budownictwo
handel i naprawy
hotele i restauracje
transport, składowanie, łączność
a
S3 brutto 0 netto
1600 2000 2400 zł
Najwyższy poziom przeciętnego m iesięcznego wynagrodzenia brutto i netto w 1998 r. wystąpił w listopadzie i grudniu w sekcji górnictwo i kopalnictwo. W zrost ten spowodowany był w ypłatą dodatkow ego Wynagrodzenia z tytułu "Barbórki" oraz nagród świątecznych.
W 1998 r. w porów naniu do 1997 r. wystąpił w zrost płacy realnej netto w sektorze przedsiębiorstw o 2,1%.
W końcu grudnia 1998 r. w ewidencji rejonowych urzędów pracy w ojew ództw a katow ickiego zarejestrowanych było 119,2 tys. osób bezrobotnych (w tym 77,5 lys. kobiet) tj. o 4,9 tys. (4,3% ) więcej niż przed miesiącem i o 15,5 lys. (15,0% ) więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W zrost bezrobocia wystąpił w ^ jo n a c h działania w szystkich urzędów pracy, przy czym największy miał m iejsce w Raciborzu (9,0% ), Czcchowicach-Dziedzicach (8,9% ), Pszczynie i Zawierciu (po 7,5%), W odzisławiu Śląskim (6,5% ) i Rybniku 2%), Podobnie ja k w poprzednich okresach największymi skupiskam i bezrobotnych były rejony: Sosnowca (<j'4 tys.), B ytom ia (8,3 tys.), Zabrza (8,1 tys ), Gliwic (7,7 tys.) i Chorzowa (7,4 tys.), w których łącznie Pozostawało bez pracy w końcu miesiąca 40,9 tys. (34,3%) osób.
W edług stanu w ostatnim dniu ubiegłego roku najw iększą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby Młode do 24 roku życia - 33,1% (przed trzem a miesiącami 34,0%), a także osoby o najniższym poziom ie
^ k s z ta łc e n ia tzn. zasadniczym zawodowym, podstawowym i niepełnym podstawowym, które stanowiły 70,7%
rejestrowanych bezrobotnych (w końcu poprzedniego kwartału 68,0%).
Biorąc pod uwagę staż pracy dominującą grupę (z wyjątkiem dotychczas nie pracujących) tworzyły osoby, k,órc przepracowały od 10 do 20 lat - 21,3% (w końcu III kwartału 21,1%).
Strukturę bezrobotnych przedstawiają wykresy:
wiek
pod względem wieku, wykształcenia i
wykształcenie
stażu pracy w końcu grudnia ub. roku
staż pracy
23,2%
9,3%
21,3%
m poniżej 25 lat
□ 2 5 - 3 4
g wyższe E3 bez stażu
0 policealne i średnie zawodowe i i do 1 roku
3 5 - 4 4 □ średnie ogólnokształcące El 1 - 5 lat
0 4 5 - 5 4 El zasadnicze zawodowe ■ 5 - 10
■ 55 lat I więcej podstawowe i niepełne podstawowe
E 2 0 lat i więcej
Analizując zbiorowość bezrobotnych pod względem czasu pozostaw ania bez pracy można stwierdzić, że dużą grupę (33,1% ) stanowiły osoby długotrwale bezrobotne tzn. pozostające bez pracy powyżej 1 roku.
Podobnie ja k w poprzednich okresach dom inującą grupą wśród bezrobotnych w końcu grudnia były osoby, które doły chczas j uż pracowały (91,6 ty s. - 76,8% ), głównie w handlu i naprawach oraz działalności produkcyj ncj (51,7%
bezrobotnych dotychczas pracujących).
Według stanu w dniu 31 grudnia ub. r. p raw o do zasiłku posiadało tylko 15,9% osób zarejestrow anych jak o bezrobotne (przed miesiącem 15,1%, a przed rokiem 22,1%).
Z ewidencji rejonow ych urzędów pracy wyłączono w grudniu 9,7 tys. osób bezrobotnych tj. o 2,1 lys. mniej niż w listopadzie ub. r. i o 3,1 lys. mniej niż przed rokiem. Główne przyczyny w yrejestrow ania to:
■ nie potw ierdzenie gotow ości do pracy - 4,6 tys. osób (47,6%),
■ podjęcie pracy - 3,4 tys. osób (34,8%),
■ rozpoczęcie szkolenia lub stażu - 0,9 tys. osób (9,1%).
Do rejonow ych urzędów pracy w ojewództwa katowickiego zgłoszono w grudniu ub. r. 2,4 tys. o fe rt p ra c y tj. o 1,0 tys. mniej niż w poprzednim miesiącu i o 0,4 tys. mniej niż w grudniu 1997 r. W śród oferow anych miejsc pracy 1, 1 tys. dotyczyło pracy stałej, a dla absolwentów i osób niepełnosprawnych przeznaczonych było po 0,3 tys.
ofert. Na jed n o w olne miejsce pracy przypadało w ostatnim dniu 1998 r. 250 osób bezrobotnych tj. o 159 osób więcej niż przed rokiem, co dawało małe szanse na uzyskanie pracy za pośrednictwem RUP.
Do głów nych aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu należało organizow anie szkoleń przyuczających do zawodu lub zm ieniających kwalifikacje, skierowanie do prac interw encyjnych i robót publicznych, z których korzystało w końcu roku 5,3 tys. osób.
Wydatki z Funduszu Pracy związane z obsługą bezrobocia wyniosły w ubiegłym roku 217,5 min zl (o 2 3 ,l% mniej niż w 1997 r.) i obejm owały m in.:
■ zasiłki dla bezrobolirych - 85,2 m in zł (39,2%),
■ aktyw ne formy przeciwdziałania bezrobociu - 57,9 min zł (26,6% ), w tym: prace interw encyjne - 18,4 m in zł, roboty publiczne - 11,6 min zł, szkolenia - 10,9 min zł,
■ przygotowanie zawodowe m łodocianych - 26,5 min zł (12,2%).
RODUKCJA MATERIALNA
MATERIAŁ PR
D ynam ika wzrostu produkcji materialnej w 1998 r. była wolniejsza niż w 1997 r. zarów no w sektorze przedsiębiorstw ja k i w przemyśle. W 1998 r. p rzy ch o d y ze sp rzed aży w yrobów i u słu g w sek to rz e p rzed sięb io rstw wyniosły 73742,9 min zł (ceny bazow e bieżące) i były wyższe w porów naniu do 1997 r. o 7,0%
(analogicznie w 1997r. w zrost o 18,0%). Najwyższe przychody miesięczne w 1998 r. zanotow ano w grudniu i w yniosły 6647,6 m in zł, a najniższe w styczniu 5384,8 m in zł. Przeważający udział w uzyskanych przychodach w 1998 r. w sektorze przedsiębiorstw miał sektor prywatny i wyniósł 53,0%, natom iast sektor publiczny 47,0%.
W 1998 r. p ro d u k c ja sp rz e d a n a przem ysłu osiągnęła wartość 54633,2 m in zł i w odniesieniu do 1997 r.
wzrosła o 3,2% w cenach bazow ych bieżących, natom iast w cenach bazow ych stałych obniżyła się o 0,5%
(w analogicznym okresie w 1997 r. wzrosła odpowiednio o 15,1% i o 3,9%). W ydajność na 1 zatrudnionego w tym okresie była wyższa niż przed rokiem o 7,9% w cenach bazow ych bieżących i o 4,0% w cenach bazow ych stałych.
Dynam ikę przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w przem yśle (w cenach bazow ych stałych) w poszczególnych m iesiącach 1998 r. przedstawia wykres:
1997=100 120%
110
100
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w yniosły w 1998 r.
15314,6 m in zł i były niższe niż w 1997 r. o 9,2% w cenach bazow ych bieżących i o 10,6% w cenach bazow ych st% c h . N atom iast w pozostałych sekcjach sektora przedsiębiorstw w porów naniu do ubiegłego roku nastąpił Wzi° s l przychodów (w cenach bazow ych bieżących) i wahał się w granicach od 5,7% do 20,9% , przy czym
"ajniższy w zrost odnotowano w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i w odę, natom iast najwyższy w sekcji transport, składowanie i łączność.
W 1998 r. obserwowany był spadek wydobycia w ęgla kam iennego o 21,5 m in ton tj. o 16% w stosunku do Poprzedniego roku. Spadek produkcji nastąpił wśród niektórych w yrobów hutniczych tj. stali surowej o 14,5%, Wyrobów w alcow anych na gorąco 15,4% oraz rur stalow ych o 5,4%.
W śród wyrobów spożywczych zaobserwowano spadek: wędlin mięsnych bez końskich o 16,9%, mleka spożywczego norm alizowanego o 7,1% i pieczyw a o 7,2%. W zrost produkcji natom iast odnotow ano wśród następujących wyrobów, gazu ziemnego o 44,7%, odlewów żeliwnych o 9,5%, a w produkcji spożywczej mięs surow ych zc zw ierząt rzeźnych i dziczyzny o 45,9% oraz masła o 49,1 %.
W budow nictw ie w 1998 r. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazow e bieżące) wyniosły 9341,0 min zł i wzrosły o 20,5% w porównaniu do 1997 r. Przychody zc sprzedaży produkcji budowlano- montażowej były również wyższe o 26,8% i wyniosły 6273,7 m in zł.
Kształtow anie się dynam iki przychodów ogółem w budownictwie i przychodów z produkcji budowlano - m ontażowej w cenach bazow ych bieżących w 1998 r. w porów naniu z 1997 r. w poszczególnych grupach EK D - sekcji budow nictw o przedstawiono na wykresie:
przychody ogółem
mmmmmi
— m r
...}---1240 210 180 150 120 90 60 30
przygotowanie terenu pod budowę
wznoszenie kompletnych budowli lub ich części, inżynieria lądowa i wodna
wykonywanie Instalacji budowlanych budowlane prace
wykończeniowe wynajem sprzętu budowlanego i burzącego
wraz z obsługą
przychody z produkcji budowlano- montażowej
O 30 60 00 120 160 160 210 240
Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej realizowanej w ram ach zam ów ień publicznych w 1998 r. (łącznie z podwykonawcami) w 73,9% obejm ow ała roboty inwestycyjno - modernizacyjne, a w pozostałych 26,1% roboty remontowo - konserwacyjne. Większość robót inwestycyjno - m odernizacyjnych tj. 30,2% w ykonana została w tym okresie na terenie budynków produkcyjnych i usługowych. Natom iast w iększość robót remontowo-konscrwacyjnych tj. 18,6% została w ykonana na terenie budow li inżynierskich lądowych.
W grudniu 1998 r. oddano w województwie katowickim 404 mieszkania (o pow ierzchni użytkowej 50,3 tys. m2), tj.o 12,8% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (2,8% mieszkań przekazanych do użytku w kraju). Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały 48 m ieszkań o powierzchni 4,5 tys. m2.
W okresie styczeń-grudzień br. oddano do użytku 2844 mieszkania (3,9% mieszkań przekazanych do użytku w kraju) tj. o 6,1% więcej niż w analogicznym okresie ub. roku, a ich powierzchnia użytkow a wyniosła 351,4 tys. m2. Najwięcej mieszkań tj. 2241 oddano w budownictwie indywidualnym (6 ,1 % mieszkań przekazanych do użytku w kraju). Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały do użytku 407 m ieszkań o pow ierzchni użytkowej 28,1 tys. m2 (1,7% m ieszkań przekazanych do użytku w kraju).
M iasta, w których oddano najwięcej mieszkań w okresie roku to: Ruda Śląska (177), Rybnik (152), Sosnowiec (136), Katowice (114), Żory (105).
M ieszkania oddane do użytku w latach 1997 - 1998 przedstaw ia wykres:
Mieszkania oddane do użytku:
□ komunalne
g spółdzielni mieszkaniowych El osób fizycznych
M społeczne czynszowe
■ inne
1 9 9 8
Przeciętna pow ierzchnia użytkow a 1 mieszkania oddanego do użytku w 1998 r. w yniosła: 123,6 m 2, przy czym w spółdzielniach m ieszkaniowych 69,1 m 2, a w budownictwie indywidualnym 139,3 m2.
W okresie dw unastu miesięcy br. w województwie katow ickim wydano 4307 pozw oleń na budow ę budynków m ieszkalnych w budow nictw ie indywidualnym.
J e d n o stk i tr a n s p o rtu sam ochodow ego, dysponujące taborem o ładowności 34,5 tys. ton (stan na koniec uuesiąca) przewiozły w 1998 r. 19,0 m in ton ładunków tj. o 8,7% więcej niż w 1997 r. Najwięcej ładunków Przewieziono w lipcu i październiku (1,8 min ton), a najmniej w lutym (1,3 min ton). Z usług transportu samochodowego skorzystało w 1998 r. 97,4 min osób tj. o 24,0% więcej niż w 1997 r.
T ra n sp o rte m kolejow ym w 1998 r. przewieziono 109,4 m in ton ładunków, w tym 84,0 m in ton w ęgla kamiennego. W porów naniu do 1997 r. wielkość ładunków przew iezionych obniżyła się o 13,1% (węgiel kamienny ' spadek o 15,5%).
D ynam ikę przewozów ładunków taborem kolejowym w w kolejnych m iesiącach 1998 r. w porównaniu analogicznych miesięcy poprzedniego roku przedstawia wykres:
% 120
1 0 0
8 0
6 0
4 0
2 0
#
:p
lf;#0 g
N r
B B n
g
'0 gp B Ę
1"
m.y,N
0
i
u ni IV V VI VII VIII IX X XI XIIM ogółem E! węgiel kamienny
YNIKI FINANSOWE PODMIOTOW GOSPODARCZYCH
FINANCIAL RESULTS
OF ECONOMIC EN TITIES
Podmioty gospodarcze w badanym okresie jedenastu miesięcy 1998 r. wykazały niższą niż przed rokiem efektywność ekonomiczną. Podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe uległy pogorszeniu: wskaźnik poziomu kosztów (o 2,1 pkt), rentowności obrotu brutto (o 1,8 pkt), rentowności obrotu netto (o 1,5 pkt), płynności finansowej (I stopnia o 0,3 pkt, II stopnia o 3,9 pkt, III stopnia o 6,6 pkt).
P rzy ch o d y z cało k ształtu działalności w okresie styczeń-listopad ub.r. były o 13,4% wyższe niż przed rokiem i osiągnęły wartość 87530,8 min zł. Wartość sprzedanych towarów i usług wzrosła o 9,7% w stosunku do analogicznego okresu 1997 r. i wyniosła 80741,5 m in zł, pozostałe przychody operacyjne w yniosły 2969,3 min zl (o 60,8% więcej), a przychody finansowe 3820,0 min zł (o 117,2% więcej).
Przychody uzyskane przez podm ioty sektora prywatnego stanowiły 48,2% przychodów ogółem (w okresie 1-X1 1997 r. 43,7%). Malał udział przychodów jednostek sektora publicznego który wyniósł 51,8%, podczas gdy w analogicznym okresie 1997 roku wynosił 56,3%.
Koszty uzyskania przychodów wyniosły 88951,4 min zł, tj. o 15,8% więcej niż w analogicznym okresie 1997 r. z tego:
■ na sprzedaży towarów i usług 81614,3 min zł (wzrost o 13,0%),
■ pozostałe koszty operacyjne 2415,7 min zł (wzrost o 38,0%),
■ koszty finansowe 4921,4 min zł (wzrost o 72,7%).
Dynamika przychodów i kosztów ich uzyskania w sektorze prywatnym była znacznie wyższa niż w sektorze publicznym. W sektorze publicznym dynamika kosztów (107,3%) przewyższała dynamikę przychodów (104,3%), które za 11 m iesięcy ub.r. wyniosły 45333,6 min zł, podczas gdy koszty ich uzyskania 47495,6 min zl. Natomiast w artość przychodów sektora pryw atnego w yniosła 42197,2 min zł (dynam ika 125,2%), koszty uzyskania przychodów 41455,8 min zł (dynam ika 127,3%).
