Wojewódzki Biuletyn Statystyczny, 1998, nr 10

(1)

INFORM ACJE

I OPRACOWANIA s ™n f ™ ~ STATYSTYCZNE

URZĄD STATYSTYCZNY w Katowicach

STA TISTIC A L O F F IC E in K atow ice

WOJEWÓDZKI BIULETYN

STATYSTYCZNY

VOIVODSHIP STAT1STICAL

BULLETIN

PAŹDZIERNIK 1998

OCTOBER 10

(2)

O B JA ŚN IE N IA Z N A K Ó W U M O W N Y C H

Kreska (-) - zjawisko nie występuje

Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05

Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych

Znak x - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe

"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy

W A Ż N IE JSZ E SK R Ó T Y

tys = tysiąc m2 = metr kwadratowy

min = milion m3 = metr sześcienny

mld = miliard dam3 = dekametr sześcienny

zł = złoty ha = hektar

szt = sztuka 1 = litr

ng = mikrogram hl = hektolitr

mg = miligram GJ = gigadżul

ng = nanogram M W h = megawatogodzina

kg = kilogram palum = paliwo umowne

t = tona cd. = ciąg dalszy

m = metr dok. = dokończenie

km = kilometr EKD = Europejska Klasyfikacja Działalności

Przy publikowaniu danych US^-prosimy o podanie tródła

(3)

URZĄD STATYSTYCZNY KATOWICE

S T A T IST IC A L O F F IC E I N K A T O W IC E

INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

INFORMATION AND STATISTICAL PAPERS

WOJEWÓDZKI

BIULETYN STATYSTYCZNY

VOIVODSHIP STATISTICAL BULLETIN

ISSN 1505-7860

ROK XXVlll MIESIĘCZNIK PAŹDZIERNIK 1998 R.

MONTHLY OCTOBER

(4)

Urząd Statystyczny w Katowicach, ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Nakład 136 cgz. Papier offsetowy, 80 g. Format A-4. Oddano do druku: listopad 1998 r.

Druk: Dział Poligraficzny Urzędu Statystycznego w Katowicach, ul. Kossutha 7,40-844 Katowice Zam. 194/98

(5)

PIS TREŚCI

PIS TABLIC

LIST OF TABLES

Tablica

Table Strona

Page Podstawowe wskaźniki dotyczące działalności gospodarczej

Main economic in d ic e s ... I 57 Ważniejsze dane według miesięcy

More important data by months

II 59

dane wojewódzkie

Voivodship d a ta ... II 59 dane ogólnokrajowe

Country data... II 67 Osoby prawne iicdnostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej zarejestrowane

w rejestrze REGON

Legał persons and organizational units without legał status registered in REGON register 1 68 Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia

Sales,empłoyment and wages and sa la rie s... 2 70 Dynamiką sprzedaży, zatrudnienia i wynagrodzeń

Indices o f sales, empłoyment and wages and salaries... 3 75 Przychód ze sprzedaży w przemyśle

Income from sales in industry... 4 79 Produkcja podstawowych wyrobów przemysłowych

Production o f major industnal products... 5 81 Przychód ze sprzedaży w sekcji budownictwo

Income from sales in construction... 6 82 Przewozy ładunków i pasażerów oraz ładowność taboru samochodowego

Freight and passenger car transport... ... 7 82 Mieszkania oddane do użytku

Dwellings com pleted... 8 83 Skup ważnięjszych produktów rolnych

Purchase o f more important agricultural products... 9 83 Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych

Financial results o f economic entities... 10 84 Majątek obrotowy i wybrane źródła jego finansowania w podmiotach gospodarczych

Current assets and chosen sources oj fłnancing in economic entities... 11 92 Bezrobotni

Unemployment... 12 100 Pośrednictwo pracy

Labour intermediation... 13 100 Pośrednictwo pracy według rejonowych uyzędów pracy

Labour intermediation by Tocal labour o fftc e s ... 14 101 Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej

Average empłoyment and salaries and wages in the national economy . . . 15 102

Świadczenia społeczne

Social b e n e fits... 16 103 Wskaźniki cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle

Basic price indices o f production sola in in d u stry ... 17 104 Kształtowanie się cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle

Basic prices o f production sold in industry... 18 105 Ceny uzyskiwane pracz rolników w transakcjach wolnorynkowych

Prices received by farmers in m arket-places... 19 107

(7)

T f a & Strona Page Ceny detaliczne niektórych artykułów żywnościowych

Retail prices o f selectea foodstuffs... 20 108 Notowania cen artykułów żywnościowych w handlu detalicznym

Price quotations offoodstuffs in retail Irade... 21 109 Ceny detaliczne niektórych usług konsumpcyjnych

Retail prices of chosen consumption Services... 22 110 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (ogółem TSP)

Suspended dust air pollution (total suspendedparticulate)... 23 111 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (PM -10)

Suspended dust air pollution (PM-10)... 24 112 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem siarki

Sulphur dioxide air pollution... 25 113 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu

Nitrogen dioxide air p o llu tio n ... 26 114 Zanieczyszczenie powietrza amoniakiem

Ammonia air pollution... 27 115 Zanieczyszczenie powietrza fenolem

Phenol air pollution... 28 116 Zanieczyszczenie powietrza formaldehydem

Formaldehyde air pollution... 29 116 Zanieczyszczenie powietrza tlenkiem węgla

Carhon oxide air p o llu tio n ... 30 117 Zanieczyszczenie powietrza węglowodorami alifatycznymi i dwutlenkiem węgla

Aliphatic hydrocarbon and caroon dioxide air p o llu tio n ... 31 117 Średnie stężenia miesięczne zanieczyszczeń powietrza

Average monthly concentration o f air p o llu ta n ts... 32 118 Przestępstwa stwierdzone

Offences recorded... 33 119 Współczynnik przestępstw stwierdzonych na 100 tys. ludności

Index o f offences recorded per 100 thous. of p o p u la tio n ... 34 119 Wypadki drogowe i ich skutki

Accidents and their results... 35 120

(8)

SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI

S EKTOR WŁAS NOŚ Ć FORMA P R A WNO- OR GANI Z ACYJ NA

P

s

^U

E B

K L

T I

0 C

R ZN Y

własność Skarbu Państwa własność

państwo

wa własność

państwowych osób prawnych

własność komunalna

c

•wymiar sprawiedliwości

•fundusze

•spółki Skarbu Państwa

•inne państwowe jednostki organizacyjne

► przedsiębiorstwa państwowe

* fundusze

► spółki państwowych osób prawnych

►inne państwowe jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego

► w tym przedsiębiorstwa komunalne fundusze

spółki komunalne

czmony

własność mieszana spółki z przewagą mienia sektora publicznego

-» spółdzielnie i ich związki

-••organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe -> spółki prywatne

■ * fundacje i ich zakłady

-•jednostki organizacji wyznaniowych

t» osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

l--- łirm n n c r w l a r c h i /c i in/łm im lniilrw * rn irif'

przedstawicielstwa firm zagranicznych

przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z przewagą kapitału zagranicznego

spółki z przewagą mienia sektora prywatnego K W

własność zagraniczna

własność mieszana własność prywatna krajowa

prywatny

(9)

Urząd Statystyczny informuje:

Statistical Office informs:

1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:

- w 1997 r. - 1061,93 zł

- w II półroczu 1997 r. -1131,14 zł - w IV kwartale 1997 r. -1182,77 zł - w I kwartale 1998 r. - 1205,74 zł - w II kwartale 1998 r. - 1220,89 zł - w III kwartale 1998 r. -1248,91 zł

2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:

- w 1997 r. -1162,06 zł

- w I kwartale 1998 r. - 1242,53 zł - w II kwartale 1998 r. - 1321,42 zł - w III kwartale 1998 r. -1359,08 zł - w lipcu 1998 r. - 1369,84 zł - w sierpniu 1998 r. - 1334,18 zł - we wrześniu 1998 r. -1357,30 zł - w październiku 1998 r. - 1379,35 zł w tym bez wypłat z zysku:

- w 1997 r. -1146,18 zł

- w I kwartale 1998 r. - 1232,60 zł - w II kwartale 1998 r. - 1291,88 zł - w III kwartale 1998 r. -1342,42 zł - w lipcu 1998 r. -1336,17 zł - w sierpniu 1998 r. - 1325,72 zł - we wrześniu 1998 r. - 1354,26 zł - w październiku 1998 r. - 1376,48 zł

3. Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniosły:

- w 1997 r. - 14,9%

- w I kwartale 1998 r. - 5,6%

- w II kwartale 1998 r. - 2,1%

- w III kwartale 1998 r. - spadek o 0,2%

- w lipcu 1998 r. - spadek o 0,4%

- w sierpniu 1998 r. - spadek o 0,6%

- we wrześniu 1998 r. - 0,8%

- w październiku 1998 r. - 0,6%

4. Przyrost cen produkcji budowlano-montażowej w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:

- w 1997 r . -14,2%

- w I kwartale 1998 r. - 4,7%

- w II kwartale 1998 r. - 2,7%

- w III kwartale 1998 r. -1,9%

- w lipcu 1998 r. - 0,5%

- w sierpniu 1998 - 0,6%

- we wrześniu 1998 r. - 0,6%

5. Przyrost cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w III kwartale 1998 r. w stosunku do II kwartału 1998 r. wyniósł 1,4%.

6. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:

- I - IX 1998 r. - 33,14 zł - w styczniu 1998 r. - 35,53 zł - w lutym 1998 r. - 36,19 zł - w marcu 1998 r. - 35,84 zł - w kwietniu 1998 r. - 35,90 zł - w maju 1998 r. - 35,92 zł - w czerwcu 1998 r. - 35,58 zł - w lipcu 1998 r. - 32,48 zł - w sierpniu 1998 r. - 31,55 zł - we wrześniu 1998 r. - 31,26 zł - w październiku 1998 r. - 30,15 zł

(10)

Y JAŚNIENIA METODYCZNE

1. Od 1994 r. wprowadzono do stosowania Europejską Klasyfikację Działalności (EKD) w miejsce stosowanej Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).

2. Publikowane dotychczas dane statystyczne w przekrojach działowo-gałęziowych w układzie KGN prezentowane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektórych przypadkach - grup.

3. Dane prezentowane w Biuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, tj.: wszystkich podmiotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność komunalna, własność mieszana z przewagą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność piywatna krajowa m in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; własność zagraniczna - m in. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przewagą kapitału zagranicznego; własność mieszana z przewagą kapitału prywatnego).

4. Dane opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podmiotów gospodarki narodowej.

5. W Biuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:

a) pracujących, przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podmiotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nie obejmują zatrudnionych poza granicami kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,

b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób. Dane zbiorcze dotyczące pkt a i b obejmują wszystkie jednostki sporządzające miesięczny meldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nic objąlych badaniem.

c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejmują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.

d) wyników finansowych przedsiębiorstw dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe i zobowiązanych do sporządzania co miesiąc sprawozdania o przyclrodach, kosztach i wyniku finansowym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według EKD do sekcji „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", „Rybołówstwo i iybactwo”) przy czym dane w zakresie:

■ górnictwa i kopalnictwa oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,

■ pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.

6. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych:

rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopaliywania w energię elektryczną, gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki magazynowej i łączności; obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem

(11)

interesów; odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.

Dane dotyczące sektora przedsiębiorstw nie obejmują wyników działalności gospodarczej jednostek budżetowych (z wyjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej" - prezentowanej kwartalnie).

7. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: „Górnictwo i kopalnictwo”,

„Działalność produkcyjna” oraz „Zaopatrywanie w cneigię elektryczną, gaz i wodę”.

8. W tablicach - o ile nie zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.

9. Niektóre dane mają charakter danych wstępnych i mogą ulec zmianie w następnych wydaniach Biuletynu Statystycznego.

10. W stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazwy uproszczone, których pełne brzmienie prezentuje EKD wydanie II - GUS Warszawa 1991 r.

11. Dane o pracuj ących obej mują osoby pełnozatmdnionc i nicpcłnozatrudnione w głównym miejscu pracy.

Do pracujących zaliczono:

a) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy- pracownicy najemni, b) osoby wykonujące pracę nakładczą

c) agentów oraz osoby zatrudnione przez agentów, d) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,

c) właścicieli i współwłaścicieli zakładów łącznie z bezpłatnie pomagającymi pełnoletnimi członkami ich rodzin, z wyłączeniem wspólników spółek kapitałowych, którzy nic pracują w spółce.

17. Dane o przeciętnym zatrudnieniu obejmują osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy, po przeliczeniu na pclnozatrudnionych.

13. Dane o liczbie bezrobotnych obejmują osoby, które są zarejestrowane w biurach pracy.

14. Wynagrodzenia obejmują wynagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród. Dane o wynagrodzeniach od 1992 r. podaje się w ujęciu brutto, tj. bez potrąceń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz netto - po potrąceniu podatku dochodowego od osób fizycznych.

15. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto i netto przypadające na jednego zatrudnionego obliczono przyjmując:

a) wynagrodzenia osobowe,

b) wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach, c) nagrody z zakładowego funduszu nagród.

16. Wskaźniki cen:

a) produkcji przemysłowej w województwie - opracowano na podstawie miesięcznego reprezentacyjnego badania cen wyrobów i usług, cena bazowa jest to cena uzyskiwana przez producenta za jednostkę wyrobu lub usługi pomniejszona o płacone od tych wyrobów i usług podatki (są to: VAT, podatek akcyzowy, podatek od gier liczbowych i zakładów wzajemnych) i powiększona o dotacje przedmiotowe do wyrobów i usług.

(12)

b) towarów i usług konsumpcyjnych w kraju uzyskano na podstawie badania cen detalicznych. Badanie prowadzone jest w oparciu o obserwację cen wytypowanych ok. 1500 towarów i usług konsumpcyjnych notowanych w 307 rejonach na terenie całego kraju. Do 1990 roku obliczenia wskaźników cen dla okresów miesięcznych dokonywano na rocznej strukturze wartości sprzedaży towarów i usług dla ludności z roku poprzedzającego rok badany. W 1991 r. miesięczne wskaźniki cen obliczane są na strukturze przeciętnych wydatków na 1 osobę z badań budżetów rodzinnych za okres pierwszych 10 miesięcy poprzedniego roku.

17. Dane dotyczące przewozów ładunków obejmują przewozy w komunikacji krajowej i międzynarodowej dokonane taborem przedsiębiorstw transportowych. Dane dotyczące transportu samochodowego nie obejmują przewozów ładunków taborem przedsiębiorstw nielransportowych (tzw. transportem gospodarczym).

18. Dane o przewozach pasażerów obejmują przewozy pasażerów zarówno w ruchu krajowym, jak i międzynarodowym w komunikacji regularnej (na podstawie ogłoszonego rozkładu jazdy) i komunikacji

nieregularnej (np. przewozy wycieczkowe, kolonijne) dokonane przez przedsiębiorstwa transportowe.

19. Przychody z działalności gospodarczej obejmują otrzymane i należne kwoty wyrażone w rzeczywistych cenach:

a) przychody ze sprzedaży:

■ produktów,

■ towarów i materiałów, b) pozostałe przychody operacyjne:

■ ze sprzedaży składników majątku trwałego,

■ dotacje,

■ pozostałe (m in. odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, wyegzekwowane kary i grzywny, otrzymane darowizny),

c) przychody finansowe:

■ dywidendy z tytułu udziałów,

■ odsetki uzyskane,

■ pozostałe (m.in. kwoty należne i wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych, dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych, dodatnie różnice kursowe, różnice przy wycenie środków pieniężnych, udziałów i papierów wartościowych).

20. Przychody ze sprzedaży produktów obejmują otrzymane i należne kwoty za sprzedane na zewnątrz przedsiębiorstwa:

■ wyroby gotowe własnej produkcji,

■ roboty budowlano-montażowe,

■ wykonane usługi,

■ prace naukowo-badawcze, projektowe, geodezyjno-kartograficzne,

■ dzierżawę taboru itp.,

■ zryczałtowaną odpłatność agenta - w przypadku zawarcia umowy na warunkach zlecenia, m pełne przychody agenta - w przypadku zawarcia umowy agencyjnej.

Przychody ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w bieżących cenach bazowych obejmują przychody ze sprzedaży produktów netto pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.

21. Koszty uzyskania przychodów obejmują:

a) koszt własny sprzedanych produktów towarów i materiałów:

(13)

■ koszty wytworzenia sprzedanych produktów,

■ koszty sprzedaży (z podatkiem akcyzowym),

■ koszty ogólnego zarządu (lub koszty ogółem pomniejszone o koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki i skorygowane o zmianę stanu produktów),

■ wartość sprzedanych towarów i materiałów.

b) pozostałe koszty operacyjne:

■ wartość w cenach zakupu sprzedanych składników majątku trwałego,

■ pozostałe koszty operacyjne (m in. odpisanie należności przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych, zapłacone odszkodowania, kary i grzywny, a także darowizny na rzecz osób prawnych i fizycznych), c) koszty finansowe:

■ odpisy aktualizujące wartość finansowego majątku trwałego oraz krótkoterm inow ych papierów wartościowych,

■ odsetki do zapłacenia,

■ pozostałe (m in. straty na sprzedaży papierów wartościowych, rezerwy na pewne lub prawdopodobne straty dotyczące operacji finansowych).

22. W ynik finansowy brutto (zysk lub strata) stanowi różnicę pomiędzy przychodami z działalności gospodarczej a kosztami uzyskania tych przychodów, skorygowaną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.

23. W ynik finansowy netto (zysk lub strata) wynika z pomniejszenia wyniku finansowego brutto 0 obowiązkowe obciążenia (tj. m in. podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych, wpłaty z zysku w przedsiębiorstwach i w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa na rzecz budżetu).

24. W skaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności określa relację kosztów z działalności gospodarczej do przychodów z tej działalności.

25. Wskaźnik rentowności obrotu ze sprzedaży określa relację salda wyniku ze sprzedaży do przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów.

26. Wskaźnik rentowności obrotu brutto stanowi relację wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem.

27. Wskaźnik rentowności obrotu netto stanowi relację wyniku finansowego netto do przychodów ogółem.

28. M ajątek obrotowy obejmuje:

■ zapasy,

■ należności i roszczenia,

■ papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,

■ środki pieniężne,

■ rozliczenia międzyokresowe.

29. W skaźnik bieżącej płynności I stopnia przedstawia relację środków pieniężnych i papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.

30. Wskaźnik bieżącej płynności II stopnia przedstawia relację należności i roszczeń, środków pieniężnych 1 papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.

31. Wskaźnik bieżącej płynności III stopnia przedstawia relację majątku obrotowego do zobowiązań krótkoterminowych.

(14)

ETHODOLOGICAL REMARKS

1. In 1994 thc Polish vcrsion ofNACE - thc Europcn Classification of Activities - EKD (inPolish: Europejska Klasyfikacja Działalności) was inlroduced in current reporting and statistics, rcplacing the Polish Classification of the National Economy - KGN (in Polish: Klasyfikacja Gospodaiki Narodowej).

2. Statistical dala, previously publishcd by sector and branch breakdown o f the KGN aro now shown following the EKD schemc - by sections, divisions and - in some cases - by groups.

3. Data prcscntcd in the Statistical Bulletincover units of tlic national economy rcgardless of ownership, that is, included in tlie public and private sectors. The public sector incudes units of State ownership, communal ownership and mixed ownership with a public sector unit capital majority. The private sector includes units of private domestie ownership (among others: cooperativos, natural persons canying out economic activities, social organizations, associations, foundations), private foreign ownership (among others: small-scale forcign enterprises, partnerships willi cxclusivc foreign capital sliare) and mixed ownership with a private sector unit capital majority.

4. Data is compilcd according to thc current oiganizational State of units of the national economy.

5. Monthly dala in thc Statistical Bullelin regarding:

a) cm ploym cnt, employccs, and wages and salarics refer to thosc units of the national economy, in which the number of employccs cxceeds 5 persons, fuithcrmore, data excludes persons employed abroad and engaged in statualory activities of social organizations;

b) sold production of industry, sales o f assembly-construction, transport, starage and communication and rctail sale o f commodities covcr those economic units, in which the number of employccs excccds 5 persons;

c) income from thc sale of producis (goods and Services) in enlciprisc sector cover ordy incomes in current basie prices that is net income froin the sales of products (cxcluding VAT) diminished by excise duty and cnlargcd by subsidics;

d) financial rcsults of enterprises cover economic units maintaining accounting rccoids and wliich aro obliged to prcparc monthly rcports on incomc, costs and thc financial rcsult - F-01 (with tlie exception of units in which the principal activity is classified according to thc EKD in „Agriculture, hunting and forestiy” and „Fishing”);

furthermore, dala conceming:

■ mining and quarrying as well as manufacturing refer to tliosc units, in which tlie number of employccs excccds 50 persons,

■ other kinds of activities refer to thosc units, in wliich thc number of employccs excccds 20 persons.

6. The catcgory - enterprise scctor - uscd in thc Bullelin, indicatos thosc units wliich cany out economic activities in thc following arcas: forestiy, logging and rclated Service activities; sca fishing; mining and quanying;

manufacturing; clcctricity, gas and watcrsupply; construction; Wholesale and retail tradc; rcpairof motor vchicles, motorcyclcs and pcrsonal and houschold goods; hotcls and reslauranls; transport, storage and communication; real estate activities, rcnting o f machinciy and cquipment without an operator as well as rcnting o f articlcs o f pcrsonal and home use, compulere and simi lar activity, other activity conncctcd with operating a business; sewage and refusc disposal, sanitation and similaraclivitics; recrea tional, cultura! and sporting activities and other scrvice activities.

(15)

Data on enterprise sector do not cover economic results of budgetaiy units (except table „ Average employ ment and wages and salaries in nalional economy” presented quarterly).

7. The categoiy - industry - used in thc Bulletin, refers to the EKD sections. „Mining and quanying”,

„Manufacturing” and „Electricily, gas and walor supply”.

8. In thc tables - unless otherwise stated - data are presented in current prices.

9. Somc figures are provisional and may be subject to revision in next editions o f the Stalistical Bulletin.

10. In regard to the Europcan Classification of Activities, abbreviations are used in the Statistical Bulletin wluch complete names are to be found in the „EKD”, second edition, CSO, Warsaw 1991.

11. Data on employment include those employed on a fuli and part-time basis in the main place o f work.

Employment includes:

a) persons employed on the basis of a labour contract;

b) homeworkers;

c) agents and persons employed by agents;

d) meinbcrs of agricultural production cooperatives;

e) owners and co-owners of units engaged in economic activities including helping mernbers o f their families, cxcluding parlncrs of capital companies not working in the company.

12. Data on employccs (annual averages) include persons employed on thc basis o f a labour contract on a fuli and part-time basis, convertcd to full-time work period.

13. Data on rcgislercd unemployed cover persons registercd in regional labour offices.

14. Wages and salaries comprise of pcrsonal wages and salaries, paymenls from profils and purses from establishment premium fund. Since 1992, data on wages and salaries are presented in gross valuc, that is, without pcrsonal income tax dcductions and net value, that is, after pcrsonal income tax deductions.

15. Average monthly gross and net wage and salary per cmployec is computed assuining the following:

a) pcrsomil wages and salaries;

b) paymenls from profit for distribution and balancc suiplus in cooperatives;

c) purses from establishment premium fund.

16. Price indices of:

a) production of industry in thc voivodship - are calculated on thc basis of monthly samplc survey on price clianges of produets and scrviccs actually rcceivcd by economic units. Basic price is the price obtained by tlieproducer for a commodity or a Service diminished by laxes paid and enlarged by subsidics to commoditics and Services, b) of consutncr commoditics and scrviccs tue obtained on thc basis of price observation of sclccted consumcr

commoditics and scrviccs (about 1500) quotated in 307 districts of the country. Price indices are bascd on thc following wcights system:

■ till 1990 - annual structure of commoditics and scrviccs sale in the year preceding the one examined, for thc entire population,

■ from 1991 - structure o f commoditics and scrviccs expenditure per one person from households survey in thc first 10 rnonths o f the year preceding thc one examined.

(16)

17. Data on frcight transport cover transport in domcstic and inlcmational traffic performcd by means o f transport cnlcrprises. Data on molor-car transport do not include freight transport performcd by non-transport cntcrprises.

18. Data on passcnger transport cover regular passcnger transport Services in domcstic and inlcmational trafne (on the basis o f announced time-tablc) and irregular Services (holiday camps and cxcursion transport) rendercd by transport cntcrprises.

19. Income from cconom ic activity as a wholc includes:

a) income from the sale o f products, commodities and materials;

b) other operational income, i.e. income from sales or receipts from tlie liquidation o f fixed asscts and investments slartcd, deductcd stale liabilities, received indemnities, exacted fines and pcnalties, rcceived components o f assets againsl payments, received subsidies, subventions and surchargcs;

c)fmancial income which includes dividends from sharesin other units, owed sums and receipts from the sale ofsecurilics, intercsl and commissionsfrom fundsin bank accounts, interes! of loans and credits gnmted by an unit, discount, deductcd by im unit, whenpurchasing foreign bilis and chcques, positive diffcronces in excltange rates agreed when repaying charges and liabilities and diffcronces in rc-pricing o f financial means, sharos and securities.

20. Incom c from the sale o f products covcrs sums owncd from the sale o f linishcd goods and Services such as:

■ finished produccd goods,

■ constmclion-assembly woiks,

■ performcd Services,

■ know-how, desinger works, and gcodctic-cartographic works,

■ leasing o f transport means,

■ agents fiat ralc o f payment or fuli incomes (depending on the kind o f contract).

Incomc from the sale o f products (commodities and materials) in current basis priccs cover incomes from net sales o f products diminished by excise tax and cnlargcd by subsidies.

21. Cost of incomc acquisition from activity as a wholc includes:

a) primo cost o f sold products, commodities and materials, which includes: the manufacturi ng cost o f sold products, sales cost (including excise tax), cost o f generał management (or total cost dccroascd by the cost o f tnanufacturc for own unit nccds and corrcctcd by chango in produci slocks) and valuc o f sold commodities and materials;

b) otlicr opcrational costs lliat is cost rclatcd to sale o f components o f fixed assets, investments and the following items, lill now includcd into cxccss losses, deductcd stale chajges, charges, rcinisscd and not-collcctable cliarges, rosults o f up-dating ofvalue o f materiał means o f current asscts components, paid (mes, pcnalties and indemnities and donations for legał and natural persons;

c) financial costs as intercsl and cominissions from contracted credits and loans and negative diffcronces in exchange rates, discount, deductcd by a buyer when sclling to him foreign bilis and chcques, losses on sale o f sccurities, dcductions up-dating valuc o f financial fixed asscts and short-lcrm sccurities, and also creating reserves for ccrtain or probablc losses conccming financial operations.

22. Gross financial rcsult (profit or loss) conslitutes a rcsult from cconomic activity, corrccted by the cxccss profits and losses balancc.

(17)

23. Net financial rcsult (profit or loss) is obtained after subtracting obligatoiy encumbrances from tlic gross financial result. Obligatoiy encumbrances on gross financial resuit include: income tax from legał and natura!

persons and payments related on the basis o f separate rcgulations.

24. Cost Icvcl index constitutos the relation of the costs of income aequi sidonfrom activily as a whole to incomc from acdvity as a whole.

25. Profitahility rate describes the relation o f the balancc of sales to incomes from sales of producis, commodities and materials.

26. Profitahility rate of gross turnover consdlutes the relation of gross financial rcsult to income from activity as a whole.

27. Profitahility rate of net turnover constitutos the relation of net financial result to income from activity as a whole.

28. Current assets include:

■ stocks,

■ charges and claims,

■ sccuritics designed for turnover,

■ monetary funds,

■ active inter-period scttlemcnts o f accounts.

29. First degrec liquidity index constitutos the relation o f monetaiy funds and sccurities designed for turnover to short-tenn liabilities.

30. Sccond degree liquidity index constitutos the relation of cliaiges and claims, monetaiy funds and sccurities designated for turnover to short-term liabilities.

31 Third degrec liquidity index constitutos the relation of current assets to short-term liabilities.

(18)

CENA OGOLNA

SYTUACJI GOSPODARCZEJ

ECONO MIC S I TU A OF THE VOIVODSHIP

W województwie katowickim w okresie dziesięciu miesięcy br. obserwowano spadek tempa wzrostu gospodarczego, związany z obniżeniem przychodów ze sprzedaży w przemyśle (w cenach stałych) oraz malejące przeciętne zatrudnienie, wzrost płac i wzrost bezrobocia rejestrowanego (według stanu na koniec okresu).

Efektywność ekonomiczna badanych przedsiębiorstw (w okresie trzech kwartałów) nie uległa poprawie na co miały wpływ między innymi znaczne straty finansowe jednostek górnictwa i kopalnictwa.

Produkcja sprzedana przemysłu była w październiku br. niższa o 4,8% (w cenach stałych) niż przed rokiem.

Spadki przychodów odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu: w górnictwie i kopalnictwie o 10,7% , w działalności produkcyjnej o 1,0%, w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę o 10,1%. W okresie I - X br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku również odnotowano spadek przychodów w przemyśle w cenach stałych o 0,7% (w okresie trzech kwartałów br. wzrost o 0,8%).

Wielkość produkcji podstawowych wyrobów przemysłowych liczona w jednostkach ilościowych w październiku br. wzrosła w stosunku do października ub. roku następująco: gazu ziemnego o 50,7%, odlewów żeliwnych o 32,7%, cementu o 14,4%. Zmalała natomiast produkcja ilościowa koksu o 22,7%, węgla kamiennego o 14,3%, energii elektrycznej o 4,7%. W okresie dziesięciu miesięcy br. wzrosła produkcja gazu ziemnego o 47,2%, odlewów żeliwnych o 4,2%, energii elektrycznej o 0,2%.

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle w październiku br. a także w okresie narastającym (I - X br.) było niższe niż w analogicznych okresach ub. roku odpowiednio o 5,3% i 4,0%. Przychód ze sprzedaży na jednego zatrudnionego w przemyśle w październiku br. był wyższy o 0,6% (w cenach stałych) w stosunku do analogicznego okresu ub. roku.

Zatrudnieni w przemyśle zarabiali przeciętnie w październiku br. 1682,18 zl brutto i 1367,65 zł netto.

Ich wynagrodzenia stanowiły odpowiednio 109,7% i 109,4% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Płace były niższe niż we wrześniu br. (odpowiednio o 0,9% i o 1,2%). W porównaniu do października ub. roku obserwowano wzrost wynagrodzeń o 10,3% brutto i o 11,6% netto. W największym stopniu w przemyśle wzrosły płace w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (brutto 12,7%, netto 14,5%).

Za okres od I - X br. także odnotowano wzrost wynagrodzeń w przemyśle (brutto o 11,8%, netto o 12,9%). Równ ież w tym czasie najwięcej wzrosły wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w sekcji zaopatiywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (odpowiednio o 14,9% i 17,0%).

W budownictwie w październiku br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (w cenach bieżących) były wyższe o 3,7% niż we wrześniu br. o 24,4% w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku. Podobną sytuację zaobserwowano analizując przychody za okres narastający (I - X br.) - wzrost przychodów o 35,9% w stosunku do danych za styczeń - październik 1997 r. (najwięcej z budowlanych prac wykończeniowych).

(19)

W niewielkim stopniu zwiększyło się zatrudnienie w budownictwie zarówno w październiku br. jak i w okresie narastającym (I - X br.) w stosunku do analogicznych okresów ub. roku (odpowiednio o 0,3%

i 2,0 % ), przy czym stosunkowo wysoki przyrost zatrudnienia wystąpił w działalności dotyczącej przygotowania terenu pod budowę (o 28,8% w październiku br. i o 31,2% w okresie narastającym).

Wzrósł przychód ze sprzedaży przypadający na jednego zatrudnionego w budownictwie w odniesieniu do danych z ubiegłego roku (w październiku br. o 24,0%, a w okresie I - X br. o 33,3%). Rosły również wynagrodzenia pracowników budownictwa. Od początku roku wynagrodzenia w budownictwie wzrosły o 16,6%

brutto i 17,9% netto.

W rejonowych urzędach pracy województwa katowickiego zarejestrowanych było w końcu października br. 111,2 tys. osób tj. o 2,9 tys. więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Największą liczbę bezrobotnych zarejestrowano w Sosnowcu 8,9 tys. osób. Podobnie jak w poprzednich okresach dominującą grupę wśród bezrobotnych w końcu miesiąca stanowiły kobiety (68,3%), a także osoby z doświadczeniem zawodowym (75,3%). Malały szanse na znalezienie pracy za pośrednictwem RUP. W końcu października dysponowały one 755 miejscami pracy, na jedną ofertę przypadało więc aż 147 osób bezrobotnych, o 106 więce j niż przed rokiem.

T ransportem kolejowym w ciągu minionych dziesięciu miesięcy br. przewieziono 90,0 min ton ładunków (wobec 105,3 min ton za okres 1 - X 1997 r.) z czego prawie 76% stanowił węgiel. Natomiast jednostki tran sp o rtu samochodowego dysponujące taborem o ładowności 35 tys. ton przewiozły w tym samym czasie 16, 0 min ton ładunków, czyli o 13,2% więcej niż przed rokiem.

Ceny towarów i usług konsum pcyjnych w październiku 1998 r. w stosunku do miesiąca poprzedniego wzrosły o 0,6%, w tym ceny żywności o 0,7%, napojów alkoholowych o 0,2%, towarów nieżywnościowych o 0,8%, a usług o 0,5%. Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych i obniżenie wynagrodzeń netto spowodowały spadek płacy realnej w październiku br. w stosunku do miesiąca poprzedniego o 1,4%.

Efektywność ekonomiczna badanych przedsiębiorstw w okresie trzech kwartałów br. była gorsza od wyników obserwowanych w analogicznym okresie ub. roku. Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności wyniósł 100,8% poziomu przychodów (okres I - IX ub. roku 99,9%), co spowodowane było brakiem rentowności podmiotów gospodarczych górnictwa i kopalnictwa.

Badane przedsiębiorstwa ogółem wykazały niższy niż przed rokiem wskaźnik rentowności obrotu brutto - strata w wysokości 0,3% poziomu przychodów, wobec zysku 0,2% przed rokiem.

Udział liczby przedsiębiorstw wykazujących zysk brutto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw był w okresie trzech kwartałów br. mniejszy niż przed rokiem (67,5% wobec 69,0%). Większy był udział przedsiębiorstw rentownych w przychodach ogółem (68,6% wobec 66,1% w analogicznym okresie ub. roku).

Nie poprawiła sie zdolność podmiotów gospodarczych w okresie 1 - IX br. do wywiązywania się ze zobowiązań finansowych, w stosunku do analogicznego okresu ub. roku. Posiadane środki pieniężne oraz papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według stanu na koniec trzeciego kwartału br. stanowiły jedynie 8,6%

zobowiązań krótkoterminowych wobec 8,9% na koniec września ub. roku (górnictwo i kopalnictwo odpowiednio 3,2% wobec 4,5%).

(20)

i ODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ

ENTITIES OF THE NATIONAL ECONOMY

W rejestrze podmiotów gospodarki narodowej REGON zarejestrowanych było w końcu października br.

268600 podmiotów tj. o 7,5% więcej niż w końcu ub. r, o 0,6% więcej niż w końcu poprzedniego miesiąca, o 8,3%

więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i spółki cywilne stanow iły 90,1% ogółu zarejestrowanych podmiotów, a 9,9% zbioru stanowiły osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych). W tej ostatniej grupie 46,6% to spółki prawa handlowego.

Strukturę zarejestrowanych spółek prawa handlowego oraz ich działalność przedstawia wykres:

S P Ó Ł K I Z 0 . 0 .

d z ia ła ln o ść p ro d u k c y jn a b udow nictw o h a n d e l I n ap raw y tra n s p o r t I łą c z n o ś ć p o śre d n ic tw o fin an so w e o b s łu g a n ieru c h o m o ści I f

p o z o s ta ła d z ia ła ln o ść

tys.

0,0 0,6 1,0 1,6 2,0 2,6 3,0 3,5 4,0

S P Ó Ł K I A K C Y J N E S P Ó Ł K I J A W N E I K O M A N D Y T O W E

d z le łe ln o ść p ro d u k c y jn i b ud o w n ictw o h a n d e l I n ap raw y tra n s p o r t I łą c z n o ś ć p o ś re d n ic tw o fin an so w a o b s łu g a n ie ru c h o m o ś c i I firm p o z o s te le d z ia ła ln o ść

d z ia ła ln o ść pro d u k c y jn a budow nictw o h a n d e l I napraw y tra n s p o r t I łą c z n o ś ć p o śre d n ic tw o fin an so w e o b s łu g a n ieru c h o m o ści I firm p o z o s ta ła d z ia ła ln o ść

0 120 160 200 240

(21)

W październiku br. zarejestrowano 3563 podmioty, z tego 416 osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej oraz 3147 osób fizycznych i spółek cywilnych tj

■ 20,7% mniej niż w miesiącu poprzednim,

b 5,1% mniej niż w styczniu br.,

b 3,5% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Liczba nowozarejestrowanych podmiotów w wybranych grupowaniach przedstawiała się następująco:

■ spółki prawa handlowego...56

w tym: - spółki państwowych osób praw n y ch ...1

- spółki prywatne kapitału krajowego... 42

- spółki z udziałem kapitału zagranicznego... 11

« organizacje społeczne, związki zawodowe, partie p o lity c zn e... 54

■ fundacje... 2

■ spółdzielnie... 4

■ jednostki samorządu terytorialnego... 8 Nowe spółki prawa handlowego najczęściej deklarowały prowadzenie działalności handlowej (25,0%), produkcyjnej (16,1%) i budowlanej (10,7%). Najwięcej spółek wybrało na swoją siedzibę miasto Katowice (16).

W omawianym miesiącu likwidację działalności zgłosiło 2030 podmiotów (w tym 98,4% to osoby fizyczne i spółki cywilne).

Nie odnotowano natomiast w październiku br. w rejestrze REGON żadnych przekształceń związanych z procesem restrukturyzacji gospodarki narodowej.

(22)

JATRUDNIENIE.WYNAGRODZENIA RYNEK PRACY

EMPLOYMENT. WAGES AND SALARIES.

LABOUR MARKET

Liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw (w dużych i średnich jednostkach) w październiku br.

wyniosła 854,6 tys. osób i obniżyła się zarówno w stosunku do miesiąca poprzedniego (o 0,7%) jak i w porównaniu do października ubiegłego roku (o 2,2%). W sekcji górnictwo i kopalnictwo (25,5% pracujących sektora przedsiębiorstw) liczba pracujących wyniosła 218,3 tys. osób i spadła o 1,8% w porównaniu do miesiąca poprzedniego oraz 10,9% w stosunku do października ub.roku.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w październiku br. wyniosło 828,8 tys. osób i było niższe o 0,5% w stosunku do września br. Największy wzrost przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w odniesieniu do września br. zanotowano w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę o 2,5%, co związane jest z rozpoczętym sezonem grzewczym. Porównując z analogicznym miesiącem ub. roku zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw spadło o 2,3%.

Wzrosty i spadki przeciętnej liczby zatrudnionych w październiku br. w stosunku do października ub.

roku w wybranych sekcjach sektora przedsiębiorstw przedstawia wykres:

ro ln ictw o , ło w ie c t w o i le ś n ic tw o

g ó r n ic tw o i k o p a ln ic tw o

d z i a ł a l n o ś ć p r o d u k cy jn a

z a o p a t r y w a n ie w e n e r g i ę e le k t r y c z n ą , g a z i w o d ę

b u d o w n ic tw o

h a n d e l i n a p ra w y

h o t e le I r e s ta u r a c je

tr a n sp o r t, s k ła d o w a n i e , ł ą c z n o ś ć

o b s ł u g a n ie r u c h o m o ś c i I firm

-12 -8 -4 0 4 8 12 %

W okresie slyczeń-paździcmik br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 847,0 tys. osób i było niższe niż przed rokiem o 1,2%, w przemyśle natomiast 536,4 tys. osób i spadło o 4,0%.

W górnictwie i kopalnictwie przeciętne zatrudnienie w okresie dziesięciu miesięcy obniżyło się do poziomu 234,2 tys. osób (o 6,1% w stosunku do analogicznego okresu ub. roku).

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw w październiku br. wyniosło:

■ brutto 1532,99 zł

■ netto 1250,37 zł

W porównaniu do miesiąca poprzedniego wynagrodzenie brutto było niższe o 0,4%, a netto o 0,8%, natomiast w stosunku do analogicznego miesiąca ub. roku płace te wzrosły odpowiednio o 10,2% i 11,6%.

(23)

W przemyśle przeciętna płaca w październiku br. wyniosła 1682,18 zl brutto i 1367,65 zł netto i w porównaniu do września br. nastąpił spadek odpowiednio o 0,9% i 1,2%. W odniesieniu do października roku ubiegłego wynagrodzenie wzrosło o 10,3% i 11,6%. Poziom wynagrodzenia brutto i netto w październiku br.

w poszczególnych sekcjach przemysłu przedstawia wykres:

g ó r n ic tw o i k o p a ln ic tw o

d z ia ła ln o ś ć p r o d u k c y jn a

z a o p a t r y w a n ie w e n e r g i ę e le k tr y c z n ą , g a z i w o d ę

brutto netto

2400 zt

:

Największy wzrost płacy brutto i netto w październiku br. w odniesieniu do miesiąca poprzedniego zanotowano w sekcji budownictwo (o 2,2% i 1,9%) co spowodowane było wypłatą nagród i premii uznaniowych.

W okresie styczeń-październik br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 1492,94 zł brutto i 1228,05 zł netto i było wyższe niż przed rokiem o 12,1% i 13,3%. W przemyśle płace te osiągnęły poziom 1657,15 zł brutto i 1358,51 zł netto i były wyższe w stosunku do analogicznego okresu ub. roku odpowiednio o 11,8% i 12,9%.

W październiku br. w porównaniu do września nastąpił spadek płacy realnej netto w sektorze przedsiębiorstwo 1,4%.

Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej w okresie styczeń-wrzesień wyniosło 1096,7 tys.

osób i w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku obniżyło się o 0,8%. W sektorze publicznym przeciętne zatrudnienie wyniosło 612,5 tys. osób (spadek o 13,6%), natomiast w sektorze prywatnym 484,3 tys. osób (wzrost o 22,0%).

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w okresie styczeń-wrzesień br.

wyniosło:

■ brutto 1422,44 zł

■ netto 1175,26 zł

W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku wynagrodzenia wzrosły odpowiednio o 13,3% i 14,6%.

Przeciętne wynagrodzenie brutto bez nagród z zysku wyniosło 1392,76 zł i było wyższe niż przed rokiem o 13,4%.

(24)

Liczba osób bezrobotnych zarejestrow anych w rejonow ych urzędach pracy wojew ództw a katowickiego wynosiła w końcu października br. 111,2 tys. tj. o 1,7 tys. ( 1,6%) więcej niż przed miesiącem i o 2,9 tys. (2,7%) więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Największe skupiska bezrobotnych podobnie jak w okresach poprzednich odnotowano w rejonowych urzędach pracy w Sosnowcu (8,9 tys.), Bytomiu (8,0 tys.), Zabrzu (7,6 tys.), Gliwicach (7,3 tys.) i Chorzowie (7,0 tys.). W porównaniu z końcem września br. największy wzrost bezrobocia wystąpił w rejonie Jastrzębia-Zdroju (6,0%), Wodzisławia Śląskiego (4,4%), Mysłowic (3,8%), Jaworzna (3,3%) i Żor (3,2%), natomiast spadek bezrobocia odnotowano jedynie w Pszczynie (1,2%), Chorzowie (0,6%) i Olkuszu (0,1%). Dominującą grupę wśród bezrobotnych w końcu miesiąca stanowiły kobiety (68,3%), a także osoby, które uprzednio pracowały (75,3%). Liczbę bezrobotnych według stanu na koniec miesięcy br. i bezrobotnych dotychczas pracujących przedstawiono na wykresie:

120000—

100000!—

80000ii

60000 ■

40000 20000

o l i i .

I II III IV V VI VII VIII IX X

0 ogółem

0 dotychczas pracujący

W dalszym ciągu na niekorzystnym dla bezrobotnych, wysokim poziomie (85,6%) kształtował się odsetek osób bezrobotnych, które w końcu miesiąca nie posiadały prawa do zasiłku. Największy udział tej grupy osób wśród zarejestrowanych bezrobotnych zaobserwowano w urzędach pracy: Dąbrowie Górniczej (89,9%), Chorzowie (89,4%), Sosnowcu (88,9%), Pszczynie (88,3%) i Zabrzu (87,5%).

Październik br. był kolejnym miesiącem, w któiym przeważały osoby bezrobotne zarejestrowane w okresie miesiąca (16,3 tys.) nad wyrejestrowanymi (14,6 tys.). Były to przeważnie osoby po raz kolejny rejestrujące się jako bezrobotne (9,6 tys. - 59,2%). Wśród nowo zarejestrowanych bezrobotnych 17,5% stanowili absolwenci (przed miesiącem 30,2%), głównie szkół policealnych i średnich zawodowych (39,8%) oraz zasadniczych zawodowych (39,6%). Struktura przyczyn wyłączenia osób bezrobotnych z ewidencji RUP (przedstawiona na poniższym wykresie) nie uległa zasadniczym zmianom w porównaniu z poprzednimi okresami.

Najwięcej wyłączeń spowodowanych było podjęciem pracy (5,9 tys. osób) oraz nie potwierdzeniem gotowości do pracy (5,7 tys. osób).

100

80

0 p o d j ę c ie p r a c y

QB n ie p o t w ie r d z e n ie g o t o w o ś c i d o p r a c y

H r o z p o c z ę c i e s z k o le n ia lub s t a ż u

□ d o b r o w o ln a r e z y g n a c j a z e s t a t u s u b e z r o b o t n e g o

20 —

%M

^{i M} ^{1 -} ■ In n e p r z y c z y n y 60

40

(25)

Do urzędów pracy województwa katowickiego zgłoszono w październiku 4,1 tys. ofert pracy (przed miesiącem 5,0 tys., przed rokiem 5,3 tys.), z których 1,7 tys. dotyczyło pracy stałej, 0,4 tys. przeznaczonych było dla osób niepełnosprawnych, a 0,8 tys. dla absolwentów. W końcu miesiąca na jedno wolne miejsce pracy przypadało aż 147 osób (przedrokiem41), co oznacza małe szanse na uzyskanie pracy za pośrednictwem rejonowych urzędów pracy.

Z danych na koniec października br. wynika, że 73 zakłady pracy (w tym 38 z sektora publicznego) zgłosiły zwolnienie w najbliższym czasie 4,0 tys. pracowników (przed miesiącem 80 zakładów i 5,0 tys.

pracowników, a przed rokiem 51 zakładów i 3,3 tys. pracowników).

Do głównych aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu należało organizowanie szkoleń przyuczających do zawodu lub zmieniających kwalifikacje, skierowanie do prac interwencyjnych i robót publicznych. Z wymienionych form przeciwdziałania bezrobociu skorzystało według stanu z końca października br. łącznie 6,0 tys. osób (przed miesiącem 5,6 tys., przed rokiem 7,9 tys.).

Wydatki z Funduszu Pracy związane z obsługą bezrobocia wyniosły w październiku 17,4 min zł i były wyższe o 1,9 min zł niż we wrześniu br. i niższe o 4,5 min zł niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Strukturę wyżej omawianych wydatków przedstawia wykres:

m z a siłk i d la b e z r o b o t n y c h H z a siłk i p r z e d e m e r y t a ln e

□ s z k o le n ia

BI p r a c e in t e r w e n c y jn e

■ r o b o ty p u b lic z n e

B a k t y w iz a c ja z a w o d o w a a b s o lw e n t ó w

□ p r z y g o t o w a n ie z a w o d o w e m ło d o c ia n y c h H p o z o s t a ł e w y d a tk i

(26)

RODUKCJA MATERIALNA

MATERIAŁ PRODUCTION

W październiku br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 6548,3 min zł (ceny bazowe bieżące) i wzrosły o 0,2% w stosunku do września br.

W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług osiągnęły w październiku br. wartość 4750,9 min zł (ceny bazowe bieżące) i były niższe o 1,0% w porównaniu do miesiąca poprzedniego. W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody te spadły o 1,6% w stosunku do września br. i wyniosły 1392,8 min zł (ceny bazowe bieżące). Największy wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę o 8,0% i osiągnęły w październiku br. wartość 487,9 min zł (ceny bazowe bieżące). Wysoki wzrost przychodów w tej sekcji ma związek z rozpoczętym sezonem grzewczym.

W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w październiku br. spadły w odniesieniu do października ub. roku o 3,5% w cenach bazowych bieżących i o 4,8% w cenach bazowych stałych. W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody te były w omawianym okresie niższe zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 9,4% i 10,7%.

Poziom przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w poszczególnych sekcjach przemysłu (w cenach bazowych stałych) w październiku przedstawia wykres:

g ó r n ic tw o i k o p a ln ic tw o ^— ---

S 1997

□ 1998

d z i a ł a l n o ś ć p r o d u k c y jn a

■

z a o p a t r y w a n ie w e n e r g i ę e le k t r y c z n ą , g a z I w o d ę

O 400 800 1200 1600 2000 2400 min zl

(27)

W okresie styczeń-październik br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 60811,1 min zł (ceny bazowe bieżące) i były wyższe niż przed rokiem o 9,7%. Udział sektora prywatnego wyniósł 53,9%, a publicznego 46,1%.

W okresie dziesięciu miesięcy br. produkcja sprzedana przem ysłu osiągnęła wartość 45329,1 min zł i w odniesieniu do analogicznego okresu ub. r. wzrosła o 4,7% w cenach bazowych bieżących, natomiast w cenach bazowych stałych obniżyła się o 0,7%. Wydajność na 1 zatrudnionego w tym okresie wzrosła w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku o 9,0% w cenach bazowych bieżących i o 3,4% w cenach bazowych stałych.

W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody ze sprzedaży wyrobów i usług osiągnęły w okresie styczeń-październik br. wartość 12268,9 min zł i były niższe niż przed rokiem 10,5% w cenach bazowych bieżących i o 15,2% w cenach bazowych stałych.

W okresie styczeń-październik br. nastąpił dalszy spadek wydobycia węgla kamiennego o 17,8%, to znaczy o 20,2 min ton mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Zaobserwowano również spadek produkcji niektórych wyrobów hutniczych tj. stali surowej o 10,2%, wyrobów walcowanych na gorąco o 10,4%

i odlewów staliwnych o 11,3%. Wśród wyrobów spożywczych, mniej niż przed rokiem wyprodukowano przetworów mięsnych i podrobowych ze zwierząt rzeźnych oraz wędlin mięsnych bez końskich (spadek odpowiednio o 10,5% i 17,7%), a także mleka spożywczego normalizowanego i serów twarogowych niedojrzewających (spadek o 6,4% i 31,1%). Odnotowano natomiast wzrost produkcji następujących wyrobów:

gazu ziemnego o 47,2%, odlewów żeliwnych 4,2%, a w produkcji spożywczej mięs surowych ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny o 42,1% i masła o 42,3%.

W budownictwie w październiku br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazowe bieżące) wyniosły 935,1 min zł i były wyższe o 24,4% niż przed rokiem. Przychody ze sprzedaży produkcji budowlano- montażowej (ceny bazowe bieżące) w październiku br. osiągnęły wartość 630,1 min zł i tym samym zwiększyły się o 3,6% w porównaniu do września br. i o 18,5% w porównaniu do września ub. roku.

W październiku 1998 r. oddano do użytku w województwie katowickim 242 mieszkania (o powierzchni użytkowej 27,6 tys. m2) tj. o 27,4% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (4,3% mieszkań przekazanych do użytku w kraju). Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały 70 mieszkań o powierzchni 4,3 tys. m2.

W okresie styczeń - październik br. oddano do użytku 2176 mieszkań (4,1% mieszkań przekazanych do użytku w kraju) tj. o 5,4% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 271,4 tys. m2. Najwięcej mieszkań, tj. 1755 oddano w budownictwie indywidualnym (6,7% mieszkań przekazanych do użytku w kraju). Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały do użytku 288 mieszkań o powierzchni użytkowej 19,7 tys. m2 (1,6% mieszkań przekazanych do użytku w kraju).

Miasta, w których oddano najwięcej mieszkań w okresie dziesięciu miesięcy br. to: Ruda Śląska (177), Sosnowiec (132), Rybnik (131), Żory (81), Świętochłowice (71).

Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przekazanego do użytku w omawianym okresie wyniosła 124,7 m2, przy czym w spółdzielniach mieszkaniowych 68,4 m2, a w budownictwie indywidualnym 139,6m2.

W okresie dziesięciu miesięcy br. w województwie katowickim wydano 3173 pozwolenia na budowę budynków mieszkalnych w budownictwie indywidualnym.

(28)

Mieszkania oddane do użytku w okresie dziesięciu miesięcy 1997 i 1998 r. przedstawia wykres:

M ieszkania o d d a n e do użytku:

■ kom unalne

EH spółdzielni m ieszkaniow ych

2 8 8

133 □ o só b fizycznych

1 7 5 5

I-X 1998

Jednostki transportu samochodowego w październiku br. przewiozły 1,8 min ton ładunków, czyli o 10,8% więcej niż w miesiącu poprzednim io 18,1% więcej niż przed rokiem. Ładowność taboru samochodowego wyniosła w październiku br. 34,6 tys. ton. W okresie styczeń-październik br. transportem samochodowym przewieziono 16,0 min ton ładunków, czyli o 13,2% więcej niż przed rokiem.

Dynamikę przewozów ładunków transportem samochodowym w kolejnych miesiącach br.

w porównaniu do analogicznych miesięcy ub. roku przedstawiono na wykresie:

150

140

130

120

110

100

Transportem kolejowym w październiku br. przewieziono 9,8 min ton ładunków, w tym 7,9 min ton węgla kamiennego. Ilość przewiezionych ładunków ogółem w porównaniu do miesiąca poprzedniego br. spadla o 0,6%, natomiast węgla kamiennego wzrosła o 0,4%. Wielkość ładunków przewiezionych transportem kolejowym od początku roku wyniosła 90,0 min ton (węgiel kamienny - 68,3 ml ton) i obniżyła się o 14,5% w stosunku do analogicznego okresu ub. roku (węgiel kamienny - spadek o 18,0%).

%

(29)

1 YNIKI FINANSOWE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH

FINANCIAL RESULTS OF ECONOMIC ENTITIES

Przychody z całokształtu działalności w trzech kwartałach br. były o 15,0% wyższe niż przed rokiem i wyniosły 70348,2 min zł. Wartość sprzedanych towarów i usług wzrosła o 10,8% w stosunku do analogicznego okresu ub. roku i wyniosła 65033,2 min zł, pozostałe przychody operacyjne wyniosły 2376,6 min zł (o 70,7% więcej) a przychody finansowe 2938,4 min zł (o 163,1% więcej).

Przychody uzyskane przez podmioty sektora prywatnego stanowiły 48,2% przychodów ogółem (w okresie I-IX ub. roku 36,9%). Udział przychodów jednostek sektora publicznego wyniósł 51,8%, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego 63,1%.

Koszty uzyskania przychodów wyniosły 70908,2 min zł, t j .o l 6,0% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Na ogólną wartość kosztów uzyskania przychodów złożyły się koszty:

■ na sprzedaży produktów (46335,9 min zł; wzrost o 10,2%),

■ wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenie zakupu (19008,0 min zł; wzrost o 21,8%),

* pozostałe koszty operacyjne (1803,5 min zł; wzrost o 36,1%),

■ koszty finansowe (3760,8 min zł; wzrost o 75,6%).

Strukturę kosztów uzyskania przychodów według sektorów i formy własności w trzech kwartałach br.

Przedstawia poniższy wykres.

SEK TO R PUBLICZNY SEK TO R PRYWATNY

w łasność:

EB Skarbu Państw a

□ państwowych osób prawnych 1 komunalna

□ m ieszana

w łasność:

E l prywatna krajowa

□ zagraniczna I I mieszana

(30)

Wynik na działalności gospodarczej za dziewięć miesięcy br. wyniósł minus 560,0 min zł. W podziale na sektory jego wartość przedstawiała się następująco:

■ sektor publiczny minus 1476,8 min zł

■ sektor prywatny 916,8 min zł

Największy udział w wypracowanym wyniku na działalności gospodarczej miały sekcje: działalność produkcyjna 320.8 min zł, zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę 233,3 min zł, budownictwo 199,1 min zł oraz handel i naprawy 178,7 min zł. Natomiast najgorsze wyniki charakteryzowały działalność podmiotów z sekcji górnictwo i kopalnictwo, gdzie strata na działalności gospodarczej wyniosła 1705,1 min zł.

W okresie styczeń-wrzesień br. podmioty gospodarcze uzyskały wynik finansowy b ru tto w wysokości minus 220,5 min zł, a w tym samym okresie roku ubiegłego wynik ten wyniósł 94,1 min zł. Pogorszenie wyniku brutto nastąpiło w przypadku podmiotów sektora publicznego z kwoty minus 616,4 min zł do minus 1162,9 min zł, natomiast poprawę wyniku brutto zaobserwowano w przypadku podmiotów sektora prywatnego z 710,5 min zł do kwoty 942,4 min zł.

Za okres dziewięciu miesięcy br. omawiane podmioty uzyskały wynik finansowy netto w wysokości minus 967,4 min zł, wobec minus 769,2 min zł przed rokiem. W poszczególnych sektorach wartości te kształtowały się następująco:

■ sektor publiczny minus 1440,7 min zł (przed rokiem minus 1102,3 min zł)

■ sektor prywatny 473,3 min zł (przed rokiem 333,1 min zł)

Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego brutto w okresie trzech kwartałów br. wyniosły 746.9 min zł, z tego na obciążenia sektora publicznego przypadało 37,2%, a sektora prywatnego 62,8%. Ponad 90%

obciążeń stanowił podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych w kwocie 673,8 min zł. W przypadku podmiotów sektora publicznego wystąpił spadek obciążeń w stosunku do trzech kwartałów ub. r. o 42,8%

(z 485,9 min zł do wartości 277,8 min zł), w tym podatku dochodowego o 46,5% (z 424,3 min zł do 226,9 min zł).

Obciążenia sektora prywatnego wyniosły 469,1 min zł, co oznacza wzrost o 24,3%, wartość zapłaconego podatku dochodowego przez te podmioty była wyższa o 23,1% i wyniosła 446,9 min zł.

Relacja podatku dochodowego w stosunku do zysku brutto wykazanego przez podmioty rentowne wyniosła 31,0%

i była bardziej korzystna niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, kiedy podatek dochodowy korygował zysk brutto o 37,6%.

Nadal utrzymywała się sytuacja, w której podmioty sektora publicznego stanowiły jedną piątą ogółu badanych podmiotów, a wypracowały one przeszło połowę wartości przychodów i kosztów. Jednostki gospodarcze zaliczane do sektora publicznego dominowały w następujących sekcjach działalności gospodarczej: górnictwo i kopalnictwo (68,3%), zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (66,7%) oraz ochrona zdrowia i opieka socjalna (88,9%).

Za sprawą niższej dynamiki przychodów oraz wyższej kosztów ich uzyskania wskaźnik poziomu kosztów uległ pogorszeniu o 0,9 pkt (z 99,9% do 100,8%).Relacja wartości kosztów do przychodów była mniej korzystna w sektorze publicznym, gdzie koszty przewyższały przychody o 4,1%. W sektorze prywatnym, sytuacja była odwrotna, przychody były wyższe od kosztów, a omawiany wskaźnik ukształtował się na poziomie 97,3%.