Autor: Joanna Karwowska
W bazie danych przechowujemy tylko niektóre informacje o świecie rzeczywistym.
Wybór właściwych wycinków rzeczywistości i dotyczących ich danych jest bardzo istotny – od niego zależy prawidłowe funkcjonowanie bazy.
Aby ten wybór był właściwy, należy wskazać
informacje, które powinny być przechowywane w bazie danych, oraz określić ich strukturę.
1. Planowanie bazy danych.
2. Tworzenie modelu konceptualnego (diagramu ERD).
3. Transformacja modelu konceptualnego na model relacyjny.
4. Proces normalizacji bazy danych.
5. Wybór struktur i określenie zasad dostępu do bazy danych.
Konceptualne projektowanie bazy danych to konstruowanie schematu danych
niezależnego od:
◦ wybranego modelu danych,
◦ docelowego systemu zarządzania bazą danych,
◦ programów użytkowych,
◦ języka programowania.
Do tworzenia modelu graficznego schematu bazy danych wykorzystywane są diagramy związków encji, z których najpopularniejsze są diagramu ERD (ang. Entity Relationship Diagram).
Pozwalają one na modelowanie struktur
danych oraz związków zachodzących między tymi strukturami.
Nadają się szczególnie do modelowania relacyjnych baz danych, ponieważ
umożliwiają prawie bezpośrednie
przekształcenie diagramu w schemat relacyjny.
Encja – każdy przedmiot, zjawisko, stan lub pojęcie, czyli każdy obiekt, który potrafimy
odróżnić od innych obiektów (np. klient, dostawca, towar).
Atrybut – określona cecha encji wynikająca z jej natury. Zestaw atrybutów, które określamy dla encji, zależy od potrzeb bazy danych (np. encja klient posiada kilka atrybutów: nazwisko, imię, PESEL, adres zamieszkania, telefon).
Dziedzina (domena) – zbiór wartości atrybutu (np.
dla atrybutu nazwisko jest to zbiór wszystkich kombinacji liter alfabetu łacińskiego – w
rzeczywistości jest to zbiór nazwisk, ponieważ niektóre kombinacje liter nigdy nie wystąpią w nazwisku).
określenie występujących zbiorów encji,
określenie atrybutów przypisanych do poszczególnych encji,
określenie dziedziny poszczególnych atrybutów,
ustalenie kluczy podstawowych,
określenie typów występujących związków,
zweryfikowanie utworzonego modelu.
Diagramy ERD składają się z trzech rodzajów elementów:
◦ zbiorów encji,
◦ atrybutów encji,
◦ związków zachodzących miedzy encjami.
Encja to reprezentacja obiektu
przechowywanego w bazie danych.
Graficzną reprezentacją ENCJI jest prostokąt z nazwą ENCJI zapisaną w liczbie pojedynczej:
Atrybut opisuje encję. Może on być liczbą,
tekstem lub wartością logiczną lub obrazem.
Graficzna reprezentacja atrybutów dla encji KLIENT:
Związek jest to powiązanie między dwiema lub kilkoma encjami. Każdy związek ma dwa końce, do których są przypisane następujące atrybuty:
◦ nazwa,
◦ liczebność związku,
◦ uczestnictwo w związku; atrybut ten określa, czy związek jest opcjonalny (niewymagany), czy
obligatoryjny (wymagany).
jeden do jednego
jeden do wielu
wiele do wielu
związek opcjonalny (niewymagany):
związek obligatoryjny (wymagany):
Diagramy ERD spotyka się w różnych notacjach na przykład:
◦ Matrina (zwana też notacją „kurzych łapek”),
◦ Bachmana,
◦ Chena,
◦ IDEFIX,
◦ Barkera (notacja Oracle).
Diagramy Chena pozwalają w sposób
graficzny przedstawić model projektu bazy danych i związków zachodzących pomiędzy encjami.
Notacja Barkera zwana też notacją Oracle używana jest w modelowaniu diagramów związków encji.
Notacja wprowadzona i opracowana została około 1986 roku, przez zespół który tworzyli Richard Barker, Ian Palmer, Harry Ellis.
Notacja wzorowana była na wcześniej
opracowanej notacji „kurzej stopki”, w której związki "do wielu" oznaczone był rysunkiem przypominającym trójpalczastą stopę ptaka.
W notacji tej w odróżnieniu od notacji Martina związki wymagane oznacza się ciągłą linią
związków, natomiast opcjonalne (nie wymagalne) - przerywaną.
Zgodnie z założeniami Venna, encje
reprezentowane są przez kółka (owale), wewnątrz których znajdują się instancje.
Jeśli poprowadzimy poziome linie pomiędzy instancjami dwóch encji, zgodnie ze
związkami zachodzącymi w rzeczywistości, w łatwy sposób możemy zilustrować
liczebność i uczestnictwo w związku.
Pokoje Goście
1 2 3 4 5
Jan Nowak Maria Miła Lech Nalepa
