Nowe narkotyki syntetyczne

Waldemar Krawczyk

Nowe narkotyk

i

syntetyczne

Wśród środ ków odurzających

i psychotropowych najliczniejsząg ru-pę stanowią substancje syntetyczne. Narkotyki syntetyczne produkowane

są najczęściej wnielegalnych labora

-toriach z syntetycznych prekursorów.

Staływzrost zainteresowanianimi da-tuje się na lata 80. XX wieku,w po

-równaniu z narkotykami natura lnymi

narkotyki syntetyczne są więc sub

-stancjami nowymi. Istnieją dwie pod-stawowe przyczyny ich popu la rności .

Pierwsza to olbrzymia różnorod ność

tegotypu narkotyków, zktórych więk­ szość,mimożemadzi ałan ie psycho-tropowe,nie jestprawniekontro

lowa-na. Doskonałym przykładem są po -chodne związku o nazwie tenetyle-amina.W Polsce,podobnie jak w

ca-łej Europie, prawnie kontrolowanych jestokoło20jej pochodnych, ty mcza-sem w jednej tylko książce pt. "PIH

-KAL, A Chemical Love Story" A. Shulginprzedstawiłrecepturysyntezy

i opisał działanie biologiczne około

200 pochodnych. Kilkanaście z nich

stale pojawia się nanielegalnymry

n-ku narkotykowym. Największą

popu-larnością wśródnarkomanóww Euro-pie cieszy się amfetamina oraz po-chodne 3,4-metylenodioksyamfeta

m-iny nazywane potocznie "e kstazą"

i oznaczane skrótami' MDMA, MDA

iMDEA.

Druga przyczyna to łatwość pro

-dukcji narkotyków syntetycznych.

Większość z nich można otrzymać

prostymi metodami w niewielkich la-boratoriach, a nawet w warunkach domowych. Produkowane są

prze-ważnie dla potrzeb lokalnych, ich transportna olbrzymieodległości nie jest więc konieczny, jak ma to m iej-scewprzypadku kokainyczyheroiny. Zmniejszato ryzyko konfiskatyprzez

PROBLEMY KRYMINALISTYKI257/D7

organa zwalczające przestępczość narkotykową iobniża koszty produk

-cji. Narkotyki syntety czne bardzo często występują w postaci koloro -wych tabletek,co znosi barierę psy -chologiczną przed ich zażywaniem, zwłaszcza wśród młodzieży.

Człowiek zażywa tabletki od wcze snego dzieciństwa - zarówno

podczas choroby (leki), jak i w

ce-lach profilaktycznych (witaminy, m

i-nerały). Ich popularnośćjako f arma-ceutyków i przyzwyczajenie do ich

przyj mowan ia wykorzysta li produ -cencitableteknielegalnychzawiera -jących narkotyki zamiast le ków. Oprócz braku psychicznych

zaha-mowa ń przed ich przyjmowaniem

-kojarzą siębowiempozytywniez far-maceutykami, na rosnącą popular

-ność tabletek narkotykowych ma

również wpływ łatwość ich zażywa­

nia (bez ko ni eczności wy

korzysty-wania str zykawe k, rurek czy wchła ­

niania przez śluzówkę nosa) i "ele

-gancka" forma. Nie bez znaczenia

jest również fa kt, że nie można ich

rozcieńczyć, więc potencjalny użyt­

kownik,kupujący tego samego typu tabletki,spodziewasię, że ich skład

oraz efekt dz iałania będą podobne. Przewiduje się, że w ciągu najbliż­

szych kilku lat wszys tkie narkotyki synte tyczne będ ą produ kow ane w postaci tabletek.

Tabletki na rkotykowe zawierają masę tabletkową, substancje psy

-chotropowe i dodatki,takie jak kofe -ina lub aspiryna. W jednej tabletce

może się znajdowaćod kilkunastu do 300 mg substancji aktywnej, co

wkonsekwencjijejspożycia wywołu­

jeróż nereakcjeorganizmu. Najpopu

-larniejsz e są tabletki ekstazy zaw ie-rające różn epochodne amfetami ny.

Tabletki ekstazy mają różne kształty, kolory iznaki,tzw. logo, co

ma być zach ętą dla potencjalnych

nabywców i stanowi ć swoi stą g

wa-rancję jakości (tyiko w zamyśi e p

ro-ducentów,jednak nie w rzeczywis to-ści). Należy przy tym pamiętać, że

podobny kształt i logo nie mają związku z zawartością tabletek i do-piero szczegółowa analiza chemicz

-na pozwala okreś lić, jaki rodzajijaka

ilość substancji aktywnej są w nich

zawarte.

Na polskim rynku narkotykowym

jest dostępnychponad 100 rodzajów tabletek,w którychskładzie znajduje się kilkanaście różnych pochodnych amfetaminy. Najczęściej spotykane, "klasyczne", zawierają MDMA-

sub-stancję o stosunkowo łagodnym działaniu pobudzającym i h

alucyno-gennym (niegdyś nazwa "ekstazy"

byłazarezerwowana jedynie dla tych

tabletek), których cechą charaktery

-styczną jest szybkie rozpoczęcie działania, czyli 15- 20 min od chwili

zażycia.Organizmczłowiekajest po

-nadto w znacznym stopniu odporny na ich przedawkowanie. Coraz czę­ ściej dealerzy oferują tabletkizawie

-rające różn e pochodne amfetaminy, zarówno kontrolowane, jak i niekoń­ trolowane. W składzie części z nich odkryto dobrze znane substancje,jak

metamfetamina czy MDA, w innych

znajd ują się nowe i często niebez-pieczne dla zdrowia substancje psy

-chotropowe,np.4-MTA (para-metylo-tioamfetamina),PMAlub PMMA.Na -leżyjed nocześniestanowczopodkre -ślić, żenie jest możliwesprawdzenie

prostymi domowymi metodami, jaki

rodzaj substancji psychot ropowej

znajdujesię wtabletce,awięcczy jej

zażycie będzie bezpieczne.

• W tymsamymokresieanalizieryzykapoddanorównieżMBDB(substancjęprzez pewien czaspoja -wiającą sięwtabletkachekstazy. MBDB- niezostałorekomendowanedowprowadzenia nalistęs ub-stancjikontrolowanych.Wchwili obecnejzniknęłozrynku narkotykowego .

Tabela1

Substancje psychotropowe rekomendowaneprzez EMCOOA do wpro wadzen ia

nalistęsub st ancjikontrołowanych"

Psycholropic suos tence« recommended byEMCDDAlobe added

to List ot ControlledSubs tances

Nr Nazwa zwyczajowa Nazwachemiczna

1 TMA-2 2,4,5· trimet oksyamfetamina 2 2C-1 2.5-dimetoksy-4-j o do f en etylo ami na 3 2C-T-2 2.5-dim etoksV-4-etylot iofe ne tylo amina 4 2C-T-7 2.5-dime toksy·4-n-propylotiofen etyloamina

5 PM MA para-met oksymet amfetamina

6 GHB Kwasgamma -hydroksymasłowy

7 Ketamina Ketamina

B 4-MTA 4-metylot ioa mfe t amina

Istniejątysiącesyntetycznych sub-stancji o działaniu psychotropowym, lecz tylko niektóre z nich(około 100) podlegają kontroliz punktu widzenia ustawy o przeciwdziałaniu na rkoma-nii, a więc są substancjami p sycho-tropowymi w sensie prawnym. Oprócz omówionych wyżej naj popu-larniejszych narkotyków na polskim rynku narkotyko wym sporadycznie pojawiają się równ ież inne. Na l eż ą do nich pochodne fenetyloaminy, ta-kie jak meskalina (naturalnyskładnik kaktusa rosnącego w USA i M eksy-ku), amfetaminy (np.N -hydroksyam-fetamina), fencyklidyny (PCP) oraz tryptaminy.

Osob ną grupę stanowiątzw. desi

-gnet drugs, czyli narkotyki projekto-wane.Sątonajczęściejpochodnef e-netyloaminy lub amfetaminy,których strukturazostałatak zmodyfikowana, aby nie mogły zostać zaliczone do substancji kontrolowanych, a je dno-cześnie wykazywały silne działa n i e psychotropo we lub odurzające. Głównym celemtych modyfikacjijest uniknięcie od powiedzial ności za pro-du kcjęnarkotyków.Moż liwościwtym zakresie sąolbrzymie,gdyż w litera -turze opisanych jest około 300 po-chodnychz grupy fenetyloamin,które maj ą działanie biologiczne. Prawnie kontrolowanych jest przy tym kilka -dziesiątz nich(wPolsceniewielep o-nad20).

Aby zap o biegać zagrożeniom płynący m z pojawianiasię na rynku nowych,prawnieniekontrolowanych substa ncji, które mog ą , jak było to w przypadku PMA,być n iebezpiecz-ne dla życia i zdrowia wielu prze -ważnie młodych ludzi,w Unii E uro-pejskiej wprowadzono mechanizm monitorowania rynku nar kotykowe-go. Decyzją Rady Unii Europejskiej Europejskie Centrum Moni torowa-nia Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA)zostałozobowiązanedo wdrożenia systemu wczesnego ostrzegania(EWS).Każdepaństwo członkows ki e UEmaza zadaniei n-formować EMCDDA o pojawieniu się nowychsubstancjipsychotr opo-wych oraz nowych mieszanek nar -kotyków.Chcąc zgłosić występowa­ nie nowej, niebezpiecznej

substan-cji,należy wypełnić odpowiedni for-mularz (ryc. 1).

Jeśli nowa substancja psychotro-powa lub środek odurzający pojawi

sięw co najmniej5państwach człon­ kowskich, EMCDDA wspólniez Euro-polem przeprowadzi tzw. analizę ry -zyka.Polegato na ocenie nowejsub -stancjiz punktuwidzeniajejdziałania na organizm(badasięjejsiłę dzi ała­ nia psychotropowego, szkodliwość dla zdrowia, aspekty społeczne jej zażywania, a także czy dana s ub-stancja jest substancją uzależniają­ cą) oraz moż liwości jej produkcji i dystrybucji. We wnioskach końco­ wychpostuluje się (lub nie) wprowa-dzenieanalizowanej substancji na li-stę substancji kontrolowanych. Pań­ stwa członkowskie UE mają rok na wprowadzeniejej natę listę.

W latach 2002-2004 na e uropej-skim rynku narkotykowym pojawiło się kilka naście nowych substancji.

l myślą onich,zgodnie z opisanym wyżejmechanizmem,przeprowadzo

-no analizę ryzyka i rekomendowano do wprowadzeniana listę substancji kontrolowanych przez pań stwa członkowskie (tab.1)

Wszystkie wymienione w tabeli substancje zostały wprowadzone na listę substancji psychotropowych

w obowiązującej w Polsce od 2005 roku ustawie oprzeciwdzi ałaniu na

r-komanii.

Sześć(TMA-2,2C-I,2C-T2,2C- T--7, PMMA, 4-MTA) spośród ośmiu nowych narkotyków to pochodne fe-netyloaminy o działaniu podobnym dodziałaniaamfetaminy. Ich synteza został a opisana we wspomnianej wcześn iej ksi ążceA.iA.Shulginów.

GHB i ketamina to znane i po -wszechnie stosowane substancje, które w ostatnimokresiezaczęto wy -korzystywać na nielegalnym rynku narkotykowym jako tzw. narkotyki gwałtu.

Benzyloplpe razyna

Od 1999 roku narynku narkotyko-wymzaczęła siępojawiaćnowa s ub-stancja określana skrótem BlP (1-benzylopiperazyna). Do połowy 2004 rokujej występowanie n otowa-no sporadycznie.Do niedawna BlP nie stanowiła zagrożen ia dla użyt­ kowników narkotyków, jednak w ostatnichtrzech latach,między i n-nymidzięki intensywnej internetowej kampanii reklamowej promującej ta-bletki zawierające pochodne b enzy-lopiperazyny jako legalne ekstazy

(le-gal highs),BlP i jej pochodne stały

Ryc.1. Raport opojawieniusięnowego narkotykuprzesyłanydo EMCCDA Fig. 1.Repo rton new synthetiedrugs submittedto EMCCDA

REPORTI NGFORM ON NEW SYNTHETIC ORUGS

EURO I.

In accordance wilh the joint action of 16 June 1997

adopted by the Councilon the basis olariicle K.3 ot lhe

Treaty on European Union, concerningthe inlormalion exchange, risk assessmenl and lhe control ot new

synthelic drugs

www.emcdda.eu.int

1.

Memb er State: POLAND Ref. n":

Reportingauthority: Date:

18

Novem ber

2004

ENU Status: confidenlialD openX

D D

REITOX

xD

2

.

Names/synonymsunder whicht~new synthetic drug is known:

OPT TIHKALRef .#9

3. Chemicaldescriplion

Chemical name:

Aclive ingredienl(s):

Olhercontents:

4

.

Physical descriplion:

Oi-N,N-propy lt rypt ami ne

powder colaur:White diameter: shape: xD logo: pili

D

weight: capsule D size: markings: Iiquid

D

5.

Seizingauthority(lo be filled in by ENU): HM CustomsandExc is e

Originating source (lo be filledin by REITOX):

Believed to be WWW.AMERICANCHEMICALSUPPLY.COM or one of the

relatedwebsites in the USA.

Date: Found amongst a numberof connecte d seizures of postal pac kets

between13 May and 6 July

2004.

Analysiswas carriedout by the

Central ForensicLaborato .

Place: (Main Post Oftlce, Warsaw) Amount (weight.number ofpilIs):

The total weig ht of this drugwas diftlcult to estimatesince purity analysis wasnot carrled out.ThesingleItem containing OPTweighed 981mg .

This waspartof anum ber of connect ed seizuressame ofwhich cont ai ned 2C-O, 2C-E,2C-O, 2C-T-2, 2C-I, OXM, OPTar 5-Meo-OMTeit heralonear mixed togeth er. Each itemwas packed in a self-s eal plasticbag bearing a chemical nameand a chemical structure.In same cases,the name did not exactlycorrespond to the

structureand in same cases the name did not correspond to the major component

ofthe contents. Most items were labelled as containing100mg, 500mg ar 1000mg, but the actu al weights ofthe conten tsvaried by around +/- 10 to 20"/0 of the notlonal weights.

6.

Circumstances: produclion

abuse

D

D

trafficking

D

distribution

D

Frequency: increasing limited Oyes

D

moderate

_D

widespread

D

Dno Availability: IImit ed O yes

D

moderate

D

widespread

D

increasing

Dno

Price: wholesale ? retail ?

7. First indication on possiblerisks No informat ion available

Short-term effects:

Possible health risks:

Possible social risks:

8. If available information on Chemical precursors: aspects

No information available on any of these

8

Mode and scope

a

r

the established use:

Expected use:

Other useand the extent of such use:

Furlher informationon lhe risksof use including heallh and lhe socialrisks:

9. To befilled in by EDUand/ar EMCDDA

Transmilled byEDUlo EMCDDA

D

Transmilled by EMCDDAlo EDU ~

Dale:

Ref. n": OEDT/P3 (04) D/50017

Forwardedlo:Commission. Member States,Agency for lhe Evalualion of MedicalProducls

Formai communication under Joint aclion Informal informalion exchange

To be filled in by ENUs

D

D

10. Incase of produclion:large-scale

_D

smali scale

D

unknown

D

Has anyform of organisedcrime been delecled? yes

_D

no

D

11

.

Incase of lrafficking: largescale

D

smaliscale

D

unknown

D

national

_D

international

D

Has any form of organised crime been delecled? yes

_D

no

D

12. Incase of distribution: large-scale

_D

smali scale

_D

unknown

_D

Has anyform of organisedcrime been detected? yes

D

no

D

To befilled in by REITOX(Informalia n oncircumsla ncesaruse, ifavailable) 13. Groups using:

No information available

14

.

Sellings where used:

Noinformatlon available

15.

Olherinformaliononuse pallerns:

No information available

16.Any informat ion on local responsessafar:

No informatlon available

BZP występuje w dwóch formach

chemicznych: chlorowodorku (biały

proszek) iub wolnej zasady (jasna

żółtozielona ciecz). Nie znajduje się

na listach substancji kontrolowanych ONZ, jednak zgodnie z narodowym

prawodawstwem jest objęta kontrolą

w 22 państwach, w tym w 5 pań­

stwach członkowskich UE - Belgii,

Danii, Grecji, Szwecji i w Malcie.

W pozostałych państwach BZP jest

legalnie dostępna przez Internet

i w fabrykach chemicznych. Grupy

przestępcze ograniczają siędo

przy-stosowania jej do potrzeb użytkowni­

ków narkotyków poprzez

tabletkowa-się modne i coraz częściej pojawiają

się na rynku narkotykowym.W dniu

17.07.2007 Komisja Europejska

złożyła wniosek o wprowadzenie BZP na listy substancji

kontrolowa-nych.

BZPnależydo grupy arylopodsta-wionych pochodnych piperazyny. tej

samej, do którejnależą mCPP

(1-(3--chlorofenylopiperazyna)), TFMPP (m-trifluorometyiofenylopiperazyna), pMeOPP (1-4-metoksyfenylopipera-zyna), pFPP (p -flurofenylopipera-zyna), DBZP (dibenzylplperazyna) i MDBP (1-(3,4-metylenodioksyben-zylo)piperazyna.

Ryc. 2. Tabletki skonfiskowanew:a)DaniizawierającemieszaninęBZP, MeOPPiTFMP P; b)OceaniizawierająceBZP

Fig.2.Pilfsseized in ajDenmarkcontaining mixture ot BZp, MeOPP and TFMPP, b)in Oceania-pil/s containing BZP

Ryc.4. TabletkizawierająceBlPdostępneprzez Internet

Fig.4.Pif/s containing BZP to be purchased on Internet

10

Ryc.3.Kapsułkizawier a -jąceBZP

Fig. 3. BZPcontaining

capsules

nie lub kapsułko­

wanie. BZP jest sub-stancją syntetycz-ną, pochodną pi -perazyny. Po raz pierwszy została otrzymana w 1944 roku w Wielkiej

Brytanii jako

po-tencjalny środek

zwaiczający paso -żyty u zwierząt.

Nie

rozpowszech-niła się jednak ze

względu na słabe działanieiwywoły­

wanie efektów

ubocznych.

Naj-częściej występuje

pod postacią ta-bletek (ryc. 2)' lub wkapsułkach (ryc.

3), niekiedy w

po-staci proszku iub cieczy.Ze względu

na to, że BZP jest łatwo dostępna

w legalnym obrocie,nie odnotowano

próbjej syntezy w nieiegalnych

labo-ratoriach.

Konfiskaty

BZP skonfiskowano do tej pory w 13 państwach członkowskich UE

oraz Norwegii,atakże w Nowej Ze

-landii, Australiii USA. Nic nie wska

-zuje jednak na to, żeby substancja

byławykorzystywana na nielegalnym

rynku w dużych ilościach. Na ogół

konfiskowanesą małe ilości tabletek

lub proszku, jedynie w Wielkiej

Bryta-nii zarekwirowano jednorazowo

64 900 tabletek i dwukrotnie po

po-nad 2000 tabletek.Większość z nich

zawierałaTFMPP.Miały logo "Mitsu

-bishi" lub"uśmiechniętejtwarzy" i

by-łyrozprowadzanejako tabletki

eksta-zy. W Polsce nie odnotowano dotąd

przypadków konfiskaty BZP.

BZP bardzo często jest mieszana

z innymi pochodnymi piperazyny,

ta-kimi jak TFMPP,mCPP, pMeOPP lub

DBZP.Zdarza się również, że

stano-wi dodatek do MDMA i jest wykrywa-na w typowych tabletkach ekstazy.

Najczęściej dodatkiem do BZP jest

TFMPP.Jak wynika zbadań przepro

-wadzonych w Londynie, zawartość

BZP w tabletcedostępnejprzez

Inter-net wynosi 28-133 mg, a TFMPP

4-72 mg (ryc.4).

Zag roże n iedlazdrowia

BZP jest stymulantem centralnego

układu nerwowego. Działanie

substancji jest podobne do działania

amfetaminy,jednakokoło dziesięcio­

krotniesłabsze. Skutkami ubocznymi

jej zażywania są częstokroć skurcz

serca inadciśnienie.

Campbell i inni2 stwierdzili, że

osoby uzaieżnione od amfetaminy

nie są w stanie rozróżnić ełektów

działania substancji, jeśli otrzymują równoważną dawkę BZP i amfetami-ny. Badania Baumana i innych3

wy-kazały, że mieszanina BZP i TFMPP

działa podobnie do MDMA.

Prawdo-podobnie z tego powodu bardzoczę­

sto rozprowadzana jest pod postacią

e_

ee

1>_

•

-

-m-chlorolenylopiperazy na

Nowe narkoty ki w Polsce

5749 5740

Jedyne statystyczne badania doty -czące BZP przeprowadzono w Nowej Zelandii,gdziepochodne piperazyny

sąszczególnie popularne.Wśród po-nad 2000 respondentów w wieku 13-45 iat 20,3% zażywało tabletki z BZP, zaś 15,3% zażywało je w ostatnim roku.Aż 33,9% młodych

ludziwwieku 18-24latprzyznało się

dozażywaniatabletekw ostatnim ro-ku. Po BZP zdecydowanie częściej sięgają mężczyżni niż kobiety, np.

w grupie wiekowej20-24 lata 48,5% mężczyzn i 27,9% kobiet, w grupie

30-34-latków 15,4% mężczyzn

i 6,6%kobiet.

W 2005 roku w kilkunastu pań­

stwach UE, w tym w Polsce,pojawiła się nowa substancja o nazwie mCPP (m-chlorofenylopiperazyna). Skonfi

-skowano kilkadziesiąt tysięcy tęczo­

wych tabletek, której była składni­

kiem (ryc.5).

mCPP jest wykorzystywana do produkcji leku o nazwie Trazodone. Wykazuje słabe działan ie psychotro-powe. W ostatnim okresie pojawiły się "typowe" tabletki ekstazy z logo

ukazującym serduszko i wisienki

za-wierające mCPP lub mieszaniny mCPP i MDMA.

W Polsce, podobnie jak w całej

Europie, obserwowane sąnowe ten

-dencje i zjawiska na rynku narkotyko-wym. Do najważniejszych należy

zmiana rynku amfetaminowego, któ -ra zaszła wciągu ostatniego roku -zamiast tradycyjnego proszku poja-wiasięcorazwięcej tabletek(ryc. 6).

Ichcechą charakterystycznąjest sła­

bajakość,kolorowewtrętyiniewielka

Potencjalni użytkown i cy BZP ijejpocho dnych

stwierdzono udokumentowanych

zgonów spowodowanych zażyciem

BZP. W kilkunastu przypadkach

po-śmiertnie wykrytoją jedynie we krwi lub w moczu, lecz zawsze w takim

przypadku stwierdzono również

obecnośćinnych substancji psycho-tropowych lub środków odurzają­

cych.Niema w tej chwili jednoznacz-nych dowodów na to,że BZP może być przyczynązgonu.

Tabletki BZPsą znaneużytkowni­

kom jako "tabletki prywatkowe", które legalnie można kupić przez Internet i których skład jest znany. Ostatnio coraz częściej pojawiają się jednak tabletkiekstazy,którezawierają

mie-szaninę MDMA i pochodnych BZP lubmieszaninęBZP i jej pochodnych. Biorącpoduwagę powyższe uwarun-kowania,można stwierdzić,żepoten

-cjalnymi użytkownikami BZP są te same osoby, które zażywają tabletki ekstazy - młodzi ludzie w wieku 15-24 lat,głównie mężczyżni

pocho-dzący z dużych miast i często spę­ dzający czas w pubach i dyskote-kach.

Ryc.5.Typowa tabletkazawierającamCPP

Fig. 5.Typical mCPP containing pili

5744

Ryc.6. Tabletkizawierającesiarczanamfetaminy Fig.6.Amphetamine sulfate containing pili

tabletek przypominających tabletki ekstazy.

Dawka BZP o masie 100 mg wy -wołuje efekt biologiczny w okresie 6-8 godz. Przy dawkach pomiędzy

75 a 150 mg ma działanie

pobu-dzające, zwiększa czujność,

popra-wia samopoczucie i wprowadza

w dobry nastrój lubeuforię. Użytkow­

nicyopisująjednak często różne ne-gatywne skutkijejdziałania,takiejak poczucie niepokoju, wymioty, bóle

głowy, kłopoty ze snem, palpitacje serca, dezorientację i załamanie.

Skutki uboczne obejmują również

zmniejszenie żrenic, suchość w gar

-dle oraz problemy z oddawaniem mo-czu. BZPwywołuje takżeuczucie ka-ca,któremoże trwaćdo 24 godz.

W Nowej Zelandii - kraju, w któ-rym historiazażywania BZP jest

naj-dłuższa, przeprowadzono ankietę wśród ponad 2000 osób w wieku od 13 do 45 lat. Wszystkiemiały kontakt z BZP. Za skutki negatywne wpływa­ jącenapsychikępozażyciusubstan

-cji ankietowani uznali probiemy ze snem (50,4%), ogólne osłabienie

(18,4%), czarne myśli (15,6%), zm i en n ość nastroju (14,8%),

dez-orientację (12,1%) i rozdrażnienie

(11,4%). Skutki negatywnie wpływa­

jące na kondycję fizyczną to wedle nichsłaby apetyt (41,1%),uderzenia fali ciepła i zimna (30,6%),

nadmier-ne pocenie (23,4%), mdłości

(22,2%), bóle głowy (21,9%) oraz

drżenie i dreszcze (18,4%). Biorąc

poduwagę powyższe wyniki, należy stwierdzić, że BZP ma bardzo wąski

margines bezpiecznego zażywania

i w zależności od uwarunkowań ge-netycznych i osobowychmoże

wywo-ływaćwiele negatywnych skutków. BZPwystępuje w postaci tabletek

lub proszku i zewzględu na tomoże być zażywana doustnie, wdychana przez nos lub wstrzykiwana.Badania przeprowadzone w Nowej Zelandii od

roku 2000 wskazują, że prawie

w 100% BZP jestzażywanadoustnie,

tylko jedna z badanych osób wskaza -łanainiekcję.

W Europie historiazażywaniaBZP

zaczęła sięw roku 1999. Wzrost

po-pularności narkotyku zanotowano od

połowy roku 2004.W tym okresie nie

Tabela2

Nowe substancje psychotropoweiśrodki odurzająceskonfiskowane

w Polscewlatach 2005-2007

New psychotropie substances and narcotics setzoo in Polandin years 2005-2007

Nr Nazwazwyczajowa Nazwachemiczna

1 mCPP m-chlo rc f envlo pi perazvna

2 ko ka ina+atr opina* kokaina,atropina

3 roh ypnol flu nit raze pam

4 2C-E 2,5-dimetoksy-4- etylofenetyloamin a 5 DPT N,N-d iprop ylotryptamina

6 DXM dekst rom orfan

7 2C-H 2, 5-dim etoksvfenetvJoarnina

6 2C-D 2,5-dimetoks y-4-metylofenetyloam ina 9 2C-B 2,5-dimetok sy~4~brom ofenetyloami na

"nowa mieszanina kokainyiatropinyspowodowałazgon wieluosób w Europie

ina z atropiną). Dzięki temu

możliwe jest nie tylko zbieranie iwymianainformacji, lecztakże

ostrzeganiepotencjalnychużyt­

kowników o pojawieniu się na rynku niebezpiecznych dla

zdrowia substancji lub nowych

mieszanek znanych narkoty-ków.

O Polski rynek narkotykowy nie różni się znacznie od rynkueu

-ropejskieqo.Nowością w ostat

-nich latach jest coraz większa liczba tabletek zawierających siarczan amfetaminy. Pojawiły

się również tabletki, w których

znajdują siępochodne tenetylo

-aminy i które niesąw tej chwili kontrolowane (2C-E, 2C-H,

2C-D). Być może EMCDDA

poddaje wkrótce analiziery

zy-ka,

Informacjedotyczące prenu meraty "ProblemówKryminalistyki" orazzasad składania zamówień

na wydawnictwa CLK KGP

moż na uzyskaćpod numeremtelefonu

(0-22) 601-29-45

zawartość amfetaminy (poniżej

20%)_

W tabeli 2 podano najciekawsze

przykładynowych substancji

psycho-tropowych i środków odurzających skonfiskowanych w Polsce w okresie ostatnich dwóch lat

Podsumowanie

o

Co roku na rynku narkotyko

-wym pojawia sięod kilkudo kil-kunastu nowych substancjipsy -chotropowych i środków

odu-rzających.Zaobserwowanie

no-wego narkotyku w kilku pań­ stwach jest podstawą do anali-zy ryanali-zyka wykonywanej przez EMCDDA. Jeśli EMCDDA uzna, ze dana substancja jest niebezpieczna dla zd rowia

i może powodować uzależnie­

nie, państwa członkowskie UE

są zobowiązane do

wprowa-dzenia jej na listę substancji kontrolowanych.

@ BZP po raz pierwszy pojawiła sięna europejskim rynku narko

-tykowym w1999 roku.Zagroże­ nie z jej strony, jako narkotyku rekreacyjnego, było niewielkie

ażdo połowy2004 roku. W cią­

gu ostatnich dwóch lat,zwłasz­ cza w Internecie, nasiliła się

agresywna reklama BZP jako legalnej alternatywy dla table

-tek ekstazy. Reklamy często

podają nieprawdziwą informa

-cję,żetabletki te są pochodze

-nia naturalnego lub ziołowego,

podczas gdy BZP jest substan-cją syntetyczną.Tabletki

zawie-rające ją i jej pochodne coraz

częściej są rozprowadzane na

nielegalnym rynku narkotyk

o-wym jako tabletki ekstazy. €I Nowe narkotyki, np. mCPP lub

BZP, pojawiają się zwykle

w wielu państwach jednocze-śnie. Informacje o występowa­ niu nowego narkotyku są uzy-skiwane dzięki Systemowi Wczesnego Ostrzegania, który

umożliwia zbieranie i wymianę

informacji nie tylko o nowych substancjach, lecz także o no-wych mieszaninach (np.

koka-zdj_:zbioryCLKKGP PRZYPISY

1Zdjęcia 2-4 pochodząz

.Europol--EMCDDA Joint Report on a new

psychoactive substance: 1-benz

yl-piperazine(BZP);

2H. Campbell, W. Cline, M. Evans,

J. L1oyd, A_W_Peck: Comparison

ot the eHects ot dexamphetamine

and t-benzylpiperazine in farmer addicts. "Eur. J. Clin. Parmacol"

1973, nr 6,s.170-176;

3M. 8auman, R.O. Clark , A.G. Bu

-dzynski, etal.: N-subslituled p

ipe-razines abused by humans mimie

the moiecujar mechanism ot 3,4·

-methylenedioxymethamphetamine

(MDMA, or .Ecstasy") , .Neuropsy

-chopharmacoloqy" 2005, nr 30,

s.550-560.