Delft University of Technology
Beyond Cities: Materialen, producten & circulair bouwen
Geldermans, Bob; Luscuere, Peter; Jansen, Sabine; Tenpierik, Martin
Publication date
2016
Document Version
Final published version
Published in
TVVL Magazine
Citation (APA)
Geldermans, B., Luscuere, P., Jansen, S., & Tenpierik, M. (2016). Beyond Cities: Materialen, producten &
circulair bouwen. TVVL Magazine, 45(1), 22-25.
Important note
To cite this publication, please use the final published version (if applicable).
Please check the document version above.
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download, forward or distribute the text or part of it, without the consent
of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license such as Creative Commons.
Takedown policy
Please contact us and provide details if you believe this document breaches copyrights.
We will remove access to the work immediately and investigate your claim.
This work is downloaded from Delft University of Technology.
TVVL
MAGAZIN
Januari 2 0 1 6 Jaargang 45 i N r O I
Materialen en producten
Energie(-plus) en circulariteit
Circulariteit in het watersysteem
Thema:
Beyond (Smart) Cities
Naterialen, producten &
circulair bouwen
In onze traditioneel lineaire economie worden materialen gewonnen, verwerl<t in
producten en uiteindelijk gestort op stortplaatsen of verbrand in verbrandingsovens.
Om de beschikking te kunnen blijven houden over materialen is een
paradigma-verschuiving richting circulaire modellen onvermijdelijk. De bouwsector is voor
een groot deel verantwoordelijk voor het totale materiaalgebruik. Ter illustratie: op
Europees niveau wordt gemiddeld 37,5% van al het gebruikte hout toegepast in de
bouw, 21% van al het staal, 65,5% van het glas en 75% van het beton [1]. Recycling
is redelijk ingeburgerd in de bouw, maar vaak gaat dat gepaard met een aanzienlijk
kwaliteitsverlies. Kennis, vaardigheden en technieken om hoogwaardige circulaire
stromen te bewerkstelligen staan nog in de kinderschoenen..
B. (Bob) Geldermansi, P. (Peter) Luscuere^'^ S. (Sabine) Jansen\ M . (Martin) Tenpierik^
1. T U Delft, Faculteft Bouwkunde, sectie Climate Design
2. Inspired Ambitions
De t e r m e n g r o n d s t o f f e n , m a t e r i a l e n e n p r o d u c t e n zijn n i e t s y n o n i e m , a l v a l l e n ze s o m s m e t ell<aar s a m e n . Er d i e n t een b e l a n g -rijk o n d e r s c h e i d a a n g e b r a c h t t e w o r d e n . G e m a k s h a l v e k u n j e s t e l l e n d a t p r o d u c -t e n w o r d e n g e m a a k -t v a n m a -t e r i a l e n , die o p g e b o u w d zijn u i t g r o n d s t o f f e n . Elk n i v e a u b r e n g t a n d e r e keuzes m e t zich m e e w a n n e e r c i r c u l a r i t e i t een d r i j f v e e r is. Z o kan h o m o g e n i -t e i -t een b e l a n g r i j k e v o o r w a a r d e zijn v o o r een m a t e r i a a l o m g o e d in een v o l g e n d e c y c l u s t e f u n c t i o n e r e n , t e r w i j l een h o m o g e n e g r o n d s t o f m i s s c h i e n n i e t de j u i s t e e i g e n s c h a p p e n h e e f t o m o p t i m a a l in n i e u w e p r o d u c t e n t o e g e p a s t t e w o r d e n . In d i t a r t i k e l l i g t d e f o c u s o p m a t e r i a -l e n e n p r o d u c t e n in g e b o u w e n , t e n e i n d e e e n g e z o n d e o m g a n g - o p m a c r o n i v e a u - m e t d e g r o n d s t o f f e n d a a r v o o r t e o n d e r s t e u n e n . O m d a t t o e t e l i c h t e n k a n de v o l g e n d e f o r m u l e g e b r u i k t w o r d e n , w a a r i n M = de h o e v e e l h e i d m a t e r i a a l (in k g / j a a r ) , P = h e t a a n t a l p r o d u c -t e n , W = h e -t g e w i c h -t v a n de p r o d u c -t e n e n L = d e l e v e n s d u u r v a n de p r o d u c t e n . De s t a p naar c i r c u l a i r k a n g e m a a k t w o r d e n d o o r h e t t o e v o e -g e n v a n de r e -g e n e r a t i e f a c t o r (in v e r s c h i l l e n d e g r a d a t i e s : o n d e r h o u d , h e r v e r d e l i n g , r e n o v a t i e e t c ) , v e r t e g e n w o o r d i g d d o o r d e R. M = P * W / L-Figuur 1- Formule voorde stap van lineair naar circulair materiaalgebruik
VAN LINEAIR NAAR CIRCULAIR
S a m e n m e t K e n n i s p l a t f o r m D u u r z a m e G r o n d s t o f f e n b e h e e r , Briqs F o u n d a t i o n e n K e n n i s c e n t r u m R D M h e e f t d e T U D e l f t o n l a n g s een v e r k e n n e n d e s t u d i e a f g e r o n d naar v o o r w a a r d e n v o o r c i r c u l a i r e m a t e r i a a l e n p r o -d u c t s t r o m e n in g e b o u w e n , m e t e e n n a -d r u k o p o n t w e r p t e c h n i s c h e a s p e c t e n [ 2 ] . Deze v o o r -w a a r d e n zijn v e r v o l g e n s g e ï n t e g r e e r d in een s t a p p e n p l a n v o o r h e t f a c i l i t e r e n v a n c i r c u l a r i -t e i -t in b o u w - e n r e n o v a -t i e - o p g a v e n . De s -t u d i e - in o p d r a c h t v a n g e m e e n t e R o t t e r d a m - w a s g e s t r u c t u r e e r d r o n d een reeks w o r k s h o p s e s -sies w a a r d a t a , kennis e n b e v i n d i n g e n g e d e e l d , b e s p r o k e n , g e t o e t s t en a a n g e s c h e r p t w e r d e n . N a a s t d e k e r n g r o e p v a n b o v e n g e n o e m d e p a r t i j e n w e r d iedere w o r k s h o p a a n g e v u l d m e t e x t e r n e e x p e r t s , m e d e m e t h e t d o e l o m d e N e d e r l a n d s e i n i t i a t i e v e n en i n z i c h t e n o p d i t v l a k zo g o e d m o g e l i j k t e h a r m o n i s e r e n .
INTRINSIEKE EN RELATIONELE
EIGENSCHAPPEN
O m c i r c u l a r i t e i t g o e d t e f a c i l i t e r e n m o e t e n b o u w m a t e r i a l e n en - p r o d u c t e n v o l d o e n aan 22 TVVL M a g a z i n e | 01 | 2016 MATERIALENknow how (eedboek bop for lechnospWe produd design demonloge / recycling / upcydlng demontoge / heffobricoge / vefwerken van onderdelen
d u u r z a m e e n e r g i e protorjTilng 4 1 °
1
"^1 d i e p e r i n g a a n o p ' a d a p t i e f v e r m o g e n ' . D i t is v o o r a l g e s t o e l d o p h e t g e d a c h t e g o e d v a n S t e w a r d Brand (6 'lagen v a n v e r a n d e r i n g ' , 1 9 9 4 ) [3] e n j o h n H a b r a k e n ( O p e n B o u w e n , 1961) [ 4 ] , m a a r o o k o p a n d e r e d e n k e r s en w e t e n s c h a p p e r s in d i t v e l d . De t w e e d e l i n g t u s s e n h e t c o l l e c t i e v e e n s t r u c t u r e l e d e e l enerzijds (de d r a g e r ) en h e t i n d i v i d u e l e en n o n - s t r u c t u r e l e d e e l a n d e r z i j d s (de i n b o u w ) v a n h e t O p e n B o u w e n c o n c e p t v o l s t a a t v o o r h e t w e e r g e v e n v a n de t w e e m e e s t p r o m i n e n t e d o m e i n e n v a n b e s l u i t v o r m i n g : i n v e s t e e r d e r e nFiguur 2 Cradle to Cradle matenaalstromen in de circulaire economie [Bron: EPEA & Returnity Partners] g e b r u i k e r . De zes lagen v a n B r a n d , w e e r g e g e
-v e n in f i g u u r 4 , zijn d a a r b i j n u t t i g o m n a d e r Verïcimefen en vefwertai vnnblomateriaten molEriolenvoof de lech/ilsc^ic Mnghx Vewetkenvon bio\oetjin9sstoffen en cpv,eIikEn van duurzarr« energie Cascodes ^vor het industrieel generetei van grondstolfen
FrredlsKk en urtwisselen van knowtiow met het oog op het onhvetpen von producten vo rdebiotogische ktingtoop
een a a n t a l c o n d i t i e s . Ten eerste d i e n e n d e i n t r i n s i e k e e i g e n s c h a p p e n in o r d e t e z i j n , d i t b e t e k e n t d a t h e t m a t e r i a a l o f p r o d u c t : k w a l i -t a -t i e f passend is bij de f u n c -t i o n e l e p r e s -t a -t i e , d u u r z a a m t o t s t a n d is g e k o m e n e n d u u r z a a m kan ' r e ï n c a r n e r e n ' (na iedere i t e r a t i e ) , n i e t s c h a d e l i j k is (alleen g e z o n d e m a t e r i a l e n ) en past b i n n e n b e o o g d e b i o l o g i s c h e c y c l i en cascades e n e r z i j d s , o f één o f m e e r d e r e t e c h -nische c y c l i a n d e r z i j d s (in t o e n e m e n d e m a t e v a n b e w e r k e l i j k h e i d : o n d e r h o u d , h e r v e r d e ling, r e n o v a t i e , h e r f a b r i c a t i e en m a t e r i a a l -r e c y c l i n g ) , b e k e n d v a n C -r a d l e t o C-radle® e n C i r c u l a r E c o n o m y . S a m e n s t e l l i n g en p r e s t a t i e k w a l i t e i t v a n h e t d u u r z a m e , g e z o n d e m a t e r i a a l o f p r o d u c t m o e t dus b e k e n d z i j n , evenals h e t g e b r u i k s - e n h e r g e b r u i k s - p a d . C o m p l e x e p r o d u c t e n die v e e l v u l d i g in k o r t e o n d e r h o u d s o f h e r v e r d e -l i n g c y c -l i k u n n e n f u n c t i o n e r e n zijn d a a r b i j n i e t m e e r o f m i n d e r g e s c h i k t d a n h o m o g e n e r e c y -clebare p r o d u c t e n m e t een h o g e z u i v e r h e i d e n c o n c e n t r a t i e . I n g r e p e n aan h e t m a t e r i a a l o f p r o d u c t d o o r de t i j d h e e n m a k e n d i t een ' l e r e n d proces', g e e n e e n m a l i g e a d m i n i s t r a t i e . V e r d e r d i e n e n de p r o d u c t e n v e r v a a r d i g d t e zijn in a f s t e m m i n g m e t h e t o n t w e r p e n g e b r u i k v a n h e t g e b o u w , w a t w e de r e l a t i o n e l e e i g e n s c h a p -pen z o u d e n k u n n e n n o e m e n . D i t h e e f t alles t e m a k e n m e t h e t a n t i c i p e r e n o p m e e r d e r e -m i n i -m a a l g e l i j k w a a r d i g e - g e b r u i k s i t e r a t i e s in de t o e k o m s t . T e c h n i s c h bezien k o m t d i t neer o p : m a a t v o e r i n g ( h o u r e k e n i n g m e t v e r a n d e r e n d e c a p a c i t e i t s e i s e n ) , a a n s l u i t i n g & v e r b i n -d i n g e n ( -d r o o g en logisch) en p e r f o r m a n c e -d u u r ( g e d e f i n i e e r d o p basis v a n v e r s c h i l l e n d e b o u w l a g e n ) . O o k hier b e t r e f t h e t w e e r een l e r e n d p r o c e s , w a a r b i j i n t e r v e n t i e s - z o a l s h e t v e r v a n g e n v a n een t u s s e n w a n d o f i n s t a l l a t i e o n d e r d e l e n - s t e e d s a c c u r a a t g e r e g i s t r e e r d m o e t e n w o r d e n . Bezien v a n u i t c i r c u l a i r o o g p u n t v o r m t zich de e i g e n l i j k e w a a r d e v a n h e t b o u w p r o d u c t o p h e t s n i j v l a k v a n i n t r i n s i e k e en r e l a t i o n e l e e i g e n s c h a p p e n . Deze w a a r d e is n i e t a b s o l u u t en k e n t m e e r d e r e p a r a m e t e r s . Er is b i j v o o r -beeld de g e b r u i k e r s w a a r d e : h o e w a a r d e e r t de g e b r u i k e r de b o u w t e c h n i s c h e i n t e r v e n t i e w a a r h e t p r o d u c t aan b i j d r a a g t ? D a n is er h e t t e r u g w i n p o t e n t i e e l : h o e g e m a k k e l i j k kan h e t p r o d u c t w o r d e n g e d e m o n t e e r d ? V e r d e r is er een w a a r d e o f p o t e n t i e e l v e r b o n d e n aan d e m a t e w a a r i n h e t p r o d u c t kan f u n c t i o n e r e n b i n n e n de c y c l i u i t f i g u u r Z. U i t e r a a r d is er o o k een w a a r d e in e u r o ' s , die a f h a n g t v a n m a r k t w a a r d e , m a t e r i a a l - e n g r o n d s t o f w a a r d e e n s o c i a a l - c u l t u r e l e w a a r d e . U i t v o o r n o e m d e v o l g t d a t h e t b e w e r k s t e l l i g e n v a n c i r c u l a i r e m a t e r i a a l - e n p r o d u c t s t r o m e n in g e b o u w e n kennis en d a t a v e r e i s t m e t b e t r e k k i n g t o t : 1. De e x a c t e s a m e n s t e l l i n g v a n h e t m a t e r i a a l o f p r o d u c t 2. De p r e s t a t i e k w a l i t e i t v a n h e t m a t e r i a a l o f p r o d u c t 3. H e t b e o o g d e ( h e r ) g e b r u i k s p a d v a n h e t m a t e r i a a l o f p r o d u c t 4 . De m o g e l i j k e p e r f o r m a n c e d u u r v a n m a t e r i -aal, p r o d u c t , c o m p o n e n t o f d i e n s t 5. De t o e g e p a s t e v e r b i n d i n g s t e c h n i e k t u s s e n m a t e r i a l e n , p r o d u c t e n o f c o m p o n e n t e n 6. De g e h a n t e e r d e m a a t v o e r i n g v a n de m a t e -r i a l e n , p -r o d u c t e n o f c o m p o n e n t e n 7. De d a t a k w a l i t e i t v a n h e t g e h a n t e e r d e r e g i s t r a t i e s y s t e e m
ADAPTIEF VERMOGEN EN
CIRCULARITEIT
De r e l a t i o n e l e e i g e n s c h a p p e n , w a a r a a n h i e r b o v e n w o r d t g e r e f e r e e r d , zijn h e t g e b i e d v a n a d a p t i e f e n o p e n b o u w e n . V o o r een b e t e r b e g r i p v a n h e t b e l a n g h i e r v a n m o e t e n w e iets in t e z o o m e n o p m a t e r i a l i s a t i e enerzijds en n u a n c e s in de i n v l o e d s f e e r a n d e r z i j d s . De o m l o o p s n e l h e i d v a n deze lagen - o f v a n de p r o d u c t e n en m a t e r i a l e n d a a r b i j g e b r u i k t -v a r i ë r e n -v a n -v i r t u e e l o n e i n d i g ( t e r r e i n ) t o t , zeg, 1-10 j a a r ( s p u l l e n , zoals i n b o e d e l ) e n d e rest v a l t d a a r t u s s e n . De l i n k t u s s e n de lagen v a n v e r a n d e r i n g ener-zijds en m a t e r i a a l - en p r o d u c t c y c l i a n d e r z i j d s w o r d t c o n c r e e t d o o r m i d d e l v a n d e m a t r i x u i t f i g u u r 5. Deze m a t r i x zet de l a g e n a f t e g e n de d i v e r s e - k o r t e en l a n g e r e , b i o l o g i s c h e en t e c h n i s c h e - k r i n g l o p e n , g e b a s e e r d o p C2C e n CE, zoals e e r d e r in d i t a r t i k e l b e n o e m d . H e t i n v u l l e n v a n een d e r g e l i j k s c h e m a v e r e i s t v e e l e x p e r t i s e , die n i e t bij één p a r t i j ligt. B o v e n d i e n is d i t c o n t i n u a f h a n k e l i j k v a n de s t a t e o f t h e a r t in t e c h n o l o g i e e n - f i n a n c i ë l e , l o g i s t i e k e o r g a n i s a t i e . H i e r l i g t de g r o t e o n t w a r r i n g s o p -g a v e v a n l a -g e n , c o m p o n e n t e n en n e t w e r k e n . N a u w e a f s t e m m i n g t u s s e n o n d e r m e e r o n t -w e r p e r s en l e v e r a n c i e r s is een v o o r -w a a r d e . GEBOUW LAGEN SPULLEN = FYSIEKE tNDELING tNSTALIATtES FACADE ORAAGSTRUCTUÜR • TERREIN CLouflhtorouah Univt.trty-Figuur 4- Zes lagen van verandenng
H o o f d k e n m e r k Lange l e v e n s d u u r , v a s t e n a r c h i t e c t o n i s c h s t e r k K o r t e l e v e n s d u u r , v a r i a b e l , d e m o n t a b e l S c o p e H o o f d c o n s t r u c t i e , g r o n d -g e b o n d e n , c o l l e c t i e v e r u i m t e n s c h e i d i n g s w a n d e n , k e u k e n , b a d k a m e r , i n s t a l l a t i e s (en e v e n t u e e l o o k f a c a d e e l e m e n t e n ) K l a n t I n v e s t e e r d e r G e b r u i k e r D u u r z a a m h e i d / l i n k m e t c i r c u l a r i t e i t l a n g e l e v e n s d u u r m e t b e h o u d o f t o e n a m e v a n w a a r d e p a s s e n d bij v e r a n d e r i n g e n , m i n d e r a f v a l , f a c i l i t e e r t c i r c u l a i r h e r g e b r u i k
Onderhoud Her-distributie Renovatie Her-fabricatie Recycling SPULLEN FYSIEKE INDELING DRAAGSTRUCTUUR TERREIN
-Figuur 5- Matrix van gebouw-gereiateerde lagen en biologisctie O technisct}e tiergebruili cycli
•
STAPPENPLAN
Figuur 6 t o o n t d e N i e u w e S t a p p e n s t r a t e g i e , ontwil<l<e[d aan d e T U D e l f t [ 5 ] , die e e n sterl< a c c e n t l e g t o p de t w e e d e s t a p : Inergebruilc. Deze s t r a t e g i e is als s t a r t p u n t g e b r u i k t v o o r h e t i n t e g r e r e n v a n de e e r d e r g e n o e m d e v o o r -w a a r d e n .
De N i e u w e S t a p p e n s t r a t e g i e (NSS) is t o e -pasbaar als h a n d l e i d i n g bij c i r c u l a i r b o u w e n , m e t e n k e l e b e l a n g r i j k e n u a n c e v e r s c h i l l e n . T e n eerste d i e n t h e t o n d e r s c h e i d t u s s e n de d o m e i -nen g e b o u w o n t w e r p enerzijds e n m a t e r i a l e n & p r o d u c t e n a n d e r z i j d s in h e t s t a p p e n p l a n t e w o r d e n g e ï n t e g r e e r d . Figuur 7 t o o n t deze d o m e i n e n , g e k o p p e l d aan d e zeven g e ï d e n t i f i -c e e r d e i n d i -c a t o r e n v o o r -c i r -c u l a r i t e i t e n p r i m a i r b e t r o k k e n p a r t i j e n . C o n t r o l e o p de k w a l i t e i t v a n d a t a e n de r e g i s t r a t i e m e t h o d i e k (in Bl M o f een a n d e r s y s t e e m ) h e e f t b e t r e k k i n g o p b e i d e d o m e i n e n . D e r g e l i j k e r e g i s t r a t i e is n o d i g o m in d e pas t e b l i j v e n l o p e n m e t k e n n i s o n t w i k -k e l i n g e n e n b e h o e f t e n v a n s t a -k e h o l d e r s . In die zin g a a t h e t a l t i j d o m ' l e r e n d e p r o d u c t e n ' in 0. STANDAARD B O U W E N 1 . REDUCEER DE VRAAG Passief, slim & bioMimatisch ontwerp 2. HERGEBRUIK RESTSTROMEN Afvalwarmte, afvalwater, afvalmateriaal in gesloten of verbonden kringlopen 3a. LOS DE RESTERENDE VRAAG
D U U R Z A A M OP 3 b . A F V A L = VOEDSEL
-Figuur 6- De Nieuwe Stappenstrategie
' l e r e n d e g e b o u w e n ' . V e r d e r l i g t er een s p a n n i n g s v e l d b e s l o t e n in de s t a p 'Reduceer de v r a a g ' ; d i t is n a m e l i j k n i e t z o n d e r m e e r v a n k r a c h t in deze c o n t e x t , m a a r h a n g t af v a n w e l k e t e r m i j n in a c h t w o r d t g e n o m e n (stap 4 ) . T o t b e s l u i t zijn er m e e r d e r e r o u t e s d e n k b a a r , w a a r d o o r de s t a p p e n v o l g -o r d e iets c -o m p l e x e r w -o r d t . H e t s t a p p e n p l a n c i r c u l a i r b o u w e n , g e ï l l u s t r e e r d in f i g u u r 8, n e e m t deze a a n p a s s i n g e n m e e en s t e e k t o p t w e e n i v e a u s i n : g e b o u w n i v e a u e n m a t e r i a a l -& p r o d u c t n i v e a u . De s t a p p e n w o r d e n h i e r n a t o e g e l i c h t . S t a p 1: T o e g e v o e g d e w a a r d e b e o o r d e l e n v a n b e o o g d e f u n c t i e en h u i s v e s t i n g . B i j v o o r b e e l d : H e t N i e u w e W e r k e n u i t b r e i d e n o f t o c h m e e r k a n t o o r r u i m t e m i d d e l s een n i e u w e v e s t i g i n g ?
-Figuur 7- Domeinen, indicatoren en pnmair betrokicenen bij circulair & open bouwen
ren aan de a n d e r e . H e t is g o e d d e n k b a a r d a t deze s t a p d o o r v e r s c h i l l e n d e p a r t i j e n i n g e v u l d w o r d t . M a a t v o e r i n g en v e r b i n d i n g e n zijn hier v a n u i t g e b o u w - o n t w e r p e n d en c o n s t r u e r e n d o p z i c h t de l e i d e n d e p r i n c i p e s . N B : E r k a n o o k s p r a k e zijn v a n ' a a n b o d g e -r i c h t o n t w e -r p e n ' , w a a -r b i j h e -r g e b -r u i k h e t l e i d e n d e p r i n c i p e is e n d e z e s t a p in h e t t r a j e c t o p s c h u i f t (zie s t a p 5 ) . S t a p 4 : D i m e n s i o n e e r i n t e l l i g e n t . M a a t v o e r i n g en c a p a c i t e i t e n d i e n e n a a n g e p a s t t e w o r d e n aan de b e o o g d e f u n c t i e e n f u n c -t i e d u u r . D i -t is h e -t d o m e i n v a n m a -t e r i a a l - en p r o d u c t o n t w e r p . In s o m m i g e g e v a l l e n zal e e n o v e r - d i m e n s i o n e r i n g v a n t o e p a s s i n g zijn ( t e n e i n d e v r i j h e i d in f u n c t i e v e r a n d e r i n g e n in de t i j d t e f a c i l i t e r e n ) e n er dus m e e r m a t e r i a a l b e n o -d i g -d z i j n , in a n -d e r e g e v a l l e n kan l e a n w o r -d e n D o m e i n I n d i c a t o r g r o e p P r i m a i r b e t r o k k e n p a r t i j e n M a t e r i a a l & P r o d u c t S a m e n s t e l l i n g P r o d u c t o n t w e r p e r s , p r o d u c e n t e n . M a t e r i a a l & P r o d u c t K w a l i t e i t P r o d u c t o n t w e r p e r s , p r o d u c e n t e n M a t e r i a a l & P r o d u c t G e b r u i k s - p a d P r o d u c t o n t w e r p e r s , p r o d u c e n t e n , a r c h i t e c t e n G e b o u w o n t w e r p P e r f o r m a n c e d u u r A r c h i t e c t e n , i n s t a l l a t e u r s , a a n n e m e r s , i n v e s t e e r -d e r s , g e b r u i k e r s G e b o u w o n t w e r p V e r b i n d i n g A r c h i t e c t e n , i n s t a l l a t e u r s , a a n n e m e r s , p r o d u c e n -t e n , l e v e r a n c i e r s G e b o u w o n t w e r p M a a t v o e r i n g / d i -m e n s i o n e r i n g A r c h i t e c t e n , i n s t a l l a t e u r s , a a n n e m e r s , p r o d u c e n -t e n , l e v e r a n c i e r s K e n n i s & v a a r d i g h e d e n D a t a / r e g i s t r a t i e k w a l i t e i t A l l e s t a k e h o l d e r s : o n d e r h o u d s i n s t a l l a t e u r s , f a c i l i t y m a n a g e r s , l e v e r a n c i e r s , o n t w e r p e r s , a a n -n e m e r s , i -n v e s t e e r d e r s , g e b r u i k e r s e t c . S t a p 2 : V e r k e n b e s t a a n d , l e e g s t a a n d / ¬ k o m e n d l o k a a l v a s t g o e d o p b e s c h i k b a a r h e i d e n b r u i k b a a r h e i d . M.b.v. l o k a l e / r e g i o n a l e i n v e n t a r i s a t i e s v a n l e e g s t a a n d v a s t g o e d , v o o r z o v e r a a n w e z i g . S t a p 3: I n t e g r e e r f u n c t i e v e r a n d e r i n g in n i e u w a d a p t i e f o n t w e r p . M a a k o n d e r s c h e i d t u s s e n g e n e r i e k e d e l e n m e t e e n l a n g e l e v e n s -d u u r e n h o g e f u n c t i o n e e l - a r c h i t e c t o n i s c h e w a a r d e aan d e e n e k a n t e n de s p e c i f i e k e d e m o n t a b e l e d e l e n m e t v a r i a b e l e l e v e n s d u o n t w o r p e n e n g e b o u w d , w a t de m a t e r i a a l -v r a a g r e d u c e e r t . ' R e d u c e e r d e v r a a g ' u i t d e N i e u w e S t a p p e n s t r a t e g i e is h i e r d u s a f h a n k e l i j k v a n w e l k e t e r m i j n in a c h t w o r d t g e n o m e n . S t a p 5: V e r k e n de b e s c h i k b a a r h e i d e n b r u i k b a a r h e i d v a n s e c u n d a i r e m a t e r i a l e n . U i t e r a a r d g e l d t hier d e v r a a g : w a n n e e r is h e t n o g l o n e n d o m g e b r u i k t e m a t e r i a l e n t o e t e passen die o p g r o t e r e a f s t a n d v r i j k o m e n ? Een o o g s t k a a r t , w a a r i n g e o g r a f i s c h e e n t i j d g e r e l a
-G E B O U W N I V E A U
R E D U C E E R D E V R A A G
T O E G E V O E G D E W A A R D E FUNCTIE & HUISVESTING?
H E R G E B R U I K B E S T A A N D LOKAAL B E S T A A N D V A S T G O E D BRUIKBAAR? O N T W E R P C I R C U L A I R INTEGREER VERANDERING IN D I M E N S I O N E E R I N T E L L I G E N T NIEUW A D A P T I E F O N T W E R P R E D U C E E R D E V R A A G ' B E S T A A N D E M A T E R I A L E N BESCHIKBAAR S BRUIKBAAR? H E R G E B R U I K B E S T A A N D INTEGREER T O E K O M S T I G H E R G E B R U I K O N T W E R P C I R C U L A I R M A T E R I A A L / P R O D U C T N I V E A U -Figuur 8-Stappenplan circulair bouwen 24 TVVL M a g a z i n e | 01 | 2016 MATERIALEN
t e e r d e g e g e v e n s g e k o p p e l d zijn, kan l i i e r g o e d d i e n s t d o e n . N B : D e z e s t a p k a n o o k l e i d e n d zijn bij o n t -w e r p k e u z e s e n d u s n a a r v o r e n s c h u i v e n in h e t t r a j e c t (zie s t a p 3 ) . S t a p 6: I n t e g r e e r h o o g w a a r d i g t o e k o m -s t i g h e r g e b r u i k . A n t i c i p e e r o p t o e k o m -s t i g e g e b r u i k s i t e r a t i e s d o o r v e r a n d e r i n g als o n t w e r p p r i n c i p e t o e t e passen. O n t w e r p v o o r o n t -m a n t e l i n g en f l e x i b i l i t e i t . M a a k g e b r u i k v a n m a t e r i a l e n en p r o d u c t e n die w a a r d e v a s t zijn.
!["La definizione dell'armatore in Dig. 14, I, I, 15 e la locazione perpetua della nave", S. Solazzi, "Rivista del dritto alla navigazione, 9-14, 1943-1948 : [recenzja]]()