View of PROFITABILITY OF ZUCCHINI PRODUCTION AT DIFFERENT METHODS OF CULTIVATION

Oeco110111ia

3 (2)

2004,

85-98

OPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI CUKINII PRZY RÓŻNYCH

METODACH

UPRAWY

Irena Kropsz, Agnieszka

Słociak

Akademia Rolnicza

we

Wrocławiu

Streszczenie. Uwzględniając rosnące znaczenie cukinii oraz rcakcj.,: plonowania na za-chwaszczenie. w pracy porównano wysokość uzyskanego plonu w zak:żności od ter111inu odchwaszczania oraz rodzaju ściolowania stosowanego w uprawie. Dodatkowo przeprowa-dzono analiz.,: oplacalności cukinii uprawiane.i z siewu w przeliczeniu na I ha. okrcślai<1c

dochód. wskaźnik opłacalności, koszt jednostkowy i próg rentowności z uwzgl.,:clnieniem pracy własne.i i bez wyceny pracy wlasncj.

Słowa kluczowe: cukinia, zachwaszczenie, ściólkowanic gkby. plon. oplacalność pro-dukcji

WSTĘP

Cukinia j

es

t w

a

r

zywe

m

c

e

ni

o

n

y

m

pr

zez

k

o

n

s

um

e

nt

ó

w

i up

raw

i

a

n

y

m

n

a

sze

ro

l

«

\

skalę

w USA

,

a

także

w kr

a

j

ac

h

E

ur

o

p

y Za

ch

o

dni

e

j

i

Południowej

j

No

uri

.

G

ral"in

g

1971;

Klin

g

1991;

V

e

rmi

g

aud

1992;

B

e

hr

1993;

R

o

d

k

i

ew

i

cz

1998J.

Na

n

;

1

szy

111 r

y

nku

j

esz

c

ze

do

ni

e

dawna

była

war

zy

w

e

m

mało z

nan

y

m

,

o

b

e

cni

e

zaś

z

rok

u n

a

r

o

k

z.

do

b

y

wa

sobie cora

z

większą popularność.

Za

ro

zsze

r

ze

ni

e

m j

e

j produk

c

ji

i s

pożycia

pr

z

e

m

aw

i

a

łatwość

upraw

y,

możliwość

u

zys

kani

a

w

ys

oki

c

h

pl

o

n

ó

w

owoców

,

n

awe

t pr

zy

mni

e

j

sprzyjającym

pr

ze

biegu

po

g

od

y,

w

yso

k

a

wartość odżywcza,

a

także możliwość spoży­

w

a

nia w

różnej

po

s

t

a

ci

,

a mi

a

nowi

c

i

e

n

a s

urow

o,

p

o

u

go

t

o

w

a

niu,

z

ako

n

se

r

wowa

niu lu

b

w

p

os

ta

c

i

k

w

a

szo

n

e

j

r

c

har

zews

ki

i

in.

1976;

Kmi

ec

ik

1986 J.

W

a

r

zywo

t

o wyk

a

z

u

j

e

p

o

n

a

dt

o

mniejszą,

w p

o

równ

a

niu

d

o

inn

y

ch

ga

tunk

ów

up

raw

i

a

n

y

c

h

z

i

cw

u

,

wrażliwość

n

a

z

a

c

h

w

a

szcze

ni

e

[D

o

br

z

aii

s

ki

1999],

c

o w

y

ni

ka

z

dużej

ro

zs

t

awy

roślin,

szy

bk

i

ego

kiełkowania

i

ws

chod

ó

w ora

z

dużej

d

y

n

a

miki

wz

r

os

tu

.

I

s

t

o

tn

y

m

probl

e

m

e

m

,

j

a

ki

wy

lani

a

się

w

u

praw

i

e c

u

k

inii j

e

st

w

alka

z

c

h

w

a

s

t

;1111

i

w

początkowym

o

kr

es

i

e wege

t

ac

ji. Dl

a z

ni

szcze

ni

a

c

h

w

as

t

ów w

t

y

m

o

kr

es

i

e

up

r

aw

y

Adres do korespondencji - Corresponding author: Irena Kropsz. Akademia Rolnic1a we Wrocbwiu. Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa, ul. M. Skloclowskicj-Curic 42. 50-369 Wrocław,

86

I. Krops~. !\. Slociak

za

lecane

jes

t

s

tosowani

e

herbicydów.

Preparaty te jednak

dlu

go

zalegają

w g

lebie,

ni

e

niszczą wszystkich gatunków chwastów

,

a

przy

ni

edo

borze

w

ilgoc

i w glebie

mogą być

ma

lo

s

kuteczne

[Skąpski 1994].

Przy

płytkim

s

iewie

nas

ion

oraz obfitych

opadac

h

de

szc

zu

,

bezpośrednio

po

zastosowan

iu herbicydów

,

może wystąpić

za

ham

owani

e

w

7.

ro

s

tu

roślin, przejściowe

przebarwienie brzegów

liści,

a

także przejściowa

deforma-cja mlod

y

ch

roślin [Orłowski,

Jadczak

1999J.

S

kut

eczny

m zab

ieg

ie

m

likwidującym

z

achwaszczeni

e

i popraw

iającym

pl

onowa

ni

e

c

ukinii mo

że stać się ściólkowanie gleby czarną folią

lu

b w

lókniną, stosowane

na

więk­

szą

s

ka

l

e;:

w upraw

ie ogó

rka

i

po

midora. Sze

rsze

badania

na

ten

te

mat,

dotyczące także

r

ea

k

c

ji

cuk

inii

na

obecność

chwastów

na

polu

w

różnych

fazach

wzros

tu i

różnych

warunkach

upraw

y, zos

ta

ly pr

ze

prowadzo

ne w Kated

rze

Ogrodni

ctwa Akade

mii

Ro

lni

-cze

j

we

Wroclaw

iu

.

MATERIAŁ I METODY

Ze

wzg

l

c;:

du na fakt,

iż d

o

t

e

j

pory

nie

ka

lkul

owa

no kosztów

up

rawy

c

ukinii

o

raz

mając na

uwadze

wzrastające

z

nac

ze

ni

e t

eg

o warzywa

i reakcję na wi

elkość plonowania

w

7.ależności

od

rod

za

j

u upraw

y,

w pracy sform

ułowano następujące

ce

le badall:

•

określenie opłacalności

cukinii

w za

leżności

od

różnych warun

ków

upra

wy,

•

ob

li

cze

ni

e

ko

sz

tów j

e

dnostk

ow

yc

h uprawy c

ukinii

.

Bada

nia po

lowe pr

ze

prowad

zo

no w

Katedr

ze

Ogrod

ni

ctwa

Akademii

Rolnic

ze

j w

e

Wroc

l

aw

iu w

latach

2000-2002. Doświadczenie obejmowa

lo

9

ob

iektów

zalożonych metodą

l

o

s

ow

a

n

yc

h bloków w 4 powtórzen

iach. W sześci

u obiek

tac

h stosowano ręcz

ne

us

uw

a

ni

e c

hwa

st

ów

polączone

z

mot·

ycze

ni

e

m po

letek

, natomi

ast

w

trzech pozo

stałych

obiek

ta

c

h

ściolowanie

g

l

e

by

C7.arną włókniną oraz folią bialą

i

czarną.

W bad

a

niach

u

w

zg

lc;:

d11ion

o

nastc;:pujące

t

e

r111

in

y

odchwaszcza

ni

a ora

z

różne

rod

za

j

e

ściólek,

któr

e

miały wpływ

n

a

plonowa

nie, jak

i zarazem

na

oplacalność upraw

y

:

I) p

o J

ty

god

niach od dat

y

s

i

ew

u nasi

o

n

;

2)

po

J

i

6

tygodn

iac

h

od daty si

ew

u na

s

i

o

n;

J) J1()

J.

(1

i 9 t

ygo

dni

ac

h od dat

y s

i

ew

u na

si

o

n;

-+)

pn

6

i

9

tygodni;1ch

o

d daty

s

i

ell'

u n

as

i

o

n;

.'i)

po 9 tyg

od

niach

o

d dat

y si

ew

u na

s

i

o

n;

6)

ściółkowanie gl

e

by c

zarną wlókniną:

7

)

ściółkowanie gl

eby

czarną folią:

8)

ściólko\\·anie

gl

eby

bialą folią:

9)

knn

1

rn

la

sys

te

mat

ycz

ni

e odc

h

w

asz

cz

ana.

asio

na

cuki

nii odmi;1n

y

As

tra

wys

i

ew

ano

w trzec

iej d

e

kad

zi

e

maja

g

nia

z

d

owo

p

o

J

st.

tuki

11•

ro

zstall'i

l:

I

OO

x

80

c

m dokonując pr

ze

r

y

wki

w

faz

ie

2-3 liści wlaściwych. Rośliny 1111

raw

i

a

n

o

przy

zawartości GO

m

g

P i 200

mg

Kw I cl

m

2

o

ra

z

daw

ce

150

k

g

N

Il

a

z

a

s

t

o

so

wanej

w

polowie

prz

e

d

s

i

e

wnie

i w

po

low

ie pog

lówni

e w

tr

ze

ci

e

j

dekadzi

e

uc

rll'ca.

11•

t1cc

cukinii

by

ly

zbierane w fazi

e

dojrzalości użytkowej

po

osiągnięciu dlugości

11

· prL

ed

zi

a

l

c

I

.'i-21

c

m

. od

początku lip

ca

d

o

p

o

lowy wrześ

nia.

Do opraco1

1

·

<1

ni<1

1

n::

n

c

ri

alt

1

i.ródlowcgo

wy

k

o

rz

ys

ta

n

o

metodę opisową

oraz

p

o

r

ów-11awuą [kopeć 198~:

tachak.

Wożniak 1981] w

c

elu int

e

rpr

e

tacj

i u

zys

ka

n

yc

h

wyni

OplacalnoH: produkcji cukinii przy ró::11ych metodach 11pmu•.11 87

ków

oraz

porównania ich w

zależności

od

rod

za

ju upraw

y

.

Oplacalność

upr

awy

lic

zo

n

o

pr

zy zas

tosowaniu pod

s

t

a

wowych

kategorii

ko

sz

tów i d

oc

hod

ów oraz

wyodrębniając

nadwyżkę bezpośrednią

[Grontkowska

1998],

która

ujmuj

e ty

lk

o kosz

t

y

bezpośrednio

związane

z

produkcją. Nadwyżka bezpośrednia

z

określonej dzialalności

t

o

rocz

n

a

I

ro-dukcj

a

u

zys

kana

z

jedn

ego

h

ek

tara upraw

y

lub

od

j

ed

n

ego zw

i

e

r

zc;:c

i

a

.

po

mni

e

j

:zo

n

a

o

ko

sz

ty

bezpośrednie

p

o

ni

es

ione na

wytworzenie

t

e

j

produkcji

[Skarży11ska,

A

u

g

u

s

t

y

11

-sk

a

-G

r

zy

m

ek 2002;

Jank

ows

ka

2000].

Pr

zy

opracowaniu

ze

bran

ego

materiału

li

cz

bow

ego

wykorzystano

111etodę

kalkulacji kosztów

[Jur

gowa

1991;

Fe

r

en

i

ec

1999;

Ludw

i

cz

ak

1978],

a

pr

ze

d

e

wszy

s

tki111

metodę rozdzielczo-uorganicznioną

[Lud

w

i

cz

ak

19781.

Dod

a

tkowo w

y

lic

zo

no

koszt

jedn

ostkowy,

wskaźnik oplacalności będący relacją

ce

n

y

ze

sprzedaży

i

kosztu jednostkowego oraz

wskaźnik rentowności określający ilość

pro

-duktu

,

jaką należy sprzedać,

a

b

y

pokryć

ko

sz

t

y

s

t

a

l

e

p

o

ni

es

i

o

n

e

n

a

j

ego

wy

t

wo

r

ze

ni

e

[Rutk

ows

ki

2003;

Naumiuk

1998;

Jur

gowa

i in.

1991;

K

i

z

iuki

ewicz.,

Sawick

i

1903;

Ludwic

za

k

1978].

M

e

tod

a

t

a

umożliwia

wylic

ze

ni

e doc

h

od

u

ro

ln

icz

ego

dotyczącego

całego

cyklu

produkc

y

jn

ego,

r

ea

li

zowa

n

ego w

m

o

111

e

n

c

i

e

z

b

yt

u

określonego

produkt

u

.

Doch

ód

ten w

rzeczywistości

odzwierciedla

zrealizowaną opłatę

za p

r

ace;:

i

kapit;il

w

l

as

n

y

zaangażowany

pr

zy

dan

ej

działalności.

Sc

h

e

111at pr

ze

prow

a

dz

o

n

ego

ra

c

hunku

z

pod

z

i

a

l

e

111 n

a

ko

szty s

t

a

l

e

i

z

mi

e

nn

e

pr

zedstaw

i

o

n

o w

t

a

beli

I

oraz

w

t

abe

li

2 z

wy-szczególnieniem

nadwyżki bezpośredniej,

która funkcjonuje

od

kilku

l

at

j

ako

pi!ram

c

tr

e

k

o

n

o

mi

cz

n

y

wyko

r

zys

t

ywa

n

y

cło

kla

sy

fika

c

ji

gos

podarstw

ro

lni

czyc

h

w

kraja

c

h

U

ni i

Europejskiej

oraz

j

est

w

y

korz

ys

tywana

cło

ob

li

cze

1

1 kosztów

j

ed

n

o

stko

wyc

h

pr

zci'

.

In

s

t

y

tut

E

kon

o

111iki

Rolnictwa

i

Go

s

podarki

Żywnościowej.

Do

pr

eze

nt

ac

ji dan

yc

h

wyko

r

zys

tano

technikę tabelaryczną rKopeć 1983 J.

WYNIKI

BADAŃ

Obecność

c

h

was

t

ów

n

a

p

o

l

etkac

h n

a

początku o

kr

es

u

wegc

t

acj

i

oclcl

z

i

a

lu

je bardz

o

ni

eko

r

zys

tnie

n

a

wysokość

plonu

owoców, o czym

świadczą wyższe

plon

y

u

z

ysk

i

wan

e

z

pol

e

t

e

k

kontrolnych

odc

h

waszczanyc

h

sys

t

e

m

a

t

ycz

ni

e

oraz

ni

7

.

s1

.

c

pl

ony

uzysk

i

wa

n

e

z

ob

i

ek

t

ów odc

hw

aszcza

n

yc

h

w

różnych

t

e

r111in

ach. Wy

n

ik

i

bCldar1

zawiernją

t

Clbe

l

e

I

i

la

o

r

az 2

i

2a.

W

zależności

od

t

e

rminu

odchwa

szcza

ni

a plon k

sz

t

a

ll

owa

l

s

i

c;:

n

a

1·óżnym

po1.

i

o

111i

c

.

Na

poletkach

odchwaszcza

n

y

ch

p

o 3

t

ygod

ni

ac

h

pl

o

n

był niższy

o

25%,

1

rn

po

l

e

t

kac

h

odc

h

waszcza

n

yc

h

po

3

i G t

ygod

ni

ac

h

b

y

l

niższy

o ponad

18%,

a

na

ty

ch

,

k

t

ó

r

e

byly

odc

h

waszcza

n

e po 3,

G

i

9

t

ygo

dniach

,

b

y

l

niższy

o

oko

l

o

15,5%. Najniższy p

l

o

n u

zys

k:i-n

o

n

a ob

i

ekc

i

e,

któr

y

odc

h

waszcza

n

o dop

i

ero po 9 ty

god

ni

ac

h

od

sie

wu, b

yl

o

n

o

5

6'

%

niższy

od

plonu u

zys

kan

ego z

pol

e

t

e

k kontroln

yc

h s

y

stematy

czn

i

e

o

d

chw

a

s1.cz

;

1n

yc

h.

Ba

rd

zo

korzyst

n

y

wp

l

yw

n

a

p

l

o

n

owan

i

e cuk

in

ii

wywierało ściólkow<1nic

g

l

e

b

y

czarną wlókniną

oraz

czarną

i

bialą folią, przyczyniające

s

i

c;:

d

o zw

ic;:kszen

i

a

p

l

onu h

a

n-dlow

ego

owoców.

Najwyższy

pl

o

n

u

zy

skano

n

a

poletkac

h

ściolowanych czarną włók­

niną,

któr

y

w po

r

ów

n

a

niu

cło

po

l

etek

ko

nt

ro

l

ny

c

h

był

o

17% wyższy.

n

ato

mi

ast cza

rn

a

i

biała

fo

li

a

spowodowały zwyżkę

p

l

o

nu

o

około I I%.

Tabela I. Kalkulacja przewidywanych kosztów uprawy I ha cukinii 11· różnych warunkach Table I. Calculation of forccastcd costs I hectares of zucchini at difTcrcnt mcthods of cultivation

Jednostka Polerka odchwaszczane - Plors of weeding

Lp Wyszczególnienie miary

konrrolne po 3 tyg. po 3 i 6 ryg. po 3, 6 i 9 ryg. po 6 i 9 ryg. po 9 ryg.

No Specificarion Unit of

mea sure chcck plors for 3 weeks for 3,6 weeks for 3,6.9 wecks for 6,9 weeks for 9 weeks

2 3 -l 5 6 7 8 9

Przychód ze sprzedaży (lx2)

zl 59268,6 4-l870,4 48370,2 50125,8 34302,6 26208,6

Incomc from sale (lx2)

Plon handlowy- Comcrcial crop r 51.99 39,36 42,43 43,97 30.09 22,99

2. Cena - Pricc zl/t 1140 1140 1140 1140 1140 1140

Il Koszty zmienne (1+2+3+4+5)

zl 25725,5 22808,8 23329,7 25725,5 25308,8 23642,2

Changing costs (1 +2+3+4+5)

I. Marerial siewnv - Seed lot zl 200.0 200.0 200.0 200.0 200.0 200.0

- zakup - Purchasc zl/kg 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0

kg 4.0 4,0 4.0 4,0 4,0 4,0

2. Nawożenie mineralne - Minerał fenilizarion zl 108.0 108.0 108.0 108.0 108.0 108.0

-salcrra amonowa kg 150,0 150,0 150,0 150,0 150,0 150,0

3. Środki ochronv roślin - Crop prorecrion rcparations zl 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0

- zaprawa nasienna T

- Marschal

4. Pozostałe nakladv materiałowe

zl 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0

Marerial inpurs remaining - folia czarna i biała

zl

- black and whire poliethylene sheering

-czarna włóknina - Black aqrorextile zl

-torf kwaśny - Acid pear zl 3465,0 3465,0 3465.0 3465.0 3465,0 3465,0

5. Sila robocza - Labour force zl

- Praca własna (wycena) - Own work (pricing) zl 21937,5 19020,8 19541,7 21937,5 21520,8 19854,2

Ili Koszty stale (1+2)- Fixcd costs (1+2) zl 1286,3 1140,4 1166,5 1286,3 1265,4 1182,1

I. Koszry ogólnogospodarcze - General inpurs zl 771.8 684,3 699,9 771.8 759.3 709,3

2. Amortyzacja środków trwalych

zl 514,5 456,2 466,6 514,5 506,2 472,8

Tabela I cd. - Table I continucd

I 2 3 4 5 6 7 8 9

IV l~oszty ogólcm (li+ III)- General costs (II+ Ili)

-z wyceną pracy wlasncj

zl 27011.8 23949.3 24496,2 27011.8 26574,3 24824,3

- with pricing of own work

- bez wyceny pracy wlasncj

z! 5074,3 4928.4 4954,5 5074,3 5053,4 4970.I

without pricing of own werk V Dochód/strata netto (I - IV)

Revcnuc/loss (net) (I - IV)

- z w,·ceną pracy wlasncj

zl 32256.8 2092 I. I 23874.0 23114,0 7728,3 1384,3

- with pricing of own werk - bez wyceny pracv wlasncj

z! 54194.3 39942.0 43415.7 4505 I .5 29249.2 2 I 238,5

wi1houl pricing of own work

\"I \\'skażnik oplacalności - Index of profitability

- z wyceną pracy wlasncj

'le 219.4 I 87.4 I 97.5 185.6 129,I 105,6

- wi1h pricing or own work

- bez" ,·cen,· pracv wlasncj

'ih I 168.0 9 I 0.4 976.3 987.8 678,8 527.3

-· wilhoul pricing or 01\'11 work

\'li Koszt jednostkowy - Single cost - z\\ ycćną pracy'' la~ncj

zl/kg 0.5 0.6 0.6 0,6 0,9 1,1

- wi1h pricing or 01\'11 work - bu" ,-cen' prac' "Jasnej

zl/kg 0,1 O.I 0,1 0,1 0.2 0.2

"i1hou1 prici11g of ow11 work

\'Ili Pr·óg rrntu1111ości - Thrcshold of yicld

- z '' ~ Cćną pr:ic~ '' las11c_i

kg 1995.0 I 757.3 I 801 .5 1981 .2 191 IA I 760.G - '' 1th pricin& of O\\ n work

- be L "'cen' prac' "Jasnej

kg I 205.8 1007.3 1052.7 I I 20.3 918,8 770.I

"ithout pricing of O\\ n "ork

lródio· Badania 1 opraco"an1c \\Jasne.

Tabela I a. Kalkulacp prze\\1dy\1 anych koszlÓ\\' upra\1 y I ha cukinii '' różnych '' arunkach Table I a. Calculauon of foreca>tcd costs I hcctarcs of zucchini m dilTerent methods of cultivation

Lp. Wyszczególnienie Jednos1ka 111iary Poktka z

różną ściólką-Plo1s with diffcrent mu .'\o Spec i fication Unit of 111easurc czarna wlóknina czarna folia biala folia

13lack aqrotcxtilc 131ack poliethylenc shceting White poliethylcnc shccting

2 3 -I 5 6

Przychód ze sprzedaży (lx2)

zl 69186,6 65527,2 65778,0

lncome from sale (Ix2)

I. Plon handlowy - Comercial yielcls l 60,69 57,48 57,7

2. Cena - Price zl/t 11-10 1140 11-10

II Koszty zmienne (1+2+3+4+5)

41579,7 43908,9 38242,2

zl Changing costs (1 +2+3+4+5)

I. Materia! sicwnv - Secd lot zl 200.0 200.0 200.0

- zakup - Purchase zl/kg 50,0 50,0 50,0

kg 4,0 4,0 4,0

2. Nawożenie 111incralnc - Minera! fcnilization zl 108.0 108.0 108.0

- saletra amonowa kg 150.0 150,0 150,0

J. Środki ochronv roślin - Crop protcction reparations zl 15.0 15.0 15.0

-zapr~l\va nasienna T - Marschal

-1. Pozoslale 11aklad1· 111aterialowe

zl 15152.5 17481.7 11815.0

Materiał inputs rcmaining

- folia czarna i biala

zl 140ł6.7 8350,0

- black and white połiethyłcne shceting

- czarna włóknina - Black aqrotextile zl I ł687,5

- torf kwaśny-Acid peat zl 3465,0 3465.0 3465,0

5. Sila robocza - Labour force zl

- Praca wlasna (wycena) - Own work ( pricing) zl 26104.2 26104,2 26ł04.2

Ili Koszty stale (ł+2)-Fixed costs (1+2) zł 2079,0 2195,4 1912,1

Koszty ogólnogospodarcze -General inputs zł ł 247,4 1317,3 1147.3

2. i\111onyzac_ja środków trwalych

zł 831.6 878,2 764,8

Tabela I a cd. - Table I a continucd

I 2 3 4 5 6

IV Koszty ogólcm (Il+ III) -General costs (li+ Hl)

- z wvccną pracy własnej

zł 43658.7 46104,3 40154,3

- wi1h pricing of own work - bez wyceny pracy własnej

zi 17554,5 20000,l 14050, I

without pricing of own work V Dochód I strata netto (I - IV)

Rcvcnuc /loss (net) (I - IV) - z wyceną pracy własnej

zł 25527,9 19422.9 25623,7

- with pricing of own work - bez wyceny pracy własnej

zł 51632.ł .+5527.1 5ł727,9

withoul pricing of own work

VI Wskaźnik oplacalności - Index of profitabiłity - z wyceną pracy własnej % 158.5 ł42.ł ł63.8 -with pricing of own work - bc1. "yccny prac) własnej % 394,1 327.6 468,2 without pricing of own work VII Koszt jednostkowy -Singk cost

- z" yccną prac: '' lasnt.:j zł/kg 0.7 0,8 0.7 - with pricing of O\\ n work - bcL '':ceny pracy włnsncj zł/kg 0.3 0.3 0.2 withoul pricing of O\\'ll werk \"III Próg 1·cnlO\\ ności -Thrcshołd of yicłd - / '':ceną prac: '' łasn~.i _k~ 3177,6 3.135.6 2927,6 - '' ith pricing of O\\ 11 work - bc1 '': i..:cn: prac: '' łasnej

kg 19ł7.2 1973.7 1729.6

'' ithout pricing of o'' n ,,·orh ZroJło l3ada111J 1 oprac o" anie" !Jsnc. Sourcc: The .1uthor· s rescarch.

·1 abcla 2. Kalkulacp pr1c'' 1d)'''· anych koszlÓ\\ upra" y I ha cukinii"' różnych \varunkach

Table 2. Calculauon

or

forcca;tcd costs I hcctarc; ofzucchini at diffcrcnl mcthods of cultivation with scparrnc or gross margin

kdnos1k3 Polc1ka odchwaszczane - Plo1s of wecding

Lp. \\'y>LCLególnicn ie miary

:-.:

o.

Spccification Unii of kontrolne po 3 tyg. po 3 i 6 tyg. po 3. 6 i 9 tyg. po 6 i 9 tyg. po 9 tyg.

lllCJSllfC chcck plots for 3 wceks for 3.6 wccks for 3.6.9 wccks for 6.9 wecks for 9 wecks

2 3 .i 5 6 7 8 9

,\ \\'arto~ć produkcji (lx2) _zł

59268,6 44870„ł 48370,2 50125,8 34302.6 26208,6 \'alue of production (Jx2)

I. Plon hand Io\\ y - Co1m:rcial yiclds l 51,99 39.36 42.43 43.97 30.09 22.99

2. Cena - l'ricc zl/l 1140 1140 1140 11.w 11-10 1140

13 h:o,zly bezpośrednie (1+2+3+4) _zł

J788,0 3788,0 3788,0 3788,0 3788,0 3788,0

Direct costs (I +2+3+4)

I. Ma1crial sic" nv - Sccd 101 zł 200.0 200.0 200.0 200.0 200.0 200.0

- Zakup - Purchase zł/kg 50.0 50.0 50.0 50,0 50.0 50.0

kg 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4,0

2. Nawozcn1c mineralne -Minerał fcniłiza1ion zł 108.0 108.0 108.0 !OS.O 108.0 108.0

- salctr;:i amonowa kg 150.0 150.0 150.0 150.0 150.0 150.0

3. Srodki ochron\' roślin -Crop pro1ec1ion rcpara1ions zł 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0 15.0

- zaprawa nasienna T - Marschal

4. Pozos1ale nakładv 111atcrialowc

z! 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0 3465.0

Mattri;il in puls rcmaining

- folia czarna i biała

zł - black and whi1c policthylcnc shccting

- czarna włóknina - 131ack aqro1cxtilc z!

- torf kwasny - Acid pcat z! 3465.0 3465.0 3465,0 3465.0 3465.0 3465.0

c

i\adwyżka bezpośrednia (.-\-B)

55480,6

Gross margin (A-13) zł/ha 41082,4 44582,2 46337,8 30514,6 22420,6

]) Koszty pośrednie rzeczywiste (1+2)

zł 22709,3 19705,1 20241,6 22709,3

lndirccl cosls real (1 +2) 22280,1 20563,4

I. Praca własna (Wy'ccna) -Own work (pricing) zł 21937.5 19020.8 19541,7 21937.5 2 I 520.8 19854,2

Tabela 2 cel. -Table 2 continuccl 2

E Dochód/strata brutto (C - D)

Rcvcnuc/łoss (brt) (C - D) F l~oszty pośrednie szacunkowe (ł)

lndircct costs cstimatc (1)

I . .'\rnonyzacja środków trwałych Arnortization or basie funds F Dochód/strata netto (E - F)

Rc»cnue/łoss (net) (E - F)

- z wyceną pracy własnej

- with pricing of own work

- bez wyceny prac~' własne.i - without pricing of own work Żródlo: Badania i opracowanie własne.

So11rcc: The author° s rcscarch. 3 zł zł zł zł zł 4 5 32771,3 21377,3 51-1,5 456,2 514.5 456,2 32256,8 20921.1 54ł 94.3 39942.0

T:ibcl:i 2a. Kalkulacja przewidywanych kosztów uprawy ł ha cukinii w różnych warunkach

6 7 8 9 24340,6 23628,5 8234,5 1857,2 466,6 514,5 506,2 472,8 466.6 514,5 506,2 472,8 23874,0 23114,0 7728,3 1384,3 43415,7 4505 I ,5 29249.2 21238,5

T:iblc 2a. Calculation or f'orccastccl costs I hcctarcs or wcchini at clilTcrcnt methods of cultivation with separate of gross margin

Lp. Wyszczególnienie

No. Spccification

.\ W:1rtość prod11l;cji (lx2)

Yaluc of prod11ction (lx:!)

I. Plon hand Io"! -C'o1ncrcial ,·iclds , CcnJ - Pricc

13 kosz n bczpośrcd nic (I+ 2·d +4)

Direct costs (1+2+-1+.J) I. :0-latcrial >ie" m -Sccd Jot - 1Jkup - PurchJsc Jednostka miary Unit of measurc 3 zł zl/t zł zł zł/kg kg

Poletka z różną ściółką -Płots with diffcrent mu

czarna włóknina czarna folia biała folia

Black aqrotcxtiłe Black poliethyłene shccting White poliethyłene shceting

4 5 6 69186.6 65527,2 65778,0 60.69 57.48 57.7 Ił 40 1140 1140 15-175,5 17804,7 12138,0 200.0 200.0 200.0 50.0 50.0 50.0 -l.O 4.0 4.0

1 abc la 2a cd. - Table 2a continucd

2 .3 -l 5 6

2. ~a,101en1e mineralne - \linera I fcnilin1ion zl 108.0 108.0 108.0

- saletra amonowa ko 150.0 150,0 150.0

3. Środki ochrom ro"111 -Crop protcction rcparations zl 15.0 15.0 15.0

- zapra\\a nasienna T

- Marschal

-1. Pozostale naklad' materialo\\C

zl

Ma1crial inputs remaining 15152.5 17-lS l.7 11815.0

- lul1a uarna i biala

zl 1-1016.7 8350.0

-black and white poliethylene shce1ing

-c1.arna wlóknina - 131ack aqro1extile zl 11687,5

turr kwaśny Acid pcat zl 3-lG5,0 3-165.0 3465,0

c

:'\:tdll'yżk~ hczpośrcdnia (A-B) _zł/ha

53711,l 47722,5 53640,0

Gross margin (A B)

I) l~oszt\' pośrednie rzeczywiste(!+:!)

zl 27351,6 27-121,4 :!7251,4

lndircct rnsts real (1+2)

I. Praca wlasna (wycena) - Own work (pricing) zl 26104.2 26104,2 26104.2

2. Koszty ogólnogospodarcze zl 1247,4 1317.3 1147.3

E Dochócl/strata brutto (C - D)

zl 26359,5 20301,1 26388,6

Revcnuc/luss (brt) (C D)

F Koszty pośrednie szacunkowe(!)

zl 831,6 878,2 764,8

lndirect costs estimate (1)

I. Amortyzacja środków trwalych

zl 831,6 878,2 764.8

Amonization or basie funds F Dochód/strata netto (E - F)

Revcnue/loss (net) (E - F)

-z wyceną pracy własne.i

zl 25527.9 19422.9 25623,7

- w!th pricing of own work -bez wyceny pracy wlasncj

zl 51632, I 45527, I 51727,9

- without pricing of own work ;iródltr Badania i opracowanie wlasnc. Sourcc: The author"s rcscarch.

Oplacalno~'ć produkcji rnkinii pr:y ró::nych 111etodach uprmi:r

95

Analiza op·lacalności uprawy cukinii wykazala. że w zależności od 1nctody upr:iwy koszty zmienne i stale ksztaltowały się na różnym poziomie. Poletka odchwaszcz:inc w różnych terminach w odniesieniu do poletek kontrolnych, które byly odchwaszczane

systematycznie, miały w przypadku poletek odchwaszczanych po 3. 6 i 9 tygodniach takie same koszty, natomiast w pozostalych wariantach byly niższe średnio od 2% na odchwaszczanych po 6 i 9 tygodniach do J J % na odchw:iszczanych tylko po 1 tygo

-dniach. Znacznie wyższe byly koszty na poletkach ściolm.vanych. Najwyższe koszty (aż o 72%) poniesiono w przypadku zastosowania czarnej folii, o 62% wyższe poniesiono na poletkach z czarną wlókniną oraz o 49% wyższe byly koszty na I olctkach z lolią

białą. Tak wysokie koszty poniesiono ze względu na zakup niezbędnych w tym pr

zy-padku ściólek, które w znacznym stopniu podwyższyly plony. Podobną tcndencj.,:

wykazywały koszty stałe.

Uzyskany z tej dzialalności dochód zostal wyliczony z uwzględnieniem pracy wla

-snej oraz w wariancie drugim bez jej wyceny. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że vvyraźnie najwyższy dochód uzyskano z polct k kontrolnych,

systematycznie odchwaszczanych, na których uzyskano wyższy plon w po1·ów11aniu do

innych poletek odchwaszczanych w różnych terminach oraz nic poniesiono tutaj t;ik wysokich kosztów, jak mia Io to miejsce w przypadku poletek ściolowanych, co znacz

-nie podraża produkcję. Na pozostalych poletkach odchwaszczanych plony byly niżs1c, w związku z tym przy podobnych kosztach produkcji ich dochód byl niższy o 26% n<1

poletkach odchwaszczanych po 3 i 6 tygodniach oraz aż o 95% w przypadku tych po le-tek, które odchwaszczano tylko raz po 9 tygodniach.

Gdyby nie uwzględniać wyceny pracy wlasnej, koszty ogólcm bylyby średnio o 80% niższe na poletkach odchwaszczanych i o 60% niższe na poletkach ściolowanych.

Analogicznie do tego inaczej ksztaltujc się wówczas dochód, który wz1·óslby od 68% na

poletkach kontrolnych do I

5 ra

zy na poletkach odchwaszcznnych po 9 tygodniach . .Jest to spowodowane znacznym obniżeniem się kosztów związanych z praq wl;1s11ą ze względu na mniej cznsu poświęconego uprawie. Oczywiście tClk d11ż.y wzrost wiąże się również z tym, że ze względu na najniższy plon uzyskany przy tej mc1od1.ic uprawy

uzyskano najniższy dochód. Jeżeli chodzi o dochód na poletkach ściolowClnych w oclni

c-sieniu do poletek kontrolnych, również byl on niższy o 21 % przy zastosowClniu czarnej wlókniny i bialej folii oraz o 40% przy folii czarnej. Świadczy to o tym. że pomimo

bardzo wysokich plonów uzyskiwanych dzięki tym metodom uprawy, koszty związ.anc z folią i wlókniną znacznie wplywają na zwiększenie się kosztów ogólnych. a tym samym

obniżają uzyskiwany dochód. Oczywiście pomijając wycenę pracy wlasncj, dochód ten

bylby dwukrotnie wyższy w odniesieniu do dochodu z wyceną pracy. Uzyskany dochód przeliczono również na I

OO

1112 oraz na I kg.

Istotne znaczenie ma wskaźnik oplacalności. NCljwyższy wskaźnik oplacalności osiągnęla uprawa cukinii wedlug tradycyjnej metody z poletek kontrolnych. Wszystkie

pozostale obiekty wykazaly niższy wskaźnik oplacalności, co świadczy o tym, że upraw~1 cukinii tymi metodami nie jest tak oplacalna.

Koszty jednostkowe byly najniższe na poletkach kontrolnych, 1rnjwyższc natomiast

na poletkach odchwaszczanych tylko raz w okresie wegetacji, po 9 tygodniach. Rów -nież znaczenie ma próg rentowności, który pozwala określić ilość produktu. jaką nalcż.y

sprzedać, aby pokryć koszty stale poniesione na jego wytworzenie. W przypadku pole

96

I. Krops~, A. Słociak

tek

odchwaszcza

n

yc

h

p

r

óg

rentowności

j

est

niższy

od

t

ego

u

zys

kanego w kontroli

,

co

je

s

t

a

n

a

l

og

i

cz

n

e

do

niższych

kosz

t

ów

p

o

n

osz

on

y

ch w

prod

uk

cj

i

.

Na

p

o

l

et

kach

ściolo­

wa

n

y

c

h j

e

s

t

o

n

wyższy średnio

o

60%,

co wynika

z

wyższych

kosz

tó

vv

poni

es

i

o

n

yc

h

pr

zy

t

y

c

h

metodac

h up

rawy.

P

odo

bna

t

e

n

de

n

cja

j

es

t

zac

h

owa

n

a w

ujęciu

b

ez

uwzględ­

n

i

a

ni

a

wyce

n

y

pracy

własnej.

Na

p

o

l

etkac

h

odc

h

waszcza

n

yc

h

ilościowy

próg

r

e

nto

w-ności

wy

n

os

i

o

d

1762

kg

-

1995

kg

,

n

a

t

o

mi

as

t

n

a

pol

e

tk

ac

h śc

iolowanych

od

2928

k

g

p

r

zy

zas

t

o

s

owa

niu

białej

fo

li

i

d

o

3336 kg p

r

zy

fo

lii

c

za

rnej

,

co

oz

n

acza,

że pozostała

ilość

produkcj

i

zosta

j

e

n

a

pok

r

yc

i

e

zużytych

ko

sz

t

ów

z

mi

e

nn

yc

h

do produkcji

,

a co

n

aji

s

totniej

sze,

pozostała część

wyprod

u

kowa

n

ego

produktu

s

t

a

nowi

nadwyżkę,

któr

a

może być

wyko

r

zysta

n

a

n

a

akumulację

-

czy

li

s

t

a

n

ow

i

zys

k dl

a

producenta.

W

t

a

b

e

l

ac

h

2

i

:Za

d

oc

h

ód

ro

lni

czy

został

o

bliczon

y

z

uwzględnieniem nadwyżki

bezpośredniej,

j

a

k

o

p

ara

m

e

tru

e

konomic

z

n

ego

używanego w Unii

E

urop

e

j

s

ki

e

j.

Według

t

eg

o

zes

taw

i

e

ni

a

,

wartość

pr

od

uk

c

ji j

es

t

pom

ni

e

j

szo

n

a

t

y

lk

o

o

ko

sz

t

y

bezpośrednio

związane

z

dzialalnością, dzięki

cze

mu u

zysk

uj

e

m

y

nadwyżkę bezpośrednią,

p

ozwa

la

-jącą n

a

uproszczoną ocenę

e

ko

n

om

i

cz

n

ej

efektywności

wytwa

r

za

ni

a

p

oszczegó

ln

yc

h

prod

ukt

ów w

zależności

o

d

wa

h

a

ni

a

pl

o

n

ów,

wydajności

j

e

dno

s

tkowych

,

z

mi

a

n

y

ce

n

prod

ukt

ów

i

ce

n

środków

produkcj

i

.

W

następnej kolejności nadwyżkę pomni

e

j

sza

się

o

ko

sz

t

y

pośrednie

r

zeczyw

i

s

te

(ogó

ln

ogospodarcze

,

podatk

i

,

c

zy

nniki

zewnętrzne), uzyskując

dochód roln

i

czy

brutt

o oraz

d

a

l

e

j

odejmując

ko

sz

t

y

pośrednie

szac

unkow

e

(

a

m

o

rt

yz

a

c

ja

)

,

uzyskując

doc

h

ód

ro

ln

iczy netto.

Doc

h

ód ro

lni

c

zy

n

etto

pow

ini

en

pokryć

o

sz

acow

a

n

y

ko

sz

t

pracy w

l

asnej i

koszt

zaangażowanego

w

pracę

k

ap

it

a

lu

własnego.

Ta kategor

i

a

j

est

odpow

i

ed

ni

a

d

o oce

n

y

wy

n

i

ków

działalności

gos

podar

s

tw

w

dluższym

czas

i

e

,

z

założeniem

u

t

r

zy

m

a

ni

a zdo

l

-ności

wy

tw

ó

r

czyc

h

gos

p

oda

r

s

t

wa

n

a s

tałym

poz

i

o

mi

c.

B

i

or<tc pod

uwagę

z

rn

icnną wartość

produkcji

pr

zy

p

oszczegó

ln

yc

h m

etodac

h

upraw

y oraz

inn

e

k

osz

t

y

b

ez

po

'

r

ed

ni

e

pono

szo

n

e

n

a

po

l

e

tk

ac

h

odc

h

waszcza

n

yc

h i śc

io­

l

o

wa

n

yc

h

.

nadwyżka bezpośrednia

j

es

t

zróżnicowana. Oceniając efektywność

e

k

o

n

o-1

ni

cz

n

q

c

ukinii

p

r

zy

różnych

m

e

t

odac

h up

rawy

z

a

pomocą nadwyżki bezpośredniej, 111ożna stwierdzić. że

tqxawa

n

a

po

l

e

tkach kontro

ln

yc

h

, sys

te

m

a

t

ycz

ni

e

odchwaszcza

n

yc

h

j

e

t n

ajba

r

d

z

i

e

j

c

l

c

kt

yw

n

a

.

gdyż

u

zys

kiwana

nadwyżka bezpośrednia j

es

t

najwyższa.

Po

w

s

t

;i

l

c

ob

i

e

kt

y

odc

h

wa

sz

cza

n

e

mają nadwyżkę bezpośrednią niższą średnio

od

16%

(o

d

c

h

w;

1

szcz

;1n

c

p

n ]

t

yg

.

)

du

GOlfi·

(u

dchwa

szcz

anc p

o

9

t

yg

.

)

. W pr

zy

padku p

o

l

et

e

k

ściolow;inych nadwyżka bezpośrednia również

j

es

t

niż.sza

w

od

ni

es

i

e

niu

do

po

l

etek

kont

r

o

l

ny

c

h

, w

t

y

m

o

3%

n

a

p

o

l

etkac

h

z

czarną włókniną

i

białą folią ora

z

o

14%

na

p

nk:

tk<l

c

h

z

czarną folią

P

owode

m

mni

ejsze

j

różnicy są

po

ni

es

i

o

n

e

tu

taj

wyższe k

osz

t

y

bezpośrednie.

kt

ó

r

e

zniwelowały większą różnicę s

padku

wartości nadwyżki

b

ezp

o-średniej

w

p

o

r

ów

n

;

111

iu

cło

ko

nt

ro

li

.

WNIOSKI

1

\n

a

li

zt,:

oplacalności

c

ukinii

z zas

t

osowa

ni

e

m

różnych

m

e

t

od

upraw

y

została

p

r

ze

-pro

11

;

1d

1o

n

o w ce

l

u

wykaza

nia

dochodowości

tej

upraw

y

.

Uzys

k

a

n

e

plon

y

są w

yso

ki

e

.

11a

en

111

oi.e

111ieć wp

l

y

w

to.

że mieliśmy do

czy

ni

e

ni

a

z upraw

ą doświadczalną. Należy

mieć

n

;

1 u11

·

;idze

róll'nież !'ak

t.

że

w

t

y

powej upraw

i

e

po

l

owej

(g

runt

owej)

u

zys

kiw

a

n

y

Op!aca/110:,'ć: produkcji cukinii pr::y ró:!:11ych 111etodach uprmi:v ₉₇

plon

z

j

e

dnego h

ek

tara

może być

nieco

niższy, a

wówc

zas

do

c

h

ó

d

i

nadwyżka

b

e

z

p

o-średnia również będą

wyka

zy

w

a

ly

niższe wartości. Należy zwrócić

uw

agc;

1w

ws

l

rn7.

11ik

oplacalności będący podstawą

oc

e

n

y

m

e

tod

y

upraw

y,

prz

y

której

r

e

l

acja

ceny

jedno

s

t

ko

-wej

sprzedaży

i kosztu jednostkowego jest

najwyższa,

co

oz

n

acza,

że upraw

a

tą metodą

j

est

najbard

z

iej

oplacalna.

N

a

pod

s

tawie pr

ze

prowadzonych bad

a

1i i

kalkulacji

oplacalności

st"o

r111ul

owa

11

0

następujące

wnioski:

I.

Z

ac

hwaszczenie na

początku

okresu wegetacji

ni

e

k

o

r

zys

tni

e

wpl

ywa

n

a

pl

o

n

y

owoców

,

które

są niższe niż

na poletkach kontroln

yc

h

,

sys

t

e

m

a

t

ycz

ni

e

odc

hw

asz

-czanych oraz

są zróżnicowane

w

zależności

od

t

e

rminu

odc

h

waszcza

ni

a.

2.

Ściolowanie

g

leb

y

czarna

wlók11iną

ora

z

czarną

i

bialą folią

wpl

y

w

a

n

a

z

w

i

.,:kszc

ni

c

pl

o

n

owa

nia

o

11 "1(1

w przypadku

f

o

lii

oraz o

17%

w

pr

zy

padku

z

ast

osowa

ni

a

cz

arn

e

j

wlókniny.

3.

Najwyższy dochód u

zys

kano na pol

etkac

h k

o

ntroln

yc

h

, sys

t

e

1m1r

ycz

ni

c

o

d

c

h

waszcz

a

-ny

c

h

,

natomi

as

t

wyższe

ko

sz

ty

bezpośrednie

p

o

ni

es

i

o

ne

w po

zos

t

a

l

yc

h m

e

t

odac

h

upraw

y

n

a

pol

e

tkach

odchwaszczanych

s

p

o

wod

owa

l

y o

bniżenie wartości

u

zys

k:1

-ne

go

d

oc

h

o

du.

4.

Pomimo bard

zo

wysokiego

plonu

roślin ściolowanych, wyższe

kosz

t

y

p

o

ni

es

i

o

n

e

n

a

t

y

ch obiektach

w

znaczący s

po

só

b

obniżyly

u

zys

kiw

;:

rn

c

d

oc

h

od

y

pr

z

y

t

yc

h

metod

ac

h upra

wy

do po

z

iomu

niższego niż

do

c

h

ody

u

z

ys

kiwan

e

n

a po

l

c

tk

;

1

c

h

k

o

ntroln

yc

h.

5.

Obliczona

nadwyżka bezpośrednia

po

z

wala

n

a

uproszczoną ocenę efektywności

eko

no111ic

z

n

e

j.

Uwzględniając

t

y

lko k

oszty

bezpośrednie osiągnc;la

o

n

a

najwyższa wartość

w pr

zy

p

a

dku p

o

l

e

t

e

k kontrolnych

z sys

t

e

mat

yc

zn

y

m

o

d

c

h

was

z

cz

an

iem.

6.

Najwyższą oplacalność

w

y

k

az

uj

e

upraw

a c

ukinii

z

sys

t

c

111at

yczny

111

o

d

c

h

waszcz

a

-niem

g

l

e

b

y

.

7.

K

oszty

jedno

s

tk

owe

b

y

l

y

najniższe n

a

p

o

l

e

tk

ac

h

kontroln

yc

h

, sy

s

t

e

m

a

t

ycz

ni

e od

-chwaszczanych

,

n

ato

mi

as

t

najwyższe

ko

sz

t

y

j

ednostkowe

p

o

n

o

s

zo

n

o

n

a

p

o

l

e

tk

ac

h

od

c

hwa

szcz

anych dopiero p

o

9 t

ygod

nia

c

h.

8

.

Określony ilościowy

próg

rentowności

j

est

niższy

d

l

a

p

o

l

e

t

e

k

odc

l11

va

s

zcza

11

y

c

h

,

n

ato

mi

as

t o

45-67% wyższy n

a

p

o

l

etkac

h śc

iolowanych.

U

zys

k

a

n

e

w

y

niki

badai'1

wyraźnie potwierdzają

r

eg

ul

e;,

że ni

c

nalcż.y

s

i

c;

bezpośred­

ni

o

sugerować wysokością

u

zys

kiwan

yc

h plonów

,

gdyż

o

oplacalności

dane

g

o

produktu

decydują przede

wszystk

i111

pono

sz

one

k

osz

t

y

j

ed

no

s

t

kowe

oraz

u

z

ys

kiwa

n

a ce

n

a

j

e

d-n

ost

kow

a

d

a

n

ego

produktu

,

co

po

z

wal

a

n

a ok

reślenie wskaźnika oplacalności

odpow

ia

-dającego

n

a

p

y

t

a

ni

e

:

która

z

111

e

t

od

up

rawy

j

es

t n

a

jb

a

r

dz

i

ej o

pl

aca

ln

a

?

M

i

a

l

o

t

o

mi

e

j

s

c

e

w

prz

y

padku

upra

wy

c

ukinii

z

z

a

s

t

osowa

ni

e

m

ściolowania.

Pl

o

n

ba

r

d

z

o

w

ys

ok

i

,

l

ec

z

wysok

i

e

ko

sz

t

y

,

w wy

niku

czego efek

t

k

o

1i

cowy w

po

s

taci doc

h

odu

i w

skaźnika

op

l

a

-calności

j

es

t

go

r

szy

niż

w

po

zos

t

a

l

yc

h m

e

todach

u

p

r

awy.

PIŚMIENNICTWO

Bchr H .. 1993. Zucchini. Gcmlisc 8. 439-440.

Charzewski A .. Sikor·a E .. Kaniszcwski S .. 1976. Cukinia - nowe wartościowe wa1·1.ywo. Ogrod

-n

i

c

t

wo

nr 3. 61-63.

98

/. Kropsz, A. S!ociak

Dobrzaiiski A.. 1999. Ochrona warzyw przed chwastami. PWRiL, Warszawa. Fcrcnicc J.. 1999. Ekonomika i organizacja rolnictwa. Wyd. Key Text. Warszawa .

.Jurgowa A„ Sobailska A., Sochacka R., 1991. Metody kalkulacji. Koszty, ceny, decyzje. PWE,

Warszawa. 216-229 .

.Jankowska G., 2000. Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolniczych (wcdlug standardów Unii Europejskiej). FAPA, Warszawa, 8-10.

Grontkowska /\„ 1998. Kalkulacje nicpelnc. Wieś Jutra nr 13, 31.

Kiziukiewicz T., Sawicki K„ 1993. Sprawozdawczość i informacje finansowe dla menadżera.

Wyd. Ekspert, Wroclaw.

Kling M., 1995. Dlingung vor Zucchini. Gemlise 12, 691.

Kmiecik W„ 1986. Wplyw wielkości pozyskiwanych owoców na wielkość plonów i przebieg plonowania cukinii. Acta Agraria et Silvcstria. XXV, 157-171.

Kopeć 13„ 1983. Metodyka badail ekonomicznych w gospodarstwach rolnych. Skrypt AR Wroclaw.

166--199.

Ludwiczak J., 1978. Podstawy rachunku ekonomicznego w gospodarstwach rolnych. Skrypt AR we Wroclawi11. nr 392. 177-196.

Naumiuk T„ 1998. Zasady kalkulacji kosztów. Przedmiot. rodzaje, techniki. Wyd. Prawno --Ekonomiczne INFOR. Warszawa, 151-179.

Nomi N„ 1971. Zucchini - Anhau-und Yerwcndungsrnoglichkeiten in Deutschland. Obst- und Gemlisevcrwertung 21, Graring.

Orlowski M., .Jadczak O„ 1999. Uprawa cukinii dla przernyslu przetwórczego. 1-laslo Ogrodnicze.

7. 34-35

Rodkiewicz T„ 1998. Wczesność plonowania cukinii uprawianej z siewu. Zcsz. Nauk. nr 215. Rolnictwo -i2. Bydgoszcz. 207-21 O.

Rutkowski /\„ 2003. 7.arządzanic linansami. PWE. Warszawa. 133-147.

Sknrży1'1ska 1\„ /\ugus1y1iska-Grzyrnck I„ 2002. Koszty jednostkowe i dochodowość produkcji rolnic1.ej w gospodarstwach indywidualnych w 200 I roku. Zag. Ekon. Rol n. Nr 4-5. PAN. ll:IZiCiŻ. 107-119.

Skąpski 11„ Oqbrowska 13„ 1994. Uprawa warzyw w polu. Wydaw. SGGW. Warszawa.

Stiich:ik , ., Woi:niak /„. 1981. l~lc1rn:nty metodologii nauk agroekonon1icznych. AR Szczecin, 99-10-i.

Vcrnigaud P„ 1992. Lcgumes rruits llleditcrranccns. PHM Rcvuc 1-lortcolc. 331.

PROFITJ\.BILITY OF ZUCCI-IINI PROOUCTION AT OIFFERENT METHOOS

OF CULTIVATION

Su111111ary. /\ccording 10 the growing meaning of zucchini and reaction nr yiclds 011 1vccdi11g. in the p;1pcr the hcight ur crops depcnding on weeding term and kind or the

bcddi11g was prcscntcd. In additio11. the profitability analysis or 7.ucchini grown 011 I hL·c1;1rc w;1s rn:idc. char:ictcrising the income. the index or proritahility. the unit cost and the hrc;1k.::vrn point with or without 011111 labour capital.

Key \\·ords: zucchi11i. wccd inrestation. lllulehing soi Is. yield. profitability or production

Zaakceptowano do druku - Accepted lor print: I 0.12.200-i