UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA • WYDZIAŁ TEOLOGICZNY
poznańskie
studia
teologiczne
tom 24
POZNAŃ 2010
K O M ITET W YDA W N ICZY
PAWEŁ BO R TK IEW ICZ, JA C EK HADRYŚ, FELIKS LENORT, AD A M PR ZY BECK I, A D A M SIK ORA,
JA N SZPET - PRZEW O D N IC ZĄ C Y
REDAKCJA TOMU
FELIKS LENORT, JAN SZPET
Recenzenci tomu:
A N D R Z E J D R A G U Ł A , U N IW E R S Y T E T SZC ZEC IŃ SK I
BO G U SŁA W N A D O L S K I, U N IW E R S Y T E T K A R D Y N A ŁA STEFA NA W Y S ZY Ń S K IEG O Z D ZISŁA W PAW ŁO W SKI, U N IW E R S Y T E T M IK O ŁA JA K O PER N IK A A N Z ELM W E ISS , K ATOLIC KI U N IW E R S Y T E T LU B ELSK I JA N A PAWŁA II
PU BLIK A C JA DOFIN A N SO W A N A Z FUND U SZU NA BA D A N IA W ŁASNE W Y D ZIA ŁU TEO LO G IC ZN EG O UAM
ISSN 0209-3472
ISBN 978-83-61884-78-1
U N IW ER SY TET IM. ADA M A M ICK IEW IC ZA W Y D Z I A Ł T E O L O G I C Z N Y
R E D A K C JA W Y DAW NICTW 61-111 PO ZN A Ń , UL. W IEŻOW A 2/4
e-mail: thfacw yd@ am u.edu.pl tel./fax (61) 851-97-43 http://w w w .teologia.am u.edu.pl Projekt okładki: PAWEŁ PĄK Korekta: JU STY N A IW ASZKIEW ICZ
Tłum aczenie na język angielski: MAŁGORZATA W IERTLEW SKA
D R UK : Z A K Ł A D G R A F IC Z N Y U A M , 61-712 PO ZN A Ń . UL. H. W IE N IA W SK IE G O 1
Spis treści
B I B L I S T Y K A
Teresa S t a n e k - Biblia na tle pism sakralnych ludów o ś c i e n n y c h ... 7 Dorota B r y l l a - Żydow skie dew ekut w postaci kontem placji tetragram u oraz kom binatoryki litero
wej jako droga duchow ego r o z w o j u ... 23 Isaac K a 1 i m i - Weź twego syna, którego miłujesz, idź i złó ż g o w ofierze! „Zw iązanie” Izaaka w lite
raturze i myśli r a b i n i c z n e j ... 41 Teresa S t a n e k - „N egev” in G en 13:1. Translation and I n t e r p r e t a t i o n ... 67 Łukasz T o b o l a - Propozycja reinterpretacji tytułów Bożego pom azańca w K siędze Izajasza (9,5b-6a) 73 Janusz N a w r o t - Pycha króla jak o problem teologiczny w 1 K siędze M achabejskiej (1,3) ■ . . . 81 Kinga M r o z e k - Struktura retoryczna Psalm u 77 i je g o in te rp re ta c ja ... 101 Adam Ryszard S i k o r a - Relektura cytatów z Księgi Psalm ów w Ewangelii w edług św. Jana . . . 121 Tomasz S i u d a - Wokół pierw szego pobytu A postoła Paw ła w Efezie (D z 1 8 ,1 8 -2 2 ) ... 139
T E O L O G I A S Y S T E M A T Y C Z N A
Elżbieta K o t k o w s k a - The research p o ten tia l o f the notion o f logos sperm atikos (W>yoę oJt£p|ian-KÓę) in relation to the Church understood as assem bly o f G od (q'hal el - ^ n p ) ... ... 151 Justyna S p r u t t a - Palam izm a i k o n a ... ... 163 Jacek H a d r y ś - A sceza w dośw iadczeniu duchow ym Teresy z Lisieux oraz Teresy z Los A ndes . 175 Wojciech G r u p i ń s k i - Autobiografia mistyczna M arianny M archockiej jako kłopot i dar dla teologa 191 Tomasz N a w r a c a ł a - Louange de la gioire - la vie de l'h o m m e cachee dans la Trinité . . . 215
H I S T O R I A K O Ś C I O Ł A
Paweł W y g r a l a k - Duszpasterze późnej starożytności (V I-V II w.) o w ychow aniu dzieci . . . . 235 u Jan G r z e s z c z a k - Papież - św ięty z definicji? O d D ictatus p a p a e do Santo s u b i t o ... ... 247 Dominik K u b i c k i - M arie-D om inique Chenu i przezw yciężenie kryzysu m odernistycznego . . . 289 Jarosław M o s k a ł y k - M etropolita Andrzej Szeptycki w obec w yzw ań historyczno-eklezjalnych . 301
P R A W O K A N O N I C Z N E
Bartosz N o w a k o w s k i - Zagadnienie korelacji funkcjonalnej im potentia coeundi z kan. 1084 § 1 KPK a incapacitas assum endi z kan. 1095 n. 3 KPK, na przykładzie w yroku T rybunału I Instancji c. N owakowski z 4 czerw ca 2009 r o k u ... 323
F I L O Z O F I A
Maciej K a r p i ń s k i - O Jednem w perspektyw ie filo z o fic z n o -re lig ijn e j... 335 M ałgorzata W i e r t l e w s k a - Co je s t staw ką w zakładzie P a s c a l a ? ... 359 Przemysław S t r z y ż y ń s k i - Problemy wolności w iary religijnej, ukrytości Boga i dow odów istnie
nia Boga na przykładzie koncepcji Johna H icka i jej k r y t y k i ... 381 ^ Stanisław G ł a z - U dział wartości w kształtow aniu chrześcijańskiego sum ienia m łodzieży . . . . 391 Emilia Z i m n i e a -K u z i o 1 a - N adzw yczajne i zw yczajne źródła prześw iadczeń i zachow ań religij
nych ludzi w ierzących ... 411
*
6
Contents
BIBLE STUDIES
T eresa S t a n e k - The Bible against the B ackdrop o f the Sacred Texts o f Adjacent N ations . . . . 7 D orota B r y l l a - Jew ish D evekut in the Form o f Contem plation o f the Tetragram and Letter Com bina
tion as a Way o f Spiritual D e v e lo p m e n t... 23 Isaac K a 1 i m i - Go, I Beg You, Take Your B elo ved Son a n d Slay H im ! Binding o f Isaac in
R abbinic Literature and T h o u g h t ... 41 T eresa S t a n e k - „N egev” in G en 13:1. Translation and I n t e r p r e t a t i o n ... 67 Łukasz T o b o l a - A Proposed R einterpretation o f the Titles o f G o d 's A nointed One in the Book of
Isaiah (9:5b—6 a ) ... 73 Janusz N a w r o t - The K in g ’s Pride as a Theological Problem 1 M accabees ( 1 : 3 ) ... 81 K inga M r o z e k - The Rhetorical Structure o f Psalm 77 and its I n t e r p r e t a t i o n ... 101 A dam Ryszard S i k o r a - A R ereading o f Q uotations from the Book o f Psalms in the Gospel according
to St. J o h n ... 121 Tom asz S i u d a - On the A postle P a u l’s First Stay at Ephesus (A cts 1 8 : 1 8 - 2 2 ) ... 139
SYSTEMATIC THEOLOGY
Elżbieta K o t k o w s k a - The research p o ten tia l o f the notion o f logos sperm atikos (X.óy oę craEpiiaTi-KÓę) in relation to the Church understood as assem bly o f G od (q'hal el - ^ n p ) ... 151 Justyna S p r u 11 a - Palam ism and the I c o n ... 163 Jacek H a d r y ś - A scesis in the Spiritual Experience o f Therese o f Lisieux and Teresa de Los Andes 175 W ojciech G r u p i ń s k i - M arianna M archocka’s M ystical Autobiography as a Problem and Gift for
the T h e o l o g ia n ... 191 Tomasz N a w r a c a ł a - Louange de la gioire - la vie de l'h o m m e cachée dans la Trinité . . . 215
CHURCH HISTORY
Paw eł W y g r a l a k - The Pastors o f Late A ntiquity (6th -7,h c.) on Educating C h i l d r e n ... 235 Jan G r z e s z c z a k — The Pope - Saint by D efinition? From D ictatus p a p a e to Santo subito . . . 247 D om inik K u b i c k i - M arie-D om inique Chenu and the O vercom ing o f the M odernist Crisis . . . 289 Jarosław M o s k a ł y k - M etropolitan A ndrey Sheptytsky in the Face o f Historical and Ecclesial
C h a l l e n g e s ... 301
CANON LAW
Bartosz N o w a k o w s k i - The Issue o f a Functional Correlation betw een impotentia coeundi in can. 1084 § 1 CCL and incapacitas assum endi in can. 1095 No. 3 CCL, on the Exam ple o f the Ruling o f the Court o f First Instance coram N ow akow ski, o f 4 June 2009 ... 323
PHILOSOPHY
M aciej K a r p i ń s k i - On The O ne in a Philosophical-Religious P e r s p e c t i v e ... 335 M ałgorzata W i e r t l e w s k a - W hat is the Stake in P ascal’s W a g e r ? ... 359 Przem ysław S t r z y ż y ń s k i - The Problem o f Freedom o f Religious Beliefs, G o d ’s H iddenness and
Argum ents for the Existence o f God in the Conception o f John Hick and its C r i t i c i s m s ... 381 Stanisław G ł a z - The Role o f Values in the Shaping o f Christian Conscience in Y o u t h ... 391 Em ilia Z i m n i e a -K u z i o ł a - Extraordinary and O rdinary Sources o f Religious Beliefs and Beha
viors o f B e l i e v e r s ... 411 *
