SPIS TREŚCI

PL ISSN 0035-9629

ROK SZEŚĆDZIESIĄTY PIERWSZY

ZESZYT PIERWSZY

RUCH PRAWNICZY

E K O N O M I C Z N Y

i SOCJOLOGICZNY

ORGAN

UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA

I AKADEMII EKONOMICZNEJ

W POZNANIU

PROBLEMY

LUDZI STARSZYCH

KWARTAŁ PIERWSZY - 1999

______________ POZNAŃ 1999_______________

KOMITET REDAKCYJNY

Redaktorzy

Marek Smolak (Sekretarz Redakcji), Jan Włodarek (z-ca Redaktora Naczelnego), Lucyna Wojtasiewicz (z-ca Redaktora Naczelnego),

Maciej Zieliński (Redaktor Naczelny)

Członkowie

Michał Chmara, Zbigniew Czerwiński, Bohdan Gruchman, Roman Hauser, Marian Kępiński, Stanisław Kowalik, Andrzej Kwilecki, Włodzimierz Piotrowski, Wiesława Przybylska-Kapuścińska, Teresa Rabska, Zbigniew Radwański, Aleksander Tbbis,

Stanisław Wierzchosławski, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski

Tłumaczenie na język angielski: Piotr Podgórski

Adres Redakcji

ul. św. Marcin 90, 61-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM pokój 6, tei. 853-62-51, w. 290

Wydanie publikacji dofinansowane przez Komitet Badań Naukowych

Printed in Poland

© Copyright by Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza,

Poznań 1996

Nakład 700 egz. Ark. wyd. 26,47, ark. druk. 20,19 cena

12,00,-Skład komputerowy - „MRS”

60-408 Poznań, ul. P. Zołotowa 23, teł. (0-61) 857 87 13 Druk i oprawa: - „AMK” s.c.

PROBLEMY LUDZI STARSZYCH

Od Redakcji ... 1 I. ARTYKUŁY

Lucyna F r ą c k i e w i c z (AE, Katowice)

Starzenie się ludności Polski i jego konsekwencje... 3 Stanisław W i e r z c h o s ł a w s k i (AE, Poznań)

Demograficzne aspekty procesu starzenia się ludności P o l s k i ... 19 Agnieszka Z i o m e k (AE, Poznań)

Skutki procesu polskiej transformacji w grupie ludzi starszych (zarys problematyki) . . . 57 Zdzisław W o ł k (Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Zielona Góra)

Społeczno-kulturowe uwarunkowania aktywności osób w starszym w ieku... 67 Anna K o t l a r s k a - M i c h a ł s k a (UAM, Poznań)

Samopoczucie społeczne osób w starszym wieku ... 81 Tadeusz P i l c h (Uniwersytet Warszawski)

Iwona Z i e l i ń s k a (Uniwersytet Warszawski)

Przeżywanie starości przez samotne kobiety w zależności od miejsca zamieszkania . . . . 99 * * *

Ewa B i e ń k o w s k a (PAN, Warszawa)

Osoby starsze grupą o podwyższonym stopniu ryzyka wiktymizacji... 111 Janina C z a p s k a (UJ, Kraków)

Zapobieganie wiktymizacji ludzi starszych... 119 Leszek K o c i u c k i (PAN, Poznań)

Piecza nad ludźmi starymi w polskim prawie cywilnym i opiekuńczym na tle

porównaw czym ... 131 Włodzimierz P i o t r o w s k i (UAM, Poznań)

Niektóre aspekty prawne reformy systemu emerytalnego... 147 Maria K a s p e r e k - H o p p e (AE, Poznań)

Warunki życia osób w wieku emerytalnym... 167 Iwona R o e s k e - S ł o m k a (AE, Poznań)

Ludność w wieku poprodukcyjnym w strukturach gospodarstw domowych w Polsce . . . 175 Krzysztof Ł y s k a w a (AE, Poznań)

Dochody osób w starszym wieku a zarządzanie ryzykiem starości ... 183 Roman B u d z i n o w s k i (UAM, Poznań)

Problemy ludzi starszych na wsi w aspekcie prawnym ... 199 Barbara T r y f a n (Uniwersytet Warszawski)

Ubezpieczenie społeczne rolników polskich na tle doświadczeń wybranych krajów

Unii Europejskiej... 213 * # *

Bernard R z e c z y ń s k i ( AE, Poznań)

Człowiek starszy w urbanistyce tech niczn ej... 229 Jerzy S o k a 1 s k i (Akademia Medyczna, Poznań),

Jerzy T a r a j k o w s k i (AE, Poznań)

Potrzeby w zakresie usług stomatologicznych dla ludzi starszych w Polsce

(próba oszacow ania)... 243 Mirosław G ó r e c k i (Uniwersytet Warszawski)

Chory terminalnie i jego rod zin a... 263 Jolanta T w a r d o w s k a - R a j e w s k a (Akademia Medyczna, Poznań)

Lekarz wobec człowieka starego... 279

* * *

Zbigniew W o ź n i a k (UAM, Poznań)

Problemy starzenia się i starości wyzwaniem dia polityki społecznej na progu III tysiąclecia . . 285 II. OPRACOWANIA SPRAWOZDAWCZE I INFORMACYJNE

Międzynarodowe Stowarzyszenie Uniwersytetów Trzeciego Wieku (Olga C z e r n i a w s k a ) . . 307

Zarys historii i działania Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Poznaniu

(Irena L a s k o w s k a i inni) ... ...312

PROBLEMS OF THE ELDERLY

The Editors’ Introduction ... 1 I. ARTICLES

Lucyna F r ą c k i e w i c z (Academy of Economics, Katowice)

Ageing o f Polish population and its consequences ... 3 Stanisław W i e r z c h o s ł a w s k i (Academy of Economics, Poznań)

Demographic aspects o f the ageing process o f the population in P o la n d ... 19 Agnieszka Z i o m e k (Academy of Economics, Poznań)

Consequences of system transformation process within the group o f the elderly

(in outline) ... 57 Zdzisław W o 1 k (Pedagogical College, Zielona Góra)

Social and cultural conditions of activities of the e l d e r l y ... 67 Anna K o t l a r s k a - M i c h a l s k a (Adam Mickiewicz University, Poznań)

Social frame o f mind o f the elderly ... 81 Tadeusz P i l c h , Iwona Z i e l i ń s k a (University of Warszawa)

Living through o f the old age by lonely women depending on their permanent residence p l a c e ... 99

* * *

Ewa B i e ń k o w s k a (Polish Academy of Sciences, Warszawa)

The elderly as a group o f increased degree o f a victimisation r i s k ... I l l Janina C z a p s k a (Jagiellonian University, Kraków)

Preventing victimisation o f the e ld e rly ... 119 Leszek K o c i u c k i (Polish Academy of Sciences, Poznań)

Care of the elderly in Polish civil law and guardianship provisions against comparative backgroun d ... 131 Włodzimierz P i o t r o w s k i (Adam Mickiewicz University, Poznań)

Chosen legal aspects o f the reform o f pensions for the retired... 147 Maria K a s p e r e k - H o p p e (Academy of Economics, Poznań)

Living conditions o f pensionably aged p e r s o n s ... 167 Iwona R o e s k e - S ł o m k a (Academy of Economics, Poznań)

Population in post-productive age within the structures o f households in Poland... 175 Krzysztof Ł y s k a w a (Academy of Economics, Poznań)

Income o f an elderly and the old age risk m anagem ent... 183 Roman B u d z i n o w s k i (Adam Mickiewicz University, Poznań)

Legal aspects o f problems encountered by senior citizens in v illa g e s ... 199 Barbara T r y f a n (University of Warszawa)

Social insurance o f Polish farmers against the background o f experiences in some chosen countries o f the European U n io n ... 213

* * *

Bernard R z e c z y ń s k i (Academy of Economics, Poznań)

The elderly in technical dimension o f town-planning... 229 Jerzy S o k a 1 s k i (Academy of Medicine, Poznań)

Jerzy T a r a j k o w s k i (Academy of Economics, Poznań)

Needs in dental services for the elderly in Poland (evaluation a ttem p t)... 243 Mirosław G ó r e c k i (University of Warszawa)

A terminally-ill man and his fa m ily ... 263 Jolanta T w a r d o w s k a - R a j e w s k a (Academy of Medicine, Poznań),

A physician in the face o f the elderly ... 279

* * *

Zbigniew W o ź n i a k (Adam Mickiewicz University, Poznań)

Problems o f the ageing and the old age as a challenge for social policy at the treshold o f the 3rd m illen iu m ... 285 II. REPORTING AND INFORMATIVE ELABORATIONS... 307