Spis treści RPEiS 35(4), 1973

(1)

ROK TRZYDZIESTY PIĄTY ZESZYT CZWARTY

RUCH PRAWNICZY

E K O N O M I C Z N Y

i SOCJOLOGICZNY

ORGAN

UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA

I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ

W POZNANIU

KWARTAŁ CZWARTY

WARSZAWA —POZNAN 1973

(2)

KOMITET REDAKCYJNY R e d a k t o r z y

Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zastępca redaktora naczelnego), Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohanowicz (redaktor na

czelny), Stanisław Smoliński (zastępca redaktora naczelnego) C z ł o n k o w i e

Wiktor Jaśkiewicz, Seweryn Kruszczyński, Andrzej Kwilecki, Adam Łopatka, Władysław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Zbigniew Radwań ski, Aleksander Ratajczak, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak,

Wacław Wilczyński, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski

Adres Redakcji

ul. Czerwonej Armii 90, 61-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM

pokój 6, tel. 644-41, w. 290

Copyright by

Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1973

Printed in Poland

PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE - ODDZIAŁ W POZNANIU Nakład 1453 + 127 egz. Ark. wyd. 29,5. Ark. druk. 23,625. Papier druk. sat. V kl. 70 g 70 × 100. Oddano do składania 18 VIII 1973 r. Podpisano do druku 3 XII 1973 r. Druk ukończono w grudniu 1973 r. Nr zam. 497/207. D-14/861. Cena zł 30,— DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA W POZNANIU

(3)

SPIS TREŚCI

I. ARTYKUŁY

Prof. U n i w e r s y t e t u im. A . Mickiewicza w P o z n a n i u , d r Z y g m u n t Z i e m b i ń -s k i , Prognozy co do za-sadniczych kierunków rozwoju nauk prawnych w najbliższym dziesięcioleciu

Doc. e m e r y t . Wyższej Szkoły E k o n o m i c z n e j w P o z n a n i u , dr habil. Józef Z a j d a , Kopernikowska teoria pieniądza

Minister P r a c y , P ł a c i S p r a w Socjalnych, prof, d r W i n c e n t y K a w a l e c , Ochrona macierzyństwa i rodziny

Prof. Wyższej Szkoły E k o n o m i c z n e j w P o z n a n i u , d r S t a n i s ł a w B o r o w s k i , Perspektywy badań demograficznych w Polsce

Doc. U n i w e r s y t e t u L e n i n g r a d z k i e g o , d r I . K . S t r i e ł k o w s k i j , Problemy ekonomiczne rewolucji naukowo-technicznej na współczesnym etapie roz woju gospodarki socjalistycznej

*

* *

A d i u n k t I n s t y t u t u N a u k P r a w n y c h P A N w Poznaniu, d r Z d z i s ł a w K ę d z i a , Struktura parlamentów w europejskich państwach socjalistycznych . St. a s y s t e n t U n i w e r s y t e t u im. A . Mickiewicza w P o z n a n i u , m g r Bogdan T r e

-p i ń s k i , Znaczenie ustalenia istotnych -postanowień umowy o -pracę w na wiązaniu stosunku pracy

A d i u n k t U n i w e r s y t e t u im. A . Mickiewicza w P o z n a n i u , d r A n d r z e j C h o b o t , Charakterystyka prawna twórczej pracy badawczej jako szczególnego ro dzaju pracy . .

M a î t r e A s s i s t a n t U n i w e r s y t e t u w G r e n o b l e (Francja), d r M a r i e - A n g e l e P é r o t - M o r e l , Aktualne tendencje systemów ochrony wzorów i modeli przemysłowych w krajach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej K i e r o w n i k Z a k ł a d u B a d a ń Cen w W a r s z a w i e , d r K r y s t y n a C h o l e w i c k a

-- G o ź d z i k , Przesłanki wyboru ekonomicznych celów sterowania jakością Prof. U n i w e r s y t e t u im. A . Mickiewicza w P o z n a n i u , d r A n d r z e j K o m a r ,

Finanse gmin

St. a s y s t e n t U n i w e r s y t e t u dm. A. Mickiewicza w P o z n a n i u , m g r L e o k a d i a S o -w i ń s k a , Elementy cybernetycznego układu gospodarki narodo-wej . Dr inż. Józef K o s s e c k i z Polskiej A k a d e m i i N a u k w W a r s z a w i e , Proces

produkcji informacji i jego wpływ na aktywność społeczną .

Prof. U n i w e r s y t e t u Warszawslkiego, d r S e w e r y n Ż u r a w i e k i i a d i u n k t U n i w e r s y t e t u W a r s z a w s k i e g o , dr J a r o s ł a w S e m k o w , O metodologii docie kań w naukach społecznych . . .

1 17 41 57 71 87 113 129 151 169 187 199 215 233

(4)

IV

S p i s treści

Prof. e m e r y t . U n i w e r s y t e t u W a r s z a w s k i e g o , d r K a z i m i e r z S o k o ł o w s k i , Luksus i postawa konsumpcyjna

Prof. U n i w e r s y t e t u i m . Loyoli w Chicago (USA), d r H e l e n a Z n a n i e c k a -- L o p a t a , Florian Znaniecki: ewolucja twórcza socjologa . . . . Prof. U n i w e r s y t e t u im. K. M a r k s a w L i p s k u (NRD), dr Wolfgang M e n z e l ,

Wewnątrzpolityczne dążenia integracyjne imperializmu w NRF . A s y s t e n t I n s t y t u t u N a u k P r a w n y c h P A N w P o z n a n i u , m g r M a g d a l e n a G ą b

k a i a s y s t e n t I n s t y t u t u N a u k P r a w n y c h P A N w K r a k o w i e , m g r G r a ż y n a S k ą p s k a , Znajomość, oceny i postawy robotników wobec niektórych instytucji prawa pracy :

II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA

H. Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, W a r s z a w a — P o z n a ń 1973, P W N , ss. 478 (rec. J a n u s z J u s t y ń s k i )

J. Boć, Wyrównanie strat wynikłych z legalnych działań administracji, W r o  c ł a w 1971, P r a c e W r o c ł a w s k i e g o T o w a r z y s t w a N a u k o w e g o , Seria A, Nr. 146, ss. 205. (rec. E w a Ł ę t o w s k a )

A. K ę d z i e r s k a - C i e ś l a k , Komis. Zagadnienia cywilno-prawne, W a r s z a w a 1973 Wyd. P r a w n i c z e , ss. 208. (rec. Leopold S t e c k i )

S. J ą d r u c h , Odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z uprawia niem sportu, W a r s z a w a 1972, Wyd. P r a w n i c z e , ss. 236. (rec. Wojciech S i u d a )

W. W. F o m i n , OON i mieżdunarodnaja torgowlija, M o s k w a 1971, Izd. M i e ż d u -n a r o d -n y j e Ot-nosze-nija, ss. 176. (rec. Józef O l e k s y ) . . . . S. G. Spasibienko, Licznost i socializm, M o s k w a 1972, Izd. Wysszaja Szkoła,

ss. 180. (rec. A n d r z e j S y l w e s t r z a k )

C. A. Colliard, Libertés publiques, IV-ième éd., P a r i s 1972, Dalloz, ss. X I X + 772. (rec. A d a m Ł o p a t k a )

M. Lesage, Les régimes politiques de l'URSS et de l'Europe de l'Est, P a r i s 1971, Presses U n i v e r s i t a i r e s , ss. 365 (rec. A d a m Ł o p a t k a )

Verwaltungsverfahrensgesetze des Auslandes. H e r a u s g e g e b e n in V e r b i n d u n g m i t F. Becker u n d K. König von C. H. Ule. Berlin 1967, D u n c k e r u. H u m b -lot ( S c h r i f t e n r e i h e der H o c h s c h u l e Speyer, t. 31), t. I: ss. X I I I + 5 5 5 , t . I I : ss. 556-1057. (rec. Z b i g n i e w J a n o w i c z )

R. S. S u m m e r s , More Essays in Legal Philosophy. General Assessments of Le gal Philosophies, Oxford 1972, Basil Blackwell, ss. 161 (rec. J e r z y W r ó  b l e w s k i )

W. K r e n c i k , Podstawy i kierunki polityki płac w PRL, W a r s z a w a 1972, I n s t y  t u t W y d a w n i c z y CRZZ, ss. 200 (rec. J a r o s ł a w K o c z o r o w s k i ) J. K o r d a s z e w s k i , Formy płac, W a r s z a w a 1972, KiW, ss. 304 (rec. J a r o s ł a w K o

-c z o r o w s k i ) . .

B. Malisz, J. Ż u r k o w s k i , Metody analizy progowej, W a r s z a w a 1971, S t u d i a K P Z K P A N , t. 34 P W N , ss. 165 (rec. W a n d a G a c z e k ) .

Relacje cen produktów sprzedawanych i zakupywanych przez ludność chłop ską w latach 1965 - 1970, W a r s z a w a 1971, GUS, S t u d i a i p r a c e s t a t y s t y c z n e n r 39, ss. 4 5 (rec. J e r z y M u z a l e w s k i )

E. F. Ż u k o w , Strachowyje monopolii w ekonomikie SSzA, M o s k w a 1971, Izd. N a u k a , ss. 184 (rec. J a n u s z S z p u n a r )

K. Pospiszyl, Psychologiczna analiza wadliwych postaw społecznych, W a r s z a w a 1973, P W N , ss. 316 (rec. J o l a n t a P i e n i ą ż e k ) . . . . 245 257 271 281 301 305 308 313 315 319 321 324 326 330 334 336 338 340 343 345

(5)

Spis treści V

Où va la civilisation? Lausanne 1972, Ed. de la Baconnière, ss. 397 (Materiały

konferencji zorganizowanej w 1971 r. przez Ośrodek Badań Międzyna rodowych - RIG - w Genewie) (rec. Maria R o g u s z k a )

III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA

Orzecznictwo Izby Karnej i Izby Wojskowej Sądu Najwyższego (opracował

Stefan K a l i n o w s k i ) . . .

Orzecznictwo Głównej Komisji Arbitrażowej (opracował Zenon K l a f k o w s k i )

IV. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE

Leon Babiński — wspomnienie pośmiertne (Witalis L u d w i c z a k ) .

347

353 357

(6)

*

Dr Zdzisław K ę d z i a , Senior Assistant at the Institute of Legal Sciences (The Polish Academy of Sciences), Structure of Parliaments in European

Socialist Countries . . . . ;

Bogdan T r e p d ń s k i , Magister iur., Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Importance of Essential Terms of Labour Contract

for Entering into Working Relation

Dr Andrzej C h o b o t , Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Legal Character of the Creative Research Work as the Special

Kind of Work . .

Dr Marie-Angèle Pérot-Morel, Maître Assistant at the Grenoble University (France), Topical Trends of Patterns and Models Protection in the

Euro-pean Economic Community

Dr Krystyna C h o l e w i c k a - G o ź d z i k , Head of the Division of Price Re search in Warsaw, Premises of Choice of the Economic Objective of

Quality Control .

Dr Andrzej K o m a r , Professor at the Adam Mickiewicz University, Finances

of Gmina (Community)

Leokadia S o w i ń s k a , Magister oecon. Senior Assistant at the Adam Mickie wicz University, The Components of Cybernetic System of the National

Economy 15 40 55 69 84 110 126 150 167 185 197 212

* *

(7)

Contents

VII

Dr Józef K o s s e c k i from the Polish Academy of Sciences in Warsaw, The

Process of Information Production and its Influence on the Social Activity

Dr Seweryn Żurawicki, Professor at the University of Warsaw and Dr Jaro sław S e m k o w from the University of Warsaw, Methodology of Inquiry

in the Social Sciences . . .

Dr Kazimierz S o k o ł o w s k i , Retired Professor of the Polish Academy of Sciences, Luxury and Consumptive Attitude

Helena Z n a n i e c k a - L o p a t a , Professor at the Loyola University in Chicago (US), Florian Znaniecki: Creative Evolution of the Sociologist . Dr Wolfgang M e n z e l , Professor at the Karl Marx University in Leipzig

(GDR), Integrational Tendencies of Imperialism in the Federal Republic

of Germany

Magdalena G ą b k a , Magister iur. Assistant at the Institute of Legal Sciences (the Polish Academy of Sciences) in Poznań and Grażyna S k ą p s k a , Magister iur., Assistant at the Institute of Legal Sciences (the Polish Academy of Sciences) in Kraków, Familiarity, Critique and Attitudes of

Workers toward Some Institutinos o f Labour Law . . . . . . . II. BOOK REVIEWS

III. SURVEY OF DECISIONS

IV. N O T E S A N D COMMUNICATIONS . 231 244 255 269 280 299 301 353 365

(8)

СОДЕРЖАНИЕ

I. СТАТЬИ Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, д-р Зыгмунт З е м б и н ь с к и , Прогнозы, касающиеся основных направлений развития юридических наук в ближайшее десятилетие Дочент (пенсионер) Высшей экономической школы в Познани д-р ЪаЪШйаШз Юзеф З а й д а , Коперников екая теория денег Министр Труда, платы и бытовых дел. проф. д-р Винценты К а в а л е ц , Охрана материнства и семьи Проф. Высшей экономической школы в Познани, д-р ЬаЫШаШз Станислав В о р о в с к и , Перспективы демографических исследований в Польше . Доцент Ленинградского Университета, д-р К. С т р е л к о в с к и й , Экономичес кие проблемы научно-технической революйии на современном этапе развития социалистического хозяйства . .

*

* *

Адъюнкт Института юридических наук ПАН в Познани, д-р Здислав К е н д з я , Структура парламентов в европейских социалистических государствах . Ст. ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Богдан Т р е -п и н ь с к и , Значение существенных установлений трудового договора -при установлении трудовых отношений Адъюнкт Университета и м . А. Мицкевича в Познани, д-р Анджей Х о б о т , Правовая характеристика творческого исследовательского труда как особого вида труда Адъюнкт Университета в Гренобле (франция) дp МариАнжель П е р о -М о р е л ь , Актуальные тенденции системы промышленных образцов и мо делей в странах Европейского экономического сообщества . Доцент Университета им. А. Мицкевича в Познани д-р Habititatus Анджей К о м а р , Финансы гмин Заведующий Лабораторией исследования цен в Варшаве, др Кристина X о л е -в и ц к а - Г о з д з и к , Предпосылки -выбора экономических целей упра-вления качеством Ст. ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Леокадия Со-в и н ь с к а , Елементы кибернетической системы народного хозяйстСо-ва . Д-р инж. Юзеф К о с с е ц к и из Польской Академи Наук в Варшаве, Процесс производства информации и его влияние на общественную активность . 1 17 41 57 71 87 113 129 151 187 169 199 215

(9)

Содержание I X Проф. Варшавского Университета, д-р Северин Ж у р а в и ц к и и адъюнкт Варшавского Университета д-р Ярослав С е м к о в , О методологии исследо ваний в общественных науках . . . Проф. (пенсионер) Варшавского Университета д-р Казимеж С о к о л о в с к и , Комфорт и потребительский подход . . . Проф. Университета Лойоли в Чикаго (США) д-р Елена З н а н е ц к а - Л о п а т а , Флёриан Знанецки: творческая эволюция социолога Проф. Университета им.К. Маркса в Лейпциге (ГДР) д-р Вольфганг М е н д е л ь , Внутриполитические объединительные стремления империализма в ФГР Ассистент Института юридических наук ПАН в Познани мгр Магдалена Г е м б к а и ассистент Института юридических Наук ПАН в Кракове, мгр Гражина С к о м п с к а , Знание, оценка и отношение рабочих и некоторым институтам трудового права II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. ОБЗОР СУДЕБНОЙ ПРАКТИКИ IV. ОТЧЕТЫ И СООБЩЕНИЯ 233 244 257 271 281 301 353 365