Stacjonarne Studia Administracji Prawo karne materialne Kary
mgr Katarzyna Piątkowska
Katedra Prawa Karnego Materialnego
Kara – przewidziana w ustawie, stosowana przez sądy, ujemna reakcja na popełnione przestępstwo, polegająca na zadaniu sprawcy osobistej dolegliwości mającej na celu zadośćuczynienie społecznemu poczuciu sprawiedliwości oraz wypełniającej cele prewencyjne.
Z. Sienkiewicz (w:) J. Giezek, M. Bojarski (red.), Z. Sienkiewicz, Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, wyd. 6, Warszawa 2015
•
cele i funkcje kary – pojęcia tożsame?-cel sprawiedliwościowy,
-prewencja (generalna i indywidualna), -kompensacja.
•
katalog kar – art. 32 k.k.1. grzywna,
2. ograniczenie wolności, 3. pozbawienie wolności,
4. 25 lat pozbawienia wolności,
5. dożywotnie pozbawienie wolności.
Kara grzywny
• system kwotowy a system stawek dziennych,
• grzywna samoistna a grzywna kumulatywna,
• sankcja alternatywna – art. 37a, nadzwyczajne złagodzenie kary,
• popełnienie czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub
jej osiągnięcie (art. 33 § 2 k.k.), warunkowe zawieszenie kary
(art. 71 § 1 k.k.).
Dwuetapowość wymiaru kary grzywny
1. Określenie liczby stawek dziennych
-co do zasady od 10 do 540 – art. 33 § 1 k.k., -do 4500 – art. 86 § 2b k.k.,
-do 3000 – art. 309 k.k.,
-do 810 – art. 38 § 2 k.k., art. 75a k.k. oraz 86 § 1 k.k., -do 180 – art. 221 k.k., art. 255 § 3 k.k.
2. Określenie wysokości jednej stawki -od 10 do 2000 zł – art. 33 § 3 k.k.
-ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Uwaga! Od 1 lipca 2015 r. nie można warunkowo zawiesić kary grzywny! Na
podstawie przepisów k.k.w. , od 2012 r. nie można również odroczyć jej wykonania!
Istnieje natomiast możliwość rozłożenia grzywny na raty (art. 49 k.k.w.) oraz umorzenia w całości lub w części (art. 51 k.k.w.).
Kara ograniczenia wolności
•
orzeka się na okres od 1 miesiąca do 2 lat,•
polega na (łącznie lub osobno):-obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne lub
-potrąceniu od 10 do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd Uwaga! Praca na cele społeczne a praca społecznie użyteczna to nie to samo! (zob. art. 45 § 1 k.k.w.)
•
Nierozerwalnie związane z karą ograniczenia wolności są następujące obowiązki:-w czasie jej odbywania skazany nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu -ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary
•
Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec świadczenie pieniężne lub obowiązki, o których mowa w art. 72 § 1 pkt 2-7a k.k.•
Kary ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne nie orzeka się, jeżeli stan zdrowia oskarżonego lub jego właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że oskarżony nie wykona tego obowiązku – art. 58 § 2a k.k.•
Art. 37a k.k. – sankcja alternatywna.•
Brak możliwości warunkowego zawieszenia wykonania.•
Uwaga! Od 1 lipca 2015 r. do 15 kwietnia 2016 r. kara ograniczenia wolności mogła również polegać na 1) obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego lub na 2) obowiązku, o którym mowa w art. 72 § 1 pkt 4-7a k.k. – przepis nieaktualny!Kara pozbawienia wolności
•
Trwa najkrócej 1 miesiąc, najdłużej 15 lat – art. 37 k.k., przy nadzwyczajnym obostrzeniu kary i karze łącznej– do 20 lat – art. 38 § 2 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k.•
Jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, a przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd orzeka karępozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary – art. 58 § 1 k.k.
•
Typy i rodzaje zakładów karnych – zamknięty, półotwarty, otwarty; dla młodocianych, dla odbywających karę po raz pierwszy, dla recydywistów penitencjarnych, dlaodbywających karę aresztu wojskowego – art. 62 k.k.
