Marzena Feldy
Komunikacja naukowców z
przedsiębiorstwami: różnice w
sposobach upowszechniania
wyników badań przez kobiety i
mężczyzn
Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu 40, 123-133
NR 867 PROBLEMY ZARZĄDZANIA, FINANSÓW I MARKETINGU NR 40 2015
DOI: 10.18276/pzfm.2015.40-10
M ARZENA FELDY1
Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
KOMUNIKACJA NAUKOWCÓW
Z PRZEDSIĘBIORSTWAMI: RÓŻNICE W SPOSOBACH
UPOWSZECHNIANIA WYNIKÓW BADAŃ
PRZEZ KOBIETY I MĘŻCZYZN
Streszczenie
W artykule omówiono znaczenie komunikacji naukowej w nawiązywaniu współpracy z przed siębiorstwami. Jako ważne uwarunkowanie tej komunikacji przedstawiono płeć. Na podstawie da nych z ogólnopolskiego sondażu skonstruowano modele regresji logitowej osobno dla pracowni ków naukowych każdej płci. W efekcie wskazano sposoby komunikacji oraz podstawowe charak terystyki naukowców, które zwiększają szanse kobiet i mężczyzn prowadzących badania na koo perację z przedsiębiorstwami.
Słowa kluczowe: komunikacja, współpraca B+R, naukowiec, przedsiębiorstwo, płeć, regresja lo-
gitowa
Wprowadzenie
Obecnie wymaga się, aby w obszarze nauki prowadzono badania, które sta nowić będą wartość dla przemysłu i przełożą się na wzrost innowacyjności go spodarki. Aby sprostać tym oczekiwaniom, naukowcy stają przed koniecznością prowadzenia działań komunikacyjnych i informowania przedsiębiorców o korzy ściach, jakie mogą odnieść z nawiązania z nimi współpracy.
Celem artykułu jest wskazanie sposobów komunikacji zwiększających szanse naukowców - z wyszczególnieniem grupy kobiet i mężczyzn - na
pracę z sektorem przedsiębiorstw. Aby zrealizować to zamierzenie skonstruo wano dwa modele regresji logitowej - osobno dla kobiet i mężczyzn. Jako zmienną zależną przyjęto nawiązywanie współpracy z przedsiębiorstwami. W charakterze zmiennych wyjaśniających włączono do modeli następujące spo soby upowszechniania wyników badań: publikacje naukowe, prasę fachową i branżową, konferencje i sympozja z udziałem przedsiębiorców, przesłanie ofert, niespecjalistyczną prasę, radio i telewizję, strony internetowe oraz bezpośredni kontakt z przedsiębiorcami. Dodatkowo w modelach uwzględniono: typ je d nostki naukowej i główną dziedzinę nauki reprezentowaną przez badacza oraz rodzaj podejmowanych badań naukowych. Analizy przeprowadzono na danych pochodzących z ogólnopolskiego sondażu zrealizowanego przez OPI PIB w 2013 roku.
Rezultaty badania wskazują, że szanse naukowców obu płci na współpracę zwiększa nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z firmami oraz uczestnictwo w konferencjach i sympozjach z udziałem przedsiębiorców. W przypadku m ęż czyzn paleta narzędzi komunikacji, pozytywnie oddziałujących na możliwość podjęcia kooperacji z sektorem przedsiębiorstw, obejmuje również ofertowanie i publikowanie w prasie fachowej bądź branżow ej. Negatywnie na szanse współ pracy wpływa zaś aktywność badaczy w zakresie przygotowywania publikacji naukowych.
Płeć jako determinanta działań komunikacyjnych naukowców
Nieefektywność działań informacyjno-promocyjnych uważana jest za po ważną barierę w rozwoju współpracy B+R na linii nauka-biznes2. Zamknięcie jednostek naukowych na otoczenie sprawia, że w sektorze przedsiębiorstw um ac
niają się negatywne stereotypy. Naukowcy postrzegani są jako oderwani od życia i mniej kompetentni od pracowników firm 3. Tymczasem to właśnie oni powinni stanowić dla przedsiębiorcy najważniejszy powód podjęcia współpracy4. Co w ię cej, to w ich gestii leży inicjacja kontaktu z potencjalnym partnerem biznesowym.
2 Research management in the European Research Area: education, communication and exploi
tation. Final Report, EURAB, May 2007, s. 14; K. Poznańska, M. Zarzecki, P. Matuszewski,
A. Rudowski, Innowacyjność przedsiębiorstw na Mazowszu oraz współpraca ze szkołami wyż
szymi, Politechnika Warszawska, Warszawa 2012, s. 13.
3 Wpływ dofinansowania prac B+R na poziom wyrażania ich wyników w M ŚP, Ecorys Polska, Warszawa 2010, s. 17; Badanie potrzeb wielkopolskich przedsiębiorców w zakresie współpracy ze
sferą B + R, Instytut Zachodni, Poznań 2012, s. 37, 41.
4 D.N. Boehm, T. Hogan, Science-to-Business collaborations: A science-to-business marketing
perspective on scientific knowledge commercialization, „Industrial Marketing Management” 2013,
Bez prowadzenia skutecznych działań z zakresu marketingu nauki, komercjali zacja wyników prowadzonych badań może stanowić trudność5.
Z uwagi na uwarunkowania społeczno-kulturowe, a także czynniki natury biologicznej można przypuszczać, że w przypadku kobiet i mężczyzn naukow ców w nawiązywaniu współpracy skuteczne będą inne sposoby komunikacji. Mężczyźni zwykle górują nad kobietami pod względem m yślenia strategicznego, podczas gdy te ostatnie z większą łatwością osiągają sukcesy w zakresie stosun ków międzyludzkich i komunikacji. Przewaga kobiet w tym obszarze wynika z bardziej rozwiniętych zdolności werbalnych i większej wrażliwości na bodźce zmysłowe (predyspozycja do gromadzenia szerszego zakresu informacji zmysło wych i umiejętność dostrzegania między nimi relacji)6. Różnice w psychologicz nym funkcjonowaniu obu płci, które mogą wpływać na ich działania komunika cyjne, podsumowano w tabeli 1.
Tabela 1 Różnice w psychologicznym funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn
Zakres Kobieta M ężczyzna
Intelekt ogólny, ze skłonnością do
szczegółu
analityczny, linearny, sku piony punktowo
Podstawowa reakcja odczuwanie działanie
Odpowiedź na stres/zagrożenie
negocjowanie, zaprzyjaźnianie się, „oswajanie w roga”
w alka lub ucieczka
O rientacja uwagi na ludzi na rzeczy
Strategia przetrwania empatia, kontakt, budowanie w ięzi międzyludzkich
dominacja, rywalizacja, siła, hierarchia
Rozumienie świata przez empatię przez system
Źródło: K. Pawlikowska-Poleszak, Spiralna ścieżka kobiecych zakupów, „Marketing w Praktyce” 2009, lipiec, s. 74.
N a wskazane różnice nakłada się odmienna pozycja społeczna kobiet i m ęż czyzn. Choć dla coraz większej liczby kobiet priorytetem jest wykształcenie i szybka ścieżka kariery zawodowej, to nauka i biznes pozostają sferami zdomi nowanymi przez mężczyzn, co potwierdzają poniższe statystyki7.
W 2013 roku udział kobiet wśród pracowników naukowo-badawczych pu blicznych szkół wyższych, instytutów badawczych i instytutów PAN wyniósł 43%. N a szczególnie niskim poziomie kształtował się współczynnik feminizacji
5 M. Podaril, Science marketing in the Czech Republic, „Economic Studies & Analyses/Ac- taVSFS” 2013, No. 7 (1), s. 80-81.
6 A. Moir, D. Jessel, Płeć mózgu: o prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, PIW, War szawa 1993, s. 26-33.
(W F)8 wśród profesorów (31) i doktorów habilitowanych (55). W iększa liczba kobiet wystąpiła jedynie w grupie doktorów i pracowników z tytułem zawodo wym magistra, inżyniera, lekarza bądź licencjata (WF odpowiednio: 94 i 110). Kobiet samodzielnych pracowników naukowo-badawczych jest dwa razy mniej niż mężczyzn (rys. 1). Z kolei indeks szklanego sufitu9 wyniósł 1,9, co oznacza, że kobiety pracujące w publicznych szkołach wyższych, instytutach badawczych i instytutach PAN m ają mniejsze szanse na profesurę niż zatrudnieni tam m ęż czyźni.
Rys. 1. Struktura personelu B+R publicznych szkół wyższych, instytutów badawczych i instytutów PAN według płci i stopnia/tytułu naukowego w 2013 roku
Źródło: opracowano na podstawie Nauka i technika w 2013 r., GUS, Warszawa 2014.
M ężczyznom ponadto częściej przyznawane są granty na badania i częściej pełnią funkcję kierowników projektów badawczych 10 11. Tym samym kobiety jako grupa ju ż „na starcie” są w niekorzystnym położeniu, ponieważ przedsiębiorcy preferują kontakty z bardziej doświadczonymi i uznanymi badaczami11. Co w ię cej, mężczyźni zainteresowani komercjalizacją wyników swoich badań korzy stają z rozleglejszej siatki kontaktów, w tym ze świata biznesu12.
Opis próby badawczej
Dane do analiz statystycznych pozyskano od 1845 respondentów, wśród któ rych 39% stanowiły kobiety. W próbie przeważali naukowcy ze stopniem doktora
8 WF - współczynnik feminizacji oznaczający liczbę kobiet przypadających na 100 mężczyzn. 9 Indeks szklanego sufitu to stosunek udziału kobiet wśród wszystkich naukowców do udziału kobiet wśród profesorów; por. She Figures 2012. Gender in research and innovation. Statistics and
indicators, Publications Office o f the European Union, Luxembourg 2013, s. 95.
10 M. Młodożeniec, A. Knapińska, Czy nauka ma męską płeć? Udział kobiet w nauce, „Nauka” 2013, nr 2, s. 50, 63-64.
11 A. Arora, A. Gambardella, Public policy towards science: picking starts or spreading the
wealth, „Revue d ’Economie Industrielle” 1997, No. 79, s. 67-70.
12 W.W. Ding, F. Murray, T.E. Stuart, Gender differences in patenting in the academic life sci
i pracownicy szkół wyższych (tab. 2). Respondenci reprezentowali wszystkie ob szary nauk i prowadzili zarówno badania podstawowe, jak i aplikacyjne. W gru pie kobiet najliczniejsze były przedstawicielki nauk humanistycznych i spo łeczno-ekonomicznych, zaś wśród mężczyzn najwięcej było reprezentantów nauk inżynieryjnych i technicznych. Choć w przypadku obu płci przeważali na ukowcy, którzy współpracowali z biznesem, to bardziej aktywni na tym polu oka zali się mężczyźni.
Tabela 2 Rozkład próby ze względu na podstawowe charakterystyki naukowców (N = 1845) w %
Udział naukowców według Kobiety Mężczyźni stopnia/tytułu naukowego 100 100
doktor 76 63
doktor habilitowany 16 22
profesor 8 15
typu jednostki naukowej 100 100
szkoła wyższa 77 77 instytut badawczy 14 11 instytut PAN 9 12 dziedziny nauki 100 100 inżynieryjne i techniczne 16 40 humanistyczne i społeczno-ekonomiczne 30 17 ścisłe 11 18 przyrodnicze 18 10 medyczne i n. o zdrowiu 16 7 rolnicze i leśne 9 8
rodzaju prowadzonych badań* -
-podstawowe 73 64
stosowane 53 64
przemysłowe 10 25
podejmowania współpracy z przedsiębiorstwami 100 100
współpracuje 54 74
nie współpracuje 46 26
* Wartości nie sumują się do 100%, gdyż respondenci mogli wskazać więcej niż jeden rodzaj prowadzonych badań
Źródło: opracowanie własne.
Badani z obu grup najczęściej deklarowali upowszechnianie wyników swo ich prac wśród przedsiębiorstw za pom ocą publikacji naukowych (rys. 2). W ażną sposobnością do tego okazały się też konferencje i sympozja z udziałem przed siębiorców. Prawie połowa mężczyzn i blisko 1/3 kobiet nawiązywała bezpośred nie kontakty z firmami. Zbliżony odsetek kobiet publikuje wyniki w prasie fa chowej bądź branżowej. W śród mężczyzn ten sposób prezentowania badań był
nieco bardziej popularny, choć mniej rozpowszechniony niż nawiązywanie bez pośrednich kontaktów. Tylko co piąta kobieta i nieco ponad 1/4 mężczyzn za m ieszcza swoje prace w internecie. Do najmniej popularnych sposobów kom uni kacji z firmami należało zaś: przesyłanie ofert, publikowanie w niespecjalistycz- nej prasie oraz wystąpienia w radiu i telewizji.
publikacje naukowe konferencje/sympozja z udziałem przedsiębiorstw bezpośredni kontakt z przedsiębiorstwami prasa fachowa/branżowa strony internetowe przesyłanie ofert
niespecjalistyczna prasa, radio i telewizja
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Rys. 2. Popularność różnych sposobów upowszechniania wyników badań w grupie kobiet i męż czyzn (N = 1845)
Źródło: opracowanie własne.
Komunikacja kobiet z przedsiębiorstwami - model
W ostatecznym modelu regresji logitowej, który wybrano do diagnozy zależ ności między sposobami upowszechniania wyników prac B+R a nawiązywaniem współpracy z przedsiębiorstwami przez kobiety naukowców, pozostały tylko te zmienne, które okazały się istotne statystycznie (tab. 3). Do zmiennych tych za liczają się:
- publikacje naukowe - publikowanie zmniejsza szanse na współpracę o 44% przy kontrolowanym wpływie pozostałych zmiennych13,
- konferencje/sympozja z udziałem przedsiębiorstw - uczestnictwo zwiększa omawiane szanse ponad dwukrotnie,
- bezpośredni kontakt z przedsiębiorstwami - zwiększa szanse prawie dziewięciokrotnie,
13 Kontrolowany wpływ pozostałych zmiennych odnosi się do wszystkich opisanych dalej zmiennych.
- dziedzina nauki - prowadzenie badań z zakresu nauk medycznych i o zdrowiu zmniejsza szanse o 64% w porównaniu z realizacją badań w obszarze nauk ścisłych,
- badania stosowane - ich realizacja zwiększa szanse prawie trzykrotnie, - badania przemysłowe - ich prowadzenie zwiększa szanse ponad pięcio
krotnie.
Tabela 3 Model regresji logitowej dla kobiet naukowców
Zmienne Oszacowanie parametru (ß) Błąd standar dowy oszaco wania (SE) Wartość sta tystyki testo wej Walda Istotność (p-value) Iloraz szans Publikacje naukowe -0,58 0,22 -2,66 0,01 -0,56 Konferencje/sympozja z udziałem przedsiębiorstw 0,84 0,21 4,04 0,00 2,32 Bezpośredni kontakt z przedsiębiorstwami 2,16 0,25 8,51 0,00 8,65 N. inżynieryjne i tech niczne (vs n. ścisłe) 0,33 0,39 0,86 0,39 1,40 N. humanistyczne i spo łeczno-ekonomiczne (vs n. ścisłe) -0,23 0,31 -0,75 0,46 -0,79 N. przyrodnicze (vs n. ścisłe) -0,33 0,34 -0,97 0,33 -0,72 N. medyczne i n. o zdro wiu (vs n. ścisłe) -1,03 0,35 -2,91 0,00 -0,36 N. rolnicze i leśne (vs n. ścisłe) 0,18 0,42 0,44 0,66 1,20 Badania stosowane 1,01 0,19 5,25 0,00 2,74 Badania przemysłowe 1,66 0,50 3,29 0,00 5,25 Stała -0,72 0,30 -2,41 0,02 -0,49
W zaciemnionych polach oznaczono wyniki istotne statystycznie
Wartości miar dopasowania świadczą o satysfakcjonujących własnościach diagnostycznych modelu: R2 Alricha-Nelsona (0,28), R2 McFaddena (0,29), R2 Coxa-Snella (0,33), R2 Nagelkerke’a (0,44); phi (1,00), iloraz wiarygodności (285,11), p (0,00), logarytm funkcji wiarygodności (-356,65), odchylenie (713,29), AIC (735,29), BIC (785,71)
Źródło: opracowanie własne.
Komunikacja mężczyzn z przedsiębiorstwami - model
Wyniki estymacji ostatecznego modelu regresji logitowej, który wybrano do diagnozy zależności między popularyzacją prac badawczych a podejmowaniem współpracy z przedsiębiorstwami w grupie mężczyzn naukowców, zamieszczono w tabeli 4.
Tabela 4 Model regresji logitowej dla mężczyzn naukowców
Zmienne Oszacowanie parametru (ß) Błąd standar dowy oszaco wania (SE) Wartość sta tystyki testo wej Walda Istotność (p-value) Iloraz szans Publikacje naukowe -1,10 0,23 -4,85 0,00 -0,33 Konferencj e/sympozj a z udziałem przedsiębiorstw 0,74 0,21 3,59 0,00 2,09 Bezpośredni kontakt z przedsiębiorstwami 2,29 0,24 9,50 0,00 9,89 Prasa fachowa/branżowa 0,49 0,22 2,25 0,02 1,64 Przesyłanie ofert 1,12 0,35 3,22 0,00 3,06 N. inżynieryjne i tech niczne (vs n. ścisłe) 1,07 0,29 3,69 0,00 2,90 N. humanistyczne i spo łeczno-ekonomiczne (vs n. ścisłe) 0,22 0,26 0,83 0,41 1,24 N. przyrodnicze (vs n. ścisłe) -0,02 0,30 -0,07 0,94 -0,98 N. medyczne i n. o zdro wiu (vs n. ścisłe) -0,26 0,33 -0,78 0,43 -0,77 N. rolnicze i leśne (vs n. ścisłe) 0,71 0,40 1,77 0,77 2,03 Badania podstawowe -0,65 0,24 -2,70 0,01 -0,52 Badania stosowane 0,89 0,20 4,41 0,00 2,42 Badania przemysłowe 1,87 0,46 4,06 0,00 6,50 Stała -0,05 0,32 -0,15 0,88 -0,95
W zaciemnionych polach oznaczono wyniki istotne statystycznie
Wartości miar dopasowania świadczą o satysfakcjonujących własnościach diagnostycznych modelu: R2 Alricha-Nelsona (0,32), R2 McFaddena (0,40), R2 Coxa-Snella (0,37), R2 Nagelkerke’a (0,54); phi (1,00), iloraz wiarygodności (517,28), p (0,00), logarytm funkcji wiarygodności (-386,70), odchylenie (773,41), AIC (801,41), BIC (871,73)
Źródło: opracowanie własne.
Istotny statystycznie wpływ na szanse mężczyzn na współpracę z firmami m ają następujące zmienne:
- publikacje naukowe - publikowanie zmniejsza możliwości kooperacji o 67% przy kontrolowanych wpływie pozostałych zmiennych14,
- konferencj e/sympozj a z udziałem przedsiębiorstw - uczestnictwo zwięk sza te możliwości ponad dwukrotnie,
- bezpośredni kontakt z przedsiębiorstwami - zwiększa szanse blisko dzie sięciokrotnie,
- prasa fachowa/branżowa - publikowanie zwiększa szanse prawie dwu krotnie,
- przesyłanie ofert - zwiększa szanse ponad trzykrotnie,
- dziedzina nauki - realizacja badań w zakresie nauk inżynieryjnych i tech nicznych zwiększa szanse prawie trzykrotnie w porównaniu z zajmowa niem się naukami ścisłymi,
- badania podstawowe - ich realizacja zmniejsza szanse o 48%,
- badania stosowane - ich podejmowanie zwiększa szanse ponad dwukrot nie,
- badania przemysłowe - ich realizacja zwiększa szanse prawie siedmio krotnie.
Podsumowanie
Zgodnie z przewidywaniami dla kobiet, które m ają naturalną łatwość kom u nikacji, szansą na nawiązanie współpracy są bezpośrednie kontakty z przedsię biorcami oraz uczestnictwo w konferencjach i sympozjach z udziałem przedsię biorców, co również um ożliwia podjęcie nieformalnego dialogu. Taka kom uni kacja sprzyja powstawaniu silniejszych powiązań między stronami i stanowi ka talizator przyszłych um ów 15. W tym kontekście przydatna okazuje się właściwa kobietom umiejętność utrzymywania relacji, bowiem wcześniejsze kontakty to warzyskie, wspólna praca czy ukończenie tej samej uczelni m ogą zaowocować późniejszą kooperacją16. Jakość relacji odgrywa znaczącą rolę zwłaszcza, gdy po dobne wyniki badań przedsiębiorcy może dostarczyć więcej niż jedna instytucja naukowa17.
Oba wspomniane sposoby upowszechniania wyników prac B+R są też z po wodzeniem stosowane przez mężczyzn. W ich przypadku zasadne okazuje się również przesyłanie ofert oraz publikowanie artykułów w prasie fachowej lub branżowej. Naukowcy podchodzą do tych czynności strategicznie dopasowując przekaz do odbiorców i mówiąc językiem ich korzyści.
Rezultaty przeprowadzonego badania wskazują, że niezależnie od płci, nau kowcy, którzy koncentrują się na przygotowywaniu publikacji naukowych mają mniejsze szanse na nawiązanie współpracy. Tymczasem ten sposób komunikacji
15 K. Kaymaz, K.Y. Eryigit, Determining factors hindering university - industry collaboration:
an analysis from the perspective o f academicians in the context o f entrepreneurial science para digm, „International Journal o f Social Inquiry” 2011, No. 4 (1), s. 197.
16 K. Debackere, R. Veugelers, The role o f academic technology transfer organizations in im
proving industry science links, „Research Policy” 2005, No. 34, s. 322.
jest najczęściej podejmowany przez badaczy, co wynika z kryteriów oceny para metrycznej jednostek naukowych i awansowania naukowców.
W omawianym kontekście nie można uznać za negatywne stosunkowo małe zainteresowanie naukowców obu płci upowszechnianiem rezultatów badań za pośrednictwem internetu, gdyż nie wywiera to wpływu na kooperację z firmami. 0 nawiązywaniu współpracy nie decyduje też popularyzacja badań w prasie nie- specjalistycznej ani przez wystąpienia w radiu bądź telewizji. Działania te warto jednak podejmować, gdyż m ogą być pomocne w zwiększaniu rozpoznawalności
badacza i podnoszeniu jego prestiżu.
W iększe szanse na współpracę m ają naukowcy obu płci realizujący badania stosowane i przemysłowe oraz mężczyźni reprezentujący nauki inżynieryjne 1 techniczne. Z mniejszymi możliwościami muszą liczyć się natomiast kobiety pracujące w obszarze nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz mężczyźni zaan gażowani w badania podstawowe. N a kooperację w żaden sposób nie wpływa zaś stopień/tytuł naukowy i miej sce zatrudnienia badacza.
Bibliografia
Arora A., Gambardella A., Public policy towards science: picking starts or spreading the
wealth, „Revue d’Economie Industrielle” 1997, No. 79.
Badanie potrzeb wielkopolskich przedsiębiorców w zakresie współpracy ze sferą B+R,
Instytut Zachodni, Poznań 2012.
Boehm D.N., Hogan T., Science-to-Business collaborations: A science-to-business mar
keting perspective on scientific knowledge commercialization, „Industrial Marketing
Management” 2013, No. 42 (4).
Debackere K., Veugelers R., The role o f academic technology transfer organizations in
improving industry science links, „Research Policy” 2005, No. 34.
Ding W.W., Murray F., Stuart T.E., Gender differences in patenting in the academic life
sciences, „Science” 2006, No. 313.
Kaymaz K., Eryigit K.Y., Determining factors hindering university - industry collabora
tion: an analysis from the perspective o f academicians in the context o f entrepreneur ial science paradigm, „International Journal of Social Inquiry” 2011, No. 4 (1).
Młodożeniec M., Knapińska A., Czy nauka ma męską płeć? Udział kobiet w nauce, „Na uka” 2013, nr 2.
Moir A., Jessel D., Płeć mózgu: o prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, PIW, Warszawa 1993.
Nauka i technika w 2013 r., GUS, Warszawa 2014.
Pawlikowska-Poleszak K., Spiralna ścieżka kobiecych zakupów, „Marketing w Prak tyce”, lipiec 2009.
Podafil M., Science MMrketing in the Czech Republic, „Economic Studies & Anal- yses/ActaVSFS” 2013, No. 7 (1).
Poznańska K., Zarzecki M., Matuszewski P., Rudowski A., Innowacyjność przedsię
biorstw na Mazowszu oraz współpraca ze szkołami wyższymi, Politechnika Warszaw
Research management in the European Research Area: education, communication and exploitation. Final Report, EURAB, May 2007.
She Figures 2012. Gender in research and innovation. Statistics and indicators, Publica
tions Office of the European Union, Luxembourg 2013.
Wpływ dofinansowania prac B + R na poziom wyrażania ich wyników w MŚP, Ecorys
Polska, Warszawa 2010.
COMMUNICATION OF SCIENTISTS WITH ENTREPRENEURS: GENDER DIFFERENCES IN RESEARCH RESULTS DISSEMINATION
Summary
The paper discusses the importance o f scientific communication in establishing cooperation with companies and presents gender as a significant factor in the communication. There are con structed two logistic regression models (separately for each gender) based on data from a nation wide survey. The results indicate the way o f sharing the research findings and the basic character istics o f scientists that increase chances o f women and men to collaborate with companies. K eyw ords: communication, R&D collaboration, scientist, enterprise, gender, logistic regression