Metal – granica – rytuał

(1)

Wydział Historyczny Instytut Prahistorii

Marcin Maciejewski

Metal – granica – rytuał

Badania nad depozytami przedmiotów metalowych w kontekście sieci osadniczej

Źródła

Poznań 2015

(2)

wanej pracy – późną epokę brązu i wczesną epokę żelaza (por. Wstęp, Zakres pracy; ryc. 1-2; mapa 1). Decyzję dotyczącą uwzględnienia w niniejszej rozprawie konkretnych depozytów z okresu krystalizowania się nowego,

„łużyckiego” systemu kulturowego podjęto na podstawie analizy pracy W. Blajera (1999). Pominąłem znale- ziska gromadne, których nie można przypisać do konkretnej miejscowości (lokalizowane w ramach powiatu, województwa lub regionu). Tabelarycznie przedstawiony katalog zawiera następujące informacje i skróty:

1. Identyﬁ kator – unikatowy numer określający poszczególne znaleziska gromadne w katalogu, który wy- korzystywany jest również w całej rozprawie i na mapach prezentujących osadnictwo (mapa 3; 11; 19;

26; 34; 41; 49; 56).

2. Miejscowość – nazwa miejscowości odpowiadająca – w większości przypadków – najbardziej po- wszechnie stosowanej w literaturze i archiwach (nie zawsze odpowiadają one współczesnym nazwom i podziałom geograﬁ cznym); dodatkowo zamieszczono, znane z publikacji, inne nazwy polsko- i nie- mieckojęzyczne.

3. Powiat – nazwa powiatu (według obecnego podziału administracyjnego), na którego obszarze znaj- duje się miejscowość przytaczana we wcześniejszej kolumnie; podziały administracyjne odpowiadają Państwowemu Rejestrowi Nazw Geograﬁ cznych zawartemu w serwisie internetowym www.geoportal.

gov.pl.

4. Datowanie – chronologia znalezisk gromadnych ujęta w schemacie zastosowanym w pracy (według J. Kostrzewskiego 1949; por. Wstęp, Zakres pracy; ryc. 1), przyjęto też podział na fazy datowania zespo- łów przedmiotów metalowych proponowany przez W. Blajera (2001; relacje tego schematu z przyjętym w pracy – por. Wstęp, ryc. 1). Stosowano skróty: OEB – okres epoki brązu; HaC – okres halsztacki C;

HaD – okres halsztacki D; SOPR – starszy okres przedrzymski (według R. Wołągiewcza 1979 – dla ar- tefaktów towarzyszących jednemu ze znalezisk gromadnych); KŁ – kultura łużycka (jeśli informacje na temat chronologii ograniczają się do takiego ustalenia); – – gdy brak informacji na temat chronologii.

5. Kontekst odkrycia – informacje na temat okoliczności i miejsca odkrycia przedmiotów metalowych.

6. Typ lokalizacji topograﬁ cznej – podział omówiony i przedstawiony w rozdziale 2.1. Zastosowano zapis:

1 – znaleziska gromadne odkryte w zbiornikach wodnych, rzekach, na bagnach lub mokradłach; 2 – de- pozyty odkryte na stokach dolin rzecznych i innych obniżeń terenowych; 3 – zespoły metali odkryte na wysoczyznach lub ich krawędziach; 3a – depozyty przedmiotów metalowych odkryte na wyniesieniach zlokalizowanych na wysoczyznach lub ich krawędziach; 3b – znaleziska gromadne odkryte na cyplach ponad dolinami rzecznymi, które zaliczyć można już do strefy wysoczyznowej; 3c – depozyty odkryte na wysoczyznach lub ich krawędziach położonych bezpośrednio nad terenami podmokłymi lub bagna- mi; 4a – zespoły metali odkryte na wyspach jeziornych, położonych zarówno blisko brzegu, jak i od nie- go oddalonych; 4b – depozyty odkryte na półwyspach, które kiedyś mogły być wyspami; 4c – depozyty przedmiotów metalowych odkryte na wyniesieniach w ramach den dolin, które mogły być okresowo wyspami; 4d – znaleziska gromadne odkryte na małych wyniesieniach otoczonych terenami podmokły- mi, które mogły być wyspami lub półwyspami (ryc. 2.1.1); brak – jeśli nie ma podstaw, aby ustalić typ topograﬁ czny (nie posiadamy informacji na temat dokładnej lokalizacji konkretnego depozytu metali).

7. Inwentarz – opis znanego składu znalezisk. Zastosowano skróty: fragm. – fragment, fragmenty; br. – brązowe; żel. – żelazne; cer. – ceramiczne.

8. Wartość informacyjna – kategoryzuje informacje na temat lokalizacji konkretnych znalezisk istotne z powodu możliwości wykorzystania danego znaleziska w badaniach osadniczych lub określenia typu topograﬁ cznego: 1 – pewna lokalizacja ustalona jako konkretny punkt w terenie; 2 – przybliżona lokali- zacja określana jako obszar; 3 – depozyty metali, gdy są pewne informacje na temat lokalizacji, jednak nie na tyle dokładne, aby ustalić miejsce złożenia artefaktów (np. 2,5 km od zachodniego brzegu Jeziora Żarnowieckiego, podczas gdy długość tego akwenu na linii północ – południe to ponad 7 km); 4 – brak jakichkolwiek przesłanek umożliwiających ustalenie lokalizacji znaleziska gromadnego.

9. Literatura – najnowsza albo najobszerniejsza publikacja zawierająca informacje na temat konkretnego zespołu metali, w przypadku sprzecznych lub uzupełniających się informacji w różnych publikacjach podawano wszystkie te pozycje.

10. Dane archiwalne – opis wykorzystywanych danych archiwalnych, podane są informacje na temat archi-

wum i numeru teczki. Zastosowano skróty: archiwum DA MNS – archiwum Działu Archeologii Mu-

(3)

chiwum Muzeum Miejskiego Wrocławia, oddział Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu; archiwum MAG – archiwum Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

11. Uwagi – wszelkie informacje niezawarte w innych kolumnach (również na temat numeru stanowiska, jakim określane są poszczególne znaleziska gromadne).

12. Uwagi do lokalizacji – informacja, czy podana lokalizacja jest dokładna, przybliżona lub jedynie odnosi się do miejscowości, z której pochodzi znalezisko. W publikacji zrezygnowałem z podawania dokład- nych współrzędnych geograﬁ cznych, licząc, że utrudni to proceder rabowania stanowisk archeologicz- nych. Zastosowane opisy: dok. – dokładne, punktowa lokalizacja znaleziska gromadnego; p.l. – przy- bliżona lokalizacja; ś.m. – środek miejscowości, do której przyporządkowany jest konkretny depozyt metali (gdy brak informacji na temat dokładnej lokalizacji); ś.cz.m. – środek części miejscowości, do której przyporządkowany jest konkretny zespół metali (gdy brak informacji na temat dokładnej loka- lizacji).

Dodatkowo stosowano skrót: AZP – Archeologiczne Zdjęcie Polski

(4)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Identyﬁ kator Miejscowość Powiat Datowanie Kontekst odkrycia Typ lokalizacji topograﬁ cznej Inwentarz Wartość informacyjna Literatura Dane archiwalne Uwagi Uwagi do lokalizacji

1 Barchnowy Barchnau

Starogard Gdański

V OEB depozyt odkryto w piasku na głębokości 1 m, złożony był na naczyniu ceramicznym i obok niego

brak 2 małe sierpy br.; 4 „nożyki” br.; miecz br.; 3 br. głownie mieczy; 4 br. obręcze z naszyjnika kołnierzowatego; naszyjnik br.; fragm. naszyjnika br.; fragm.

bransolety br.; 4 br. bransolety spiralne;

ozdobny guzik br.; blacha br.; 2 fragm.

blachy br.; prawdopodobnie resztka klamry br.; naczynie cer.

4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

2 Bełcze Hohwelze

Zielona Góra V OEB depozyt odkryto na wyniesieniu nazywanym Góra Cegielniana w 1933 roku podczas bronowania, miejsce to położone było około 0,7 km na północny zachód od wsi

3a bransoleta br.; tarczka spiralna od ﬁ buli br. 1 Blajer 2001:341 – prawdopodobnie depozyt;

lokalizacja ustalona na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 4061 Kontopp

dok.

3 Będargowo Bendargau

Wejherowo HaC depozyt odkryto w 1896 roku w trzęsawisku torfowym

brak 2 naszyjniki br. 4 Blajer 2001:354 – – ś.m.

4 Będargowo Mandelkow

Choszczno V OEB depozyt odkryto w błocie, natraﬁ ono na nie podczas oczyszczania stawu na głębokości 1 m

brak ucho od naczynia br.; siekierka br.; sierp br.; 2 małe sierpy br.; fragm. sierpa br.; grot br.; 2 naszyjniki br.; fragm.

naszyjnika br.; fragm. 3 br. naszyjników kołnierzowatych; 9 bransolet br.; fragm.

bransolety br.; szpila br.; 3 zapinki br.;

brzytwa br.; mała ozdoba z kółek br.

(zawieszonych jedno w drugim); wisiorek br. w kształcie koła ze szprychami;

br. płytka ozdobna; br. spiralne rurki;

prawdopodobnie br. bransoleta taśmowata;

paciorek bursztynowy

4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

5 Białogard Belgard

Białogard HaD depozyt odkryto w bagnie torfowym

brak 3 cynowe naszyjniki 4 Blajer 2001:358 – – ś.m.

(5)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 6 Bieczyno

Hagenow

Gryﬁ ce V OEB depozyt odkryto podczas orki prawdopodobnie w 1614 roku

brak 2 bransolety złote Eidringe 4 Blajer 2001:373 – – ś.m.

7 Bielin Bellin

Gryﬁ no 2. połowa IV OEB

depozyt odkryto podczas zakładania szkółki leśnej, razem z innymi brązami, w „urnie” – naczyniu ceramicznym

brak miecz br.; naszyjnik br.; inne przedmioty br.; naczynie cer.

4 Blajer 2013:128 – – ś.m.

8 Bielin Bellin

Gryﬁ no 2. połowa IV OEB

depozyt rzekomo odkryto na cmentarzysku popielnicowym, w „urnach” – naczyniach ceramicznych

brak 3 naszyjniki br.; 4 bransolety br.;

br. bransoleta spiralna; naczynia cer.

4 Blajer 2013:128-129 – depozyt albo inwentarz grobów ś.m.

9 Bienice Großbenz

Łobez V OEB depozyt odkryto podczas orki, obok dużego kamienia, na głębokości 1 stopy

brak 2 siekierki br.; 5 sierpów br.; grot br.;

2 br. naszyjniki kołnierzowate;

7 bransolet br.; 2 zapinki br.

4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

10 Biskupin Żnin HaC? depozyt odkryto na terenie

osady obronnej kultury łużyckiej położonej na wyspie

4a 2 lub 3 sierpy żel.; fragm. sierpa żel.;

ciosło żel.

1 Blajer 2001:358 – skupisko A (może I ?);

chronologia podana jako odpowiadająca datowaniu osady obronnej

dok.

11 Biskupin Żnin HaC? depozyt odkryto w dwóch

skupieniach w 1952 roku na terenie osady obronnej kultury łużyckiej położonej na wyspie, część złożona była w naczyniu

4a 4 siekierki żel.; sierp żel.; nóż żel.; 4 żel.

nagolenniki; 2 żel. wędzidła; naczynie cer.;

w odległości 0,5 m 2 grzywny żel.

1 Blajer 2001:358 – skupisko II (może B ?);

chronologia podana jako odpowiadająca datowaniu osady obronnej

dok.

12 Błoto Chełmno HaD depozyt odkryto w piasku brak 2 nagolenniki br. 4 Blajer 2001:358 – – ś.m.

13 Bobrowice Bobersberg

Krosno Odrzańskie

HaD – brak 2 br. cisty 4 Blajer 2001:358 – – ś.m.

14 Bogaczów, również Słocina Reichenau, Groß-Reichenau b. Naumburg am Bober

Zielona Góra (dla Słociny pow. Nowa Sól)

HaD – brak naczynie br.; 6 naszyjników br.;

18 bransolet br.

4 Blajer 2001:366 – lokalizacja podana dla Bogaczowa, miejscowości niedaleko Nowogrodu Bobrzańskiego podobnie jak w jednym z niemieckojęzycznych określeń miejscowości

ś.m.

(6)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 15 Bojano, również

Bojan, błędnie Bohlschau

Wejherowo HaD depozyt odkryto w 1891 roku w torﬁ e na głębokości 1,5 m

brak pusty nagolennik br.; 2 br. bransolety spiralne

4 Blajer 2001:358 – przedmioty metalowe pokryte były patyną bagienną

ś.m.

16 Borcz Kartuzy HaD depozyt odkryto w 1941 lub 1942

roku w lesie podczas kopania torfu

brak 10 br. pierścieni napierśnika 4 Blajer 2001:358 – dyskusyjna kwaliﬁ kacja jako depozyt

ś.m.

17 Borkowo Sławno IV-V OEB – brak 2 szpile br.; fragm. noża br. 4 Lachowicz 1975 archiwum DA

MK, teczka nr 109

prawdopodobnie depozyt, w literaturze zespół określany jako znalezisko luźne

ś.m.

18 Borkowo Wielkie Łobez HaC-HaD – brak fragm. br. bransolet spiralnych 4 Blajer 2001:370 – według sugestii I. Skrzypka

depozyt może pochodzić z V OEB lub HaC

ś.m.

19 Borówko Kościan 2. połowa

IV OEB

depozyt rzekomo odkryto

„w kwadratowej skrzyni z płyt kamiennych”

brak 2 naszyjniki br.; 2 br. bransolety spiralne;

3 złote pierścionki spiralne z podwójnego drutu

4 Blajer 2013:131 archiwum MAP, teczka nr 1076

według informacji archiwalnych najprawdopodobniej grób kultury pomorskiej; lokalizacja Starego Borówka, nieopodal również miejscowość Nowe Borówko

ś.m.

20 Braniewo Braniewo HaC depozyt odkryto w bagnie brak 2 miecze br. 4 Blajer 2001:354 – – ś.m.

21 Brzesko Brietzig

Pyrzyce HaC depozyt odkryto podczas orki pod koniec XIX wieku, miejsce to położone było 0,8 km na południowy zachód od miejscowości na wyniesieniu, w ramach cmentarzyska

3a 2 siekierki br.; 3 siekierki żel.;

pusty nagolennik br.; fragm. pustego nagolennika br.; bransoleta br.;

fragm. bransolety br.; 6 bransolet żel.

1 Blajer 2001:354 archiwum DA MNS, teczka nr 1124

zespół określany jako Brzesko, stan. 11 (tak samo jak cmentarzysko, na którym został odkryty)

dok.

22 Brzeźno Briesen

Świdwin V OEB – brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

23 Buczków Buchwald

Nowa Sól 1. połowa IV OEB

depozyt odkryto na gruntach hr.

Rothenburga

brak 4 sierpy br.; naszyjnik br.; 3 fragm.

naszyjnika br.; 17 bransolet br.;

duża szpila br.; placek odlewniczy

4 Blajer 1999:125- -126, 155; 2001:328- -329

– – ś.m.

24 Budowo Budow

Słupsk V OEB depozyt pochodzi „z grobu skrzynkowego z urnami”

brak siekierka br.; fragm. głowni miecza br.; fragm. naszyjnika br.; br. naszyjnik kołnierzowaty; 2 bransolety br.; prawdopodobnie naszyjnik br.; naczynia cer.

4 Blajer 2001:341 – depozyt lub grób ś.m.

(7)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 25 Budzieszowce,

również Budzieszowice Korkenhagen- -Resehl

Goleniów V OEB depozyt odkryto w 1868 roku podczas eksploatacji żwirowni, na głębokości 6 cali

brak 9 naszyjników br.; fragm. 4 naszyjników br.; facetowana płytka kamienna z otworem

4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

26 Budzyń Chodzież HaD – brak 7 obręczy br. z 2 napierśników

(odpowiednio po 5 i 2); fragm. napierśnika br.

4 Blajer 2001:358 – określany jako Budzyń, stan. 27 ś.m.

27 Buk Böck

Police V OEB depozyt odkryto w 1934 roku podczas rozrzucania kopca na kartoﬂ e na terenie osady z młodszej epoki brązu, złożono w naczyniu blisko prawdopodobnego paleniska (obiekt N na planie stanowiska zachowanym w archiwum MNS)

2 krótki sierp br.; sztylet br.; 7 naszyjników br.; 3 bransolety br.; fragm. bransolety br.;

4 szpile br.; 3 fragm. szpil br.;

fragm. zapinki br.; fragm. br. tarczki ozdobnej; 15 małych kółek br.; 4 małe kółka br. z blachy; 5 spiralnych pierścieni br. z drutu (2 egzemplarze z pętelką);

2 placki lub czopy odlewnicze; naczynie cer.

– dok.

28 Bukowina Buckowin

Lębork V OEB depozyt odkryto w bagnie brak siekierka br.; bransoleta br.; br. bransoleta spiralna; zapinka br.; 2 szczypczyki br.

4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

29 Bukowo Buchwalde

Sztum HaD – brak napierśnik br.; nagolennik br. 4 Blajer 2001:358 – – ś.m.

30 Burkat, również Burkaty, Borchertsdorf

Działdowo HaD depozyt odkryto w torﬁ e na głębokości 1,2-1,5 m

brak naszyjnik br.; 2 bransolety br.;

2 fragm. bransolet br.; szpila br. (według C. Engela 1935 wszystkie obręcze wykonane były z cyny)

4 Blajer 2001:358;

Engel 1935:310

– zespół na granicy opracowania, stwierdzenie, czy w ramach analizowanego obszaru, niemożliwe

ś.m.

31 Bychowo Wejherowo HaD depozyt odkryto podczas orki w 1927 lub 1937 roku, miejsce to położone było 0,2 km na północ od granicy wsi Bychowo i Perlina i około 1 km od szosy Bychowo- -Perlino

brak 2 puste nagolenniki br.; fragm.

2 pustych nagolenników br.; zapinka br.

3 Blajer 2001:359 – mimo dokładnego opisu

i konfrontacji z archiwalną mapą sztabową Messtischblatt 1273 Ossecken ustalenie lokalizacji niemożliwe; zespół określany jako Bychowo, stan. 2

ś.m.

(8)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 32 Bydgoszcz Bydgoszcz HaD depozyt odkryto w 1890 roku

w bagnie na głębokości około 2 m pod powierzchnią ziemi, miało to miejsce podczas budowy kąpieliska, miejsce to znajdowało się przy nowych łazienkach wojskowych nad Brdą powyżej mostu kolejowego

brak naszyjnik żel.; nagolennik żel. 3 Blajer 2001:359;

Potemski 1963:69

– prawdopodobna dokładna

lokalizacja ustalona na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 2873 Bromberg West

p.l.

33 Bydgoszcz- -Łoskoń

Bydgoszcz V OEB depozyt odkryto na polu Schulza w naczyniu, miejsce to znajdowało się około 8 m na wschód od stodoły

1 6 br. bransolet spiralnych; 16 fragm. br.

bransolet spiralnych; naczynie cer.

1 Potemski 1963:111;

Łosiowie 1999

– prawdopodobna lokalizacja dzięki uprzejmej informacji państwa Jolanty Szałkowskiej-Łoś i Józefa Łoś z Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy im. Leona Wyczółkowskiego

dok.

34 Bydgoszcz Czersko Polskie, również Czersk Polski

Bydgoszcz HaD depozyt odkryto w 1881 roku podczas budowy urządzeń portowych przy ujściu Brdy do Wisły

1 4 naszyjniki br.; według C. Potemskiego (1963) również 2 br. bransolety spiralne

1 Blajer 2001:359;

Potemski 1963:69, 80-81

– jako lokalizacja podane położenie portu rzecznego

dok.

35 Bytów Bütow

Bytów HaD – brak 3 br. bransolety nerkowate 4 Blajer 2001:359 – – ś.m.

36 Cecenowo Zezenow

Słupsk V OEB – brak siekierka br.; naszyjnik br.; bransoleta br. 4 Blajer 2001:341 – – ś.m.

37 Cerkwica Zirkwitz

Gryﬁ ce V OEB – brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

38 Chełmno, również jako Chełm Żarski Kulm

Chełmno V OEB depozyt odkryto podczas opróżniania rowu na nisko położonym terenie pod pastwiskiem

brak dłuto br.; bransoleta br.; mała spirala br.;

9 spirali br. z drutu (zawieszone jedna w drugiej)

4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

39 Chlebowo Klebow

Drawsko Pomorskie

V OEB – brak siekierka br.; 2 br. grzywny sztabkowate 4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

40 Chłapowo Środa

Wielkopolska

2. połowa IV OEB

depozyt odkryto w piaśnicy przy drodze do Dominowa

brak dłuto br.; nóż br. 4 Blajer 2013:131 – zespół na granicy opracowania,

stwierdzenie, czy w ramach analizowanego obszaru, niemożliwe

ś.m.

(9)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 41 Chłopowo

Schwachenwalde

Choszczno V OEB depozyt odkryto w 1857 roku w dole z wodą, „około 3 stopy poniżej lustra wody”, prawdopodobnie „w skrzynce z blachy miedzianej”

brak 10 siekierek br.; fragm. 3 siekierek br.;

11 sierpów br.; 2 fragm. sierpa br.; miecz br.; grot br.; fragm. grotu br.; nóż br.;

3 br. naszyjniki kołnierzowate; fragm.

2 br. naszyjników kołnierzowatych;

3 naszyjniki br.; fragm. 3 naszyjników br.; 3 bransolety br. (1 egzemplarz mały);

fragm. br. bransolety spiralnej; pierścień br. z pętelką; 4 zapinki br.; fragm. zapinki br.; 6 br. płytek ozdobnych; 4 zestawy br.

brzękadeł; 4 blachy br.; 6 pierścionków br.;

„kawałek okucia” br.; czop odlewniczy;

resztki bryłki odlewniczej

4 Blajer 2001:342 – określany jako Chłopowo, stan. 78

ś.m.

42 Chobienice Köbnitz

Wolsztyn V OEB depozyt odkryto pomiędzy fragmentami ceramiki, dlatego być może na terenie osady lub cmentarzysku

brak 3 siekierki br.; 6 sierpów br.; fragm. cer. 4 Blajer 2001:342 – zespół określany jako skupisko I ś.m.

43 Chobienice Köbnitz

Wolsztyn V OEB depozyt odkryto w pobliżu

„dużego skarbu”, prawdopodobnie na wyspie, przedmioty ułożone były jeden na drugim

4a 3 naszyjniki br. 2 Blajer 2001:342 – zespół określany jako skupisko

II; jako lokalizacja podano położenie wyspy na Jeziorze Chobienickim

dok.

44 Chobienice Wolsztyn HaD depozyt odkryto pod korzeniami starego dębu na wyspie Jeziora Chobienickiego

4a 7 naszyjników br.; 36 bransolet br. 1 Blajer 2001:359 – zespół określany jako skupisko III; jako lokalizacja podano położenie wyspy

na Jeziorze Chobienickim

dok.

45 Chojna Königsberg

Gryﬁ no V OEB – brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:342 archiwum DA

MNS, teczka nr 666

według informacji archiwalnych z tej miejscowości pochodziły siekierki z podniesionymi brzegami typu północnego datowane na II OEB z dwóch różnych miejsc, w tej

miejscowości również dwie inne siekierki z III OEB

ś.m.

(10)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 46 Chojniczki

Klein Konitz

Chojnice V OEB depozyt odkryto podczas prac polowych, na głębokości 0,25 m, miejsce to położone było 2 km na południowy zachód od wsi i na zachód od drogi z Chojniczek do Nieżywięcina

brak 3 siekierki br.; 6 bransolet br.

(1 egzemplarz skręcony z naszyjnika);

4 fragm. bransolet br.; 4 br. bryłki odlewnicze

3 Blajer 2001:342 archiwum MAG, teczka nr 1596

przybliżona lokalizacja na podstawie opisu

p.l.

47 Chomętowo, również Osiek Hermsdorf

Strzelce- -Drezdenko

V OEB depozyt odkryto na głębokości sztychu podczas sadzenia sosen w 1923 roku, miejsce to położone było 3 km na północny zachód od wsi, 250 m na południowy wschód od mostu (niem. Trommelbrucke) i dużego trzęsawiska (niem. Jager- fenn), 100 m na wschód od młyna wodnego (niem. Wugartener Muhle)

2 2 br. naszyjniki kołnierzowate; naszyjnik br.; 6 bransolet br.; fragm. 2 bransolet br.;

4 br. bransolety spiralne; 2 zapinki br.;

pierścionek br.; resztki 7 br. pierścieni spiralnych (1 egzemplarz z pętelką);

wisiorek br. w kształcie kółka; inne obręcze br. (zaginęły)

1 Blajer 2001:342 – lokalizacja na podstawie opisu i archiwalnych map sztabowych Messtischblatt 3059 Wugarten, 3060 Woldenburg

dok.

48 Choryń Choryn

Kościan V OEB depozyt odkryto w torﬁ e brak 3 siekierki br.; 2 sierpy br.;

fragm. 4 bransolet br.; szpila br.

4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

49 Choryń Kościan V OEB/HaC

lub pocz.

HaC

depozyt odkryto w piaszczystym gruncie, zalegał on na głębokości 0,5 m, miejsce to położone było w pobliżu folwarku Katarzynowo, po prawej stronie szosy z Kościana do Krzywin, nad brzegiem wąskiego pasma łąk, przez które przepływa Obra

2 2 uszkodzone naczynia br. 2 Blajer 2001:359

(datowany na HaD);

Gedl 2001:37-38;

Kaczmarek 2012:330

– przybliżona lokalizacja na podstawie opisu

p.l.

50 Choszczno Arnswalde

Choszczno V OEB – brak 6 bransolet br.; fragm. 4 bransolet br.;

zapinka br.

4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

51 Chrzypsko Wielkie

Międzychód HaC – brak 2 siekierki br.; naszyjnik br.;

3 bransolety br.

4 Blajer 2001:354 – – ś.m.

52 Chwarzno Schwarzin, Chwarsnau, Chwarznau

Kościerzyna V OEB depozyt odkryto podczas kopania torfu, przedmioty zalegały na głębokości 1,6 m, pod pniem drzewa

brak 2 siekierki br.; 6 naszyjników br.;

br. naszyjnik kołnierzowaty;

15 bransolet br.; 2 br. bransolety spiralne;

br. wisiorek grzebieniowaty; drut br.

będący być może naszyjnikiem

4 Blajer 2001:342 – zespół określany jako skupisko II

ś.m.

(11)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 53 Chycina

Weißensee

Międzyrzecz 1. połowa IV OEB

depozyt odkryto w 1944 roku na wschód od wsi i na północ od jeziora Długie

brak 2 sierpy br.; 5 grotów br.; naszyjnik br.;

2 fragm. bransolet br.; fragm. obręczy br.

3 Blajer 1999:126- 127; 156; 2001:328- -329

– przybliżona lokalizacja na podstawie opisu

p.l.

54 Ciecierzyce, również Reptowo Groß Zettritz

Gorzów Wielkopolski

HaC-HaD depozyt odkryto w 1906 roku, zalegał na głębokości 0,75 m, pod kamieniem

brak 2 puste nagolenniki br.; fragm. pustego nagolennika br.

4 Blajer 2001:370 – – ś.m.

55 Cieszyce Karolinenhof b. Broitz

Gryﬁ ce V OEB depozyt odkryto w bagnie brak br. naczynie do zawieszania; obręcz br. naszyjnika kołnierzowatego;

2 bransolety br.; zapinka br.; 5 br. płytek ozdobnych

4 Blajer 2001:342 – – ś.m.

56 Czaplinek Tempelburg

Drawsko Pomorskie

HaD – brak 5 naszyjników br. 4 Blajer 2001:359 – – ś.m.

57 Czarnowice Tschernewitz

Krosno Odrzańskie

HaC-HaD depozyt odkryto przed 1880 rokiem

brak prawdopodobnie 5 pustych nagolenników br.

4 Blajer 1990:106;

2001:370

– prawdopodobnie tożsame

z nagolennikami datowanymi na I OEB według W. Blajera (1990)

ś.m.

58 Czarnówko Scharnhorst

Lębork V OEB depozyt odkryto w 1893 roku w dawnym stawie,

na piaszczystym podłożu

brak siekierka br.; br. naszyjnik kołnierzowaty;

naszyjnik br.; 2 bransolety br.;

2 br. bransolety spiralne; 3 br. płytki ozdobne; ozdobna blacha br.; fragm. rurki br.; prawdopodobnie fragm. dłuta br.

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

59 Cząstkowo- -Świniabuda Fünfgrenzen- -Wiesenthal

Gdańsk V OEB – brak 2 duże tarczki br. 4 Blajer 2001:343 – lokalizacja podana dla

przysiółka Cząstkowo

ś.m.

60 Czerniewo Gdańsk HaD depozyt odkryto w drugiej połowie XIX wieku

brak 7 obręczy br.; fragm. 2 obręczy br.; szpila br.; 3 grzywny br.; bryłka br.

4 Blajer 2001:359 – – ś.m.

61 Czersk Chojnice V OEB przypuszczalnie depozyt odkryto na początku XX wieku, natraﬁ ono nań podczas sypania kopca na kartoﬂ e

brak bransoleta br.; 2 br. bransolety spiralne;

prawdopodobnie złota bransoleta

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

(12)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 62 Czyściec Szamotuły HaD przedmioty wchodzące w skład

depozytu odkrywane były podczas prac polowych na ziemi

J. Włodarczyka w latach 1926 i 1948

brak 4 br. obręcze z napierśnika 4 Blajer 2001:359 – dyskusyjna kwaliﬁ kacja jako depozyt

ś.m.

63 Dalewo Dahlow

Stargard Szczeciński

1. połowa IV OEB

charakter znaleziska niejasny brak 2 miecze br. 4 Blajer 1999:131,

158-159; 2001:328- -329

– – ś.m.

64 Damno Dammen

Słupsk V OEB depozyt odkryto podczas prac polowych, zalegał na głębokości 0,20-0,30 m, złożono go w małym naczyniu

brak siekierka br.; fragm. siekierki br.;

2 krótkie sierpy br.; fragm. bransolet br.;

zapinka br.; 2 br. wisiorki klepsydrowate;

czop odlewniczy; prawdopodobnie pierścionek br.; naczynie cer.

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

65 Dargoleza Dargeröse

Słupsk HaC-HaD przedmioty metalowe zostały

„wygrzebane przez świnie”

brak liczne br. grzywny sztabkowate 4 Blajer 2001:370 – – ś.m.

66 Dąbrowa Koszalin V OEB – brak naszyjnik br.; 2 bransolety br. 4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

67 Dąbrowa Damerow

Koszalin V OEB depozyt odkryto podczas prac leśnych, „tkwiące pionowo w bagnistym gruncie”, miejsce to położone było 0,5 mili (mila pruska 7532,48 m = 3766,24 m) na północny zachód od wsi

brak 3 miecze br. 4 Blajer 2001:343 – opis niewystarczający do

ustalenia lokalizacji

ś.m.

68 Dąbrówka Bytowska Damerkow

Bytów V OEB depozyt odkryto w 1892 roku brak siekierka br.; 2 sierpy br.; fragm. obręczy br.; mały kawałek br.

4 Blajer 2001:343 – lokalizacja dla miejscowości Dąbrówka

ś.m.

69 Deszczno Dechsel

V OEB depozyt odkryto przed 1902 rokiem na łąkach, przedmioty złożone były w naczyniu ceramicznym

brak 11 siekierek br.; fragm. siekierki br.;

7 sierpów br.; resztki większej ilości innych sierpów br.; 2 groty br.;

3 bransolety br.; płaska obręcz br.;

naczynie cer.

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

(13)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 70 Dębice

Dambitzen (obecnie administracyjnie Elbląg)

Elbląg HaD depozyt odkryto w 1915 roku podczas kopania rowów strzeleckich, później w 1917 roku B. Ehrlich prowadził w tym miejscu badania wykopaliskowe, podczas nich zarejestrowano trzy paleniska i ceramikę datowaną na wczesną epokę żelaza będące pozostałością osady obronnej kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, przedmioty metalowe wchodzące w skład depozytu zalegały w luźnym piasku, w odstępach 10 cm, najwyższy położony egzemplarz znajdował się 1 m poniżej powierzchni ziemi, miejsce to znajdowało się 40 m na wschód od krawędzi wzgórza 109.5 (100 m od szczytu tego wzgórza) oraz około 1,4 km od cegielni

3a 8 naszyjników br. (jeden ze śladami reperacji); 1 nagolennik br.

1 Blajer 2001:359 – lokalizacja na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1882 Elbing;

zespół określany jako Dębice, stan. 1

dok.

71 Dębina Schönwalde

Słupsk V OEB depozyt odkryto w ziemi, znajdował się w naczyniu ceramicznym

brak szpila br.; ażurowy wisiorek br.;

2 br. wisiorki rożkowate; 3 br. płytki ozdobne; 7 br. tarczek ozdobnych;

2 blachy br.; 3 zestawy br. brzękadeł; rurka br. i 6 rureczek br.; naczynie cer.

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

72 Dobra Daber

Łobez V OEB depozyt odkryto w bagnie torfowym

brak siekierka br.; pozostałe przedmioty metalowe zaginęły

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

73 Dobropole Pyrzyckie również Dobropole Dobberphul

HaD depozyt odkryto w bagnie, zalegał na głębokości 1 m

74 Dobrzany Jacobshagen

HaD charakter znaleziska niejasny brak 3 naszyjniki br. 4 Blajer 2001:359 – – ś.m.

(14)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 75 Dobrzyca

Borkendorf

Piła V OEB depozyt odkryto podczas kopania żwiru, zalegał na głębokości 1 m

brak 4 bransolety br.; 4 br. bransolety spiralne;

zapinka br.; okrągła br. tarczka ozdobna

4 Blajer 2001:343 – – ś.m.

76 Dolsk Dolzig

Śrem V OEB przedmioty metalowe zakupiono w 1908 roku, odkryto je rzekomo w bagnie torfowym, które położone było na wschód od miasta pomiędzy jeziorami Trąbinek i Ostrowieczno

brak 2 siekierki br.; grot br.; 2 naszyjniki br.;

3 bransolety br.; br. bransoleta spiralna

3 Blajer 2001:343 archiwum MAP, teczka nr 3114

przybliżona lokalizacja jedynie na podstawie opisu

p.l.

77 Dramino Drammin

Kamień Pomorski

HaD depozyt odkryto w 1935 roku podczas drenowania wraz z fragmentami ceramiki;

przedmioty metalowe pokryte były patyną bagienną, ale według analiz pyłkowych miejsce to było pierwotnie suche; plan archiwalny oraz obecne mapy i ortofotomapy wskazują, że miejsce depozycji znajdować mogło się u stóp wyniesienia wznoszącego się ponad doliną cieku wodnego lub wilgotnego obniżenia; ceramika związana z analizowanym okresem odkryta w tym miejscu wskazuje, że zespół ten mógł być związany z osadą lub cmentarzyskiem

3a 3 naszyjniki br.; br. bransoleta spiralna;

fragm. cer.

1 Blajer 2001:359;

Cnotliwy 1966:204

archiwum DA MNS, teczka nr 409

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu; zespół określany jako Dramino, stan. 3

dok.

78 Drawsko Pomorskie Dramburg

Drawsko Pomorskie

HaC-HaD depozyt odkryto przed 1892 rokiem w bagnie

brak 2 puste nagolenniki br. 4 Blajer 2001:370 – – ś.m.

79 Drezdenko Driesen

faza 2.

połowa III OEB- -1. połowa IV OEB

bransolety zaczepione były jedna o drugą

brak 4 bransolety br. 4 Blajer 1999:126-

-127, 161; 2001:329

– – ś.m.

(15)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 80 Droszków

Droschkau, Droszkowo

Zielona Góra faza 2.

depozyt odkryto 0,8 km na południowy wschód od południowego krańca wsi, zalegał w piasku, dostarczono go do muzeum w Berlinie w 1899 roku

brak siekierka br.; 6 bransolet br.;

6 nagolenników br.; duża szpila br.; 2 br.

spirale binoklowate; br. rurki spiralne;

częściowo nadtopione fragm. przedmiotów br. (m.in. z obręczy i prawdopodobnie noża)

3 Blajer 1999:126- -127, 161-162;

2001:330

– – ś.m.

81 Dzierzążno Małe, również Dzierzno, Klein-Drensen

Czarnków- -Trzcianka

HaC depozyt odkryto podczas prac budowlanych na południe od miejscowości

brak 6 bransolet br. 4 Blajer 2001:354 – – ś.m.

82 Dzierżęcin Dörsenthin

Sławno HaD – brak naszyjnik br.; fragm. obręczy br.

z napierśnika; zapinka br.

4 Blajer 2001:359;

Kleist 1955:25, tabl.

12: 3, 50

– *; określony jako Dzierżęcin, stan. 1

ś.m.

83 Dzięcielec Zinzelitz

Wejherowo HaD depozyt odkryto w 1926 roku na wzniesieniu oddalonym około 150 m na południe od drogi do Lęborka na wysokości kamienia drogowego 10,4

brak 3 obręcze br.; 10 fragm. obręczy br.;

2 fragm. ażurowej klamry napierśnika br.;

prawdopodobnie pusty nagolennik br.;

zapewne inne przedmioty br.

3 Blajer 2001:360 – na archiwalnych mapach sztabowych Messtischblatt 1472 Lauenburg, 1473 Roslasin brak kamieni drogowych, dlatego nie ma możliwości ustalenia dokładnej lokalizacji; zespół określany jako Dzięcielec, stan. 1

ś.m.

84 Dzwonowo Schönbeck

V OEB depozyt odkryto podczas budowy szosy, zalegał obok dużego kamienia, w latach 40. XIX wieku

brak br. naczynie do zawieszania; 5 siekierek br.; 2 dłuta br.; grot br.; br. naszyjnik kołnierzowaty; 3 fragm. naszyjników br.;

bransoleta br.; 2 zapinki br.;

fragm. zapinki br.; 2 br. spirale binoklowate; 2 małe, płaskie kółka br.;

2 zestawy br. brzękadeł; prosty zestaw zaczepionych kółek br.; kawałki drutu br.;

nieokreślony fragm. br.

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

85 Dźwierszno Piła V OEB – brak rozłamany naszyjnik br; 2 małe kółka br. 4 Blajer 2001:344 – lokalizacja dla miejscowości

Dźwierszno Wielkie, znana jest również miejscowość Dźwierszno Małe

ś.m.

(16)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 86 Elbląg

Bażantarnia Elbing- -Vogelsang

Elbląg HaC charakter znaleziska niejasny brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:354;

Hoﬀ mann 2000:76, 107-115

– według M.J. Hoﬀ manna (2000) depozyt datowany raczej HaD; przybliżona lokalizacja dla kompleksu leśnego Park Bażantarnia, przy leśniczówce

ś.cz.m.

87 Elganowo Lamenstein

Gdańsk HaC depozyt odkryto na polu podczas kopania rowów odwadniających w 1929 roku

brak połowa naszyjnika br.; br. grzywny obręczowe wielkości naszyjników i bransolet; fragm. br. grzywien obręczowych

4 Blajer 2001:354 – – ś.m.

88 Gajdy Goyden

Iława HaC depozyt odkryto podczas orki na skraju bagna

brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

89 Gardziec Gartz

Pyrzyce 2. połowa IV OEB

depozyt odkryto w 1839 roku w bagnie torfowym, zalegał na głębokości 5 stóp

1 zapinka br.; szpila br.; fragm. brzytwy br.

(według M. Gedla 1981 pochodzi z grobu);

„obręcze”; „szpile” (według MNS brak ich w inwentarzu depozytu)

1 Blajer 2001:338;

Gedl 1981:49

archiwum DA MNS, teczka nr 1213

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu; według M. Gedla (1981) fragm. brzytwy br. pochodzi z grobu; zespół określany jako Gardziec, stan. 2

dok.

90 Gdańsk Danzig

Gdańsk V OEB – brak br. łańcuch z krępulcami na końcach;

2 br. wisiorki klepsydrowate

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

91 Gdańsk (z okolicy) Danzig

Gdańsk HaD – brak 3 obręcze br. z napierśnika; 3 puste

nagolenniki br.

4 Blajer 2001:360 – przedmioty metalowe pokryte były patyną bagienną

ś.m.

92 Gdańsk Klukowo Gdańsk – – brak ciężkie obręcze br. będące

prawdopodobnie grzywnami w formie naszyjników

4 Blajer 2001:372 – – ś.cz.m.

93 Gdańsk Klukowo Gluckau

Gdańsk HaD depozyt odkryto w ziemi brak napierśnik z 12 obręczy br. 4 Blajer 2001:360 – dyskusyjna kwaliﬁ kacja jako

depozyt

ś.cz.m.

94 Gdańsk Krzyżowniki, również Gdynia Krzyżowniki Tempelburg

Gdańsk V OEB depozyt odkryto podczas naprawy drogi z Gdańska–Krzyżowniki do Gdańska–Ujeścisko

brak 7 siekierek br. 4 Blajer 2001:344 – – ś.cz.m.

95 Gdańsk Oliwa Oliva

Gdańsk V OEB – brak miecz br.; 2 bransolety br. 4 Blajer 2001:344 – – ś.cz.m.

(17)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 96 Gdańsk

Przymorze Konradshammer

Gdańsk V OEB charakter znaleziska niejasny brak 2 bransolety złote Eidringe 4 Blajer 2001:373 – – ś.cz.m.

97 Gdańsk Rynarzewo Renneberg

Gdańsk V OEB depozyt odkryto w bagnie brak 2 miecze br. 4 Blajer 2001:344 – – ś.cz.m.

98 Gdynia Obłuże Oblusch

Gdynia HaC depozyt odkryto w 1899 roku podczas prac polowych, zalegał w ziemi

brak 3 br. naszyjniki kołnierzowate; fragm.

naszyjnika br.; 4 bransolety br.;

2 fragm. bransolet br.; 2 br. spirale binoklowate

4 Blajer 2001:355 – – ś.cz.m.

99 Gdynia Wielki Kack Groß Katz

Gdynia V OEB depozyt odkryto w 1892 roku

„w nieco bagnistej ziemi na skraju byłego Wielkiego Jeziora Kackiego przy pracach polowych”

brak naszyjnik br.; 3 bransolety br.; 5 wisiorków br.; mały zestaw zaczepionych kółek br.;

8 dwustożkowatych paciorków br.

4 Blajer 2001:345 – – ś.cz.m.

100 Główczyce Glowitz, również Glaritz

Słupsk V OEB depozyt odkryto w 1842 roku na polach dworskich

3 siekierka br.; grot br.; fragm. tulejki grotu br. lub siekierki; 10 naszyjników br.;

br. tarczka ozdobna; dłuto br.

1 Blajer 2001:344 – lokalizacja na podstawie karty AZP 6-32/70; tabl. II

dok.

101 Gniewino Wejherowo V OEB depozyt odkryto w 1935 roku na polu zajmującym małe wyniesienie, miejsce to położone było na północ od wsi w rozwidleniu dróg prowadzących do Bychowa i Toliszczka

3a 2 lub 3 siekierki br. 1 Blajer 2001:344 – zespół określany jako skupisko

I lub Gniewino, stan. 7;

lokalizacja na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1273 Ossecken

dok.

102 Gniewino Wejherowo HaC – brak 3 bransolety br.; fragm. bransolety br. 4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

103 Gniewino Gnewin

Wejherowo HaD depozyt odkryto w 1885 roku podczas orki, zalegał na głębokości 0,25-0,35 m, pole to położone było między drogami do Bychowa i Toliszczka w miejscu oddalonym 300 m od granicy wsi Bychowo

3 około 25 przedmiotów br.; m.in.:

3 naszyjniki br.; 2 nagolenniki br.;

3 bransolety br.; fragm. bransolety br.;

„kilka dużych pustych obręczy”

2 Blajer 2001:360 – prawdopodobna lokalizacja na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1273 Ossecken; zespół określany jako skupisko II lub Gniewino, stan. 4

p.l.

(18)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 104 Goplana, również

Goplano

Konin HaD odkryto podczas budowy kanału wodnego Warta-Gopło podczas bagrowania, w miejscu położonym u podnóża grodziska będącego rozoraną wyspą wśród bagiennych obszarów doliny Noteci zwaną przez miejscową ludność wyspą Piasta i Rzepichy albo Kępą, taka lokalizacja wskazywać może na związek z osadą

4c 2 siekierek br.; 5 siekierek żel. 1 Antoniewicz 1949 – lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy J.

Antoniewicza (1949)

dok.

105 Gopło (jezioro) Inowrocław HaD przedmioty metalowe wyłowiono z jeziora Gopło, obręcze związane były grubym drutem br.

brak 2 bransolety br.; 4 nagolenniki br. 3 Blajer 2001:360 – przybliżona lokalizacja w ramach jeziora Gopło niedaleko miejscowości Kruszwica

p.l.

106 Gorzewo, również Górzewo

Oborniki III OEB depozyt odkryto na łące brak 3 br. grociki strzał 4 Blajer 1999:132,

163; 2001:330

– zespół określany jako Gorzewo, stan. 1

ś.m.

107 Gorzędziej Gerdin

Tczew HaD depozyt odkryto pod koniec XIX wieku

108 Goszczanowo, również Goszczanowice, Goszczanowiec Guschter Holländer

V OEB depozyt odkryto w 1880 roku podczas orki, w rozbitym naczyniu, miejsce to położone było na granicy dóbr Herrn i Werck, około 2 km na południe od tego miejsca znajduje się cmentarzysko popielnicowe

brak 2 siekierki br.; dłuto br.; 10 sierpów br.;

naszyjnik br.; 2 bransolety br.; bryłka br.; prawdopodobnie fragm. brzytwy br.;

naczynie cer.

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

109 Goszków Gossow Gryﬁ no – wiadomość o odkryciu pochodzi z 1939 roku

brak 3 naszyjniki br.; 2 bransolety br.;

2 br. bransolety spiralne

4 Blajer 2001:372 – – ś.m.

110 Gozd Gust-Abbau

Koszalin HaC-HaD depozyt odkryto przed 1892 rokiem

brak co najmniej 6 pustych nagolenników br. 4 Blajer 2001:371 – prawdopodobnie depozyt ś.m.

111 Góra-Orle Gohra-Worle

Wejherowo HaD charakter znaleziska niejasny, według J.L. Łuki (1966) są to dwa osobne znaleziska, natomiast według J. Kostrzewskiego (1958) odkryte na terenie osady z ceramiką z młodszej epoki brązu

brak sierp br.; fragm. naszyjnika br.;

prawdopodobnie fragm. cer.

4 Blajer 2001:360;

Kostrzewski 1958:271; Łuka 1966:153, 502

– lokalizacja dla miejscowości Góra niedaleko Orle

ś.m.

(19)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 112 Górczyna

Gurschen, Gurschen- -Schlichtingsheim

Wschowa faza 2.

– brak 9 bransolet br. 4 Blajer 1999:126-

-127, 164-165;

2001:330

– zespół na granicy opracowania, stwierdzenie, czy w ramach analizowanego obszaru, niemożliwe

ś.m.

113 Górki Gurki

Kościerzyna V OEB – brak siekierka br.; grot br.; 3 bransolety br.;

br. bransoleta spiralna

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

114 Górzyce Friedrichsberg b. Bärwalde

Szczecinek V OEB depozyt odkryto podczas oborywania kopca

brak 2 br. naczynia do zawieszania (1 egzemplarz silnie uszkodzony);

naszyjnik br.; 5 bransolet br.; fragm.

bransolety br.; 2 bransolety spiralne br.;

zapinka br.; resztki 2 zapinek br.

4 Blajer 2001:344 – miejscowość obecnie nie istnieje, dlatego lokalizacja dla domniemanego środka miejscowości

ś.m.

115 Grabice Krosno

Odrzańskie

1. połowa IV OEB

depozyt odkryto podczas badań wykopaliskowych na cmentarzysku z okresu wpływów rzymskich w 1975 roku, zespół związany był z równoczasową osadą łączoną z kulturą łużycką (co najmniej 9 obiektów archeologicznych), stanowisko położone jest na stoku doliny, około 300 m na wschód od wsi przy szosie, przy starym nieużywanym cmentarzu

2 2 siekierki br.; 2 sierpy br. 1 Blajer 1999:134, 165; 2001:328, 330;

Domański 1968;

1976

– lokalizacja na podstawie opisu zawartego w pracy

G. Domańskiego (1968)

dok.

116 Grabowo Alt Martinshagen, (obecnie administracyjnie Pękanino)

Sławno IV-V OEB depozyt odkryto prawdopodobnie podczas kopania drenu, miejsce to położone było według archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1764 Damerow u stóp wyniesienia;

według D. von Kleista (1955) niedaleko położone było cmentarzysko Grabowo, stan. 2

3a liczne siekierki br. 1 Blajer 2001:344;

Kleist 1955:21, tabl. 50

archiwum MK, teczka nr 1058/s

według informacji z archiwum MK w inwentarzu zespołu siekierki ze skrzydełkami, dlatego przyjęto szeroką chronologię IV-V OEB;

lokalizacja na podstawie karty AZP 13-23/50 – prawdopodobnie na podstawie mapy zawartej w pracy D. von Kleista (1955); zespół określony jako Grabowo, stan. 1

dok.

(20)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 117 Granówko,

również Granowo Granow

Choszczno V OEB depozyt odkryto pod dużym kamieniem

3b br. grocik strzały; fragm. naszyjnika br.;

fragm. 3 bransolet br.; br. bransoleta spiralna; fragm. 2 br. bransolet spiralnych;

ozdobna płytka br.; br. tarczka ozdobna z uszkiem; fragm. wisiorka br.; fragm.

pierścionka br.; 3 fragm. jednej zapinki br.;

prawdopodobnie bransoleta br.

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu; tabl. I: 5

dok.

118 Grąbczyński Młyn, również Grąbczyn Grumsdorf

Szczecinek V OEB depozyt odkryto w „gnieździe”

z kamieni

brak 2 naszyjniki br.; 2 obręcze br. z naszyjnika kołnierzowatego; br. bransoleta spiralna;

3 zapinki br.; fragm. zapinki br.

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

119 Grochowiska Księże

Żnin V OEB przedmioty metalowe zakupiono w latach 1893-1894

brak 8 siekierek br.; sierp br.; fragm. obręczy br.; mała obręcz br.; prawdopodobnie 2 naszyjniki br. i bransoleta br.

4 Blajer 2001:345 – – ś.m.

120 Grodzisk Wielkopolski (z okolicy)

Grodzisk Wielkopolski

V OEB przedmioty metalowe rzekomo pochodzą z grobów

brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:345 – depozyt lub groby ś.m.

121 Gronowo Elbląskie Grunau

Elbląg HaD charakter znaleziska niejasny brak 2 br. spirale binoklowate; prawdopodobnie siekierka br.

4 Blajer 2001:360 – – ś.m.

122 Gulb Gulbien

Iława HaD depozyt odkryto podczas orki brak 2 naszyjniki br.; szpila br. 4 Blajer 2001:360 – – ś.m.

123 Gwiazdowo Groß Quäsdow

Sławno V OEB depozyt odkryto około 1935 roku, miało to miejsce podczas kopania (lub pogłębiania) dołu na nawóz w obrębie zabudowań rolnika Kautza

brak siekierka br.; 3 sierpy br.; krępulec br.

(w formie zawieszek z Kopaniewa; ale z obu stron zakończony tarczkami); placek odlewniczy

3 Blajer 2001:345;

Kleist 1955:27, tabl. 50

archiwum DA MK, teczka nr 1059/s

**; zespół określony jako Gwiazdowo, stan. 1

p.l.

124 Imiołki Gniezno HaD – brak naszyjnik br.; obręcz br. i 2 fragm. obręczy

br. z co najmniej 2 napierśników

4 Blajer 2001:360 – – ś.m.

125 Iwno Nakło 2. połowa

IV OEB

depozyt pozyskano w 1880 roku brak siekierka br.; 4 fragm. siekierek br.;

8 sierpów br.; fragm. sierpa br.; grot br.;

2 bransolety br.; fragm. pręta br.; sztabka br.; placek odlewniczy

4 Blajer 2013:134-135 – – ś.m.

(21)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 126 Jabłkowo Wągrowiec HaD depozyt odkryto na polu,

niegdyś prawdopodobnie było to torfowisko

brak 2 obręcze br. z 2 napierśników 4 Blajer 2001:360 – zespół określany jako Jabłkowo, stan. 2

ś.m.

127 Jabłonowo Piła HaC – brak 2 bransolety br. 4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

128 Janowice Groß Jannewitz

Lębork HaD – brak 2 puste nagolenniki br.; 6 bransolet br.;

2 fragm. przypuszczalnie z jednej bransolety br.

4 Blajer 2001:360 – – ś.m.

129 Janowiec Wielkopolski

Żnin V OEB – brak siekierka br.; grot br. 4 Blajer 2001:345 – – ś.m.

130 Januszewo Jahnsfeld

Środa Wielkopolska

2. połowa IV OEB

depozyt odkryto w 1920 roku w bliżej nieustalonych okolicznościach

brak siekierka br.; 2 bransolety br. 4 Blajer 2013:135 – – ś.m.

131 Jaroszewo Żnin HaD depozyt odkryto podczas kopania

torfu, znajdowały się one w naczyniu ceramicznym

brak naszyjnik br.; fragm. naszyjnika br.;

2 naszyjniki cynowe; naczynie cer.

4 Blajer 2001:361 – – ś.m.

132 Jasna Lichtfelde

Sztum HaC depozyt odkryto na polu dworskim, ponad to charakter znaleziska niejasny

brak 4 siekierki br.; nagolennik br.; bransoleta br.

4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

133 Jelenie Wałcz 2. połowa

IV OEB

depozyt odkryto w 1967 roku podczas prac budowlanych, zalegał on na głębokości 0,7-0,8 m w drewnianej skrzyni z brązowymi okuciami

3 fragm. siekierki br.; 8 sierpów br.; 2 fragm.

sierpów br.; 2 groty br.; br. bransoleta spiralna; fragm. blachy br.; zapewne inne przedmioty br.

1 Lachowicz 1977 – lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy F.J. Lachowicza (1977)

dok.

134 Jeziory Dolne Nieder Jeser

Żary V OEB depozyt odkryto w 1884 roku na łące, miało to miejsce podczas niwelacji niewielkiego kopca

brak 2 br. bransolety spiralne 4 Blajer 2001:345 – zespół na granicy opracowania, stwierdzenie, czy w ramach analizowanego obszaru, niemożliwe

ś.m.

135 Jędrzychowice- -Kowalewo Heyersdorf- -Kabel

Wschowa faza 2.

depozyt odkryto podczas orki, miejsce to położone było na wschodnim brzegu Kanału Polskiego, na południe od miejsca Furtbrücke

3c 2 bransolety br. 1 Blajer 1999:126-

-127, 168; 2001:331;

Pfützenreiter 1933:23, 25, ryc. 6

– lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy F. Pfützenreitera (1933) oraz karty AZP 67-22/39; zespół określany jako Jędrzychowice- -Kowalewo, stan. 14

dok.

(22)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 136 Jodłowno

Stangenwalde

Gdańsk faza 2.

charakter znaleziska niejasny brak 2 siekierki br. 4 Blajer 1999:26-27,

134, 168; 2001:331

– przynależność do zakresu opracowania niepewna (siekierki ze skrzydełkami środkowymi typu łużyckiego nie pozwalają na ustalenie bardziej szczegółowej chronologii)

ś.m.

137 Kaczory Piła III OEB depozyt odkryto w 1895 roku przy karczowaniu pni drzew, zalegały one pod kamieniem

brak 3 złote bransolety, 2 złote bransolety spiralne z podwójnego drutu, 3 małe złote spirale z podwójnego drutu

(waga zespołu 259 g)

4 Blajer 2001:373 – – ś.m.

138 Kadyny Cadinen

Elbląg HaC charakter znaleziska niejasny brak 2 siekierki br. 4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

139 Kalisz Pomorski Kallies

Drawsko Pomorskie

V OEB depozyt odkryto w 1868 roku podczas orki, „wszystkie przedmioty leżały pojedynczo z jednej strony urny, która jeszcze zawierała kości”

brak 2 br. naszyjniki kołnierzowate;

2 bransolety br.; 2 br. bransolety spiralne;

3 kłębki drutu z br. bransolet spiralnych;

2 zapinki br.; 2 guzy br. do pasa;

6 ozdobnych br. tarczek; 4 zestawy br.

brzękadeł; 3 wisiorki br.; br. tarczka spiralna; naczynie cer.; przepalone kości

4 Blajer 2001:345 – depozyt lub grób ś.m.

140 Kaliszanki Wągrowiec V OEB/HaC depozyt odkryto w 1943 roku podczas próby niwelacji konstrukcji kamienno-ziemnej, miejsce to zlokalizowane jest 400 m na wschód od miejscowości na południe od drogi

3 3 siekierki br.; 1 fragm. siekierki br.; sierp br.; 8 naszyjników br.; fragm. naszyjnika br.; 11 bransolet br.; 16 obręczy (kółek) br. różnej wielkości; szpila br.; 2 ułamki okrągłej sztaby br. określanej również jako

„złom”

1 Blajer 2001:345;

Kaczmarek 2002a:192-193

archiwum MAP, teczka nr 3546

dokładnie na podstawie informacji archiwalnych, opisu, archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 3168 Zelice i danych z kart AZP 42-30/63;

tabl. III-V

dok.

141 Karkowo Stargard

Szczeciński

HaD depozyt odkryto w 1941 roku w torﬁ astym gruncie łąkowym, zalegały na głębokości 0,40 m

brak naszyjnik cynowy; 2 naszyjniki br.;

5 br. bransolet spiralnych

4 Blajer 2001:361 – – ś.m.

142 Karsin Karszin Gurki

Kościerzyna V OEB depozyt odkryto prawdopodobnie w 1884 roku

brak miecz br. 4 Blajer 2001:345 – depozyt lub znalezisko

pojedyncze

ś.m.

143 Karsina Koszalin V OEB depozyt odkryto na wzgórzu w jamie pod kamieniem lub w jego pobliżu przez „poszukiwaczy skarbów”

3a 4 zapinki br.; 2 br. bransolety spiralne;

2 br. bransolety cylindryczne; br. krąg napierśnika; 2 naszyjniki br.; siekierka br.

1 Skrzypek 1999 – lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy I. Skrzypeka (1999)

dok.

(23)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 144 Kartuzy

Abbau Karthaus

Kartuzy HaD depozyt odkryto na terenie farbiarni należącej pod koniec XIX wieku do Bibera w 1889 roku

brak 2 naszyjniki br.; 6 bransolet br.;

szpila br.; zapinka br.

4 Blajer 2001:361 – brak możliwości ustalenia lokalizacji na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1675 (389) Karthaus

ś.m.

145 Kazimierz Pomorski

Koszalin HaC depozyt odkryto w 1968 roku podczas głębokiej orki (lub prac melioracyjnych) na miejscu osuszonego jeziora

1 siekierka br.; 5 naszyjników br.;

4 nagolenniki br.; 2 szpile br.; 2 wędzidła br. (1 egzemplarz z pobocznicami);

pobocznica br.; tarczka br.; inne przedmioty (zaginęły)

1 Lachowicz 1978 – lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy F.J. Lachowicza (1978)

dok.

146 Kczewo Egsow

Słupsk V OEB-HaC charakter znaleziska niejasny 3a 3 bransolety złote Eidringe 1 Blajer 2001:373 archiwum DA MNS, teczka nr 3147

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu; określany jako Kczewo, stan. 4

dok.

147 Kiełpino Kölpin

Gryﬁ ce HaC depozyt odkryto w 1884 roku w bagnie

brak 2 dwuczęściowe br. formy odlewnicze siekierek tulejkowatych; fragm. noża żel.;

bransoleta br.; fragm. bransolety br.;

3 zapinki br.; brzytwa br.; 2 wędzidła z pobocznicami br.; 3 małe kółka br.;

10 zestawów kółek br.; 4 obręcze br.

z wisiorkami; 6 rozdzielaczy br.;

9 tarczek br. z uszkiem; ułamek żel.;

prawdopodobnie 3 naszyjniki br. i ozdobna płytka br.

4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

148 Kiszewo Oborniki HaC depozyt odkryto w latach 1902 i 1903

brak 2 bransolety br. 4 Blajer 2001:355 – nie ma pewności, czy

przedmioty metalowe stanowią jeden zbiór; zespół określany jako Kiszewo, stan. 6

ś.m.

149 Kluczewo Szamotuły HaD depozyt odkryto w 1886 roku na polu ornym

brak cista br.; 3 naszyjniki br.

(w tym zapewne 2 grzywny)

4 Blajer 2001:361 – – ś.m.

150 Kodrąb Kodram

Kamień Pomorski

V OEB depozyt odkryto w torﬁ e brak miecz br.; br. naszyjnik kołnierzowaty;

naszyjnik br.; zapinka br.;

prawdopodobnie sierp br.; topór z poroża jeleniego

4 Blajer 2001:346 – – ś.m.

(24)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 151 Kolsko

Kolzig

Nowa Sól V OEB depozyt odkryto w 1887 roku, podczas głębokiej orki wraz z fragmentami ceramiki, co wskazywać może na związek tego zespołu z osadą lub cmentarzyskiem, miejsce to położone było 0,3 km na wschód od majątku (dworu)

3 2 groty br.; 5 naszyjników br.; zapinka br.;

fragm. cer.

1 Blajer 2001:346 archiwum MMWOMA, mapa nr MA/

A/111s. 11 Messtischblatt – 2263 (4061) Konotopp

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu; zespół na granicy opracowania, stwierdzenie, czy w ramach analizowanego obszaru niemożliwe

dok.

152 Kołkowo Kolkau

Wejherowo HaC depozyt odkryto w 1936 roku podczas budowy drogi do Czymanowa, miejsce to położone było w pobliżu kamienia drogowego oznaczającego odległość 6,5 km

brak 2 bransolety br. 4 Blajer 2001:355 – miejscowość obecnie nie

istnieje, na terenie zajmowanym przez nią zbudowano zbiornik związany z elektrownią wodną Czymanowa, podany jest środek zbiornika, brak możliwości ustalenia dokładnej lokalizacji;

zespół określany jako Kołkowo, stan. 2

ś.m.

153 Kołobrzeg Kolberg

Kołobrzeg V OEB depozyt odkryto w bagnie brak 2 ozdobne płytki br. 4 Blajer 2001:346 – zespół określany jako skupisko I ś.m.

Kołobrzeg V OEB – brak fragm. licznych naszyjników br. 4 Blajer 2001:346 – zespół określany jako skupisko

II

ś.m.

Kołobrzeg HaC depozyt odkryto w 1925 roku brak 2 fragm. naszyjników br.; fragm. br.

naszyjnika kołnierzowatego; 2 puste nagolenniki br.; połowa pustego nagolennika br.; bransoleta br.

4 Blajer 2001:355 – – ś.m.

156 Kołuda Mała Inowrocław HaD – brak 9 sierpów żel.; 4 naszyjniki br.;

4 nagolenniki br.; 10 br. bransolet spiralnych; 4 szpile br.; 3 tarczki br.

4 Blajer 2001:361 – – ś.m.

157 Komorze Beverdick

Szczecinek V OEB – brak 3 br. naszyjniki kołnierzowate; fragm. 3 br.

naszyjników kołnierzowatych; 6 bransolet spiralnych br.; 2 zapinki br.; fragm.

4 zapinek br.; 2 większe i 2 mniejsze br.

tarczki spiralne (zapewne od zapinek);

klamra br. do płaszcza; 2 blachy br.

środkowe z klamer do płaszcza; narzędzie o nieokreślonej funkcji; br. tarczka ozdobna; mała br. tarczka ozdobna; 9 br.

płytek ozdobnych; 2 podwójne blachy br.;

fragm. blachy br.

4 Blajer 2001:346 – – ś.m.

(25)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 158 Konikowo

Konikow (część miejscowości administracyjnie włączona do miasta Koszalin)

Koszalin V OEB charakter znaleziska niejasny brak małe kółko br.; płaska obręcz br.;

brzytwa br.; krótkie szczypczyki br.;

prawdopodobnie fragm. naszyjnika br.

według informacji archiwalnych prawdopodobnie grób

ś.m.

159 Kopaniewo Koppenow

Lębork V OEB depozyt odkryto w bagnie, znajdował się w „drewnianej skrzynce” wykonanej z kłody

brak 3 siekierki br.; sierp br.; miecz br.;

8 fragm. naszyjników br.; bransoleta br.;

zapinka br.; br. wisiorek klepsydrowaty;

2 br. ozdobne guziki; bryłka odlewnicza

4 Blajer 2001:346 – – ś.m.

160 Korlino Körlin (według autora AZP błędnie administracyjnie Królewo)

Sławno V OEB depozyt odkryto podczas prac regulacyjnych w rowie młyńskim,

„w pojemniku wydłubanym z drzewa”, miejsce to położone było 1 km na wschód od wsi, według danych archiwalnych odkryto je na łące należącej do rolnika Tramborga z Korolina na wschód od wsi

1 siekierka br.; 2 bransolety br.; szpila br.;

2 zapinki br.; 2 ozdobne blachy br.;

3 ozdobne tarczki br.; ozdobna płytka br.;

2 zestawy br. brzękadeł; kawałki drutu br.

1 Blajer 2001:346 archiwum DA MK, teczka nr 1061/s

lokalizacja na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1465 (263) Lanzig, według nich młyn znajdował się na granicy bagna, dlatego prawdopodobne, że jest to depozyt bagienny

dok.

161 Korzecznik Koło faza 2.

depozyt odkryto w torﬁ e brak 2 lub 3 siekierki br. 4 Blajer 1999:25, 132- -133, 171; 2001:331

– prawdopodobnie depozyt, homogeniczność podawana w wątpliwość

ś.m.

162 Kosobudy, również Frydrychowo Friedrichsbruch

Chojnice V OEB depozyt odkryto w bagnie brak siekierka br.; miecz br.; grot br.;

obręcz br.

4 Blajer 2001:344 – – ś.m.

163 Koszalin Rokosowo Rogzow

Koszalin V OEB depozyt odkryto w 1912 roku, zalegał on w bagnie torfowym w dwóch drewnianych skrzynkach

1 miecz br.; fragm. krótkiego miecza lub sztyletu br.; 3 br. naszyjniki kołnierzowate;

3 naszyjniki br.; 4 bransolety br.; 2 br.

bransolety spiralne; zapinka br.; 2 małe kółka br.; 2 guziki br.; fragm. małych kółek br.

1 Skrzypek 1992 – lokalizacja na podstawie planu zawartego w pracy I. Skrzypeka (1992)

dok.

(26)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 164 Koszęcin

Karolinenhof

V OEB-HaC depozyt odkryto w 1941 roku podczas kopaniu żwiru, zalegał on w naczyniu ceramicznym z pokrywą, miejsce to położone było w północnej części wsi

brak spiralna złota; 6 złotych pierścionków spiralnych (waga zabytków metalowych 116 g); naczynie cer.; pokrywa cer.

3 Blajer 2001:373 – – ś.m.

165 Kościernica Kösternitz

Koszalin V OEB depozyt odkryto w bagnie brak 4 sierpy br.; nóż br.; miecz br.; grot br.;

fragm. br. naszyjnika kołnierzowatego;

fragm. naszyjnika br. z taśmy;

4 bransolety br.; fragm. różnych obręczy br.; fragm. trzonka szpili br. z owiniętym wokół niego br. drutem spiralnym; brzytwa br.; tarczka z br. brzękadła

4 Blajer 2001:346 – – ś.m.

166 Kotowo Grodzisk

Wielkopolski

2. połowa IV OEB

– brak 2 siekierki br.; bransoleta br. 4 Blajer 2013:138 – inwentarz wątpliwy ś.m.

167 Kotowo Kottow bei Muttrin

Słupsk HaD – brak naszyjnik br.; br. obręcz napierśnika 4 Blajer 2001:361 – – ś.m.

168 Kowalewko Oborniki 2. połowa IV OEB

depozyt odkryto w 1902 roku, miejsce to położone było w pobliżu cmentarza przy moście na rzeczce Samicy

1 5 siekierek br.; 2 sierpy br.; 2 groty br.;

5 tarczek br. z uszkiem

1 Blajer 2013:138- -139; Szafrański 1955:130

archiwum MAP, teczka nr 1877

lokalizacja na podstawie opisu oraz zawartych na karcie AZP 48-26/82; według W. Szafrańskiego (1955) datowany na koniec IV OEB;

zespół określany jako Kowalewko, stan. 2; tabl. VI

dok.

169 Krajnik Górny Hohen Kränig

Gryﬁ no V OEB charakter znaleziska niejasny brak 3 groty br. 4 Blajer 2001:346 – zespół określany jako Krajnik

Górny, stan. 1

ś.m.

170 Krasnołęka Schönwiese

Malbork HaD depozyt odkryto w 1899 roku podczas kopania piasku, zalegał on na głębokości 1 m, miejsce to było piaszczystym wyniesieniu, które leżało w pobliżu cieku wodnego, po lewej stronie szosy Krasnołęka Klecie, oddalone

0,5 km od wsi Klecie, przedmioty złożono w obrębie nizinnego osiedla

3a 2 lub 3 napierśniki br.; 3 br. bransolety spiralne; 13 bransolet br.; 3 fragm. br.

bransolet; zapinka br.; br. płytka ozdobna

1 Blajer 2001:361;

Hoﬀ mann 2000:76, 131, 135, 142

archiwum MAG, teczka nr 1063

według M.J. Hoﬀ manna (2000) depozyt datować należy na MOPR; zespół określany jako Krasnołęka, stan. 1

dok.

(27)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 171 Kretowiny

Kranthau

Ostróda HaD depozyt odkryto podczas orki, miejsce to leży 1 km na północ od wsi na małym naturalnie obronnym cyplu, przedmioty złożono w obrębie nizinnej osady, określanej jako Kretowiny, stan. VII, położonej u podnóża wysoczyznowego osiedla określanego jako Kretowiny, stan. X

4b 12 naszyjników br. (część albo wszystkie uszkodzone bądź zachowane fragmentarycznie)

1 Blajer 2001:361;

Hoﬀ mann 2000:175- 177

– na terenie osady określanej jako Kretowiny, stan. VII,

zarejestrowano ślady produkcji metalurgicznej

dok.

172 Krępsk Kramsk

Człuchów V OEB depozyt odkryto „niedaleko grodziska”, jednak w tej miejscowości są dwa grodziska wczesnośredniowieczne

brak naszyjnik br.; 3 bransolety br.;

br. bransoleta spiralna

4 Blajer 2001:346 – – ś.m.

173 Krokowa Krockow

Puck V OEB – brak 2 br. bransolety spiralne 4 Blajer 2001:347 – depozyt lub grób; przedmioty

metalowe pokryte były patyną bagienną

ś.m.

174 Krosino Grössin

Świdwin HaD depozyt odkryto pod koniec XIX wieku, miejsce to położone było na północ od zabudowań wsi

brak 3 naszyjniki br. 4 Blajer 2001:361 archiwum DA

MK, teczka nr 753/sw

przybliżona lokalizacja na północ od wsi

p.l.

175 Krosno Odrzańskie Crossen, Krossen

Krosno Odrzańskie

faza 2.

depozyt odkryto przed 1897 rokiem, w dwóch naczyniach ceramicznych, z których jedno miało ornament guzowy

brak 19 sierpów br. (częściowo uszkodzone);

4 fragm. sierpów br.; fragm. szpili br.; guz br.; 2 naczynia cer.

4 Blajer 1999:173;

2001:331

– – ś.m.

176 Kruszwica Inowrocław HaC-HaD sierpy odkryto na złożu wtórnym w ramach warstwy średniowiecznej, natomiast szpila brązowa odnaleziono w innym miejscu lecz w zbliżonym kontekście; według A. Cofta- -Broniewskiej (1965) redepozycja nastąpiła przypuszczalnie podczas kopania fosy w XIV wieku; lokalizacja może sugerować związek z osadą lub cmentarzyskiem

4b 3 razem stopione sierpy br.; według A. Cofta-Broniewskiej (1965) również fragm. pogiętej blachy br. i szpila br.

1 Cofta-Broniewska 1965:113-114

– lokalizacja na podstawie pracy A. Cofta-Broniewskiej (1965)

dok.

(28)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 177 Kruszyna

Krussen

Słupsk HaD depozyt odkryto przypuszczalnie 1887 roku, miało to miejsce podczas kopania grobu

3 2 puste zdobione br. nagolenniki 1 Blajer 2001:362 – lokalizacja na podstawie opisu i odpowiadająca położeniu cmentarza na archiwalnej mapie sztabowej Messtischblatt 1668 (382) Rathsdamnitz

dok.

178 Krzesin Kräsem

Słubice – – brak prawdopodobnie naszyjniki br. z cienkiego

drutu

4 Blajer 2001:372 – – ś.m.

179 Krzywin Kehrberg

Gryﬁ no HaC-HaD depozyt odkryto podczas kopania torfu

brak 3 puste br. bransolety 4 Blajer 2001:371 – – ś.m.

180 Kunowice Kunersdorf

Słubice 2. połowa IV OEB

– brak dłuto br.; 2 bransolety br.; 2 zapinki br. 4 Blajer 2013:139 – – ś.m.

181 Lachmirowice Inowrocław HaD – brak 2 nagolenniki br. 4 Blajer 2001:362;

Szamałek 1987:110, ryc. 41

– według K. Szamałka

(1987) możliwe, że depozyt zlokalizowany był około 5 km na południe w okolicach Rzeszynka

ś.m.

182 Lębork Lembork, Lauenburg

Lębork HaD depozyt odkryto w 1936 roku, zalegały w gliniance, w piasku, na głębokości 0,5 m, miejsce to położone było w północnej części cegielni, która leżała na północ od miasta w odległości 50-60 m od drogi do miejscowości Piaski

brak 2 siekierki żel.; fragm. żel. toku włóczni lub według L.J. Łuki (1966) dłuta

3 Blajer 2001:362;

Łuka 1966:514, tabl. LV: 2c

– brak możliwości ustalenia dokładnej lokalizacji na podstawie opisu i archiwalnej mapy sztabowej Messtischblatt 1472 Lauenburg

ś.m.

183 Linie Leine

Pyrzyce HaD depozyt odkryto w 1899 roku, rzekomo razem z czaszką i kośćmi, na szczycie nazywanym

„Lisią Górą” (niem. Fuchsberg), późniejsze badania

powierzchniowe prowadzone w tym miejscu przez M. Czarnieckiego w 1973 roku wykazały w piaśnicy ceramikę związaną z analizowanym okresem, co sugeruje lokalizację zespołu na cmentarzysku lub osadzie

3a naszyjnik br.; 3 nagolenniki br.;

taśma z blachy br.

lokalizacja na podstawie archiwalnego planu

dok.