Nie widziałam cię już od miesiąca... – liryka miłosna Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
1. Cele lekcji
a) WiadomościUczeń zna wybrane wiersze poetki.
b) Umiejętności Uczeń:
- wyszukuje odpowiednie cytaty,
- analizuje i interpretuje wybrane wiersze poetki.
2. Metoda i forma pracy
praca z tekstem
3. Środki dydaktyczne
M. Pawlikowska-Jasnorzewska, Wybór poezji
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel prezentuje twórczość poetki.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (z Kossaków) urodziła się 24 listopada 1891 w Krakowie, zaś zmarła 9 lipca 1945 w Manchesterze. Była poetką i dramatopisarką. Debiutowała trzema wierszami w „Skamandrze” (1922). W ciągu następnych lat zamieszczała na łamach tego pisma wiele swoich utworów. Była blisko związana z pismem i ze skamandrytami. Przyjaźniła się również z Witkacym i krakowskimi formistami. Wydala następujące tomiki poezji: Niebieskie migdały, Kraków 1922 , Różowa magia, Kraków 1924, Surowy jedwab, Warszawa 1932.
b) Faza realizacyjna Analiza wybranych wierszy:
1) Sen – jest to liryka miłosna. Bohaterka wiersza – kochanka – zmierza do ukochanego. Jest gotowa pokonać wiele przeszkód, żeby znaleźć się w jego ramionach.
2) Zapomniane pocałunki – w tym wierszu poetka zamieściła refleksje na temat pocałunków, ich niezliczonej ilości w naszym życiu. Większość pocałunków zapominamy, gdyż zajmujemy się rzeczami ważniejszymi.
Kto nasze pocałunki liczy?
Kto na nie zważa?
Bóg światy stwarza,
nie zapisuje w księgach słodyczy...
3) Kto chce, bym go kochała... – wiersz stanowi swoistą instrukcję informującą, jakie warunki powinien spełnić mężczyzna, by „zasłużyć” na miłość. Są to warunki bardzo przyziemne:
musi umieć siedzieć na ławce
i przyglądać się bacznie robakom i każdej najmniejszej trawce
Wymienione w wierszu warunki składają się na obraz człowieka wrażliwego na przyrodę, na najdrobniejsze jej przejawy, a także potrafi cieszyć się życiem w najbardziej prozaicznej postaci.
4) Świt – wiersz uświadamia czytelnikom, jak blisko przyrody żyła poetka. Ukazuje jej niesamowite
„czucie” przyrody, zachwyt nad nią. Uchwycono tu chwilę o świcie – wiersz stanowi poetycki obraz przyrody.
Zza gór wypełzły smoki granatowe i popłynęły, kędy wzrok nie sięga.
A po nich wielkie szafirowe ptaki swe długie skrzydła rozwiały w przestrzeni.
c) Faza podsumowująca
Głównym atutem poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej jest sposób, w jaki poetka przedstawia motyw miłości. Są tu częste odwołania do życia codziennego, mające wpływ na
charakterystyczny obraz miłości w jej wierszach. Bardzo ważne w jej twórczości są też zaskakujące pointy wierszy, jak również barwy, smaki i zapachy. Poetka prezentuje szeroką paletę rzeczy i zjawisk oddziałujących na zmysły człowieka.
5. Bibliografia
M. Pawlikowska-Jasnorzewska, Wybór poezji, oprac. J. Kwiatkowski, Wyd. 2 uzup., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1997.
6. Załączniki
a) Zadanie domowe
Dokonaj analizy i interpretacji wybranego wiersza poetki.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak