Z E S Z Y T Y N K U K O W E POLIT E C H N I K I Ś L ĄS K IE J Seria: T R A N S P O R T z. 2
1984 Nr kol. 791
W i e s ł a w STA R O W I C Z
Instytut O r g a n i z a c j i 1 Techniki T r a n s p o r t u Kole j o w e g o
poli t ech niki Krakow ski ej
W i e s ł a w S ROKA
P oł udniowa Dyr e k c j a Okręgowe Kolei P a ń s t w o w y c h w Krakowie Zarzęd Trakcji
M O Ż L I W O Ś Ć Z A S T O S O W A N I A I N FORMATYKI W OPERATYWNE.!
S P R A W O Z D A W C Z O Ś C I S Ł U Ż B Y TRAKCOI
S t r e s z c z e n i e . W art y k u l e p r z e d s t a w i o n o k o n c e p c j ę s y s t e a u i n f o r m a t y c z n e g o SĆśTr a k p o z w a l a j ę c e g o na z a u t o m a t y z o w a n e sporzędzanie Ż m u dnej s p r a w o z d a w c z o ś c i opera t y w n e j w z a k r e si e w y b r a n y c h zagadnień go s p o d a r k i trakcyjnej realizow a ne j p r z ez d y e p o z y t u r y p o s z c z e g ó l n y c h szczebli. Ko n c e p c j a ta jaat p l er w sz ę próbę z a s t o s o w a n i a info r m a t yk i w z ak r e s i e o p e r a t y w n e g o z e r z ę d z a n i a w s ł uZ b l a trakcji. Pozwala ona poza e misję niez b ę d n y c h , r e a l i z o w a n y c h r ó w n i e ż d o t y c h c z a s s p r a w o z dań na u zy s k a n i e d o d a t k o w y c h w y d r u k ó w e ł u ż ę c y c h do w s p o m a g a n i a k i e r o wnictw a Z a r z ę d u Tr a k c j i przy p o d e j m o w a n i u d e c y z j i na s z c z e b l u Dy rekcji O k ręgo wej Kolei.
1. W P R O W A D Z E N I E
S łuż ba t rakc ji or gan i z u j e , k o o rd y n u je , kier uj e i n a d z o r u j e w y k o n y w a n i e zadań pla n o w y c h w zakresie:
- u t r zym ania w pełnej s p r a w n o ś c i tec hn i c z ne j p o j a z d ó w t r a k c y j n y c h i d o s t arczenia ich dla real i z a c j i p o t r z e b p r ze w o z o w y c h ,
- z a pe wnieni* d o s t a w y energii ele k t r y c z n e j dl» trak c j i e l e k t r y c z n e j , - ut r zymania w n a l e ż y t y m etanie t e c h n i c z n y m u r z ę d z e ń t r a k c y j n y c h , wars z t a
towych i e n e r get yczny ch.
Podstawowym zad a n i e ® s ł użby trakcji jest jedna k z a p e w n i e n i e d o s t a tecznej ilości s p r a w n e g o taboru trakc y j n e g o p o t r z e b n e g o do w y k o n a n i e prze w o z ów , a także troska o pl a n o w y obrót tych p o j a z d ó w i n a l e ż y t e ich w y k o r z y s t a n i e
h l Z a d a n i a te r e a liz uję d y s p o z y t o r z y s ł u ż b y d a n eg o szczebla.
P o dst a w o w y m ź ródł em info r m a c j i z b i e r a n y c h i p r z e t w a r z a n y c h przez ko-
»órkl d y s p o z y t o r s k i e na p o s z c z e g ó l n y c h s z c z e b l a c h z e r z ę d z a n i a służbę trak- cJi aę lokomotywown ie. D rugi* o g n iw e m Jest w c h w il i obecnej R ejon P r z e wozów Ko le j o w y c h (dawniej DRKP) w y k o n u j ę c y p o d s t a w o w e zada n i e k o o r d y n a
54 w. S t a r o w i c z . W. S r o ka
cji, n a dzoru i k o ntrol i nad pracę p r z e wo z ow ę w o b s z a r z e sieci kolejowej okre ś lonej g r a n i c a m i rejonu.
D a ls ze ogniwa s ł u ż b y d y s p o z y t o r s k i e j , t j . D y s po z y t u r a O k r ę g o w a oraz D y s p o z y t u r a PKP w y k o n u j ę przede w s z y s t k i m z ad a ni a ogólnej a n a l i z y w D O K P 1 ns sieci PKP. S p r a w u j ę ró w n i e ż k o n t ro l ę nad p r a w i d ł o w o ś c i ę p r z e b i e g u 1 r e a l i z a c j i z a d a ń plan o w y c h oraz o p e ra t y w n i e n a d z o r u j ę pewne o k r e ś l o n a e l e m e n t y p rocesu pr zew ozowego.
2. A N A L I Z A T R A D Y C Y J N E G O S P O S O B U S P R A W O Z D A W C Z O Ś C I
W za k r e s i e s p r a w o z d a w c z o ś c i oper a t y wn e j d y s p o z y t o r z y w s z y s t k i c h s z c z e bli z o b o w l ę z a n i sę do sporz ę d z a n i a n a s t ę p u j ą c y c h s p r a w o z d a ń :
- s p raw ozdanie o p e r a t y w n a z w y k o r z y s t a n i a p o j a z d ó w t r a k c y j n y c h CDP-11, - s p ra wo z d a n i e o p e r a t y w n a z o p ó ź n i e ń p o c l ę g ó w i p ó ź n e g o w y d a n i a p o j a z d ó w
CDP-12,
- s p raw o z d a n i e o p e r a t y w n a z u s z k o d z e ń p o j a z d ó w t ra k c y j n y c h CDP-13.
P o w i ęże nia s p r a w o z d a ń oraz p r z e p ł y w i n f o r m a c j i m i ę d z y nimi na p o s z c z e g ó l nych szc ze b l a c h p r z e d s t a w i o n o na rys. 1. Z a k r e s i n f o r m a c y j n y s p r a w o z d a ń z a w i er a tabela 1. Z akr es tan nie w y s t a r c z a J e d n a k do tego, a b y móc zarzę- dzać służbę t r akcj i w za k r e s i e g o s p o d a r k i trakcyjnej. W c z a s i e i d e n t y f i kacji p rocesu za rzę d z a n i a [l] o k a z a ł o się, że do tego celu r ó w n i e ż n i e
zbędne sę dodatk owe informacje. U j ęt e one z o s t a ł y w t a b e l i 2.
T a b e l a 1
Lp. Nazwa informacji W y s t ę p u j e w:
CDP11 C DP12 CDP13
1 Ilostan r o z p o r z ę d z a l n y +
2 I lo stan l o k o m o t y w z d rowych +
3 Ilostan l o k o m o t y w chorych +
4 Liczba l o k o m o t y w w pracy d an e g o rodzaju (ruch pasażerski, t o w a r o
wy roboczy, praca p o zapocię go w a ) ♦
5 Liczba p o j a z d ó w w przeg l ę d a c h ♦ 6 L ic zba p oj a z d ó w w o l n y c h od pracy ♦
7 Liczba p o j a z d ó w w naprawie ♦
8 Liczba p o j a z d ó w w zapasie ■f
9 Liczba p o j a z d ó w żęd a n y c h do ruchu
t o waroweg o ♦
10 Liczba p oj a z d ó w w y d a n y c h do ruchu
t o waroweg o ♦
11 Ilość alnut o pó ź n i e ń p o c l ę g ó w z
w i n y s łużby ruchu 1 trakcji ♦
12 L iczba po c l ę g ó w s t ałych o d w o ł a
nych ♦
)
M o ż l i w o ś ć z a e t o a o w a n l a lnforaatyki.
SŁ
cd. t a b s l i 1
Lp. Nazwa i n formacji
W y a t ę p u j e w:
CDP11 CDP12 CDP13
13 L iczba p o c i ą g ó w w p r o w a d z a n y c h d o
d atk owo ♦
14 Pólna w y d a n i a p o jazdów ♦
15 U a z k c d z a n i a p o j a z d ó w ♦
16 Sy t u a c j a p aliwo wa (przychody, r o z
chody, atany, z a p a a y l t p . ) ♦
Rya. 1
W. S t a r o w i c z . W. Sroka
Tabe la 2
Lp. Nazwa i n f o r m ac j i
1 Iloaten inwe nt a r z o w y
2 Ilostan lok o m o t y w p r z y d e l e g o w a n y c h 1 o d d e l e g o w a n y c h 3 I lostan l o k o m o t y w cz y n n y c h
4 I lostan d r u ż y n trakc y j n y c h 5 D obowy p r zebie g po j a z d ó w 6 Późne z w r o t y p o j a z d ó w
7 W s k a ź n i k i o k r e ś l a j ą c e poró w n a n i e w y m i e n i o n y c h wyżej i w tabeli 1 i n formac ji do norm lub p lanu
3. K OŃ C E P C D A S Y S T E M U G O S T R A K
C e l e m systeau z a w i e r a j ą c e g o w y b r a n e z a g a d n i e n i a g o s p o d a r k i trakcyjnej Jest z a u t o n a t y z o w a n l e s p o r z ą d z a n i a żmudnej s p r a w o z d a w c z o ś c i operatywnej re
a l i z o wanej przez d y e p o z y t u r y p o s z c z e g ó l n y c h s z c z e b l i oraz w s p o m a g a n i e kie
r ownictwa Z a rządu T r a k c j i przy p o d e j m o w a n i u d e c y z j i ne s z c z e b l u D y r e k c j i O k r ę g o w e j .
W systemie m i e j s c e m p o w e t e w a n i a in f o r a a c j l sę l o k o m o t y w o w n l e , a m i e j scem pr z e t w a r z a n i a ich o środki I n f o r m a t y k i w d y r e k c j a c h okręgowych. W w y niku d z iałania sy s t e m u dla p o t r z e b k i e r o w n i c t w Z a r z ą d ó w T r a k c j i e m i t o w a ne będę o k reślone t a bulo gra my, n a tom ia s t dla p o t r z e b d y s p o z y t o r a w loko m o t y- w o w n i ac h, rejonach p r z e w o z ó w oraz Głów ne j D y e p o z y t u r y tworzone będę m e l dunki i p r z e k a z y w a n e do nich drogę dal e k op i so w ą .
3.1. Dane w e j ś c i o w e
W systemie p r z e w i d z i a n o trzy r od zaje m e l d u n k ó w przekazywanych d r o g ę da le k o p is ową z l o k o m o t y w o w n l (rys. 2).
M E L 1 - mel d u n e k o pracy, o p ó ź n i e n i a c h i u s z k o d z e n i a c h p o j a z d ó w t r a k c y j nych s p o r z ą d z a n y na p o dstawie k si ąż e k we j ś c i a i w yj ś c i a , w y k r e s ó w p racy po j a z d ó w trakc y j n y c h oraz w y k a z ó w pracy.
T reść m e l d u n k u obejmujet
- s y m bol e c z y n n o ś c i kol e j n y c h p o j a z d ó w t r a k c y j n y c h z n a j d u j ą c y c h się w z b i or ze lokom otyw own l,
- dane o llostanle r o z p o r z ą d z a l n y m , i lo ś c i l o k o m o t y w zdro w y c h , w n a p r a wie, chorych, żą d a n y c h i w y d a n y c h do ruchu t o w a rowego,
- inf orm acje o o p ó ź n i e n i a c h p o c i ą g ó w w ruchu towarowym, - i n f or m a c j e o u s z k o d z e n i a c h po j a z d ó w trakcyjnych.
M EL 2 - mel d u n e k o p r acy d r u ż y n t r a k c y j n y c h 1 p o j a z d ó w s p o r z ą d z a n y Jest na po d s t a w i e tych s amych d o k u m e n t ó w co m e l d u n e k M E L 1.
Treść mel d u n k u obejm uje:
- dane o llosta nle d r u ż y n trakcyjnych.
M o ż l i w o ś ć z a e t o e o w e n l » lnforeetykl. 5 7
Rye. 2
58 w. S t a r o w i c z . W. Sroka
- dane o Ilości p r z e j e c h a n y c h k l l o a e t r ó w w r o z b ic i u na rodzaje pracy, - dane o Ilości loko m o t y w czynnych,
- dane o p r zeb ieg u d o bowym lokomotyw, - dana o późnych zw r o t a c h lokomotyw.
M E L 3 - aa l d a n e k o a y t u a c j i paliwowej s p o r z ę d z a n y Jeat na p o d a t a w l e da nych zaw a r t y c h w k a r t o t e k a c h magaz y n o wy c h.
T reść mel d u n k u o b ejmuje:
- dane o p r z ychod zie , rozchodzie, et anie 1 z a p a a i e w ę g l a t r a k c y j n e g o oraz oleju napędowe go,
- dane o etanie oleju ailnikowego.
M e l d u n k i te p o d l e g a j ę kon t r o l i formalnej i c z ę ś c i o w o m e r y t o r y c z n e j w c z aaie w c z y t y w a n i a ich do m a a z y n y c y f ro w e j (w p r z e b i e g u k o n w e r a J l ( taśma p e r f o r o w a n a - taśma mag netyczna). M e l d u n k i p o p r a w n e w p i a y w a n e eę do o d p o w i e d n i c h zbiorów, me l d u n k i błędne m uazę ulec poprawieniu.
M e l d u n k i p r z e k a z y w a n e eę c o d z i e n n i e w g o d z i n a c h u a t a l o n y c h h a r m o n o g r a m e m dla p o a z e z e g ó l n y c h l o k o m o t y w o w n l i o b e j m u j ę dana aa dobę ubiegłę. Da ne a tałe a k t u a l i z o w a n e 1 d o a t a r c z a n e aę p r zez Z a r z ę d T r a k c j i raz w mie- alęcu ora z po każdej zm i a n i e planu p r a c y p o j a z d ó w i d r u ż y n trakcyjnych.
3.2. W y n i k i r e a l i z a c j i a y atemu
W y n i k i r e a l i z a c j i a yetemg p r z e k a z y w a n e będę o d b i o r c o m wg aęhematu p r z e d st a w i o n e g o na rya. 3.
T a b u l o g r a m y T-ll, T-12 i T - 1 3 o d p o w i a d a j ę e p r a w o z d a n l o m CDP11, C D P 1 2 , 1 CDP13 1 e m i t o w a n e eę dla d y a p o z y t u r y o k rę g o w ej 1 Z a r z ę d u T r a k c j i c o d z i e n nie oraz z b i o r c z o za k a żdy mlesięc.
M e l d u n k i T-ll, T -1 2 i T-13 w ukł a d z i e t akim Jak o d p o w i a d a j ę c e im t a b u l o g ra m y d r o g ę d a l e k o p i a o w ę p r z e k a z y w a n a aę Głów n ej D y a p o z y t u r z e , R e j on o w i P r z e w o z ó w lub lokomoty wownl.
T a b u l o g r a m y T-14, T - 15 i T -16 w e p o m a g a j ę k i e r o w n i c t w o Z a r z ę d u T r a k c j i w p o d e j m o w a n i u o k r e ś l o n y c h decyzji. Sę r ów n i e ż p r z e k a z y w a n e dę w i a d o m o ś c i d ro g ę d a l e k o p i a o w ę Re j o n o m Przewozów.
T a b u l o g r a m T-14 "Syt uac ja paliwow a na o k r ę g u w d n i u . . . " z a w i e r a i n f o r m a cje o p r zychodz ie, rozchodzie, a t an l a o ra z z a p a a i e w ę g l a t r a k c y j n e g o oraz oleju napęd o w e g o , a także o e tani e p o a z c z a g ó l n y c h r o d z a j ó w o l e j ó w s i l n i kowych.
T a b u l o g r a m T-15 "Ope rat ywna s y tua c ja t r ak c y j n a w d n i u . . . " z a w i e r a i n f o r ma c j e o ilostani a d r u ż y n trakcyjn yc h , i l ości p r z e j e c h a n y c h k i l ometrów, i- lości cz y n n y c h loko mot yw, prz e b i e g u d o b ow y m , iloś ci p ó ź n y c h z w r o t ó w p o ja z d ó w oraz poró w n a n i e tych w i e l k o ś c i z p l a n em w d a n y m d n i u 1 k u m u l a c y j nie od p o c zętku aiesięcs.
Ta b u l o g r a m T-15 " I los ten p o j a z d ó w t r a k c y j n y c h w d n i u . . . " z a w i e r a i n f o r m a cje o lo komo t y w a c h p o a z c z a g ó l n y c h e arll w l o k o m o t y w o w n l a c h okręgu.
M n t l l w oóć z a » t
080
w « nla lnforaatykl. 59Rya. 3
60 W. S f r o w l . c z . W. S rok«
3.3. Baza i nd eksow a s ystemu
Przy s porzę d z a n i u m e l d u n k ó w nal e ż a ł o r o z w i ą za ć p r o b l e m lndekeów. P r z y j ęto z e sa dę w y k o r z y a t a n l a l ndekeó w J u ż s t o s o w a n y c h w Inny c h systemach (tam g dzie to było możliwe). W p o z o s t a ł y c h p r z y p a d k a c h s t o s o w a n o kody literowa lub liczbowe. In d e k s a m i o b j ę t o n a a t ę p u j ę c e in f o rmacja:
- n azwa lokomo t y w o w n i - t r z y c y f r o w y (kod ok r ęgu, kod rejonu, n u m e r loko- m o t y w o w n l ) ,
- rodzaj p r a c y po j a z d ó w t r a k c y j n y c h - kod l i t e r o w y (najczęściej p i e r ws z a litera rodzaju p racy np. T - ruch towarowy, w - w o l n e od pracy),
- rodzaj t rakcj i - kod J e d nocyfrowy ,
- seria p ojazdu t r a k c y j n e g o - d w u c y f r o w y kod l i c z b o w y (sto s o w a n y już w s ł u żbie t r a k c j i ) ,
- p r z y c z y n y o p ó ź n i e ń o raz późnych w y d a ń p o j a z d ó w - t r z y c y f r o w y kod l i c z bowy,
- p r z y czyn y u s z k o d z e ń p oj a z d ó w t r a k c y j n y c h - d w u c y f r o w y kod liczbowy, - ro d zaje o l e j ó w s i l n i k o w y c h - t r z y c y f r o w y kod liczbowy.
S z c z e g ó ł o w e omó w i e n i e stosowanej s y m b o l i k i za w i e r a p r aca [4].
4. P O D SUM O W A N I E
Pr z e d s t a w i o n a w a rt y k u l e konc e p c j a s y s t e m u G O S T R A K Jest p l e r w e z ę próbę z e s t o s o w a n l a i n f o r m a t y k i w zak r e s i e o p e r a t y w n e g o z ar z ę d z a n l a w służbie trakcji. Doty c h c z a s J e d y n i e w Do l n o ś l ę e k l e j D O K P funk c j o n u j e s y s t e m L O K O M O T Y W Y p o z w a l a j ę c y na śl e d z e n i a p r ac y l o k o m o t y w 1 w y k o n a n i e o b l i c z e ń p o d s t a w o w y c h m i e r n i k ó w e k e p l o a t e c y j n y c h na p o d s t a w i a w y k a z ó w p r acy p o j a z d ó w tr a kc y j n y c h (nie llczęc do tego s y s t e m ó w e w i d e n c j i 1 s t a t y s t y k i p r a c y ta
boru ze w z g l ę d u na ich inny c h a r a k t e r [2], [4]).
O p r ac o w a n i e k o n c e p c j i w y m a g a ł o d uż y c h n a k ł a d ó w p r a c y w z a k r e s i e i de n t y f i k a cji p roces u z a r z ę d z a n l a i w y b o r u n i e z b ę d n y c h informacji. Obecnie kon
ce pcja ta o p r a c o w y w a n a jaet dla p o t r z e b P o ł u d n i o w e j DOKP.
w p r z y s z ł o ś c i n a l e ż y się s p o d z i e w a ć r o z b u d o w a n i a s y e t e m u o z a g a d n i e n i a d o t y c z ę c e :
- sieci 1 z a silan ia, - e l e k t r o e n e r g e t y k i ,
- p l a n owa nia p r a c y p o j a z d ó w 1 d r u ż y n tra k cy j ny c h ,
- o t r z y m a n i a sy s t e m u z a r z ę d z a n l a s ł uż b ę t r a kcji j a ko całośclę.
M o ż l i w o ś ć z a s t o s o w a n i a informatyki.
L I T E R A T U R A
[1] P e r ykeeza E . , Bęk C z . , S t a r o w i c z W. : Z a ł o ż e n i a m e t o d y c z n e badań s t r u k tury z a r z ą d z a n i a na kolei. P r z eg l ą d K o a u n l k e c y j n v 6 / 7 6 :
[2] P o d a t a w y l n f o r a a t y k l w tranaporcle. WKŁ, Warszawa' 1-975.
[3] P r z e p i s y o g o s p o d a r c e poj a z d a m i t r a k c y j n y m i Mt9. JWKIŁ, W a r s z a w a 1964.
[41 S rok a W. : Projekt z a ł o ż e ń do s y s t e mu i n f o r m a t y c z n e g o zarządzanie s ł u ż ba trakcji w Poł udniowej DOKP. Prace m a g i s te r s k a . I01TTK, K r aków 1982.
Ts] S t a r o w i c z W . , Baeie ga 3.: E l e k t r o n i c z n a t e c nn l ke obliczeniowa w trans- n orc le kolejowym. S k rypt PK, Z es z y t 1 - 1982, Zeszyt 2 - 1983.
R e c e n z a n t : Doc. dr lnż. Z b l g n i a w Fldrych
B 03M 0X H 0C Tb nPHMEHEHHH HH'J>OFMATHKH B OIBDPAIHBHOft O m E rH O C T H CJiyXEH THTA
P e a B m e
B c T a i b e o p e A O ta B J ie a < i JiKifopuaLtHOHHOg c h c t b m h rOCTPAK a s * o u a i a r y p y - someit c o c i a f iZ H H K e K p o c o ijiH B o ii o n e p a s a a a o B o t b B x h o o i * a c $ e p e H eK O T optcx n p o - O JieuoB i m r o a o r o x o a a g c T B a p e a j t H3 0aaH h tx a e p e a x a c n e y e p C K y io c jry x O y q a cT H to c O T y n eH H . 3i a a a j i a e i c K n e p a o f t n p o fio f t np iiM S H eH iw H H i i c p u a i h k h b c tjie p e o n e p a i H B H o r o y n p a B j ie m i H b e jiy x O e x a r a . 0 » a p a s p e m a s T K pom e s m h c c h h h s o S x o - XHMhx, p e a j i H3 O B aK uz i a K * e * 0 c h x n o p o t h S i o b , H a n o jiy a e H H B ^ o n o z H H T e x b H h c x
* x h p y x o B O H C T B a y n p a a x e B a a T a r a Kajc n o M o n b n p a n p H H H u aH u o pem eHH H H a c i y - neHH x e j i6 3 x o i! x o p o r a .
PO S S I B I L I T Y OF THE A P P L I C A T I O N OF C O M P U T E R SCIE N CE IN T H E E F F I C I E N T A C C O U N T A N C Y OF T R A C T I O N D EP A R T M E N T
S u m m a r y
The report d e s c r i b e s the Idea of the G O S T R A K C o m p u t i n g S y s t e m w h ic h en a bles the a u t o m a t i z a t i o n of the l a b o r i o u s e f f i c i e n t a c c o u n t a n c y In thm scope of s elect ed pr o b l e m s of tha t r a c t i o n a a n a g s a e n t c a r r i e d out by the di s pa t c h i n g u nit s of v a r i o u s grades. T h is Idea is the first a p p r o a c h to tha a p p l i c a t i o n of c om p u t i n g ay s t a m s In tha e f f i c i e n t a c c o u n t a n c y for the benefit of the traction. Apart from tha n e c e s s a r y a c c o u n t s w h i c h have bean el a b o r a t e d up to the present, the idea a l s o d e l i v e r s a d d i t i o n a l t a b u l a tions to support the Tra c t i o n S e c t i o n In m a k in g d e c i s i o n at tha l e v el of tha R a i l w a y District.
