Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku
Pracownik Administracyjno-Biurowy
w
INSTYTUT BIOCHEMII I BIOFIZYKI PAN
Warszawa, luty 2006r.
Ocena ryzyka zawodowego
Zasady ogólne
Ryzyko zawodowe określa możliwość występowania zdarzeń niepożądanych związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności możliwość wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych do utraty życia włącznie w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub wynikających ze sposobu wykonywania pracy.
Przeprowadzając ocenę należy:
- Opisać analizowane stanowisko pracy, - Zidentyfikować zagrożenia,
- Oszacować ryzyko związane z zagrożeniami, - Ocenić dopuszczalność ryzyka zawodowego,
- Opracować plan działań wynikających z oceny ryzyka,
- Ocenić skuteczność zaplanowanych działań po ich realizacji.
Do przeprowadzenia niniejszej oceny wykorzystana zostanie uproszczona metoda szacowania ryzyka zwana „standardową oceną ryzyka zawodowego”, zgodna ze standardami postępowania określonymi w PN-N-18002 „Systemy zarządzania bezpieczeństwem pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego”.
Graficzny przebieg oceny ryzyka zawodowego przedstawia rys. 1 str. 4.
RYS. 1 Przebieg oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
Opisać stanowisko
Zebrać potrzebne do analizy informacje
Zidentyfikować zagrożenia
Oszacować ryzyko związane z zagrożeniami
Czy można przyjąć ryzyko?
NIE
Opracować plan eliminacji lub ograniczenia ryzyka
TAK Przeprowadzać okresowe oceny
ryzyka
Wprowadzić plan w życie
Wielkość ryzyka (R) związanego z zagrożeniami oszacowana zostanie jako iloczyn ciężkości szkodliwych następstw zagrożenia (C) i prawdopodobieństwa ich wystąpienia (P).
R = C * P
I na jej podstawie wyznaczona zostanie dopuszczalność ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej zgodnie z wskazówkami ich określania, przedstawionymi w w/w Polskiej Normie.
Tablica 1. Oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej
PRAWDOPODOBIEŃSTWO CIĘŻKOŚĆ NASTĘPSTW
Mała Średnia Duża
Mało prawdopodobne
Małe 1
Małe 1
Średnie 2
Prawdopodobne Małe
1
Średnie 2
Duże 3 Wysoce
prawdopodobne
Średnie 2
Duże 3
Duże 3
Powyższe, określamy stosując niżej wymienione wskazówki:
– Do następstw o małej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy; są to czasowe pogorszenia stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia i zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy, itp.
– Do następstw o średniej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z okresami absencji; są to np. zranienia, oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo- szkieletowego (np. zapalenie ścięgna) itp.
– Do następstw o dużej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć; są to np. oparzenia III stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych i układu nerwowego, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma itp.
– Do prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika,
– Do wysoce prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić wielokrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika.
Źródło: PN – N – 18002
Na podstawie powyższych wskazań opracowano tabelę oszacowania skutków zagrożenia. Wartości literowe tabeli wykorzystano też w kolumnach określonych jako „Prawdopodobieństwo”, „Ryzyko”, oraz „Ryzyko po redukcji”, w sporządzonej KARCIE ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO dla stanowiska: pracownik administracyjno - biurowy.
Możliwe skutki zagrożenia szacujemy jako:
D Duże
S Średnie
M Małe
A Akceptowany poziom ryzyka
W przypadku oszacowania ryzyka zawodowego na poziomie „duże”, czyli jako niedopuszczalne – należy zaproponować działania natychmiastowe w celu jego zmniejszenia do poziomu dopuszczalnego.
OPIS STANOWISKA
1. Praca wykonywana na stanowisku przez 8 godzin dziennie.
- W szczególnych przypadkach wynikających z potrzeb pracodawcy możliwa jest praca ponad ustaloną normę czasu pracy.
- Praca jednozmianowa.
- Stanowisko pracy stacjonarne.
- Zatrudnieni: mężczyźni i kobiety w wieku powyżej 18 lat.
2. Prace w pomieszczeniu:
- Związane z przygotowaniem do pracy, przyjęciem zadań do wykonania - Prowadzenie dokumentacji (obsługa komputera z monitorem
ekranowym),
- Składanie relacji przełożonemu z wykonanych zadań, - Pilnowanie ważności terminów badań, szkoleń, płatności, - Prace zlecone przez pracodawce.
3. Warunki wykonywania pracy:
- Prace w wymuszonej pozycji ciała (obsługa komputera),
- W stanie koncentracji i obciążenia psychicznego (np. obciążenie psychiczne wynikające z konieczności podejmowania decyzji oraz presji czasu).
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Na podstawie analizy stanowiska pracy, podczas wykonywania czynności związanych z wypełnianiem obowiązków pracownika administracyjno- biurowego, mogą wystąpić niżej wymienione czynniki stanowiące dla niego źródło zagrożenia:
A. Czynniki niebezpieczne
1. Czynniki fizyczne - prąd elektryczny,
- ruchome części maszyn i ich oprzyrządowania, - ostre, wystające elementy (ostre krawędzie), - śliskie, nierówne powierzchnie.
B. Czynniki szkodliwe
1. Czynniki fizyczne
- pole elektromagnetyczne, - pole elektrostatyczne, - hałas urządzeń biurowych,
2. Czynniki psychofizyczne - obciążenie psychiczne, - obciążenie emocjonalne.
3. Czynniki chemiczne - tlenki azotu, - ozon.
C. Czynniki uciążliwe
- wymuszona pozycja ciała na stanowisku z komputerem i monitorem ekranowym,
- niewłaściwe oświetlenie na stanowisku obsługi komputera, - obciążenie wzroku.
Na omawianym stanowisku nie stwierdza się możliwości wystąpienia prac o charakterze szczególnie niebezpiecznym.
Zagrożenia wypadkowe, które mogą powstać na stanowisku pracownik administracyjno - biurowy z powodu pojawiania się zdarzeń niepożądanych wywołanych niebezpiecznymi czynnikami fizycznymi:
- Urazy doznane w wyniku porażenia prądem elektrycznym do śmierci włącznie,
- Urazy doznane w wyniku stłuczenia, uderzenia,
- Urazy doznane w wyniku kontaktu ciała z ostrymi krawędziami, ostrzami,
- Urazy doznane w wyniku upadku (od stłuczeń do złamań kończyn górnych i/lub dolnych).
Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników szkodliwych:
- Psychofizycznych:
- Obciążenie psychiczne /niedyspozycja w wyniku przeciążenia psychiki/,
- Obciążenia emocjonalne /nerwy, stres/.
- Chemiczne:
- Wystąpienie alergii, uczulenia.
Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników uciążliwych:
- Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa (dyskopatia, skrzywienie kręgosłupa, przykurcze mięśni i nóg),
- Syndrom Sicca (zauważalne zmniejszenie częstotliwości mrugania oczami powodujące wysychanie i wykrzywienie rogówki oraz stopniowa utrata wzroku),
- Syndrom RSI (Repetitive Stain Injury) zespół urazów wywołanych jednostronnym przeciążeniem kończyn górnych na odcinku dłoń – bark (dotkliwy, piekący ból przedramienia, ramienia, szyi, łopatki;
obrzęk, usztywnienie, bezwład), - Zakłócenia krążenia krwi,
- Bóle i zawroty głowy,
- Zespół cieśni nadgarstka – następstwo nieprawidłowego ułożenia rąk (przeguby ułożone ku górze) podczas korzystania z klawiatury (nadwrażliwość, drętwienie, mrowienie, oraz ból kciuka i trzech kolejnych palców, oraz dłoni i nadgarstków),
- Nerwowość, rozdrażnienie.
