S e r i a : Automatyka z . 21 Nr k o l . 336
J a n u s z K ü n s t l e r
I n s t y t u t Aut oma t yki Pr z e mys ł owe j i Pomiarów
UWAGI 0 SYSTEMIE REGULATORÓW ELEKTRYCZNYCH
S t r e s z o z e n l e . A r t y k u ł omawia k r ó t k o e l e m e n t y g a ł ę z i e - l e k t r y o z n e j s yst emu URS/KSA (Kraj owy Syst em A u t o m a t y k i ) , ze s z oze gól nym u w z g l ę d n i e n i e m l o h ce oh e k s p l o a t a o y J n y o h . Omówiono t a k ż e p i e r w s z e d o ś w i a d o z e n i a e k s p l o a t a o y j n e w y n i - k a j ą o e z z a s t o s o w a n i a t y o h u r z ą d z e ń w pr ze mysł owych u k ł a d a c h a u t o m a t y o z n e j r e g u l a c j i .
I s t n i e j ą t e n d e n o j e do o p r a c o wa n i a sys t emu a u t o m a t y k i , w s k ł a d k t ó r e g o w c h o d z i ł b y o d p o w i e d n i z e st a w u r z ą d z e ń , u m o ż l i w i a j ą c y z j e d n e j s t r o n y a u
t o m a t y z a c j ę w i ę k s z o ś c i typowyoh prooesów p r z e mys ł owyoh, z d r u g i e j s t r o n y d a j ą c y możl i wośó ł a t w e g o ł ą o z e n l a t y c h u r z ą d z e ń w ‘do wo l n i e s kompl i kowaną s t r u k t u r ę o r a z w s p ó ł p r a o ę z i nnymi u r z ą d z e n i a m i , . n i e wohodzącymi w s k ł a d t e g o s y s t e m u .
P r ó b ą s t w o r z e n i a t a k i e g o sys t emu b y ł opracowany p r z e z Z a kł a dy Aut omat y
k i P r z e m y s ł o we j w O s t r ow i e W i el k o p o l s k i m u n i w e r s a l n y s y s t e m blokowy USB- - 6 0 . P i e r w s z e o p r a c o wa n i e t e g o s y s t em u zaj mował o s i ę w e r s j ą e l e k t r o h y d r a u l i c z n ą , przewi dywano o p r a c o wa n i e w e r s j i c z y s t o e l e k t r y c z n e j i e l e k t r o p n e u - m a t y c z n e j . J a k o s y g n a ł w c z ę ś c i pomi a r owe j p r z y j ę t o p r ą d s t a ł y 2 0 - 1 0 0 mA, w o z ę ś c i w y j ś c i o w e j - 25 mA. 0 wyborze s y g n a ł u 20- 100 mA za dec ydował y w g ł ó w n e j mi e r z e w ł a ś c i w o ś c i p r z e t wo r n i k ó w pomiarowyoh t y p u "waga p r ą d o w a " . Dynamikę d l a s t a ł y c h ozasowych m n i e j s z y c h od 10 min z a p e w n i a ł y c z ł o n y RC, a d l a w i ę k s z y c h o z ł o n y e l e k t r o m e c h a n i c z n e ( s i l n i k F e r r a r i s a , s e l s y n ) . E l e menty wohodzące w s k ł a d t e g o sys t emu p o s i a d a ł y s z e r e g wad, n i e p o z w a l a j ą c y c h o s i ą g n ą ó wymaganych k l a s d o k ł a d n o ś c i ( n p . p r z e t w o r n i k i p o mi a r o we ) .
Od pewnego c z a s u n i e p r o d u k u j e s i ę elementów s y s t e mu USB-60, co wi ąż e s i ę między i n n y mi z p r z y j ę c i e m p r z e z P o l s k ę s y g n a ł u zno r ma l i z o wa n e g o we
d ł u g URS. Sprawę t ę r e g u l u j e norma P N- 6 6 Ai - ^2 0 0 6 , k t ó r a z a l e c a d l a oelów p r z e s y ł a n i a i n f o r m a c j i w u k ł a d a c h a u t o m a t y c z n e j r e g u l a c j i s t os owa ó s y g n a ł s t a ł o p r ą d o w y 0 - 5 mA ( l u b - 5 - 0 - +5 mA), n a t o m i a s t n i e z a l e o a s i ę s t o s o wa ó sygnał ów 0 - 2 0 , 0 - 5 0 , 0 - 10 0 mA. S t ą d w y n i k ł a k o n i e c z n o ś ć o p r a c o w a n i a s y s t e mu, k t ó r y p r a c u j ą c na s y g n a l e st andardowym 0 - 5 mA u m o ż l i w i a ł b y r a z e m z e - l e me n t a mi p o z o s t a ł y o b g a ł ę z i Kr a j owego Systemu A u t o ma t y k i (KSA), t j . g a ł ę z i p n e u m a t y c z n e j i h y d r a u l i c z n e j , r e a l i z a c j ę układów a u t o m a t y c z n e j r e g u l a c j i w p r z e m y ś l e .
U
l J a n u s z K ü n s t l e rGał ą ź e l e k t r y c z n a KSA p r a o u j ą o na s y g n a l e 0 - 5 mA d o p u s z o z a możliwoóó I n n e g o ( l e o z t e ż z e r o we g o ) s y g n a ł u w u z a s a d n i o n y c h p r z y p a d k a c h , co gł ów
n i e d o t y c z y a p a r a t ó w produkowanyoh na l i c e n o j l ( n p . 0 - 5 0 mA d l a a p a r a t ó w
" A s k a n i l " ) . U r z ą d z e n i a wohodząoe w s k ł a d g a ł ę z i e l e k t r y o z n e j KSA d z i e l ą s i ę na t r z y podstawowe o z ę ś o i :
- o z ę ś ó o zu j n i k o w ą - o z ę ś ó c e n t r a l n ą - o z ę ś ó wykonawczą.
Do o z ę ś o i o z u j n i k o w e j z a l i c z a j ą s i ę p r z e t w o r n i k i pomiarowe 1 p r z e t w o r n i k i s t a n d a r y z u j ą o e , do o z ę ś o i o e n t r a l n e j b l o k i m a t e m a t y o z n e , r e g u l a t o r y , s t a o y j k l n a s t a w o z e , p r z e t w o r n i k i s ys t emowe, a do o z ę ś o l wykonawczej s i ł o w n i k i e l e k t r y c z n e s t a ł o - i z mi e n n o - p r ę d k o ś o i o w e o r a z s i ł o w n i k i e l e k t r o h y d r a u l i c z n e 1 e l e k t r o p n e u m a t y o z n e . P r a c e k o n c e p o y j n e i ws t ę pne k o n s t r u k c y j n e nad tym syst.emem p r o w a d z i ł Z a k ł a d A u t o m a t y k i i M i e r n i o t w a I n s t y t u t u E l e k t r o t e c h n i k i w M i ę d z y l e s i u , p r a o e nad wdr ożenlemi do p r o d u k o j i p r o wadzą Zj e d n o c z o n e Za k ł ad y E l e k t r o n i c z n e j A p a r a t u r y Pomi ar owej " El po" we W r o o ł a w i u . Ze wz g l ę d u na i n t e n s y f i k a o j ę p r a o wdr ożenl owyoh z j e d n e j , a w o e l u z m n i e j s z e n i a r y z y k a z w i ą z a n e g o z ur u c h o mi e n i e m p r o d u k o j i z d r u g i e j s t r o n y , wytypowano gr upę t z w . " p i e r ws z o p l a n o w y c h " a p a r a t ó w , k t ó r e s ą wpro
wadzone do p r o d u k o j i w p i e r w s z e j k o l e j n o ś o i . N a l e ż ą t u :
- p r z e t w o r n i k pomiarowy APU-1 - p r z e t w o r n i k pomiarowy APR-1 - r e g u l a t o r krokowy ARK—1 - r e g u l a t o r c i ą g ł y ARC-1 - r e g u l a t o r o i ą g ł y ARC-2 - r e g u l a t o r c i ą g ł y ARC-3 - s t a o y j k a s t e r o w a n i a ADS-1 - p r z e t w o r n i k , wykonawozy ADK-1 - z a d a j n i k s t a ł o w a r t o ś o i o w y ANS-1 - r o z d z i e l a c z s y g n a ł u ADR-1 - w y b i e r a k eks t remum ADE-1 - o g r a n l o z n i k s y g n a ł u ADL-1 - s e p a r a t o r ASS-1
- wzmaonl aoz s t a n d a r y z u j ą c y ASW-1 - s u m a t o r ABS-1
- s t a o y j k a s t e r o w a n i a ADS-2 - p r z e t w o r n i k wykonawozy ADF-1 - p r z e t w o r n i k wykonawozy ADF-2
- p r z e t w o r n i k e l e k t r o p n e u m a t y o z n y ASP-1
E l e me n t y wymienione w p o z y o j a o h 1-14 s ą u j ę t e w K a t a l o g u "MERA" t . VII.
J a k o p r z y k ł a d nowo c z e s n e j k o n s t r u k c j i omawlanyoh u r z ą d z e ń s ł u ż y ó może r e g u l a t o r o i ą g ł y PID o symbolu ARC-1. Do p r o d u k o j i r e g u l a t o r t e n w e j d z i e
pod symbolem ARC—1w, k t ó r y t o r e g u l a t o r r ó ż u l s i ę od p i e r w o t n e j w e r s j i między i nnymi z a s t o s o w a n i e m w nim u k ł a d u o g r a n l o z e n i a o a ł k o wa n i a ( z m n i e j s z a j ą c e g o n a s y c e n i e obwodów dynami cz nego s p r z ę ż e n i a z wr o t n e g o p r zy d ł u g o t r w a ł y m ut r z y my wa n i u o d c h y l e n i a r e g u l a o j l ) o r a z zr e zygnowani e m z p ł y n n e j n a s t a w y o z a s u o a ł k o wa n i a p o t e n c j o m e t r e m na r z e c z wymiennych o p o r n i k ó w .
J e s t t o r e g u l a t o r o l ą g ł y PI D, w kt ór ym z a s t o s o wa n o nowy t y p d yn a m i o z - nego s p r z ę ż e n i a z wr o t n e g o ( p a t e n t PRL nr 4 6 9 8 4 ) , d a j ą o y p o s z e r z e n i e z a k r e su nas t aw dynami oznyoh i i o h wzajemną n i e z a l e ż n o ś ć .
Upr os zozony schemat r e g u l a t o r a p r z e d s t a w i a r y s . 1.
S z u k a j ą o z a l e ż n o ś o l między UWy a Ug otrzymamy d l a z a ł o ż e n i a b . du ż e j o p o r n o ś c i w e j ś o l o w e j wzmaoniaoza ( o z y l l d l a I we & 0 ) o r a z d l a dużego wzmooni eni a wzmaoniaoza ( k t ó r e w u k ł a d z i e wy n o s i o k o ł o 1250) n a s t ę p u j ą c e równa ni e :
U ^ p T " = ¥ W 1 + h pRC + P2RC)
S t o s u j ą o p o d s t a w i e n i e :
T ± = 2RC
i u w z g l ę d n i a j ą o w a r t o ś c i X v można n a p i s a ó o s t a t e o z n ą p o s t a ó f u n k - o j i p r z e j ś c i a r e g u l a t o r a :
i1 + | | ; + wpTi ) »
g d z i e :
= T / W £ ( 0 - 0 , 3 )
26 J a n u s z K u n s t l e r
J a k wi dać z f u n k c j i p r z e j ś o l a r e g u l a t o r a , można w nim z m i e n i a ć w s p o sób n i e z a l e ż n y :
- z a k r e s p r o p o r o J o n a l n o ś c i , p r z e z zmianę w sp o s ó b p ł y n n y nas t awy p o t e n c j o me t r u p . ( f i można z m i e n i a ć w g r a n i o a c h od 1 do o k . 0 , 0 0 1 )
— s t a ł ą o a ł k o w a n l a , skokowo, p r z e z wymianę r ó w n o c z e ś n i e dwóoh oporów R z g o d n i e ze wzorem:
- s t o s u n e k s t a ł e j r ó ż n i o z k o w a n i a do s t a ł e j c a ł k o w a n i a , w spos ób p ł y n n y w g r a n i o a o h 0 - 0 , 3 p r z e z zmianę nas t awy p o t e n o J o m e t r u .
J a k wynika z f u n k o j i p r z e j ś c i a r e g u l a t o r a , p o s i a d a on z a l e ż n o ś ć o z a s u r ó ż n i c z k o w a n i a od nas t awy oz a s u o a ł k o w a n i a , gdyż z m i e n i a j ą c oporem R war t o ś ć s t a ł e j o a ł ko wa n i a T ^ , zmieniamy r ó w n o c z e ś n i e ty/le samo ( p r o o e n t o w o ) c z a s r ó ż n i o z k o w a n i a .
R e g u l a t o r t e n pozwal a r e a l i z o w a ć n a s t ę p u j ą o e z a k r e s y nas t aw d y n a m i o z - nyoh ( wedł ug danych, p r o d u c e n t a ) :
- z a k r e s p r o p o r o j o n a l n o ś o l 3 - 30 0 # - o z a s o a ł k o wa n i a 0 , 1 - 3 0 min
- o z a s r ó ż n i o z k o w a n i a 0 - 0 , 3 o z a s u o a ł k o w a n i a .
W r e g u l a t o r z e p r z e w i d z i a n o dwie w a r t o ś c i p o j e m n o ś c i C i d wana ś oi e w a r - t o ś o i oporów R, oo umo ż l i wi a u z y s k a n i e 24 w a r t o ś c i o z a s u c a ł k o w a n i a T.^ w dwóoh p r z e d z i a ł a o h : 0 , 1 - 1 , 5 min d l a C = 0 , 3 ¿iF 1 2 - 30 min d l a C = 6 ¿i F.
W omawianym r e g u l a t o r z e można o s i ą g n ą ć w i ę k s z y n i ż 0 , 3 s t o s u n e k T ^ / ^ , l e c z poni e wa ż wymagałoby t o z m n i e j s z e n i a w a r t o ś o i V , p o c i ą g n ę ł o b y t o za s o b ą z m n i e j s z e n i e z a k r e s u p r o p o r c j o n a l n o ś c i w t a k i m samym s t o s u n k u , w J a kim n a s t ą p i ł o z m n i e j s z e n i e w s p ó ł c z y n n i k a f . W zwi ązku z tym wydaje s i ę t o n i e c e l o w e , tym b a r d z i e j , że na o g ó ł n i e s ą wymagane duże c z a s y r ó ż n i c z k o wa n i a .
O g r a n i c z e n i e o z a s u o a ł k o wa n i a od g ór y wynika z k o n i e c z n o ś c i s t o s o w a n i a d l a r z ę d u 30 min oporów R r z ę d u 150 MQ, co s t a n o w i Już w a r t o ś ć porówny^
w a l n ą z o p o r n o ś o i ą w e j ś o i o wą wzraaoniaoza.
R e g u l a t o r p o s i a d a 4 w e j ś o l a o o p o r n o ś o l n i e w i ę k s z e j n i ż 500 2 k a ż d e , z t e g o 2 o r egulowanym w z a k r e s i e 0 - 1 ws p ó ł o z y n n l k a w z m o c n i e n i a , oo do k o n u j e s i ę p r z e z o d p o wi e d n i ą nas t awę p r e o y z y j n y o h , 10- ob r o t o wy o h p o t e n c j o me t r ów. Ta k i e same w i el o o b r o t o we p r e o y z y j n e p o t e n c j o m e t r y s ł u ż ą do n a s t a wy z a k r e s u p r o p o r o j o n a l n o ś o l (JS>) 1 w a r t o ś c i z a d a n e j .
W r e g u l a t o r z e ARC-1w z a s t o s o w a n o wzmacni aoz p a r a m e t r y o z n y , w y k o r z y s t u j ą c y Jako zmi enną w o z a s i e r e z y s t a n o j ę ( wa r a k a p ) poj e mność p r a o u j ą o e j z a porowo d i o d y Ze n e r a ( r a d z i e o k i e d i o d y D 8 0 8 ) . J e s t t o pół pr ze wodni kowy wzmaoniaoz p r ą d u s t a ł e g o o b ar d z o d u ż e j o p o r n o ś o i w e j ś o l o w e j z w e w n ę t r z nym p r z e t w a r z a n i e m s y g n a ł u s t a ł o p r ą d o w e g o na zmiennoprądowy na m o d u l a t o r z e poj emnościowym.
.7 r o z w i ą z a n i a c h k o n s t r u k c y j n y c h u r z ą d z e ń g a ł ę z i e l e k t r y c z n e j sys t emu URS/KSA p o ł o ż o n o n a c i s k na t e s t o w o ś ć t y c h u r z ą d z e ń , t j . możl i wość k o n t r o
l i p r a w i d ł o w o ś c i p r a c y w c z a s i e n o r ma l ne j e k s p l o a t a o j l o r a z możl i wość s z y b k i e g o i ł a t w e g o wys zuka ni a u s z k o d z e n i a w p r zypa dku a w a r i i .
R o z w i ą z a n i a s ł u ż ą c e c e l o w i t e s t o w o ś c i s ą r ó ż n o r o d n e i z a l e ż ą od s t o p n i a sko mp l i k o wa n i a u r z ą d z e n i a , w kt ór ym mają być z a s t o s o w a n e . J e ś l i cho
d z i o u r z ą d z e n i a e l e k t r y c z n e j g a ł ę z i URS/KSA, do n a j p r o s t s z y c h r o z w i ą z a ń , o k t ó r y c h mowa, s ł u ż ą c y c h zar aze m do s p r a w d z a n i a danego u r z ą d z e n i a i c a ł e g o obwodu a u t o m a t y k i , s k ł a d a j ą c e g o s i ę z k i l k u r ó ż n y c h u r z ą d z e ń , j e s t w y p o s a ż e n i e t y c h u r z ą d z e ń w z w i e r a c z e zaol skowe wyj śc i owe l u b w e j ś o i o w e . U m o ż l i w i a j ą one ł a t w e w y ł ą c z e n i e u r z ą d z e n i a z obwodu p r z e z z w a r c i e J e g o w e j ś c i a l u b w y j ś c i a o r a z p o d ł ą c z e n i e do danych za ci sków p r z y r z ą d u k o n t r o l n e g o . 3udowę z w i e r a o z a , k t ó r a j e s t i d e n t y o z n a d l a w s z y s t k i c h u r z ą d z e ń URS/PiSA, p r z e d s t a w i a na p r z y k ł a d z i e p r z e t w o r n i k a n a p i ę c i a APU-4w r y s u nek 2 .
R o d z a j e p r a c y z w i e r a o z a
- nor mal na p r a c a : w k r ę t czer wony wy kr ę c ony, wkr ę t z i e l o n y w k r ę c o n y , o b o l ą - ż e n i e na z a c i s k a c h 1-3 ( J a k na r y s u n k u )
- a p a r a t w y ł ą c z o n y : obydwa w k r ę t y wkręoone
- k o n t r o l a : obydwa wk r ę t y w y k r ę c o n e , na z a o i s k a o h 2- 3 p r z y r z ą d k o n t r o l n y ( m i l l a m p e r o m i e r z 0-t5 mA).
Z a c i s k i 1 - 2 - 3 o r a z ł b y wkrętów s ą u mi e s z c z o n e w p r zypa dku a p a r a t ó w t a b l i c o w y c h ( n p . r e g u l a t o r y ) na i o h p ł y c i e t y l n e j , w p r z y p a d k u a p a r a t ó w skr zynkowyoh ( n p . p r z e t w o r n i k APU-4) s ą ł a t wo d o s t ę p n e po z d j ę c i u o z o ł o - wej pokrywy.
O p i s a n e z w i e r a c z e mogą r ó w n i e ż s ł u ż y ć do w y ł ą o z a n i a pewnyoh p o d z e s p o łów danego u r z ą d z e n i a , oelem p r z e p r o w a d z e n i a t e s t ó w . X t a k r e g u l a t o r c i ą g ł y ARC-1w opr ó o z c z t e r e o h z w i e r a o z y , s ł u ż ą c y c h do z w i e r a n i a w e j ś ć 1 j e d nego d l a obwodu wyj ś c i owego p o s i a d a z w i e r a c z do k o n t r o l i z a d a j n i k a w a r t o ś c i z a d a n e j r e g u l a t o r a . 2 a o i s k i J e g o , podobni e Jak 1 p o z o s t a ł y o h z w i e r a o z y
78 J a n u s a K ü n s t l e r
u m i e s z c z o n e s ą na p ł y c i e t y l n e j . Schemat p o ł ą c z e ń z w l e r ao z y z w e j ś c i a m i 1 z z a d a j n i k i e m w a r t o ś o i z a d a n e j za mi e s zoz ony j e s t n i ż e j . P r z y k o n t r o l i opo
rów mierników d o ł ą o z a n y o h z z e w n ą t r z można w y k o r z y s t a ń wbudowany w p ł y t ę ozoł ową r e g u l a t o r a m i e r n i k uchybu r e g u l a o j i .
S potencjometr dotci zodanej
6, m iernik uchybu regulacji
(o zokretle -20%* * 2 (0
Rys . 3
1 - 4 - w e j ś o i a r e g u l a t o r a ; 5 - p o t e n o j o m e t r w a r t o ś o i z a d a n e j , 6 — m i e r n i k uohybu r e g u l a o j i (w z a k r e s i e - 2 0 # + +20#)
N a j b a r d z i e j zł ożonym i skomplikowanym u r z ą d z e n i e m g a ł ę z i e l e k t r y o z n e jj URS/KSA j e s t r e g u l a t o r krokowy ARK-1W. P o s i a d a od r ozbudowany u k ł a d z w l e - r a o z y , u m o ż l l w i a j ą o y s p r a w d z e n i e p r a w i d ł o w o ś o i d z i a ł a n i a p o s z o z e g ó l n y o h b l o k ó w, d o k ł a d n e wyzerowani e r e g u l a t o r a 1 s p r a w d z e n i e j e g o c h a r a k t e r y s t y k i s t a t y o z n e j . Z e s p ó ł z wl e r a o z y d o s t ę p n y j e s t po w y s u n l ę o l u s z k i e l e t u z obudowy r e g u l a t o r a . Upr os zozony sohemat p o ł ą o z e ń z w l e r ao z y z e l e m e n t a m i r e g u l a t o r a p r z e d s t a w i a r y s u n e k 4 .
Roz war ol e za ci s ków 3 1 - 3 3 - 3 5 musi daó s t a n "+1" na w y j ś o i u r e g u l a t o r a , k t ó r y b ę d z i e z a s y g n a l i z o w a n y z a p a l e n i e m s i ę l a m p k i Ż+; z w a r o i e z a oi sków 3 3 - 3 5 - 3 7 odpowiada s t a n o w i "O", a z w a r o i e zaoi sków 3 5 - 3 7 - 3 9 musi s powodo- waó p r z e j ś o i e r e g u l a t o r a do s t a n u " - 1 " .
W s z y s t k i e t e s t a n y muszą być o s i ą g n i ę t e b e z wzgl ę du na p o ł o ż e n i e p o z o - s t a ł y o h z w l e r a o z y i w a r t o ś ć p r ą du we j ś o l o we g o r e g u l a t o r a . J e ż e l i w y n i k i b a d a ń s ą p o z y t y wn e , uważa s i ę , że p r z e r z u t n i k i b l o k k o n t a k t r o n ó w f l V ) d z i a ł a j ą p r a w i d ł o w o , a z a o l s k l 3 1 - 3 3 - 3 5 n a l e ż y ponownie z e w r z e ć .
P r z y z wa r t y o h z a o i s k a o h 9 - 1 1 - 1 3 , 3 - 5 , 2 3 - 2 5 - 2 7 p r ze p r o w a d z a s i ę w s t ę p - _ n e , a p r z y z w a r o l u 1 1 - 1 3 - 1 5 ( z a o l s k l 3 - 5 , 2 3 - 2 5 - 2 7 w dal s zym o i ą g u z w a r -
t e ) d o k ł a d n e z e r o w a n i e r e g u l a t o r a za pomocą p o t e n o j o m e t r u "0" z n a j d u j ą c e g o s i ę w b l o k u n a s t a w , d o p r o wa d z a j ą c do z e r a w s k a z a n i a m i e r n i k a uchybu r e g u l a c j i V. Zer owani e r e g u l a t o r a n a l e ż y p r z e p r o w a d z a ć ka ż dor azowo po
z m i a n i e par amet r ów s t a t y o z n y c h r e g u l a t o r a .
I człon dynamicznego sprężenia zwrotnego
M wzmacniacz parametryczny i wzmocniocz wyjściowy I Z wzmacniacz z przerzutnikiem
R y s . 4
I - z a d a j n i k w a r t o ś o l z a d a n e j , I I - o z ł o n dynami cznego s p r ę ż e n i a z w r o t n e g o , I I I - wzmaoniaoz p a r a m e t r y c z n y 1 wzmacni acz w y j ś c i o w y , IV - wzmao-
n i a o z z p r z e r z u t n i k l e m
Po wyzer owani u n a l e ż y z e wr z eć z a c i s k i 7—9—11, 1—3 , 17—19—21. Spr awdza
n i e par a met r ów s t a t y c z n y c h r e g u l a t o r a p r ze p r o wa d z a s i ę pr z y zwa rt yoh z a - c l s k a o h 2 5 - 2 7 - 2 9 i 3 - 5 .
80 J a n u s z K u n s t l e r
J e ż e l i z a d a j n i k XQ u s t a w i o n y j e s t na w a r t o ś c i 5 0 $ , t o r e g u l a t o r powi n i e n p r z y j ą ć s t a n " 0 " , a p o k r ę o a j ą c z a d a j n i k i e m w lewo l ub w prawo r e g u l a t o r musi p r z e j ś ć do s t a n u "+1" l u b " - 1 " p r zy tym samym r o z s t r o j e n i u z a - d a j n l k a od w a r t o ś c i 50$.
Aby od obwodów wejściowych, o d ł ą c z y ć wewnęt rzny z a d a j -n i k , n a l e ż y z wi e r a c z e m z w i e r a j ą c y m z a o i s k i 17- 19-21 z e wr z e ć z a c i s k i 1 9 - 2 1 - 2 3 .
P r z y z wa r t y o h z a o i s k a c h 3- 5 ( p o z o s t a ł e z a c i s k i z w a r t e z g o d n i e ze s c h e matem'), wył ą c z ony j e s t obwód dynami cznego s p r z ę ż e n i a z wr ot ne go XX, a r e g u l a t o r p o s i a d a c h a r a k t e r y s t y k ę p r o p o r c j o n a l n ą .
W p r z y p a d k u s t w i e r d z e n i a u s z k o d z e n i a j e d n e g o z b l oków, n a l e ż y j e b l i ż e j z l o k a l i z o w a ć , l u b wymienić c a ł y b l o k . C z y n n o ś c i t e s ą w p r z y p a d k u u - r z ą d z e ń URS/KSA u ł a t w i o n e , ze względu na montowanie p o s z o z e g ć l n y c h bloków na dr ukowanyoh p ł y t k a c h ze z ł o c o n y mi s t y k a m i , w ł a t w y spos ób wymiennych.
Wyszukiwanie u s z k o d z e ń l u b k o n t r o l a p r a w i d ł o w o ś c i p r a c y zamontowanego na wymiennej p ł y t o e b l o k u J e s t umoż l i wi one d z i ę k i p r z e d ł u ż a c z o m , p o s i a d a jącym na jednym końcu g n i a z d a do umocowania p ł y t k i , a na dr ugi m w t y k i , od
p o w i a d a j ą c e gniazdom w r e g u l a t o r z e . Obie c z ę ś c i p r z e d ł u ż a o z a p o ł ą c z o n e są o d p owi e dni o d ł u g i m i , g i ę t k i m i k a b l a m i , co u mo ż l i wi a pomi ar n a p i ę ć w po s z c z e g ó l n y c h p u n k t a c h b l oku p o d c z a s n o r m a l n e j p r a c y c a ł e g o u r z ą d z e n i a 1 l o k a l i z a c j ę u s z k o d z e n i a .
'Wyżej wymi eni one r o z w i ą z a n i a p o z w a l a j ą p r z y p u s z c z a ć , że u r z ą d z e n i a g a ł ę z i e l e k t r y c z n e j URS/KSA będą mogły być w t r a k c i e e k s p l o a t a c j i szybko do
pr owadzone do p e ł n e j s p r a w n o ś c i w pr zypa dku z a i s t n i e n i a i c h u s z k o d z e n i a , pod war unki em u p r z e d n i e g o p r z y g o t o w a n i a i n s t r u k c j i p o s t ę p o w a n i a w p r z y p a d k a c h typowyoh u s z k o d z e ń .
Omówiony wyżej r e g u l a t o r AHC-1 w r a z z i nnymi a p a r a t a m i t e g o s y s t e m u , k t ó r y o h p i e r w s z e p r o t o t y p y wykonano w 1967 r . , J e s t pr ze dmi ot e m zarówno l a b o r a t o r y j n y c h j a k i e k s p l o a t a c y j n y c h b a d a ń , maj ąoych na c e l u s p r a w d z e n i e i c h w ł a s n o ś c i m e t r o l o g i c z n y c h w war unkac h nor ma l nyc h i o d b i e g a j ą c y c h od nor ma l n y c h o r a z i c h p r z y d a t n o ś c i do celów a u t o m a t y k i .
P i e r w s z e pr óby elementów syst emu UR3/KSA p r z e p r o w a d z i ł w 1968 r . I n s t y t u t A u t o ma t y k i Systemów E n e r g e t y c z n y c h we Wrocł awi u w e l e k t r o c i e p ł o w n i Tu
rów na b l o k u 200 MW.
Do badań wybrano 3 typowe o b i e k t y r e g u l a c j i , na k t ó r y o h ur uc h o mi o n o na b a d a n y o h e l e m e n t a o h ( r ó w n o l e g l e do i s t n i e j ą c e j a p a r a t u r y ) n a s t ę p u j ą c e u -
k ł a d y a u t o m a t y o z n e j r e g u l a o j i : a ) UAR poziomu wody w wa l c z a k u
b ) j e d n o p a r a me t r o wy UAR t e m p e r a t u r y p a r y w t ó r n e j c ) kaskadowy UAR t e m p e r a t u r y p a r y p i e r w o t n e j .
ad a ) O b i e k t r e g u l a o j i p o s i a d a n a s t ę p u j ą c ą f u n k c j ę p r z e j ś o i a :
H(p) = p
1 T^p+T GCp)
+ i'F^p+T ~ p*0 D(p)
K2 ( p ) K.| ( p ),
g d z i e :
H - pozi om wody w wa l o z a k u (jnmJ G - p r z e p ł y w wody z a s i l a j ą c e j D - p r z e pł yw p a r y |j?>]
k 1 = 8
0 -
k 2 = 1 mm inln 'to I
3 T J
mm~|10
T2 = T3 20 [sek]
Schemat blokowy UAR poziomu w wa l oz a ku p r z e d s t a w i a r y s . 5,
R y s . 5
ad t ) F u n k c j a p r z e j ś c i a o b i e k t u :
e “ T° P
g d z i e :
Z - t e m p e r a t u r a p a r y w t ó r n e j [ d e g ] Gy - pr z e pł yw wody wt r y s k o we j [ t / h ] k - 1 f 3 3 § f t
T = 428 sek T Q = 72 sek
a d o ) F u nkoj a p r z e j ś o l a o b i e k t u ;
82 J a n u s z K ü n s t l e r
g d z i e :
Z - t e m p e r a t u r a p a r y p i e r w o t n e j [°C Gy - p r z e p ł y w wody wt r y s k o we j [V]
D - pr ze pł yw p a r y M Gg — p r ze p ł y w s p a l i n ( jfj
k 1 =
°C
° » 2 w = 186 sek T01 = 56 sek
k 2 . 92 , 5 5 ° c rr - 3?2 *> 3 1 0 sek T02 = 120 sek
k 3 “
On
1 , 9 Tę- = 250 sek To3 = 36 sek
Sohemat blokowy UAR p r z e d s t a w i a r y s . 6 . Za 100# p r z y j ę t o wy d a j n o ś ć 650 t / h .
Głównymi z a k ł ó o e n i a m i i n s t a l a c j i b y ł y przypadkowe z a k ł ó o e n i a w podawa
n i u p a l i w a i zmiany j e g o w a r t o ś c i o p a ł o w e j . A p a r a t u r ą b a d a n ą b y ł y : r e g u l a t o r y ARK—1 , ARC—1 , s uma t or ABS-1, z a d a j n i k ANS-1, p r z e t w o r n i k wykonaw
c z y ADK-1 i pomiarowy APU-1.
Y/yżej o p i s a n e u k ł a d y r e g u l a o j i p r a c o wa ł y w dwóoh w e r s j a o h : z r e g u l a t o r em krokowym i z r e g u l a t o r e m c i ą g ł y m .
Czas p r a c y p o s z c z e g ó l n y c h UAR wa h a ł s i ę w g r a n i o a o h k i l k a s e t do ponad 2500 g o d z i n .
Pr z e pr owa dz one b a d a n i a p o z w o l i ł y s t w i e r d z i ć , że b ada na a p a r a t u r a pod względem z a k r e s u n a s t a w , i c h p o w t a r z a l n o ś o i i ł a t w o ś c i s t r o j e n i a odpowi a
da s t a wi a nym wymaganiom.
Równooz eśni e z g ł o s z o n o s z e r e g k r y t y o z n y o h uwag. I t a k s t w i e r d z o n o d u ż ą a w a r y j n o ś ć r e g u l a t o r ó w i p r z e t wo r n i k ó w APU (na k i l k a badanyoh r e g u l a t o r ó w t y l k o J e d e n p r a o o w a ł p r z e z o a ł y o k r e s b e z a w a r y j n i e ) . S t w i e r d z o n o br ak o g r a n i c z e n i a c a ł k o w a n i a w r e g u l a t o r z e c i ą g ł y m ARC-1, co u m o ż l i w i ł o z a s t o sowani e go Ja ko r e g u l a t o r a pomocni czego w ka s k a d o we j r e g u l a o j l t e m p e r a t u r y p a r y [ i j , z a k w a l i f i k o w a n o J a ko wadę b r a k g a l w a n i c z n e g o o d d z i e l e n i a wej- ś o i a od w y j ś o i a w p r z e t w o r n i k u APU-1 i t p .
Wi el e z t y o h uwag z o s t a ł o u wz g l ę d n i o n y c h p r z e z pr oduoent a , ( " E u r e k a "
Wr o c ł a w ) , k t ó r y w r o k u 1969 w y p u ś o i ł u l e p s z o n e a p a r a t y t z w . s e r i i "w" (np ARC-lw ) .
N i e s t e t y , w o h w i l i o b e o n a j UAR w y k o r z y s t u j ą o e t e u l e p s z o n e u r z ą d z e n i a s ą u r u c h a mi a n e t y l k o w Jednym z a k ł a d z i e ( E l e k t r o c i e p ł o w n i a Gdańsk XX), w p o z o s t a ł y o h p r a o u j ą a p a r a t y s t a r e g o t y p u .
Pi er wszym o a ł o ś o l o w o zautomatyzowanym w o p a r o i u o e l e m e n t y URS o b i e k t em J e s t E l e k t r o c i e p ł o w n i a Łódź I I I . P r a o u j ą tam u r z ą d z e n i a s t a r e g o t y p u , z w y j ą t k i e m p r z e t w o r n i k a pomiarowego APU-4.
W wyniku n i e s p r a w n o ś o i o b i e k t u w i e l e UAR z o s t a ł o oddanyoh do e k s p l o a t a c j i z o p ó ź n i e n i a m i . P r a o u j ą o y m l n a j d ł u ż e j u k ł a d a m i s ą :
- UAR poziomu w w a l o z a k a c h (od VI 1969),
- UAR o l ś n i e n i a p a r y ze s t a o j ą r e d u k o y j n o - s o h ł a d z a J ą o ą - UAR t e m p e r a t u r y p a r y za s t a o j ą r e d u k o y j n o - s c h ł a d z a j ą o ą - UAR t e m p e r a t u r y p a r y za soh ł a d z a o z e m p a r y t e o h n o l o g l o z n e J - UAR o l ś n i e n i a w odgazowywaozu
- UAR o l ś n i e n i a p a r y do odgazowywaczy - UAR o l ś n i e n i a wody o i e p ł o w n i o z e J ,
Ukł ady t e ( z w y j ą t k i e m p i e r w s z e g o ) p r a o u j ą od I 1970 [2] .
J a k J u ż wspomni ano, Jedynym o b e o n l e o b i e k t e m wy k o r z y s t u j ą c y m e l e m e n t y zmo
d e r n i z o w a n e j s e r i i "w" J e s t E l e k t r o c i e p ł o w n i a Gdańsk I I . W o h w i l i o b e o n e j p r a o u j ą tam n a s t ę p u j ą o e u k ł a d y r e g u l a c j i :
- UAR pozi omu wody w wa l o z a k u (z el ementów URS w y k o r z y s t a n e : s u m a t o r ABS-1 1 r e g u l a t o r ARK-1W )
- UAR t e m p e r a t u r y pary za I I s t o p n i e m p r z e g r z e w a c z a (ARC-3W, ARK-1W, APU-4W )
- UAR o l ś n i e n i a i t e m p e r a t u r y p a ry na s t a o j a o h r e d u k o y j n o - s o h ł a d z a j ą - oyoh (APU--.W , ARK-1W )
- UAR o l ś n i e n i a wody c i e p ł o w n i c z e j (ARK-1W ) - UAR poziomu s k r o p l l n w podgr ze wa ozu (ARK-lw ) - UAR o l ś n i e n i a par y w odgazowywaczu (ARK—1w ) - UAR o i ą g u kominowego (ARK—1w, ANS-lw) - UAR dopływu wody do k o t ł a wodnego (ARK-1w)
J a n u s z K ü n s t l e r
UAR t e m p e r a t u r y p a r y w podgrzewaozu p r a c u j ą od p o c z ą t k u k w i e t n i a 1 971, UAR pozi omu wody w w a l c z a k u od l i s t o p a d a , a p o z o s t a ł e wymienione u kł a d y od g r u d n i a 1970.
Z elementów URS p r a c u j ą t u j e s z c z e s t a o y j k i ADS-4 i p r z e t w o r n i k i wyko
nawcze ADK-2, p r zy pomocy k t ó r y c h p r o wa d z i s i ę r ę c z n i e (od l i s t o p a d a 19701 r e g u l a o j ę obrotów podaj ni ków węgla o r a z r e g u l a c j ę podmuchu.
J a k wynika z p r z e p r o wa d z o n y c h w o z a s i e p r a c y wyżej wymienionych UAR ob
s e r w a c j i , s p e ł n i a j ą one p o s t a w i o n e im wymagania.
Kol ej nym o b i e k t e m automatyzowanym w o p a r c i u o u r z ą d z e n i a URS j e s t Elek
t r o w n i a Ł a z i s k a XI. Ur uc homi e ni e układów a u t o m a t y k i na t y c h e l e m e n t a o h od
b y ł o s i ę stos unkowo n i e d a wn o , oo w p o ł ą c z e n i u z f a k t e m , źe na s k u t e k n i e s p r a w n o ś c i obi e kt ów t e c h n o l o g i c z n y c h n i e p r a c o wa ł y one n i e p r z e r w a n i e s p r a w i a , że l i o z b a d n i c i ą g ł e j p r a c y j e s t n i e w i e l k a . Podane p o n i ż e j i l o ś c i d n i o i ą g ł e j p r a o y p o s z c z e g ó l n y o h układów o d n o s z ą s i ę do d a t y 5 . V . 1971 r . :
- UAR poziomu wody w w a l c z a k u . Układ t e n p r z e d s t a w i a r y s . 7 . P r a c u j e on w sp o s ó b c i ą g ł y 15 d n i , u t r z y m u j ą o poziom z d o k ł a d n o ś o i ą w g r a n i - oaoh - 20 mm HgO. J e s t t o UAR z a p r o j e k t o wa n y p r z e z I n s t y t u t E n e r g e t y k i .
R y s . 7
- UAR poziomu w z b i o r n i k u wody z a s i l a j ą o e j ( r e g u l a t o r ARK-1, 20 d n i o i ą g ł e j p r a o y 1.
- UAR c i ś n i e n i a i t e m p e r a t u r y p a r y ze s t a c j ą r e d u k o y j n ą ( r e g u l a t o r y ARK-1, 10 d n i p r a oy 1.
- UAR o l ś n i e n i a w odgazowywaozu (ARK-1, 20 d n i p r a c y 1.
- UAR c i ą g u kominowego (ABS-1, ANS-1, ARC-1, ADS-4, ADK-1; 5 d n i p r a o y ) .
Wydaje s i ę , że w n i o s k i j a k i e wypł yną z o b s e r w a c j i p r a o y u r z ą d z e ń URS w e l e k t r o w n i Ł a z i s k a I I (po odpowiednim o k r e s i e p r a o y ) będą b a r d z o ważne ze wzgl ę du na t r u d n e w a r u n k i p r a oy w t a m t e j s z e j s t e r o w n i . J e s t ona u m i e s z cz ona w p o b l i ż u młynów i odgazowywaozy i b r a k j e j k l i m a t y z a o j i 1 a m o r t y - z a o j i oo s p r a w i a , że w a r u n k i pr aoy pod względem w l b r a o j i , z a p y l e n i a i k o - r o z y j n o ś c i s ą b a r d z o n i e s p r z y j a j ą c e . Np. duże z a p y l e n i e powoduje o s a d z a n i e s i ę p y ł u węglowego m. I nnymi na p ł y t c e z o p o r n i k a m i s p r z ę ż e n i a z w r o t nego r e g u l a t o r a ARC-1, oo z w i ę k s z a j ą o upływnośó między z a o i s k a m i t y c h opor ni ków może z a k ł ó c i ó p r a o ę r e g u l a t o r a P I d l a dużych ozasów c a ł k o w a n i a .
Od b i o r o a mi u r z ą d z e ń URS poza e n e r g e t y k ą maj ą byd w l a t a o h p r z y s z ł y o h oe m e n t o w n l e . W o h w i l l o b e c n e j j e d n a k j e d y n i e na t e r e n i e cementowni "Odra"
w Opolu j e s t zamontowanych k i l k a s z t u k p r z e t wor ni ków APR-1 1 k i l k a n a ś c i e APU-1, k t ó r e s ą p od ł ą c z o n e od s t y o z n i a 1971, j e d n a k i o h s y g n a ł wy j ś c i o wy n i e j e s t na r a z i e wy k o r z y s t y wa n y . S ł u ż y ó one maj ą do o e n t r a l n e j r e j e s t r a c j i danyc h i do z a m i e r z o n e j i d e n t y f i k a c j i o b i e k t u , na kt ór ym s ą z a mont o
wane . Chodz i t u o p i e o o b r o t o w y . P r z e t w o r n i k i t e p r a c u j ą w o i ę ż k i o h warun- kaoh pod względem z a p y l e n i a , obeone s ą rów-nież w i b r a o j e .
W c h w i l i o be one j o b i e k t y wn a ooena s yst emu URS na p o d s t a w i e p r z e d s t a w i o n e j wyżej a k t u a l n e j s y t u a c j i w z a k r e s i e j e g o w y k o r z y s t a n i a w p r z e m y s ł o wych u k ł a d a c h a u t o m a t y k i j e s t t r u d n a .
Wynika t o z n a s t ę p u j ą o y o h p r z y o z y n :
- Układów a u t o m a t y k i pr ze mys ł owej z e l e m e n t a mi syst emu URS j e s t w ohwt- 11 o b e o n e j ma ł o, a i s t n i e j ą c e p r a c u j ą od niedawna ( z w y j ą t k i e m E l e k t r o c i e p ł o w n i Łódź I I I ) .
- Z w y j ą t k i e m E l e k t r o c i e p ł o w n i Gdańsk I I w s z y s t k i e wy k o r z y s t a n e u r z ą d z e n i a URS n a l e ż ą do u r z ą d z e ń s t a r e g o t y p u , a więo maj ącyoh g o r s z e w ł a s n o ś o i od produkowanej o b e o n i e , zmoder ni zowanej s e r i i "w".
Mimo t y c h t r u d n o ś c i można s t w i e r d z i ó , że omawiane u r z ą d z e n i a pod wzgl ę
dem z a k r e s u nas t aw o r a z i c h dopas owa ni a do o b i e k t u ( ł a t w o ś ó s t r o j e n i a ) s p e ł n i a j ą s t a w i a n e im wymagania. Ni e mn i e j uż yt kowni oy mają s z e r e g z a s t r z e ż e ń . Oto n i e k t ó r e z n i o h , sf ormuł owane w o p a r c i u o obs e r wa o j e w ł a s n e i l n f o r m a o j e u z y s k a n e w o z a s l e rozmów p r z e pr owa dz onyoh w n a s t ę p u j ą c y c h l n - s t y t u o j a o h : JASE we Wr o c ł a w i u , ZD " Eur eka " we Wr o c ł a wi u , E l e k t r o c i e p ł o w n i a Ł a z i s k a I I , "Ene r gopomi ar " w G l i w i c a o h :
- Zł a j a k o ś ó i w zwi ązku z tym mała nlezawodnośó niektórych elementów. Do
t y c z y t o gł ó wn i e " z a o i n a j ą o y o h " s i ę b a r d z o c z ę s t o k o n t a k t r o n ó w , j a k r ó w n i e ż wskaźników na r e g u l a t o r a o h l u b s t a c y j k a c h , k t ó r e ł a t w o u l e g a j ą us z k o d z e n i o m meohanioznym, n i e mają m o ż l i w o ś c i r e g u l a o j i " z e r a "
me ohani oz nego z z e w n ą t r z i ma j ą n i s k ą k l a s ę ( do c h o d z ą c ą do 1 0 ) .
86 J a n u s z K ü n s t l e r
- N i e s t a r a n n o ś ć zarówno wykonani a n i e k t ó r y c h e l e me n t ó w, Jak l o h mont a
ż u . Wymienić t u można: b r a k w ogól e pewnych el ement ów w'nowym u r z ą d z e n i u # o l ę ż k o o b r a o a j ą c e s i ę p o t e n o j o m e t r y # za mi a na mi e j s o a mi ó r u b z i e l o n y c h z ozerwonyml w z w i e r a o z a o h za ci s kowych# z b y t d ł u g i e w y s t a - J ą oe poza p ł y t k ę drukowaną końoówki , mogące p r z y wysuwaniu a p a r a t u z obudowy z a o z e p i a ć o n i ą , p o w o d u j ą o w t e n sposób z wa r ol e # n i e d o k ł a d n i e wykonane obudowy, u n i e m o ż l i w i a j ą c e c z a s a m i zamianę dwóoh t y c h sa
mych a p a r at ó w m i e j s o a m i w obudowaoh.
- N i e z b y t f u n k o j o n a l n e n i e k t ó r e r o z w i ą z a n i a . Wymienić t u można: k o - n i e o z n o ś ó "ooz kowanl a " przewodów p r z y l o h p o d ł ą c z a n i u do z a ol sków#
n i e d o g o d n e u m i e s z o z e n i e p ł y t k i oporników s p r z ę ż e n i a z wr o t n e g o w r e - g u l a t o r a o h ARC - w y g o d n i e j s z e r o z w i ą z a n i e u z y s k a ć by można p r z e z za
mianę mi e j s o a mi t e j p ł y t k i z p o t e n c j o m e t r a m i nas t aw P i T ^ / P j # p l a s t i k o w ą o s ł o n ę p ł y t y o z o ł o we j a p a r a t ó w , k t ó r a w k r ó t k i m c z a s i e u l e g a t a k i e m u z a n i e c z y s z c z e n i u , że u n i e m o ż l i w i a o d o z y t wskaź ni ków, oo zmu
sza do p r a oy p r zy p o d n i e s i o n e j o s ł o n i e .
- Ni e p r a wi d ł o we r o z w i ą z a n i a k o n s t r u k o y j n e n i e k t ó r y o h u r z ą d z e ń . I t ś k w zmodernizowanym r e g u l a t o r z e ARC-lw wykonano wprawdzie o g r a n i c z e n i e p r ą d u w y j ś o i o w e g o , l e c z mimo t e g o , o z a s J a k i musi u p ł y n ą ć , by po z m i a n i e znaku s y g n a ł u b ł ę d u p r z y o s l ą g n l ę o i u w a r t o ś o i g r a n i o z n e j p r ą du wyj óoi owego r e g u l a t o r z a o z ą ł "odoał kowywaó" w y n o s i o k o ł o j e d n e j d z i e s i ą t e j a k t u a l n i e n a s t a w i o n e g o c z a s u Tl f o ż y l i w y n o s i d l a maksy
m a l n e j nas t awy o k o ł o 3 mi n. Z a s t r z e ż e n i e b u d z i ć może k o n i e c z n o ś ć bu dowy w p o s t a o i osobnego u r z ą d z e n i e r e g u l a t o r a o i ą g ł e g o P , co wynika z n i e m o ż n o ś o i w y ł ą o z e n i a d z i a ł a n i a o a ł k u j ą o e g o w r e g u l a t o r z e PID t y pu ARC.
- Brak w o h w l l l o b e o n e j p e ł n o w a r t o ś c i o w e j s t a o y j k i . St osowana s t a o y j k a ADS-4 wymaga w s p ó ł p r a o y z p r z e t w o r n i k i e m ADK-, gdyż n i e ma p r z y c i s k ó w u m o ż l i w i a J ą o y o h z a ł ą c z a n i e n a p l ę o i a o o d p o w i e d n i e j b i e g u n o wo ś c i wp r o s t na s i l n i k . S t a o y j k a t a p o s i a d a dwa w s k a ź n i k i : s y g n a ł u b ł ę d u i s y g n a ł u wy j ś o i o we g o ze s t a o y j k i , z a ś b r a k j e j ws k a ź n i k a p o ł o ż e n i a o r g a n u wykonawożego.
LITERATURA
1 . S . K o ł k i e w i o z , J . P o l l a k - Układy kaskadowe r e g u l a c j i t e m p e r a t u r y p a r y w b l o k a o h e n e r g e t y c z n y c h z z a s t o s o w a n i e m a p a r a t u r y s yst emu URS/KSA.
2 . J . K u r l l e o - P i e r w s z e d o ś w i a d o z e n i a e k s p l o a t a o y j n e sys t emu URS/KSA w e n e r g e t y o e .
p o z .
Fil
i [2] za ml e s z oz one w z b i o r z e r e f e r a t ó w K o n f e r e n c j i Kat owi c e X 197(1 na t e m a t : " Doświ a doze ni a e k s p l o a t a o y j n e w z a k r e s i e p r z e m y s ł o wych układów a u t o m a t y k i " .3 . Wyni ki badań u r z ą d z e ń sys t emu URS/KSA w E l e k t r o c i e p ł o w n i Turów. Opr a
cowa ni e IASE, Wrodław.
4 . J . K u r i l e o - El ement y a u t o m a t y k i URS.
5 . T . l ' ilS3al a - Krajowy Syst em Au t o ma t y k i - g a ł ą ź e l e k t r y c z n a a n a l o g o w a . p o z . [4] 1 £5] z a mi e s z c z o n e w z b i o r z e r e f e r a t ó w V I I I K o n f e r e n c j i G l l - wloe IX 1968 na t e m a t : " h l e k t r o n i c z n a a p a r a t u r a do pomiarów i a u t o ma t y k i w p r ze my ś l e chemi cznym".
6 . 1 . . Yójtowicz (Ili j - Z a s t o s o wa n i e w e n e r g e t y o e s yst emu UR5/KSA PAK nr 10 1969.
7 . Dokument aoja t e c h n i c z n o - r u c h o w a , Z a k ł ad Doświ adoz al ny " t u r e k a " , . / r o - oław 1969,
- R e g u l a t o r krokowy ARK-1W - R e g u l a t o r c i ą g ł y ARC-1W - P r z e t w o r n i k pomiarowy APU-ąw
Rę k o p i s z ł o ż o n o w R e d a k c j i w d n i u 2 0 . X . 1971 r .
3Ai.iŁMAUHJI O CM CTHiŁ W ILK I PHMJiCiMX P i m í I T O P O B .
P e 3 b u e
B C T a T t e K o p o T K o p a c u a T p n D a u T O ł a j i e ^ G H T u a j i e K T p M v e c K c h b6t b h. c w c T e u u U R S/K 3A ( r o c y g a p c T B e H H a H O w c T e u a Ab t c m b t h k h) c o c o d e a i i B i u y u e T o u h x S K C n j i y - a T a m i O H H L O C O B O l l C T B .
P a c c u o T p o H o T U K K e n e p B b i e h t o t h 3 K c r u i y a T a u n n 3 T n x y c T p c h c T B b n p o u t a u j i e H - k c ż C K C T e u e a B T o u a T w K z .
UOXaS Oil THli SiTSPoU OF AL.-CTRICAL RbGULAPORS
S u m m a r y
In t h i n a r t i c l e a r e d e s c r i b e d i n s h o r t t h e e l e m e n t s f o r t h e e l e c t r i c a l e q u i p me n t o f t h e s y s t em UR8/K3A ( Domest i c Aut oma t i on S y s t e m ) , e s p e c i a l l y t a k i n g i n t o c o n s i d e r a t i o n t h e i r e x p l o i t a t i o n f e a t u r e s . Pher e h a s ' a l 3 o bee n d e s c r i b e d some e x p l o i t a t i o n e x p e r i e n c e s r e s u l t i n g from t h e a p p l i c a t i o n o f t h e d e v i c e s i n i n d u s t r i a l a u t o m a t i o n s y s t e m s .