• Nie Znaleziono Wyników

Diety o dużej zawartości białka i niskim wskaźniku glikemicznym ułatwiają utrzymanie zmniejszonej masy ciała u dorosłych z nadwagą

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Diety o dużej zawartości białka i niskim wskaźniku glikemicznym ułatwiają utrzymanie zmniejszonej masy ciała u dorosłych z nadwagą"

Copied!
2
0
0

Pełen tekst

(1)

Diabetologia po Dyplomie Tom 8 Nr 2, 2011

46

Larsen TM, Dalskov SM, van Baak M, Jebb SA, Papadaki A, Pfeiffer AF, Martinez JA, Handjieva-Darlenska T, Kunešová M, Pihlsgård M, Stender S, Holst C, Saris WH, Astrup A; Diet, Obesity, and Genes (Dioge- nes) Project: Diets with high or low protein content and glycemic index for weight-loss maintenance. N Engl J Med 2010; 363:

2102–2113.

StreSzczenie

Projektbadania. Randomizowanapróba klinicznawedługschematuczynnikowe- go 2×2.

Grupabadana. Do udziałuw badaniu kwalifikowalisiędorośliEuropejczycyz po- czątkowymwskaźnikiemmasyciała(BMI) wynoszącym 27-45kg/m2orazz conaj- mniejjednymdzieckiemw domu,którzy z powodzeniemukończyliwstępnąfazę stosowaniadietyo małejwartościenerge- tycznej.W ośmiuośrodkachuczestniczą- cychw badaniuwłączonodo niegoi objęto randomizacjąłącznie 773osobydorosłe

wwieku średnio41lati ześrednimBMI wynoszącym 34kg/m2.Kryteriawyłączenia obejmowałycukrzycę,niekontrolowane nadciśnienietętniczelubhiperlipidemię, a takżechorobęsercaw wywiadzie.

Metody. Uczestnikówprzypisywanowe- długschematuczynnikowego 2×2do jed- nejz pięciudiet:o małejzawartościbiałka i niskimwskaźnikuglikemicznym,małej zawartościbiałkai wysokimwskaźnikugli- kemicznym,dużejzawartościbiałkai ni- skimwskaźnikuglikemicznym,dużej zawartościbiałkai wysokimwskaźnikugli- kemicznymlubteżdo dietykontrolnej (swoistejdladanegokraju,o umiarkowa- nejzawartościbiałka).Wszystkiediety charakteryzowałysięumiarkowanązawar- tościątłuszczów(25-30%wartościenerge- tycznej)i nienarzucanow nichżadnego limitułącznejkaloryczności.

Poradnictwodietetyczneprowadzono codwatygodnieprzezpierwsze 6tygodni,

a następnierazw miesiącuażdo końca próbyklinicznej.W dwóchz ośmiuośrod- kówwszystkieproduktyżywnościowe

pochodziłyzespecjalnego„sklepuspo- żywczego”prowadzonegow ramachbada- nia,natomiastuczestnicyw pozostałych sześciuośrodkachotrzymywalitylkoin- strukcjei poradnictwo.

Głównymocenianymparametrembyła zmianamasyciaław ciągu 26tygodni,oce- nianaw analiziewedługzamiaruleczenia z wykorzystaniemmieszanegomodeluli- niowego.Brakującedaneuzupełniano przy założeniu,żezmianynastępujące u osób,którewypadłyz obserwacji,miały takąsamącharakterystykęjaku osóbpo- zostającychw badaniuprzezcałyzaplano- wanyokresobserwacji.

Wyniki.W ciągu 26tygodnipróbykli- nicznejz obserwacjiwypadło 225spo- śród 773uczestników(29%),przy czym częściejbylitouczestnicyz grupydiety o małejzawartościbiałkai wysokimwskaź- nikuglikemicznym.Wewszystkichgru- pach,z wyjątkiemdietyo dużejzawartości białkai niskimwskaźnikuglikemicznym, nastąpiłpewienprzyrostmasyciała.

W grupachprzypisanychdo dieto dużej zawartościbiałkalubniskimwskaźnikugli- kemicznymprzyrostmasyciałabyłjednak mniejszy(różnicaodpowiednio 0,93 i 0,95kg)niżwśródpacjentówprzypisa- nychdo dieto małejzawartościbiałka i/lubwysokimwskaźnikuglikemicznym.

Połączeniedużejzawartościbiałkai niskie- gowskaźnikaglikemicznegoniewykazy- wałodziałania,którebyłobywiększeniż addytywne.

Autorzyodnotowali,żeuczestnicynie podawaliróżnicw subiektywnymodczu- ciułaknienia,aletedaneniemiałycharak- teruilościowego.Korzyścizestosowania dietyo dużejzawartościbiałkabyływięk- szew ośrodkach,w którychprowadzono specjalny„sklepspożywczy”niżw ośrod- kach,w którychtylkoprzekazywanoin- strukcje.Korzyścizestosowaniadiety o niskimwskaźnikuglikemicznymbyły

większew ośrodkach,w którychtylko przekazywanoinstrukcje,niżw prowadzą- cychspecjalny„sklepspożywczy”.

Wnioski. Dietao dużejzawartości

białka,niskimwskaźnikuglikemicznym i umiarkowanejzawartościtłuszczów,

bezograniczeńłącznejkaloryczności

byłaskuteczniejszymsposobemutrzymy- waniazmniejszonejmasyciałau doro- słych,u którychpoczątkowouzyskano skutecznejejzmniejszenieza pomocą dietyo bardzomałejwartościenergetycz- nej,niżdietyo umiarkowanejlubmałej zawartościbiałkai/lubwysokimwskaźni- kuglikemicznym.

Komentarz

Kwestiaoptymalnejdiety(lubdiet)mają- cejna celuzmniejszeniemasyciała,utrzy- maniazmniejszonejmasyciałaoraz zachowaniedobregoogólnegostanu zdrowiapozostajekontrowersyjnau cho- rychna cukrzycęorazosóbzagrożonych cukrzycązarównow badaniachnauko- wych,jaki w praktyceklinicznej.W tej próbieklinicznejautorzyeuropejscyoce- niliróżnedietymającesłużyćutrzymaniu zmniejszonejmasyciałau uczestników badania,którymudałosięschudnąćpod- czaspoczątkowegostosowaniadiety o ograniczonejwartościenergetycznej.

Porównanopięćróżnychdiet,któreza- wierałyumiarkowanąilośćtłuszczów

(25-30%wartościenergetycznej)i niena- kładałyograniczeńpod względemkalo- ryczności,stwierdzając,żedietyo niższym wskaźnikuglikemicznymi większejzawar- tościbiałkautrzymywałyzmniejszonąma- sęciałaskuteczniejniżdietyo większym wskaźnikuglikemicznymi mniejszejza- wartościbiałka.

Prowadzeniepróbklinicznych,w któ- rychporównujesięróżnediety,możebyć trudne,ponieważuczestnicytakichbadań częstomajątrudnościz przestrzeganiem przypisanejdiety.W tejpróbieklinicznej, mimobardzowyselekcjonowanejpopula-

dietyo dużejzawartościbiałkai niskim

wskaźnikuglikemicznymułatwiająutrzymanie zmniejszonejmasyciałau dorosłychz nadwagą

MichaelPignone, MD,MPH

Badanie

46_47_pignone:kpd 2011-05-10 15:44 Page 46

Tom 8 Nr 2, 2011 Diabetologia po Dyplomie 47 cjii intensywnejinterwencji, 29%uczestni-

kównieukończyłobadania.

Abyzaradzićtemuproblemowi,auto- rzyprzeprowadzilianalizywedługzamiaru leczenia,zakładając,żeteosoby,którewy- padłyz obserwacji(i w związkuz tymbra- kowałoichdanych),byłypodobne do osób,któreutrzymałysięw badaniu przezcałyzaplanowanyokresobserwacji.

W analiziewrażliwościzbadanorównież założenie,żeosoby,którewypadłyz bada- nia,przybierałyna wadze 1 kgmiesięczne, i uzyskanopodobnewynikipod wzglę- demrezultatówstosowaniadieto różnej zawartościbiałkai wskaźnikuglikemicz- nymjakw głównychanalizach.Tewyniki zwiększająnaszeprzekonanie,żeobser- wowanekorzyścizestosowaniadieto du- żejzawartościbiałkai niskimwskaźniku glikemicznymsąprawdopodobniepraw- dziwe.

Wartorównieżpodkreślić,żetewyniki uzyskano,mimożeróżnicaodsetkakalorii pochodzącychz białkamiędzydietami o dużeji małejzawartościbiałkawyniosła tylko 5punktów(podczasgdypierwotnie zakładanoróżnicę 12punktów),a różnica wskaźnikaglikemicznegomiędzydietami o niskimi wysokimwskaźnikuglikemicz- nymwyniosłatylko 5jednostek(pierwot- niezakładanoróżnicę 15jednostek).

Stosowaniedieto niskimwskaźniku glikemicznymw prewencjii leczeniucu- krzycy,a takżew celuredukcjimasyciała,

budziostatniodośćdużezainteresowanie. Z metaanalizykilkumałych,randomizowa- nychpróbklinicznychwynika,żediety o niskimwskaźnikuglikemicznymmogą zmniejszaćwartośćhemoglobinyA1C i ograniczaćwystępowanieincydentówhi- poglikemiiu chorychna cukrzycę,a także sprzyjaćwiększemuzmniejszeniumasy ciałaniżdietykontrolneorazpodobnemu lubwiększemuniżdietyo małejzawarto- ścitłuszczówi ograniczonejwartościkalo- rycznej.2

Ostatniow większymstopniuzwraca sięrównieżuwagęna potencjalnynieko- rzystnywpływdieto większejzawartości węglowodanówna wynikileczeniacukrzy- cy.3Ograniczonedanewskazują,że zmniejszaniespożyciawęglowodanów możepoprawiaćwynikileczeniazwiązane z cukrzycą,natomiastwpływna masęciała i ogólnystanzdrowiaw porównaniuz in- nymidietamipozostajekontrowersyjny, dlategokoniecznesądalszebadania.4 Wydajesię,żew tejpróbieklinicznej skutecznymsposobemutrzymywania zmniejszonejmasyciałabyłozarówno zwiększeniezawartościbiałekw diecie kosztemwęglowodanów,jaki poprawaja- kościspożywanychwęglowodanówprzez obniżenieichwskaźnikaglikemicznego.

Tewynikimusząbyćrozważanew kon- tekścieznacznegostopniawyselekcjono- waniabadanejpopulacji,w której prowadzonorównieżintensywneporad-

nictwo.Kwestia,czypodobnekorzyści stwierdzonobyu niewyselekcjonowanych pacjentówo typowejcharakterystycecho- róbwspółistniejących(włączniez wystę- powaniemcukrzycy)i w przypadkumniej intensywnegowsparcia,pozostajeniejasna i powinnastaćsięprzedmiotemdodatko- wychbadań.

Cli ni cal Dia be tes, Vol. 29, Nr 2, 2011, p. 73. High - -Pro te in and Low -Gly ce mic Diets Im pro ve We ight Ma in te nan ce Among Over we ight Adults.

Piśmiennictwo

1ThomasD,ElliottEJ:Lowglycaemicindex,orlow glycaemicload,dietsfordiabetesmellitus.Cochrane DatabaseSystRevCD006296,2009

2ThomasDE,ElliottEJ,BaurL:Lowglycaemicindex orlowglycaemicloaddietsforoverweightand obesity.CochraneDatabaseSystRevCD005105,2007 3KodamaS,SaitoK,TanakaS,MakiM,YachiY,SatoM, SugawaraA,TotsukaK,ShimanoH,OhashiY,YamadaN, SoneH:Influenceoffatandcarbohydrateproportions onthemetabolicprofileinpatientswithtype2 diabetes:ameta-analysis.DiabetesCare32:959–965, 2009

4KirkJK,GravesDE,CravenTE,LipkinEW,AustinM, MargolisKL:Restricted-carbohydratedietsinpatients withtype2diabetes:ameta-analysis.JAmDietAssoc 108:91–100,2008

Michael Pignone, MD, MPH jest profesorem chorób wewnętrznych w Department of Medicine, University of North Carolina School of Medicine w Chapel Hill oraz redaktorem czasopisma Clinical Diabetes.

16Frank M:Factorsassociatedwithnon-compliance witha medicalfollow-upregimenafterdischargefrom a pediatricdiabetesclinic.CanJDiabetesCare 20:

13–20,1996

17KippsS,BahuT,OngK,AcklandFM,BrownRS,

FoxCT,GriffinNK,KnightAH,MannNP,NeilHA, SimpsonH,EdgeJA,DungerDB:Currentmethodsof transferofyoungpeoplewithtype 1diabetestoadult services.DiabetMed 19:649–654, 2002

18BusseFP,HiermannP,GallerA,Stumvoll M, WiessnerT,KiessW,KapellenTM:Evaluationof patients”opinionandmetaboliccontrolaftertransfer

ofyoungadultswithtype 1diabetesfroma pediatric diabetesclinictoadultcare.HormRes 67:132–138,2007 19Sparud-Lundin C,Ohrn I,DanielsonE,ForsanderG: Glycaemiccontrolanddiabetescareutilizationin youngadultswithtype 1diabetes.DiabetMed 25: 968–973, 2008

20Nakhla M,Daneman D,ToT,ParadisG, GuttmannA: Transitiontoadultcareforyouths withdiabetesmellitus:findingsDiabetesSpectrum Volume 24,Number 1, 2011 25froma universal

healthcaresystem.Pediatr 124:1134–1141, 2009

21JacobsonAM,HauserST,WillettJ,WolfsdorfJI, Herman L:Consequencesofirregularversus continuousmedicalfollow-upinchildrenand adolescentswithinsulin-dependentdiabetes mellitus.JPediatr131:727–733, 1997

22Scott L:Transitionofcare:researchingtheneeds ofyoungadultswithdiabetes.CanJDiabetesCare 29:203–210, 2005

23Johnston-BrooksCH,LewisMA,GargS:Self-Efficacy impactsself-careandHbA1cinyoungadultswith type 1diabetesmellitus.PsychosomMed 64: 43–51, 2002

ciąg dalszy piśmiennictwa ze str. 45

46_47_pignone:kpd 2011-05-10 15:44 Page 47

www.podyplomie.pl/diabetologiapodyplomie

(2)

Diabetologia po Dyplomie Tom 8 Nr 2, 2011

46

Larsen TM, Dalskov SM, van Baak M, Jebb SA, Papadaki A, Pfeiffer AF, Martinez JA, Handjieva-Darlenska T, Kunešová M, Pihlsgård M, Stender S, Holst C, Saris WH, Astrup A; Diet, Obesity, and Genes (Dioge- nes) Project: Diets with high or low protein content and glycemic index for weight-loss maintenance. N Engl J Med 2010; 363:

2102–2113.

StreSzczenie

Projektbadania. Randomizowanapróba klinicznawedługschematuczynnikowe- go 2×2.

Grupabadana. Do udziałuw badaniu kwalifikowalisiędorośliEuropejczycyz po- czątkowymwskaźnikiemmasyciała(BMI) wynoszącym 27-45kg/m2orazz conaj- mniejjednymdzieckiemw domu,którzy z powodzeniemukończyliwstępnąfazę stosowaniadietyo małejwartościenerge- tycznej.W ośmiuośrodkachuczestniczą- cychw badaniuwłączonodo niegoi objęto randomizacjąłącznie 773osobydorosłe

wwieku średnio41lati ześrednimBMI wynoszącym 34kg/m2.Kryteriawyłączenia obejmowałycukrzycę,niekontrolowane nadciśnienietętniczelubhiperlipidemię, a takżechorobęsercaw wywiadzie.

Metody. Uczestnikówprzypisywanowe- długschematuczynnikowego 2×2do jed- nejz pięciudiet:o małejzawartościbiałka i niskimwskaźnikuglikemicznym,małej zawartościbiałkai wysokimwskaźnikugli- kemicznym,dużejzawartościbiałkai ni- skimwskaźnikuglikemicznym,dużej zawartościbiałkai wysokimwskaźnikugli- kemicznymlubteżdo dietykontrolnej (swoistejdladanegokraju,o umiarkowa- nejzawartościbiałka).Wszystkiediety charakteryzowałysięumiarkowanązawar- tościątłuszczów(25-30%wartościenerge- tycznej)i nienarzucanow nichżadnego limitułącznejkaloryczności.

Poradnictwodietetyczneprowadzono codwatygodnieprzezpierwsze 6tygodni,

a następnierazw miesiącuażdo końca próbyklinicznej.W dwóchz ośmiuośrod- kówwszystkieproduktyżywnościowe

pochodziłyzespecjalnego„sklepuspo- żywczego”prowadzonegow ramachbada- nia,natomiastuczestnicyw pozostałych sześciuośrodkachotrzymywalitylkoin- strukcjei poradnictwo.

Głównymocenianymparametrembyła zmianamasyciaław ciągu 26tygodni,oce- nianaw analiziewedługzamiaruleczenia z wykorzystaniemmieszanegomodeluli- niowego.Brakującedaneuzupełniano przy założeniu,żezmianynastępujące u osób,którewypadłyz obserwacji,miały takąsamącharakterystykęjaku osóbpo- zostającychw badaniuprzezcałyzaplano- wanyokresobserwacji.

Wyniki.W ciągu 26tygodnipróbykli- nicznejz obserwacjiwypadło 225spo- śród 773uczestników(29%),przy czym częściejbylitouczestnicyz grupydiety o małejzawartościbiałkai wysokimwskaź- nikuglikemicznym.Wewszystkichgru- pach,z wyjątkiemdietyo dużejzawartości białkai niskimwskaźnikuglikemicznym, nastąpiłpewienprzyrostmasyciała.

W grupachprzypisanychdo dieto dużej zawartościbiałkalubniskimwskaźnikugli- kemicznymprzyrostmasyciałabyłjednak mniejszy(różnicaodpowiednio 0,93 i 0,95kg)niżwśródpacjentówprzypisa- nychdo dieto małejzawartościbiałka i/lubwysokimwskaźnikuglikemicznym.

Połączeniedużejzawartościbiałkai niskie- gowskaźnikaglikemicznegoniewykazy- wałodziałania,którebyłobywiększeniż addytywne.

Autorzyodnotowali,żeuczestnicynie podawaliróżnicw subiektywnymodczu- ciułaknienia,aletedaneniemiałycharak- teruilościowego.Korzyścizestosowania dietyo dużejzawartościbiałkabyływięk- szew ośrodkach,w którychprowadzono specjalny„sklepspożywczy”niżw ośrod- kach,w którychtylkoprzekazywanoin- strukcje.Korzyścizestosowaniadiety o niskimwskaźnikuglikemicznymbyły

większew ośrodkach,w którychtylko przekazywanoinstrukcje,niżw prowadzą- cychspecjalny„sklepspożywczy”.

Wnioski. Dietao dużejzawartości

białka,niskimwskaźnikuglikemicznym i umiarkowanejzawartościtłuszczów,

bezograniczeńłącznejkaloryczności

byłaskuteczniejszymsposobemutrzymy- waniazmniejszonejmasyciałau doro- słych,u którychpoczątkowouzyskano skutecznejejzmniejszenieza pomocą dietyo bardzomałejwartościenergetycz- nej,niżdietyo umiarkowanejlubmałej zawartościbiałkai/lubwysokimwskaźni- kuglikemicznym.

Komentarz

Kwestiaoptymalnejdiety(lubdiet)mają- cejna celuzmniejszeniemasyciała,utrzy- maniazmniejszonejmasyciałaoraz zachowaniedobregoogólnegostanu zdrowiapozostajekontrowersyjnau cho- rychna cukrzycęorazosóbzagrożonych cukrzycązarównow badaniachnauko- wych,jaki w praktyceklinicznej.W tej próbieklinicznejautorzyeuropejscyoce- niliróżnedietymającesłużyćutrzymaniu zmniejszonejmasyciałau uczestników badania,którymudałosięschudnąćpod- czaspoczątkowegostosowaniadiety o ograniczonejwartościenergetycznej.

Porównanopięćróżnychdiet,któreza- wierałyumiarkowanąilośćtłuszczów

(25-30%wartościenergetycznej)i niena- kładałyograniczeńpod względemkalo- ryczności,stwierdzając,żedietyo niższym wskaźnikuglikemicznymi większejzawar- tościbiałkautrzymywałyzmniejszonąma- sęciałaskuteczniejniżdietyo większym wskaźnikuglikemicznymi mniejszejza- wartościbiałka.

Prowadzeniepróbklinicznych,w któ- rychporównujesięróżnediety,możebyć trudne,ponieważuczestnicytakichbadań częstomajątrudnościz przestrzeganiem przypisanejdiety.W tejpróbieklinicznej, mimobardzowyselekcjonowanejpopula-

dietyo dużejzawartościbiałkai niskim

wskaźnikuglikemicznymułatwiająutrzymanie zmniejszonejmasyciałau dorosłychz nadwagą

MichaelPignone, MD,MPH

Badanie

46_47_pignone:kpd 2011-05-10 15:44 Page 46

Tom 8 Nr 2, 2011 Diabetologia po Dyplomie 47 cjii intensywnejinterwencji, 29%uczestni-

kównieukończyłobadania.

Abyzaradzićtemuproblemowi,auto- rzyprzeprowadzilianalizywedługzamiaru leczenia,zakładając,żeteosoby,którewy- padłyz obserwacji(i w związkuz tymbra- kowałoichdanych),byłypodobne do osób,któreutrzymałysięw badaniu przezcałyzaplanowanyokresobserwacji.

W analiziewrażliwościzbadanorównież założenie,żeosoby,którewypadłyz bada- nia,przybierałyna wadze 1 kgmiesięczne, i uzyskanopodobnewynikipod wzglę- demrezultatówstosowaniadieto różnej zawartościbiałkai wskaźnikuglikemicz- nymjakw głównychanalizach.Tewyniki zwiększająnaszeprzekonanie,żeobser- wowanekorzyścizestosowaniadieto du- żejzawartościbiałkai niskimwskaźniku glikemicznymsąprawdopodobniepraw- dziwe.

Wartorównieżpodkreślić,żetewyniki uzyskano,mimożeróżnicaodsetkakalorii pochodzącychz białkamiędzydietami o dużeji małejzawartościbiałkawyniosła tylko 5punktów(podczasgdypierwotnie zakładanoróżnicę 12punktów),a różnica wskaźnikaglikemicznegomiędzydietami o niskimi wysokimwskaźnikuglikemicz- nymwyniosłatylko 5jednostek(pierwot- niezakładanoróżnicę 15jednostek).

Stosowaniedieto niskimwskaźniku glikemicznymw prewencjii leczeniucu- krzycy,a takżew celuredukcjimasyciała,

budziostatniodośćdużezainteresowanie.

Z metaanalizykilkumałych,randomizowa- nychpróbklinicznychwynika,żediety o niskimwskaźnikuglikemicznymmogą zmniejszaćwartośćhemoglobinyA1C i ograniczaćwystępowanieincydentówhi- poglikemiiu chorychna cukrzycę,a także sprzyjaćwiększemuzmniejszeniumasy ciałaniżdietykontrolneorazpodobnemu lubwiększemuniżdietyo małejzawarto- ścitłuszczówi ograniczonejwartościkalo- rycznej.2

Ostatniow większymstopniuzwraca sięrównieżuwagęna potencjalnynieko- rzystnywpływdieto większejzawartości węglowodanówna wynikileczeniacukrzy- cy.3Ograniczonedanewskazują,że zmniejszaniespożyciawęglowodanów możepoprawiaćwynikileczeniazwiązane z cukrzycą,natomiastwpływna masęciała i ogólnystanzdrowiaw porównaniuz in- nymidietamipozostajekontrowersyjny, dlategokoniecznesądalszebadania.4 Wydajesię,żew tejpróbieklinicznej

skutecznymsposobemutrzymywania zmniejszonejmasyciałabyłozarówno zwiększeniezawartościbiałekw diecie kosztemwęglowodanów,jaki poprawaja- kościspożywanychwęglowodanówprzez obniżenieichwskaźnikaglikemicznego.

Tewynikimusząbyćrozważanew kon- tekścieznacznegostopniawyselekcjono- waniabadanejpopulacji,w której prowadzonorównieżintensywneporad-

nictwo.Kwestia,czypodobnekorzyści stwierdzonobyu niewyselekcjonowanych pacjentówo typowejcharakterystycecho- róbwspółistniejących(włączniez wystę- powaniemcukrzycy)i w przypadkumniej intensywnegowsparcia,pozostajeniejasna i powinnastaćsięprzedmiotemdodatko- wychbadań.

Cli ni cal Dia be tes, Vol. 29, Nr 2, 2011, p. 73. High - -Pro te in and Low -Gly ce mic Diets Im pro ve We ight Ma in te nan ce Among Over we ight Adults.

Piśmiennictwo

1ThomasD,ElliottEJ:Lowglycaemicindex,orlow glycaemicload,dietsfordiabetesmellitus.Cochrane DatabaseSystRevCD006296,2009

2ThomasDE,ElliottEJ,BaurL:Lowglycaemicindex orlowglycaemicloaddietsforoverweightand obesity.CochraneDatabaseSystRevCD005105,2007 3KodamaS,SaitoK,TanakaS,MakiM,YachiY,SatoM, SugawaraA,TotsukaK,ShimanoH,OhashiY,YamadaN, SoneH:Influenceoffatandcarbohydrateproportions onthemetabolicprofileinpatientswithtype2 diabetes:ameta-analysis.DiabetesCare32:959–965, 2009

4KirkJK,GravesDE,CravenTE,LipkinEW,AustinM, MargolisKL:Restricted-carbohydratedietsinpatients withtype2diabetes:ameta-analysis.JAmDietAssoc 108:91–100,2008

Michael Pignone, MD, MPH jest profesorem chorób wewnętrznych w Department of Medicine, University of North Carolina School of Medicine w Chapel Hill oraz redaktorem czasopisma Clinical Diabetes.

16Frank M:Factorsassociatedwithnon-compliance witha medicalfollow-upregimenafterdischargefrom a pediatricdiabetesclinic.CanJDiabetesCare 20:

13–20,1996

17KippsS,BahuT,OngK,AcklandFM,BrownRS,

FoxCT,GriffinNK,KnightAH,MannNP,NeilHA, SimpsonH,EdgeJA,DungerDB:Currentmethodsof transferofyoungpeoplewithtype 1diabetestoadult services.DiabetMed 19:649–654, 2002

18BusseFP,HiermannP,GallerA,Stumvoll M, WiessnerT,KiessW,KapellenTM:Evaluationof patients”opinionandmetaboliccontrolaftertransfer

ofyoungadultswithtype 1diabetesfroma pediatric diabetesclinictoadultcare.HormRes 67:132–138,2007 19Sparud-Lundin C,Ohrn I,DanielsonE,ForsanderG:

Glycaemiccontrolanddiabetescareutilizationin youngadultswithtype 1diabetes.DiabetMed 25:

968–973, 2008

20Nakhla M,Daneman D,ToT,ParadisG,

GuttmannA: Transitiontoadultcareforyouths

withdiabetesmellitus:findingsDiabetesSpectrum Volume 24,Number 1, 2011 25froma universal

healthcaresystem.Pediatr 124:1134–1141, 2009

21JacobsonAM,HauserST,WillettJ,WolfsdorfJI, Herman L:Consequencesofirregularversus continuousmedicalfollow-upinchildrenand adolescentswithinsulin-dependentdiabetes

mellitus.JPediatr131:727–733, 1997

22Scott L:Transitionofcare:researchingtheneeds

ofyoungadultswithdiabetes.CanJDiabetesCare 29:203–210, 2005

23Johnston-BrooksCH,LewisMA,GargS:Self-Efficacy impactsself-careandHbA1cinyoungadultswith

type 1diabetesmellitus.PsychosomMed 64:

43–51, 2002

ciąg dalszy piśmiennictwa ze str. 45

46_47_pignone:kpd 2011-05-10 15:44 Page 47

www.podyplomie.pl/diabetologiapodyplomie

Cytaty

Powiązane dokumenty

We give below a simple proof of the fixed point theorem of [B] for order preserving maps of a bounded interval into itself (nonexpansiveness is needed explicitly only in order to

Michael [11] has proved that every metric space can be embedded isometrically as a closed, linearly independent subset of a normed linear space, while Arens and Eells [1] have

In particular, it turns out that the mixed measure-category product of ideals (i.e. the product of the ideal of all meager sets and the ideal of all sets having measure zero)

Si on note H 1 le sous-groupe de R form´e par tous les nombres r´eels x tels que la s´ erie de terme g´ en´ eral kxn!k 2 converge, cela se traduit donc par le r´ esultat suivant,

If R is continuous, we can extend it by continuity onto the whole of X, and since relations (2) will be satisfied for all x in X, by continuity of the involved operators, we can

We shall prove (Section 5) that (∗) and (∗∗∗) are equivalent at every point of a 4-dimensional warped product manifold at which the tensor S − (K/n)g does not vanish, where K is

Evidently, for the multiplicativity of a topological property the choice of a product metric is inessential.. But, in general, it is essential for the multiplicativity of a

(After the first manuscript of this paper was submitted, the author could get Assani’s paper Rota’s alternating procedure with non-positive operators (to appear in Adv. in Math.),