ROK TRZYDZIESTY ZESZYT DRUGI
RUCH PRAWNICZY
E K O N O M I C Z N Y
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
K W A R T A Ł D R U G I
WARSZAWA 1968
KOMITET REDAKCYJNY
R e d a k t o r z y
Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zast. redaktora naczelnego), Adam Łopatka, Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohano-wicz (redaktor naczelny), Stanisław Smoliński (zast. red. naczelnego)
C z ł o n k o w i e
Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Włady sław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski, Marian Zim
mermann
Adres Redakcji
Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM
pokój 87, tel. 546-60
Copyright by
Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1967
Printed in Poland
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE — ODDZIAŁ W POZNANIU
N a k ł a d 1156+145 egz. A r k . w y d . 36,25. A r k . d r u k . 28,87. P a p i e r d r u k . s a t . k l . V, 70 g, 70×100 c m . Do s k ł a d a n i a o d d a n o 27 IV 1968 r. Do d r u k u p o d p i s a n o 20 IX 1968 r. D r u k u k o ń c z o n o we w r z e ś n i u 1968 r. Z a m ó w i e n i e nr 264/61. S-1/821. Cena zł 30,00
S P I S T R E Ś C I
I. A R T Y K U Ł Y
Prof. Uniwersytetu w Kijowie, dr Igor I. Ł u k a s z u k , Wielka Socjali
styczna Rewolucja Październikowa a prawo międzynarodowe .
Adiunkt Instytutu Organizacji Przemysłu Maszynowego w Warszawie, mgr Tadeusz G r z e s z c z y k , Praktyczna skuteczność działania
Prof. Uniwersytetu im. A Mickiewicza w Poznaniu, dr Zbigniew R a d w a ń s k i , Powstanie odrębnej własności lokali
Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Andrzej W ą s i e w i c z , Fundusz Gwarancyjny i inne instytucje zbliżone do
niego w swych zadaniach
Sędzia Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu, dr Leopold S t e c k i , Odpo
wiedzialność małżonków za długi w czasie trwania wspólności usta wowej ,
St. asystent Uniwersytetu Warszawskiego, mgr Maria G i n t o w t J a n -k o w i c z , Za-kres mocy obowiązującej de-kretu o zobowiązaniach po
datkowych
St. asystent Uniwersytetu Łódzkiego, mgr Andrzej Z ę b i k , Czyn
a przestępstwo ciągłe
Prokurator Wojewódzki w Katowicach, mgr Michał B e r e ż n i c k i , Z problematyki kryminologicznej niedoborów towarowo~pieniężnych
w handlu uspołecznionym
Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Aleksander T o b i s, Wnioski więźniów w postępowaniu o warunkowe zwolnienie Prof. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Władysław R u
-s i ń -s k i , Hi-storia go-spodarcza i ekonomia polityczna. Podział zadań
i formy współpracy . . . . "
Prof. Uniwersytetu Warszawskiego, dr Seweryn Ż u r a w i c k i , Eko
nomia a socjologia
Doc. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Stanisław B o r o w -s k i , O rozwoju demograficznym i ekonomicznym optymi-stycznie,
Uwagi o teorii ludnościowej C. Clarka
Dyrektor Centrum Badań Demograficznych Instytutu Nauk Społecznych w Belgradzie, dr Duśan B r e z n i k , Z zagadnień analizy i prognoz
ludności zawodowo czynnej
Prof. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Janusz W i e r z b i c k i , Perspektywy rozwoju gospodarki funduszowej rad narodowych Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Elżbieta C z e r
w i ń s k a , Zależność funduszu rozwoju od wyniku finansowego
w przedsiębiorstwie zarządzanym centralnie
1 11 27 47 63 85 103 119 133 145 159 167 189 199 219
IV
Spis treściAdiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie, dr Andrzej F i r -l e j c z y k , System korekty funduszu płac a funkcjonowanie pie
niężnego mechanizmu podziału
Rzeczoznawca systemu kredytowego w Narodowym Banku Polskim Oddział w Poznaniu, mgr Jerzy W o l n i a k , Przemiany form orga
nizacyjnych polskiego systemu bankowego w latach 1956—1965 .
Doc. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, dr Jan Z i e m b i ń s k i , Zasado, praworządności jako metoda realizacji funkcji
państwa socjalistycznego
Doc. dr Andrzej K w i l e c k i z Instytutu Zachodniego w Poznaniu,
Ziemie Zachodnie w badaniach i teorii socjologicznej . . . . Doc. Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, dr Janusz S z t u m s k i ,
Socjologiczne aspekty bodźców kształtujących działalność produk cyjną człowieka
St. asystent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, mgr Andrzej G a b e r l e , Rozbieżność między sędziami, a ławnikami na tle wy
miaru kary. Z badań nad instytucją ławnika w wymianie sprawie dliwości PRL
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
E. Wengerek, Przeciw egzekucyjne powództwo dłużnika, Warszawa 1967, Wyd. Prawnicze, ss. 203 (rec. Henryk M ą d r z a k) .
J. Sobkowski, Pełnomocnictwo procesowe, jego istota, powstanie i wy
gaśnięcie, Poznań 1967, Wyd. UAM, as. 376 (rec. Władysław S i e
d l e c k i )
E. Podbierowa, Ustrój władz miejskich miasta Poznania i główne kie
runki ich działalności w latach 1945—1950, Poznań 1967, Wyd. UAM,
ss. 435 (rec. Kazimierz O r z e c h o w s k i )
S. Hanausek, Orzeczenie sądu rewizyjnego w procesie cywilnym, War szawa 1967, PWN, ss. 355 (rec. Edmund W e n g e r e k ) .
J. Borkowski, Zmiana i uchylanie ostatecznych decyzji administracyj
nych, Warszawa 1967, PWN, ss. 193 (rec. Witold F. D ą b r o w s k i ) .
A. Chełmoński, Przedsiębiorstwo państwowe wobec organów zwierzch
nich, Wrocław 1966, Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego,
Seria A, Nr 116, ss. 164 (rec. Franciszek L o n g c h a m p s ) .
Z. Ż a b i ń s k i , Umowa rachunku bankowego, Warszawa 1967, Wyd. Prawnicze, ss. 188 (rec. Wojciech S i u d a )
W. Morawiecki, Narody Zjednoczone. Zamierzenia i rzeczywistość, War szawa 1967, Wiedza Powszechna, ss. 425 (rec. Alfons K l a f k o w s k i ) M. Borucka-Arctowa, O społecznym działaniu prawa, Warszawa 1967,
PWN, ss. 282 (rec. Anna M i c h a l s k a )
I. Szâszy, International Civil Procedure. A Comparative Study, Budapest 1967, Wyd. Akademiai Kiadó, ss. 708 (rec. Leon B a b i ń s k i ) . W. Rusiński, Zarys historii polskiego ruchu spółdzielczego, cz. II 1918—
1939, Warszawa 1967, Zakł. Wyd. CRS, ss. 339 (rec. Józef Z a j d a ) . J. Zajda, Zysk, oprocentowanie, podatek obrotowy, Poznan 1966, PWE,
ss. 247 (rec. Roman D o m a s z e w i c z )
A. Komar, Struktura budżetu PRL, Warszawa 1966, PWE, ss. 243 (rec. Emilia D e n e k i Janusz W i e r z b i c k i )
Z. Knakiewicz, Deflacja polska 1930—1935, Warszawa 1967, PWN, ss. 371 (rec. Józef R u t k o w s k i ) 247 265 285 305 323 339 355 358 360 363 366 369 373 376 377 379 383 388 390 396
Spis treści V
T. Żarski, Budownictwo mieszkaniowe w Polsce 1950—1965, Warszawa 1966, PWE, ss. 219 (rec. Antoni S o b c z a k )
Rocznik Statystyczny Łączności 1966 r., Warszawa 1967, Ministerstwo
Łączności, ss. 220 (rec. Eugeniusz A d a m s k i , Zdzisław K a r p i ń s k i ) R. Dyoniziak, Społeczne uwarunkowanie wydajności pracy. Próba ana
lizy na tle funkcjonowania przedsiębiorstwa jako systemu społecz nego, Warszawa 1967, KiW, ss. 241 (rec. Wiktor G a b r u s e w i c z )
A. Łopatka, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 1968, PWN, s. 292 (rec. Józef N o w a c k i )
Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich. Praca zbiorowa pod red.
W. Markiewicza i P. Rybickiego, Poznań 1967, IZ, ss. 456 (rec. Andrzej B r e n c z)
Z. Grzelak, Zależność między studiami a pracą absolwentów szkół wyż
szych, Warszawa 1965, PWN, ss. 165 (rec. Edward M a n i k o w s k i ) .
M. Jasińska, Proces wykolejania młodocianych dziewcząt, Warszawa 1967, Wyd. Prawnicze, ss. 195 (rec. Janusz K u p c z y ń s k i ) . K. Podoski, Ekonomiczno-Społeczne aspekty kształcenia, Gdańsk 1966,
Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku, ss. 245 (rec Kazi mierz D e n e k ) . . .
S. Jedlewski, Analiza pedagogiczna systemu
dyscyplinarno-izolacyj-nego w resocjalizacji nieletnich, Wrocław 1966, Ossolineum, ss. 263
(rec. Jan W ł o d a r e k ) .
H. T. Christensen, Handbook of Marriage and the Family, Chicago 1965, ss. 1028 (rec. Zbigniew T y s z k a )
III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA
Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego (zebrał Henryk D ą b r o w s k i ) Orzecznictwo karne Sądu Najwyższego (zebrał Stefan K a l i n o w s k i )
IV. SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY
Jubileusz pracy naukowej profesora dra Władysława Rusińskiego (Sta
nisław B o r o w s k i )
»Sesja absolwentów Studium Administracji Wydziału Prawa UAM po
święcona problemom prawno-społecznym województwa szczeciń skiego (Zbigniew L e o ń s k i )
Rozprawy doktorskie na Wydziale Prawa UAM i na Wydziale Ogólno-ekonomicznym WSE w Poznaniu w okresie od 1 września 1961 r. do 30 czerwca 1968 r. (Anna M i c h a l s k a )
Marian Sowula 1929—1968 (oprać. Jerzy S z c z e p a ń s k i ) .
Józef Sułkowski 1892—1963 ( R e d a k c j a ) 399 402 405 407 410 417 420 422 425 429 437 439 445 447 448 450 451
C O N T E N T S
I. ARTICLES
Dr. Igor I. Ł u k a s z u k, Professor at the Kiev University, The Great
Socialist October Revolution and the International Law .
Mgr. Tadeusz G r z e s z c z y k , Adjunct at the Institute of Organization of Industrial Machinery in Warsaw, Practical Effectiveness of the
Functioning of inspection of Work
Dr. Zbigniew R a d w a ń s k i , Professor at the A. Mickiewicz University in Poznań, Formation of Ownership in Dwelling-premises .
Dr. Andrzej W ą s i e w i c z , Adjunct at the A. Mickiewicz University in Poznań, Guarantee Fund and Other Institutions of Similar Tasks Dr. Leopold S t e c k i , Judge at the Voivodeship Court in Poznań, Re
sponsibility of Husband and Wife for Debts
Mgr. Maria G i n t o w t - J a n k o w i c z , Senior Assistant at the Warsaw University, The Scopte of Obligatory Force of the Decree on Basic
Obligations
Mgr. Andrzej Z ę b i k , Senior Assistant at the University in Łódź, Con
tinuously Repeated Offense .
Mgr. Michał B e r e ż n i c k i , Voivodeship Prosecutor in Katowice, Cri
minological Aspects of the Deficit in Money and Goods in the Socialized Trade
Dr. Aleksander T o b i s , Adjunct at the A. Mickiewicz University in Poznań, Prisoners' Applications in the Procedure for Conditional
Release
Dr. Władysław R u s i ń s k i , Professor at the School of Economics in Poznań, Economic History and Political Economy, Division of
Tasks and Forms of Cooperation
Dr. Seweryn Ż u r a w i c k i , Professor at the Warsaw University, Eco
nomics and Sociology
Dr. Stanisław B o r o w s k i , Docent at the School of Economics in Poznań, An Optimistic View of the Demographic and Economic De
velopment. A Commentary on C. Clark's Population Theory .
Dr. Duśan B r e z n i k , Director of the Center of the Demographic Research at the Institute of Social Sciences in Belgrade, On the Pro
blems of Analysis and Prognosis of a Population Economically Active
Dr. Janusz W i e r z b i c k i , Professor at the School of Economics in Poznań, On the Perspective Development of Local Councils Decen
tralized Funds
Dr. Elżbieta C z e r w i ń s k a , Adiunkt at the School of Economics in Poznań, The Dependence of the Progress Fund on the Financial Re
sult a State Enterprise
9 26 44 60 82 100 117 132 144 157 165 186 198 217 245
Contents VII
Dr. Andrzej F i r l e j e z y k , Adjunct at the School of Economics in Kraków, The System of Correction and the Functioning of Monetary
Distribution Mechanism
Mgr. Jerzy W o l n i a k , Expert of the Credit System at the Polish National Bank, Department in Poznań, Changes in Organization of
the Polish Bank System in the Years 1956—65
Dr. Jan Z i e m b i ń s k i , Docent of the Maria Curie-Skłodowska Univer sity in Lublin, The Principle of Rule of Law as a Method of Reali
zation of Function of the Socialist State
Dr. Andrzej K w i l e c k i , Docent at the Western Institute in Poznań,
Poland's Western Territories in Sociological Research and Theory .
Dr. Janusz S z t u m s k i , Docent at the Mikołaj Kopernik University in Toruń, Sociological Aspects of Stimulus Shaping the Effect of
a Man's Work
Mgr. Andrzej G a b e r 1 e, Senior Assistant at the Jagiellon University in Kraków, Differences in Opinion between Judges and Assessors
in Regard to Determination of Penalty. Researches on the Institution of the Councilor in the Polish Administration of Justice .
II. SURVEY OF LITERATURE
III. SURVEY OF DECISIONS . IV. NOTES AND COMMUNICATIONS
263 284 304 320 337 352 355 437 445
С О Д Е Р Ж А Н И Е
I. СТАТЬИ Проф. Киевского Университета, др. Игорь И. Л у к а ш у к , Октябрьская Революция и международное право Адъюнкт Института Организации Машинной Промышленности в Варша ве, мгр Тадеуш Г ж e щ и к , Практические результаты деятельности Инспекции Труда Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Збигнев Р а-д в а н ь с к и , Возникновение обсловленной собственности помещений (квартир) Адъюнкт Университета им. А. Мицкевича в Познании, др Анджей В о н -с e в и ч , Гарантийный фонд и другие, приближенные к нему по -своим заданиям, институты Судья Воеводского Суда в Познани, др Леопольд Стецки, Ответствен ность супругов за долги, возникшие во время существования общей собственности супругов Ст. ассистент Варшавского Университета мгр Мария Г и н т о в т Я н к о -в и ч , Зона бейст-вия бекрета о налого-вых обязательст-вах . Ст. ассистент Лодзинского Университета, мгр Анджей 3 e м б и к , Посту пок и преступление постоянное Воеводский прокурор в Катовицах, мгр Михал Б e р e ж н и ц к и , Из кри-миналогической проблематики товарно-денежных дефицитов в обоб-щественной торговле Адъюнкт Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Александр Г о би с, Заявления заключенных в судопроизводстве об условном осво бождении Проф. Высшей Экономической Школы в Познани, др Владислав Р у с и н ь с к и , Экономическая история и политическая экономия — рас пределение заданий и формы сотрудничества Проф. Варшавского Университета, др Северин Ж у р а в и ц к и , Эконо мия и социология Доц. Высшей Экономической Школы в Познани, Станислав В о р о в с к и , О демографическом и экономическом развитии — оптимистически . Директор Центра Демографических Исследований Института Обществен ных Наук в Белграде, Дузан Б р e з н и к , По вопросу анализа и про гноза профессионально деятельного населения . . . Проф. Высшей Экономической Школы в Познани, др Януш В е ж б и ц к и , Перспективы развития фондового хозяйства народных советов . Адьюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, др Эльжбета Ч e р -в и н ь с к а , За-висимость фонда раз-вития от финансо-вого результата в центрально управляемом предприятии Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Кракове, др Анджей Ф и р -1 11 27 47 63 85 103 119 133 145 159 167 189 199 219л е й ч и к , Система корректуры фонда зарплаты и функционирование денежного механизма распределения Специалист по кредитной системе в Национальном Польском Банке, Отде ление в Познани, мгр Ежи В о л ь н я к , Преображения организацион ных форм польской банковой системы в 1956—1965 гг Доц. Университета им. М. КюриСклодовской в Люблине, др Ян З е м -б и н ь с к и Принципы законности, как метод осуществления функции социалистического государства Доц. др Анджей К в и л е ц к и из Западного Института в Познани, За падные земли в исследованиях и социологической теории . . . . Доц. Университета им. М. Коперника в Торуне, др Януш Ш т у м с к и , Социологические аспекты стимулов, формирующих производственную деятельность человека Ст. ассистент Ягеллонского Университета в Кракове, мгр Анджей Г а -б е р л е , Расхождения между судьями и присяжными заседателями п о вопросу присуждения наказания . . . II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. СУДЕБНАЯ ПРАКТИКА IV. ОТЧЕТЫ И СООБЩЕНИЯ Содержание
